te_tn/te_tn_41-MAT.tsv

Book	Chapter	Verse	ID	SupportReference	OrigQuote	Occurrence	GLQuote	OccurrenceNote
MAT	front	intro	sa9c			0		# మత్తయి సువార్త పరిచయం<br><br>## 1 భాగం: సాధారణ పరిచయం<br><br>### మత్తయి సువార్త స్థూల పరిశీలన<br><br>1. యేసు క్రీస్తు పుట్టుక, అయన పరిచర్య ఆరంభం (1:1-4:25)<br>1. యేసు కొండ మీద చేసిన ప్రసంగం (5:1-7:28)<br>1. దేవుని రాజ్యం ఎలాటిదో యేసు తన స్వస్థతల ద్వారా చూపిస్తున్నాడు. (8:1-9:34) <br>1. రాజ్యం గురించీ తన కార్యాచరణ గురించీ యేసు బోధలు(9:35-10:42)<br>1. దేవుని రాజ్యం గురించీ సువార్త గురించీ యేసు బోధలు. యేసుకు ప్రతిఘటన ఆరంభం. (11:1-12:50) <br>1. దేవుని రాజ్యం గురించి యేసు చెప్పిన ఉపమానాలు (13:1-52)<br>1. యేసుకు ఎదురైన మరింత విరోధం, దేవుని రాజ్యం గురించిన అపార్థం(13:53-17:57)<br>1. దేవుని రాజ్యంలో జీవనం గురించి యేసు బోధలు(18:1-35)<br>1. యూదయలో యేసు పరిచర్య(19:1-22:46)<br>1. అంతిమ తీర్పు, రక్షణ గురించి యేసు బోధ (23:1-25:46)<br>1. యేసు సిలువ, మరణం, పునరుత్థానం(26:1-28:19)<br><br>### మత్తయి సువార్త పుస్తకం సారాంశం ఏమిటి?<br><br>మత్తయి సువార్త కొత్త నిబంధనలో యేసు క్రీస్తు జీవిత విశేషాలు తెలిపే నాలుగు పుస్తకాల్లో ఒకటి. సువార్తల రచయితలు యేసు ఎవరో, అయన ఏమి చేశాడో అనే వాటిలో వివిధ కోణాలు వివరించారు. యేసు మెస్సియ అనీ దేవుడు అయన ద్వారా ఇశ్రాయేల్ ను రక్షిస్తాడనీ మత్తయి చూపించాడు. యేసు తరచుగా మెస్సియ గురించిన పాతనిబంధన ప్రవచనాలను నేరవేర్చాడని మత్తయి వివరించాడు. దీన్ని బట్టి మొదట్లో తన పుస్తకం చదివిన వారిలో ఎక్కువ మంది యూదులని అతడు ఎంచినట్టు కనబడుతున్నది. (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/christ]])<br><br>### ఈ పుస్తకం శీర్షికను ఎలా అనువదించాలి?<br><br>అనువాదకులు సాంప్రదాయికంగా ఉన్న శీర్షికనే ఎంచుకోవచ్చు. ""మత్తయి సువార్త,"" లేక ""మత్తయి వ్రాసిన సువార్త."" లేదా మరింత స్పష్టమైన శీర్షికను ఇయ్యవచ్చు. ఉదాహరణకు, "" యేసును గురించి మత్తయి రాసిన శుభవార్త."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])<br><br>### మత్తయి సువార్త ఎవరు రాశారు?<br><br>ఈ పుస్తకం రచయిత పేరును ప్రస్తావించడం లేదు. అయితే ఆది సంఘ కాలం నుంచీ, ఎక్కువ మంది క్రైస్తవులు దీని రచయిత అపోస్తలుడు మత్తయి అని భావించారు.<br><br>## భాగం 2: ముఖ్యమైన మత, సాంస్కృతిక అంశాలు<br><br>### ""పరలోక రాజ్యము అంటే ఏమిటి ?""<br><br>మత్తయి పరలోక రాజ్యం అనే దాన్ని ఇతర సువార్త రచయితలు దేవుని రాజ్యం గురించి చెప్పిన అర్థం లోనే రాశాడు. పరలోక రాజ్యం అంటే దేవుడు మనుషులందరి మీదా సృష్టి అంతటి మీదా పరిపాలన చెయ్యడం. ఎవరినైతే దేవుడు తన రాజ్యం లో చేర్చుకుంటాడో వారు ధన్యులు. వారు శాశ్వత కాలం దేవునితో ఉంటారు. <br><br>### యేసు' బోధనా పద్ధతులు ఏవి?<br><br>ప్రజలు యేసును రబ్బీగా ఎంచారు. రబ్బీ అంటే దేవుని చట్టాన్ని నేర్పించే వాడు. యేసు తక్కిన ఇశ్రాయేల్ మత బోధకుల్లాగానే బోధించాడు. అయన ఎక్కడికి వెళితే అక్కడికి అయన వెంట వెళ్ళే విద్యార్థులు ఉన్నారు. వీరిని శిష్యులు అన్నారు. అయన తరుచుగా ఉపమానాలు చెప్పాడు. ఉపమానాలు అంటే నీతి పాఠాలు నేర్పించే చిన్న కథలు. (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/lawofmoses]] మరియు [[rc://te/tw/dict/bible/kt/disciple]] మరియు [[rc://te/tw/dict/bible/kt/parable]])<br><br>## భాగం 3: ముఖ్యమైన అనువాదం సమస్యలు<br><br>### సమ దృక్పథ సువార్తలు అంటే ఏమిటి?<br><br>సువార్తలు మత్తయి, మార్కు, లూకాలను సమ దృక్పథ సువార్తలు అంటారు. ఎందుకంటే వాటిలో ఒకే రకమైన సమాచారం ఉంది.""సమ దృక్పథ"" అనే పదానికి ""ఒకే రీతిగా చూసేవి""<br><br>ఇందులోని వాచకం ఒకదానికొకటి ""సమాంతరంగా"" ఉంటుంది. మూడు సువార్తల్లోనూ దాదాపు ఒకే విషయం ఉంటుంది. సమాంతర భాగాలను, తర్జుమా చేసేటప్పుడు అనువాదకులు ఒకే విధమైన పదాలను వాడాలి, సాధ్యమైనంత సమానార్థకాలుగా చెయ్యాలి.<br><br>### యేసు తనను ""మనుష్య కుమారుడు""గా ఎందుకు చెప్పుకున్నాడు?<br><br> సువార్తల్లో, యేసు తనను""మనుష్య కుమారుడు""గా చెప్పుకున్నాడు. ఇది దానియేలు 7:13-14లో ఉన్న మాట. ఈ వాక్య భాగంలో ""మనుష్య కుమారుడు""గా అభివర్ణించబడిన వ్యక్తి ఉన్నాడు. అంటే అచ్చం మనిషి లాగా కనిపించిన వాడు. దేవుడు ఈ మనుష్య కుమారునికి జాతులన్నిటిపై శాశ్వతంగా పరిపాలన చేసే అధికారం ఇచ్చాడు. మనుషులంతా శాశ్వతంగా ఆయన్ను ఆరాధిస్తారు.<br><br>యేసు కాలంలో యూదులు ""మనుష్య కుమారుడు"" అనే పేరును ఎవరి కోసమూ వాడేవారు కాదు. కాబట్టి, యేసు తానెవరో వారు సరిగా అర్థం చేసుకోవాలని తనకోసం ఈ బిరుదు ఉపయోగించుకున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/sonofman]])<br><br> ""మనుష్య కుమారుడు"" అనే బిరుదును తర్జుమా చెయ్యడం అనేక భాషల్లో కష్టం. చదివే వారు అక్షరార్థమైన అనువాదాన్ని అపార్థం చేసుకోవచ్చు. అనువాదకులు ప్రత్యామ్నాయాల కోసం చూడవచ్చు. ఉదాహరణకు ""మానవ జన్ముడు.""ఈ బిరుదును వివరించడానికి ఫుట్ నోట్ వాడవచ్చు.<br><br>### మత్తయి సువార్త వాచకంలో ముఖ్య సమస్యలు ఏమిటి?<br><br> బైబిల్ పాత వాచకాల్లో ఈ క్రింది వచనాలు కనిపిస్తాయి. ఆధునిక అనువాదాల్లో ఇవి కనిపించవు:<br><br>* ""మిమ్మల్ని శపించేవారిని దీవించండి, మిమ్మల్ని ద్వేషించే వారికి మేలు చేయండి""(5:44)<br>* ""రాజ్యం, అధికారం, మహిమ శాశ్వతంగా నీదే ఆమెన్"" (6:13)<br>* ""ఇలాటి దురాత్మలు ఉపవాస ప్రార్థన మూలంగా తప్ప వదిలిపోవు."" (17:21)<br>* ""నశించిన దానిని వెదకి రక్షించడానికి మనుష్య కుమారుడు వచ్చాడు"" (18:11)<br>* ""అనేకమందికి పిలుపు వచ్చింది గానీ ఎన్నిక అయినవారు కొద్ది మందే"" (20:16)<br>* ""ఓ శాస్త్రులు, పరిసయ్యులు, మీకు ఇబ్బందులు తప్పవు. కపటులారా మీరు వితంతువుల ఇల్లు దిగమింగుతూ పైకి దీర్ఘ ప్రార్థనలు చేస్తూ ఉంటారు. కాబట్టి మీకు మరింత ఎక్కువ శిక్ష వస్తుంది."" (23:14)<br><br>అనువాదకులు ఈ వాక్య భాగాలు చేర్చకపోతే బాగుంటుంది. అయితే, అనువాదకుడు ఉన్న ప్రాంతంలో బైబిల్ పాత వాచకాలు వాడుతున్నట్టయితే ఇలాటివే ఉంచవచ్చు. లేక వాటిని నలుచదరం బ్రాకెట్టుల్లో ఉంచవచ్చు([]) అవి మత్తయి మొదట్లో రాసిన సువార్తలో లేవు అని సూచించడానికి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-textvariants]])
MAT	1	intro	y7kk			0		# మత్తయి 01 సామాన్య వ్యాఖ్య <br><br>## నిర్మాణం, ఆకృతి<br><br>కొందరు కొన్ని అనువాదాలు పాతనిబంధనలోని కొన్ని వచనాలను ఎత్తి రాసేటప్పుడు పేజీలో కొద్దిగా కుడి వైపున వచ్చేలా రాస్తారు. ULT 1:23 దగ్గర ఇలా చేసింది.<br><br>## ఈ అధ్యాయంలో ప్రత్యేక అంశాలు<br><br>### వంశావళి<br><br> వంశావళి అంటే ఒక మనిషి పూర్వీకుల జాబితా. యూదులు ఈ వంశావళులను ఎవరు రాజు కావాలి అని నిర్ణయించడం కోసం ఉపయోగిస్తారు. ఎందుకంటే రాజు కొడుకే రాజు కావాలి. ముఖ్యమైన మనుషులు తమ వంశావళులను రాసి పెట్టుకుంటారు.<br><br>## ఈ అధ్యాయంలో ముఖ్యమైన భాషాలంకారాలు <br><br>### కర్మణి వాక్య ప్రయోగాలు <br><br> కర్మణి వాక్య ప్రయోగాలు ఈ అధ్యాయంలో మత్తయి ఉద్దేశ పూర్వకంగా చేశాడు. మరియకు ఎవరితోనూ లైంగిక సంబంధం లేదని చెప్పడం ఇందులో ఉద్దేశం. ఆమె పరిశుద్ధాత్మ మూలంగా యేసును గర్భంలో ధరించింది. ఇది అద్భుతం. అనేక భాషల్లో కర్మణి వాక్యాలు ఉండవు. కాబట్టి అనువాదకులు అలాటి భాషల్లో ఇదే సత్యాలను వెల్లడించడానికి మార్గాలు వెదకాలి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	1	1	ava1			0	General Information:	రచయిత యేసు వంశావళితో అరంభిస్తున్నాడు. అయన దావీదు రాజు, అబ్రాహాము సంతానం వాడు అని చూపించడానికి ఇలా చేశాడు. వంశావళి కొన్ని వచనాలు కొనసాగుతుంది[మత్తయి 1:17](./01/17.md).
MAT	1	1	y31w		βίβλος γενέσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ	1	The book of the genealogy of Jesus Christ	నీవు దీన్ని పూర్తి వాక్యంగా తర్జుమా చేయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇది యేసు క్రీస్తు పూర్వీకుల జాబితా.
MAT	1	1	vpg1		Ἰησοῦ Χριστοῦ, υἱοῦ Δαυεὶδ, υἱοῦ Ἀβραάμ	1	Jesus Christ, son of David, son of Abraham	దావీదు రాజు, అబ్రాహాములకు, యేసుకు మధ్య చాలా తరాలు ఉన్నాయి. ఇక్కడ ""కుమారుడు"" అంటే ""వంశస్థుడు "" అని అర్థం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసు క్రీస్తు, దావీదు వంశస్థుడు, అబ్రాహాము వంశస్థుడు.
MAT	1	1	tka3		υἱοῦ Δαυεὶδ	1	son of David	కొన్ని సార్లు ""దావీదు కుమారుడు"" అనే దాన్ని ఒక బిరుదు నామంగా వాడారు. కానీ యేసు వచ్చిన వంశం చెప్పడానికి వాడినట్టు కనిపిస్తున్నది.
MAT	1	2	ejp6		Ἀβραὰμ ἐγέννησεν τὸν Ἰσαάκ	1	Abraham was the father of Isaac	అబ్రాహాము ఇస్సాకుకు తండ్రి, లేక ""అబ్రాహాముకు ఇస్సాకు కొడుకు"" లేక ""అబ్రాహాముకు ఇస్సాకుఅనే పేరున్న కొడుకు ఉన్నాడు."" దీన్ని వివిధ రకాలుగా అనువదించ వచ్చు. ఎలా అనువదించినా యేసు పూర్వీకుల జాబితా అంతటిలోనూ ఒకే పధ్ధతి పాటిస్తే మంచిది.
MAT	1	2	mxm2	figs-ellipsis	Ἰσαὰκ…ἐγέννησεν…Ἰακὼβ…ἐγέννησεν	1	Isaac the father ... Jacob the father	భూతకాల ప్రయోగాలను గమనించాలి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇస్సాకు ఫలానా అతనికి తండ్రి ..యాకోబు ఫలానా అతనికి తండ్రి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	1	3	g8y6	translate-names	Φαρὲς…Ζάρα…Ἑσρώμ…Ἀράμ	1	Perez ... Zerah ... Hezron ... Ram	ఇవి పురుషుల పేర్లు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])
MAT	1	3	t7jg	figs-ellipsis	Φαρὲς…ἐγέννησεν…Ἑσρὼμ…ἐγέννησεν	1	Perez the father ... Hezron the father	ఇక్కడ భూతకాల ప్రయోగం అర్థం అయింది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: “పెరెసు ఫలానా అతనికి తండ్రి ..ఎస్రోము ఫలానా అతనికి తండ్రి "" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	1	4	fe3u	figs-ellipsis	Ἀμιναδὰβ…ἐγέννησεν…Ναασσὼν…ἐγέννησεν	1	Amminadab the father ... Nahshon the father	ఇక్కడ భూతకాల ప్రయోగం అర్థం అయింది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అమ్మీనాదాబు ఫలానా అతనికి తండ్రి .. నయస్సోను ఫలానా అతనికి తండ్రి "" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	1	5	yr52		Σαλμὼν…ἐγέννησεν τὸν Βόες ἐκ τῆς Ῥαχάβ	1	Salmon was the father of Boaz by Rahab	సల్మాను బోయజు తండ్రి, బోయజు తల్లి రాహాబు లేక "" సల్మాను రాహాబులు బోయజు తల్లిదండ్రులు
MAT	1	5	lj86	figs-ellipsis	Βόες…ἐγέννησεν…Ἰωβὴδ…ἐγέννησεν	1	Boaz the father ... Obed the father	ఇక్కడ భూతకాల ప్రయోగం అర్థం అయింది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""బోయజు ఫలానా అతనికి తండ్రి .. ఓబేదు ఫలానా అతనికి తండ్రి "" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	1	5	q5bd		Βόες…ἐγέννησεν τὸν Ἰωβὴδ ἐκ τῆς Ῥούθ	1	Boaz the father of Obed by Ruth	బోయజు ఓబేదు తండ్రి, రూతు ఓబేదు తల్లి. లేక ""బోయజు, రూతు ఓబేదు తల్లిదండ్రులు
MAT	1	6	r84m	figs-ellipsis	Δαυεὶδ…ἐγέννησεν τὸν Σολομῶνα ἐκ τῆς τοῦ Οὐρίου	1	David the father of Solomon by the wife of Uriah	ఇక్కడ భూతకాల ప్రయోగం అర్థం అయింది. ""దావీదు సోలోమోను తండ్రి, సోలోమోనుతల్లి ఊరియా భార్య."" లేక ""దావీదు ఊరియా భార్య సోలోమోను తల్లిదండ్రులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	1	6	bp35		τῆς τοῦ Οὐρίου	1	the wife of Uriah	విధవరాలైన ఊరియా భార్య. ఊరియా చనిపోయాక అతని భార్యకు సొలోమోను పుట్టాడు.
MAT	1	7	r881	figs-ellipsis	Ῥοβοὰμ…ἐγέννησεν τὸν Ἀβιά, Ἀβιὰ…ἐγέννησεν τὸν Ἀσάφ	1	Rehoboam the father of Abijah, Abijah the father of Asa	ఈ రెండు పదబంధాల్లోనూ భూతకాల ప్రయోగం అర్థం అయింది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రెహబాము అబీయా తండ్రి. అబీయా ఆసా తండ్రి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	1	10	bh7r		τὸν Ἀμώς	1	Amon	దీన్ని కొన్ని సార్లు “ఆమోసు” అని తర్జుమా చేస్తారు.
MAT	1	11	dk1j		Ἰωσίας…ἐγέννησεν τὸν Ἰεχονίαν	1	Josiah was an ancestor of Jechoniah	ఈ ""పూర్వికుడు"" అనేదానికి మరింత స్పష్టమైన పదం వాడవచ్చు. ""పూర్వికుడు"" అనే పదం తాతల కంటే ఇంకా పూర్వం జీవించిన వాళ్ళకోసం మాత్రమే వాడాలి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యెకొన్యా తాత యోషియా
MAT	1	11	rj7p		ἐπὶ τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος	1	at the time of the deportation to Babylon	వాళ్ళని బలవంతంగా బబులోనుకు తీసుకుపోయినప్పుడు లేక ""బబులోనీయులు వాళ్ళను ఓడించి బబులోనుకు తీసుకుపోయినప్పుడు."" బబులోనుకు వెళ్ళినదెవరో మీ భాషలో స్పష్టంగా చెప్పాలంటే ""ఇశ్రాయేలీయులు"" లేక ""యూదయలో నివసించిన ఇశ్రాయేలీయులు"" అని రాయవచ్చు.
MAT	1	11	v2im		Βαβυλῶνος	1	Babylon	ఇక్కడ బబులోను దేశం అని అర్థం, కేవలం బబులోను నగరం మాత్రమే కాదు.
MAT	1	12	y7cx		μετὰ…τὴν μετοικεσίαν Βαβυλῶνος	1	After the deportation to Babylon	అదే పదం వాడండి [మత్తయి 1:11](./01/11.md).
MAT	1	12	tx6g		Σαλαθιὴλ…ἐγέννησεν τὸν Ζοροβαβέλ	1	Shealtiel was an ancestor of Zerubbabel	షయల్తియేలు జెరుబ్బాబేలు తాత.
MAT	1	15	lqk9			0	Connecting Statement:	రచయిత యేసు వంశ వృక్షం పూర్తి చేశాడు. అది 1:1 దగ్గర మెదలైంది. [మత్తయి 1:1](./01/01.md).
MAT	1	16	b3bm	figs-activepassive	Μαρίας, ἐξ ἧς ἐγεννήθη Ἰησοῦς	1	Mary, by whom Jesus was born	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసుకు జన్మనిచ్చిన మరియ"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	1	16	z2rg	figs-activepassive	ὁ λεγόμενος Χριστός	1	who is called Christ	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరినైతే మనుషులు క్రీస్తు అని పిలిచారో"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	1	17	jzq4	translate-numbers	δεκατέσσαρες	1	fourteen	14 (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	1	17	z5xw		τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος	1	deportation to Babylon	ఇక్కడ వాడిన పదాలే వాడండి [మత్తయి 1:11](./01/11.md).
MAT	1	18	gnl6			0	General Information:	ఇక్కడ కథనంలో కొత్త అంశం మొదలౌతున్నది. రచయిత యేసు పుట్టుక అంశాలను వర్ణిస్తున్నాడు.
MAT	1	18	cqt1	figs-explicit	μνηστευθείσης τῆς μητρὸς αὐτοῦ Μαρίας τῷ Ἰωσήφ	1	His mother, Mary, was engaged to marry Joseph	అయన తల్లి మరియ, యోసేపును పెళ్లాడబోతున్నది. సాధారణంగా తల్లిదండ్రులే తమ పిల్లల పెళ్ళిళ్ళు కుదురుస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మరియ తల్లిదండ్రులు, యేసు తల్లి మరియను యోసేపుకిచ్చి వివాహం చేయ సంకల్పించారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	1	18	e4ur	figs-explicit	μνηστευθείσης τῆς μητρὸς αὐτοῦ Μαρίας	1	His mother, Mary, was engaged	మరియకు యోసేపుతో నిశ్చితార్థం జరగక ముందే యేసు పుట్టలేదని స్పష్టంగా తెలిసేలా అనువాదం ఉండాలి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసుకు తల్లి కాబోతున్న మరియకు నిశ్చితార్థం జరిగింది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	1	18	xvk1	figs-euphemism	πρὶν…συνελθεῖν αὐτοὺς	1	before they came together	వాళ్ళకి పెళ్లి కాకముందు. అంటే మరియ యోసేపులకు లైంగిక సంబంధం లేదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారిద్దరూ ఏకం కాక మునుపు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-euphemism]])
MAT	1	18	in4a	figs-activepassive	εὑρέθη ἐν γαστρὶ ἔχουσα	1	she was found to be pregnant	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆమె గర్భవతి అని గ్రహించారు."" లేక ""ఆమె గర్భవతి కావడం తటస్థించింది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	1	18	a71d		ἐκ Πνεύματος Ἁγίου	1	by the Holy Spirit	పరిశుద్ధాత్మ ప్రభావం మరియ ఎవరితోనూ లైంగిక సంబంధం లేకుండానే గర్భం దాల్చేలా చేసింది.
MAT	1	19	j8eb	figs-explicit	Ἰωσὴφ…ὁ ἀνὴρ αὐτῆς	1	Joseph, her husband	యోసేపు మరియను ఇంకా పెళ్లి చేసుకోలేదు. అయితే నిశ్చితార్థం జరిగాక యూదులు ఆ ఇద్దరినీ భార్యాభర్తలు గానే ఎంచుతారు, వాళ్ళు కలిసి ఉండకపోయినా. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యోసేపు, మరియను వివాహం చేసుకోనున్నాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	1	19	pu3p		ἀπολῦσαι αὐτήν	1	divorce her	పెళ్లి ప్రతిపాదన మానుకోవాలనుకున్నాడు.
MAT	1	20	iip4		αὐτοῦ ἐνθυμηθέντος	1	As he thought	ఎందుకంటే యోసేపు అనుకున్నాడు.
MAT	1	20	fb7e		κατ’ ὄναρ ἐφάνη αὐτῷ	1	appeared to him in a dream	యోసేపుకు కలలో కనిపించాడు.
MAT	1	20	lc8r		υἱὸς Δαυείδ	1	son of David	ఇక్కడ ""కుమారుడు"" అంటే ""సంతతి వాడు.
MAT	1	20	va5e	figs-activepassive	τὸ…ἐν αὐτῇ γεννηθὲν ἐκ Πνεύματός ἐστιν Ἁγίου	1	the one who is conceived in her is conceived by the Holy Spirit	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరిశుద్ధాత్మ మరియ గర్భవతి అయ్యేలా చేశాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	1	21	j38f		τέξεται…υἱὸν	1	She will give birth to a son	ఎందుకంటే దేవుడు దేవదూతను పంపాడు. దేవదూత పుట్టబోయేది మగ పిల్లవాడు అని చెప్పాడు.
MAT	1	21	glq8		καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ	1	you will call his name	అతనికి పేరు పెట్టాలి. లేక ""అతనికి ఈ పేరు పెట్టాలి."" ఇది ఆజ్ఞ.
MAT	1	21	bf5z		αὐτὸς γὰρ σώσει	1	for he will save	అనువాదకుడు ఫుట్ నోట్ పెట్టాలి. ""'యేసు’ అనే పేరుకు రక్షించే ప్రభువు” అని అర్థం.
MAT	1	21	em9q		τὸν λαὸν αὐτοῦ	1	his people	ఇది యూదులను సూచిస్తుంది.
MAT	1	22	p47i	writing-background		0	General Information:	రచయిత ప్రవక్త యెషయా వాక్కులు ప్రస్తావిస్తూ యేసు జననం లేఖనాల ప్రకారం జరిగిందని చెబుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-background]])
MAT	1	22	p9la		τοῦτο…ὅλον γέγονεν	1	All this happened	ఇవి దేవదూత మాటలు కావు. మత్తయి ఇక్కడ దేవదూత చెప్పిన దాని ప్రాముఖ్యత వివరిస్తున్నాడు.
MAT	1	22	c1vw	figs-activepassive	τὸ ῥηθὲν ὑπὸ Κυρίου διὰ τοῦ προφήτου	1	what was spoken by the Lord through the prophet	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రభువు పూర్వకాలం ప్రవక్తకి రాయమని చెప్పిన విషయం."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	1	22	p39k	figs-explicit	τοῦ προφήτου	1	the prophet	అనేక మంది ప్రవక్తలు ఉన్నారు. మత్తయి ఇక్కడ యెషయా గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రవక్త యెషయా."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	1	23	q19h		ἰδοὺ…Ἐμμανουήλ	1	Behold ... Immanuel	ఇక్కడ మత్తయి ప్రవక్త యెషయా మాటలు రాస్తున్నాడు.
MAT	1	23	dw7z		ἰδοὺ, ἡ παρθένος	1	Behold, the virgin	గమనించండి. ఎందుకంటే నేను చెప్పేది సత్యం, ప్రాముఖ్యం కూడా: కన్య
MAT	1	23	sln1	translate-names	Ἐμμανουήλ	1	Immanuel	ఇది పురుషుని పేరు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])
MAT	1	23	lm6t		ὅ ἐστιν μεθερμηνευόμενον, μεθ’ ἡμῶν ὁ Θεός	1	which means, ""God with us.	ఇది యెషయా గ్రంథం కాదు. మత్తయి ఇక్కడ ఇమ్మానుయేలు అనే పేరుకు అర్థం చెబుతున్నాడు. దీన్ని వేరే వాక్యంగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ పేరుకు అర్థం 'మనతో ఉన్న దేవుడు.'
MAT	1	24	iue3			0	Connecting Statement:	రచయిత యేసు పుట్టుక సంభవాల వర్ణన కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	1	24	iz4r		ὡς προσέταξεν…ὁ ἄγγελος Κυρίου	1	as the angel of the Lord commanded	దేవదూత యోసేపుకు మరియను తన భార్యగా చేసి కొమ్మని, బాలునికి యేసు అని పేరు పెట్టమని చెప్పాడు.
MAT	1	24	nr5e		παρέλαβεν τὴν γυναῖκα αὐτοῦ	1	he took her as his wife	అతడు మరియను వివాహమాడాడు.
MAT	1	25	i7p5	figs-euphemism	οὐκ ἐγίνωσκεν αὐτὴν	1	he did not know her	ఇది సభ్యోక్తి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతడు ఆమెతో లైంగిక సంబంధాలు పెట్టుకోలేదు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-euphemism]])
MAT	1	25	dlm9		υἱόν	1	to a son	మగ శిశువుకు ""ఆమెకుకుమారుడు.""యోసేపు అసలు తండ్రిగా అర్థం రాకుండా చూసుకోండి.
MAT	1	25	jtz8		καὶ ἐκάλεσεν τὸ ὄνομα αὐτοῦ, Ἰησοῦν	1	Then he called his name Jesus	యోసేపు ఆ బిడ్డకు యేసు అని పేరు పెట్టాడు.
MAT	2	intro	dz1c			0		# మత్తయి 02 సామాన్య వ్యాఖ్య<br><br>## నిర్మాణము, పరిమాణము<br><br>కొన్ని అనువాదాల్లో పద్య భాగంలో లైన్లు మిగతా లైన్లకన్నా కాస్త కుడివైపుకు చూపుతాయి. ULT లో కూడా వ.6 మరియు 18 లో పాత నిబంధన వచనాలను సూచించడానికి ఈ పద్ధతే ఉంది. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేకాంశాలు<br><br>### ""అయన నక్షత్రం""<br><br>ఈ పదాలు బహుశా జ్ఞానులు దేన్నీ అయితే ఈ ఇశ్రాయేల్ జాతి కొత్త రాజుకు సూచన అని భావించారో అది అయి ఉండవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/sign]])<br><br>## ఈ అధ్యాయంలో ఇతర అనువాద సమస్యలు <br><br>### ""జ్ఞానులు""<br><br>ఇంగ్లీషు అనువాదాలు ఈ పదబంధాన్ని తర్జుమా చెయ్యడానికి వేరువేరు పదాలు వాడతాయి. ""మాజై"" ""జ్ఞానులు."" వీళ్ళు శాస్త్రజ్ఞులు లేక జ్యోతిష్యులు అయి ఉండవచ్చు. వీలైతే దీన్ని సాధారణ పదం “జ్ఞానులు” తో తర్జుమా చెయ్య వచ్చు.
MAT	2	1	j9yn			0	General Information:	ఇక్కడ కథనంలో కొత్త అంశం ఆరంభం అవుతున్నది. అధ్యాయం చివరి వరకూ కొనసాగుతుంది. మత్తయి ఇక్కడ యూదుల రాజును హతమార్చడానికి చేసే ప్రయత్నం గురించి రాస్తున్నాడు.
MAT	2	1	k518		Βηθλέεμ τῆς Ἰουδαίας	1	Bethlehem of Judea	బేత్లేహేము యూదయ రాష్ట్రంలో ఉంది.
MAT	2	1	id55		ἐν…ἡμέραις Ἡρῴδου τοῦ βασιλέως	1	in the days of Herod the king	అక్కడ రాజు హేరోదు.
MAT	2	1	kf5g		Ἡρῴδου	1	Herod	ఇతడు మహా హేరోదు.
MAT	2	1	p6gc		μάγοι ἀπὸ ἀνατολῶν	1	learned men from the east	నక్షత్రాలను పరిశీలించే తూర్పు వారు.
MAT	2	1	ft22		ἀπὸ ἀνατολῶν	1	from the east	యూదయకు తూర్పున వీరు ఉంటారు.
MAT	2	2	v5t4		ποῦ ἐστιν ὁ τεχθεὶς Βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων?	1	Where is he who was born King of the Jews?	నక్షత్రాలను పరిశీలించడం ద్వారా వీరికి అర్థం అయింది ఏమిటంటే రాజు కానున్న ఒకడు పుట్టాడు. ఆయన ఎక్కడ పుట్టాడు అని తెలుసుకోవాలని వీరి అన్వేషణ. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" యూదుల రాజు కానున్న బిడ్డ పుట్టాడు. అయన ఎక్కడ?
MAT	2	2	zj7c		αὐτοῦ τὸν ἀστέρα	1	his star	ఆ బిడ్డ ఆ నక్షత్రానికి హక్కుదారుడైన యజమాని అని వారు అనడం లేదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆయన్ని గురించి చెబుతున్న నక్షత్రం” లేక “ఆయన పుట్టుకతో సంబంధం ఉన్న నక్షత్రం
MAT	2	2	a7y9		ἐν τῇ ἀνατολῇ	1	in the east	తూర్పున అది ఉదయించింది లేక ""మేము మా దేశంలో ఉండగా
MAT	2	2	v248		προσκυνῆσαι	1	worship	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు1) ఆ బిడ్డను దైవంగా భావించి పూజించాలని వారి ఉద్దేశం లేక 2) మానవపరమైన రాజుగా గౌరవించాలని. మీ భాషలో ఈ రెండు అర్థాలూ ఇచ్చే పదం ఉన్నట్టయితే దాన్ని ఇక్కడ ఉపయోగించాలి.
MAT	2	3	p5rw		ἐταράχθη	1	he was troubled	హేరోదు ఈ బిడ్డ తన స్థానంలో రాజు అవుతాడని ఆందోళన చెందాడు.
MAT	2	3	qu3d	figs-metonymy	πᾶσα Ἱεροσόλυμα	1	all Jerusalem	ఇక్కడ ""యెరూషలేము"" అంటే అక్కడి ప్రజానీకం. అంతేకాక ""అంతా"" అంటే ""చాలామంది."" ఎంతమంది ఆందోళన పడ్డారో నొక్కి చెప్పడం కోసం మత్తయి ఈ సంగతిని అతిశయోక్తిగా చెబుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యెరూషలేములోని చాలామంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
MAT	2	4	ne4v			0	General Information:	వ. 6లో ప్రజల ప్రధాన యాజకులు, శాస్త్రులు మీకా ప్రవక్త రాసిన ప్రవచనాలు ఉదహరిస్తూ క్రీస్తు బేత్లేహేములో పుడతాడని చెప్పారు.
MAT	2	5	w68n		ἐν Βηθλέεμ τῆς Ἰουδαίας	1	In Bethlehem of Judea	బేత్లేహేము యూదయ రాష్ట్రంలో ఉంది.
MAT	2	5	z2i4	figs-activepassive	οὕτως…γέγραπται διὰ τοῦ προφήτου	1	this is what was written by the prophet	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పూర్వకాలం ప్రవక్త రాసింది ఇదే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	2	6	kmw7	figs-apostrophe	σύ Βηθλέεμ…οὐδαμῶς ἐλαχίστη εἶ ἐν τοῖς ἡγεμόσιν Ἰούδα	1	you, Bethlehem, ... are not the least among the leaders of Judah	మీకా బేత్లేహేము ప్రజలు అక్కడ లేకున్నావారితో ముఖాముఖిగా ఉన్నట్టు మాట్లాడుతున్నాడు. అంతేగాక, ""అల్పమైన"" అనే మాటను పాజిటివ్ పదబంధం ఉపయోగించి ఇలా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఓ బేత్లేహేము ప్రజలారా, మీ ఊరు యూదా ఉళ్ళలో అత్యంత ప్రాముఖ్యమైనది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-apostrophe]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-litotes]])
MAT	2	6	tg5d	figs-metaphor	ὅστις ποιμανεῖ τὸν λαόν μου τὸν Ἰσραήλ	1	who will shepherd my people Israel	మీకా ఈ పరిపాలకుడిని ఒక కాపరిగా చెబుతున్నాడు. అంటే ఆయన తన ప్రజలను ముందుండి నడిపిస్తూ శ్రద్ధ తీసుకుంటాడు అని అర్థం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆయన నా ఇశ్రాయేల్ ప్రజలను ఒక కాపరి తన గొర్రెలను ఎలా సంరక్షిస్తాడో అలా చూసుకుంటాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	2	7	b487		Ἡρῴδης λάθρᾳ καλέσας τοὺς μάγους	1	Herod secretly called the learned men	ఇతరులకు తెలియకుండా జ్ఞానులతో హేరోదు మాట్లాడాడన్న మాట.
MAT	2	7	tax3	figs-quotations	ἠκρίβωσεν παρ’ αὐτῶν τὸν χρόνον τοῦ φαινομένου ἀστέρος	1	men to ask them exactly what time the star had appeared	దీన్ని ఒక సూటి ప్రశ్నగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతడు వారిని అడిగాడు. 'ఈ చుక్క సరిగ్గా ఎప్పుడు కనిపించింది?"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	2	7	vng3	figs-explicit	τὸν χρόνον τοῦ φαινομένου ἀστέρος	1	what time the star had appeared	జ్ఞానులు అతనికి ఆ సంగతి చెప్పారన్న మాట. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నక్షత్రం కనిపించిన రోజు ఏది? జ్ఞానులు హేరోదుకు ఆ నక్షత్రం మొదటగా ఎప్పుడు కనిపించిందో చెప్పారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	2	8	v7y2		τοῦ παιδίου	1	young child	ఇది యేసును సూచిస్తుంది.
MAT	2	8	t4u1		ἀπαγγείλατέ μοι	1	bring me word	నాకు తెలపండి, లేక చెప్పండి, తిరిగి వచ్చి సమాచారం ఇవ్వండి.
MAT	2	8	jtw7		προσκυνήσω αὐτῷ	1	worship him	దీన్ని చూడండి మత్తయి 2: 2 లో ఎలా తర్జుమా చేసారో చూడండి. [మత్తయి 2:2] (./02/02.md).
MAT	2	9	h1zx		οἱ δὲ ἀκούσαντες	1	After they	తర్వాత జ్ఞానులు
MAT	2	9	wl4r		εἶδον ἐν τῇ ἀνατολῇ	1	they had seen in the east	తూర్పున ఉదయించిన తారను చూసి, లేక ""తమ దేశంలో చూసిన తార.
MAT	2	9	hy1i		προῆγεν αὐτούς	1	went before them	వారిని నడిపించిన, లేక “దారి చూపిన.
MAT	2	9	jp2j		ἐστάθη ἐπάνω	1	stood still over	ఆగిపోయింది
MAT	2	9	w3v1		οὗ ἦν τὸ παιδίον	1	where the young child was	ఆ పసివాడు ఉన్న చోటికి పైగా.
MAT	2	11	pv3r			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ సన్నివేశం మరియ, యోసేపులు బాల యేసు నివసిస్తున్న చోటుకు మారింది.
MAT	2	11	tu5s		ἐλθόντες	1	They went	జ్ఞానులు వెళ్లారు.
MAT	2	11	d41d	translate-symaction	πεσόντες προσεκύνησαν αὐτῷ	1	They fell down and worshiped him	యేసును పూజించడానికి వారు మోకరించి తమ ముఖాలు నేలకు అనించారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	2	11	r452	figs-metonymy	τοὺς θησαυροὺς αὐτῶν	1	their treasures	ఇక్కడ ""కానుకలు"" అంటే వాటిని వారు మోసుకుని వచ్చిన పెట్టెలు లేదా సంచులు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కానుకలు తెచ్చిన పేటికలు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	2	12	zyq6		χρηματισθέντες	1	God warned them	అటు తరువాత, దేవుడు ఆ జ్ఞానులను హెచ్చరించాడు. దేవునికి హేరోదు ఆ బిడ్డకు హాని తలపెట్టిన సంగతి తెలుసు.
MAT	2	12	dr1p	figs-quotations	κατ’ ὄναρ μὴ ἀνακάμψαι πρὸς Ἡρῴδην	1	dream not to return to Herod, so	దీన్ని ఒక సూటి ప్రశ్నగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కలలో చెప్పాడు, ‘హేరోదు రాజు దగ్గరకు తిరిగి వెళ్ళకండి,' "" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	2	13	brp5			0	General Information:	వ. 15లో, మత్తయి హోషేయ ప్రవక్త మాటలు ఎత్తి రాస్తున్నాడు. క్రీస్తు కొంతకాలం ఐగుప్తులో గడుపుతాడు.
MAT	2	13	iw8p		ἀναχωρησάντων…αὐτῶν	1	they had departed	జ్ఞానులు వెళ్ళిపోయారు.
MAT	2	13	zwj5		φαίνεται κατ’ ὄναρ τῷ Ἰωσὴφ	1	appeared to Joseph in a dream	యోసేపు కలలో అతని దగ్గరకు వచ్చాడు.
MAT	2	13	u4a4	figs-you	ἐγερθεὶς, παράλαβε…φεῦγε…ἴσθι…σοι	1	Get up, take ... flee ... Remain ... you	దేవుడు యోసేపుతో మాట్లాడుతున్నాడు. కాబట్టి ఇవన్నీ ఏక వచన రూపాలు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	2	13	v88f	figs-explicit	ἕως ἂν εἴπω σοι	1	until I tell you	ఈ మాటల సంపూర్ణ అర్థాన్ని స్పష్టం చెయ్యాలి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తిరిగి రావడానికి ప్రమాదమేమీ లేదని నేను చెప్పినప్పుడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	2	13	g3t7		εἴπω σοι	1	I tell you	ఇక్కడ ""నేను"" అంటే దేవుడు. దేవదూత దేవుని పక్షంగా మాట్లాడుతున్నాడు.
MAT	2	15	ft3a	figs-explicit	ἦν	1	He remained	అంటే యోసేపు, మరియ, యేసు ఈజిప్టులో ఉండిపోయారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు నివసించారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	2	15	d11g		ἕως τῆς τελευτῆς Ἡρῴδου	1	until the death of Herod	హేరోదు వెంటనే చనిపోలేదు [మత్తయి 2:19](./02/19.md). ఈ మాటలు వాళ్ళు ఈజిప్టులో ఎంతకాలం ఉన్నారో తెలుపుతున్నాయి. అంటే హేరోదు అప్పుడే చనిపోయాడని కాదు గానీ.
MAT	2	15	d5wl		ἐξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν Υἱόν μου	1	Out of Egypt I have called my son	నా కుమారుణ్ణి నేను ఐగుప్టు నుండి పిలిచాను.
MAT	2	15	dr9b		τὸν Υἱόν μου	1	my son	హోషేయ గ్రంథంలో ఇది ఇశ్రాయేలు ప్రజలకు వర్తిస్తుంది. దేవుని కుమారుడు, యేసు విషయంలో ఇది నెరవేరింది అని చెప్పడానికి మత్తయి దీన్ని ప్రస్తావించాడు. ఇక్కడ కుమారుడు అనే పదం స్థానంలో ఒక్కడే కుమారుడు లేక మొదటి కుమారుడు అనే అర్థం వచ్చేలా తర్జుమా చెయ్యండి.
MAT	2	16	s2la	figs-events		0	General Information:	ఈ విషయాలు హేరోదు మరణం తరువాత జరిగాయి. వీటిని మత్తయి [మత్తయి 2:15]లో చెప్పాడు. (./02/15.md). (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-events]])
MAT	2	16	yq7p			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ సన్నివేశం మళ్ళీ హేరోదు దగ్గరకు వచ్చింది. జ్ఞానులు తనను మోసం చేసారని తెలుసుకుని అతడు ఏమి చేసాడో చెబుతున్నది.
MAT	2	16	g513	figs-activepassive	ἐνεπαίχθη ὑπὸ τῶν μάγων	1	he had been mocked by the learned men	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""జ్ఞానులు తనను బోల్తా కొట్టించి అవమానించారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	2	16	d8d5	figs-explicit	ἀποστείλας, ἀνεῖλεν πάντας τοὺς παῖδας	1	He sent and killed all the male children	హేరోదు పిల్లలను తానే చంపలేదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతడు తన సైనికులకు మగ పిల్లలు అందరినీ చంపమని ఆజ్ఞ ఇచ్చాడు.” లేక “అక్కడి మగ పిల్లలను చంపమని సైనికులను పంపాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	2	16	nkr1	translate-numbers	διετοῦς καὶ κατωτέρω	1	two years old and under	2 సంవత్సరాలు లేక అంతకన్నా తక్కువ వయసు గల (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	2	16	dr3r		κατὰ τὸν χρόνον	1	according to the time	కాలాన్ని బట్టి
MAT	2	17	q1y9			0	General Information:	మత్తయి యిర్మియా ప్రవక్త మాటలను ఎత్తి చెబుతూ బెత్లెహేము ప్రాంతం మగ పిల్లల మరణం లేఖనాల ప్రకారం జరిగింది అని చూపుతున్నాడు.
MAT	2	17	l8g5	figs-activepassive	τότε ἐπληρώθη	1	Then was fulfilled	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నెరవేరింది” లేక “హేరోదు క్రియలు దీనిని నెరవేర్చాయి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	2	17	v6a1	figs-activepassive	τὸ ῥηθὲν διὰ Ἰερεμίου τοῦ προφήτου	1	what had been spoken through Jeremiah the prophet	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చాలా కాలం క్రితం ప్రభువు ప్రవక్త యిర్మీయా మూలంగా పలికినది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	2	18	p9gk		φωνὴ…ἠκούσθη…οὐκ εἰσίν	1	A voice was heard ... they were no more	మత్తయి ప్రవక్త యిర్మీయా గ్రంథంలో ఉన్న మాటలు ఎత్తి రాస్తున్నాడు.
MAT	2	18	k91t	figs-activepassive	φωνὴ…ἠκούσθη	1	A voice was heard	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుషులు ఆ స్వరం విన్నారు” లేక “అక్కడ గొప్ప శబ్దం వచ్చింది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	2	18	zm17		Ῥαχὴλ κλαίουσα τὰ τέκνα αὐτῆς	1	Rachel weeping for her children	రాహేలు దీనికి అనేక సంవత్సరాలకు ముందు జీవించింది. మరణించిన రాహేలు, తన సంతతి కోసం విలపిస్తున్నది.
MAT	2	18	rgg1	figs-activepassive	οὐκ ἤθελεν παρακληθῆναι	1	she refused to be comforted	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరూ ఆమెను ఓడర్చ లేక పోయారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	2	18	p9ri	figs-euphemism	ὅτι οὐκ εἰσίν	1	because they were no more	తన పిల్లలు వెళ్ళి పోయి మరిక ఎన్నడూ తిరిగి రారు గనక. ఇక్కడ ""లేక పోవడం"" అనే మాట చనిపోయారని చెప్ప డానికి సున్నితమైన పదం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారంతా చనిపోయారు గనక"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-euphemism]])
MAT	2	19	kt2i			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ సన్నివేశం ఐగుప్టుకు మళ్ళుతున్నది. అక్కడ యోసేపు, మరియ, బాల యేసు నివసిస్తున్నారు.
MAT	2	19	r4yu		ἰδοὺ	1	behold	స్థూల కథనంలో మరొక ఉపాఖ్యానం ఇక్కడ మొదలవుతున్నది. ఇంతకు ముందు సంఘటనల్లోని వారు కాకుండా వేరే వ్యక్తులు ఇక్కడ ఉన్నారు. మీ భాషలో దీన్ని సూచించే విధానం ఉండి ఉంటుంది.
MAT	2	20	hz2m	figs-euphemism	οἱ ζητοῦντες τὴν ψυχὴν τοῦ παιδίου	1	those who sought the child's life	ఇక్కడ ""బాలుణ్ణి చంప వెదికే వారు"" అంటే బాబును చంపడానికి చూసిన వారు. ""ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతణ్ణి చంపడానికి చూసిన వారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-euphemism]])
MAT	2	20	y6r6		οἱ ζητοῦντες	1	those who sought	ఇది హేరోదు రాజు అతని సలహాదారులను సూచిస్తున్నది.
MAT	2	22	kg7u			0	Connecting Statement:	[మత్తయి 2:1] లో మొదలైన కథనం భాగం ముగింపు (./02/01.md) యూదుల కొత్త రాజును చంపడానికి హేరోదు ప్రయత్నాలు.
MAT	2	22	uq8p		ἀκούσας δὲ	1	But when he heard	కానీ యోసేపు విన్నప్పుడు
MAT	2	22	h4cq	translate-names	Ἀρχέλαος	1	Archelaus	ఇది హేరోదు కుమారుని పేరు (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])
MAT	2	22	zk37		ἐφοβήθη	1	he was afraid	యోసేపు భయపడ్డాడు.
MAT	2	23	dx5i	figs-activepassive	τὸ ῥηθὲν διὰ τῶν προφητῶν	1	what had been spoken through the prophets	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" ప్రభువు చాలా కాలం క్రితం ప్రవక్తల ద్వారా మాట్లాడినది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	2	23	hc8g	translate-names	Ναζωραῖος κληθήσεται	1	he would be called a Nazarene	ఇక్కడ ""అయన"" అంటే యేసు. గతకాలపు ప్రవక్తలు యేసును మెస్సియ లేక క్రీస్తు అని పేర్కొన్నారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""క్రీస్తు నజరేయుడు అని మనుషులు అంటారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])
MAT	3	intro	a6h3			0		# మత్తయి 03 సాధారణ నోట్సు<br><br>## నిర్మాణము, పరిమాణము<br><br>కొన్ని అనువాదాలు పాత నిబంధన వచనాలను మిగతా భాగం కన్నా కాస్త కుడి వైపున ముద్రించాయి. ULT లో కూడా పాత నిబంధన నుండి ఎత్తి రాసిన వచనాలు ఇలానే కనిపిస్తాయి. వ. 3.<br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేకాంశాలు<br><br>### ""పశ్చాత్తాపానికి తగిన ఫలాలు ఫలించండి.""<br><br>ఫలం అనేది లేఖనాల్లో వాడిన సాధారణ పదం. రచయితలు మంచి లేక చెడు ప్రవర్తన ఫలితాలను వర్ణించడానికి ఈ పదం వాడారు. ఈ అధ్యాయంలో మంచి ఫలం అంటే దేవుని అజ్ఞల ప్రకారం నడుచుకున్న దాని ఫలితం. (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/other/fruit]])<br><br>## ఇంకా ఈ అధ్యాయంలో ఇతర అనువాద సమస్యలు <br><br>### ""దేవుని రాజ్యం దగ్గరగా ఉంది.""<br><br>యోహాను ఈ మాట పలికినప్పుడు ""దేవుని రాజ్యం"" నెలకొని ఉన్నదో లేక రాబోతున్నదో తెలియదు. ఇంగ్లీషు అనువాదాలు తరచుగా “సమీపించింది” అనే పదబంధం ఉపయోగిస్తుంది. కానీ ఈ మాటలు తర్జుమా చెయ్యడం కష్టం. ఇతర వాచకాలు “దగ్గర పడింది” “వస్తూ ఉంది” వంటి పదబంధాలు వాడుతున్నాయి.
MAT	3	1	xp3z			0	General Information:	మత్తయి బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను పరిచర్యను వర్ణించే కథనం ఇక్కడ మొదలౌతున్నది. వ. 3 లో మత్తయి ప్రవక్త యెషయా మాటలు ఎత్తి రాస్తూ బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను యేసు పరిచర్య సిద్దం చెయ్యడానికి దేవుడు నియమించిన వార్తాహరుడని తెలియజేస్తున్నాడు.
MAT	3	1	d74m		ἐν…ταῖς ἡμέραις ἐκείναις	1	In those days	ఇది యోసేపు అతని కుటుంబం ఈజిప్టు వదిలి నజరేతుకు వెళ్ళిన చాలా సంవత్సరాల తరువాత జరిగిన విషయం. బహుశా యేసు తన పరిచర్య ప్రారంభించబోతున్న సమయంలో జరిగింది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కొంత కాలం తరువాత” లేక “కొన్ని సంవత్సరాల తరువాత.
MAT	3	2	w7e9	figs-you	μετανοεῖτε	1	Repent	ఇది బహు వచనం. యోహాను ఇక్కడ జనసమూహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	3	2	hvx8	figs-metonymy	ἤγγικεν…ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	the kingdom of heaven is near	ఈ పదబంధం ""దేవుని రాజ్యం"" దేవుడు రాజుగా పాలించే స్థితిని సూచిస్తున్నది. ఈ పదబంధం మత్తయి సువార్త ఒక్క దానిలోనే కనిపిస్తున్నది. సాధ్యమైతే మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" అనే పదం వాడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకం లో ఉన్న మన దేవుడు త్వరలో తనను రాజుగా కనపరచుకుంటాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	3	3	fl4v	figs-activepassive	οὗτος γάρ ἐστιν ὁ ῥηθεὶς διὰ Ἠσαΐου τοῦ προφήτου λέγοντος	1	For this is he who was spoken of by Isaiah the prophet, saying	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యెషయా ప్రవక్త ఇక్కడ మాట్లాడుతున్నది బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను గురించి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	3	3	hxb6		φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ	1	The voice of one calling out in the wilderness	దీన్ని ఒక్క వాక్యంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" అరణ్యంలో కేక పెడుతున్న శబ్దం వినబడింది.” లేక “అరణ్యంలో ఎవరో అరుస్తూ ఉండడం వారు విన్నారు.
MAT	3	3	yhe7	figs-parallelism	ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου; εὐθείας ποιεῖτε τὰς τρίβους αὐτοῦ	1	Make ready the way of the Lord ... make his paths straight	ఈ పదబంధాలకు అర్థం ఒకటే. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]])
MAT	3	3	y8b5	figs-metaphor	ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου	1	Make ready the way of the Lord	ప్రభువు కోసం దారి సిద్దం చెయ్యండి. అంటే ప్రభువు వచ్చినప్పుడు అయన సందేశం వినడానికి సిద్దం కండి. మనుషులు తమ పాపాలు ఒప్పుకోవడం ద్వారా ఇది చేస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అయన వచ్చినప్పుడు ప్రభువు సందేశం వినడానికి సిద్ధంగా ఉండండి.” లేక “పశ్చాత్తాపపడి ప్రభువు రాకకు సిద్ధ పడండి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	3	4	j647	writing-background	δὲ…μέλι ἄγριον	1	Now ... wild honey	ఇప్పుడు"" అనే పదాన్ని ఇక్కడ కథనంలో విరామం కోసం వాడారు. ఇక్కడ మత్తయి బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను నేపథ్యం చెబుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-background]])
MAT	3	4	x7f3	translate-symaction	εἶχεν τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ ἀπὸ τριχῶν καμήλου καὶ ζώνην δερματίνην περὶ τὴν ὀσφὺν αὐτοῦ	1	wore clothing of camel's hair and a leather belt around his waist	పూర్వకాలం ప్రవక్తల్లాగా యోహాను కూడా ఒక ప్రవక్త అని చెప్పడానికి అతని వస్త్రాల గురించి రాస్తున్నాడు, ముఖ్యంగా ఏలియా ప్రవక్త. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	3	5	j8ke	figs-metonymy	τότε…Ἱεροσόλυμα, καὶ πᾶσα ἡ Ἰουδαία, καὶ πᾶσα ἡ περίχωρος	1	Then Jerusalem, all Judea, and all the region	యెరూషలేము,"" ""యూదయ,"" ""ఆ ప్రాంతం"" అనే పదాలు ఆ ప్రదేశాల్లో నివసించే వారిని సూచించే అన్యాపదేశాలు. ""అందరూ"" అనే మాట అతిశయోక్తి. అంటే చాలా మంది ప్రజలు వెళ్లారు అని అర్థం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: యెరూషలేము, యూదయ, ఆ ప్రాంతం ప్రజలు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
MAT	3	6	v5xn	figs-activepassive	ἐβαπτίζοντο…ὑπ’ αὐτοῦ	1	They were baptized by him	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యోహాను వారికి బాప్తిస్మమిచ్చాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	3	6	gi4r		ἐβαπτίζοντο	1	They	యెరూషలేము, యూదయ, యోర్దాను నది చుట్టుపక్కల ప్రాంతం.
MAT	3	7	b2br			0	General Information:	బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను పరిసయ్యులను సద్దూకయ్యులను గద్దిస్తున్నాడు.
MAT	3	7	fjl3	figs-metaphor	γεννήματα ἐχιδνῶν, τίς	1	You offspring of vipers, who	ఇది రూపకఅలంకారం. ఇక్కడ ""సంతానం"" అదే లక్షణాలు గల."" ""సర్పం అంటే ప్రమాదకరమైన జంతువు. ఇది దుష్టత్వానికి సూచన. దీన్ని వేరే వాక్యంతో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఓ విషపూరిత సర్పాల్లారా! లేక “మీరు విష సర్పాల్లాగా దుష్టులు!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	3	7	c4cl	figs-rquestion	τίς ὑπέδειξεν ὑμῖν φυγεῖν ἀπὸ τῆς μελλούσης ὀργῆς?	1	who warned you to flee from the wrath that is coming?	పరిసయ్యులను, సద్దూకయ్యులను గద్దించడానికి యోహాను వారిని ప్రశ్నిస్తున్నాడు. ఎందుకంటే దేవుడు వారిని శిక్షించకుండేలా తమకు బాప్తిస్మ ఇమ్మని అడుగుతున్నారు. కానీ పాపం మాత్రం మానుకోవడం లేదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ పద్ధతిలో మీరు దేవుని ఉగ్రతను తప్పించుకోలేరు. ” లేక “కేవలం నేను బాప్తిస్మ ఇచ్చినంత మాత్రాన మీరు దేవుని ఉగ్రతను తప్పించుకోలేరు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	3	7	h7ac	figs-metonymy	φυγεῖν ἀπὸ τῆς μελλούσης ὀργῆς	1	flee from the wrath that is coming	ఉగ్రత"" అనే పదాన్ని దేవుని శిక్షతో సమానంగా చెబుతున్నాడు ఎందుకంటే శిక్షకు ముందు ఉగ్రత వస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రానున్న శిక్షనుండి పారిపోండి.” లేక “పారిపోండి దేవుడు మిమ్మల్ని శిక్షిస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	3	8	s8ac	figs-metaphor	ποιήσατε οὖν καρπὸν ἄξιον τῆς μετανοίας	1	Bear fruit worthy of repentance	పదబంధం ""ఫలించడం"" అనేది రూపకఅలంకారం. ఒక వ్యక్తి క్రియలను సూచిస్తున్నాయి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు నిజంగా పశ్చాత్తాప పడ్డారని మీ క్రియలు చూపించాలి.” (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	3	9	q7b1	figs-explicit	πατέρα ἔχομεν τὸν Ἀβραάμ	1	We have Abraham for our father	అబ్రాహాము మా పూర్వీకుడు. లేదా ""మేము అబ్రాహాము సంతతి వారం. ""యూదు నాయకులు తాము అబ్రాహాము సంతతి వారు గనక దేవుడు తమను శిక్షించడు అనుకున్నారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	3	9	r29p		λέγω γὰρ ὑμῖν	1	For I say to you	యోహాను చెప్పబోతున్నాడనడానికి ఇది బలం చేకూరుస్తున్నది.
MAT	3	9	k843		ὁ Θεὸς ἐκ τῶν λίθων τούτων ἐγεῖραι τέκνα τῷ Ἀβραάμ	1	God is able to raise up children for Abraham even out of these stones	దేవుడు అబ్రాహాముకు శారీరిక సంతతిని రాళ్ల మూలంగా పుట్టించగలడు.
MAT	3	10	ls7m			0	Connecting Statement:	బాప్తిస్మ మిచ్చే యోహాను పరిసయ్యులు, సద్దూకయ్యులను తెగనాడుతున్నాడు.
MAT	3	10	ke4s	figs-metaphor	ἤδη δὲ ἡ ἀξίνη πρὸς τὴν ῥίζαν τῶν δένδρων κεῖται; πᾶν οὖν δένδρον μὴ ποιοῦν καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται	1	Already the ax has been placed against the root of the trees. So every tree that does not produce good fruit is chopped down and thrown into the fire	ఈ రూపకఅలంకారం అర్థం దేవుడు పాపులను శిక్షించడానికి సిద్ధంగా ఉన్నాడు అని తెలిపేది. దీన్నిక్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు చెడు కాయలు కాసే ప్రతి చెట్టును నరకడానికి గొడ్డలి మరియు తగలబెట్టడం కోసం అగ్ని సిద్దం చేసుకున్నాడు.” లేక “ఒక వ్యక్తి చెడు పండ్లు కాసే చెట్టు నరికి తగలబెట్టడం కోసం గొడ్డలి సిద్దం చేసుకున్నట్టు మీ పాపాల కోసం మిమ్మల్ని శిక్షిస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	3	11	lx69		εἰς μετάνοιαν	1	for repentance	మీరు పశ్చాత్తాప పడిన దానికి గుర్తుగా
MAT	3	11	mc2r		ὁ δὲ ὀπίσω μου ἐρχόμενος	1	But he who comes after me	యోహాను తరువాత రానున్న వాడు యేసు.
MAT	3	11	c1xf		ἰσχυρότερός μού ἐστιν	1	is mightier than I	నాకన్నా ప్రాముఖ్యమైన వాడు.
MAT	3	11	gtm7	figs-metaphor	αὐτὸς ὑμᾶς βαπτίσει ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ καὶ πυρί	1	He will baptize you with the Holy Spirit and with fire	ఈ రూపకఅలంకారం యోహాను బాప్తిస్మని రాబోయే రోజుల్లో ఉండబోయే అగ్ని బాప్తిస్మ తో పోలుస్తున్నది. అంటే యోహాను బాప్తిస్మ వారి పాపాలను సంకేతార్ధంగా మాత్రమే పరిహరిస్తుంది. సాధ్యమైతే మీ అనువాదంలో ఈ పోలిక యోహాను బాప్తిస్మ కోసం ఉపయోగించండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	3	12	gcq8	figs-metaphor	οὗ τὸ πτύον ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ; καὶ διακαθαριεῖ τὴν ἅλωνα αὐτοῦ	1	His winnowing fork is in his hand to thoroughly clear off his threshing floor	ఈ రూపకఅలంకారం క్రీస్తు న్యాయవంతులను పాపుల నుండి వేరు చేసే విధానాన్ని ఒకడు గోదుమ గింజలను పొట్టు నుండి వేరు చేయడంతో పోలుస్తున్నది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""క్రీస్తు పంటికోల చేతబట్టుకున్న మనిషి లాగా ఉన్నాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	3	12	sq4p	figs-idiom	οὗ τὸ πτύον ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ	1	His winnowing fork is in his hand	ఇక్కడ ""తన చేతిలో"" అంటే ఆ వ్యక్తి చర్య తీసుకునేందుకు సిద్ధంగా ఉన్నాడు అని అర్థం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""క్రీస్తు సిద్ధంగా ఉన్నాడు గనక పంటి కోల చేతబట్టుకున్నాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	3	12	b5m4	translate-unknown	τὸ πτύον	1	winnowing fork	పంటి కోల అంటే గోదుమలను గాలిలోకి ఎగరేసి మంచి విత్తనాలను తాలు ధాన్యం నుండి వేరు చేసే పరికరం. బరువైన గింజలు నేలపై పడతాయి. అనవసరమైన తప్ప గింజలు గాలికి ఎగిరిపోతాయి. ఇది ఒక ముచ్చ ఆకారంలో ఉంటుంది కానీ చెక్కతో చేసిన గడపకు (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-unknown]])
MAT	3	12	yw29		διακαθαριεῖ τὴν ἅλωνα αὐτοῦ	1	to thoroughly clear off his threshing floor	క్రీస్తు పంటి కోల చేబూని కళ్ళం శుభ్రం చెయ్యడానికి సిద్ధపడిన వాడి వలె ఉన్నాడు.
MAT	3	12	r2ua		τὴν ἅλωνα αὐτοῦ	1	his threshing floor	గట్టి గింజలను పొట్టు నుండి అయన వేరు చేసే నేల
MAT	3	12	av8l	figs-metaphor	συνάξει τὸν σῖτον αὐτοῦ εἰς τὴν ἀποθήκην…τὸ…ἄχυρον κατακαύσει πυρὶ ἀσβέστῳ	1	gather his wheat into the storehouse ... burn up the chaff with fire that can never be put	ఇది దేవుడు న్యాయవంతులను దుర్మార్గుల నుండి వేరు చేస్తాడని సూచించే రూపకఅలంకారం. న్యాయవంతులు గోదుమ గింజలు రైతు ధాన్యం కొట్టులోకి వెళ్లినట్టు పరలోకానికి వెళతారు. దేవుడు ఆరిపోని మంటల్లో తక్కిన వారిని దహిస్తాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	3	12	bdb7	figs-activepassive	ἀσβέστῳ	1	can never be put out	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను కాల్చి వేస్తాను"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	3	13	vl93			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ సన్నివేశం బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను యేసుకు బాప్తిస్మ ఇచ్చే చోటుకు మళ్ళుతున్నది.
MAT	3	13	zbj9	figs-activepassive	βαπτισθῆναι ὑπ’ αὐτοῦ	1	to be baptized by John	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యోహాను ఆయనకు బాప్తిస్మ ఇచ్చేలా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	3	14	cl7t	figs-rquestion	ἐγὼ χρείαν ἔχω ὑπὸ σοῦ βαπτισθῆναι, καὶ σὺ ἔρχῃ πρός με?	1	I need to be baptized by you, and do you come to me?	యోహాను యేసు అడిగిన దానికి ఆశ్చర్యాన్ని వ్యక్తపరచడానికి ఒక ప్రశ్నఅడుగుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం ""నాకన్నా నువ్వు ఎక్కువ ప్రాముఖ్యం గల వాడివి. నేను నీకు బాప్తిస్మ ఇవ్వకూడదు. నువ్వే నాకు ఇవ్వాలి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	3	15	h6ca	figs-inclusive	ἡμῖν	1	for us	ఇక్కడ ""మనం"" అంటే యేసు, యోహాను. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-inclusive]])
MAT	3	16	n8bk			0	Connecting Statement:	బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను గురించిన కథనం ఇక్కడితో అయిపోయింది. అతడు యేసుకు బాప్తిస్మ ఇచ్చాక ఏమి జరిగిందో ఇది వర్ణిస్తున్నది.
MAT	3	16	inf6	figs-activepassive	βαπτισθεὶς δὲ	1	After he was baptized	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యోహాను యేసుకు బాప్తిస్మమిచ్చిన తరువాత.” (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	3	16	sf5w		ἰδοὺ	1	behold	ఇదుగో"" అనే మాట ఇక్కడ ఒక ఆశ్చర్యకరమైన విషయాన్ని గమనించమని చెబుతున్నది.
MAT	3	16	jh1v	figs-activepassive	ἀνεῴχθησαν αὐτῷ οἱ οὐρανοί	1	the heavens were opened to him	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసు ఆకాశం తెరుచుకోవడం చూశాడు” లేక “దేవుడు యేసుకు పరలోకాలను తెరిచాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	3	16	e3na	figs-simile	καταβαῖνον ὡσεὶ περιστερὰν	1	coming down like a dove	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు1) ఆత్మ ఒక పావురం ఆకారంలో ఉంది అని చెప్పే సామాన్య అర్థం అయి ఉండవచ్చు. లేక 2) ఇది ఆత్మ యేసు పైకి మెల్లగా యేసు పైకి దిగి వచ్చిందని చెప్పే ఉపమాలంకారం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	3	17	m2wk	figs-metonymy	φωνὴ ἐκ τῶν οὐρανῶν λέγουσα	1	a voice came out of the heavens saying	యేసు పరలోకం నుండి వచ్చిన స్వరం విన్నాడు. ఇక్కడ ""స్వరం"" అంటే దేవుడు మాట్లాడుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు పరలోకం నుండి మాట్లాడాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	3	17	myz8	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Υἱός μου	1	Son	ఇది యేసుకు ఒక ప్రాముఖ్యం అయిన బిరుదు. ఆయనకు దేవునితో ఉన్న సంబంధాన్ని తెలుపుతున్నది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	4	intro	hgw2			0		# మత్తయి 04 సాధారణ నోట్సు<br><br>## నిర్మాణము, పరిమాణము<br><br>కొన్నికవిత్వ రేఖ అనువాదాలు చదవడానికి సులభతరం చేయుటకు వచనాలను మిగతా భాగం కన్నా కాస్త కుడి వైపున ముద్రించాయి. ULT లో కూడా పాత నిబంధన నుండి ఎత్తి రాసిన వచనాలు ఇలానే కనిపిస్తాయి. వ. 6, 15, 16, పాత నిబంధన వచనాలు. <br><br>కొన్ని అనువాదాల్లో కూడా పాత నిబంధన నుండి ఎత్తి రాసిన వచనాలు మిగతా భాగం కన్నా కాస్త కుడి వైపున ఇలానే కనిపిస్తాయి. ULT లో కూడా పాత నిబంధన నుండి ఎత్తి రాసిన వచనాలు ఇలానే కనిపిస్తాయి. వ. 10.<br><br>## ఈ అధ్యాయంలో సాధ్యమైన ఇతర ఇబ్బందులు <br><br>### ""దేవుని రాజ్యం దగ్గర పడింది.""<br><br>యేసు ఈ మాటలు పలికినప్పుడు దీని అర్థం ""దేవుని రాజ్యం"" అనేది వర్తమానమో లేక ఇకపై రానున్నదో సరిగ్గా చెప్పలేము. ఇంగ్లీషు అనువాదాలు తరుచుగా “వచ్చేసింది” అని అర్థం ఇచ్చే పదబంధం ఉపయోగిస్తాయి. కానీ వీటిని తర్జుమా చెయ్యడం కష్టం. మరికొన్ని వాచకాలు “దగ్గర పడింది’’ లేక ‘‘సమీపంలోకి వచ్చింది” అనే మాటలు వాడతాయి.""<br><br>### ""నీవు దేవుని కుమారుడివైతే""<br><br> వ.3, 6లోని మాటలను సాతానుకే యేసు దేవుని కుమారుడు అవునో కాదో తెలియదు అన్నట్టు చదివే వారు అర్థం చేసుకోకూడదు. దేవుడు ఇంతకూ ముందే యేసు తన కుమారుడు అని ప్రకటించాడు. ([మత్తయి 3:17](././mat/03/17.md)), కాబట్టి సాతానుకు యేసు ఎవరో తెలుసు. యేసు రాళ్ళను రొట్టెలుగా మార్చగలడని, గోపురం పైనుండి దూకినా ఆయనకేమీ కాదనీ సాతానుకు తెలుసు. యేసు దేవుని పట్ల అవిధేయత, తన పట్ల విధేయత చూపాలని సాతాను ప్రయత్నిస్తున్నాడు. ఈ పదాలను ఇలా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ""నువ్వు దేవుని కుమారుడవు గనక” లేక “నువ్వు దేవుని కుమారుడవు గదా. నీవు ఏమి చేయగలవో చూపించు."" (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/satan]] మరియు [[rc://te/tw/dict/bible/kt/sonofgod]])
MAT	4	1	k51m			0	General Information:	ఇక్కడ మత్తయి యేసు 40 రోజులు అరణ్యంలో గడిపిన దాన్ని చెబుతున్నాడు. అక్కడ సాతాను ఆయన్ని శోధించాడు. వ. 4లో, యేసు ద్వితీయోపదేశకా౦డము లో ఉన్న వచనం తీసుకుని సాతానును గద్దించాడు.
MAT	4	1	aq3s	figs-activepassive	ὁ Ἰησοῦς ἀνήχθη…ὑπὸ τοῦ Πνεύματος	1	Jesus was led up by the Spirit	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆత్మ యేసును తీసుకు పోయాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	4	1	wy4b	figs-activepassive	πειρασθῆναι ὑπὸ τοῦ διαβόλου	1	to be tempted by the devil	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సాతాను యేసును శోధించడానికి వీలు కల్పించేందుకు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	4	2	iw2i		νηστεύσας…ἐπείνασεν	1	he had fasted ... he was hungry	ఇది యేసును సూచిస్తుంది.
MAT	4	2	cft7	translate-numbers	ἡμέρας τεσσεράκοντα καὶ νύκτας τεσσεράκοντα	1	forty days and forty nights	40 రోజులు, 40 రాత్రులు. ఇది 24-గంటల కాలం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""40 రోజులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	4	3	vl86		ὁ πειράζων	1	The tempter	ఈ మాటలు ""సాతాను"" ను సూచిస్తుంది (వ. 1). ఈ రెంటిని తర్జుమా చెయ్యడానికి ఒకే పదం వాడాలి.
MAT	4	3	l1lk		εἰ Υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ, εἰπὲ	1	If you are the Son of God, command	సాతానుకు యేసు దేవుని కుమారుడు అని తెలిసి ఉంటుంది . దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు1) యేసు తన కోసం అద్భుతాలు చేసుకునే శోధన. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు దేవుని కుమారుడవు, కాబట్టి ఆజ్ఞాపించగలవు"" లేక 2) ఇది ఒక సవాలు అభియోగం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇలా ఆజ్ఞాపించడం ద్వారా నీవు దేవుని కుమారుడవని రుజువు చేసుకో.
MAT	4	3	c1ac	guidelines-sonofgodprinciples	Υἱὸς…τοῦ Θεοῦ	1	the Son of God	ఇది యేసుకున్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. దేవునితో యేసుకున్న సంబంధం తెలియజేస్తున్నది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	4	3	m1va	figs-quotations	εἰπὲ ἵνα οἱ λίθοι οὗτοι ἄρτοι γένωνται	1	command these stones to become bread.	దీన్ని సూటి ప్రశ్నగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రొట్టెలుగా మారిపొండి అని ఈ రాళ్ళకు ఆజ్ఞాపించు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	4	3	t3xm	figs-synecdoche	ἄρτοι	1	bread	ఇక్కడ ""రొట్టె"" అంటే ఆహారం అని అర్థం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆహారం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	4	4	fd67	figs-activepassive	γέγραπται	1	It is written	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇది మోషే చాలా కాలం క్రితం లేఖనాల్లో రాశాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	4	4	rld7		οὐκ ἐπ’ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ὁ ἄνθρωπος	1	Man shall not live on bread alone	అంటే అక్కడ ఆహారం కన్నా ఎక్కువ ప్రాముఖ్యమైనది ఉంది.
MAT	4	4	jl6f	figs-metonymy	ἀλλ’ ἐπὶ παντὶ ῥήματι ἐκπορευομένῳ διὰ στόματος Θεοῦ	1	but by every word that comes out of the mouth of God	ఇక్కడ ""మాట"" ""నోరు"" అనేవి దేవుడు చేసేదానికి సంబంధించినవి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కానీ దేవుడు చెప్పే ప్రతిదానిని వినడం మూలంగా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	4	5	r4a5			0	General Information:	వ. 6లో సాతాను యేసును శోధించడానికి కీర్తనలలోని మాటలు చెబుతున్నాడు.
MAT	4	6	fa8l		εἰ Υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ, βάλε σεαυτὸν κάτω	1	If you are the Son of God, throw yourself down	యేసు దేవుని కుమారుడు అని సాతానుకు తెలుసు అనుకోవాలి. దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు1) యేసు తనకోసం ఒక అద్భుతం చేసుకునేలా శోధించడం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నువ్వు నిజంగా దేవుని కుమారుడవు గనక ఇక్కడినుంచి దూకగలవు."" లేక 2) ఇది సవాలుతో కూడిన అభియోగం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇక్కడినుంచి దూకడం ద్వారా నువ్వు నిజంగా దేవుని కుమారుడవని రుజువు చేసుకో.
MAT	4	6	x2vg	guidelines-sonofgodprinciples	Υἱὸς…τοῦ Θεοῦ	1	the Son of God	ఇది యేసుకున్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. దేవునితో యేసుకున్న సంబంధం తెలియజేస్తున్నది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	4	6	c5kr		βάλε σεαυτὸν κάτω	1	throw yourself down	నేలకు పడిపో. లేక ""కిందకు దూకు
MAT	4	6	a5h2	figs-activepassive	γέγραπται γὰρ	1	for it is written	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎందుకంటే లేఖనాల రచయిత ఇలా రాశాడు.” లేక “లేఖనాల్లో ఇలా రాసి ఉంది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	4	6	ebc9	figs-quotations	τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ ἐντελεῖται περὶ σοῦ, καὶ	1	'He will command his angels to take care of you,' and	దేవుడు తన దేవదూతలకు నిన్ను కాపాడమని ఆజ్ఞ ఇస్తాడు. దీన్ని సూటి ప్రశ్నగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడుతన దేవదూతలకు చెబుతాడు. 'ఆయన్ను కాపాడండి,'"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	4	6	f1mm		ἀροῦσίν σε	1	They will lift you up	దేవదూతలు నిన్ను తమ చేతుల్లో పట్టుకుంటారు.
MAT	4	7	j6cb			0	General Information:	వ. 7లో యేసు ద్వితీయోపదేశ కాండం లోని మాటలు చెప్పడం ద్వారా సాతానును గద్దిస్తున్నాడు.
MAT	4	7	u5jp	figs-activepassive	πάλιν γέγραπται	1	Again it is written	ఇక్కడ యేసు మళ్ళీ లేఖనాలను ఉదాహరిస్తున్నాడని అర్థం చేసుకోవాలి. దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మళ్ళీ చెబుతున్నాను. మోషే లేఖనాల్లో ఇలా రాశాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	4	7	c7t5		οὐκ ἐκπειράσεις	1	You must not test	ఇక్కడ ""నువ్వు"" అనేది ఎవరికైనా వర్తిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరీక్షించకూడదు” లేక “ఏ వ్యక్తి పరీక్షించకూడదు
MAT	4	8	d12q		πάλιν…ὁ διάβολος	1	Again, the devil	తరువాత, సాతాను
MAT	4	9	bq1u		εἶπεν αὐτῷ	1	He said to him	సాతాను యేసుతో చెప్పాడు.
MAT	4	9	al72		ταῦτά σοι πάντα δώσω	1	All these things I will give you	ఇవన్నీ నీకు ఇస్తాను. శోధకుడు ఇక్కడ తాను ""వీటన్నిటిని ఇస్తాను,"" అంటున్నాడు. కొన్నిటిని మాత్రమే కాదు.
MAT	4	9	eas8	translate-symaction	πεσὼν	1	fall down	నేలకు తల దించుకో. ఒక వ్యక్తి పూజిస్తున్నాడు అని తెలిపేందుకు ఇది సాధారణ పద ప్రయోగం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	4	10	s91r			0	General Information:	వ. 10లో యేసు సాతానును గద్దిస్తున్నాడు. మళ్ళీ ద్వితీయోపదేశ కాండం మాటలు ఉపయోగిస్తున్నాడు.
MAT	4	10	h8fd			0	Connecting Statement:	సాతాను యేసును శోధించిన వైనం సమాప్తం.
MAT	4	10	k49q	figs-activepassive	γέγραπται γάρ	1	For it is written	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మోషే కూడా లేఖనాల్లో రాశాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	4	10	rig8	figs-you	προσκυνήσεις…λατρεύσεις	1	You will worship ... you will serve	ఇక్కడ ""నీవు"" అని రాసిన రెండూ ఏక వచనాలు. వినే ప్రతి ఒక్కరికీ ఆజ్ఞ. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	4	11	s49z		ἰδοὺ	1	behold	ఇదిగో"" అనే మాట ఇక్కడ ఒక ప్రాముఖ్యమైన కొత్త సమాచారం వైపు దృష్టి మళ్ళిస్తూ ఉంది.
MAT	4	12	v7p4	writing-background		0	General Information:	మత్తయి గలిలయలో యేసు పరిచర్యను వర్ణిస్తున్న ఒక కొత్త భాగం ఇక్కడ మొదలౌతున్నది. ఈ వచనాలు యేసు గలిలయ వచ్చిన విషయం చెబుతున్నాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-background]])
MAT	4	12	wib2		δὲ	1	Now	ఇక్కడ వాడిన మాట ముఖ్య కథనంలో ఒక విరామం తెస్తున్నది. ఇక్కడ మత్తయి ఈ వైనంలో కొత్త విషయం చెబుతున్నాడు.
MAT	4	12	d1vi	figs-activepassive	Ἰωάννης παρεδόθη	1	John had been arrested	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రాజు యోహానును బంధించాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	4	13	hpm4	figs-explicit	ἐν ὁρίοις Ζαβουλὼν καὶ Νεφθαλείμ	1	in the territories of Zebulun and Naphtali	జెబూలూను, నఫ్తాలి ఈ ప్రాంతాల్లో అనేక సంవత్సరాలు జీవించిన తెగలు. విదేశీయులు ఇశ్రాయేల్ దేశం ఆక్రమించుకోక ముందు వీరిక్కడ నివశించారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	4	14	n85z			0	General Information:	వ.15, 16లో, మత్తయి ప్రవక్త యెషయా మాటలు ఉటంకిస్తూ గలిలయలో యేసు పరిచర్య ప్రవచనాల నెరవేర్పు అని రాస్తున్నాడు.
MAT	4	14	jb4p		ἵνα	1	This happened	యేసు కపెర్నహూములో నివసించిన సంగతి చెబుతున్నది.
MAT	4	14	tj7c	figs-activepassive	τὸ ῥηθὲν	1	what was said	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు చెప్పినది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	4	15	egx6		γῆ Ζαβουλὼν καὶ γῆ Νεφθαλείμ…Γαλιλαία τῶν ἐθνῶν	1	The land of Zebulun and the land of Naphtali ... Galilee of the Gentiles!	ఈ ప్రాంతాలు ఒకే ప్రదేశాన్ని వర్ణిస్తున్నాయి.
MAT	4	15	bmz6		ὁδὸν θαλάσσης	1	toward the sea	ఇది గలిలయ సరస్సు.
MAT	4	16	e278		ὁ λαὸς ὁ καθήμενος	1	The people who sat	జెబూలూను దేశం"" అనే మాటలతో మొదలైన వాక్యంతో ఈ మాటలను కలప వచ్చు. (వ. 15). ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""జెబూలూను, నఫ్తాలి ప్రాంతాల్లో. ఎక్కడ అనేకమంది యూదేతరులు కూర్చుంటున్నారో అక్కడ.
MAT	4	16	h2xr	figs-metaphor	ὁ λαὸς ὁ καθήμενος ἐν σκοτίᾳ φῶς εἶδεν μέγα	1	The people who sat in darkness have seen a great light	ఇక్కడ ""చీకటి"" రూపకఅలంకారం. దేవుని గురించిన సత్యం తెలియక పోవడం. ""వెలుగు"" మనుషులను పాపం నుండి రక్షించే దేవుని నిజ సందేశం అనేదాన్ని తెలిపే రూపకఅలంకారం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	4	16	nn1r	figs-parallelism	τοῖς καθημένοις ἐν χώρᾳ καὶ σκιᾷ θανάτου, φῶς ἀνέτειλεν αὐτοῖς	1	to those who sat in the region and shadow of death, upon them has a light arisen	ఈ వాక్యం మొదటి భాగానికి ఉన్న అర్థమే దీనికి కూడా ఉంది. ఇక్కడ "" మరణం నీడలో కూర్చుని ఉన్న వారు"" అనేది రూపకఅలంకారం. దేవుణ్ణి ఎరుగని వారిని ఇది సూచిస్తున్నది. వీరు దేవుని నుండి శాశ్వతంగా వేరై మరణించే ప్రమాదంలో ఉన్నవారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	4	17	dku3	figs-metonymy	ἤγγικεν…ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	the kingdom of heaven has come near	పదబంధం ""దేవుని రాజ్యం""అంటే దేవుడు రాజుగా పరిపాలించే స్థితి. ఈ పదబంధం మత్తయి సువార్తలో మాత్రమే ఉంది. సాధ్యమైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" అనే అర్థం ఇచ్చే మాట వాడండి. దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి[మత్తయి 3:2](./03/02.md). ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకంలో ఉన్న మన దేవుడు త్వరలోనే తనను రాజుగా కనపరచుకుంటాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	4	18	yrx7			0	General Information:	గలిలయలో యేసు పరిచర్యను తెలిపే వివరంలో ఒక కొత్త భాగం మొదలు అవుతున్నది. ఇక్కడ అయన తన శిష్యులుగా ఉండడానికి మనుషులను పోగు చేస్తున్నాడు.
MAT	4	18	yfh5	figs-explicit	βάλλοντας ἀμφίβληστρον εἰς τὴν θάλασσαν	1	casting a net into the sea	ఈ మాట సంపూర్ణ భావం ఇక్కడ స్పష్టం అవుతున్నది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" చేపలు పట్టడానికి నీటిలో వల విసరడం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	4	19	y3zg		δεῦτε ὀπίσω μου	1	Come, follow me	సీమోను, అంద్రెయలను తన వెంట రమ్మని, తనతో ఉండమని, తన శిష్యులు కమ్మని యేసు ఆహ్వానించాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా శిష్యులు కండి
MAT	4	19	n9h3	figs-metaphor	ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων	1	I will make you fishers of men	ఈ రూపకఅలంకారం అర్థం సీమోను, అంద్రెయ మనుషులకు దేవుని నిజ సందేశం అందించాలి, అప్పుడు ఇతరులు కూడా యేసును అనుసరిస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు చేపలు పోగు చేసినట్టు నా కోసం మనుషులను పోగు చెయ్యడం నేర్పిస్తాను"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	4	21	pcg6			0	Connecting Statement:	యేసు మరింత మందిని తన శిష్యులుగా పిలుస్తున్నాడు.
MAT	4	21	utn4		ἐκάλεσεν αὐτούς	1	He called them	యేసు యోహాను, యాకోబులను పిలిచాడు. ఈ పదబంధం అర్థం యేసును వెంబడించమని తనతో ఉండమని, తన శిష్యులు కమ్మని వారినిఆహ్వానించాడు.
MAT	4	22	dlk3		οἱ…εὐθέως ἀφέντες	1	they immediately left	తక్షణమే వారు వచ్చారు.
MAT	4	22	gr2i		ἀφέντες τὸ πλοῖον…ἠκολούθησαν αὐτῷ	1	left the boat ... and followed him	ఇది వారి జీవితంలో పెను మార్పు అని స్పష్టంగా తెలియాలి. మరియు వీరిక మీదట జాలరులుగా ఉండరు. తమ వృత్తిని విడిచి జీవిత కాలమంతా యేసును వెంబడించబోతున్నారు.
MAT	4	23	y3qe	writing-endofstory		0		గలిలయలో యేసు పరిచర్యను వర్ణించే భాగం ఇక్కడితో అంతం అవుతున్నది. ఈ వచనాలు అయన చేసిన వాటిని, మనుషులు, వాటికి మనుషుల స్పందన తెలుపుతున్నాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-endofstory]])
MAT	4	23	ztr8		διδάσκων ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν	1	teaching in their synagogues	గలిలయలోని సమాజ మందిరాల్లో బోధించడం లేక ""ఆ ప్రజల సమాజ మందిరాల్లో బోధించడం
MAT	4	23	jt3m	figs-metonymy	κηρύσσων τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας	1	preaching the gospel of the kingdom	ఇక్కడ ""రాజ్యం"" అంటే రాజుగా దేవుని పరిపాలన. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు తనను రాజుగా కనబరచుకోబోతున్నాడనే సువార్త ప్రకటన "" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	4	23	nr8m		πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν	1	every kind of disease and sickness	ఈ పదాలు""వ్యాధి” “రోగం"" అనేవి పరస్పరం సంబంధం ఉన్నవే. కానీ సాధ్యమైతే వేరు వేరు పదాలుగా అనువదించాలి. ""వ్యాధి"" అనేది ఒక వ్యక్తిని రోగిగా చేస్తుంది.
MAT	4	23	uc55		μαλακίαν	1	sickness	వ్యాధి మూలంగా కలిగే ఫలితాలు శారీరిక బలహీనత, అస్వస్థత.
MAT	4	24	i296	figs-activepassive	δαιμονιζομένους	1	those possessed by demons	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దయ్యాలు తమ అదుపులో పెట్టుకున్న వారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	4	24	p3nf	figs-genericnoun	σεληνιαζομένους	1	the epileptic	అంటే ఎవరికైనా అక్కడ మూర్చ రోగం ఉంటే, ముఖ్యంగా మూర్చ రోగం కాదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కొన్ని సార్లు మూర్చ వస్తూ ఉంటే” లేక “కొన్ని సార్లు స్పృహ కోల్పోతూ విపరీతంగా విలవిలలాడుతూ ఉంటే "" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-genericnoun]])
MAT	4	24	qk4c	figs-genericnoun	καὶ παραλυτικούς	1	and paralytic	అంటే ఎవరికైనా అక్కడ పక్ష వాత రోగం ఉంటే, ముఖ్యంగా పక్ష వాత రోగం కాదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరన్నా శరీర భాగాలూ పని చెయ్యని వారు” లేక “నడవలేని వారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-genericnoun]])
MAT	4	25	i9m7	translate-names	Δεκαπόλεως	1	the Decapolis	ఈ పేరుకు అర్థం""పది పట్టణాలు."" ఇది గలిలయ సరస్సుకు ఆగ్నేయంగా ఉన్న ప్రాంతం పేరు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])
MAT	5	intro	awz8			0		# మత్తయి 05 సాధారణ నోట్సు<br><br>## నిర్మాణము, పరిమాణము<br><br> మత్తయి 5-7 లో ఉన్న ఈ భాగాన్ని అనేకమంది కొండమీద ప్రసంగం అని పిలుస్తారు. ఇది యేసు బోధించిన సుదీర్ఘమైన పాఠం. బైబిల్లో ఈ పాఠం మూడు అధ్యాయాలుగా ఉంది, కానీ ఇది చదివే వారికి కొంత అయోమయం కలిగించవచ్చు. మీ అనువాదం ఈ వాక్య భాగాన్ని రెండు భాగాలుగా విభజిస్తే గనక చదివే వారు ఇది మొత్తం ఒకే ప్రసంగ విభాగం అని అర్థం అయ్యేలా చూడాలి.<br><br>మత్తయి 5:3-10, విభాగాన్ని నవ ధన్యతలు లేక దీవెనలు అంటారు. కొందరు కొన్ని అనువాదాలు ఇలాటి కొన్ని వచనాలను రాసేటప్పుడు పేజీలో కొద్దిగా కుడి వైపున వచ్చేలా రాస్తారు. ఈ వాక్యాల్లో ""ధన్యుడు"" అనే పదం ప్రతి సారీ వస్తుంది. ఈ పదాలను ఇలా పద్య రూపంలో రాయడం ద్వారా ఈ ఉపదేశం పద్య శైలిని చూపించ వచ్చు. <br><br>యేసు ఈ ప్రసంగంలో చాలా విషయాలు ప్రస్తావించాడు. కాబట్టి యేసు అంశం మార్చినప్పుడల్లా ఒక లైను వదలడం ద్వారా చదివే వారికి సౌకర్యంగా ఉంటుంది.<br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేకాంశాలు<br><br>### ""ఆయన శిష్యులు""<br><br> యేసును అనుసరించిన ప్రతి వ్యక్తినీ శిష్యుడు అనవచ్చు. యేసు పన్నెండుమందిని తనను అనుసరించిన వారిలో నుండి తన సన్నిహిత శిష్యులుగా ఎన్నుకున్నాడు. ""పన్నెండుమంది శిష్యులు."" తరువాతి కాలంలో వారిని అపోస్తలులు అన్నారు.
MAT	5	1	hz26			0	General Information:	వ. 3లోయేసు ధన్యులైన వారి లక్షణాలు చెబుతున్నాడు.
MAT	5	1	c5rq			0	Connecting Statement:	ఇది కథనంలో కొత్త భాగం ఆరంభం. యేసు ఆయన శిష్యులకు బోధించడం మొదలు పెడుతున్నాడు. ఈ భాగం 7వ అధ్యాయం చివరిదాకా కొనసాగుతుంది. దీన్ని కొండమీద ప్రసంగం అంటారు.
MAT	5	2	q9mm	figs-idiom	ἀνοίξας τὸ στόμα αὐτοῦ	1	He opened his mouth	ఇది జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసు మాట్లాడసాగాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	5	2	ji1p		ἐδίδασκεν αὐτοὺς	1	taught them	వారితో"" అంటే ఆయన శిష్యులతో.
MAT	5	3	j7ct	figs-idiom	οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι	1	the poor in spirit	దీని అర్థం వినయ మనస్కులు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తమకు దేవుని అవసరత ఉన్నదని గ్రహించిన వారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	5	3	wpi6	figs-metonymy	ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	for theirs is the kingdom of heaven	ఇక్కడ ""దేవుని రాజ్యం"" అంటే దేవుడు రాజుగా పాలించే సమయం. ఈ పదబంధం ఒక్క మత్తయి సువార్తలోనే ఉంది. సాధ్యమైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" అనే పదం ఉంచండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎందుకంటే పరలోకంలో ఉన్న దేవుడు వారి రాజు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	5	4	pgy8		οἱ πενθοῦντες	1	those who mourn	బహుశా వారు విచారంగా ఉండడానికి కారణాలు- 1) లోకంలో ఉన్న పాపం లేక 2) తమ స్వంత పాపాలు లేక 3) వేరొకరి మరణం. మీ భాషలో సంతాప కారణం తప్పక అవసరం అయితే తప్ప కారణం స్పష్టంగా చెప్పవద్దు.
MAT	5	4	lie5	figs-activepassive	αὐτοὶ παρακληθήσονται	1	they will be comforted	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు వారిని ఓదారుస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	5	mvb1		οἱ πραεῖς	1	the meek	నమ్రత గల వారు, లేక ""తమ స్వశక్తి పై ఆధారపడని వారు.
MAT	5	5	iy1y		αὐτοὶ κληρονομήσουσι τὴν γῆν	1	they will inherit the earth	దేవుడు వారికి భూమి అంతా ఇస్తాడు.
MAT	5	6	bi1j	figs-metaphor	οἱ πεινῶντες καὶ διψῶντες τὴν δικαιοσύνην	1	those who hunger and thirst for righteousness	ఈ రూపకాలంకారం యథార్థమైన దాన్ని చేసే ప్రగాఢ వాంఛ గల వారిని వర్ణిస్తున్నది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అదే ఆహారం, అదే పానీయం అన్నట్టు నీతిగా జీవించగోరే వారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	5	6	hlq2	figs-activepassive	αὐτοὶ χορτασθήσονται	1	they will be filled	క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు వారిని నింపుతాడు” లేక “దేవుడు వారిని సంతృప్తి పరుస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	8	s9gd	figs-metonymy	οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ	1	the pure in heart	హృదయాలు నిర్మలంగా ఉన్నవారు. ఇక్కడ ""హృదయం"" అనే మాట ఒక వ్యక్తి అంతరంగాన్ని లేక ఉద్దేశాలను తెలిపే అన్యాపదేశం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుణ్ణి మాత్రమే సేవించాలనుకునే వారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	5	8	t6ni		αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται	1	they will see God	ఇక్కడ ""చూడడం"" అంటే వారు దేవుని సన్నిధిలో ఉంటారు అని అర్థం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు వారిని తనతో ఉండనిస్తాడు.
MAT	5	9	p1ez		οἱ εἰρηνοποιοί	1	the peacemakers	ఇతరులు ఒకరితో ఒకరు శాంతి సమాధానాలతో జీవించేలా తోడ్పడే వారు.
MAT	5	9	tv19	figs-activepassive	ὅτι αὐτοὶ υἱοὶ Θεοῦ κληθήσονται	1	for they will be called sons of God	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు వారిని తన పిల్లలు అని పిలుస్తాడు” లేక “వారు దేవుని పిల్లలు అవుతారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	9	vcr2		υἱοὶ Θεοῦ	1	sons of God	కుమారులు"" అని తర్జుమా చెయ్యడానికి మీ భాషలో సహజంగా మానవ కుమారుడు లేక బిడ్డను సూచించడానికి వాడే పదం వాడడం మంచిది.
MAT	5	10	bqu7	figs-activepassive	οἱ δεδιωγμένοι	1	those who have been persecuted	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇతరులు ఎవరికి అన్యాయం చేస్తారో వారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	10	xnb6		ἕνεκεν δικαιοσύνης	1	for righteousness' sake	దేవుడు కోరినట్టు చెయ్యడానికి ఇష్టపడతారు అన్న కారణంగా.
MAT	5	10	f3li	figs-metonymy	αὐτῶν ἐστιν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	theirs is the kingdom of heaven	ఇక్కడ ""దేవుని రాజ్యం"" అంటే రాజుగా దేవుని పరిపాలన. ఈ పదబంధం మత్తయి సువార్తలో మాత్రమే కనిపిస్తుంది. సాధ్యమైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" అనే పదం ఉంచండి. దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి[మత్తయి 5:3](./05/03.md). ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకంలోని దేవుడు వారి రాజుగా ఉంటాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	5	11	jvm4			0	Connecting Statement:	ధన్యులు అనిపించుకునే వారి లక్షణాలను వర్ణించడం యేసు ముగించాడు.
MAT	5	11	t5kb	figs-you	μακάριοί ἐστε	1	Blessed are you	ఇక్కడ ""మీరు"" అనేది బహు వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	5	11	rk69		εἴπωσιν πᾶν πονηρὸν καθ’ ὑμῶν ψευδόμενοι	1	say all kinds of evil things against you falsely	మీ గురించి అన్నిరకాల దుర్మార్గపు మాటలు పలికే వారు. లేక ""అబద్ధంగా చెడు మాటలు పలికే వారు
MAT	5	11	eez3		ἕνεκεν ἐμοῦ	1	for my sake	మీరు నన్ను అనుసరిస్తున్నారు గనక లేదా నాలో నమ్మకం ఉంచారు గనక.
MAT	5	12	ssk9	figs-doublet	χαίρετε καὶ ἀγαλλιᾶσθε	1	Rejoice and be very glad	ఉప్పొంగి పొండి ""ఆనందించండి"" ఈ రెండు మాటలకూ ఒకటే అర్థం. యేసు తన శ్రోతలకు ఆనందపడమని, కేవలం అంతే కాక సాధ్యమైతే అంతకన్నా ఎక్కువగానే సంతోషించమని చెబుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-doublet]])
MAT	5	13	qp6l			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులు ఏవిధంగా ఉప్పు, వెలుగు వంటి వారో చెబుతున్నాడు.
MAT	5	13	i3zp	figs-metaphor	ὑμεῖς ἐστε τὸ ἅλας τῆς γῆς	1	You are the salt of the earth	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు. 1) ఉప్పు ఏ విధంగా ఆహారాన్ని రుచిగా చేస్తుందో అలానే యేసు శిష్యులు ఈ లోక ప్రజలు ఉత్తములుగా ఉండేలా చేస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ లోక ప్రజల విషయంలో మీరు ఉప్పు."" లేక 2) ఉప్పు ఆహారాన్ని చెడకుండా ఉంచినట్టే యేసు శిష్యులు మనుషులను పూర్తిగా చెడిపోకుండా చేస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఉప్పు ఆహారానికి ఎలానో మీరు లోకానికి అలా."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	5	13	jv56	figs-metaphor	ἐὰν…τὸ ἅλας μωρανθῇ	1	if the salt has lost its taste	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు1) ""ఉప్పు చేసే పనులు చేయలేకుండా అది తన శక్తిని కోల్పోతే"" లేక 2) ""ఉప్పు దాని రుచి పోగొట్టుకుంటే."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	5	13	wp9g	figs-rquestion	ἐν τίνι ἁλισθήσεται?	1	how can it be made salty again?	మళ్ళీ దాన్ని ఉపయోగకరం చేయడం ఎలా? యేసు ప్రశ్నను తన శిష్యులకు ఉపదేశించడం కోసం ఉపయోగించాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అది మళ్ళీ ఉపయోగకరం ఎలా అవుతుంది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	5	13	e7cz	figs-activepassive	εἰ μὴ βληθὲν ἔξω, καταπατεῖσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων	1	except to be thrown out and trampled under people's feet	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుషులు దాన్ని బయట పారేసి దానిపై నడవడానికి తప్ప."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	14	wgh5	figs-metaphor	ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου	1	You are the light of the world	దీని అర్థం యేసు అనుచరులు దేవుని దేవుని సత్యసందేశాన్ని దేవుణ్ణి ఎరుగని వారికి చెప్పాలి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు లోక ప్రజలకు ఒక వెలుగు లాగ "" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	5	14	bn28	figs-explicit	οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη	1	A city set on a hill cannot be hidden	రాత్రి వేళ చీకటిగా ఉన్నప్పుడు మనుషులు పట్టణం వెలుగులు ప్రకాశిస్తూ ఉండడం చూస్తారు. దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రాత్రి వేళ కొండపై ఉన్న పట్టణంలో కనిపించే వెలుగులను చూడకుండా ఎవరూ దాచలేరు.” లేక “ప్రతి ఒక్కరూ కొండపై ఉన్న పట్టణం వెలుతురు చూస్తారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	15	s5sb		οὐδὲ καίουσιν λύχνον	1	Neither do people light a lamp	మనుషులు దీపం వెలిగించి
MAT	5	15	c8el		τιθέασιν αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον	1	put it under a basket	దీపం బుట్ట కింద పెట్టడం. అంటే వెలుగును మనుషులు చూడడానికి వీలు లేకుండా దాచి పెట్టడం బుద్ధి హీనత.
MAT	5	16	qhp8	figs-metaphor	λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων	1	Let your light shine before people	దీని అర్థం యేసు శిష్యుడు ఎలా జీవించాలంటే అతని నుండి అందరూ దేవుని సత్యం నేర్చుకోవాలి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీ జీవితాలు ఇతరుల ఎదుట ప్రకాశించే వెలుగు లాగా ఉండాలి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	5	16	iiu8		τὸν Πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς	1	your Father who is in heaven	తండ్రి""ని తర్జుమా చెయ్యడానికి మీ భాషలో సహజంగా మానవ తండ్రిని సూచిస్తూ ఏ పదం వాడతారో అది వాడండి.
MAT	5	17	p63n			0	Connecting Statement:	యేసు తాను పాత నిబంధన ధర్మశాస్త్రం నెరవేర్చడానికి వచ్చినట్టు చెబుతున్నాడు.
MAT	5	17	gg3k	figs-metonymy	τοὺς προφήτας	1	the prophets	ఇది అంటే ప్రవక్తలు లేఖనాల్లో రాసినవి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	5	18	lky5		ἀμὴν,…λέγω ὑμῖν	1	truly I say to you	నేను మీకు సత్యం చెబుతున్నాను. ఈ పదబంధం యేసు చెబుతున్నాడనడానికి బలం చేకూరుస్తున్నది.
MAT	5	18	cv3m	figs-merism	ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ	1	until heaven and earth pass away	ఇక్కడ ""పరలోకం” “భూమి"" అంటే విశ్వమంతా. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ విశ్వం ఉన్నంత కాలం."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-merism]])
MAT	5	18	ylz6	figs-explicit	ἰῶτα ἓν ἢ μία κερέα οὐ μὴ	1	not one jot or one tittle	చుక్క హీబ్రూ భాషలో అన్నిటికన్నా చిన్న అక్షరం. పొల్లు అనేది రెండు హీబ్రూ అక్షరాల మధ్య తేడాను తెలిపేది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతి చిన్న అక్షరం అయినా అక్షరంలో అతి చిన్న భాగమైనా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	5	18	m5pf	figs-activepassive	πάντα γένηται	1	all things have been accomplished	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""జరిగినవన్నీ” లేక “దేవుడు జరిగించినవన్నీ"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	18	n77j	figs-explicit	πάντα	1	all things	పదబంధం ""సమస్తం"" అంటే ధర్మశాస్త్రంలోనిదంతా. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" ధర్మశాస్త్రంలోనిదంతా” లేక “ధర్మశాస్త్రంలో రాసి ఉన్నదంతా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	5	19	uxz2		ὃς ἐὰν…λύσῃ	1	whoever breaks	లోబడని వారు లేక ""పట్టించుకోని వారు
MAT	5	19	k9th		μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων	1	the least one of these commandments	ఈ ఆజ్ఞల్లో దేనినైనా అత్యల్ప ప్రాముఖ్యత గలవి అయినా
MAT	5	19	dv5c	figs-activepassive	ὃς ἐὰν…διδάξῃ οὕτως τοὺς ἀνθρώπους…κληθήσεται	1	whoever ... teaches others to do so will be called	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరైనా అలా చెయ్యమని ఇతరులకు నేర్పిస్తే దేవుడు ఆ వ్యక్తిని పిలుస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	19	bg2v	figs-metonymy	ἐλάχιστος…ἐν τῇ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	least in the kingdom of heaven	పదబంధం ""దేవుని రాజ్యం"" అంటే దేవుడు రాజుగా పరిపాలించే స్థితి. ఈ పదబంధం మత్తయిలో మాత్రమే కనిపిస్తుంది. సాధ్యమైతే మీ అనువాదంలో “పరలోకం” అనే మాట వాడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆయన పరలోక రాజ్యంలో అత్యల్పుడు” లేక “పరలోకం లోని మన దేవుని పాలనలో తక్కువ ప్రాముఖ్యత గల వాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	5	19	u5kp		ποιήσῃ καὶ διδάξῃ	1	keeps them and teaches them	ఈ ఆజ్ఞలన్నీ పాటించి అలానే చెయ్యమని ఇతరులకు నేర్పే వాడు.
MAT	5	19	nk9n		μέγας	1	great	అత్యంత ప్రాముఖ్యం
MAT	5	20	jwm9		λέγω γὰρ ὑμῖν	1	For I say to you	ఇది యేసు తరువాత చెప్ప బోయేదానికి బలం చేకురుస్తున్నది.
MAT	5	20	vsc5	figs-you	ὑμῖν…ὑμῶν	1	you ... your ... you	ఇది బహు వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	5	20	l3lv	figs-doublenegatives	ὅτι ἐὰν μὴ περισσεύσῃ ὑμῶν ἡ δικαιοσύνη…οὐ μὴ εἰσέλθητε	1	that unless your righteousness exceeds ... Pharisees, you will in no way enter	దీన్ని అనుకూల వాక్యంగా అనువదించ వచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు ప్రవేశించాలంటే మీ నీతి పరిసయ్యుల నీతిని మించిపోవాలి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
MAT	5	21	x5vy	figs-you		0	General Information:	వ్యక్తులుగా వారు ఏమి చెయ్యాలో ఏమి చెయ్యకూడదో కొందరు మనుషులతో యేసు మాట్లాడుతున్నాడు. ఇక్కడ ""మీరు"" బహు వచనం ""మీరు విన్నారు” “మీకు చెబుతున్నాను."" ""నీవు"" అనేది ఏక వచనం- ""హత్య చేయకూడదు,"" మొదలైన చోట్ల. కాని కొన్ని భాషల్లో అది బహు వచనంగా ఉండాలి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	5	21	us5a			0	Connecting Statement:	యేసు తాను పాత నిబంధన ధర్మశాస్త్రం నెరవేర్చడానికి వచ్చిన విషయం చెబుతున్నాడు. ఇక్కడ హత్య, కోపం గురించి మాట్లాడుతున్నాడు.
MAT	5	21	t6k5	figs-activepassive	ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις	1	it was said to them in ancient times	దీన్ని క్రియాశీల రూపం తో వ్యక్త పరచ వచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు గతకాలం మనుషులకు చెప్పాడు.” లేక “మోషే మీ జాతివారికి చాలాకాలం క్రితం చెప్పాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	21	mij2	figs-explicit	ὃς…ἂν φονεύσῃ, ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει	1	Whoever kills will be in danger of the judgment	ఇక్కడ ""తీర్పు"" అంటే న్యాయాధికారి ఒక వ్యక్తికీ మరణ శిక్ష విధించడం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వేరొక మనిషిని చంపినా వాడికి న్యాయాధికారి మరణశిక్ష విధిస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	5	21	y44x		φονεύσεις…φονεύσῃ	1	kill ... kills	ఈ పదానికి హత్య అని అర్థం. అన్నీ రకాల మరణాలు కాదు.
MAT	5	21	r2k4	figs-explicit	ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει	1	will be in danger of the judgment	ఇక్కడ యేసు మానవ న్యాయాధికారి గురించి మాట్లాడడం లేదు. దేవుడు ఒక వ్యక్తి తన సోదరునిపై కోప్పడితే అతనికి శిక్ష విధిస్తాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	5	22	e9gg		ἐγὼ δὲ λέγω	1	But I say	యేసు దేవునితో ఆయన వాక్కుతో ఏకీభవిస్తున్నాడు, కానీ మత నాయకులు దేవుని వాక్కును అన్వయించిన విధానంతో విభేదిస్తున్నాడు. ఇక్కడ ""నేను"" అనే మాటకు ప్రాముఖ్యత ఉంది. ఇది యేసు చెప్పేదానికి దేవుని ఆజ్ఞలకు ఉన్న ప్రాముఖ్యత ఉన్నదని సూచిస్తున్నది. ఈ పదబంధాన్ని ఈ ఊనిక అర్థమయ్యేలా తర్జుమా చెయ్యడానికి ప్రయత్నించండి.
MAT	5	22	d5nl		τῷ ἀδελφῷ	1	brother	అంటే సాటి విశ్వాసి, అక్షరాలా సోదరుడు లేక పొరుగు వాడు కాదు.
MAT	5	22	w721		ῥακά…μωρέ	1	worthless person ... fool	ఇవి సరిగ్గా ఆలోచించలేని వారికి గద్దింపులు. ""పనికిమాలిన వ్యక్తి"" అంటే ""తెలివితక్కువ వాడు,"" ""బుద్ధిహీనుడు"" అని ఉన్న చోట దేవుని పట్ల అవిధేయత చూపేవాడు.
MAT	5	22	s89d		Συνεδρίῳ	1	council	ఇది బహుశా స్థానిక సమాలోచన సభ. యెరూషలేము లోని సన్ హెడ్రిన్ కాదు.
MAT	5	23	msz4	figs-you	προσφέρῃς	1	you	యేసు ఇక్కడ మనిషి ఏమి చెయ్య వచ్చో ఏమి చెయ్యకూడదో అనే సంగతులను ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ""నీవు” “నీ"" అని ఉన్నవన్నీ ఏక వచనం, కానీ కొన్ని భాషల్లో ఈ మాటలు బహు వచనం కావచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	5	23	r49y		προσφέρῃς τὸ δῶρόν σου	1	offering your gift	కానుక ఇవ్వడం లేక ""నీ కానుక తేవడం
MAT	5	23	chv4	figs-explicit	ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον	1	at the altar	ఇది యెరూషలేము ఆలయంలో దేవుని బలిపీఠం అని అర్థం చేసుకోవాలి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆలయంలో బలిపీఠం వద్ద"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	5	23	dz75		κἀκεῖ μνησθῇς	1	there remember	బలిపీఠం దగ్గర నిలిచి ఉన్నప్పుడు గుర్తుకు తెచ్చుకో.
MAT	5	23	xvf5		ὁ ἀδελφός σου ἔχει τι κατὰ σοῦ	1	your brother has anything against you	నీవు చేసిన పనిని బట్టి వేరొక వ్యక్తి నీపై కోపంగా ఉన్నాడేమో.
MAT	5	24	z9m5	figs-activepassive	πρῶτον διαλλάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου	1	First be reconciled with your brother	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆ వ్యక్తితో సఖ్యపడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	25	x4ta	figs-you	ἴσθι εὐνοῶν τῷ ἀντιδίκῳ σου	1	Agree with your	యేసు ఇక్కడ మనిషి ఏమి చెయ్య వచ్చో ఏమి చెయ్యకూడదో అనే సంగతులను ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ""నీవు” “నీ"" అని ఉన్నవన్నీ ఏక వచనం, కానీ కొన్ని భాషల్లో ఈ మాటలు బహు వచనం కావచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	5	25	sr9d		τῷ ἀντιδίκῳ σου	1	your accuser	ఇది ఒక వ్యక్తి వేరొకడు ఏదో తప్పు చేసాడని అతనిపై నింద మోపడం. అతడు తప్పు చేసిన వాణ్ణి న్యాయ స్థానానికి తీసుకుపోయి న్యాయమూర్తి ఎదుట అభియోగం మోపుతాడు.
MAT	5	25	x1tk	figs-idiom	σε παραδῷ…τῷ κριτῇ	1	may hand you over to the judge	ఇక్కడ ""నిన్ను అప్పగిస్తాడు"" అంటే వేరొకరి వశం చెయ్యడం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""న్యాయాధికారి నీపై చర్య తీసుకుంటాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	5	25	pq6d	figs-idiom	ὁ κριτὴς τῷ ὑπηρέτῃ	1	the judge may hand you over to the officer	ఇక్కడ ""నిన్ను అప్పగిస్తాడు"" అంటే వేరొకరి వశం చెయ్యడం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""న్యాయాధికారి నిన్ను భటులకు అప్పగిస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	5	25	gcm5		τῷ ὑπηρέτῃ	1	officer	అంటే న్యాయాధిపతి తీర్పును అమలు చేసే అధికారం గల వాడు.
MAT	5	25	pzh4	figs-activepassive	εἰς φυλακὴν βληθήσῃ	1	you may be thrown into prison	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""భటుడు నిన్ను చెరసాలలో వెయ్యవచ్చు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	26	gec9		ἀμὴν, λέγω σοι	1	Truly I say to you	నేను సత్యం చెబుతున్నాను. ఈ పదబంధం యేసు చెప్పబోతున్న దాని ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతున్నది.
MAT	5	26	eem5		ἐκεῖθεν	1	from there	చెరసాల నుండి.
MAT	5	27	c8dn	figs-you		0	General Information:	యేసు ఇక్కడ మనిషి ఏమి చెయ్య వచ్చో ఏమి చెయ్యకూడదో అనే సంగతులను ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ఇక్కడ ""మీరు విన్నారు” “మీకు చెబుతున్నాను"" అని ఉన్న చోట ""మీరు"" బహు వచనం. ""నీవు వ్యభిచారం చేయకూడదు,"" ""నీవు"" ఏక వచనం. కానీ కొన్ని భాషల్లో దీన్ని బహు వచనంగా తర్జుమా చెయ్యవలసి రావచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	5	27	mj3g			0	Connecting Statement:	యేసు తాను పాత నిబంధన ధర్మశాస్త్రం నెరవేర్చడానికి వచ్చానని బోధించడం కొనసాగిస్తున్నాడు. ఇక్కడ అయన వ్యభిచారం, కామం గురించి మాట్లాడుతున్నాడు.
MAT	5	27	jxg5	figs-activepassive	ὅτι ἐρρέθη	1	that it was said	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు చెప్పిన” లేక “మోషే చెప్పిన"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	27	yn7m		μοιχεύσεις	1	commit	ఈ మాటకు అర్థం చేసి చూపించడం.
MAT	5	28	qfl6		ἐγὼ δὲ λέγω	1	But I say	యేసు దేవునితో ఆయన వాక్కుతో ఏకీభవిస్తున్నాడు, కానీ మత నాయకులు దేవుని వాక్కును అన్వయించిన విధానంతో విభేదిస్తున్నాడు. ఇక్కడ ""నేను"" అనే మాటకు ప్రాముఖ్యత ఉంది. ఇది యేసు చెప్పేదానికి దేవుని ఆజ్ఞలకు ఉన్న ప్రాముఖ్యత ఉన్నదని సూచిస్తున్నది. ఈ పదబంధాన్ని నొక్కి చూపే రీతిలో అనువదించడానికి ప్రయత్నించండి. దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి[మత్తయి 5:22](./05/22.md).
MAT	5	28	glg9	figs-metaphor	πᾶς ὁ βλέπων γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτὴν, ἤδη ἐμοίχευσεν αὐτὴν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ	1	everyone who looks on a woman to lust after her has already committed adultery with her in his heart	ఈ రూపకాలంకారం ఒక స్త్రీని కామించిన వాడు ఆమెతో వ్యభిచారం చేసిన వాడితో సమానం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	5	28	k7sc		πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτὴν	1	to lust after her	ఆమెను కామించడం, లేక ""ఆమెను అనుభవించాలని కోరుకోవడం
MAT	5	28	eqs8	figs-metonymy	ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ	1	in his heart	ఇక్కడ ""హృదయం"" అనే మాట ఒక మనిషి ఆలోచనలు అనే డానికి అన్యాపదేశం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతని మనసులో” లేక “తన ఆలోచనల్లో"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	5	29	et3n	figs-you	εἰ…σου	1	If your	యేసు ఇక్కడ మనిషి ఏమి చెయ్య వచ్చో ఏమి చెయ్యకూడదో అనే సంగతులను ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ఇక్కడ ""నీవు విన్నావు” “నీకు చెబుతున్నాను"" అని ఉన్న చోట ""నీవు"" ఏక వచనం, కానీ కొన్ని భాషల్లో బహు వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	5	29	ikp5	figs-metonymy	εἰ…ὁ ὀφθαλμός σου ὁ δεξιὸς σκανδαλίζει σε	1	If your right eye causes you to stumble	ఇక్కడ ""కన్ను"" అంటే ఒక వ్యక్తి చూసేది. ""తొట్రుపాటు"" అనేది పాపం అని అర్థం ఇచ్చే రూపకఅలంకారం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు చూసేది నిన్ను తొట్రుపడేలా చేస్తే” లేక “నువ్వు చూసిన దాన్ని బట్టి నీకు పాపం చెయ్యాలనిపిస్తే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	5	29	mb58	figs-idiom	ὁ ὀφθαλμός…ὁ δεξιὸς	1	right eye	దీని అర్థం ముఖ్యంగా కన్ను, కేవలం ఎడమ కన్ను అని కాదు. తర్జుమా చెయ్యడానికి ""కుడి"" అనే దాన్ని ""మంచి” లేక “బాగా పనిచేసే"" అనే మాటలు వాడవచ్చు(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	5	29	v6jr	figs-hyperbole	ἔξελε αὐτὸν	1	pluck it out	ఇది ఒక మనిషిని పాపం చెయ్యకుండా ఉంచడానికి ఒక అతిశయోక్తి గా చెప్పిన ఆజ్ఞ. అంటే ""బలవంతంగా పెరికి పారవేయడం” లేక “నాశనం చెయ్యడం."" ప్రత్యేకించి కుడి కన్ను అని చెప్పకపోతే ఇలా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ""నీ కళ్ళు పొడిచేసుకో."" కళ్ళు అనే మాట ఉంటే ఇలా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ""వాటిని నాశనం చేసుకో."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
MAT	5	29	zg1v		βάλε ἀπὸ σοῦ	1	throw it away from you	వదిలించుకో
MAT	5	29	im6u		ἀπόληται ἓν τῶν μελῶν σου	1	one of your body parts should perish	నీ శరీరభాగం పోగొట్టుకో
MAT	5	29	v1cn	figs-activepassive	καὶ μὴ ὅλον τὸ σῶμά σου βληθῇ εἰς Γέενναν	1	than that your whole body should be thrown into hell	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు నీ శరీరం అంతటినీ నరకంలో వెయ్యడం కంటే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	30	zx8x	figs-metonymy	εἰ ἡ δεξιά σου χεὶρ σκανδαλίζει σε	1	If your right hand causes	ఇది అన్యాపదేశం, చేతులు అంటే మొత్తం వ్యక్తి చేసే క్రియలు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	5	30	hk9z	figs-idiom	ἡ δεξιά σου χεὶρ	1	right hand	దీని అర్థం ముఖ్యంగా చెయ్యి. కేవలం ఎడమ చెయ్యి అని కాదు. తర్జుమా చెయ్యడానికి ""కుడి"" అనే దాన్ని ""మంచి” లేక “బాగా పనిచేసే"" అనే మాటలు వాడవచ్చు (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	5	30	qs74	figs-hyperbole	ἔκκοψον αὐτὴν	1	cut it off	ఇది ఒక మనిషిని పాపం చెయ్యకుండా ఉంచడానికి ఒక అతిశయోక్తి గా చెప్పిన ఆజ్ఞ. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
MAT	5	31	fdr8			0	Connecting Statement:	యేసు తాను పాత నిబంధన ధర్మశాస్త్రం నెరవేర్చడానికి వచ్చానని చెప్పడం కొనసాగిస్తున్నాడు. ఇక్కడ అయన విడాకుల గురించి మాట్లాడుతున్నాడు.
MAT	5	31	dh23	figs-activepassive	ἐρρέθη δέ	1	It was also said	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు కూడా చెప్పాడు” లేక “మోషే కూడా చెప్పాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	31	quq9	figs-euphemism	ἀπολύσῃ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ	1	sends his wife away	ఇది విడాకులకు సభ్యోక్తి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-euphemism]])
MAT	5	31	tp9l		δότω	1	let him give	అతడు ఇవ్వాలి.
MAT	5	32	q6aq		ἐγὼ δὲ λέγω	1	But I say	యేసు దేవునితో ఆయన వాక్కుతో ఏకీభవిస్తున్నాడు, కానీ మత నాయకులు దేవుని వాక్కును అన్వయించిన విధానంతో విభేదిస్తున్నాడు. ఇక్కడ ""నేను"" అనే మాటకు ప్రాముఖ్యత ఉంది. ఇది యేసు చెప్పేదానికి దేవుని ఆజ్ఞలకు ఉన్న ప్రాముఖ్యత ఉన్నదని సూచిస్తున్నది. ఈ పదబంధాన్ని నొక్కి చూపే రీతిలో అనువదించడానికి ప్రయత్నించండి. దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి [మత్తయి 5:22](./05/22.md).
MAT	5	32	j2aq		ποιεῖ αὐτὴν μοιχευθῆναι	1	makes her an adulteress	సరైన రీతిలో పురుషుడు విడాకులు ఇవ్వకపోతే ""ఆ స్త్రీ వ్యభిచారం చేసేలా"" అతడే కారకుడౌతాడు. అనేక సంస్కృతుల్లో స్త్రీ మళ్ళీ పెళ్లి చేసుకోవడం సహజమే. కానీ విడాకులు సరైన రీతిలో లేకపోతే ఆ పునర్వివాహం వ్యభిచారం.
MAT	5	32	zai7	figs-activepassive	ἀπολελυμένην	1	her after she has been divorced	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆమె భర్త ఆమెకు విడాకులు ఇచ్చిన తరువాత” లేక “విడాకులు పొందిన స్త్రీ"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	33	i5ak	figs-you		0	General Information:	యేసు ఇక్కడ మనిషి ఏమి చెయ్య వచ్చో ఏమి చెయ్యకూడదో అనే సంగతులను ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ""మీరు విన్నారు” “మీకు చెబుతున్నాను"" అని రాసిన చోట ""మీరు"" బహు వచనం. ""ఒట్టు పెట్టుకోవద్దు” “ఒట్టు పెట్టుకున్నది తప్పక చెయ్యాలి"" అని రాసిన చోట ""నువ్వు” “నీ"" అనేవి ఏక వచనం. కానీ కొన్ని భాషల్లో బహు వచనం అవసరం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	5	33	dg2a			0	Connecting Statement:	యేసు తాను పాత నిబంధన ధర్మశాస్త్రం నెరవేర్చడానికి వచ్చానని చెప్పడం కొనసాగిస్తున్నాడు. ఇక్కడ ఒట్టు పెట్టుకోవడం గురించి మాట్లాడుతున్నాడు.
MAT	5	33	vv1e		πάλιν ἠκούσατε	1	Again, you	నీవు లేక ""ఇది మరొక ఉదాహరణ. నీవు
MAT	5	33	fk86	figs-activepassive	ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις	1	it was said to those in ancient times	దీన్ని క్రియాశీల రూపం తో వ్యక్తపరచవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు పూర్వికులకు చెప్పాడు.” లేక “మోషే మీ పితరులకు గతకాలంలో చెప్పాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	33	tk9y		οὐκ ἐπιορκήσεις, ἀποδώσεις δὲ τῷ Κυρίῳ τοὺς ὅρκους σου	1	Do not swear a false oath, but carry out your oaths to the Lord.	ఏమీ చెయ్యనని ఒట్టు పెట్టుకుని దాన్ని చెయ్యకండి. ఫలానాది చేస్తానని ప్రభువు ఎదుట ప్రమాణం చేస్తే అది తప్పక చెయ్యండి.
MAT	5	34	mpk1		ἐγὼ δὲ λέγω	1	But I say	యేసు దేవునితో ఆయన వాక్కుతో ఏకీభవిస్తున్నాడు, కానీ మత నాయకులు దేవుని వాక్కును అన్వయించిన విధానంతో విభేదిస్తున్నాడు. ఇక్కడ ""నేను"" అనే మాటకు ప్రాముఖ్యత ఉంది. ఇది యేసు చెప్పేదానికి దేవుని ఆజ్ఞలకు ఉన్న ప్రాముఖ్యత ఉన్నదని సూచిస్తున్నది. ఈ పదబంధాన్ని నొక్కి చూపే రీతిలో అనువదించడానికి ప్రయత్నించండి. దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి [మత్తయి 5:22](./05/22.md).
MAT	5	34	m2n6		μὴ ὀμόσαι ὅλως	1	swear not at all	అసలు ఒట్టు పెట్టుకోవద్దు, లేదా ""దేనిమీదా ఒట్టు పెట్టుకోవద్దు
MAT	5	34	u7su	figs-metaphor	θρόνος ἐστὶν τοῦ Θεοῦ	1	it is the throne of God	దేవుడు పరలోకం నుండి పరిపాలన చేస్తున్నాడు గనక ఇక్కడ యేసు పరలోకాన్ని ఒక సింహాసనంగా అభివర్ణిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇక్కడి నుండే దేవుడు పరిపాలిస్తున్నాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	5	35	c8lx			0	Connecting Statement:	యేసు ఒట్టు పెట్టుకోకూడదని వ. 34లో చెబుతున్న తన మాటలు ముగిస్తున్నాడు.
MAT	5	35	v2hf		μήτε ἐν τῇ γῇ…πόλις ἐστὶν τοῦ μεγάλου Βασιλέως	1	nor by the earth ... city of the great King	ఇక్కడ యేసు భావం ఏమిటంటే మనుషులు ఒక ప్రమాణం చేసినప్పుడు లేక ఒక సంగతి నిజమని చెప్పినప్పుడు దేనిమీదా ప్రమాణం చెయ్య కూడదు. ఒకడు దేవుని పేరు మీద ఏదైనా చేస్తానని ఒట్టు పెట్టుకుంటే అతడు అది తప్పక చెయ్యాలి అని కొందరు అంటున్నారు. అయితే పరలోకం మీదా భూమి మీదా ఒట్టుపెట్టుకుంటే అది చెయ్యకపోయినా అంత ప్రమాదం ఏమీ లేదు అంటున్నారు. పరలోకం లేక భూమి లేక యెరూషలేము మీద పెట్టుకునే ఒట్టు దేవుని పేరున పెట్టుకునే ఒట్టు లాంటిదే. ఎందుకంటే అవన్నీ దేవునివే, అని యేసు అంటున్నాడు.
MAT	5	35	e7z8	figs-metaphor	ὑποπόδιόν ἐστιν τῶν ποδῶν αὐτοῦ	1	it is the footstool for his feet	ఈ రూపకఅలంకారం అర్థం భూమి కూడా దేవునిదే. దేవుడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అది రాజు తన పాదాలు పెట్టుకునే పాదపీఠం."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	5	35	e6zn		ὅτι πόλις ἐστὶν τοῦ μεγάλου Βασιλέως	1	for it is the city of the great King	ఎందుకంటే అది మహా రాజు దేవునికి చెందిన పట్టణం.
MAT	5	36	kr2d			0	General Information:	ఇంతకుముందు యేసు దేవుని సింహాసనం, పాదపీఠం, నివాసస్థలం అయిన భూమి మొదలైన వాటిపై ప్రమాణం చెయ్యకూడదని చెప్పాడు. అవి వారివి కాదు. వారు తమ సొంత శిరస్సుపై కూడా ప్రమాణం చెయ్యకూడదని చెబుతున్నాడు.
MAT	5	36	l9c8	figs-you	σου	1	your ... you	యేసు ఇక్కడ మనిషి ఏమి చెయ్య వచ్చో ఏమి చెయ్యకూడదో అనే సంగతులను ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ఇక్కడ ఉన్నవన్నీ ఏక వచనాలే. కానీ తర్జుమా చెయ్యడానికి బహు వచనం వాడాలేమో చూడండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	5	36	z5vu		ὀμόσῃς	1	swear	అంటే ఒట్టు పెట్టుకోవడం. దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి[మత్తయి 5:34](./05/34.md).
MAT	5	37	tke6		ἔστω…ὁ λόγος ὑμῶν, ναὶ ναί, οὒ οὔ	1	let your speech be 'Yes, yes,' or 'No, no.'	'అవును,' అని నీ ఉద్దేశం అయితే 'అవును,' అను. 'కాదు,' అయితే 'కాదు' అను.
MAT	5	38	quy6	figs-you		0	General Information:	యేసు ఇక్కడ మనిషి ఏమి చెయ్య వచ్చో ఏమి చెయ్యకూడదో అనే సంగతులను ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ""మీరు విన్నారు” “మీకు చెబుతున్నాను."" లో “మీరు” అనేది బహువచనం. ""నిన్ను ఎవరైనా కొడితే"" అనే చోట ""నీవు"" అనేది ఏక వచనం. కానీ కొన్ని భాషల్లో బహు వచనం వాడతారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	5	38	s39u			0	Connecting Statement:	యేసు తాను పాత నిబంధన ధర్మశాస్త్రం నెరవేర్చడానికి వచ్చానని చెప్పడం కొనసాగిస్తున్నాడు. ఇక్కడ అయన శత్రువుపై ప్రతీకారం గురించి మాట్లాడుతున్నాడు.
MAT	5	38	zar1	figs-activepassive	ὅτι ἐρρέθη	1	that it was said	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. చూడండి దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి[మత్తయి 5:27](./05/27.md). ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" దేవుడు చెప్పాడు” లేక “మోషే చెప్పాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	38	w53l		ὀφθαλμὸν ἀντὶ ὀφθαλμοῦ καὶ ὀδόντα ἀντὶ ὀδόντος	1	eye for an eye, and a tooth for a tooth	మోషే ధర్మశాస్త్రం ఒక వ్యక్తి మరొక వ్యక్తికి తనకు అతడు చేసిన హాని వంటిదే చెయ్యవచ్చు అని చెబుతున్నది. అంతకన్నా ఎక్కువ హాని చెయ్యకూడదు.
MAT	5	39	x2y9		ἐγὼ δὲ λέγω	1	But I say	యేసు దేవునితో ఆయన వాక్కుతో ఏకీభవిస్తున్నాడు, కానీ మత నాయకులు దేవుని వాక్కును అన్వయించిన విధానంతో విభేదిస్తున్నాడు. ఇక్కడ ""నేను"" అనే మాటకు ప్రాముఖ్యత ఉంది. ఇది యేసు చెప్పేదానికి దేవుని ఆజ్ఞలకు ఉన్న ప్రాముఖ్యత ఉన్నదని సూచిస్తున్నది. ఈ పదబంధాన్ని నొక్కి చూపే రీతిలో అనువదించడానికి ప్రయత్నించండి.
MAT	5	39	qrx1		τῷ πονηρῷ	1	one who is evil	దుర్మార్గుడు లేక ""నీకు హాని చేసిన వాడు.
MAT	5	39	ec5y		ῥαπίζει…τὴν δεξιὰν σιαγόνα	1	strikes ... your right cheek	యేసు జీవించిన సంస్కృతిలో చెంప పై కొట్టడం అవమానం. కన్ను, చెయ్యి కీ ఉన్న ప్రాధాన్యమే చెంపకు కూడా ఉంది. చెంపపై కొట్టడం చాలా అవమానం.
MAT	5	39	d5xg		ῥαπίζει	1	strikes	అరచెయ్యి వెనక భాగంతో కొట్టడం.
MAT	5	39	wz54		στρέψον αὐτῷ καὶ τὴν ἄλλην	1	turn to him the other also	అతణ్ణి రెండవ చెంప మీద కూడా కొట్టనియ్యి.
MAT	5	40	gr2x	figs-you		0	General Information:	యేసు ఇక్కడ మనిషి ఏమి చెయ్య వచ్చో ఏమి చెయ్యకూడదో అనే సంగతులను ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ""కొట్ట నియ్యి,"" ""వెళ్ళు,"" ""ఇవ్వు,” “తొలగిపోవద్దు"" మొదలైన ఆజ్ఞలు ఉన్న చోట్ల ""నీవు” “నీ"" ఏక వచనం. కొన్ని భాషల్లో వీటిని బహువచనాలుగా తర్జుమా చేయవలసి ఉంటుంది.(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	5	40	t9f4		τὸν χιτῶνά…ἱμάτιον	1	coat ... cloak	అంగీ అంటే శరీరం పై ధరించే చొక్కా చలి కోటు వంటిది. పైవస్త్రం అంతకన్నా విలువైనది. దీన్ని వెచ్చదనం కోసం అంగీ మీద ధరిస్తారు. రాత్రి వేళ కప్పుకుంటారు.
MAT	5	40	p5m2		ἄφες αὐτῷ καὶ τὸ ἱμάτιον	1	let that person also have	ఆ వ్యక్తికీ ఇవ్వండి.
MAT	5	41	i867	figs-explicit	ὅστις	1	Whoever	ఎవరైనా. ఈ సందర్భం బహుశా అయన రోమా సైనికుడి గురించి మాట్లాడుతున్నట్టుగా ఉంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	5	41	i86s		μίλιον ἕν	1	one mile	ఇది వెయ్యి అడుగులు. ఒక రోమా సైనికుడు చట్టబద్ధంగా తన బరువును మోయమని యూదుడిని అడగ గల దూరం. ""మైలు"" అనేది గందరగోళంగా అనిపిస్తే దాన్ని కిలోమీటర్ గా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు.
MAT	5	41	n8r4		μετ’ αὐτοῦ	1	with him	అంటే నిన్ను బలవంత పెట్టిన వాడు.
MAT	5	41	zv6i		ὕπαγε μετ’ αὐτοῦ δύο	1	go with him two	నిన్ను బలవంతంగా నడిపించిన ఒక మైలు వెళ్ళు. ఆ పైన మరొక మైలు కూడా వెళ్ళు. ""మైలు"" గందరగోళం అనిపిస్తే ""రెండు కిలో మీటర్లు” అని తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. లేదా “రెట్టింపు దూరం.
MAT	5	42	pe6x		μὴ ἀποστραφῇς	1	do not turn away from	ఇవ్వడం నిరాకరించ వద్దు. దీన్ని అనుకూల భాషలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇవ్వండి.
MAT	5	43	cyz3	figs-you		0	General Information:	యేసు ఇక్కడ మనిషి ఏమి చెయ్య వచ్చో ఏమి చెయ్యకూడదో అనే సంగతులను ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ""మీరు విన్నారు” “మీకు చెబుతున్నాను"" అన్న చోట""నీవు” “నీ"" ఏక వచనాలు ""మీరు"" బహు వచనం. ""నీవు నీ పొరుగు వాణ్ణి ప్రేమించాలి. నీ శత్రువును ద్వేషించాలి,"" అనే చోట ""నీవు” “నీ"" ఏక వచనాలు. కానీ కొన్ని భాషల్లో బహు వచనం ఉపయోగించవలసి రావచ్చు. ""నీవు” “నీ"" అని ఉన్న తక్కినవన్నీ బహు వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	5	43	xf8l			0	Connecting Statement:	యేసు తాను పాత నిబంధన ధర్మశాస్త్రం నెరవేర్చడానికి వచ్చానని చెప్పడం కొనసాగిస్తున్నాడు. ఇక్కడ అయన శత్రువులను ప్రేమించడం గురించి మాట్లాడుతున్నాడు
MAT	5	43	fp6x	figs-activepassive	ὅτι ἐρρέθη	1	that it was said	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. చూడండి దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి[మత్తయి 5:27](./05/27.md). ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: “దేవుడు చెప్పాడు” లేక “మోషే చెప్పాడు” (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	5	43	tqj3	figs-genericnoun	τὸν πλησίον σου	1	your neighbor	ఇక్కడ ""పొరుగు వాడు"" అంటే ప్రత్యేకంగా పక్కింటి వాడు అని కాదు. ఒక మనిషి సామజిక వర్గం వాడు అనే అర్థం తీసుకోవాలి. ఇలాటి వారిని ప్రేమతో చూడాలి. లేదా కనీసం విశ్వాసులు వీరిని ప్రేమతో చూడాలి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీ జాతి వాడు” లేక “నీ జాతికి చెందిన వాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-genericnoun]])
MAT	5	44	f9lp		ἐγὼ δὲ λέγω	1	But I say	యేసు దేవునితో ఆయన వాక్కుతో ఏకీభవిస్తున్నాడు, కానీ మత నాయకులు దేవుని వాక్కును అన్వయించిన విధానంతో విభేదిస్తున్నాడు. ఇక్కడ ""నేను"" అనే మాటకు ప్రాముఖ్యత ఉంది. ఇది యేసు చెప్పేదానికి దేవుని ఆజ్ఞలకు ఉన్న ప్రాముఖ్యత ఉన్నదని సూచిస్తున్నది. ఈ పదబంధాన్ని ఈ ఊనిక అర్థమయ్యేలా తర్జుమా చెయ్యడానికి ప్రయత్నించండి. దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి [మత్తయి 5:22](./05/22.md).
MAT	5	45	my3d		γένησθε υἱοὶ τοῦ Πατρὸς ὑμῶν	1	you may be sons of your Father	కుమారులు"" అనే మాటను తర్జుమా చెయ్యడానికి మీ భాషలో సహజంగా కొడుకులు లేక పిల్లలు అనే అర్థం వచ్చే మాట వాడవచ్చు.
MAT	5	45	jzu9	guidelines-sonofgodprinciples	Πατρὸς	1	Father	ఇది దేవునికి వాడే ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	5	46	g5t7	figs-you		0	General Information:	యేసు ఇక్కడ మనిషి ఏమి చెయ్య వచ్చో ఏమి చెయ్యకూడదో అనే సంగతులను ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ఇక్కడ ""నీవు” “నీ"" అనేవన్నీ బహు వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	5	46	sf7k			0	Connecting Statement:	యేసు తాను పాత నిబంధన ధర్మశాస్త్రం నెరవేర్చడానికి వచ్చాననే బోధ ముగిస్తున్నాడు.ఈ భాగం [మత్తయి 5:17] దగ్గర మొదలు అయింది(./05/17.md).
MAT	5	46	se4k	figs-rquestion	τίνα μισθὸν ἔχετε?	1	what reward do you get?	యేసు ఈ ప్రశ్న ఉపయోగించి తమను ప్రేమించే వారిని ప్రేమించే వారు దేవుని దృష్టిలో గొప్పవారు కాదని నేర్పిస్తున్నాడు. దేవుడు అలాటి వారికి ప్రతిఫలం ఇవ్వడు. ఈ అలంకారిక ప్రశ్నను ఒక ప్రతిపాదనగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు ఎలాటి ప్రతిఫలం పొందవు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	5	46	cb77	figs-rquestion	οὐχὶ καὶ οἱ τελῶναι τὸ αὐτὸ ποιοῦσιν?	1	Do not even the tax collectors do the same thing?	ఈ అలంకారిక ప్రశ్నను ఒక ప్రతిపాదనగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" పన్ను వసూలుదారులు సైతం అదే చేస్తారు గదా."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	5	47	ba6e	figs-rquestion	τί περισσὸν ποιεῖτε?	1	what do you do more than others?	ఈ ప్రశ్నను ప్రతిపాదనగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు ఇతరుల కన్నా ఎక్కువ చేసింది ఏముంది?"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	5	47	ben5		ἀσπάσησθε	1	greet	ఇది వినే వాళ్ళ క్షేమం కోరుతున్నట్టు తెలిపే ప్రకటన.
MAT	5	47	elw9	figs-rquestion	οὐχὶ καὶ οἱ ἐθνικοὶ τὸ αὐτὸ ποιοῦσιν?	1	Do not even the Gentiles do the same thing?	ఈ ప్రశ్నను ప్రతిపాదనగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యూదేతరులు కూడా అది చేస్తారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	5	48	l6pa	guidelines-sonofgodprinciples	Πατὴρ	1	Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	6	intro	jrj2			0		# మత్తయి 06 సాధారణ నోట్సు<br><br>## నిర్మాణము, పరిమాణము<br><br>మత్తయి 6లో యేసు చేసిన విస్తృతమైన ఉపదేశం ""కొండమీద ప్రసంగం"" కొనసాగుతున్నది. <br><br>నీవు 6:9-11లోని ప్రార్థనను మిగిలిన వాటికంటే పేజీపై కుడివైపుకు ఎక్కువ దూరంలో ఉంచడం ద్వారా మిగిలిన వాటికంటే పేజీపై కుడివైపుకు జరపవచ్చు.<br><br>యేసు ఈ ప్రసంగంలో వివిధ అంశాలు చర్చించాడు. కాబట్టి యేసు అంశం మార్చినప్పుడల్లా, చదివే వారికి సౌకర్యంగా ఉండేలా ఒక లైను వదిలిపెట్ట వచ్చు.
MAT	6	1	zvn1	figs-you		0	General Information:	యేసు ఇక్కడ మనిషి ఏమి చెయ్య వచ్చో ఏమి చెయ్యకూడదో అనే సంగతులను ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ""మీరు” “మీ"" అని ఉన్నవన్నీ బహు వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	6	1	at4q			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు కొండమీద ప్రసంగంలో కొన్ని విషయాలు బోధిస్తున్నాడు. ఇది [మత్తయి 5:3]లో ఆరంభం అయింది(./05/03.md). ఈ భాగంలో యేసు దానధర్మాలు, ప్రార్థన, ఉపవాసం మొదలైన ""నీతి క్రియల గురించి మాట్లాడుతున్నాడు.
MAT	6	1	bgc7	figs-explicit	ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, πρὸς τὸ θεαθῆναι αὐτοῖς	1	before people to be seen by them	ఆ వ్యక్తి ని చూసిన వారు అతణ్ణి గౌరవిస్తారు అని భావం. దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుషులు నిన్ను చూసి నీవు చేసిన దాన్ని బట్టి నిన్ను పొగడేలా వారి ఎదుట పనులు చేస్తావు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	6	1	juj5	guidelines-sonofgodprinciples	τῷ Πατρὶ	1	Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	6	2	d8kw	figs-metaphor	μὴ σαλπίσῃς ἔμπροσθέν σου	1	do not sound a trumpet before yourself	ఈ రూపకఅలంకారం అర్థం మనుషుల దృష్టిని ఆకర్షించడానికి చేసే ప్రయత్నం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""జనంలో ఉన్నప్పుడు పెద్ద బూర ఊదినట్టు అందరి దృష్టి నీపై పడేలా చేసుకోవద్దు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	6	2	dk6u		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను సత్యం చెబుతున్నాను. ఈ పదబంధం యేసు చెప్పబోతున్న దాని ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతున్నది.
MAT	6	3	z4c1	figs-you		0	General Information:	యేసు ఇక్కడ మనిషి ఏమి చెయ్య వచ్చో ఏమి చెయ్యకూడదో అనే సంగతులను ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. “మీరు” “మీ” అని ఉన్న చోటల్లా బహు వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	6	3	te4n			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులతో దన ధర్మాల గురించి మాట్లాడుతున్నాడు.
MAT	6	3	vca2	figs-metaphor	μὴ γνώτω ἡ ἀριστερά σου τί ποιεῖ ἡ δεξιά σου	1	do not let your left hand know what your right hand is doing	ఇది పూర్తి రహస్యం అనే అర్థమిచ్చే రూపకఅలంకారం. చేతులు ఏ విధంగా కలిసి పని చేస్తాయో, ఒకటి చేస్తున్నది రెండవ దానికి ఎలా తెలుస్తుందో నీకు బాగా సన్నిహితం అయిన వారికి కూడా నీవు పేదలకు ధర్మం చేస్తున్నట్టు తెలియనివ్వకూడదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	6	4	h4we	figs-activepassive	ᾖ σου ἡ ἐλεημοσύνη ἐν τῷ κρυπτῷ	1	your gift may be given in secret	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇతరులకు తెలియకుండా నీవు పేదలకు ఇయ్యవచ్చు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	6	5	m54u	figs-you		0	General Information:	యేసు ఇక్కడ మనిషి ఏమి చెయ్య వచ్చో ఏమి చెయ్యకూడదో అనే సంగతులను ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. వ. 5, 7 లో “మీరు” “మీ” బహు వచనం; వ. 6 లో ఏక వచనం, కానీ కొన్ని భాషల్లోవాటిని బహు వచనంగా తర్జుమా చెయ్యవలసి రావచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	6	5	a7z4			0	Connecting Statement:	యేసు ప్రార్థన గురించి బోధిస్తున్నాడు.
MAT	6	5	e12v	figs-explicit	ὅπως φανῶσιν τοῖς ἀνθρώποις	1	so that they may be seen by people	ఆ వ్యక్తి ని చూసిన వారు అతణ్ణి గౌరవిస్తారు అని భావం. దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారిని చూసిన వారు వారిని గౌరవిస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	6	5	z3h6		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను సత్యం చెబుతున్నాను. ఈ పదబంధం యేసు చెప్పబోతున్న దాని ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతున్నది.
MAT	6	6	dqv4		εἴσελθε εἰς τὸ ταμεῖόν σου καὶ κλείσας τὴν θύραν σου	1	enter your inner chamber. Shut the door	నీవు ఎక్కడ ఏకాంతంగా ఉండగలవో"" అలాటి చోటికి వెళ్ళు.
MAT	6	6	vdr7		τῷ Πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ	1	Father who is in secret	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు1) దేవుణ్ణి ఎవరూ చూడలేరు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అదృశ్యుడు అయిన తండ్రి"" లేక 2) దేవుడు కూడా ప్రార్ధిస్తున్న ఆ వ్యక్తితో ఆ రహస్య ప్రదేశంలో ఉన్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీతో రహస్య స్థానంలో ఉన్న తండ్రి.
MAT	6	6	kkn7	guidelines-sonofgodprinciples	τῷ Πατρί	1	Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	6	6	eb6r		ὁ Πατήρ σου, ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ	1	your Father who sees in secret	నీ తండ్రి నీవు రహస్యంలో చేస్తున్నది చూస్తాడు.
MAT	6	7	d1t2		μὴ βατταλογήσητε	1	do not make useless repetitions	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు. 1) పదే పదే పలకడం వ్యర్థం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అనవసరంగా ఒకే మాట పలుకుతూ ఉండవద్దు."" లేక 2) ఈ పదాలు లేక వాక్యాలు అర్థ రహితం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అర్థం లేని మాటలు పదే పదే పలకవద్దు.
MAT	6	7	a8ai	figs-activepassive	εἰσακουσθήσονται	1	they will be heard	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారి అబద్ద దేవుళ్ళు. వింటున్నారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	6	8	fr1d	figs-you		0	General Information:	మనుషులు ఎలా ప్రార్థన చెయ్యాలో ఒక సమూహానికి వివరిస్తూ యేసు మాట్లాడుతున్నాడు. మొదటి వాక్యంలో ఈ పదాలు ”మీరు” “మీ” అనేవి బహు వచనాలు. ప్రార్థనలో, ఈ పదాలు “నీవు” “నీ” ఏక వచనం దేవుణ్ణి ఉద్దేశించేవి. ""పరలోకంలో ఉన్న మాతండ్రి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	6	8	nv9i	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατὴρ	1	Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	6	9	ad6l		Πάτερ ἡμῶν, ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς	1	Our Father in heaven	దేవుణ్ణి ప్రార్థనలో ఎలా సంబోధించాలి అని యేసు అక్కడివారికి నేర్పిస్తున్నాడు.
MAT	6	9	mq4x	figs-metonymy	ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σου	1	may your name be honored as holy	ఇక్కడ ""నీ నామము"" అంటే దేవుడే. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అందరూ నిన్ను గౌరవించేలా చెయ్యి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	6	10	n67c	figs-metonymy	ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου	1	May your kingdom come	ఇక్కడ ""రాజ్యం"" అంటే దేవుడు రాజుగా పరిపాలించే స్థితి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రతి ఒక్కరి పైనా నీ పరిపాలన సంపూర్ణంగా నెలకొనేలా చెయ్యి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	6	10	pdc5	figs-activepassive	γενηθήτω τὸ θέλημά σου, ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς	1	May your will be done on earth as it is in heaven	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""భూమిపై ప్రతిదీ పరలోకంలో లాగే నీ సంకల్పానుసారం జరిగేలా చెయ్యి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	6	11	njr9	figs-exclusive		0	General Information:	ఇది యేసు నేర్పిస్తున్న ప్రార్థనలో భాగం. ""మేము,"" ""మాకు,” “మా"" అనేవన్నీ ఈ ప్రార్థన చేసే వాళ్ళకు వర్తిస్తాయి. ఇవి దేవునికి వర్తించవు. వారు ప్రార్థించేది దేవునికే. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-exclusive]])
MAT	6	11	dft8	figs-synecdoche	τὸν ἄρτον…τὸν ἐπιούσιον	1	daily bread	ఇక్కడ ""రొట్టె"" అంటే ఆహారం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	6	12	yi9s	figs-metaphor	τὰ ὀφειλήματα	1	debts	రుణం అంటే ఒక వ్యక్తి మరొక వ్యక్తికి బాకీ ఉన్నది. ఇది పాపాలు అని అర్థం ఇచ్చే రూపకఅలంకారం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	6	12	i8fq	figs-metaphor	τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν	1	our debtors	రుణస్తుడు అంటే మరొక వ్యక్తికి బాకీ పడ్డవాడు. ఇది రూపకఅలంకారం. దీని అర్థం మనకు వ్యతిరేకంగా పాపం చేసినవాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	6	13	l8u6	figs-abstractnouns	μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν	1	Do not bring us into temptation	శోధన,"" అనే పదం అవ్యక్త నామవాచకం దీన్ని క్రియాపదంగా కూడా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఏదీ మమ్మల్ని శోధించనియ్య వద్దు.” లేక “మేము పాపం చెయ్యడానికి ఇష్టపడేలా దేన్నీ చెయ్యనివ్వకు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
MAT	6	14	ns3m	figs-you		0	General Information:	“మీరు” “మీ” అనేవి బహు వచనం. ఎవరన్నా ఇతరులను క్షమించకపోతే ఆ వ్యక్తికి ఏమౌతుందో యేసు చెబుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	6	14	z79a	figs-abstractnouns	τὰ παραπτώματα αὐτῶν	1	their trespasses	అవ్యక్త నామవాచకం""అపరాధాలు"" అనేదాన్ని క్రియాపదంగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు నీకు వ్యతిరేకంగా అపరాధం చేస్తే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
MAT	6	14	v7ne	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατὴρ	1	Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	6	15	pi3z	figs-abstractnouns	τοῖς ἀνθρώποις…τὰ παραπτώματα ὑμῶν	1	their trespasses ... your trespasses	అవ్యక్త నామవాచకం""అపరాధాలు"" క్రియాపదంగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు నీకు వ్యతిరేకంగా అపరాధం చేస్తే. నీవు దేవునికి వ్యతిరేకంగా అపరాధం చేస్తే” లేక “నీకు హాని చేసే పనులు చేస్తే లేక నీవు చేసే పనులు నీ తండ్రికి కోపం తెప్పిస్తే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
MAT	6	16	j7xg	figs-you		0	General Information:	వ్యక్తులుగా ఏమి చెయ్యవచ్చో, ఏమి చెయ్యకూడదో ఇక్కడ యేసు ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. వ. 16 లో ""మీరు"" అనేవన్నీ బహు వచనం. వ.17, 18 వచనాల్లో మనుషులు ఉపవాసం ఉన్నప్పుడు ఎలా ప్రవర్తించాలో యేసు నేర్పిస్తున్నాడు. “నీవు” “నీ” అనేవన్నీ ఏక వచనం. కొన్ని భాషల్లో ""నీవు"" అనే వాటిని బహు వచనంగా తర్జుమా చెయ్యవలసి రావచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	6	16	q19r			0	Connecting Statement:	యేసు ఉపవాసం గురించి బోధించడం మొదలు పెడుతున్నాడు.
MAT	6	16	xv6b		ἀφανίζουσιν…τὰ πρόσωπα αὐτῶν	1	they disfigure their faces	కపటులు తమ ముఖాలు కడుక్కోరు, తల దువ్వుకోరు. వేరు కావాలని అందరి దృష్టి తమ వైపు మళ్ళించుకునేందుకు అంటే తాము ఉపవాసం ఉన్నామని మనుషులు గుర్తించి తమను గొప్పగా భావిస్తారని ఇలా చేస్తారు.
MAT	6	16	ix6h		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను సత్యం చెబుతున్నాను. ఈ పదబంధం యేసు చెప్పబోతున్న దాని ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతున్నది
MAT	6	17	k283		ἄλειψαί σου τὴν κεφαλὴν	1	anoint your head	నీ జుట్టుకు నూనె రాసుకో లేక ""నీ తల దువ్వుకో"" ""తలకు నూనె పెట్టుకో"" అంటే మామూలుగా జుట్టు సరిగా ఉంచుకోవడం. ""క్రీస్తు"" అనే పేరుకు అర్థం ""అభిషేకం పొందిన వాడు"" అనే దానికీ దీనికి సంబంధం లేదు. అంటే మనుషులు ఉపవాసం ఉన్నప్పుడు మామూలుగా ఉన్నప్పుడు ఒకే విధంగా ఉండాలని యేసు ఉద్దేశం.
MAT	6	18	d27s		τῷ Πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυφαίῳ	1	Father who is in secret	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు1) ఎవరూ దేవుణ్ణి చూడలేదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అదృశ్యుడు అయిన తండ్రి, "" లేక 2) దేవుడు రహస్యంగా ఉపవాసం ఉన్న వ్యక్తితో ఉంటాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఏకాంతంలో నిన్ను చూసే తండ్రి "" దీన్ని ఇక్కడ ఎలా అనువదించారో చూడండి[మత్తయి 6:6](./06/06.md).
MAT	6	18	m56a	guidelines-sonofgodprinciples	τῷ Πατρί	1	Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	6	18	tby8		ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυφαίῳ	1	who sees in secret	నీవు ఏకాంతంలో ఉన్నప్పుడు ఏమి చేస్తున్నావో చూస్తాడు. దీన్ని ఇక్కడ ఎలా అనువదించారో చూడండి[మత్తయి 6:6](./06/06.md).
MAT	6	19	afg9	figs-you		0	General Information:	వ్యక్తులుగా ఏమి చెయ్యవచ్చో, ఏమి చెయ్యకూడదో ఇక్కడ యేసు ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. “మీరు” “మీ” అని ఉన్నవన్నీ బహు వచనాలు, వ. 21లో తప్ప, అక్కడ వారు అనేది ఏక వచనం. కొన్ని భాషల్లో “మీరు” “మీ” అనే వాటిని బహు వచనంలో రాయవలసి ఉంటుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	6	19	z3jx			0	Connecting Statement:	యేసు డబ్బు, వస్తువాహనాల గురించి బోధించడం మొదలు పెడుతున్నాడు.
MAT	6	19	tqp1		θησαυροὺς	1	treasures	సంపదలు, అంటే ఒక వ్యక్తి ఎక్కువగా విలువనిచ్చేవి.
MAT	6	19	z9wd		ὅπου σὴς καὶ βρῶσις ἀφανίζει	1	where moth and rust destroy	ఎక్కడ చిమ్మెట, తుప్పు సంపదను పాడు చేస్తాయో.
MAT	6	19	tqc9		σὴς	1	moth	ఒక చిన్న, ఎగిరే పురుగు బట్టను పాడుచేస్తుంది.
MAT	6	19	enl6		βρῶσις	1	rust	లోహాలపై పెరిగే గోధుమ రంగు పదార్థం.
MAT	6	20	v5tn	figs-metaphor	θησαυρίζετε…ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ	1	store up for yourselves treasures in heaven	ఇది రూపకఅలంకారం. భూమిపై చేసిన వాటికి దేవుడు నీకు పరలోకంలో ప్రతిఫలం ఇస్తాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	6	21	b74q	figs-metonymy	ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία σου	1	there will your heart be also	ఇక్కడ ""హృదయం"" అంటే ఒక వ్యక్తి తలంపులు, ఆసక్తులు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	6	22	g215	figs-you		0	General Information:	వ్యక్తులుగా ఏమి చెయ్యవచ్చో, ఏమి చెయ్యకూడదో ఇక్కడ యేసు ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ఇక్కడ “నీవు” “నీ” అని రాసినవన్నీ ఏక వచనం, కానీ కొన్ని భాషల్లోవాటిని బహు వచనంగా తర్జుమా చెయ్యవలసి రావచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	6	22	sbl1	figs-metaphor	ὁ λύχνος τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός…φωτεινὸν ἔσται	1	The eye is the lamp of the body ... with light	చూడగలిగిన ఆరోగ్యకరమైన కళ్ళనూ ఒక మనిషిని వ్యాధి మూలంగా గుడ్డి వాడుగా చేసే కళ్ళను ఇక్కడ పోలుస్తున్నాడు. ఇది రూపకఅలంకారం. ఆధ్యాత్మిక ఆరోగ్యాన్ని సూచిస్తున్నది. తరచుగా యూదులు ""పాడైన కన్ను"" అనే పదబంధాన్ని అత్యాశ అనే అర్థంలో వాడతారు. దీని అర్థం ఒక వ్యక్తి సంపూర్ణంగా దేవునికి కట్టుబడి లోక విషయాలను అయన చూసిన రీతిలో చూస్తే అతడు సరిగా ప్రవర్తిస్తున్నాడు అన్నమాట. ఒక వ్యక్తి మరిన్ని కావాలని అత్యాశకు పోతే అతడు దుర్మార్గంగా ప్రవర్తిస్తున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	6	22	r4d1	figs-metaphor	ὁ λύχνος τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός	1	The eye is the lamp of the body	ఈ రూపకఅలంకారం అర్థం దీపం ఒక వ్యక్తి చీకటిలో చూసేలా చేసినట్టే కన్ను ఒక వ్యక్తి చూసేలా చేస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దీపం లాగా కన్ను కూడా నీవు అన్నిటినీ స్పష్టంగా చూసేలా చేస్తుంది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	6	22	u47q		ὀφθαλμός	1	eye	దీన్ని బహు వచనంగా తర్జుమా చేయవలసి రావచ్చు, ""కళ్ళు.
MAT	6	23	dl86	figs-metaphor	ἐὰν δὲ ὁ ὀφθαλμός σου…ἐστίν τὸ σκότος πόσον	1	But if your eye ... how great is that darkness	తరచుగా యూదులు ""పాడైన కన్ను"" అనే పదబంధాన్ని అత్యాశ అనే అర్థంలో వాడతారు. దీని అర్థం ఒక వ్యక్తి సంపూర్ణంగా దేవునికి కట్టుబడి లోక విషయాలను అయన చూసిన రీతిలో చూస్తే అతడు సరిగా ప్రవర్తిస్తున్నాడు అన్నమాట. ఒక వ్యక్తి మరిన్ని కావాలని అత్యాశకు పొతే అతడు దుర్మార్గంగా ప్రవర్తిస్తున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	6	23	p231	figs-metaphor	ἐὰν…ὁ ὀφθαλμός σου πονηρὸς ᾖ	1	if your eye is bad	ఇది మాయ మంత్రాల గురించి కాదు. యూదులు తరచుగా దీన్ని అత్యాశను సూచించడానికి రూపకఅలంకారంగా వాడతారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	6	23	n42m		εἰ…τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ σκότος, ἐστίν τὸ σκότος πόσον	1	if the light that is in you is actually darkness, how great is that darkness!	నీ శరీరానికి వెలుగునిచ్చేది చీకటి కలిగిస్తే నీ శరీరం మొత్తం చీకటి అయిపోతుంది.
MAT	6	24	ijn3	figs-parallelism	ἢ γὰρ τὸν ἕνα μισήσει καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει, ἢ ἑνὸς ἀνθέξεται καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει	1	for either he will hate the one and love the other, or else he will be devoted to one and despise the other	ఈ పదబంధాలు రెంటికీ అర్థం ఒకటే. ఒక వ్యక్తి దేవుణ్ణి, డబ్బును కూడా ఒకే సారి ప్రేమించలేడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]])
MAT	6	24	zt2u		οὐ δύνασθε Θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ	1	You cannot serve God and wealth	నీవు ఒకే సమయంలో దేవుణ్ణి, డబ్బును ప్రేమించలేవు.
MAT	6	25	s5uy	figs-you		0	General Information:	ఇక్కడ “మీరు” “మీ” అనేవన్నీ బహు వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	6	25	wcz4		λέγω ὑμῖν	1	I say to you	ఇది తరువాత యేసు చెబుతున్న దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	6	25	xdu1		ὑμῖν	1	to you	వ్యక్తులుగా ఏమి చెయ్యవచ్చో, ఏమి చెయ్యకూడదో ఇక్కడ యేసు ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు
MAT	6	25	nt96	figs-rquestion	οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐστι τῆς τροφῆς, καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος?	1	is not life more than food, and the body more than clothes?	యేసు ప్రజలకు బోధించడంలో ఒక ప్రశ్నను వినియోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు తినే వాటికన్నా ప్రాణం ఎక్కువ, నీవు ధరించే దానికన్నా నీ శరీరం ఎక్కువ.” లేక “స్పష్టంగా ఆహారం కన్నా ప్రాముఖ్యమైనవి, శరీరం విషయంలో బట్టల కన్నా ప్రాముఖ్యమైనవి ఉన్నాయి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	6	26	p11z		ἀποθήκας	1	barns	ధాన్యం నిలవచేసే కొట్లు.
MAT	6	26	a9w6	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατὴρ	1	Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	6	26	nbm5	figs-rquestion	οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν?	1	Are you not more valuable than they are?	యేసు ప్రజలకు బోధించడంలో ఒక ప్రశ్నను వినియోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" నీవు పక్షులకన్నా విలువైన వాడివే కదా."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	6	27	cm6a	figs-you		0	General Information:	వ్యక్తులుగా ఏమి చెయ్యవచ్చో, ఏమి చెయ్యకూడదో ఇక్కడ యేసు ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు “మీరు” “మీ” అనేవన్నీ బహు వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	6	27	fr8g	figs-rquestion	τίς δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν δύναται προσθεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ πῆχυν ἕνα?	1	Which one of you by being anxious can add one cubit to his lifespan?	యేసు ప్రజలకు బోధించడంలో ఒక ప్రశ్నను వినియోగిస్తున్నాడు. ఇక్కడ ""జీవితకాలానికి ఒక మూరెడు కలపడం"" అనేది రూపకఅలంకారం, అంటే మనిషి జీవితకాలాన్ని పొడిగించడం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీలో ఎవరూ కూడా ఆందోళన చెందడం ద్వారా నీ జీవిత కాలానికి కొన్ని సంవత్సరాలు కలుపుకోలేవు. ఒక్క నిమిషం కూడా కలవదు. కాబట్టి నీవు నీ అవసరతల గురించి ఆందోళన చెందకూడదు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	6	27	kub4	translate-bdistance	πῆχυν ἕνα	1	one cubit	మూర అంటే మీటరులో సగం కన్నా తక్కువ. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-bdistance]])
MAT	6	28	erj8	figs-rquestion	περὶ ἐνδύματος τί μεριμνᾶτε?	1	Why are you anxious about clothing?	యేసు ప్రజలకు బోధించడంలో ఒక ప్రశ్నను వినియోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు ఏమి ధరించాలి అన్న దాని గురించి ఆందోళన చెందకూడదు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	6	28	cs99		καταμάθετε	1	Think about	చూడండి
MAT	6	28	him2	figs-personification	τὰ κρίνα…αὐξάνουσιν; οὐ κοπιῶσιν οὐδὲ νήθουσιν	1	lilies ... They do not work, and they do not spin cloth	యేసు గడ్డి పూలను బట్టలు ధరించిన మనుషులతో పోల్చి మాట్లాడుతున్నాడు. గడ్డి పూలు వస్త్రాలు ధరించడం అనేది రూపకఅలంకారం, ఎందుకంటే మొక్కలకు అందమైన రంగురంగుల పూలు ఉంటాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-personification]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	6	28	t16l	translate-unknown	κρίνα	1	lilies	గడ్డి పువ్వు ఒక జాతి అడివి పువ్వు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-unknown]])
MAT	6	29	n75l	figs-personification	οὐδὲ Σολομὼν ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετο ὡς ἓν τούτων	1	even Solomon ... was not clothed like one of these	యేసు గడ్డి పూలను బట్టలు ధరించిన మనుషులతో పోల్చి మాట్లాడుతున్నాడు. ఎందుకంటే మొక్కలకు అందమైన రంగురంగుల పూలు ఉంటాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-personification]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	6	29	np9e		λέγω…ὑμῖν	1	I say to you	ఇది తరువాత యేసు చెబుతున్న దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	6	29	sqg8	figs-activepassive	περιεβάλετο ὡς ἓν τούτων	1	was not clothed like one of these	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""గడ్డి పూలు అంత అందంగా ఉన్న దుస్తులను ధరించలేదు. "" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	6	30	z5lh	figs-personification	τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ…οὕτως	1	so clothes the grass in the fields	యేసు గడ్డి పూలను బట్టలు ధరించిన మనుషులతో పోల్చి మాట్లాడుతున్నాడు. గడ్డి పూలు వస్త్రాలు ధరించడం అనేది రూపకఅలంకారం. ఎందుకంటే మొక్కలకు అందమైన రంగురంగుల పూలు ఉంటాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-personification]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	6	30	uf36		χόρτον	1	grass	మీ భాషలో ""గడ్డి"" అనే పదం, ముందటి వచనంలో ""గడ్డి పూలు"" కోసం వాడిన పదం ఒకటే అయితే దాన్ని వాడండి.
MAT	6	30	m23l	figs-activepassive	εἰς κλίβανον βαλλόμενον	1	is thrown into the oven	యూదులు ఆ కాలంలో వంటకు గడ్డిని వాడేవారు. దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరన్నా దాన్ని మంటల్లో వేస్తారు.” లేక “తగలబెడతారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	6	30	cd8w	figs-rquestion	ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι?	1	how much more will he clothe you ... faith?	యేసు ప్రజలకు వారి అవసరాలు దేవుడు తీరుస్తాడని చెప్పడానికి బోధించడంలో ఒక ప్రశ్నను వినియోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీకు నమ్మకం ఉంటే నీకు తప్పక బట్టలు ధరింపజేస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	6	30	ic18		ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι	1	you of little faith	అల్ప విశ్వాసం ఉన్నవాడా. బట్టల విషయం ఆందోళన చెందడం ద్వారా దేవుని పట్ల వారికి అల్ప విశ్వాసం ఉందని యేసు అంటున్నాడు.
MAT	6	31	jps3		οὖν	1	Therefore	దీనంతటి వల్ల
MAT	6	31	pd6x	figs-synecdoche	τί περιβαλώμεθα	1	What clothes will we wear	ఈ వాక్యంలో, ""బట్టలు"" అనేది వస్తువాహనాలను సూచించే పాక్షిక ప్రాతినిధ్య అలంకారం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎలాటి వస్తువాహనాలు ఉంటాయో."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	6	32	j77y		γὰρ ταῦτα τὰ ἔθνη ἐπιζητοῦσιν	1	For the Gentiles search for these things	యూదేతరులు కూడా తాము ఏమి తినాలో ఏమి తాగాలో ఏమి వేసుకోవాలో నని దిగులు పెట్టుకుంటారు.
MAT	6	32	ecb9		οἶδεν…ὁ Πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρῄζετε τούτων	1	your heavenly Father knows that you need them	యేసు ఇక్కడ దేవుడు వారి మౌలిక అవసరాలు తీరుస్తాడని చెబుతున్నాడు.
MAT	6	32	unz1	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατὴρ	1	Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	6	33	ep2c	figs-metonymy	ζητεῖτε…πρῶτον τὴν βασιλείαν καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ	1	seek first his kingdom and his righteousness	ఇక్కడ ""రాజ్యం"" అంటే దేవుడు రాజుగా పరిపాలించే స్థితి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీ రాజైన దేవుని సేవ విషయం చూసుకోండి. మేలు చేయండి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	6	33	ak39	figs-activepassive	καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν	1	all these things will be given to you	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు నీకు అన్నీ సమకూరుస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	6	34	qm2a		οὖν	1	Therefore	దీనంతటి వల్ల
MAT	6	34	xdg7	figs-personification	ἡ…αὔριον μεριμνήσει ἑαυτῆς	1	tomorrow will be anxious for itself	యేసు ""రేపు"" ను గురించి అది ఆందోళన చెందే ఒక మనిషి అన్నట్టు మాట్లాడుతున్నాడు. యేసు ఒక వ్యక్తి రేపటి కోసం ఆందోళన చెందడం అనవసరం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-personification]])
MAT	7	intro	bz7e			0		# మత్తయి 07 సాధారణ నోట్సు<br><br>## నిర్మాణము, పరిమాణము<br><br>యేసు ఈ ప్రసంగంలో అనేక విషయాలు ప్రస్తావిస్తున్నాడు. యేసు అంశం మార్చిన ప్రతిసారీ ఖాళి లైను ఉంచడం ద్వారా పాఠకునికి సౌలభ్యం కల్పించ వచ్చు.<br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేకాంశాలు<br><br>### మత్తయి 5-7<br><br>ఈ భాగాన్ని కొందరు 5-7 కొండమీద ప్రసంగం అంటారు. ఇది యేసు బోధించిన సుదీర్ఘ ప్రసంగ పాఠం. బైబిల్ దీన్ని మూడు అధ్యాయాలుగా విడగొట్టింది. అయితే ఇది పాఠకుని అయోమయానికి గురి చెయ్యవచ్చు. నీ అనువాదం వాచకాన్ని భాగాలుగా చూపిస్తే ఇదంతా ఒకే పెద్ద ప్రసంగం అని పాఠకునికి అర్థం అయ్యేలా జాగ్రత్త పడండి.<br><br>### ""వారి ఫలాల వల్ల నీవు వారిని గుర్తిస్తావు""<br><br>ఫలం అనేది లేఖనాల్లో తరచుగా కనిపించే అలంకారిక భాష. వారి మంచి, లేక చెడ్డ క్రియలను సూచించడానికి ఇది వాడతారు. ఈ అధ్యాయంలో మంచి ఫలం అంటే దేవుని ఆజ్ఞల ప్రకారం జీవించడం. (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/other/fruit]])
MAT	7	1	jav3	figs-you		0	General Information:	యేసు ఇక్కడ మనిషి ఏమి చెయ్య వచ్చో ఏమి చెయ్యకూడదో అనే సంగతులను ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ""నీవు"" మరియు ఆజ్ఞలు అనేవి బహు వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	7	1	f4fe			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు కొండమీద ప్రసంగంలో బోధిస్తున్న దాన్ని కొనసాగిస్తున్నాడు. అది 5:3 లో మొదలైంది. [మత్తయి 5:3](./05/03.md).
MAT	7	1	xk6w	figs-explicit	μὴ κρίνετε	1	Do not judge	ఇక్కడ ""తీర్పు"" అనేదానికి "" కఠినంగా నేరం మోపడం” లేక “దోషి అని తీర్చడం"" అని అర్థం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుషులపై కఠినంగా నేరం మోపవద్దు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	7	1	bk8y	figs-activepassive	μὴ κριθῆτε	1	you will not be judged	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు నీకు కఠినంగా తీర్పు తీర్చడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	7	2	f9nb		γὰρ	1	For	7:2 లోని ప్రతిపాదన యేసు 7:1లో చెప్పిండనడానికి అనుగుణంగా ఉంది అని పాఠకుడు అర్థం చేసుకునేలా చూడండి.
MAT	7	2	kj24	figs-activepassive	ἐν ᾧ…κρίματι κρίνετε, κριθήσεσθε	1	with the judgment you judge, you will be judged	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు ఇతరులకు తీర్పు తీర్చినట్టే దేవుడు కూడా నీకు అదేవిధంగా తీర్పు తీరుస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	7	2	mt3d		ᾧ μέτρῳ	1	measure	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు1) ఇది వారికి ఇచ్చిన శిక్ష లేక 2) ఇది శిక్ష వేయడానికి ఉపయోగించిన ప్రమాణం.
MAT	7	2	wgh2	figs-activepassive	μετρηθήσεται ὑμῖν	1	it will be measured out to you	దీన్ని క్రియాశీల రూపం వాక్యంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు నీకు కొలిచి ఇస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	7	3	hzb4			0	General Information:	వ్యక్తులుగా ఏమి చెయ్యవచ్చో, ఏమి చెయ్యకూడదో ఇక్కడ యేసు ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ఇక్కడ “నీవు” “నీ” అని రాసినవన్నీ ఏక వచనం, కానీ కొన్ని భాషల్లోవాటిని బహు వచనంగా తర్జుమా చెయ్యవలసి రావచ్చు.
MAT	7	3	em5r	figs-rquestion	τί δὲ βλέπεις τὸ κάρφος…τὴν δὲ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῷ δοκὸν οὐ κατανοεῖς?	1	Why do you look ... brother's eye, but you do not notice the log that is in your own eye?	యేసు ఈ ప్రశ్నను తమ పాపాలను విస్మరించి ఇతరుల పాపాలను చూస్తూ కూర్చునే వారిని గద్దించడానికి వాడుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు నీ సోదరుని కంటి నలుసును చూస్తూ నీ కంటిలో ఉన్న దూలాన్ని చూడడం లేదు.” లేక “నీ కంట్లోని దూలాన్ని పట్టించుకోకుండా నీ సోదరుని కంట్లో నలుసును చూస్తున్నావు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	7	3	ctb3	figs-metaphor	τὸ κάρφος τὸ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου	1	the tiny piece of straw that is in your brother's eye	ఇది రూపకఅలంకారం. అంటే సాటి విశ్వాసి ప్రాముఖ్యమైన తప్పులు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	7	3	r9jf		κάρφος	1	tiny piece of straw	నలక లేక ""నలుసు” లేక “ధూళి కణం."" మనిషి కంట్లో సాధారణంగా పడగలిగిన అన్నిటికన్నా చిన్న కణం వంటి పదాన్ని ఉపయోగించండి.
MAT	7	3	d2qc		τοῦ ἀδελφοῦ	1	brother	7:3-5లో ""సోదరుడు"" అనే మాటలన్నీ సాటి విశ్వాసినీ సూచిస్తున్నాయి. అంతే గానీ రక్త సంబంధి అయిన సోదరుడుగానీ పొరుగు వాడుగానీ కాదు.
MAT	7	3	q1z4	figs-metaphor	τὴν…ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῷ δοκὸν	1	the log that is in your own eye	ఇది రూపకఅలంకారం. ఒక వ్యక్తి చేసే ప్రాముఖ్యమైన తప్పులు. ఒక వ్యక్తి కంట్లో దూలం పట్టదు. యేసు ఇక్కడ ప్రతి మనిషి జాగ్రత్తగా ధ్యాస పెట్టాలని నొక్కి చెప్పడం కోసం అతిశయోక్తిగా మాట్లాడుతున్నాడు. మనిషి వేరొకడిలోని చిన్న తప్పులు పట్టించుకుంటూ తన పెద్ద తప్పులు పట్టించుకోడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
MAT	7	3	cgc6		δοκὸν	1	log	నరికిన చెట్టు లోని అతి పెద్ద భాగం.
MAT	7	4	k58h	figs-rquestion	ἢ πῶς ἐρεῖς…τῷ ὀφθαλμῷ σοῦ?	1	How can you say ... your own eye?	మరొక వ్యక్తి పాపాలు పట్టించుకోక ముందు మనుషులు తమ పాపాల సంగతి చూసుకోవాలని సవాలు చెయ్యడానికి యేసు ఈప్రశ్నను ఉపయోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు అనకూడదు.. నీ స్వంత కన్ను."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	7	6	av85			0	General Information:	వ్యక్తులుగా ఏమి చెయ్యవచ్చో, ఏమి చెయ్యకూడదో ఇక్కడ యేసు ఒక సమూహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ఇక్కడ “మీరు” “మీ” అనేవన్నీ బహు వచనాలు.
MAT	7	6	arm9	figs-metaphor	τοῖς κυσίν…τῶν χοίρων	1	dogs ... hogs	యూదులు ఈ జంతువులను అశుద్ధంగా ఎంచారు. దేవుడు వాటిని తినకూడదని యూదులకు చెప్పాడు. పవిత్రమైన వాటిని లెక్కచెయ్యని దుష్టులను సూచించడానికి ఈ రూపకఅలంకారాలను ఉపయోగించారు. వీటిని అక్షరార్థంగా తర్జుమా చెయ్యడం మంచిది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	7	6	xy2e	figs-metaphor	τοὺς μαργαρίτας	1	pearls	ఇవి గుండ్రని విలువైన పూసల వంటివి. అవి దేవుని ప్రశస్తమైన సంగతులను ఎరిగి ఉండడం అనే దాన్ని సూచించే రూపకఅలంకారం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	7	6	vt72		καταπατήσουσιν	1	they may trample	పందులు తొక్కేస్తాయి.
MAT	7	6	y5mm		καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς	1	then turn and tear	అప్పుడు కుక్కలు తిరిగి చీల్చి వేస్తాయి.
MAT	7	7	j1qa	figs-you		0	General Information:	వ్యక్తులుగా ఏమి చెయ్యవచ్చో, ఏమి చెయ్యకూడదో ఇక్కడ యేసు ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ఇక్కడ “మీరు” “మీ” అనేవి బహు వచనాలు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	7	7	ut6i	figs-metaphor	αἰτεῖτε…ζητεῖτε…κρούετε	1	Ask ... Seek ... Knock	దేవునికి ప్రార్థన చెయ్యడాన్ని సూచించే రూపకఅలంకారాలు. మనం దేవుడు జవాబిచ్చేదాకా ప్రార్తిస్తూనే ఉండాలని ఈ క్రియాపదం సూచిస్తున్నది. మీ భాషలో ఒకే దాన్ని పదే పదే చేస్తూ ఉండే దాన్ని సూచించే పదం ఉంటే, ఇక్కడ వాడండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	7	7	fh57		αἰτεῖτε	1	Ask	ఎవరినన్నా అభ్యర్థించడం, ఇక్కడ దేవుణ్ణి.
MAT	7	7	tv49	figs-activepassive	δοθήσεται ὑμῖν	1	it will be given to you	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు నీకు అవసరమైన వాటిని ఇస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	7	7	cs5b		ζητεῖτε	1	Seek	ఎవరికోసమన్నా చూడాలి, అంటే ఇక్కడ దేవుని కోసం.
MAT	7	7	rt8g		κρούετε	1	Knock	తలుపు తట్టడం అంటే ఇంట్లోకి లేక గదిలోకి రానిమ్మని ఎవరినైనా మర్యాదపూర్వకంగా అడగడం. మీ సంస్కృతిలో తలుపు కొట్టడం మర్యాద కాకపోతే తలుపు తెరవమని మర్యాదగా అడిగేదెలానో, ఆ పదం వాడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తలుపు తెరవమని దేవుణ్ణి అడుగు.
MAT	7	7	zxs3	figs-activepassive	ἀνοιγήσεται ὑμῖν	1	it will be opened to you	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు నీకు తలుపు తెరుస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	7	9	mq14	figs-rquestion	ἢ τίς ἐστιν ἐξ ὑμῶν ἄνθρωπος…μὴ λίθον ἐπιδώσει αὐτῷ?	1	Or which one of you ... a stone?	యేసు ప్రజలకు బోధించడంలో ఒక ప్రశ్నను వినియోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అక్కడ మీ మధ్య ఒక్క వ్యక్తి లేడు.. ఒక్క రాయి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	7	9	n5s1	figs-synecdoche	ἄρτον	1	a loaf of bread	అంటే ఆహారం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కొంచెం ఆహారం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	7	9	cq8h		λίθον	1	stone	ఈ నామవాచకాన్ని అక్షరార్థంగా తర్జుమా చెయ్యాలి.
MAT	7	10	ht1m		ἰχθὺν…ὄφι	1	fish ... snake	ఈ నామవాచకాలను అక్షరార్థంగా తర్జుమా చెయ్యాలి.
MAT	7	10	y9q5	figs-rquestion	ἢ καὶ ἰχθὺν αἰτήσει, μὴ ὄφιν ἐπιδώσει αὐτῷ?	1	Or if he asks for a fish, will give him a snake?	యేసు మనుషులకు బోధించడానికి మరొక ప్రశ్న అడుగుతున్నాడు. యేసు ఇక్కడ ఇంకా ఒక మనిషి అతని కుమారుని గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీలో ఎవరి కొడుకన్నా చేపకోసం అడిగితే పామునిస్తారా?"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	7	11	h3k6	figs-you		0	General Information:	వ్యక్తులుగా ఏమి చెయ్యవచ్చో, ఏమి చెయ్యకూడదో ఇక్కడ యేసు ఒక సముహంతో మాట్లాడుతున్నాడు ఇక్కడ “మీరు” “మీ” అనేవి బహు వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	7	11	pk31	figs-rquestion	πόσῳ μᾶλλον ὁ Πατὴρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς δώσει…αὐτόν?	1	how much more will your Father in heaven give ... him?	యేసు ప్రజలకు బోధించడంలో ఒక ప్రశ్నను వినియోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీ పరలోకపు తండ్రి తప్పకుండా ఇస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	7	11	z8zr	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατὴρ	1	Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	7	12	wr93		ὅσα ἐὰν θέλητε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι	1	whatever things you want people to do to you	ఇతరులు నీ విషయంలో ఎలా చెయ్యాలని నీవు అనుకుంటావో.
MAT	7	12	b1x2	figs-metonymy	οὗτος γάρ ἐστιν ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται	1	for this is the law and the prophets	ఇక్కడ ""ధర్మశాస్త్రం” “ప్రవక్తలు"" అంటే మోషే ప్రవక్తలు రాసినవి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎందుకంటే ఇవి మోషే, ప్రవక్తలు నేర్పించిన లేఖనాలు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	7	13	uhb3			0	General Information:	ఇవి విశాల మార్గంలో నడిచే వాళ్ళు జీవానికి, ఇరుకు మార్గంలో నడిచే వాళ్ళు నాశనానికి, వెళ్ళే విషయం వారి జీవిత విధానాలను, వారు పొందే ఫలితాలను సూచిస్తున్నాయి. మీరు తర్జుమా చేసేటప్పుడు, ""విశాలం” “వెడల్పు"" అనే వాటికి సరైన పదాలు వాడండి. అంతేగాక ""ఇరుకు"" అనే మాట కూడా రెండు రకాల గేట్లు, దారులు, వాటి మధ్య తేడాలు చూపించేలా ఉపయోగించండి.
MAT	7	13	dgr2	figs-metaphor	εἰσέλθατε διὰ τῆς στενῆς πύλης…πολλοί εἰσιν οἱ εἰσερχόμενοι δι’ αὐτῆς	1	Enter through the narrow gate ... many people who go through it	ఇది ఒక రాజ్యం లోకి ప్రవేశించడానికి ప్రయాణం చేసే మనుషులను సూచిస్తున్నది. ఒక రాజ్యంలో ప్రవేశించడం తేలిక. వేరొక దానిలో ప్రవేశించడం కష్టం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	7	13	j8xn		εἰσέλθατε διὰ τῆς στενῆς πύλης	1	Enter through the narrow gate	నీవు దీన్ని వ. 14 చివరికి తీసుకువెళ్ళవలసి రావచ్చు: ""కాబట్టి, ఇరుకు ద్వారం గుండా ప్రవేశించు.
MAT	7	13	y9ru		τῆς…πύλης…ἡ ὁδὸς	1	the gate ... the way	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు1) ""దారి"" అంటే ఒక రాజ్యానికి తీసుకుపోయే రహదారి. లేక 2) ""ద్వారం” “మార్గం"" రెండూ ఆ రాజ్యంలో ప్రవేశాన్ని సూచిస్తున్నాయి.
MAT	7	13	zv24	figs-abstractnouns	εἰς τὴν ἀπώλειαν	1	to destruction	ఈ అవ్యక్త నామవాచకాన్ని క్రియాపదంగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుషులు చనిపోయే ప్రదేశం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
MAT	7	14	x8u9			0	Connecting Statement:	ఏ విధంగా జీవించాలి అనే వారిని సూచిస్తూ అలాటి వారిని ఏ దారిలో వెళ్ళాలి అని ఆలోచించుకునే వారితో యేసు పోలుస్తున్నాడు.
MAT	7	14	wlr9	figs-abstractnouns	εἰς τὴν ζωήν	1	to life	అవ్యక్త నామవాచకం ""జీవం"" ను క్రియాపదంగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు.""జీవించు."" ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుషులు జీవంతో ఉండే చోటు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
MAT	7	15	s91c		προσέχετε ἀπὸ	1	Beware of	వ్యతిరేక౦గా కాపలా కాయ౦డి
MAT	7	15	lj5v	figs-metaphor	οἵτινες ἔρχονται πρὸς ὑμᾶς ἐν ἐνδύμασι προβάτων, ἔσωθεν δέ εἰσιν λύκοι ἅρπαγες	1	who come to you in sheep's clothing but are truly ravenous wolves	ఈ రూపకఅలంకారానికి అర్థం అబద్ద ప్రవక్తలు తాము మంచి వారమన్నట్టు, ఇతరులకు సహాయ పడతామన్నట్టు నటిస్తారు. వాళ్ళు నిజానికి దుష్టులు. మనుషులకు హాని చేస్తారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	7	16	pul5	figs-metaphor	ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθε αὐτούς	1	By their fruits you will know them	ఈ రూపకఅలంకారం ఒక వ్యక్తి క్రియలు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చెట్టుకు కాసే కాయలను బట్టి అది ఏ చెట్టు అనేది నీకు తెలుస్తుంది. అబద్ద ప్రవక్తలను వారి ప్రవర్తనను బట్టి నీవు గ్రహించగలవు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	7	16	nve4	figs-rquestion	μήτι συλλέγουσιν…ἢ ἀπὸ τριβόλων σῦκα?	1	Do people gather ... thistles?	యేసు ప్రజలకు బోధించడంలో ఒక ప్రశ్నను వినియోగిస్తున్నాడు. దీనికి జవాబు “కాదు” అని వారికి తెలుసు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుషులు ముళ్ళు ఏరుకోరు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	7	17	a9tn	figs-metaphor	πᾶν δένδρον ἀγαθὸν καρποὺς καλοὺς ποιεῖ	1	every good tree produces good fruit	యేసు మంచి ప్రవక్తల కోసం మంచి ఫలాల రూపకఅలంకారం వాడుతూ వారిలో మంచి పనులు లేక మంచి మాటలు ఉంటాయని చెబుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	7	17	f5l3	figs-metaphor	τὸ…σαπρὸν δένδρον καρποὺς πονηροὺς ποιεῖ	1	the bad tree produces bad fruit	యేసు అబద్ద ప్రవక్తల కోసం రూపకఅలంకారం వాడుతూ వారిలో చెడు పనులు లేక చెడు మాటలు ఉంటాయని చెబుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	7	19	aeg4	figs-metaphor	πᾶν δένδρον μὴ ποιοῦν καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται	1	Every tree that does not produce good fruit is cut down and thrown into the fire	యేసు అబద్ద ప్రవక్తలకోసం చెడు ఫలాలనిచ్చే చెట్టు రూపకఅలంకారం వాడుతున్నాడు. ఇక్కడ, చెడు చెట్టుకు ఏమి జరుగుతుందో చెబుతున్నాడు. అబద్ద ప్రవక్తలకు కూడా అదే జరుగుతుంది అనేది అర్థం అవుతున్నది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	7	19	g7fs	figs-activepassive	ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται	1	is cut down and thrown into the fire	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నరికి తగలబెడతారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	7	20	x87m	figs-metaphor	ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθε αὐτούς	1	you will recognize them by their fruits	వారి"" అనేది ప్రవక్తలకు లేక చెట్లకు వర్తిస్తుంది. ఈ రూపకఅలంకారం అర్థం ఆ చెట్ల పళ్ళు, ఆ ప్రవక్తల చర్యలు వారు మంచి వారో చెడ్డవారో తేటతెల్లం చేస్తాయి. సాధ్యమైతే, ఇది ప్రవక్తలకు, చెట్లకు కూడా వర్తించేలా తర్జుమా చెయ్యండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	7	21	rj2v	figs-metonymy	εἰσελεύσεται εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν	1	will enter into the kingdom of heaven	ఇక్కడ ""దేవుని రాజ్యం"" అంటే దేవుడు రాజుగా పరిపాలించే స్థితి. ""దేవుని రాజ్యం"" అనే పదబంధం మత్తయి సువార్తలో మాత్రమే వాడారు. సాధ్యమైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" అని ఉంచండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు తనను రాజుగా కనపర్చుకునేటప్పుడు పరలోకంలో ఉంటాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	7	21	rq5h		ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς	1	those who do the will of my Father who is in heaven	నా పరలోకంలో ఉన్న తండ్రి కోరిక మేరకు ఎవరైతే చేస్తారో.
MAT	7	21	c6yz	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός	1	Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	7	22	mp6e	figs-explicit	ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ	1	in that day	యేసు ""ఆ దినం"" అనే మాటను తన శ్రోతలు తాను తీర్పు దినం గురించి అంటున్నాడని తెలిసి మాట్లాడుతున్నాడు. మీరు ""తీర్పు దినం"" అనే పదాన్ని మీ పాఠకులు దీన్ని అపార్థం చేసుకోరు అనుకుంటేనే ఉపయోగించాలి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	7	22	m9py	figs-rquestion	ἐπροφητεύσαμεν…δαιμόνια ἐξεβάλομεν…δυνάμεις πολλὰς ἐποιήσαμεν?	1	did we not prophesy ... drive out demons ... do many mighty deeds?	మనుషులు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తూ తాము ఈ పనులు చేస్తున్నామని స్పష్టంగా చెబుతున్నారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మేము ప్రవచించాము. దురాత్మలు వెళ్ళగొట్టాము. అనేక అద్భుతాలు చేశాము."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	7	22	t5j7	figs-exclusive	ἐπροφητεύσαμεν	1	we	ఇక్క ""మేము"" అనే దానిలో యేసు లేడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-exclusive]])
MAT	7	22	hg17	figs-metonymy	τῷ σῷ ὀνόματι	1	in your name	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు1) ""నీ అధికారం చొప్పున” లేక “నీ శక్తితో"" లేక 2) ""నీవు చెయ్యమన్నది చేశాము"" లేక 3) ""వాటిని చెయ్యడానికి నీనుండి శక్తిని అడిగాము"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	7	22	p67f		δυνάμεις	1	mighty deeds	అద్భుతాలు
MAT	7	23	d4y5	figs-idiom	οὐδέποτε ἔγνων ὑμᾶς	1	I never knew you	దీని అర్థం ఆ వ్యక్తి యేసుకు చెందిన వాడు కాదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు నన్ను అనుసరించేవాడవు కాదు” లేక “నీతో నాకేమీ జోక్యం లేదు” (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	7	24	fg9k		οὖν	1	Therefore	ఆ కారణం చేత
MAT	7	24	hbd7	figs-metonymy	μου τοὺς λόγους τούτους	1	my words	ఇక్కడ ""మాటలు"" అంటే యేసుచెప్పేవి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	7	24	qjh9	figs-simile	ὁμοιωθήσεται ἀνδρὶ φρονίμῳ, ὅστις ᾠκοδόμησεν αὐτοῦ τὴν οἰκίαν ἐπὶ τὴν πέτραν	1	like a wise man who built his house upon a rock	యేసు ఆయన మాటలు పాటించే వారిని తన ఇల్లు ఎలాటి ప్రమాదం జరగని తావులో కట్టుకునే వారు అని చెబుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	7	24	dy1f		πέτραν	1	rock	ఇది మన్ను కింద ఉండే రాతిమట్టం. నేల పైన ఉండే బండ రాళ్ళూ కాదు.
MAT	7	25	bv81	figs-activepassive	τεθεμελίωτο	1	it was built	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నిర్మించాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	7	26	asf4			0	Connecting Statement:	ఇది యేసు కొండమీద ప్రసంగం అంతం. [మత్తయి 5:3](./05/03.md).
MAT	7	26	nw97	figs-simile	ὁμοιωθήσεται ἀνδρὶ μωρῷ, ὅστις ᾠκοδόμησεν αὐτοῦ τὴν οἰκίαν ἐπὶ τὴν ἄμμον	1	like a foolish man who built his house upon the sand	యేసు ముందు వచనాల్లో వాడిన ఉపమాలంకారం కొనసాగిస్తున్నాడు. మాటలు పాటించని వారిని బుద్ధిలేని నిర్మాణకులతో పోలుస్తున్నాడు. కేవలం బుద్ధి లేని వాడే వాన, గాలి ఇసుకను కొట్టుకుపోయేలా చేసే ఇసుక నేలపై కట్టుకుంటాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	7	27	a7mj		ἔπεσεν	1	fell	మీ భాషలో ఇల్లు కూలినప్పుడు ఉపయోగించే మామూలు పదం వాడండి.
MAT	7	27	k4hi		ἦν ἡ πτῶσις αὐτῆς μεγάλη	1	its destruction was complete	వర్షం, వరద, గాలి ఇంటిని పూర్తిగా నాశనం చేసాయి.
MAT	7	28	jrh7	writing-endofstory		0	General Information:	ఈ వచనాలు జనసమూహాలు కొండమీద ప్రసంగంలో యేసు ఉపదేశాలకు స్పందించిన తీరును అభివర్ణిస్తున్నాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-endofstory]])
MAT	7	28	hu6z		καὶ ἐγένετο, ὅτε	1	It came about that when	ఈ పదబంధం కథనం యేసు ఉపదేశాలనుండి తరువాత జరిగిన దానికి మన దృష్టి మళ్లిస్తున్నది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎప్పుడైతే” లేక “తరువాత
MAT	7	28	b321		ἐξεπλήσσοντο…ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ	1	were astonished by his teaching	7:29లో యేసు బోధించిన దానికి మాత్రమే గాక బోధించిన విధానానికి వారు ఆశ్చర్యపోయారు అనేది స్పష్టం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అయన బోధించిన విధానాన్ని బట్టి వారు ఆశ్చర్యపోయారు.
MAT	8	intro	f33a			0		# మత్తయి 08 సాధారణ నోట్సు<br><br>## నిర్మాణము, పరిమాణము<br><br>ఈ అధ్యాయం ఒక కొత్త భాగం మొదలు పెడుతున్నది. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేకాంశాలు<br><br>### అద్భుతాలు<br><br>యేసు ఎవరూ అదుపుచేయలేని వాటిని తాను అదుపు చేయగలనని చూపడానికి అద్భుతాలు చేశాడు. తాను అద్భుతాలు చేస్తున్నాడు గనక తనను ఆరాధించడం సమంజసమేనని కూడా చూపిస్తున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/authority]])
MAT	8	1	qb1d	writing-newevent		0	General Information:	ఇది కథనంలో ఒక కొత్త భాగానికి నాంది. ఇందులో మనుషులను యేసు స్వస్థ పరిచిన సంగతులు ఉన్నాయి. ఈ అంశం కొనసాగుతుంది. [మత్తయి 9:35](./09/35.md). (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-newevent]])
MAT	8	1	clf8		καταβάντος δὲ αὐτοῦ ἀπὸ τοῦ ὄρους, ἠκολούθησαν αὐτῷ ὄχλοι πολλοί	1	When Jesus had come down from the hill, large crowds followed him	తరువాత యేసు కొండ దిగి వచ్చాక పెద్ద జనసమూహం ఆయన్ని వెంబడించారు. ఈ జనసమూహంలో కొండపై ఆయనతో ఉన్న మనుషులు, అక్కడ లేని మనుషులు కూడా ఉన్నారు.
MAT	8	2	vas8		ἰδοὺ	1	Behold	ఇదిగో"" అనే పదం కొత్త వ్యక్తి కథనంలో ఒక కొత్త వ్యక్తిని పరిచయం చేస్తున్నది. మీ భాషలో దీన్ని చెయ్యడానికి ఏదో పధ్ధతి ఉండవచ్చు.
MAT	8	2	q4x2		λεπρὸς	1	a leper	కుష్టువ్యాధి సోకిన మనిషి లేక “చర్మ రోగం ఉన్న మనిషి.
MAT	8	2	n77q	translate-symaction	προσεκύνει αὐτῷ	1	bowed before him	ఇది యేసు పట్ల విధేయతాపూర్వక గౌరవానికి సూచన. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	8	2	yc3f		ἐὰν θέλῃς	1	if you are willing	నీవు కావాలంటే లేక “నీవు కోరితే."" యేసుకు తనను స్వస్థ పరిచే శక్తి ఉన్నదని ఈ కుష్ట రోగికి తెలుసు. కానీ యేసు తనను ముట్టుకోడానికి ఇష్టపడతాడో లేదో తెలియదు.
MAT	8	2	yjn2	figs-idiom	δύνασαί με καθαρίσαι	1	you can make me clean	ఇక్కడ ""శుద్ధత"" అంటే వ్యాధి బాగై మళ్ళీ నమాజంలో నివశించగలగడం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు నన్ను స్వస్థ పరచగలవు” లేక “దయచేసి నన్నుస్వస్థ పరచు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	8	3	kg7e	figs-imperative	καθαρίσθητι	1	Be clean	ఇలా చెప్పడం ద్వారా, యేసు ఆ మనిషిని స్వస్థ పరిచాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-imperative]])
MAT	8	3	eht7		εὐθέως ἐκαθαρίσθη	1	Immediately he was cleansed	ఆ క్షణంలో అతడు శుద్దుడయ్యాడు.
MAT	8	3	lj1x	figs-activepassive	ἐκαθαρίσθη αὐτοῦ ἡ λέπρα	1	he was cleansed of his leprosy	యేసు ""శుద్ధత పొందు"" అని చెప్పిన దాని ఫలితంగా ఆ మనిషి బాగయ్యాడు. దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆరోగ్యవంతుడయ్యాడు” లేక “కుష్టువ్యాధి అతణ్ణి విడిచింది” లేక “కుష్టువ్యాధి పోయింది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	8	4	gzy6		αὐτῷ	1	to him	దీని అర్థం యేసు ఇప్పుడే బాగు చేసిన మనిషి.
MAT	8	4	gt5s		ὅρα μηδενὶ εἴπῃς	1	say nothing to any man	ఎవరికీ ఏమీ చెప్పకు. లేక “నిన్ను బాగు చేసిందెవరో చెప్పవద్దు.
MAT	8	4	zi3a	figs-explicit	σεαυτὸν, δεῖξον τῷ ἱερεῖ	1	show yourself to the priest	యూదు ధర్మశాస్త్రం వ్యాధి నయమైన వాడు తన చర్మాన్ని యాజకునికి చూపించాలి. అప్పుడు అతడు తిరిగి సమాజంలో చేరడానికి యాజకుడు అనుమతిస్తాడు.(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	8	4	tq9l	figs-explicit	προσένεγκον τὸ δῶρον ὃ προσέταξεν Μωϋσῆς, εἰς μαρτύριον αὐτοῖς	1	offer the gift that Moses commanded, for a testimony to them	మోషే ధర్మశాస్త్రం కుష్టువ్యాధి బాగైన వాడు యాజకునికి కృతజ్ఞత అర్పణ ఇవ్వాలి. యాజకుడు ఆ కానుక అంగీకరిస్తే ఆ మనిషి బాగయ్యాడని అంతా గుర్తిస్తారు. కుష్టు రోగులు వెలి వేయబడి సమాజానికి దూరంగా ఉండువారు. వారు స్వస్థపడినట్టు రుజువు చూపగలిగితేనే మళ్ళీ నలుగురిలోకి రావచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	8	4	rj8u	figs-pronouns	αὐτοῖς	1	to them	ఇది బహుశా 1) యాజకులు లేక 2) మనుషులందరికీ లేక3) యేసును విమర్శించే వారికి వర్తిస్తుంది. సాధ్యమైతే, వీటిలో అన్నీ గుంపులకు వర్తించే సర్వనామం వాడండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-pronouns]])
MAT	8	5	sxz8			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ సన్నివేశం వేరొక స్థలానికి, ప్రదేశానికి మారుతుంది. యేసు స్వస్థపరిచిన మరొక వ్యక్తిని గురించి చెబుతున్నాడు.
MAT	8	5	vzb9		προσῆλθεν αὐτῷ…παρακαλῶν αὐτὸν	1	came to him and asked him	ఇక్కడ ""అయన"" అంటే యేసు.
MAT	8	6	cr8h		παραλυτικός	1	paralyzed	వ్యాధి లేక పక్షవాతం
MAT	8	7	b9br		λέγει αὐτῷ	1	Jesus said to him	యేసు శతాధిపతితో అన్నాడు.
MAT	8	7	r3sx		ἐγὼ ἐλθὼν, θεραπεύσω αὐτόν	1	I will come and heal him	నేను నీ ఇంటికి వచ్చి నీ సేవకుడిని బాగు చేస్తాను.
MAT	8	8	p7p4	figs-idiom	μου ὑπὸ τὴν στέγην	1	under my roof	ఇది జాతీయం. దీని అర్థం ఇంటిలో. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా ఇంటిలోకి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	8	8	hig7	figs-metonymy	εἰπὲ λόγῳ	1	say the word	ఇక్కడ ""మాట"" అంటే ఆజ్ఞ. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆజ్ఞాపించు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	8	8	rk1z	figs-activepassive	ἰαθήσεται	1	will be healed	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""బాగవుతాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	8	9	ds2m	figs-activepassive	ὑπὸ ἐξουσίαν, τασσόμενος	1	who is placed under authority	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వేరొకరి అధికారం కింద ఉన్నవాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	8	9	da25	figs-idiom	ὑπὸ ἐξουσίαν…ὑπ’ ἐμαυτὸν	1	under authority ... under me	ఎవరి ""కింద"" అయినా ఉండడం అంటే తక్కువ ప్రాముఖ్యత కలిగి తన పై వ్యక్తి ఆజ్ఞలు పాటించడం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	8	10	rc1h		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను సత్యం చెబుతున్నాను. ఈ పదబంధం యేసు చెప్పబోతున్న దాని ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతున్నది.
MAT	8	10	c7y6	figs-explicit	παρ’ οὐδενὶ τοσαύτην πίστιν ἐν τῷ Ἰσραὴλ εὗρον	1	I have not found anyone with such faith in Israel	యేసు శ్రోతలకు ఒకటి అర్థం అయి ఉంటుంది. మేము దేవుని పిల్లలమని చెప్పుకునే ఇశ్రాయేల్ లోని యూదులు ఇతరుల కన్నా ఎక్కువ విశ్వాసం ఉందని చెప్పుకుంటారు. యేసు వారు చెప్పింది పొరపాటు అని శతాధిపతి విశ్వాసమే గొప్పదని చెబుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	8	11	xee4	figs-you	ὑμῖν	1	you	ఇక్కడ ""మీరు"" అనేది బహు వచనం. అంటే ""ఆయన్ని వెంబడించే వారు"" [మత్తయి 8:10](./08/10.md). (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	8	11	mt2i	figs-merism	ἀπὸ ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν	1	from the east and the west	యేసు వ్యతిరేకాలు ఉపయోగిస్తున్నాడు ""తూర్పు” “పడమర"" అంటే ""అంతటా."" ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అన్ని చోట్లనుండి” లేక “అన్నీ దిశల నుండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-merism]])
MAT	8	11	u4sj	figs-metonymy	ἀνακλιθήσονται	1	recline at the table	ఆ సంస్కృతిలో మనుషులు భోజనం చేసేటప్పుడు ముందుకు వాలి కూర్చుంటారు. ఈ పదబంధం సూచించేది ఏమిటంటే బల్ల దగ్గర ఉన్నవారంతా కుటుంబ సభ్యులు, దగ్గర స్నేహితులు. దేవుని రాజ్యంలో ఉండే ఆనందం గురించి చెబుతూ మనుషులు అక్కడ విందులో కూర్చున్నట్టు వర్ణిస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కుటుంబంగా స్నేహితులుగా ఉంటారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	8	11	qmc7	figs-metonymy	ἐν τῇ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	in the kingdom of heaven	ఇక్కడ ""దేవుని రాజ్యం"" అంటే దేవుడు రాజుగా పరిపాలించే స్థితి. “దేవుని రాజ్యం” అనే పదబంధం ఒక్క మత్తయి సువార్త లోనే ఉంది. సాధ్యమైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" అనే ఉంచండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" మన దేవుడు పరలోకంలో తనను రాజుగా కనపరచుకునేటప్పుడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	8	12	ks3b	figs-activepassive	οἱ…υἱοὶ τῆς βασιλείας ἐκβληθήσονται	1	the sons of the kingdom will be thrown	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు రాజ్య కుమారులను పారదోలును"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	8	12	aug7	figs-metonymy	οἱ δὲ υἱοὶ τῆς βασιλείας	1	the sons of the kingdom	కుమారులు"" అనే పదబంధం అన్యాపదేశం, యూదయ రాజ్యంలో విశ్వాసం ఉంచని యూదులను ఇది సూచిస్తున్నది. యేసు ఇక్కడ వ్యంగ్యం ఉపయోగిస్తున్నాడు. ఎందుకంటే ""కుమారులను"" బయటికి తోసి అపరిచితులను స్వాగతిస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తమపై పరిపాలించడానికి దేవునికి అనుమతి ఇచ్చిన వారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-irony]])
MAT	8	12	liu4	figs-metonymy	τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον	1	the outer darkness	ఇక్కడ ""బయటి చీకటి"" అనేది అన్యాపదేశం. తనను తిరస్కరించిన వారిని దేవుడు ఇక్కడికి పంపిస్తాడు. ఇది దేవుని నుండి శాశ్వతంగా దూరమైపోయే చోటు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవునికి దూరంగా చీకటి ప్రదేశం.” (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	8	12	gww4	translate-symaction	ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων	1	weeping and grinding of teeth	పళ్ళు నూరడం ఇక్కడ అలంకారికంగా చెప్పిన మాట. ఇది తీవ్ర వత్తిడిని, విచారాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఏడుపు వారి తీవ్ర యాతన కనుపరిచే స్థితి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	8	13	ki92	figs-activepassive	γενηθήτω σοι	1	so may it be done for you	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కాబట్టి నీ కోసం అది చేస్తాను."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	8	13	sdn6	figs-activepassive	ἰάθη ὁ παῖς	1	the servant was healed	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసు సేవకుడిని బాగు చేశాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	8	13	ln7p		ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ	1	at that very hour	సరిగ్గా ఏ సమయంలో సేవకుడు బాగవుతాడని చెప్పాడో అదే సమయంలో.
MAT	8	14	s6g4			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ సన్నివేశం వేరొక స్థలానికి, ప్రదేశానికి మారుతుంది. యేసు స్వస్థపరిచిన మరొక వ్యక్తిని గురించి చెబుతున్నాడు.
MAT	8	14	ja31		ἐλθὼν ὁ Ἰησοῦς	1	Jesus had come	శిష్యులు బహుశా యేసుతో ఉన్నారు. కానీ కథనం మాత్రం యేసు చేసిన, చెప్పిన దానిపై కేంద్రీకరించింది. కాబట్టి తప్పు అర్థం వస్తుందనుకుంటే తప్ప శిష్యులను ప్రస్తావించ వద్దు.
MAT	8	14	ynh8		τὴν πενθερὰν αὐτοῦ	1	Peter's mother-in-law	పేతురు అత్త.
MAT	8	15	w7nh	figs-personification	ἀφῆκεν αὐτὴν ὁ πυρετός	1	the fever left her	మీ భాషలో ఈ వ్యక్తిత్వారోపణకు అర్థం జ్యరం అనేది స్వంతగా అలోచించి చర్య తీసుకోదు అని అర్థం అయ్యేలా చూడండి. దీన్ని ఇలా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ""ఆమెకు నయం అయింది.” లేక “యేసు ఆమెను బాగు చేశాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-personification]])
MAT	8	15	r9lt		ἠγέρθη	1	got up	మంచంపై నుండి లేచింది.
MAT	8	16	bpx7			0	General Information:	వ. 17లో, మత్తయి ప్రవక్త యెషయా రాసిన దాన్ని చెబుతున్నాడు. యేసు స్వస్థపరిచే పరిచర్య ప్రవచనాల నెరవేర్పు.
MAT	8	16	b7cx			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ సన్నివేశం వేరొక స్థలానికి, ప్రదేశానికి మారుతుంది. యేసు స్వస్థపరిచిన ఇతర వ్యక్తులను, వెల్లగోట్టిన దయ్యాలను గురించి రాస్తున్నాడు.
MAT	8	16	yv9y	figs-explicit	ὀψίας δὲ γενομένης	1	When evening had come	ఎందుకంటే యూదులు సబ్బాతు రోజున పని చెయ్యరు. , ""సాయంత్రం"" అంటే సబ్బాతు తరువాతి రోజును సుచిస్తుండవచ్చు. వారు సాయంత్రం దాకా ఆగి మనుషులను యేసు చెంతకు తెచ్చారు. తప్పు అర్థం వస్తుందనుకుంటే తప్ప సబ్బాతు అని చెప్పనక్కరలేదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	8	16	pwr4	figs-activepassive	δαιμονιζομένους πολλούς	1	many who were possessed by demons	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దురాత్మలు పట్టిన అనేకమంది మనుషులు” లేక “దురాత్మల అదుపులో ఉన్న అనేక మంది మనుషులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	8	16	f1cv	figs-metonymy	ἐξέβαλεν τὰ πνεύματα λόγῳ	1	He drove out the spirits with a word	ఇక్కడ ""మాట"" అంటే ఆజ్ఞ. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దురాత్మలను విడిచిపొమ్మని అజ్ఞాపించాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	8	17	r3dc	figs-activepassive	πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ Ἠσαΐου τοῦ προφήτου	1	was fulfilled that which had been spoken by Isaiah the prophet	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" ప్రవక్త యెషయా ఇశ్రాయేలు ప్రజలతో పలికిన ప్రవచనం యేసులో నెరవేరింది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	8	17	eyu9	figs-parallelism	τὰς ἀσθενείας ἡμῶν ἔλαβεν καὶ τὰς νόσους ἐβάστασεν	1	took our sickness and bore our diseases	మత్తయి యెషయా ప్రవక్త వాక్కులు ఎత్తి రాస్తున్నాడు. ఈ రెండు పదబంధాలకు ఒక్కటే అర్థం. అయన వారి వ్యాధులన్నిటిని బాగు చేశాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రోగులను బాగు చేశాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]])
MAT	8	18	h8bx			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ సన్నివేశం మారుతున్నది. యేసు తనను వెంబడించగోరుతున్న కొందరు మనుషులకు ఇచ్చిన జవాబులు ఉన్నాయి.
MAT	8	18	dqh1		δὲ	1	Now	ఇక్కడ ముఖ్య కథనంలో విరామం వస్తున్నది. ఇక్కడ మత్తయి కథనంలో కొత్త భాగం మొదలు పెడుతున్నాడు.
MAT	8	18	a2pn		ἐκέλευσεν	1	he gave instructions	తన శిష్యులతో చెప్పాడు.
MAT	8	19	g4rh		καὶ	1	Then	దీని అర్థం యేసు తరువాత ""సూచనలు చేశాడు” కానీ పడవ ఎక్కక ముందు.
MAT	8	19	e1b7		ὅπου ἐὰν	1	wherever	ఎక్కడికైనా
MAT	8	20	pqp6	writing-proverbs	αἱ ἀλώπεκες φωλεοὺς ἔχουσιν καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατασκηνώσεις	1	Foxes have holes, and the birds of the sky have nests	యేసు ఈ సామెతల ద్వారా జవాబు ఇస్తున్నాడు. దీని అర్థం అడవి జంతువులకు సైతం విశ్రాంతి స్థలం ఉంటుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-proverbs]])
MAT	8	20	tp9s	translate-unknown	αἱ ἀλώπεκες	1	Foxes	నక్కలు కుక్కలవంటి జంతువులు. అవి గూళ్ళలో ఉండే పక్షులను ఇతర చిన్న జంతువులను తింటాయి. నక్కలు మీ ప్రాంతంలో తెలియని జంతువులు అయితే, కుక్క లాంటి, లేక బొచ్చు గల జంతువుల వంటి సాధారణ పేరు వాడండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-unknown]])
MAT	8	20	rrb5		φωλεοὺς	1	holes	నక్కలు తమ నివాసం కోసం నేలలో బొరియలు చేసుకుంటాయి. నక్కలు నివసించే తావులను చెప్పడానికి సరైన పదం ఉపయోగించండి.
MAT	8	20	qvm5	figs-123person	ὁ…Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	యేసు తన గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	8	20	yl4s	figs-idiom	οὐκ ἔχει ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ	1	nowhere to lay his head	దీని అర్థం నిద్రపోయే స్థలం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆయన నిద్రపోవడానికి స్థలం లేదు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	8	21	hlx9		ἐπίτρεψόν μοι πρῶτον ἀπελθεῖν καὶ θάψαι τὸν πατέρα μου	1	allow me first to go and bury my father	ఈ మనిషి తండ్రి ఇప్పుడు చనిపోతే వెంటనే పాతిపెట్టవలసి ఉందో లేక తన తండ్రి చనిపోయే దాకా ఉండి అతణ్ణి పాతిపెట్టి రావడానికి తనకు ఇంకా సమయం కావాలని అడుగుతున్నాడో స్పష్టంగా లేదు. ఇక్కడ విషయం ఏమిటంటే ఈ మనిషి యేసును అనుసరించకముందు వేరే విషయం చెయ్యాలని చూస్తున్నాడు.
MAT	8	22	h7fb	figs-metaphor	ἄφες τοὺς νεκροὺς θάψαι τοὺς ἑαυτῶν νεκρούς	1	leave the dead to bury their own dead	యేసు చనిపోయిన వాళ్ళు చనిపోయిన వాళ్ళని పాతిపెడతారని యేసు అక్షరార్థంగా చెప్పడం లేదు. ""మృతులు"" అనే మాటకు బహుశా ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు: 1) ఇదిత్వరలో చనిపోనున్న వారిని సూచిస్తున్న ఒక రూపకఅలంకారం, లేక 2) యేసును అనుసరించని వారు ఆధ్యాత్మికంగా మృతులు అని చెప్పడానికి ఇది ఒక రూపకఅలంకారం. ముఖ్య విషయం ఏమిటంటే శిష్యుడు తాను యేసును వెంబడించకుండా ఏదీ అడ్డుపడకుండా చూసుకోవాలి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	8	23	us1s			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ సన్నివేశం యేసు తన శిష్యులతో గలిలయ సరస్సు దాటుతున్నప్పుడు వచ్చిన తుఫానును అదుపు చెయ్యడం.
MAT	8	23	e8k1		καὶ ἐμβάντι αὐτῷ εἰς πλοῖον	1	entered a boat	నావ ఎక్కి
MAT	8	23	sl7v		ἠκολούθησαν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ	1	his disciples followed him	([మత్తయి 8:21-22]లో శిష్యుడు, అనుసరించడం అనే అర్థం ఇచ్చే అదే మాటలే ఇక్కడా ఉపయోగించండి.(./21.md)).
MAT	8	24	j55j		ἰδοὺ	1	Behold	స్థూల కథనంలో ఇది మరొక సంఘటన ఆరంభం. మీ భాషలో దీన్ని సూచించడానికి తగిన పధ్ధతి ఉండవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""హటాత్తుగా” లేక “ముందు హెచ్చరిక లేకుండా.
MAT	8	24	x7k1	figs-activepassive	σεισμὸς μέγας ἐγένετο ἐν τῇ θαλάσσῃ	1	there arose a great storm on the sea	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక పెను తుఫాను సరస్సుపై ఆరంభం అయింది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	8	24	m6w8	figs-activepassive	ὥστε τὸ πλοῖον καλύπτεσθαι ὑπὸ τῶν κυμάτων	1	so that the boat was covered with the waves	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" అలలు పడవను ముంచెత్తాయి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	8	25	k2hd		ἤγειραν αὐτὸν λέγοντες, Κύριε, σῶσον	1	woke him up, saying, ""Save us	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు. 1) వారు మొదట యేసుని నిద్ర లేపి చెప్పారు, ""మమ్మల్ని కాపాడు"" లేక 2) వారు యేసును మేల్కొలుపుతూ "" మమ్మల్ని కాపాడు"" అన్నారు.
MAT	8	25	b2wh	figs-inclusive	σῶσον…ἀπολλύμεθα	1	us ... we	మీరు ఈ మాటలు సహిత లేక రహిత పదాలుగా తర్జుమా చెయ్యవలసి వస్తే సహిత ప్రయోగం మంచిది. శిష్యులు బహుశా యేసు తమను, తనను కూడా మునిగిపోకుండా కాపాడమని అడుగుతున్నారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-inclusive]])
MAT	8	25	xf5d		ἀπολλύμεθα	1	we are about to die	మేము చనిపోతున్నాము.
MAT	8	26	jmt8		αὐτοῖς	1	to them	శిష్యులతో
MAT	8	26	g8p7	figs-rquestion	τί δειλοί ἐστε, ὀλιγόπιστοι	1	Why are you afraid ... faith?	యేసు శిష్యులను ఈ అలంకారిక ప్రశ్నతో గద్దిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""భయపడకండి. విశ్వాసం!” లేక “మీరు భయపడవలసినది ఏమీ లేదు.. విశ్వాసం!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	8	26	r5ve		ὀλιγόπιστοι	1	you of little faith	మీకు చాలా తక్కువ విశ్వాసం ఉంది. యేసు తన శిష్యులతో ఇలా మాట్లాడేది ఎందుకంటే తుఫాను గురించి వారి ఆందోళన, తాను దాన్ని అదుపు చేయగలనని వారికి స్వల్ప విశ్వాసం ఉందని. దీన్ని ఇక్కడ ఎలా అనువదించారో చూడండి[మత్తయి 6:30](./06/30.md).
MAT	8	27	u2qh	figs-rquestion	ποταπός ἐστιν οὗτος, ὅτι καὶ οἱ ἄνεμοι καὶ ἡ θάλασσα αὐτῷ ὑπακούουσιν	1	What sort of man is this, that even the winds and the sea obey him?	గాలులు, సరస్సు సైతం ఆయనకు లోబడుతున్నాయి! ఇతడు ఎలాంటి మనిషి? ఇది శిష్యులు నివ్వెరబోతున్నారు అని చూపించే అలంకారిక ప్రశ్న. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ మనిషి మనం చూసిన ఏ ఇతర మానవుని వంటివాడు కాదు! గాలులు, సరస్సు సైతం ఆయనకు లోబడుతున్నాయి!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	8	27	k5mk	figs-personification	καὶ οἱ ἄνεμοι καὶ ἡ θάλασσα αὐτῷ ὑπακούουσιν	1	even the winds and the sea obey him	మనుషులు లేక జంతువులు లోబడడం, లోబడకపోవడం ఆశ్చర్యం కాదు. కానీ గాలి, నీరు లోబడడం చాలా ఆశ్చర్యం. ఇది ప్రకృతి శక్తులు సైతం మనుషుల్లాగా వినడం స్పందించడం అనే విషయాన్ని వర్ణించే వ్యక్తిత్వారోపణ. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-personification]])
MAT	8	28	g6mr			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ రచయిత యేసు స్వస్థ పరిచే విషయానికి తిరిగి వస్తున్నాడు. ఇది యేసు ఇద్దరు దయ్యాలు పట్టిన మనుషులను బాగు చేసిన వృత్తాంతం ఆరంభం.
MAT	8	28	iy7a		εἰς τὸ πέραν	1	to the other side	గలిలయ సరస్సు అవతలి ఒడ్డు
MAT	8	28	yzi6	translate-names	τὴν χώραν τῶν Γαδαρηνῶν	1	country of the Gadarenes	గదర అనే ఊరును బట్టి గదరేనే అనే పేరు వచ్చింది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])
MAT	8	28	hz5n	figs-activepassive	δύο δαιμονιζόμενοι	1	two men who were possessed by demons	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దురాత్మలు పట్టిన ఇద్దరు మనుషులు” లేక “దురాత్మలు అదుపు చేస్తున్న ఇద్దరు మనుషులు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	8	28	ylu6		ἐξερχόμενοι, χαλεποὶ λείαν ὥστε μὴ ἰσχύειν τινὰ παρελθεῖν διὰ τῆς ὁδοῦ ἐκείνης	1	They ... were very violent, so that no traveler could pass that way	ఇద్దరు మనుషులను అదుపు చేస్తున్న దురాత్మలు చాలా ప్రమాదకరమైనవి అంటే ఎవరూ ఆ ప్రాంతంకేసి వెళ్ళరు.
MAT	8	29	v9mp		ἰδοὺ	1	Behold	స్థూల కథనంలో ఇది మరొక సంఘటన ఆరంభం. మీ భాషలో దీన్ని చెప్పే విధానం ఉండవచ్చు.
MAT	8	29	gr2p	figs-rquestion	τί ἡμῖν καὶ σοί, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ?	1	What do we have to do with you, Son of God?	దయ్యాలు ప్రశ్న వేసాయి కానీ వారు యేసుకు వ్యతిరేకంగా ఉన్నాయి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" దేవుని కుమారుడా, మాజోలికి రాకు!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	8	29	jcq6	guidelines-sonofgodprinciples	Υἱὲ τοῦ Θεοῦ	1	Son of God	ఇది యేసుకు ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు దేవునితో ఆయన సంబందాన్ని వర్ణిస్తున్నది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	8	29	u4jr	figs-rquestion	ἦλθες ὧδε πρὸ καιροῦ βασανίσαι ἡμᾶς	1	Have you come here to torment us before the set time?	మళ్ళీ, దయ్యాలు శత్రుభావంతో ఒక ప్రశ్న వేస్తున్నాయి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు నియమించిన సమయం రాకముందే నీవు మమ్మల్ని శిక్షించడం ద్వారా దేవునికి నీవు అవిధేయత చూపిస్తావా?"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	8	30	v91c	writing-background	δὲ	1	Now	ఇది ముఖ్య కథనంలో విరామాన్ని సూచిస్తున్నది. ఇక్కడ మత్తయి యేసు అక్కడికి రాకముందే ఆ పందుల మంద గురించిన నేపధ్య సమాచారం ఇస్తున్నాడు.(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-background]])
MAT	8	31	tf32	figs-explicit	εἰ ἐκβάλλεις ἡμᾶς	1	If you cast us out	దయ్యాలకు యేసు తమను వెళ్ళగొట్టబోతున్నాడని తెలుసు అని అర్థం అవుతున్నది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎందుకంటే నీవు మమ్మల్ని వెళ్ళగొట్టబోతున్నావు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	8	31	cgf7	figs-exclusive	ἡμᾶς	1	us	ఇది ప్రత్యేక ప్రయోగం. అంటే అర్థం దయ్యాలు మాత్రమే. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-exclusive]])
MAT	8	32	h86e		αὐτοῖς	1	to them	అంటే వారిలో ఉన్న దయ్యాలు.
MAT	8	32	gtx2		οἱ…ἐξελθόντες ἀπῆλθον εἰς τοὺς χοίρους	1	The demons came out and went into the pigs	దయ్యాలు ఆ మనిషిని వదిలి పందుల్లో ప్రవేశించాయి.
MAT	8	32	qa1i		ἰδοὺ	1	behold	తరువాత రాబోతున్న ఆశ్చర్యకరమైన సమాచారాన్ని గమనించమని ఇది హెచ్చరిస్తున్నది.
MAT	8	32	lhn7		ὥρμησεν…κατὰ τοῦ κρημνοῦ	1	rushed down the steep hill	కొండ వాలులో వడిగా పరిగెత్తి
MAT	8	32	zk2p		ἀπέθανον ἐν τοῖς ὕδασιν	1	they died in the water	నీటిలో పడి మునిగిపోయాయి.
MAT	8	33	qmc5			0	Connecting Statement:	యేసు స్వస్థ పరిచిన రెండు దయ్యాలు పట్టిన మనుషుల వృత్తాంతం ఇక్కడితో ముగుస్తున్నది.
MAT	8	33	v39w		οἱ…βόσκοντες	1	tending the pigs	పందులు కాస్తున్న వాళ్ళు
MAT	8	33	ev2w	figs-activepassive	τὰ τῶν δαιμονιζομένων	1	what had happened to the men who had been possessed by demons	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసు దురాత్మల అదుపులో ఉన్నవారికి చేసిన సహాయం."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	8	34	b2hp		ἰδοὺ	1	Behold	స్థూల కథనంలో ఇది మరొక సంఘటన ఆరంభం. ఇంతకుముందు సంఘటనల్లో మనుషులు గాక వేరే వాళ్ళు. మీ భాషలో దీన్ని సూచించే మార్గం ఉండవచ్చు.
MAT	8	34	j6sp	figs-metonymy	πᾶσα ἡ πόλις	1	all the city	పట్టణం"" అనే ఈ పదం అన్యాపదేశం అంటే ఆ పట్టణంలోని మనుషులు. ""అందరూ"" అనే ఈ పదం బహుశా అతిశయోక్తి. అనేక మంది మనుషులు వచ్చారనేది నొక్కి చెప్పడానికి. ప్రతి ఒక్కడూ వచ్చి ఉండకపోవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
MAT	8	34	bsf4		τῶν ὁρίων αὐτῶν	1	their region	వారి ప్రాంతం
MAT	9	intro	tg41			0		# మత్తయి 09 సాధారణ నోట్సు<br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేకాంశాలు<br><br>### ""పాపులు""<br><br> యేసు కాలంలో మనుషులు యేసు ""పాపులు,"" అనే మాట వాడినప్పుడు వారు దొంగతనం, లైంగిక పాపాలు కాకుండా మోషే ధర్మశాస్త్రం పాటించని వారి గురించి మాట్లాడుతున్నారూ. యేసు ""పాపులను"" పిలవడానికి వచ్చాను అన్నప్పుడు తాము పాపులం అనుకున్న మనుషులు ఆయన అనుచరులుగా మారగలరని నమ్మిన వారిని ఉద్దేశించి అన్నాడు. ఎవరైనా మనుషులు మనుషుల దృష్టిలో ""పాపులు"" కాకపోయినా ఇది నేటికీ కూడా వర్తిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/sin]])<br><br>## ఈ అధ్యాయంలో ఇతర అనువాద సమస్యలు <br><br>### కర్మణి వాక్యం<br><br>అనేక వాక్యాలు ఈ అధ్యాయంలో ఒక మనిషికి జరిగినవి చెబుతూ, అది ఎవరూ జరిగించారో చెప్పని సందర్భాలు ఉంటాయి. అది ఎవరూ జరిగించారో పాఠకునికి తెలిసేలా మీరు తర్జుమా చెయ్యాలి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])<br><br>### అలంకారిక ప్రశ్నs<br><br>మాట్లాడే వారు ఈ అధ్యాయంలో తమకు అంతకు ముందే జవాబు తెలిసిన ప్రశ్నలు అడుగుతున్నారు. శ్రోతల విషయంలో తమకు సంతోషం లేదని సూచించడానికి గానీ లేక వారిని ఆలోచింపజేయడానికి గానీ వారు ప్రశ్నలు అడుగుతున్నారు. మీ భాషలో ఇది చెప్పడానికి వేరే పధ్ధతి ఉండవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])<br><br>### సామెతలు<br><br>సామెతలు అనేవి సాధారణ సత్యాలను తేలికగా గుర్తు ఉంచుకునే మాటల్లో చెప్పే చిన్న వాక్యాలు. సామెతలను అర్థం చేసుకునే మనుషులు సాధారణంగా మాట్లాడే వాడుక భాష, సంస్కృతి ఎరిగి ఉండాలి. మీరు ఈ అధ్యాయంలో సామెతలను తర్జుమా చేసేటప్పుడు మాట్లాడే వారు వాడిన మాటల కంటే మరిన్ని మాటలు ఉపయోగించి శ్రోతలకు తెలిసిన, మీ పాఠకులకు తెలియని అదనపు సమాచారం ఇవ్వ వలసి ఉంటుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-proverbs]])
MAT	9	1	nl8w			0	Connecting Statement:	[మత్తయి 8:1]లో మొదలైన అంశానికి మత్తయి తిరిగి వస్తున్నాడు.(./08/01.md), అదేమంటే యేసు మనుషులను స్వస్థ పరచడం. చచ్చుబడిన దేహం గలవాణ్ణి యేసు స్వస్థ పరచిన ఉదంతం ఆరంభం.
MAT	9	1	ly42	figs-activepassive	ἐμβὰς εἰς πλοῖον	1	Jesus entered a boat	శిష్యులు యేసుతో ఉన్నారని అర్థం చేసుకోవాలి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	9	1	cs8l		πλοῖον	1	a boat	ఇది బహుశా [మత్తయి 8:23]లో ఉన్న పడవే అయిఉండ వచ్చు./08/23.md. అయోమయం లేకుండా ఉండేలా దీన్ని మీరు స్పష్టంగా చెప్పాలి.
MAT	9	1	lje9		εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν	1	into his own city	అయన నివసించిన ఊరు. అంటే కపెర్నహూము.
MAT	9	2	i6xp		ἰδοὺ	1	Behold	స్థూల కథనంలో ఇది మరొక సంఘటన ఆరంభం. ఇందులో ఇంతకుముందు సంఘటనల్లో ఉన్న వారు గాక వేరే మనుషులు ఉన్నారు. వీరు వేరొక పట్టణం మనుషులు అని చూపడానికి మీ భాషలో దీన్ని చూపించే మార్గం ఉంటుంది.
MAT	9	2	szd4		προσέφερον	1	they brought	ఆ పట్టణం నుండి కొందరు మనుషులు.
MAT	9	2	k5eh		τὴν πίστιν αὐτῶν	1	their faith	దీని అర్థం కొందరు మనుషుల విశ్వాసం కూడా చచ్చుబడిన దేహం గలవాని విశ్వాసంతో కలిసింది.
MAT	9	2	k9qq		τέκνον	1	Son	ఆ మనిషి యేసు స్వంత కుమారుడు కాదు. యేసు ఇక్కడ మర్యాదపూర్వకంగా మాట్లాడుతున్నాడు. ఇది గందరగోళంగా అనిపిస్తే దీన్ని ఇలా కూడా తర్జుమా చెయ్య వచ్చు""మిత్రమా” లేక “అబ్బాయి” లేదా దీన్ని పూర్తిగా వదిలెయ్యవచ్చు.
MAT	9	2	iys2	figs-activepassive	ἀφίενταί σου αἱ ἁμαρτίαι	1	Your sins have been forgiven	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీ పాపాలు క్షమించాను."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	9	3	a35d		ἰδού	1	Behold	స్థూల కథనంలో ఇది మరొక సంఘటన ఆరంభం. ఇందులో ఇంతకుముందు సంఘటనల్లో ఉన్న వారు గాక వేరే మనుషులు ఉన్నారు. మీ భాషలో దీన్ని చూపించే మార్గం ఉంటుంది.
MAT	9	3	f88r		ἐν ἑαυτοῖς	1	among themselves	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు1) ప్రతి ఒక్కరూ తమలో ఆలోచించుకుంటున్నారు. లేక 2) వారు తమలో మాట్లాడుకుంటున్నారు.
MAT	9	3	mq8v		βλασφημεῖ	1	blaspheming	దేవుడొక్కడే చేయగలడని శాస్త్రులు అనుకున్నవి తాను చేస్తానని యేసు అంటున్నాడు.
MAT	9	4	u643		ἰδὼν…τὰς ἐνθυμήσεις αὐτῶν	1	knew their thoughts	యేసుకు వారు అతిసహజంగా ఆలోచిస్తున్నది తెలుసు లేదా వారు తమలో తాము మాట్లాడుకుంటూ ఉన్నారు గనక ఆయనకి అర్థం అయింది.
MAT	9	4	n4yl	figs-rquestion	ἵνα τί ἐνθυμεῖσθε πονηρὰ ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν?	1	Why are you thinking evil in your hearts?	యేసు శాస్త్రులను గద్దించడానికి ఈ ప్రశ్న వాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	9	4	qg52		πονηρὰ	1	evil	ఇది నైతిక పాపం లేదా దుష్టత్వం, కేవలం పొరపాటు కాదు.
MAT	9	4	d499	figs-metonymy	ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν	1	in your hearts	ఇక్కడ ""హృదయాలు"" అంటే వారి మనసులు లేక వారి తలంపులు . (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	9	5	j716	figs-rquestion	τί γάρ ἐστιν εὐκοπώτερον εἰπεῖν, ἀφέωνται σου αἱ ἁμαρτίαι, ἢ εἰπεῖν, ἔγειρε καὶ περιπάτει?	1	For which is easier, to say, 'Your sins are forgiven,' or to say, 'Get up and walk'?	యేసు ఈ ప్రశ్న ఉపయోగించి శాస్త్రులు అయన నిజంగా పాపాలు క్షమించలేడని రుజువు చెయ్యడానికి ఏమి చెయ్యవచ్చో ఆలోచించేలా చేస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను చెప్పాను, 'నీ పాపాలకు క్షమాపణ దొరికింది.' ‘లేచి నడువు,' అని చెప్పడం కష్టమని మీరు అనుకుంటారు. ఎందుకంటే నేను ఆ మనిషిని స్వస్థ పరచానా లేదా అనేది అతడు లేచి నడిస్తే తెలిసి పోతుంది. ” లేక 'నీ పాపాలకు క్షమాపణ దొరికింది’ అని చెప్పడం లేచి నడువు' అని చెప్పడం కన్నా తేలికా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	9	5	mk14	figs-quotations	τί…ἐστιν εὐκοπώτερον εἰπεῖν, ἀφέωνται σου αἱ ἁμαρτίαι, ἢ εἰπεῖν, ἔγειρε καὶ περιπάτει?	1	which is easier, to say, 'Your sins are forgiven,' or to say, 'Get up and walk'?	దీన్ని నేరుగా ఎత్తి రాయడంతో తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఏది సులభం, ఒకరి పాపాలకు క్షమాపణ దొరికింది అని చెప్పడమా, లేక లేచి నడువు అని చెప్పడమా?” లేక “లేచి నడువు అని చెప్పడం కంటే ఒకరి పాపాలకు క్షమాపణ దొరికింది అని చెప్పడం తేలిక అని మీరు అనుకుంటారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	9	5	g88p	figs-you	ἀφέωνται σου αἱ ἁμαρτίαι	1	Your sins are forgiven	ఇక్కడ ""నీ"" అనేది ఏక వచనం. దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" నీ పాపాలు క్షమించాను "" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	9	6	gk68	figs-you	ἵνα δὲ εἰδῆτε	1	that you may know	మీకు రుజువు చేస్తాను. ""మీరు” అనేది బహు వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	9	6	n5sf	figs-you	σου τὴν κλίνην…τὸν οἶκόν σου	1	your mat ... your house	ఇక్కడ ""నీవు"" ఏక వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	9	6	td1z		ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου	1	go to your house	యేసు ఆ మనిషిని ఫలానా చోటికి వెళ్ళమని చెప్పడం లేదు. ఇంటికి పోవడానికి ఆ మనిషికి అవకాశం ఇస్తున్నాడు.
MAT	9	7	uwq4			0	Connecting Statement:	చచ్చుబడిన దేహం గలవాణ్ణి యేసు స్వస్థ పరిచిన వైనం ఇంతటితో ముగిసింది. యేసు ఒకపన్ను వసూలుదారుడిని తన శిష్యుడుగా పిలుస్తున్నాడు.
MAT	9	8	u8qu		τὸν δόντα	1	who had given	ఇచ్చాడు గనక.
MAT	9	8	x71s		ἐξουσίαν τοιαύτην	1	such authority	దీని అర్థం పాపాలు క్షమించబడినాయని ప్రకటించే అధికారం.
MAT	9	9	fkr2		καὶ παράγων ὁ Ἰησοῦς ἐκεῖθεν	1	As Jesus passed by from there	ఈ పదబంధం కథనంలో కొత్త భాగానికి నాంది. మీ భాషలో దీన్ని చూపించే మార్గం ఉంటుంది., దాన్ని ఇక్కడ ఉపయోగించ వచ్చు.
MAT	9	9	g4r4		παράγων	1	passed by	వెళ్ళిపోతున్నాడు.
MAT	9	9	jc18		Μαθθαῖον…αὐτῷ…αὐτῷ	1	Matthew ... him ... He	ఇతడు ఈ సువార్త రచయిత మత్తయి అని సంఘ సాంప్రదాయిక గాథ తెలియజేస్తున్నది. , కానీ వాచకంలో మాత్రం ""అతడు” “అతని""అనే ఈ సర్వనామాలను లను ""నేను” “నా"" గా మార్చే అవకాశం లేదు.
MAT	9	9	t5ip		λέγει αὐτῷ	1	He said to him	యేసు మత్తయితో చెప్పాడు.
MAT	9	9	q438		ἀναστὰς, ἠκολούθησεν αὐτῷ	1	He got up and followed him	మత్తయి లేచి యేసును వెంబడించాడు. దీని అర్థం మత్తయి యేసు శిష్యుడు అయ్యాడు.
MAT	9	10	h7u9			0	General Information:	ఈ సంఘటనలు పన్ను వసూలుదారుడు మత్తయి ఇంట్లో సంభవించినవి.
MAT	9	10	ksr5		τῇ οἰκίᾳ	1	the house	ఇది బహుశా మత్తయి ఇల్లు, కానీ అది యేసు ఇల్లు కూడా కావచ్చు. గందరగోళం వద్దనుకుంటే దీన్ని స్పష్టం చెయ్యండి.
MAT	9	10	c751		ἰδοὺ	1	behold	స్థూల కథనంలో ఇది మరొక సంఘటన ఆరంభం. ఇంతకుముందు సంఘటనల్లో ఉన్న వారు కాక వేరే మనుషులు. మీ భాషలో దీన్ని చూపించే మార్గం ఉంటుంది..
MAT	9	10	f9lh		ἁμαρτωλοὶ	1	sinners	మనుషులు మోషే ధర్మశాస్త్రం పాటించరు గానీ ఇతరులు తీవ్రమైనపాపం గా ఎంచే పనులు చేస్తారు.
MAT	9	11	ge2u		καὶ ἰδόντες, οἱ Φαρισαῖοι	1	When the Pharisees saw it	పరిసయ్యులు యేసు పన్ను వసూలుదారులతో పాపులైన మనుషులతో కలిసి భోజనం చేస్తున్నాడని చూశారు.
MAT	9	11	z4h5	figs-rquestion	διὰ τί μετὰ τῶν τελωνῶν καὶ ἁμαρτωλῶν ἐσθίει ὁ διδάσκαλος ὑμῶν?	1	Why does your teacher eat with tax collectors and sinners?	పరిసయ్యులు ఈ ప్రశ్న ఉపయోగించి యేసు చేస్తున్నదాన్ని విమర్శించారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	9	12	xz13			0	General Information:	ఈ సంఘటనలు పన్ను వసూలుదారుడు మత్తయి ఇంట్లో జరిగాయి.
MAT	9	12	m7fm		ὁ δὲ ἀκούσας	1	When Jesus heard this	ఇక్కడ ""ఇది"" అంటే పరిసయ్యులు యేసు వసూలుదారులతో పాపులైన మనుషులతో కలిసి భోజనం చేస్తున్నాడని అడిగిన ప్రశ్న.
MAT	9	12	tl42	writing-proverbs	οὐ χρείαν ἔχουσιν οἱ ἰσχύοντες ἰατροῦ, ἀλλὰ οἱ κακῶς ἔχοντες	1	People who are strong in body do not need a physician, only those who are sick	యేసు దీనికి ఒక సామెతతో జవాబిచ్చాడు. తాను ఇలాటి మనుషులతో భోజనం చేయడం ఎందుకంటే అయన పాపులకు సహాయం చేయడానికి వచ్చాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-proverbs]])
MAT	9	12	uhc5		οἱ ἰσχύοντες ἰατροῦ	1	People who are strong in body	ఆరోగ్యవంతులైన మనుషులు.
MAT	9	12	h5pg		ἰατροῦ	1	physician	వైద్యుడు
MAT	9	12	n33c	figs-ellipsis	οἱ κακῶς ἔχοντες	1	those who are sick	వైద్యుడు అవసరం"" అనే పదబంధం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రొగులైన మనుషులకు వైద్యుడు అవసరం."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	9	13	fu2r		πορευθέντες δὲ, μάθετε τί ἐστιν	1	You should go and learn what this means	యేసు లేఖనాల్లో మాటలు చెప్పబోతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు దేవుడు లేఖనాల్లో చెప్పినది అర్థం చేసుకోవాలి.
MAT	9	13	is3t	figs-you	πορευθέντες	1	You should go	ఇక్కడ ""మీరు"" బహు వచనం. అంటే పరిసయ్యులు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	9	13	tqr3		ἔλεος θέλω καὶ οὐ θυσίαν	1	I desire mercy and not sacrifice	యేసు ప్రవక్త హోషేయ రాసిన లేఖనాల ఉదహరిస్తున్నాడు. ఇక్కడ, ""నేను"" అంటే దేవుడు.
MAT	9	13	djt7		οὐ γὰρ ἦλθον	1	For I came	ఇక్కడ ""నేను"" అంటే యేసు.
MAT	9	13	a886	figs-irony	δικαίους	1	the righteous	యేసు ఇక్కడ వ్యంగ్యం ఉపయోగిస్తున్నాడు. అక్కడ పశ్చాత్తాపం అవసరం లేని మనుషులు నీతి మంతులు ఎవరైనా ఉన్నారని కాదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తాము నీతిమంతులు అనుకునేవారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-irony]])
MAT	9	14	aa3c			0	Connecting Statement:	బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను శిష్యులు యేసు శిష్యులు ఉపవాసం చెయ్యరేమిటని ప్రశ్న వేస్తున్నారు.
MAT	9	14	k8vc		οὐ νηστεύουσιν	1	do not fast	క్రమం తప్పక భోంచేస్తారు.
MAT	9	15	r8if	figs-rquestion	μὴ δύνανται οἱ υἱοὶ τοῦ νυμφῶνος πενθεῖν, ἐφ’ ὅσον μετ’ αὐτῶν ἐστιν ὁ νυμφίος?	1	Can wedding attendants be sorrowful while the bridegroom is still with them?	యోహాను శిష్యులకు జవాబు చెప్పడానికి యేసు ఒక ప్రశ్న ఉపయోగిస్తున్నాడు. మనుషులు వివాహ ఉత్సవాల సమయంలో విలాపం ఉపవాసం చెయ్యరని అందరికీ తెలుసు. యేసు ఈ సామెత ఉపయోగించి తన శిష్యులు విలపించక పోవడం ఎందుకంటే తాను వారితో ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/writing-proverbs]])
MAT	9	15	iz9s		ἐλεύσονται δὲ ἡμέραι ὅταν	1	the days will come when	ఇది భవిషత్తులో జరగనున్న విషయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక సమయం వస్తుంది” లేక “ఒకనాడు
MAT	9	15	p6hz	figs-activepassive	ἀπαρθῇ ἀπ’ αὐτῶν ὁ νυμφίος	1	the bridegroom will be taken away from them	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పెళ్ళికొడుకు ఇకపై వారితో ఉండడు.” లేక “పెళ్ళికొడుకును వారినుండి తీసివేస్తారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	9	15	u8er		ἀπαρθῇ	1	will be taken away	యేసు బహుశా ఆయన మరణం గురించి చెప్తూ ఉండవచ్చు. కానీ దీన్ని స్పష్టంగా చెప్పకూడదు. ఇక్కడ అనువాదంలో పెళ్లి పోలికను ఉంచడానికి పెళ్ళికొడుకు అక్కడ నుంచి వెళ్ళిపోవడం గురించి చెబితే సరిపోతుంది.
MAT	9	16	v4a1			0	Connecting Statement:	యేసు యోహాను శిష్యులు అడిగిన ప్రశ్న కు జవాబు కొనసాగిస్తున్నాడు. మనుషులు ఒక దానితో ఒకటి కలపని పాత విషయాలు, కొత్త విషయాలు అనే రెండు ఉదాహరణలు ఇస్తున్నాడు.
MAT	9	16	yf98		οὐδεὶς δὲ ἐπιβάλλει ἐπίβλημα ῥάκους ἀγνάφου ἐπὶ ἱματίῳ παλαιῷ	1	No man puts a piece of new cloth on an old garment	కొత్త గుడ్డ ముక్కను పాత బట్టకు అతుకు వేయరు. లేక “మనుషులు కొత్త గుడ్డ ముక్కను పాత బట్టకు మాసిక వేయరు
MAT	9	16	bk47		ἱματίῳ παλαιῷ…τοῦ ἱματίου	1	an old garment ... the garment	పాత బట్ట.. బట్టలు
MAT	9	16	x752		αἴρει…τὸ πλήρωμα αὐτοῦ ἀπὸ τοῦ ἱματίου	1	the patch will tear away from the garment	మాసిక ఆ బట్టను చింపేస్తుంది. ఆ బట్టను ఎవరైన ఉతికితే, కొత్త గుడ్డ ముక్క కుదించుకు పోతుంది. కానీ మాసిక ఆ పాత బట్టను చినిగిపోయేలా చేస్తుంది. ఇది వస్త్రం యొక్క గుడ్డ ముక్కను చీల్చుకుని, పెద్ద రంధ్రం వదిలి మాసిక వేసేందుకు వాడిన కొత్త గుడ్డ పాత వస్త్రాన్ని చింపుతుంది. ఇది పాత వస్త్రంలో ఒక రంధ్రం కప్పి వేయడానికి ఉపయోగించిన గుడ్డ ముక్క
MAT	9	16	rem6		τὸ πλήρωμα αὐτοῦ	1	the patch	మాసిక ఆ బట్టను చింపేస్తుంది. ఆ బట్టను ఎవరైన ఉతికితే, కొత్త గుడ్డ ముక్క కుదించుకు పోతుంది. కానీ మాసిక ఆ పాత బట్టను చినిగిపోయేలా చేస్తుంది. ఇది వస్త్రం యొక్క గుడ్డ ముక్కను చీల్చుకుని, పెద్ద రంధ్రం వదిలి మాసిక వేసేందుకు వాడిన కొత్త గుడ్డ పాత వస్త్రాన్ని చింపుతుంది. ఇది పాత వస్త్రంలో ఒక రంధ్రం కప్పి వేయడానికి ఉపయోగించిన గుడ్డ ముక్క
MAT	9	16	t71t	figs-activepassive	χεῖρον σχίσμα γίνεται	1	a worse tear will be made	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇది చినుగును మరింత పెద్దది చేస్తుంది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	9	17	q9wh			0	Connecting Statement:	యేసు యోహాను శిష్యులు ప్రశ్నకు జవాబు కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	9	17	s13y		οὐδὲ βάλλουσιν οἶνον νέον εἰς ἀσκοὺς παλαιούς	1	Neither do people put new wine into old wineskins	యేసు మరొక సామెత ఉపయోగించి యోహాను శిష్యులకు జవాబు ఇస్తున్నాడు. [మత్తయి 9:16]లో ఉన్న సామెత అర్థమే దీనికి కూడా వర్తిస్తుంది.(./09/16.md).
MAT	9	17	fbl3		οὐδὲ βάλλουσιν	1	Neither do people put	ఎవరూ నింపరు, లేక “మనుషులు పొయ్యరు.
MAT	9	17	h26e	translate-unknown	οἶνον νέον	1	new wine	దీని అర్థం ఇంకా పులవని ద్రాక్షరసం. ద్రాక్షలు మీ ప్రాంతంలో తెలియక పొతే పండ్ల కోసం వాడే సాధారణ పదం వాడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ద్రాక్ష రసం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-unknown]])
MAT	9	17	dpv4		ἀσκοὺς παλαιούς	1	old wineskins	దీని అర్థం ద్రాక్షరసం తిత్తులు బాగా సాగి ఎండిపోయాయి. ఎందుకంటే వారు ఇప్పటికే ద్రాక్షరసం పులియబెట్టడానికి వాటిని ఉపయోగించారు.
MAT	9	17	v4x2		ἀσκοὺς	1	wineskins	ద్రాక్షరసం సంచులు. లేక “చర్మం తిత్తులు. ""వీటిని జంతు చర్మంతో తయారు చేస్తారు.
MAT	9	17	hv8f	figs-activepassive	ὁ οἶνος ἐκχεῖται καὶ οἱ ἀσκοὶ ἀπόλλυνται	1	the wine will be spilled, and the wineskins will be destroyed	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అది ద్రాక్షరసం తిత్తులను పిగిలిపోజేసి ద్రాక్షరసం ఒలికిపోయేలా చేస్తుంది. "" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	9	17	tg2k		ῥήγνυνται οἱ ἀσκοί	1	the skins will burst	కొత్త ద్రాక్షరసం పులిసినప్పుడు అది పొంగుతుంది. తిత్తులు చినిగిపోతాయి ఎందుకంటే అవి సాగవు.
MAT	9	17	cid7		ἀσκοὺς καινούς	1	fresh wineskins	కొత్త ద్రాక్షరసం తిత్తులు లేక “కొత్త ద్రాక్షరసం సంచులు."" దీని అర్థం ఎప్పుడూ వాడని ద్రాక్షరసం తిత్తులు.
MAT	9	17	i8v4	figs-activepassive	ἀμφότεροι συντηροῦνται	1	both will be preserved	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇది ద్రాక్షరసం, ద్రాక్షరసం తిత్తులు రెంటినీ క్షేమంగా ఉంచుతుంది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	9	18	a7ax			0	Connecting Statement:	ఇది యేసు ఒక యూదు అధికారి కూతురును బ్రతికించిన సంఘటన.
MAT	9	18	mj4x		ταῦτα	1	these things	దీని అర్థం యోహాను శిష్యులకు ఉపవాసం గురించి యేసు ఇచ్చిన జవాబు.
MAT	9	18	eqp1		ἰδοὺ	1	behold	“ఇదిగో” అనే పదం కథనంలో ఒక కొత్త వ్యక్తి వచ్చాడని మనలను హెచ్చరిస్తున్నది. మీ భాషలో దీన్ని చూపించే మార్గం ఉంటుంది..
MAT	9	18	n1i6	translate-symaction	προσεκύνει αὐτῷ	1	bowed down to him	యూదు సంస్కృతిలో ఒక మనిషి పట్ల గౌరవం చూపే పధ్ధతి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	9	18	in6t		ἐλθὼν ἐπίθες τὴν χεῖρά σου ἐπ’ αὐτήν καὶ ζήσεται	1	come and lay your hand on her, and she will live	యూదు అధికారికి తన కూతుర్ని బ్రతికించే శక్తి యేసుకు ఉన్నదని నమ్మకం ఉన్నట్టు చూపిస్తున్నది.
MAT	9	19	z99m		οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ	1	his disciples	యేసు శిష్యులు
MAT	9	20	ai7a			0	Connecting Statement:	ఇది యేసు బాగు చేసిన సంఘటన. యూదు అధికారి ఇంటికి యేసు వెళుతుండగా మరొక స్త్రీ తారసపడింది.
MAT	9	20	etd3		ἰδοὺ	1	Behold	“ఇదిగో” అనే పదం కథనంలో ఒక కొత్త వ్యక్తి వచ్చాడని మనలను హెచ్చరిస్తున్నది. మీ భాషలో దీన్ని చూపించే మార్గం ఉంటుంది..
MAT	9	20	gv15	figs-euphemism	αἱμορροοῦσα	1	who suffered from a discharge of blood	ఆమెకు రక్తస్రావం ఉంది. లేక “తరుచుగా రక్తం కారుతుంది."" ఆమెకు బహుశా గర్భసంచిలోనుండి సమయం కాకపోయినా రక్తస్రావం అవుతూ ఉండవచ్చు. కొన్ని సంస్కృతుల్లో ఈ స్థితిని మంచిమాటల్లో చెప్పే వీలు ఉండవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-euphemism]])
MAT	9	20	na37	translate-numbers	δώδεκα ἔτη	1	twelve years	12 సంవత్సరాలు (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	9	20	m9zq		τοῦ ἱματίου αὐτοῦ	1	his garment	ఆయన వస్త్రం. లేక “అయన ధరించినది.
MAT	9	21	eb6t	figs-events	ἔλεγεν γὰρ ἐν ἑαυτῇ, ἐὰν μόνον ἅψωμαι τοῦ ἱματίου αὐτοῦ, σωθήσομαι.	1	For she had said to herself, ""If only I touch his clothes, I will be made well.	“ఆమె తనలో అనుకుంది.“ ఆమె యేసు వస్త్రం తాకింది. ఇది “ఆమె ఎందుకు యేసు వస్త్రం తాకిందో తెలియజేస్తున్నది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-events]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/translate-versebridge]])
MAT	9	21	ukb8	figs-explicit	ἐὰν μόνον ἅψωμαι τοῦ ἱματίου αὐτοῦ	1	If only I touch his clothes	యూదు ధర్మశాస్త్రం ప్రకారం, ఎందుకంటే “ఆమెకు స్రావం ఉంది గనక “ ఆమె ఎవరినీ ముట్టుకోకూడదు. “ఆమె ఆయన బట్టలు ముట్టుకుంటే యేసులోని ప్రభావం తనను స్వస్థ పరుస్తుందని ఆమె అనుకుంది. అయతే తాను ఆయన్ను తాకినట్టు ఆయనకు తెలియదులే అనుకుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	9	22	vi84		ὁ δὲ Ἰησοῦς	1	But Jesus	ఆ స్త్రీ “తాను రహస్యంగా ఆయన్ను తాకాలనుకుంది, కానీ యేసు
MAT	9	22	x398		θύγατερ	1	Daughter	ఆ స్త్రీ యేసు అసలు కూతురు కాదు. యేసు ఆమెతో ఆప్యాయంగా మాట్లాడుతున్నాడు. ఇది గందరగోళంగా అనిపిస్తే దీన్ని ఇలా కూడా తర్జుమా చెయ్య వచ్చు""యువతి"" లేదా అసలు మొత్తం మానెయ్యవచ్చు.
MAT	9	22	q6ca		ἡ πίστις σου σέσωκέν σε	1	your faith has made you well	ఎందుకంటే నేను నిన్ను స్వస్థ పరచగలనని నమ్మావు.
MAT	9	22	zv2n	figs-activepassive	ἐσώθη ἡ γυνὴ ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης	1	the woman was healed from that hour	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసు ఆ క్షణంలో ఆమెను బాగు చేశాడు.(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	9	23	tu2c			0	Connecting Statement:	యూదు అధికారి కూతురును తిరిగి బ్రతికించే సన్నివేశానికి మళ్ళీ వస్తున్నాము.
MAT	9	23	jae1		τοὺς αὐλητὰς καὶ τὸν ὄχλον θορυβούμενον	1	the flute players and the crowds making much noise	ఇది చనిపోయిన వారికోసం విలపించే సాధారణ పధ్ధతి.
MAT	9	23	gy7g		τοὺς αὐλητὰς	1	flute players	వేణువు వాయించే మనుషులు.
MAT	9	24	v1st		ἀναχωρεῖτε	1	Go away	యేసు అనేక మంది మనుషులతో మాట్లాడుతున్నాడు కాబట్టి మీ భాషలో బహు వచనం ఆజ్ఞ పదం వాడండి.
MAT	9	24	pc1m	figs-euphemism	οὐ…ἀπέθανεν τὸ κοράσιον, ἀλλὰ καθεύδει	1	the girl is not dead, but she is asleep	యేసు అలంకారిక భాష ఉపయోగిస్తున్నాడు. ఆ దినాల్లో చనిపోయిన వాణ్ణి “నిద్ర పోతున్నాడు” అనడం వాడుక. కానీ ఇక్కడ చనిపోయిన బాలిక మళ్ళీ”ఆమె నిద్రనుంచి మేల్కొన్నట్టు” లేస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-euphemism]])
MAT	9	25	iy6x			0	General Information:	వ. 26 చనిపోయిన అమ్మాయిని బ్రతికించడాన్ని వర్ణించే సంక్షిప్త ప్రతిపాదన.
MAT	9	25	utu3			0	Connecting Statement:	ఇది యూదు అధికారి కూతురును తిరిగి బ్రతికించే సన్నివేశానికి ముగింపు.
MAT	9	25	nqs6	figs-activepassive	ὅτε δὲ ἐξεβλήθη ὁ ὄχλος	1	When the crowd had been put outside	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తరువాత యేసు జనసమూహాన్ని బయటికి పంపించి వేశాడు.” లేక “తరువాత కుటుంబంలోని మనుషులను బయటికి పంపాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	9	25	mm3q		ἠγέρθη	1	got up	మంచం మీద నుండి లే. ఇది [మత్తయి 8:15]లో ఉన్న అర్థం ఇచ్చే మాటే.(./08/15.md).
MAT	9	26	rxs4		καὶ ἐξῆλθεν ἡ φήμη αὕτη εἰς ὅλην τὴν γῆν ἐκείνην	1	The news about this spread into all that region	ఆ ప్రాంతం అంతటినుంది మనుషులు ఇది విన్నారు. లేక “ఆ బాలికను సజీవంగా చూసిన మనుషులు మొత్తం ప్రాంతానికి ఈ మాట చెప్పారు.
MAT	9	27	b1h6			0	Connecting Statement:	యేసు స్వస్తపరిచిన ఇద్దరు గుడ్డి వాళ్ళ కథనం మొదలవుతున్నది.
MAT	9	27	a8nm		καὶ παράγοντι ἐκεῖθεν τῷ Ἰησοῦ	1	As Jesus passed by from there	యేసు ఆ ప్రాంతం విడిచి వెళ్ళి పోతున్నప్పుడు.
MAT	9	27	nwe9		παράγοντι	1	passed by	బయల్దేరాడు లేదా విడిచి వెళ్ళి పోతున్నప్పుడు .
MAT	9	27	suc1		ἠκολούθησαν αὐτῷ	1	followed him	దీని అర్థం వారు యేసు వెనక నడుస్తున్నారు. వారు ఆయన శిష్యులు కావచ్చు, కాక పోవచ్చు.
MAT	9	27	d8bu	figs-explicit	ἐλέησον ἡμᾶς	1	Have mercy on us	వారు యేసు తమను స్వస్థ పరచమని కోరారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	9	27	dh5d		Υἱὲ Δαυείδ	1	Son of David	యేసు వాస్తవంగా దావీదు కుమారుడు కాదు. కాబట్టి దీన్ని ఇలా అనువదించవచ్చు"" దావీదు సంతతి వాడు."" అయితే, ""దావీదు కుమారుడు "" అనేది కూడా మెస్సియకు ఒక బిరుదు ఈ మనుషులు బహుశా యేసును ఈ బిరుదుతో పిలుస్తున్నారు.
MAT	9	28	yr4h		ἐλθόντι δὲ εἰς τὴν οἰκίαν	1	When Jesus had come into the house	ఇది యేసు సొంత ఇల్లు లేక [మత్తయి 9:10]లో చెప్పిన ఇల్లు (./09/10.md).
MAT	9	28	e81f	figs-ellipsis	ναί, Κύριε	1	Yes, Lord	వారి జవాబు మొత్తం ఇక్కడ లేదు. కానీ ఉన్నట్టు గ్రహించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అవును, ప్రభూ, నీవు మమ్మల్ని స్వస్థ పరచగలవని నమ్ముతున్నాము."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	9	29	b3rl		ἥψατο τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν λέγων	1	touched their eyes and said	ఆయన ఆ ఇద్దరు మనుషుల కళ్ళు ఒకే సారి తాకాడో లేక కేవలం తన కుడి చేతులు ఒకరి వెంట ఒకరిపై ఉంచాడో స్పష్టంగా లేదు. స్వస్థత కోసం సాధారణంగా ఎడమ చెయ్యి మామూలు విషయాలకు వాడతారు కాబట్టి బహుశా అయన తన కుడి చెయ్యి ఉపయోగించి ఉండాలి.వారిని తాకుతున్నప్పుడు మాట్లాడాడో, లేక మొదట తాకి తరువాత మాట్లాడాడో స్పష్టంగా లేదు.
MAT	9	29	w92e	figs-activepassive	κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν γενηθήτω ὑμῖν	1	Let it be done to you according to your faith	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" నీవు నమ్మినట్టే నేను చేస్తాను.” లేక “ఎందుకంటే నీవు నమ్మావు గనక నిన్ను స్వస్థపరుస్తాను."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	9	30	uk2a	figs-idiom	ἠνεῴχθησαν αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοί	1	their eyes were opened	దీని అర్థం వారు చూడగలిగారు. దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు వారి కళ్ళు బాగు చేశాడు.” లేక “ఇద్దరు గుడ్డి వాళ్ళు చూడగలిగారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	9	30	t6p8	figs-idiom	ὁρᾶτε μηδεὶς γινωσκέτω	1	See that no one knows about this	ఇక్కడ ""చూడండి"" అంటే ""కచ్చితంగా."" ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇది ఎవరికీ తెలియకుండా చూడండి” లేక “నేను నిన్ను బాగుచేశానని ఎవరితో చెప్పకండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	9	31	y574		οἱ δὲ	1	But the two men	ఆ ఇద్దరు మనుషులు యేసు వారితో చెప్పినట్టు చెయ్యలేదు.
MAT	9	31	y4b2		διεφήμισαν	1	spread the news	వారు అనేక మందికీ తమకు జరిగినది చెప్పారు.
MAT	9	32	tya1			0	Connecting Statement:	ఇది యేసు ఒక దయ్యం పట్టిన మూగ వాణ్ణి స్వస్థ పరిచిన సన్నివేశం.
MAT	9	32	v9tr		ἰδοὺ	1	behold	“ఇదిగో” అనే పదం కథనంలో ఒక కొత్త వ్యక్తి వచ్చాడని మనలను హెచ్చరిస్తున్నది. మీ భాషలో దీన్ని చూపించే మార్గం ఉంటుంది..
MAT	9	32	kr24	figs-activepassive	προσήνεγκαν αὐτῷ ἄνθρωπον κωφὸν	1	a mute man ... was brought to Jesus	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరో ఒక మూగ మనిషిని యేసు దగ్గరకు తీసుకువచ్చారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	9	32	sh32		κωφὸν	1	mute	మాట్లాడలేని
MAT	9	32	n6fs	figs-activepassive	δαιμονιζόμενον	1	possessed by a demon	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దయ్యం పట్టిన వాడు” లేక “దయ్యం అదుపులో ఉన్నవాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	9	33	d6zs	figs-activepassive	καὶ ἐκβληθέντος τοῦ δαιμονίου	1	When the demon had been driven out	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తరువాత యేసు దయ్యాన్ని వెళ్ళగొట్టాడు.” లేక “తరువాత యేసు దయ్యాన్ని వెళ్ళిపొమ్మని అజ్ఞాపించాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	9	33	r8ce		ἐλάλησεν ὁ κωφός	1	the mute man spoke	ఈ మూగ మనిషి మాట్లాడసాగాడు. లేక “ఆ మనిషి మాట్లాడాడు” లేక “ఆ మనిషికి మూగతనం పోయి మాట్లాడాడు.
MAT	9	33	d1lf		καὶ ἐθαύμασαν οἱ ὄχλοι	1	The crowds were astonished	మనుషులు ఆశ్చర్యపోయారు
MAT	9	33	y4l5	figs-activepassive	οὐδέποτε ἐφάνη οὕτως	1	This has never been seen	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇది ఇంతకు ముందెన్నడూ జరగలేదు.” లేక “ఇంతకు ముందు ఎవరూ ఇలాటిది చెయ్యలేదు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	9	34	z2r7		ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια	1	he drives out demons	అయన దురాత్మలను వెళ్ళగొట్టాడు.
MAT	9	34	q623		ἐκβάλλει	1	he drives	“అయన” అనే సర్వనామం యేసును సూచిస్తున్నది.
MAT	9	35	z6ya			0	General Information:	వ. 36 లో ఒక కొత్త భాగం మొదలవుతున్నది. యేసు తన శిష్యులను తాను చేసినట్టుగానే బోధించడానికి, స్వస్థ పరచడానికి పంపించాడు.
MAT	9	35	xpp4	writing-endofstory		0		వ. 35 లో [మత్తయి 8:1]దగ్గర మొదలైన కథనం అంతం అయింది.(./08/01.md) అంటే యేసు గలిలయలో జరిగించిన స్వస్థ పరిచే పరిచర్య. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-endofstory]])
MAT	9	35	x9ck	figs-hyperbole	τὰς πόλεις πάσας	1	all the cities	అన్నీ"" అనే పదం అతిశయోక్తి. యేసు అనేక నగరాలకు వెళ్ళాడని ఇది చెబుతున్నది. అయన తప్పనిసరిగా వాటన్నిటికీ వెళ్ళాడని చెప్పడం లేదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అనేక నగరాలు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
MAT	9	35	ehx5		πόλεις…κώμας	1	cities ... villages	పెద్ద గ్రామాలు చిన్న గ్రామాలు లేక “పెద్ద ఊళ్లు చిన్న ఊళ్లు
MAT	9	35	uz5e	figs-abstractnouns	τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας	1	the gospel of the kingdom	ఇక్కడ ""రాజ్యం"" అంటే దేవుడు రాజుగా పరిపాలించే స్థితి. దీన్ని ఇక్కడ ఎలా అనువదించారో చూడండి[మత్తయి 4:23](./04/23.md). ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" దేవుడు రాజుగా పరిపాలించే స్థితిని చెప్పే సువార్త."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
MAT	9	35	e7at		πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν	1	all kinds of disease and all kinds of sickness	ప్రతి వ్యాధి ప్రతి రోగం. ఈ పదాలు""వ్యాధి” “రోగం"" అనేవి ఒక దానికొకటి సంబంధం ఉన్నాయి. కానీ సాధ్యమైతే వేరువేరు మాటలుగా తర్జుమా చెయ్యండి. ""వ్యాధి"" అనేది ఒక వ్యక్తిని రోగిగా చేస్తుంది. ""రోగం"" భౌతిక బలహీనత, లేక వ్యాధి ఫలితం.
MAT	9	36	t47i	figs-simile	ὡσεὶ πρόβατα μὴ ἔχοντα ποιμένα	1	They were like sheep without a shepherd	ఇది ఉపమాలంకారం. అంటే వారిని చూసుకునే నాయకుడు లేడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుషులకు నాయకుడు లేడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	9	37	q95i			0	General Information:	యేసు ఒక పంటకోత గురించి సామెత ఉపయోగించి తన శిష్యులతో చెబుతున్నాడు. వారు ఇంతకుముందు భాగంలో చెప్పిన జనసమూహాల అవసరతలు పట్టించుకోవాలి.
MAT	9	37	mur4	writing-proverbs	ὁ μὲν θερισμὸς πολύς, οἱ δὲ ἐργάται ὀλίγοι	1	The harvest is plentiful, but the laborers are few	యేసు తనకు కనబడినదానికి స్పందించడానికి ఒక సామెత వాడుతున్నాడు. యేసు ఉద్దేశం అక్కడ దేవునిపై నమ్మకం ఉంచగోరుతున్న అనేక మంది మనుషులు ఉన్నారు గానీ దేవుని సత్యం వారికి బోధించడానికి కొద్ది మంది మాత్రమే ఉన్నారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-proverbs]])
MAT	9	37	m6ke		ὁ μὲν θερισμὸς πολύς	1	The harvest is plentiful	పండిన ఆహారం పుష్కలంగా ఉంది గానీ దాన్ని సేకరించేవారు కొద్ది మందే ఉన్నారు.
MAT	9	37	h3a2		ἐργάται	1	laborers	పనివారు
MAT	9	38	vz8y		δεήθητε…τοῦ Κυρίου τοῦ θερισμοῦ	1	pray to the Lord of the harvest	దేవుణ్ణి ప్రార్థించండి. ఎందుకంటే పంటకోత బాధ్యత ఆయనదే.
MAT	10	intro	m5iu			0		# మత్తయి 10 సాధారణ నోట్సు<br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేకాంశాలు<br><br>### పన్నెండుమంది శిష్యులను పంపడం<br><br> ఈ అధ్యాయంలోఅనేక వచనాలు ఏ విధంగా యేసు పన్నెండుమంది శిష్యులను పంపించాడో వర్ణిస్తున్నాయి. దేవుని రాజ్యం గురించి తన సందేశం వినిపించమని వారిని పంపాడు. వారు ఇశ్రాయేల్ జాతికి మాత్రమే అయన సందేశం చెప్పాలి, యూదేతరులకు కాదు.<br><br>## ఈ అధ్యాయంలో ఇతర అనువాద సమస్యలు. <br><br>### పన్నెండుమంది శిష్యులు<br><br>ఇక్కడ పన్నెండుమంది శిష్యుల జాబితా ఉంది:<br><br> మత్తయి:<br><br>సీమోను (పేతురు), అంద్రెయ, జెబెదయి కుమారుడు యాకోబు, జెబెదయి కుమారుడు యోహాను, ఫిలిప్పు, బర్తోలోమయి, తోమా, మత్తయి, అల్ఫయి కుమారుడు యాకోబు, తద్దయి, దేశాభిమాని సీమోను, యూదా ఇస్కరియోతు.<br><br>మార్కులో:<br><br>సీమోను (పేతురు), అంద్రెయ, జెబెదయి కుమారుడు యాకోబు, జెబెదయి కుమారుడు యోహాను (వారికి యేసు బోయనెర్గెస్ అని పేరు పెట్టాడు. అంటే, పిడుగు కుమారులు), ఫిలిప్పు, బర్తోలోమయి, మత్తయి, తోమా, అల్ఫయి కుమారుడు యాకోబు, తద్దయి, దేశాభిమాని సీమోను, యూదా ఇస్కరియోతు.<br><br>లూకాలో:<br><br>సీమోను (పేతురు), అంద్రెయ, యాకోబు, యోహాను, ఫిలిప్పు, బర్తోలోమయి, మత్తయి, తోమా, అల్ఫయి కుమారుడు యాకోబు, సీమోను (ఇతనికి దేశాభిమాని అని పేరు), యాకోబు కుమారుడు యూదా, యూదా ఇస్కరియోతు.<br><br>తద్దయి బహుశా యాకోబు కుమారుడు యూదాయే అయి ఉండ వచ్చు.<br><br>### ""దేవుని రాజ్యం దగ్గర పడింది""<br><br>""దేవుని రాజ్యం"" అప్పటికే ఉందా, లేక యోహాను ఈ మాటలు చెప్పిన తరువాత వచ్చిందా అనేది స్పష్టంగా లేదు. ఇంగ్లీషు అనువాదాలు తరచుగా సమీపించింది అనే పదబంధం ఉపయోగిస్తాయి. కానీ ఈ మాటలు తర్జుమా చెయ్యడం కష్టం. ఇతర వాచకాలు “దగ్గర పడింది” మొదలైన పదబంధాలు ఉపయోగిస్తాయి.
MAT	10	1	nhp2			0	Connecting Statement:	ఇది యేసు తన పన్నెండుమంది శిష్యులను తన పనికోసం పంపిన కథనం ఆరంభం.
MAT	10	1	gjs9	translate-numbers	καὶ προσκαλεσάμενος τοὺς δώδεκα μαθητὰς αὐτοῦ	1	called his twelve disciples together	తన 12 మంది శిష్యులకు చెప్పాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	10	1	x1er		ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν	1	gave them authority	మీ వాచకం 1) దురాత్మలను వెళ్ళగొట్టడానికి, 2) వ్యాధి రోగం స్వస్థ పరచడానికి అధికారం అని స్పష్టంగా ఉండేలా చూసుకోండి.
MAT	10	1	pq8k		ὥστε ἐκβάλλειν αὐτὰ	1	to drive them out	దురాత్మలను వెళ్ళగొట్టడానికి
MAT	10	1	x29j		πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν	1	all kinds of disease and all kinds of sickness	ప్రతి వ్యాధి ప్రతి రోగం. ఈ పదాలు""వ్యాధి” “రోగం"" అనేవి ఒక దానికొకటి సంబంధం ఉన్నాయి. కానీ సాధ్యమైతే వేరువేరు మాటలుగా తర్జుమా చెయ్యండి. ""వ్యాధి"" అనేది ఒక వ్యక్తిని రోగిగా చేస్తుంది. ""రోగం"" భౌతిక బలహీనత, లేక వ్యాధి ఫలితం..
MAT	10	2	yt7a			0	General Information:	ఇక్కడ రచయిత పన్నెండుమంది అపోస్తలుల పేర్లు నేపథ్య సమాచారంగా ఇస్తున్నాడు.
MAT	10	2	t59v	writing-background	δὲ	1	Now	ఇది ముఖ్య కథనంలో విరామాన్ని సూచిస్తున్నది. ఇక్కడ మత్తయి పన్నెండుమంది అపోస్తలుల నేపధ్య సమాచారం ఇస్తున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-background]])
MAT	10	2	f1vu		τῶν…δώδεκα ἀποστόλων	1	twelve apostles	[మత్తయి 10:1]లో ఉన్న అదే ""పన్నెండుమంది శిష్యుల"" గుంపు (./10/01.md).
MAT	10	2	sc7b	translate-ordinal	πρῶτος	1	first	ఇది క్రమంలో మొదటిది, ప్రాముఖ్యతలో కాదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-ordinal]])
MAT	10	3	g6eg		Μαθθαῖος ὁ τελώνης	1	Matthew the tax collector	మత్తయి, పన్ను వసూలుదారుడు
MAT	10	4	n4st		ὁ Καναναῖος	1	the Zealot	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు. 1) ""దేశాభిమాని"" అనేది బిరుదు. యూదులకు రోమా పాలన నుండి విముక్తి కలిగించాలని పోరాడిన వర్గం లోని వాడు. ""దేశభక్తుడు” లేక “జాత్యభిమాని"" లేక 2) ""దేశాభిమాని"" అంటే దేవుని గురించి ఆత్మ తీవ్రత గలవాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తీవ్ర అభినివేశం గలవాడు” లేక “అవేశపరుడు.
MAT	10	4	kmp2		ὁ καὶ παραδοὺς αὐτόν	1	who would betray him	యేసుకు ద్రోహం చేసిన వాడు.
MAT	10	5	sn9v	figs-events		0	General Information:	వ. 5 అయన పన్నెండుమందినీ పంపించాడని చెబుతున్నప్పటికీ యేసు ఈ సూచనలు వారిని పంపకముందే ఇచ్చాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-events]])
MAT	10	5	aw5h			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ యేసు తన శిష్యులకు సూచనలు ఇవ్వడం మొదలు పెట్టాడు. వారు బోధించడానికి వెళ్ళినప్పుడు వారికి ఏమి ఎదురౌతాయో చెబుతున్నాడు.
MAT	10	5	c46d		τούτους τοὺς δώδεκα ἀπέστειλεν ὁ Ἰησοῦς	1	These twelve Jesus sent out	యేసు ఈ పన్నెండుమందిని పంపాడు. లేక “యేసు పంపిన పన్నెండు మంది వీరే.
MAT	10	5	yix4		ἀπέστειλεν	1	sent out	యేసు ఒక ప్రయోజనం ఆశించి వారిని పంపాడు.
MAT	10	5	ryl4		παραγγείλας αὐτοῖς	1	He instructed them	వారికి ఏవి అవసరం అవుతాయో చెప్పాడు. “అజ్ఞాపించాడు.
MAT	10	6	q1pb	figs-metaphor	τὰ πρόβατα τὰ ἀπολωλότα οἴκου Ἰσραήλ	1	lost sheep of the house of Israel	ఇది రూపకఅలంకారం. ఇశ్రాయేల్ జాతి మొత్తాన్ని “కాపరికీ దూరంగా దారి తప్పిన గొర్రెలతో పోలుస్తున్నాడు.” (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	10	6	b6i2	figs-metonymy	οἴκου Ἰσραήλ	1	house of Israel	దీని అర్థం ఇశ్రాయేల్ జాతి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇశ్రాయేలు ప్రజలు” లేక “ఇశ్రాయేల్ సంతతి వారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	7	uff2	figs-you	πορευόμενοι	1	as you go	ఇక్కడ ""మీరు"" బహు వచనం అంటే పన్నెండుమంది అపోస్తలులు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	10	7	w59i	figs-metonymy	ἤγγικεν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	The kingdom of heaven has come near	దేవుని రాజ్యం"" అనే పదబంధం అర్థం దేవుడు రాజుగా పరిపాలించే స్థితి. ఈ పదబంధం ఒక్క మత్తయి సువార్తలో మాత్రమే ఉంది. సాధ్యమైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" అని రాయండి. దీన్ని ఇక్కడ ఎలా అనువదించారో చూడండి[మత్తయి 3:2](./03/02.md). ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మన దేవుడుపరలోకంలో త్వరలో తనను రాజుగా కనపరచుకుంటాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	8	e13x			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు వారు బోధించడానికి వెళ్ళినప్పుడు ఏమి బోధించాలో చెబుతున్నాడు.
MAT	10	8	v5sp	figs-you	θεραπεύετε…ἐγείρετε…καθαρίζετε…ἐκβάλλετε…ἐλάβετε…δότε	1	Heal ... raise ... cleanse ... cast out ... you have received ... give	ఈ క్రియాపదాలన్నీ బహు వచనాలు, పన్నెండుమంది అపోస్తలుల గురించినవి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	10	8	bb4d	figs-idiom	νεκροὺς ἐγείρετε	1	raise the dead	ఇది ఒక జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మృతులు మళ్ళీ సజీవులయ్యేలా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	10	8	ilj9	figs-ellipsis	δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε	1	Freely you have received, freely give	యేసు తన శిష్యులు పొందినది, వారు ఇవ్వవలసినది ఏమిటో స్పష్టంగా చెప్పలేదు. కొన్ని భాషల్లో ఈ వాక్యంలో ఈ సమాచారం తప్పకుండా ఇవ్వవలసి రావచ్చు. ఇక్కడ ""ఉచితంగా "" అంటే ఎలాటి డబ్బు తీసుకోకుండా. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఉచితంగా నీకు దొరికింది. ఉచితంగా వేరొకరికి ఇవ్వు.” లేక “నీవు డబ్బు చెల్లించకుండా వీటిని పొందావు కాబట్టి డబ్బు వసూలు చెయ్యకుండా ఇతరులకు ఇవ్వండి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	10	8	ls6j	figs-metaphor	δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε	1	Freely you have received, freely give	ఇక్కడ ""పొందారు"" అనేది రూపకఅలంకారం. కొన్ని పనులు చేసే సామర్థ్యం. అలానే ""ఇవ్వండి"" అనేది రూపకఅలంకారం. ఇతరులకు ఇచ్చే సామర్థ్యం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఉచితంగా వీటిని చేసే సామర్థ్యం పొందావు. ఉచితంగానే ఇతరుల కోసం వాటిని చెయ్యండి.” లేక “ఉచితంగానే ఈ పనులు చేసే సామర్థ్యం మీకు ఇచ్చాను. ఉచితంగానే వాటిని ఇతరుల కోసం చెయ్యండి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	10	9	dw4i	figs-you	ὑμῶν	1	your	దీని అర్థం పన్నెండుమంది అపోస్తలులు. ఇది బహు వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	10	9	a4xx	figs-metonymy	χρυσὸν, μηδὲ ἄργυρον, μηδὲ χαλκὸν	1	gold, silver, or copper	ఇవి నాణాలు తాయారు చేసే లోహాలు. ఇది అన్యాపదేశంగా డబ్బును సూచిస్తున్నది. కాబట్టి మీ ప్రాంతంలో ఇవి లభ్యంకాకపోతే “డబ్బు” అని తర్జుమా చెయ్యండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	9	b4m7		τὰς ζώνας	1	purses	దీని అర్థం ""బెల్టులు” లేక “డబ్బు బెల్టులు,"" కానీ డబ్బు తీసుకుపోవడానికి ఉపయోగించే దేన్నైనా ఇలా పిలవవచ్చు. బెల్టు అంటే గుడ్డ లేక తోలు సంచీ. దాన్ని నడుముకు కట్టుకుంటారు. ఇది తరచుగా వెడల్పుగా ఉండి డబ్బు తీసుకుపోవడానికి పనికివస్తుంది.
MAT	10	10	kia9		πήραν	1	traveling bag	ప్రయాణంలో సరుకులు తీసుకుపోయే సంచీ, లేక ఆహారం డబ్బు తీసుకు పోయే సంచీ.
MAT	10	10	i2ex		δύο χιτῶνας	1	an extra tunic	[మత్తయి 5:40]లో మీరు వాడిన పదమే వాడండి. “అంగీ.""(./05/40.md).
MAT	10	10	ei4d		ὁ ἐργάτης	1	laborer	పనివాడు
MAT	10	10	m97h	figs-synecdoche	τῆς τροφῆς αὐτοῦ	1	his food	ఇక్కడ ""ఆహారం"" అంటే ఒక వ్యక్తికి అవసరం అయిన ఏదైనా. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతనికి అవసరమైనవి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	10	11	dk1r			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులతో వారు వెళ్ళినప్పుడు బోధించడానికి వారు ఏమి చెయ్యాలో సూచనలు ఇస్తున్నాడు.
MAT	10	11	b7ig		εἰς ἣν δ’ ἂν πόλιν ἢ κώμην εἰσέλθητε	1	Whatever city or village you enter	మీరు ఒక పట్టణం లేక గ్రామంలో ప్రవేశించినప్పుడు లేక “మీరు ఏదైనా పట్టణం లేక గ్రామం వెళ్ళినప్పుడు.
MAT	10	11	p4ln		πόλιν…κώμην	1	city ... village	పెద్ద గ్రామం చిన్న గ్రామం లేక “పెద్ద ఊరు చిన్న ఊరు."" దీన్ని ఇక్కడ ఎలా అనువదించారో చూడండి[మత్తయి 9:35](./09/35.md).
MAT	10	11	r7kj	figs-you	εἰσέλθητε	1	you	ఇది బహు వచనం మరియు పన్నెండుమంది అపోస్తలులను సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	10	11	c3uf		ἄξιός	1	worthy	యోగ్యుడైన"" వ్యక్తి అంటే శిష్యులను ఆహ్వానించే వాడు.
MAT	10	11	a41d	figs-explicit	κἀκεῖ μείνατε ἕως ἂν ἐξέλθητε	1	stay there until you leave	ఈ ప్రతిపాదన పూర్తి అర్థం స్పష్టం చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు ఆ ఊరు వదిలిపోయే దాకా ఆ వ్యక్తి ఇంట్లో ఉండండి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	10	12	n6cm	figs-metonymy	εἰσερχόμενοι δὲ εἰς τὴν οἰκίαν, ἀσπάσασθε αὐτήν	1	As you enter into the house, greet it	శుభాలు చెప్పండి"" అనే పదబంధం అర్థం ఆ ఇంటికి శుభం కలగాలని చెప్పండి. ఆ రోజుల్లో సాధారణ శుభాలు ""ఈ ఇంటికి శాంతి కలుగు గాక!"" ఇక్కడ ""ఇల్లు"" అంటే ఆ ఇంట్లో ఉండే మనుషులు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు ఇంట్లోకి వెళుతున్నప్పుడు అందులో ఉండే మనుషులకు శుభం చెప్పండి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	12	k1xk	figs-you	εἰσερχόμενοι	1	you	ఇది బహు వచనం మరియు పన్నెండుమంది అపోస్తలులను సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	10	13	qip2	figs-you	ὑμῶν…ὑμῶν	1	your ... your	ఈ బహు వచనం పన్నెండుమంది అపోస్తలులను సూచిస్తున్నది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	10	13	kc9m	figs-metonymy	μὲν ᾖ ἡ οἰκία ἀξία…μὴ ᾖ ἀξία	1	the house is worthy ... not worthy	ఇక్కడ ""ఇల్లు"" అంటే ఆ ఇంట్లో ఉండే మనుషులు. ""యోగ్యుడైన"" వ్యక్తి అంటే శిష్యులను ఆహ్వానించే వాడు. యేసు ఇలాటి వ్యక్తిని ""అయోగ్యునితో,"" పోలుస్తున్నాడు. అంటే శిష్యులను ఆహ్వానించని వాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మిమ్మల్ని ఆహ్వానించే ఆ ఇంట్లో ఉండే మనుషులు” లేక “మిమ్మల్ని బాగా చూసుకునే ఆ ఇంటి వారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	13	q75a	figs-metonymy	ἐλθάτω ἡ εἰρήνη ὑμῶν ἐπ’ αὐτήν	1	let your peace come upon it	పదం ""అది"" అంటే ఇల్లు, అంటే అందులో నివసించే మనుషులు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు నీ శాంతినీ పొందనివ్వు.” లేక “నీవు అభిలషించిన శాంతిని వారు పొందుతారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	13	ha8f	figs-metonymy	ἐὰν…μὴ ᾖ ἀξία	1	if it is not worthy	పదం ""అది"" అంటే ఇల్లు, అంటే అందులో నివసించే మనుషులు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు నిన్ను చక్కగా ఆహ్వానించకపోతే” లేక “వారు నిన్ను సరిగ్గా చూసుకోకపోతే."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	13	my3y		ἡ εἰρήνη ὑμῶν πρὸς ὑμᾶς ἐπιστραφήτω	1	let your peace come back to you	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు. 1) ఒక కుటుంబం యోగ్యమైనది కాకపోతే, దేవుడు తన శాంతినీ ఆపుతాడు లేక ఆ కుటుంబం దీవెనలు పొందదు. 2) ఒక కుటుంబం యోగ్యమైనది కాకపోతే, అపోస్తలులు చెయ్యవలసినది ఒకటి ఉంది. వారు దేవుణ్ణి తాము ఆ కుటుంబంపై పలికినా శాంతిని ఇవ్వవద్దని చెప్పాలి. మీ భాషలో శుభాకాంక్షలను వెనక్కి తీసేసుకోడానికి ఉపయోగించే పదం ఉంటే దాన్ని ఇక్కడ వాడాలి.
MAT	10	14	yn9k			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు వారు బోధించడానికి వెళ్ళినప్పుడు ఏమి బోధించాలో చెబుతున్నాడు.
MAT	10	14	m8e9		καὶ ὃς ἂν μὴ δέξηται ὑμᾶς, μηδὲ ἀκούσῃ	1	As for those who do not receive you or listen	ఆ ఇంటి లేక పట్టణం మనుషులు నిన్ను చేర్చుకోకపొతే.
MAT	10	14	w5py	figs-you	ὑμᾶς…ὑμῶν	1	you ... your	ఇది బహు వచనం అంటే పన్నెండుమంది అపోస్తలులు . (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	10	14	z826	figs-metonymy	ἀκούσῃ τοὺς λόγους ὑμῶν	1	listen to your words	ఇక్కడ ""మాటలు"" అంటే శిష్యులు చెప్పేది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీ సందేశం వింటారు.” లేక “చెప్పేది వినాలి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	14	hi3i		πόλεως	1	city	[మత్తయి 10:11]లో లాగానే దీన్ని తర్జుమా చెయ్యండి.(./10/11.md).
MAT	10	14	i5mc	translate-symaction	ἐκτινάξατε τὸν κονιορτὸν τῶν ποδῶν ὑμῶν	1	shake off the dust from your feet	నీవు వెళ్ళేటప్పుడు నీ పాద ధూళి అక్కడ దులిపి వెయ్యాలి. దేవుడు ఆ ఇంటి, ఊరి మనుషులను తిరస్కరిస్తాడు అనడానికి సూచన.(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	10	15	pk4f		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను సత్యం చెబుతున్నాను. ఈ పదబంధం యేసు చెప్పబోతున్న దాని ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతున్నది.
MAT	10	15	d6ib		ἀνεκτότερον ἔσται	1	it shall be more tolerable	బాధ తక్కువ ఉంటుంది.
MAT	10	15	sg3c	figs-metonymy	γῇ Σοδόμων καὶ Γομόρρων	1	the land of Sodom and Gomorrah	దీని అర్థం సొదొమ, గొమొర్రా నివాసులు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" సొదొమ, గొమొర్రా నగరాల్లో ఉన్న మనుషులు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	15	zmm2	figs-metonymy	τῇ πόλει ἐκείνῃ	1	that city	దీని అర్థం మనుషులు అపోస్తలులను చేర్చుకోక, వారి సందేశం వినక ఉండే ప్రజలు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నిన్ను ఆహ్వానించని పట్టణం మనుషులు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	16	lf4i			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు సూచనలు ఇస్తున్నాడు. వారు బోధించడానికి వెళ్ళినప్పుడు ఎదుర్కోబోయే హింస ను గురించి చెప్పడం మొదలు పెడుతున్నాడు.
MAT	10	16	ggp6		ἰδοὺ, ἐγὼ ἀποστέλλω	1	See, I send	చూడండి"" అనే పదం ఇక్కడ చెప్పబోతున్న దాన్ని నొక్కి చెప్పడానికి తోడ్పడుతున్నది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చూడండి నేను పంపుతున్నాను.” లేక “వినండి, పంపుతున్నాను.” లేక “మీకు చెప్పబోతున్న దానిపై దృష్టి ఉంచండి.
MAT	10	16	c9bi		ἐγὼ ἀποστέλλω ὑμᾶς	1	I send you out	యేసు వారిని ఒక ఉద్దేశంతో పంపుతున్నాడు.
MAT	10	16	b262	figs-simile	ὡς πρόβατα ἐν μέσῳ λύκων	1	as sheep in the midst of wolves	“గొర్రెలు నిస్సహాయ జీవులు. తరుచుగా తోడేళ్ళు వాటిపై దాడి చేస్తాయి. శిష్యులకు మనుషులు హాని చేస్తారని యేసు హెచ్చరిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: “ప్రమాదకరమైన తోడేళ్ళ మధ్యకు గొర్రెలను పంపినట్టు” లేక “ “ప్రమాదకరమైన జంతువులు చేసినట్టుగా చేసే మనుషుల మధ్యకు పంపుతున్నాను."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	10	16	s21a	figs-simile	γίνεσθε…φρόνιμοι ὡς οἱ ὄφεις καὶ ἀκέραιοι ὡς αἱ περιστεραί	1	be as wise as serpents and harmless as doves	యేసు తన శిష్యులు జాగ్రత్తగా ఉండాలని చెబుతున్నాడు. శిష్యులను పాములతో పావురాలతో పోల్చడం గందరగోళం సృష్టిస్తుందనుకుంటే ఆ ఉపమాలంకారాలు చెప్పక పోవడం మంచిది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆవగాహనతో జాగ్రత్తగా ప్రవర్తించండి, అదే సమయంలో నిర్దోషంగా ఉండండి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	10	17	a55q	writing-connectingwords	προσέχετε δὲ ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων; παραδώσουσιν γὰρ ὑμᾶς	1	Watch out for people! They will	ఈ రెండు ప్రతిపాదనలకు సంబంధం ఉందని చూపడానికి దీన్ని ""ఎందుకంటే""తో తర్జుమా చెయ్యవచ్చు.. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుషుల విషయం జాగ్రత్త. ఎందుకంటే వారు హాని చేస్తారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/grammar-connect-words-phrases]])
MAT	10	17	csc4		παραδώσουσιν…ὑμᾶς εἰς	1	will deliver you up to	మిమ్మల్ని బంధిస్తారు.
MAT	10	17	fct4		συνέδρια	1	councils	సమాజంలో శాంతి భద్రతలు కాపాడే స్థానిక మత నాయకులు లేక పెద్దలు.
MAT	10	17	gs2d		μαστιγώσουσιν ὑμᾶς	1	whip you	మిమ్మల్ని కొరడాలతో కొడతారు.
MAT	10	18	pe3d	figs-activepassive	ἀχθήσεσθε	1	you will be brought	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు మిమ్మల్ని నిలబెడతారు.” లేక “వారు మిమ్మల్ని ఈడ్చుకుపోతారు.” (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	10	18	p74k		ἕνεκεν ἐμοῦ	1	for my sake	ఎందుకంటే మీరు నాకు సంబంధించిన వారు. లేక “ఎందుకంటే మీరు నన్ను వెంబడిస్తున్నారు.
MAT	10	18	u5wc		αὐτοῖς καὶ τοῖς ἔθνεσιν	1	to them and to the Gentiles	వారు"" అనే సర్వనామం ""గవర్నర్లు, రాజులు"" లేక యూదు నేరారోపకులు.
MAT	10	19	ksi4			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులు బోధించడానికి వెళ్ళేటప్పుడు వారు పొందబోయే హింస ను గురించి హెచ్చరిస్తున్నాడు.
MAT	10	19	e5t6		ὅταν δὲ παραδῶσιν ὑμᾶς	1	When they deliver you up	మనుషులు మిమ్మల్ని న్యాయస్థానాల ఎదుటికి తీసుకుపోతారు. ఇక్కడ ""మనుషులు"" ఇక్కడ [మత్తయి 10:17]లో ఉన్న ""మనుషులే.""[మత్తయి 10:17](./10/17.md).
MAT	10	19	qcs3	figs-you	ὑμᾶς…ὑμῖν	1	you ... you	ఇవి పన్నెండుమంది అపోస్తలులను సూచించే బహు వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	10	19	qzd2		μὴ μεριμνήσητε	1	do not be anxious	ఆందోళన చెందకండి.
MAT	10	19	ien3	figs-hendiadys	πῶς ἢ τί λαλήσητε	1	how or what you will speak	మీరు ఏమి మాట్లాడాలో ఏమి చెప్పాలో. ఈ రెండు భావాలను కలపవచ్చు: ""మీరు చెప్పవలసింది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-hendiadys]])
MAT	10	19	l7rb	figs-activepassive	δοθήσεται γὰρ ὑμῖν…τί λαλήσητε	1	for what to say will be given to you	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు చెప్పవలసింది పరిశుద్ధాత్మమీకు చెబుతాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	10	19	cm7h	figs-metonymy	ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ	1	in that hour	ఇక్కడ ""గడియ"" అంటే ""సరిగ్గా అప్పుడే."" ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆ సమయంలో” లేక “అప్పుడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	20	yuk1	figs-you	ὑμεῖς…ὑμῶν…ὑμῖν	1	you ... your	ఇవి బహు వచనం. పన్నెండుమంది అపోస్తలులను సూచిస్తున్నది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	10	20	v9tm		τὸ Πνεῦμα τοῦ Πατρὸς ὑμῶν	1	the Spirit of your Father	అవసరమైతే , దీన్ని ఇలా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు.""దేవుని ఆత్మ మీ పరలోకపు తండ్రి"" లేక పరిశుద్ధాత్మ దేవుణ్ణి గురించి చెబుతున్నారని, ఇహలోక తండ్రిని గురించి కాదని స్పష్టంగా చెప్పడానికి ఫుట్ నోట్ పెట్టవచ్చు.
MAT	10	20	k3xr	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρὸς	1	Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	10	20	zxd8		ἐν ὑμῖν	1	in you	నీ ద్వారా
MAT	10	21	i8q5			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు సూచనలు ఇస్తున్నాడు. వారు బోధించడానికి వెళ్ళినప్పుడు ఎదుర్కోబోయే హింస ను గురించి చెప్పడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	10	21	p9ms		παραδώσει δὲ ἀδελφὸς ἀδελφὸν εἰς θάνατον	1	Brother will deliver up brother to death	సోదరుడు తన సోదరుణ్ణీ మరణం పాలు చేస్తాడు. లేక “సోదరులు తమ సోదరులను మరణానికి అప్పగిస్తారు."" పదే పదే జరగనున్న దాన్ని యేసు ఇక్కడ చెబుతున్నాడు.
MAT	10	21	lh6z	figs-abstractnouns	παραδώσει…ἀδελφὸν εἰς θάνατον	1	deliver up brother to death	అవ్యక్త నామవాచకం ""మరణం"" క్రియాపదంగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చేతులు సోదరుడు తన సోదరుడిని మరణ శిక్ష వేసే అధికారులకు అప్పగిస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
MAT	10	21	p8w9	figs-ellipsis	πατὴρ τέκνον	1	a father his child	ఈ పదాలను పూర్తి వాక్యంగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తండ్రులు వారి పిల్లలను మరణం పాలు చేస్తారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	10	21	xja9		ἐπαναστήσονται…ἐπὶ	1	rise up against	వ్యతిరేకంగా తిరుగుబాటు లేక “వ్యతిరేకంగా లేస్తారు.
MAT	10	21	xf2d	figs-activepassive	θανατώσουσιν αὐτούς	1	cause them to be put to death	దీన్ని క్రియాశీల రూపం గా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు . ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మరణ దండన పడేలా” లేక “అధికారులు వారికి మరణ శిక్ష వేసేలా.” (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	10	22	sp6p	figs-activepassive	καὶ ἔσεσθε μισούμενοι ὑπὸ πάντων	1	You will be hated by everyone	దీన్ని క్రియాశీల రూపం గా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు . ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అందరూ మిమ్మల్ని ద్వేషిస్తారు.” లేక “మనుషులంతా మిమ్మల్ని ద్వేషిస్తారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	10	22	va6i	figs-you	ἔσεσθε	1	You	ఇది బహు వచనం, పన్నెండుమంది శిష్యులు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	10	22	n3xn	figs-metonymy	διὰ τὸ ὄνομά μου	1	because of my name	ఇక్కడ ""నామం"" అంటే మొత్తంగా ఆ వ్యక్తి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా గురించి” లేక “మీరు నాపై నమ్మకం ఉంచారు గనక."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	22	k5w9		ὁ…ὑπομείνας	1	whoever endures	నమ్మకంగా ఉన్నవారు
MAT	10	22	j71i		εἰς τέλος	1	to the end	అంతం"" అంటే ఒక వ్యక్తి మరణమో లేక దేవుడు రాజుగా వచ్చే సమయంలో హింస ఆగిపోయే సమయమో స్పష్టంగా లేదు. ముఖ్య విషయం ఏమిటంటే అవసరం అయినంత వరకూ వారు సహించాలి.
MAT	10	22	qn7j	figs-activepassive	οὗτος σωθήσεται	1	that person will be saved	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు ఆ వ్యక్తిని విడిపిస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	10	23	m42z		ἐν τῇ πόλει ταύτῃ	1	in this city	ఇక్కడ ""ఇది"" ఒక పట్టణం గురించి కాదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక పట్టణం
MAT	10	23	jjd4		φεύγετε εἰς τὴν ἑτέραν	1	flee to the next	మరొక పట్టణానికి పారిపోండి.
MAT	10	23	gk1s		ἀμὴν…λέγω ὑμῖν	1	truly I say to you	“నేను సత్యం చెబుతున్నాను.” ఈ పదబంధం యేసు చెప్పబోతున్న దాని ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతున్నది
MAT	10	23	dk4u	figs-123person	Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	Son of Man	యేసు తన గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	10	23	tm8z		ἔλθῃ	1	has come	వస్తున్నాడు
MAT	10	24	uv9r			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు సూచనలు ఇస్తున్నాడు. వారు బోధించడానికి వెళ్ళినప్పుడు ఎదుర్కోబోయే హింస ను గురించి చెప్పడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	10	24	p8mr	writing-proverbs	οὐκ ἔστιν μαθητὴς ὑπὲρ τὸν διδάσκαλον, οὐδὲ δοῦλος ὑπὲρ τὸν κύριον αὐτοῦ	1	A disciple is not greater than his teacher, nor a servant above his master	తన శిష్యులకు ఒక సాధారణ సత్యం నేర్పించడానికి ఒక సామెత యేసు ఉపయోగిస్తున్నాడు. యేసుపట్ల మనుషులు ప్రవర్తించిన దానికన్నా మెరుగుగా తమ విషయంలో ప్రవర్తిస్తారని శిష్యులు భావించకూడదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-proverbs]])
MAT	10	24	syb2		οὐκ ἔστιν μαθητὴς ὑπὲρ τὸν διδάσκαλον	1	A disciple is not greater than his teacher	శిష్యుడు ఎప్పుడూ తన గురువు కంటే తక్కువ ప్రాముఖ్యత గలవాడే. “బోధకుడు ఎప్పుడూ తన శిష్యులకన్నా అధికుడే.
MAT	10	24	nc3e		οὐδὲ δοῦλος ὑπὲρ τὸν κύριον αὐτοῦ	1	nor a servant above his master	సేవకుడు ఎప్పుడూ తన యజమాని కంటే తక్కువ ప్రాముఖ్యత గలవాడే. లేక “యజమాని ఎప్పుడూ తన సేవకులకన్నా అధికుడే.
MAT	10	25	e2ae		ἀρκετὸν τῷ μαθητῇ ἵνα γένηται ὡς ὁ διδάσκαλος αὐτοῦ	1	It is enough for the disciple that he should be like his teacher	శిష్యుడు తన బోధకునిలాగా అయితే సంతృప్తి పడాలి.
MAT	10	25	t7jp	figs-explicit	γένηται ὡς ὁ διδάσκαλος αὐτοῦ	1	be like his teacher	అవసరమైతే, శిష్యుడు ఎలా తన బోధకునిగా కాగలడో మరింత స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" తన బోధకునికి తెలిసినంత తెలిస్తే."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	10	25	e6z3	figs-explicit	ὁ δοῦλος ὡς ὁ κύριος αὐτοῦ	1	the servant like his master	అవసరమైతే, సేవకుడు ఎలా తన యజమానిగా కాగలడో మరింత స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సేవకుడు తన యజమాని అంత ప్రాముఖ్యం పొందితే. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	10	25	u355		εἰ…ἐπεκάλεσαν, πόσῳ μᾶλλον τοὺς οἰκιακοὺς αὐτοῦ	1	If they have called the master ... how much worse ... they call ... the members of his household	మళ్ళీ యేసు నొక్కి చెబుతున్నాడు. మనుషులు తనను హింసించారు గనక తన శిష్యులతో కూడా అలానే ప్రవర్తిస్తారు. లేదా ఇంకా ఘోరంగా ప్రవర్తిస్తారు.
MAT	10	25	bg2l		πόσῳ μᾶλλον τοὺς οἰκιακοὺς αὐτοῦ	1	how much worse would be the names they call the members of his household	ఆయన కుటుంబం వారిని సూచించడానికి వారు వాడే పేర్లు మరింత ఘోరంగా ఉంటాయి. “వారు ఆయన కుటుంబ సభ్యులను మరింత చెడు పేర్లతో పిలుస్తారు.
MAT	10	25	cp96		εἰ…ἐπεκάλεσαν	1	If they have called	మనుషులు పిలిచాడు గనక.
MAT	10	25	pu5y	figs-metaphor	τὸν οἰκοδεσπότην	1	the master of the house	యేసు దీన్ని తనకే ఉద్దేశించి ఈ రూపకఅలంకారం ఉపయోగిస్తున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	10	25	y5md		Βεελζεβοὺλ	1	Beelzebul	ఈ పేరుకు అర్థం 1) ""బయేల్జెబూలు"" అని నేరుగా లేక 2) దాని అసలు అర్థం “సాతాను” గా తర్జుమా చెయ్యండి.
MAT	10	25	r5ll	figs-metaphor	τοὺς οἰκιακοὺς αὐτοῦ	1	his household	ఇది యేసు శిష్యులను సూచించే రూపకఅలంకారం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	10	26	zb2j			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు సూచనలు ఇస్తున్నాడు. వారు బోధించడానికి వెళ్ళినప్పుడు ఎదుర్కోబోయే హింసను గురించి చెప్పడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	10	26	twv2		μὴ…φοβηθῆτε αὐτούς	1	do not fear them	ఇక్కడ ""వారు"" అంటే యేసు శిష్యులను హింసలపాలు చేసేవారు.
MAT	10	26	xqs4	figs-metaphor	οὐδὲν…ἐστιν κεκαλυμμένον ὃ οὐκ ἀποκαλυφθήσεται, καὶ κρυπτὸν ὃ οὐ γνωσθήσεται	1	there is nothing concealed that will not be revealed, and nothing hidden that will not be known	ఈ ప్రతిపాదనలు రెంటికీ అర్థం ఒకటే. దాగి ఉన్న అంటే రహస్యంగా ఉన్న అని అర్థం. వెల్లడి అయిన అంటే తెలిసిపోయిన. దేవుడు అన్నిటినీ బయటపెడతాడని యేసు నొక్కి చెబుతున్నాడు. దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుషులు దాచిపెట్టిన వాటన్నిటిని దేవుడు బయట పెడతాడు.” (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	10	27	fa1s	figs-parallelism	ὃ λέγω ὑμῖν ἐν τῇ σκοτίᾳ, εἴπατε ἐν τῷ φωτί; καὶ ὃ εἰς τὸ οὖς ἀκούετε, κηρύξατε ἐπὶ τῶν δωμάτων	1	What I tell you in the darkness, say in the daylight, and what you hear softly in your ear, proclaim upon the housetops	ఈ ప్రతిపాదనలు రెంటికీ అర్థం ఒకటే. యేసు శిష్యులకు నొక్కి చెబుతున్నాడు, తాను వారితో రహస్యంగా చెప్పినవన్నీ వారు బాహాటంగా చెప్పాలి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీకు చీకటిలో చెప్పిన వాటిని మీరు పగటి వెలుగులో చెప్పాలి. గుసగుసలుగా మీరు విన్నది ఇంటి కప్పులపైనుండి ప్రకటించాలి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]])
MAT	10	27	kw75	figs-metonymy	ὃ λέγω ὑμῖν ἐν τῇ σκοτίᾳ, εἴπατε ἐν τῷ φωτί	1	What I tell you in the darkness, say in the daylight	ఇక్కడ ""చీకటి"" అనేది అన్యాపదేశం. ""రాత్రి"" అనేది “రహస్యం” అనడానికి అన్యాపదేశం. ఇక్కడ ""పగటివెలుగు"" అనేది “బహిరంగంగా” అనడానికి అన్యాపదేశం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: రాత్రివేళ రహస్యంగా నేను మీకు చెబుతున్నది పగటి వెలుగులో మీరు బహిరంగంగా చెప్పాలి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	27	fc49	figs-idiom	ὃ εἰς τὸ οὖς ἀκούετε	1	what you hear softly in your ear	ఇది గుసగుసలు అని సూచించే పధ్ధతి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను మీకు గుసగుసలతో చెప్పేది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	10	27	t9u9	figs-metonymy	κηρύξατε ἐπὶ τῶν δωμάτων	1	proclaim upon the housetops	యేసు నివసించిన ప్రాంతంలో ఇంటి కప్పులు బల్లపరుపుగా ఉండేవి.. మనుషులు పెద్ద స్వరంతో మాట్లాడినది చాలా దూరం వినబడేది. ఇక్కడ "" ఇంటి కప్పులు "" అంటే మనుషులు వినగలిగిన ప్రదేశం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అందరూ వినేలా బహిరంగ ప్రదేశంలో బిగ్గరగా మాట్లాడండి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	28	s6wq			0	General Information:	ఇక్కడ తన శిష్యులు ఎదుర్కోబోతున్న హింసకు వారు భయపడకూడదని కొన్ని కారణాలు యేసు ఇస్తున్నాడు.
MAT	10	28	p3fn			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు సూచనలు ఇస్తున్నాడు. వారు బోధించడానికి వెళ్ళినప్పుడు ఎదుర్కోబోయే హింసను గురించి చెప్పడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	10	28	fb29	figs-distinguish	καὶ μὴ φοβεῖσθε ἀπὸ τῶν ἀποκτεννόντων τὸ σῶμα, τὴν δὲ ψυχὴν μὴ δυναμένων ἀποκτεῖναι	1	Do not be afraid of those who kill the body but are unable to kill the soul	ఇక్కడ ఆత్మను చంపగల మనుషులకు చంపలేని మనుషులకు తేడా చెప్పడం లేదు. మనిషి ఆత్మను చంపగల వారెవరూ లేరు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుషులకు భయపడకండి. వారు శరీరాన్ని చంపగలరు. కానీ ఆత్మను చంపలేరు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-distinguish]])
MAT	10	28	lc56		τῶν ἀποκτεννόντων τὸ σῶμα	1	kill the body	దీని అర్థం భౌతికమరణం కలిగించడం. ఈ మాటలు ఇబ్బందిగా ఉంటే ఇలా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు ""నిన్ను చంపే” లేక “మనుషులను చంపే.
MAT	10	28	ei7y		τὸ σῶμα	1	body	ఒక వ్యక్తిలో ఇతరులు తాకగల భాగం. ప్రాణం, లేక ఆత్మకు భిన్నంగా.
MAT	10	28	e4de		τὴν…ψυχὴν…ἀποκτεῖναι	1	kill the soul	దీని అర్థం మనుషులు భౌతికంగా చనిపోయిన తరువాత.
MAT	10	28	e76n		τὴν…ψυχὴν	1	soul	మనుషులు భౌతికంగా చనిపోయిన తరువాత జీవించి ఉండేదాన్ని ఎవరూ తాకలేరు.
MAT	10	28	pk7k	writing-connectingwords	φοβεῖσθε…τὸν δυνάμενον	1	fear him who is able	మనుషులు దేవునికి భయపడాలి అని స్పష్టం చెయ్యడానికి ""ఎందుకంటే"" అనే మాట వాడవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవునికి భయపడండి ఎందుకంటే అయన సమర్థుడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/grammar-connect-words-phrases]])
MAT	10	29	tm3s	writing-proverbs	οὐχὶ δύο στρουθία ἀσσαρίου πωλεῖται?	1	Are not two sparrows sold for a small coin?	యేసు తన శిష్యులకు బోధించడం కోసం ఈ సామెతను ఒక ప్రశ్నగా ఉపయోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పిచ్చుకల సంగతి ఆలోచించండి. రెండు పిచ్చుకలను ఒక చిన్న నాణెంతో కొనవచ్చు. వాటి విలువ అంత తక్కువ."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-proverbs]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	10	29	q22l	translate-unknown	στρουθία	1	sparrows	ఇవి చాలా చిన్నవి. గింజలు తింటాయి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చిన్న పక్షులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-unknown]])
MAT	10	29	i399		ἀσσαρίου	1	a small coin	మీ దేశంలో అందుబాటులో ఉన్న అతి తక్కువ విలువ గల నాణెం పేరుతొ తర్జుమా చెయ్యండి. ఇక్కడ చెప్పినది కూలీలకు ఒక రోజు కష్టానికి ఇచ్చే రాగి నాణెంలో పదహారవ భాగం వంటి విలువ. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చాలా తక్కువ డబ్బు.
MAT	10	29	wxt4	figs-doublenegatives	ἓν ἐξ αὐτῶν οὐ πεσεῖται ἐπὶ τὴν γῆν, ἄνευ τοῦ Πατρὸς ὑμῶν	1	not one of them falls to the ground without your Father's knowledge	దీన్ని సకారాత్మకంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక్క పిచ్చుక చచ్చిపోయి నేలరాలినా మీ తండ్రికి తెలుసు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
MAT	10	29	fe8z	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρὸς	1	Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	10	30	cih3	figs-activepassive	ὑμῶν…καὶ αἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς πᾶσαι ἠριθμημέναι εἰσίν	1	even the hairs of your head are all numbered	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీ తలపై ఎన్ని వెంట్రుకలు ఉన్నాయో దేవునికి తెలుసు. "" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	10	30	nb7b		ἠριθμημέναι	1	numbered	లెక్క
MAT	10	31	n2tz		πολλῶν στρουθίων διαφέρετε ὑμεῖς	1	You are more valuable than many sparrows	దేవుడు అనేకమైన పిచ్చుకల కంటే నిన్ను ఎక్కువ విలువగా ఎంచుతాడు.
MAT	10	32	jtw9			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు సూచనలు ఇస్తున్నాడు. వారు బోధించడానికి వెళ్ళినప్పుడు ఎదుర్కోబోయే హింసను గురించి చెప్పడం కొనసాగిస్తున్నాడు
MAT	10	32	ntt9		πᾶς…ὅστις ὁμολογήσει ἐν ἐμοὶ…κἀγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ Πατρός μου	1	everyone who confesses me ... I will also confess before my Father	నన్ను ఎవరు ఒప్పుకుంటారో నా తండ్రి ఎదుట వారిని ఒప్పుకుంటాను. లేక “ఎవరైనా నన్ను ఒప్పుకుంటే నా తండ్రి ఎదుట నేను కూడా ఒప్పుకుంటాను.
MAT	10	32	yj44		ὁμολογήσει ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων	1	confesses me before men	తాను నా శిష్యుడు అని ఇతరులకు చెబితే, లేక “మనుషుల ఎదుట తాను నాకు కట్టుబడి ఉన్నానని ఒప్పుకుంటే.
MAT	10	32	j4dh	figs-ellipsis	ὁμολογήσω κἀγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς	1	I will also confess before my Father who is in heaven	అర్థం అవుతున్న సమాచారాన్ని స్పష్టం చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను కూడా పరలోకంలో ఉన్న నా తండ్రి ఎదుట ఆ మనిషి నాకు చెందిన వాడని ఒప్పుకుంటాను."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	10	32	kdd2		τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς	1	my Father who is in heaven	నా పరలోకపు తండ్రి
MAT	10	32	n1nb	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός μου	1	Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	10	33	sx8g		ὅστις…ἂν ἀρνήσηταί με…ἀρνήσομαι κἀγὼ αὐτὸν ἔμπροσθεν τοῦ Πατρός μου	1	he who denies me ... I will also deny before my Father	నన్ను నిరాకరించేవారిని నా తండ్రి ఎదుట నేనూ నిరాకరిస్తాను. లేక “ఎవరన్నా నన్ను నిరాకరిస్తే నా తండ్రి ఎదుట నేను కూడా వారిని నిరాకరిస్తాను.
MAT	10	33	d15s		ἂν ἀρνήσηταί με ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων	1	denies me before men	మనుషుల ఎదుట నాకు కట్టుబడిన వాడు కాదని చెబితే లేక “తాను నా శిష్యుడు అని ఇతరుల ఎదుట ఒప్పుకోకపొతే.
MAT	10	33	cnu3	figs-ellipsis	ἀρνήσομαι κἀγὼ αὐτὸν ἔμπροσθεν τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς	1	I will also deny before my Father who is in heaven	అర్థం అవుతున్న సమాచారాన్ని స్పష్టం చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకంలో ఉన్న నాతండ్రి ఎదుట ఆ వ్యక్తి నాకు చెందిన వాడు కాదని చెబుతాను."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	10	34	bx73			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ తన శిష్యులు ఎదుర్కోబోతున్న హింసకు వారు భయపడకూడదని కొన్ని కారణాలు యేసు ఇవ్వడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	10	34	rrp3		μὴ νομίσητε	1	Do not think	అనుకోవద్దు, లేక “అలా ఆలోచించవద్దు.
MAT	10	34	l5ad	figs-metonymy	ἐπὶ τὴν γῆν	1	upon the earth	దీని అర్థం భూమిపై నివసించే మనుషులు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""భూప్రజలు” లేక “మనుషులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	34	jq6d	figs-metonymy	μάχαιραν	1	a sword	దీని అర్థం చీలిక, కొట్లాటలు, హత్యలు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	10	35	xx5m		διχάσαι ἄνθρωπον κατὰ	1	to set ... against	వ్యతిరేకంగా పోరాటాలు.
MAT	10	35	k18y		ἄνθρωπον κατὰ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ	1	a man against his father	కుమారుడు తన తండ్రికి వ్యతిరేకంగా.
MAT	10	36	lhc2		καὶ ἐχθροὶ τοῦ ἀνθρώπου	1	A man's enemies	ఒక వ్యక్తి శత్రువులు లేక “ఒక వ్యక్తికి ఉన్న భీకర శత్రువులు.
MAT	10	36	g166		οἱ οἰκιακοὶ αὐτοῦ	1	those of his own household	ఆయన స్వంత కుటుంబం సభ్యులు.
MAT	10	37	ju1k			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ యేసు తన శిష్యులు ఎదుర్కోబోతున్న హింసకు వారు భయపడకూడదని కొన్ని కారణాలు ఇవ్వడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	10	37	x1xg	figs-gendernotations	ὁ φιλῶν…οὐκ ἔστιν μου ἄξιος	1	He who loves ... is not worthy	ఇక్కడ ""అతడు"" అంటే మామూలుగా ఎవరైనా. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రేమించేవారు తగిన వారు కాదు.” లేక “నీవు ప్రేమిస్తే నీవు తగిన వాడివి కాదు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-gendernotations]])
MAT	10	37	az6t		ὁ φιλῶν	1	loves	ఇక్కడ “ప్రేమ"" అనే పదం “సోదర ప్రేమ” లేక “మిత్రుని ప్రేమ."" ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""శ్రద్ధ తీసుకునే” లేక “కట్టుబడి” లేక “ఇష్టంగా.
MAT	10	37	fb3p		μου ἄξιος	1	worthy of me	నాకు చెంది ఉండడానికి యోగ్యుడు కాదు. లేక “నా శిష్యుడుగా ఉండే అర్హత లేదు.
MAT	10	38	ye95	figs-metonymy	λαμβάνει τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθεῖ ὀπίσω μου	1	pick up his cross and follow after me	తన సిలువ మోస్తూ నాతో రావాలి. సిలువ హింసను చావును సూచిస్తున్నది. సిలువను భుజానికి ఎత్తుకోవడం అంటే బాధలు పడి చనిపోవడానికి సిద్ధపడడం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""బాధ, మరణం వచ్చినా నాకు విధేయంగా ఉండాలి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	10	38	ai2r		λαμβάνει	1	pick up	ఎత్తుకుని లేక “మోసుకుంటూ
MAT	10	39	u4jh	writing-proverbs	ὁ εὑρὼν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολέσει αὐτήν; καὶ ὁ ἀπολέσας…εὑρήσει αὐτήν	1	He who finds his life will lose it. But he who loses ... will find it	యేసు తన శిష్యులకు బోధించడానికి ఒక సామెత ఉపయోగిస్తున్నాడు. దీన్ని సాధ్యమైనంత తక్కువ మాటల్లో తర్జుమా చెయ్యండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తమ ప్రాణం అంటిపెట్టుకుని ఉండేవారు దాన్ని పోగొట్టుకుంటారు. కానీ తమ ప్రాణాలు పోగొట్టుకునే వారు దాన్ని దక్కించుకుంటారు.” లేక “నీవు నీ ప్రాణం కోసం చూస్తే దాన్ని పొగొట్టుకుంటావు. కానీ దాన్ని పోగొట్టుకుంటే దాన్ని కనుగొంటావు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-proverbs]])
MAT	10	39	jwf2	figs-metaphor	ὁ εὑρὼν	1	finds	ఇది రూపకఅలంకారం. “అంటిపెట్టుకోవడం” లేక “రక్షించుకోవడం"" అనే అర్థంతో వాడారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఉంచుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తే” లేక “రక్షించుకోడానికి ప్రయత్నిస్తే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	10	39	pbf3	figs-metaphor	ἀπολέσει αὐτήν	1	will lose it	అంటే ఆ వ్యక్తి చనిపోవాలని కాదు. ఇది ఒక రూపకఅలంకారం. అంటే అతడు దేవుని ఆధ్యాత్మిక జీవం అనుభవించలేడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నిజ జీవం ఉండదు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	10	39	i3x4	figs-metaphor	ὁ ἀπολέσας τὴν ψυχὴν αὐτοῦ	1	who loses his life	ఇది చనిపోవడం అని కాదు. ఇది ఒక రూపకఅలంకారం. అంటే ఒక వ్యక్తి తన జీవం కన్నా యేసుకు విధేయత చూపడానికే ఎక్కువ ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తనను నిరాకరించుకునే వాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	10	39	hz7r		ἕνεκεν ἐμοῦ	1	for my sake	నాపై నమ్మకం ఉంచినందుకు లేక “నా మూలంగా” లేక “నా కారణంగా."" [మత్తయి 10:18]లో ఉన్న ""నా కోసం"" అనేదే ఇదికూడా.(./10/18.md).
MAT	10	39	g2c8	figs-metaphor	εὑρήσει αὐτήν	1	will find it	ఈ రూపకఅలంకారం అర్థం ఒక వ్యక్తి దేవునితో ఆధ్యాత్మిక జీవం అనుభవిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నిజ జీవం కనుగొంటాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	10	40	u2wq			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ తన శిష్యులు ఎదుర్కోబోతున్న హింసకు వారు భయపడకూడదని కొన్ని కారణాలు యేసు ఇస్తున్నాడు.
MAT	10	40	asg3	figs-gendernotations	ὁ δεχόμενος	1	He who	ఇక్కడ ""అతడు"" అంటే మామూలుగా ఎవరైనా.. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరైనా” లేక “అలా చేసే వారెవరైనా” లేక “ఎవరైతే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-gendernotations]])
MAT	10	40	c77e		ὁ δεχόμενος	1	welcomes	దీని అర్థం ఎవరినన్నా అతిథిగా ఆహ్వానించడం.
MAT	10	40	ir49	figs-you	ὑμᾶς	1	you	ఇది బహు వచనం అంటే పన్నెండుమంది అపోస్తలులు.యేసు వారితో మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	10	40	pf1j		ὁ δεχόμενος ὑμᾶς ἐμὲ δέχεται	1	He who welcomes you welcomes me	ఎవరన్నా నిన్ను ఆహ్వానిస్తే తనను ఆహ్వానించినట్టే అని యేసు ఉద్దేశం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మిమ్మల్ని ఎవరన్నా ఆహ్వానిస్తే అది నన్ను ఆహ్వానించినట్టే.” లేక “మిమ్మల్ని ఎవరన్నా ఆహ్వానిస్తే అతడు నన్నే ఆహ్వానిస్తున్నాడు.
MAT	10	40	y9ck		ὁ ἐμὲ δεχόμενος δέχεται τὸν ἀποστείλαντά με	1	he who welcomes me also welcomes him who sent me	దీని అర్థం ఎవరన్నా యేసుకు స్వాగతం పలికితే, దేవునికి స్వాగతం పలికినట్టే. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరన్నా నన్ను చేర్చుకుంటే అతడు నన్ను పంపిన తండ్రి అయిన దేవుణ్ణి చేర్చుకున్నట్టే.” లేక “నన్నెవరన్నా ఆహ్వానిస్తే నన్ను పంపిన తండ్రి అయిన దేవుణ్ణి ఆహ్వానిస్తున్నాడన్న మాట.
MAT	10	41	g43d		εἰς ὄνομα προφήτου	1	because he is a prophet	ఇక్కడ ""అతడు"" అంటే ఆహ్వానిస్తున్న వ్యక్తి కాదు. ఆహ్వానం అందుకుంటున్న వ్యక్తి.
MAT	10	41	yj1q		μισθὸν προφήτου	1	a prophet's reward	దీని అర్థం దేవుడు ప్రవక్తకు ఇచ్చే ప్రతిఫలం. ప్రవక్త వేరొక వ్యక్తికి ఇచ్చే ప్రతిఫలం కాదు.
MAT	10	41	gjf3		εἰς ὄνομα δικαίου	1	he is a righteous man	ఇక్కడ ""అతడు"" అంటే ఆహ్వానిస్తున్న వ్యక్తి కాదు. ఆహ్వానం అందుకుంటున్న వ్యక్తి.
MAT	10	41	qfv7		μισθὸν δικαίου	1	a righteous man's reward	దీని అర్థం దేవుడు నీతిమంతులకు ఇచ్చే ప్రతిఫలం. నీతిమంతులు మరొక వ్యక్తికీ ఇచ్చే ప్రతిఫలం కాదు.
MAT	10	42	wx4a			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులు బోధించడానికి వెళ్ళినప్పుడు వారికి ఎదురయ్యే వాటిని గురించి చెప్పడం ముగించాడు.
MAT	10	42	v6jg		καὶ ὃς ἐὰν ποτίσῃ	1	Whoever gives	వెళ్ళేవారు ఎవరైనా
MAT	10	42	z8tk		ἕνα τῶν μικρῶν τούτων	1	one of these little ones	ఈ చిన్న వారిలో ఒకడు. లేక “ఈ అతి తక్కువ ప్రాముఖ్యం గల."" ఈ పదబంధం ""వారిలో ఒకడు"" అంటే యేసు శిష్యులు.
MAT	10	42	lza6		εἰς ὄνομα μαθητοῦ	1	because he is a disciple	అతడు నా శిష్యుడు కాబట్టి. ఇక్కడ ""అతడు"" అనేది ప్రాముఖ్యత ఇచ్చే వాని గురించి కాదు. అతి తక్కువ ప్రాముఖ్యత గల వాణ్ణి గురించి.
MAT	10	42	wx29		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	truly I say to you	నేను సత్యం చెబుతున్నాను. ఈ పదబంధం యేసు చెప్పబోతున్న దాని ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతున్నది
MAT	10	42	y1ie		οὐ μὴ ἀπολέσῃ τὸν μισθὸν αὐτοῦ	1	he will ... his reward	ఇక్కడ ""అతడు” అంటే ఇచ్చేవాడు.
MAT	10	42	d61l		οὐ μὴ ἀπολέσῃ	1	he will in no way lose	దేవుడు అతణ్ణి నిరాకరించడు. అంటే ఉన్నది తీసివేయడం కాదు. దీన్ని సకారాత్మకంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు అతనికి తప్పక ఇస్తాడు.
MAT	11	intro	puf4			0		# మత్తయి 11 సాధారణ నోట్సు<br><br>## నిర్మాణము, పరిమాణము<br><br>కొన్ని అనువాదాల్లో కూడా పాత నిబంధన నుండి ఎత్తి రాసిన వచనాలు మిగిలిన పాఠం కంటే పేజీపై కుడికి దూరంగా ఇలానే కనిపిస్తాయి. దీనిలో ఉల్లేఖించబడిన సామగ్రి తో ULT ఎత్తి రాసిన వచనాలు 11:10లో ఉన్నాయి. <br><br> [మత్తయి 11:20](././mat/11/20.md) క్రీస్తు పరిచర్యలో ఒక కొత్త దశ ఇక్కడ మొదలు అవుతుందని కొందరు పండితులు భావించారు. ఎందుకంటే ఇశ్రాయేల్ జాతి ఆయన్ని తిరస్కరించింది.<br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేకాంశాలు<br><br>### దాగియున్న వెల్లడింపు.<br><br>తరువాత [మత్తయి 11:20](././mat/11/20.md),యేసు తన గురించి తండ్రి అయిన దేవుడు తలపెట్టిన వాటిని గురించిన సమాచారం ఇవ్వడం మొదలు పెట్టాడు. అయితే తనను తిరస్కరించిన వారికి ఈ సమాచారం దాచిపెట్టాడు.([మత్తయి 11:25](././mat/11/25.md)). <br><br>## ఈ అధ్యాయంలో ఇతర అనువాద సమస్యలు <br><br>### ""దేవుని రాజ్యం దగ్గరపడింది.""<br><br>""దేవుని రాజ్యం"" అప్పటికే ఉన్నదో, లేక యోహాను ఈ మాటలు పలికిన తరువాత వచ్చిందో స్పష్టంగా లేదు. ఇంగ్లీషు అనువాదాలు తరచుగా “సమీపించింది” అనే పదబంధం వాడుతుంది. కానీ ఈ మాటలు తర్జుమా చెయ్యడం కష్టం. వేరే వాచకాలు ""దగ్గర పడింది” “దగ్గరికి వచ్చింది"" వంటి మాటలు వాడాయి.
MAT	11	1	z2y7	writing-newevent		0	General Information:	ఇది కథనంలో కొత్త భాగం ఆరంభం. మత్తయి ఇక్కడ యేసు బాప్తిసమిచ్చే యోహాను శిష్యులకు ఎలా జవాబిచ్చాడో రాస్తున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-newevent]])
MAT	11	1	dr3u		καὶ ἐγένετο ὅτε	1	It came about that when	ఈ పదబంధం యేసు ఉపదేశాల నుండి మన దృష్టిని ఆ తరువాత జరిగిన దానికి మళ్లిస్తున్నది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అప్పుడు” లేక “తరువాత.
MAT	11	1	ki7f		ἐτέλεσεν…διατάσσων	1	had finished instructing	తన ఉపదేశాలు ముగించాక, లేక “చాలించిన తరువాత.”
MAT	11	1	m6h5	translate-numbers	τοῖς δώδεκα μαθηταῖς αὐτοῦ	1	his twelve disciples	దీని అర్థం యేసు ఎన్నుకున్న పన్నెండుమంది అపోస్తలులు.. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	11	1	ju1q		ἐν ταῖς πόλεσιν αὐτῶν	1	in their cities	ఇక్కడ ""వారి"" అంటే మొత్తంగా యూదులు అందరూ.
MAT	11	2	n2dc		δὲ	1	Now	ఇది ముఖ్య కథనంలో విరామాన్ని సూచిస్తున్నది. ఇక్కడ మత్తయి కథనంలో కొత్త భాగం మొదలు పెడుతున్నాడు.
MAT	11	2	f3j7		ὁ…Ἰωάννης, ἀκούσας ἐν τῷ δεσμωτηρίῳ	1	when John heard in the prison about	చెరసాలలో ఉన్న యోహాను వినినప్పుడు లేక “ఎవరో చెరలో ఉన్న యోహానుకు చెప్పినప్పుడు."" మత్తయి తన పాఠకులకు హేరోదు రాజు బాప్తిస్మమిచ్చే యోహానును చెరలో వేయించాడని చెప్పక ముందే మొదటి పాఠకులకు ఈ సంగతులు తెలిసే ఉంటాయి. ఇక్కడ కథనం అంతర్గత సమాచారం. మత్తయి తరువాత బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను గురించి మరింత సమాచారం ఇవ్వబోతున్నాడు. కాబట్టి బహుశా దీన్ని ఇక్కడ స్పష్టంగా చెప్పకపోవడమే మంచిది.
MAT	11	2	xre1		πέμψας διὰ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ	1	he sent a message by his disciples	బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను తన శిష్యులను ఒక సందేశంతో యేసు దగ్గరకు పంపించాడు.
MAT	11	3	w2im		εἶπεν αὐτῷ	1	said to him	ఈ సర్వనామం ""అయన"" అంటే యేసు.
MAT	11	3	q89t		σὺ εἶ ὁ ἐρχόμενος	1	Are you the one who is coming	మేము ఎదురు చూస్తున్నవాడివి నువ్వేనా? ఇది మెస్సియ లేక క్రీస్తును గురించి చెప్పే మరొక విధానం.
MAT	11	3	hrk5		ἕτερον προσδοκῶμεν?	1	should we look for another	వేరొకరి కోసం ఎదురు చూడాలా? ఈ సర్వనామం ""మేము"" అంటే యూదులు అందరూ. కేవలం యోహాను శిష్యులు మాత్రమే కాదు.
MAT	11	4	a66r		ἀπαγγείλατε Ἰωάννῃ	1	report to John	యోహాను చెబుతున్నాడు.
MAT	11	5	sd6c	figs-activepassive	λεπροὶ καθαρίζονται	1	lepers are being cleansed	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను స్వస్థ పరిచిన కుష్ట రోగులు "" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	11	5	v274	figs-activepassive	νεκροὶ ἐγείρονται	1	the dead are being raised back to life	ఇక్కడ లేపడం “అనేది చనిపోయి మళ్ళీ బ్రతకడానికి ఉపయోగించిన జాతీయం. దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చనిపోయిన మనుషులు మళ్ళీ బ్రతుకుతున్నారు” లేక “నేను చనిపోయిన వారు తిరిగి బ్రతికేలా చేస్తున్నాను."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	11	5	g3k4	figs-activepassive	πτωχοὶ εὐαγγελίζονται	1	the gospel is being preached to the poor	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను పేదలకు సువార్త ప్రకటిస్తున్నాను."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	11	5	l443	figs-nominaladj	πτωχοὶ	1	the poor	ఈ నామకార్థ విశేషణం నామవాచక పదబంధంగా ఇలా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పేదలు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
MAT	11	7	g2q8			0	Connecting Statement:	యేసు బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను గురించి జనసమూహాలతో మాట్లాడుతున్నాడు.
MAT	11	7	ysq6	figs-rquestion	τί ἐξήλθατε εἰς τὴν ἔρημον θεάσασθαι? κάλαμον ὑπὸ ἀνέμου σαλευόμενον?	1	What did you go out in the desert to see—a reed ... wind?	బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను ఎలాటివాడో మనుషులు ఆలోచించాలని యేసు ఒక ప్రశ్న ఉపయోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు గాలికి ఊగులాడే గడ్డిని చూడడానికి అరణ్యంలోకి వెళ్ళరు గదా!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	11	7	pc6c	figs-metaphor	κάλαμον ὑπὸ ἀνέμου σαλευόμενον	1	a reed being shaken by the wind	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు. 1) యేసు యోర్దాను నది ఒడ్డున పెరిగే మొక్కల గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. లేక 2) యేసు ఒక విధమైన మనిషిని గురించి ఒక రూపకఅలంకారం ఉపయోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తన మనసు తేలికగా ఎలాబడితే అలా మార్చుకునే మనిషి గాలికి కదలాడే గడ్డి వంటివాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	11	7	w269	figs-activepassive	ὑπὸ ἀνέμου σαλευόμενον	1	being shaken by the wind	దీన్ని క్రియాశీల రూపం గా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు . ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""గాలికీ కదలాడే” లేక “గాలికి కొట్టుకుపోయే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	11	8	n5hx	figs-rquestion	ἀλλὰ τί ἐξήλθατε ἰδεῖν? ἄνθρωπον ἐν μαλακοῖς ἠμφιεσμένον?	1	But what did you go out to see—a man ... clothing?	బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను ఎలాటివాడో మనుషులు ఆలోచించాలని యేసు ఒక ప్రశ్న ఉపయోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: “ మీరు ఒక మనిషి వేసుకున్న బట్టలు చూడడానికి ఎడారిలోకి వెళ్తారా?"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	11	8	y24r		ἐν μαλακοῖς ἠμφιεσμένον	1	dressed in soft clothing	అంటే ఖరీదైన బట్టలు. ధనికులు ఇలాటి బట్టలు వేసుకుంటారు.
MAT	11	8	tmb9		ἰδοὺ	1	Really	ఇది పదం తరువాత వస్తున్నదన డానికి బలం చేకూరుస్తున్నది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నిజంగా
MAT	11	8	v9k2		τοῖς οἴκοις τῶν βασιλέων	1	kings' houses	రాజుల భవనాలు
MAT	11	9	cgm4			0	General Information:	వ. 10లో బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను పరిచర్య గురించి మలాకి ప్రవక్త మాటలు నెరవేరాయని యేసు చెబుతున్నాడు.
MAT	11	9	w9su			0	Connecting Statement:	యేసు జనసమూహాలకు బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను గురించి చెప్పడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	11	9	gm97	figs-rquestion	ἀλλὰ τί ἐξήλθατε? προφήτην ἰδεῖν	1	But what did you go out to see—a prophet?	బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను ఎలాటివాడో మనుషులు ఆలోచించాలని యేసు ఒక ప్రశ్న ఉపయోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కానీ ప్రవక్తను చూడాలంటే మీరు తప్పక అరణ్యంలోకి వెళ్ళాలి!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	11	9	nkd4		ναί, λέγω ὑμῖν	1	Yes, I say to you,	మీకు చెబుతున్నాను అవును,
MAT	11	9	fb75	figs-ellipsis	περισσότερον προφήτου	1	much more than a prophet	పూర్తి వాక్యంగా దీన్ని తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతడు మామూలు ప్రవక్త కాదు.” లేక “మామూలు ప్రవక్త కన్నా గొప్పవాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	11	10	de17	figs-activepassive	οὗτός ἐστιν περὶ οὗ γέγραπται	1	This is he of whom it was written	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చాలా కాలం క్రితం మలాకి ప్రవక్త బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను గురించి రాసింది ఇదే."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	11	10	ql5h		ἐγὼ ἀποστέλλω τὸν ἄγγελόν μου	1	I am sending my messenger	నేను” “నా""అనే సర్వనామాలు దేవుని కోసం వాడినవి. మలాకి దేవుడు చెప్పిన దాన్నే రాశాడు.
MAT	11	10	fi5e	figs-you	πρὸ προσώπου σου	1	before your face	ఇక్కడ ""నీ"" అనేది ఏక వచనం, ఎందుకంటే దేవుడు మెస్సియతో మాట్లాడుతున్నాడు. అంతేగాక ""ముఖం"" అంటే మొత్తం వ్యక్తి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీ ఎదుట” లేక “నీకు ముందుగా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	11	10	kva7	figs-metaphor	κατασκευάσει τὴν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου	1	prepare your way before you	ఇది రూపకఅలంకారం. దీని అర్థం వార్తాహరుడు మనుషులు మెస్సియ సందేశం స్వికరించేలా వారిని సిద్ధపరుస్తాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	11	11	c7pp			0	Connecting Statement:	బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను గురించి యేసు జనసమూహాలతో మాట్లాడుతున్నాడు.
MAT	11	11	j7gw		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	I say to you truly	నేను సత్యం చెబుతున్నాను. ఈ పదబంధం యేసు చెప్పబోతున్న దాని ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతున్నది
MAT	11	11	z5yq	figs-idiom	ἐν γεννητοῖς γυναικῶν	1	among those born of women	ఆదాము ఒక స్త్రీకీ పుట్టకపోయినప్పటికీ, ఇది మనుషులు అందరినీ సూచిస్తూ చెప్పిన మాట. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""జీవించిన మనుషులు అందరిలోకీ"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	11	11	q2kp		μείζων Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ	1	no one is greater than John the Baptist	దీన్ని సకారాత్మక రీతిలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను అందరికన్నా గొప్పవాడు” లేక “బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను అత్యంత ప్రాముఖ్యత గలవాడు.
MAT	11	11	cag4	figs-metonymy	ὁ…μικρότερος ἐν τῇ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	the least important person in the kingdom of heaven	ఇక్కడ ""దేవుని రాజ్యం"" అంటే దేవుడు రాజుగా పరిపాలించే స్థితి. ""దేవుని రాజ్యం"" అనే పదబంధం కేవలం మత్తయిలో మాత్రమే ఉంది. సాధ్యమైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" అని రాయండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకంలో మన దేవుని పరిపాలనలో అతి తక్కువ ప్రాముఖ్యం గల వ్యక్తి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	11	11	p5ir		μείζων αὐτοῦ ἐστιν	1	is greater than he is	యోహానుకన్నా ఎక్కువ ప్రాముఖ్యం గలవాడు.
MAT	11	12	mb4v		ἀπὸ δὲ τῶν ἡμερῶν Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ	1	From the days of John the Baptist	యోహాను ఆయన సందేశం బోధించడం మొదలుపెట్టిన రోజుల నుంచి. ""రోజులు"" అనే పదం బహుశా ఇక్కడ నెలలు లేక సంవత్సరాలు అయి ఉండవచ్చు.
MAT	11	12	inr2		ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν βιάζεται, καὶ βιασταὶ ἁρπάζουσιν αὐτήν	1	the kingdom of heaven suffers violence, and men of violence take it by force	ఈ వచనానికి వేరు వేరు అర్థాలు చెప్పుకోవచ్చు. UST లో దీని అర్థం కొందరు మనుషులు దేవుని రాజ్యాన్ని తమ స్వార్థపూరిత ప్రయోజనాల కోసం వాడుకుంటారు, వారు దాన్ని నెరవేర్చుకోవడం కోసం వ్యతిరేకంగా ఇతర మనుషులను బలవంతపెడతారు. కొన్ని వాచకాల్లో సానుకూల అర్థం ఇచ్చారు, దేవుని రాజ్యంలో ప్రవేశించమన్న పిలుపు ఎంత అత్యవసరం గా వినిపిస్తూ ఉన్నదంటే ఆ పిలుపుకు స్పందనగా మనుషులు తీవ్రమైన రీతిలో ముందుకు వస్తున్నారు. పాపం చెయ్యాలనే శోధన ఎదిరిస్తున్నారు. మూడవ వివరణ ఏమిటంటే బలత్కారులైన మనుషులు దేవుని మనుషులకు హాని కలిగిస్తూ దేవుడు పరిపాలించకుండా అడ్డుకుంటున్నారు.
MAT	11	13	v3el			0	Connecting Statement:	యేసు బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను గురించి జనసమూహాలతో మాట్లాడడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	11	13	g1i6	figs-metonymy	πάντες…οἱ προφῆται καὶ ὁ νόμος ἕως Ἰωάννου ἐπροφήτευσαν	1	all the prophets and the law have been prophesying until John	ఇక్కడ ""ప్రవక్తలు, ధర్మశాస్త్రం"" అంటే ప్రవక్తలు, మోషే లేఖనంలో రాసిన సంగతులు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను కాలం వరకూ ప్రవక్తలు, మోషే లేఖనాల్లో ప్రవచించినది వీటిగురించే. "" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	11	14	yg2f	figs-you	εἰ θέλετε	1	if you	ఇక్కడ ""మీరు"" అనేది బహు వచనం. అంటే జనసమూహం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	11	14	e68u		αὐτός ἐστιν Ἠλείας, ὁ μέλλων ἔρχεσθαι	1	he is Elijah who was to come	అతడు"" అంటే బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను. బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను అక్షరార్థంగా ఏలియా అని కాదు. యేసు ఉద్దేశం బాప్తి స్మిచ్చే యోహాను రానున్న ఏలియా గురించిన ప్రవచనాలను నెరవేర్చాడు. లేక మరుసటి ఏలియా అతడే. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" ప్రవక్త మలాకి ఏలియ తిరిగి వస్తాడు అన్నప్పుడు బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను గురించి మాట్లాడుతున్నాడు.
MAT	11	15	z97x	figs-metonymy	ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν, ἀκουέτω	1	He who has ears to hear, let him hear	యేసు తాను చెప్పినది చాలా ముఖ్యమైన విషయమని అర్థం చేసుకునేందుకు, పాటించేందుకు చాలా ప్రయత్నం అవసరమని చెబుతున్నాడు. ""వినే చెవులు"" అనే పదబంధం ఇక్కడ అన్యాపదేశం. దీని అర్థం విధేయత చూపే ఉద్దేశంతో అర్థం చేసుకునే ధోరణి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వినడానికి ఇష్టమున్నవారు వింటారు గాక.” లేక “అర్థం చేసుకునే ఇష్టం ఉన్నవారు అర్థం చేసుకుని లోబడతారు గాక."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	11	15	w4cc	figs-123person	ὁ ἔχων…ἀκουέτω	1	He who ... let him	యేసు ఇక్కడ నేరుగా తన శ్రోతలతో మాట్లాడుతున్నాడు గనక, మీరు ఇక్కడ రెండవ పురుష వాడవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీకు వినడానికి ఇష్టం ఉంటే, వినండి.” లేక “మీరు అర్థం చేసుకోడానికి ఇష్టపడితే అర్థం చేసుకుని లోబడండి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	11	16	q1s5			0	Connecting Statement:	యేసు జనసమూహాలతో బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను గురించి మాట్లాడడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	11	16	mp8g	figs-rquestion	τίνι δὲ ὁμοιώσω τὴν γενεὰν ταύτην?	1	To what should I compare this generation?	యేసు ఈ ప్రశ్నను ఉపయోగించి ఆ నాటి మనుషులకు వీధుల్లో చిన్నపిల్లలు చెప్పుకునే దానికి పోలిక చెబుతున్నాడు. ఆనాటి మనుషులు వీధుల్లో ఆటలాడుకునే పిల్లలు చేపుఉకునే మాటలతో పోలుస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ తరం తీరు ఇది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	11	16	yat1		τὴν γενεὰν ταύτην	1	this generation	ప్రస్తుతం ఉన్న మనుషులు లేక “ఈ మనుషులు” లేక “ఈ తరం మనుషులు.
MAT	11	16	l7km		ταῖς ἀγοραῖς	1	marketplace	మనుషులు క్రయవిక్రయాలు చేసే ఒక పెద్ద, బహిరంగ ప్రాంతం.
MAT	11	17	wn37			0	Connecting Statement:	యేసు వ. 16లో ఆరంభించిన ""అది ఇలా ఉంటుంది"" అనే మాటలతో ఉన్న ఉపమానం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	11	17	ai4e	figs-parables	λέγουσιν…καὶ οὐκ ἐκόψασθε	1	and say ... and you did not weep	ఆ కాలంలో జీవిస్తున్న మనుషులను వర్ణిస్తూ యేసు ఒక ఉపమానం ఉపయోగిస్తున్నాడు. తమతో ఆటకు రమ్మని ఇతరపిల్లలను పిలిచే పిల్లల గుంపుతో వారిని పోలుస్తున్నాడు. అయితే, వారు ఏమి చేసినా ఆ ఇతర పిల్లలు వచ్చి కలవడం లేదు. అంటే దేవుడు ఎడారిలో ఉంటూ ఉపవాసాలు చేస్తూ ఉండే బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను వంటి వారిని పంపినా , లేక పాపులతో కలిసి విందులు చేసుకుంటూ ఉపవాసం జోలికి వెళ్ళని యేసు వంటివాడు వచ్చినా మనుషులు మాత్రం వినడం లేదు. మనుషులు, ప్రత్యేకించి పరిసయ్యులు, మత నాయకులు, ఇంకా మొండిగా దేవుని సత్యం అంగీకరించకుండానే ఉన్నారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	11	17	d916	figs-you	ηὐλήσαμεν ὑμῖν	1	We played a flute for you	మేము అంటే వీధుల్లో కూర్చుని ఉండే పిల్లలు. ఇక్కడ ""మీరు"" బహు వచనం అంటే ఇతర గుంపు పిల్లలు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	11	17	j5jd		καὶ οὐκ ὠρχήσασθε	1	and you did not dance	కాని మీరు ఆనందకరమైన సంగీతానికి నాట్యం చెయ్యలేదు.
MAT	11	17	t723	figs-explicit	ἐθρηνήσαμεν	1	We mourned	దీని అర్థం వారు మనిషి చచ్చిపోయినప్పుడు స్త్రీలు పాడే శోక గీతాలు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	11	17	f87l		καὶ οὐκ ἐκόψασθε	1	and you did not weep	కానీ మీరు మాతో కలిసి శోకించలేదు.
MAT	11	18	svc9			0	Connecting Statement:	యేసు జనసమూహాలతో బాప్తిస్మ మిచ్చే యోహాను గురించి మాట్లాడడం ముగిస్తున్నాడు.
MAT	11	18	qe7y	figs-synecdoche	μήτε ἐσθίων μήτε πίνων	1	not eating bread or drinking wine	ఇక్కడ ""రొట్టె"" అంటే ఆహారం. అంటే యోహాను ఎప్పుడూ ఆహారం తీసుకోలేదని కాదు. అంటే అతడు తరచుగా ఉపవాసం ఉండేవాడు. అతడు ఖరీదైన మంచి భోజనం తినే వాడు కాదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తరుచుగా ఉపవాసం ఉంటూ మద్యం తాగకుండా. లేక “రచికరమైన ఆహారం తీసుకోకుండా ద్రాక్షరసం తాగకుండా."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	11	18	p4ql	figs-quotations	λέγουσιν, δαιμόνιον ἔχει.	1	they say, 'He has a demon.'	దీన్ని నేరుగా చెప్పే మాటగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతనిలో దురాత్మ ఉన్నదని వారు అంటున్నారు.” లేక “వారు అతణ్ణి దయ్యం పట్టిన వాడు అంటున్నారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	11	18	kd4q		λέγουσιν	1	they say	వారు"" అని ఉన్నప్పుడల్లా ఆ తరం మనుషులు అని అర్థం. ముఖ్యంగా పరిసయ్యులు, మత నాయకులు.
MAT	11	19	iwk8	figs-123person	ἦλθεν ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	The Son of Man came	యేసు తనను గురించే మాట్లాడుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుష్య కుమారుడినైన నేను. వచ్చాను."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	11	19	gs6z		ἦλθεν…ἐσθίων καὶ πίνων	1	came eating and drinking	ఇది యోహాను ప్రవర్తనకు వ్యతిరేకం. దీని అర్థం కేవలం మామూలు ఆహారం పుచ్చుకోవడం, ద్రాక్ష రసం తాగడం మాత్రమే కాదు. యేసు అందరి లాగానే మంచి ఆహారం తినడం, ద్రాక్షరసం తాగడం ఇష్టంగా చేసే వాడు.
MAT	11	19	x4ec	figs-quotations	λέγουσιν, ἰδοὺ, ἄνθρωπος, φάγος καὶ οἰνοπότης…ἁμαρτωλῶν!	1	they say, 'Look, he is a gluttonous man and a drunkard ... sinners!'	దీన్ని ఇలా నేరుగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అయన తిండిబోతు, తాగుబోతు అంటున్నారు.” లేక “వారు అయన విపరీతంగా తిని తాగుతాడు అని నేరం మోపుతున్నారు.""మీరు ""మనుష్య కుమారుడు"" అనే దాన్ని ""మనుష్య కుమారుడు అయిన నేను"" అని తర్జుమా చేసినట్టయితే దీన్ని పరోక్ష ప్రతిపాదనగా ఉత్తమ పురుష లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను తిండిబోతునని, తాగుబోతునని అంటున్నారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	11	19	d6gu		ἄνθρωπος, φάγος	1	he is a gluttonous man	అతడు తిండిబోతు లేక “అస్తమానం విపరీతంగా తింటూ ఉంటాడు.
MAT	11	19	pv4n		οἰνοπότης	1	a drunkard	తాగుబోతు లేక “అస్తమానం మద్యం తాగుతూ ఉంటాడు.
MAT	11	19	vwk4	writing-proverbs	καὶ ἐδικαιώθη ἡ σοφία ἀπὸ τῶν τέκνων αὐτῆς	1	But wisdom is justified by her deeds	ఈ పరిస్థితిని బట్టి యేసు ఈ సామెతను తనకు అన్వయించుకుంటున్నాడు. ఎందుకంటే మనుషులు తనను, యోహానును కూడా తిరస్కరించారు గనక అది జ్ఞానం అనిపించుకోదు. యేసు, బాప్తిస్మమిచ్చే యోహాను జ్ఞానులు. వారి చర్యల ఫలితాలు దీన్ని రుజువు చేస్తున్నాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-proverbs]])
MAT	11	19	dz3c	figs-personification	ἐδικαιώθη ἡ σοφία ἀπὸ τῶν τέκνων αὐτῆς	1	wisdom is justified by her deeds	ఇక్కడ ""జ్ఞానం"" అనే దాన్ని ఒక స్త్రీతో పోలుస్తున్నాడు. ఆమె చేసిన దాన్ని బట్టి ఆమె సరి అయినది అని రుజువు అయింది. అంటే ఒక జ్ఞానవంతుని క్రియల ఫలితాలే అతడు నిజంగా జ్ఞాని అని రుజువు చేస్తాయి. దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక జ్ఞాని చర్యల ఫలితాలు అతణ్ణి జ్ఞాని అని నిరూపిస్తాయి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-personification]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	11	20	bwq8			0	General Information:	యేసు తాను ఇంతకుముందు అద్భుతాలు చేసిన నగరాల్లో మనుషులను మందలించడం మొదలు పెడుతున్నాడు.
MAT	11	20	w4g8	figs-metonymy	ὀνειδίζειν τὰς πόλεις	1	rebuke the cities	ఇక్కడ ""నగరాలు"" అంటే అక్కడ నివసించే మనుషులు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆ నగరాల మనుషులను మందలిస్తున్నాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	11	20	fxs4		πόλεις	1	cities	ఊళ్లు
MAT	11	20	t51a	figs-activepassive	ἐν αἷς ἐγένοντο αἱ πλεῖσται δυνάμεις αὐτοῦ	1	in which most of his mighty deeds were done	క్రియాశీల రూపం వాక్యంగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు . ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎక్కడైతే తన అద్భుతాలు ఎక్కువగా చేసాడో"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	11	20	wh1g		αἱ πλεῖσται δυνάμεις αὐτοῦ	1	mighty deeds	ఆశ్చర్య కార్యాలు లేక “ప్రభావ క్రియలు” లేక “అద్భుతాలు
MAT	11	21	xxb3	figs-apostrophe	οὐαί σοι, Χοραζείν! οὐαί σοι, Βηθσαϊδάν!	1	Woe to you, Chorazin! Woe to you, Bethsaida!	యేసు కొరాజీనా బేత్సయిదా నగరాల ప్రజలు అక్కడ తన మాటలు వింటున్నట్టు మాట్లాడుతున్నాడు. కానీ వారు అక్కడ లేరు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-apostrophe]])
MAT	11	21	tv81	figs-you	οὐαί σοι	1	Woe to you	మీకు ఎంత భయానకంగా ఉంటుంది! ఇక్కడ ""నీవు"" ఏక వచనం. అంటే ఆ పట్టణం. పట్టణాన్ని గాక మనుషులను ఉద్దేశించి మాట్లాడడం మరింత సహజం అనిపిస్తే దీన్ని “మీరు” అని బహువచనంలో తర్జుమా చెయ్యండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	11	21	y9d3	figs-metonymy	Χοραζείν…Βηθσαϊδάν…Τύρῳ…Σιδῶνι	1	Chorazin ... Bethsaida ... Tyre ... Sidon	ఈ నగరాల పేర్లను అన్యాపదేశంగా వాటిలో ఉన్న మనుషులను ఉద్దేశించి వాడారు.(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])
MAT	11	21	lh46	figs-hypo	εἰ…αἱ δυνάμεις…ἂν ἐν σάκκῳ καὶ σποδῷ	1	If the mighty deeds ... in sackcloth and ashes	యేసు గతంలో జరిగి ఉండడానికి అవకాశం ఉన్న ఊహాత్మక పరిస్థితినీ వర్ణిస్తున్నాడు. కానీ అలా జరగలేదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-hypo]])
MAT	11	21	tm59	figs-activepassive	εἰ ἐν Τύρῳ καὶ Σιδῶνι ἐγένοντο αἱ δυνάμεις αἱ γενόμεναι ἐν ὑμῖν	1	If the mighty deeds had been done in Tyre and Sidon which were done in you	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను గనక మీ మధ్య చేసిన అద్భుతాలు తూరు, సీదోను మనుషుల మధ్య చేసినట్టయితే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	11	21	k3in	figs-you	αἱ γενόμεναι ἐν ὑμῖν	1	which were done in you	ఇక్కడ ""మీరు"" అనేది బహువచనం. అంటే కొరాజీనా బేత్సయిదా. మీ భాషలో ఎక్కువ సహజంగా ఉంటుంది అనుకుంటే ద్వంద్వ ""నీవు"" ను రెండు నగరాలకోసం ఉపయోగించవచ్చు. లేదా ఒక బహు వచనం ""మీరు"" అనే దాన్ని ఆ నగరాల మనుషుల కోసం వాడవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	11	21	bqi8		πάλαι…μετενόησαν	1	they would have repented long ago	ఈ సర్వనామం ""వారు"" అంటే తూరు, సీదోను మనుషులు.
MAT	11	21	qx9m		μετενόησαν	1	would have repented	తాము తమ పాపాల నిమిత్తం బాధ పడుతున్నట్టు కనపరిచే వారు.
MAT	11	22	mr18	figs-metonymy	Τύρῳ καὶ Σιδῶνι ἀνεκτότερον ἔσται ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ ὑμῖν	1	it will be more tolerable for Tyre and Sidon at the day of judgment than for you	ఇక్కడ ""తూరు, సీదోను"" అంటే అక్కడి మనుషులు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు తీర్పు దినాన మీ మీద కంటే తూరు, సీదోను మనుషులపై ఎక్కువ కరుణ చూపుతాడు.” లేక “దేవుడు తీర్పు దినాన తూరు, సీదోను మనుషుల కంటే మిమ్మల్ని ఎక్కువగా శిక్షిస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	11	22	ab14	figs-you	ἢ ὑμῖν	1	than for you	ఇక్కడ “నీవు” అనేది బహువచనం. అంటే కొరాజీన బేత్సయిదా. మీ భాషలో ఎక్కువ సహజంగా ఉంటుంది అనుకుంటే ద్వంద్వ ""నీవు"" ను రెండు నగరాల కోసం ఉపయోగించవచ్చు. లేదా ఒక బహు వచనం ""మీరు"" అనే దాన్ని ఆ నగరాల మనుషుల కోసం వాడవచ్చు. ఇక్కడ అంతర్గత సమాచారాన్ని స్పష్టం చెయ్యాలి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎందుకంటే నీవు నేను చేసిన అద్భుతాలు చూసి కూడా నాపై నమ్మకం ఉంచడానికి నిరాకరించావు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	11	23	udw1			0	Connecting Statement:	యేసు తాను ఇంతకుముందు అద్భుతాలు చేసిన నగరాల్లో మనుషులను మందలించడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	11	23	vpz6	figs-apostrophe	σύ, Καφαρναούμ	1	You, Capernaum	యేసు కపెర్నహూము పట్టణం ప్రజలు తన మాటలు వింటునట్టే వారితో మాట్లాడుతున్నాడు. కానీ వారలా వినడం లేదు. ఈ సర్వనామం ""నీవు"" అనేది ఏకవచనం. అంటే ఈ రెండు వచనాల్లో కపెర్నహూము. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-apostrophe]])
MAT	11	23	h8av	figs-you	σύ	1	You	నీవు"" అని కనిపించిన చోటల్లా ఏక వచనం మీ భాషలో ఎక్కువ సహజంగా ఉంటుంది అనుకుంటే ఒక బహు వచనం ""మీరు"" అనే దాన్ని ఆ నగరాల మనుషుల కోసం వాడవచ్చు (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	11	23	fj7d	figs-metonymy	Καφαρναούμ…Σοδόμοις	1	Capernaum ... Sodom	ఈ నగరాల పేర్లు కపెర్నహూము సొదొమల్లో నివసించే మనుషులను సూచిస్తున్నాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	11	23	aa7t	figs-rquestion	μὴ ἕως οὐρανοῦ ὑψωθήσῃ?	1	do you think you will be exalted to heaven?	నీవు పరలోకానికి ఎక్కిపోతావనుకుంటున్నావా? యేసు ఒక అలంకారిక ప్రశ్న ఉపయోగించి కపెర్నహూము మనుషులను వారి గర్వం నిమిత్తం వారిని గద్దిస్తున్నాడు. దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు: ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నిన్ను నీవు పరలోకానికి ఎక్కిపోయేలా చేసుకోలేవు!” లేక “ఇతర మనుషుల పొగడ్తలు నీవు పరలోకానికి ఎక్కిపోయేలా చెయ్యలేవు.” లేక “దేవుడు నువ్వు ఊహిస్తున్నట్టుగా నిన్ను పరలోకానికి ఎక్కించడు!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	11	23	d54d	figs-activepassive	ἕως ᾍδου καταβήσῃ	1	you will be brought down to Hades	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు నిన్ను పాతాళానికి పంపుతాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	11	23	vk57	figs-hypo	ὅτι εἰ ἐν Σοδόμοις…ἔμεινεν ἂν μέχρι τῆς σήμερον	1	For if in Sodom ... it would still have remained until today	యేసు ఇక్కడ ఒక ఊహాత్మక పరిస్థితినీ చెబుతున్నాడు:అది గతంలో జరిగి ఉండవచ్చు, కానీ అలా జరగలేదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-hypo]])
MAT	11	23	z279	figs-activepassive	εἰ ἐν Σοδόμοις ἐγενήθησαν αἱ δυνάμεις αἱ γενόμεναι ἐν σοί	1	if in Sodom there had been done the mighty deeds that were done in you	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను సొదొమ మనుషుల మధ్య చేసిన అద్భుతాలు మీ మధ్య చేసి ఉంటే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	11	23	e2t7		δυνάμεις	1	mighty deeds	అద్భుతాలు లేక “ప్రభావయుతమైన కార్యాలు” లేక “అద్భుతాలు
MAT	11	23	yih1		ἔμεινεν	1	it would still have remained	ఈ సర్వనామం ""అది"" అంటే సొదొమ పట్టణం.
MAT	11	24	y1e3		λέγω ὑμῖν	1	I say to you	ఈ పదబంధం యేసు చెప్పబోతున్న దాని ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతున్నది
MAT	11	24	e3pa	figs-metonymy	γῇ Σοδόμων ἀνεκτότερον ἔσται ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ σοί	1	it shall be easier for the land of Sodom in the day of judgment than for you	ఇక్కడ ""సొదొమ ప్రాంతం"" అంటే అక్కడ నివసించే మనుషులు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు తీర్పు దినాన నీ మీద కంటే సొదొమ మనుషులపై ఎక్కువ కరుణ చూపుతాడు.” లేక “దేవుడు తీర్పు దినాన సొదొమ మనుషుల కంటే మిమ్మల్ని ఎక్కువగా శిక్షిస్తాడు "" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	11	24	yk3z	figs-explicit	ἢ σοί	1	than for you	అంతర్గత సమాచారాన్ని స్పష్టం చెయ్యాలి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎందుకంటే నేను ఎన్నో అద్భుతాలు చేయడం నీవు చూసి కూడా నీవు పశ్చాత్తాపం చూపలేదు, నాపై నమ్మకం ఉంచలేదు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	11	25	f57a			0	General Information:	వ.25 26లో, యేసు జనసమూహం మధ్యనే తన పరలోకపు తండ్రికి ప్రార్థిస్తున్నాడు. వ. 27లో మరలా మనుషులతో మాట్లాడుతున్నాడు.
MAT	11	25	h5x4	guidelines-sonofgodprinciples	Πάτερ	1	Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	11	25	u9cy	figs-merism	Κύριε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς	1	Lord of heaven and earth	పరలోకం, భూమినీ ఏలే ప్రభువు. ""పరలోకం, భూమి"" అనే పదబంధం విభాగోక్తి. అంటే విశ్వంలోని మనుషులు అందరూ. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""విశ్వం అంతటినీ ఏలే ప్రభువు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-merism]])
MAT	11	25	p1gl		ἔκρυψας ταῦτα…καὶ ἀπεκάλυψας αὐτὰ	1	you concealed these things ... and revealed them	ఈ సంగతులు అంటే ఏమిటి అనేది స్పష్టంగా లేదు.""మీ భాషలో దీని అర్థం స్పష్టం చేయాలంటే ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం చేస్తే బావుంటుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు ఈ సత్యాలను వెల్లడి చెయ్యలేదు...చేసావు.
MAT	11	25	lk8f		ἔκρυψας ταῦτα ἀπὸ	1	you concealed these things from	నీవు వీటిని దాచిపెట్టావు. లేక “నీవు వీటిని వెల్లడి చెయ్యలేదు."" ""వెల్లడి అయిన"" అనే దానికి వ్యతిరేకం అయిన క్రియాపదం.
MAT	11	25	qw5c	figs-nominaladj	ἀπὸ σοφῶν καὶ συνετῶν	1	from the wise and understanding	ఈ నామకార్థ విశేషణాన్ని ఇలా విశేషణంగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అర్థం చేసుకునే జ్ఞానం ఉన్న మనుషుల నుండి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
MAT	11	25	las9	figs-irony	σοφῶν καὶ συνετῶν	1	the wise and understanding	యేసు ఇక్కడ వ్యంగ్యం ఉపయోగిస్తున్నాడు. ఈ మనుషులు నిజంగా జ్ఞానం ఉన్నవారని ఆయన ఉద్దేశం కాదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తాము జ్ఞానులమనుకునే మనుషులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-irony]])
MAT	11	25	uwu5		ἀπεκάλυψας αὐτὰ	1	revealed them	తెలుస్తారు. ఈ సర్వనామం ""వారు"" అంటే ఈ వచనంలో ముందు చెప్పిన ""ఈ విషయాలు.
MAT	11	25	b6w5	figs-metaphor	νηπίοις	1	to little children	యేసు ఏమీ తెలియని మనుషులను చిన్న పిల్లలతో పోలుస్తున్నాడు. యేసు తనను నమ్మిన వారు అనేక మందిని బాగా చదువుకున్నవారు అనీ తమను జ్ఞానులుగా ఉహించుకునే వారు అని చెప్పడం లేదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	11	26	qp7t	figs-metonymy	ὅτι οὕτως εὐδοκία ἐγένετο ἔμπροσθέν σου	1	for so it was well-pleasing in your sight	అనే పదబంధం ""నీ దృష్టిలో"" అనేది అన్యాపదేశం. అంటే ఒకడు తన గురించి తాను ఏమనుకుంటున్నాడు అనేది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దీన్ని చేయడం నీకు మంచిది అనిపిస్తే."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	11	27	yk5w	figs-activepassive	πάντα μοι παρεδόθη ὑπὸ τοῦ Πατρός μου	1	All things have been entrusted to me from my Father	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా తండ్రి అన్నిటినీ నాకు అప్పగించాడు.” లేక “నా తండ్రి మొత్తం నా చేతుల్లో పెట్టాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	11	27	gd67		πάντα	1	All things	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు1) తండ్రి అయిన దేవుడు తన గురించి తన రాజ్యం గురించి అంతా యేసుకు వెల్లడి చేశాడు. లేక 2) దేవుడు సమస్త అధికారం యేసుకు ఇచ్చాడు.
MAT	11	27	j3vk	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός μου	1	my Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. అది దేవునికి, యేసుకు మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని వర్ణిస్తున్నది.(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	11	27	s1as		οὐδεὶς ἐπιγινώσκει τὸν Υἱὸν, εἰ μὴ ὁ Πατήρ	1	no one knows the Son except the Father	కేవలం తండ్రికీ మాత్రమే కుమారుడు తెలుసు.
MAT	11	27	rt5b		οὐδεὶς ἐπιγινώσκει	1	no one knows	తెలుసు"" అంటే కేవలం పరిచయం ఉండడం కాదు. అంటే ఒక ప్రత్యేక సంబంధం ఉన్నందువల్ల సన్నిహితంగా ఎరిగియుండడం.
MAT	11	27	esp4	figs-123person	τὸν Υἱὸν	1	the Son	యేసు తనను ఉత్తమ పురుషలో చెబుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	11	27	l8xe	guidelines-sonofgodprinciples	τὸν Υἱὸν	1	Son	దేవుని కుమారుడు యేసుకు ఇది ఒక ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	11	27	w6yq		οὐδὲ τὸν Πατέρα τις ἐπιγινώσκει, εἰ μὴ ὁ Υἱὸς	1	no one knows the Father except the Son	కేవలం కుమారుడు మాత్రమే తండ్రిని ఎరుగును.
MAT	11	28	q9x1			0	Connecting Statement:	యేసు జనసమూహంతో మాట్లాడడం ముగించాడు.
MAT	11	28	x978	figs-you	πάντες	1	all you	మీరు” అని ఉన్నవన్నీ బహు వచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	11	28	t2jj	figs-metaphor	οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι	1	who labor and are heavy burdened	యేసు ధర్మశాస్త్రం పాటించే ప్రయత్నంలో నిరుత్సాహం చెందిన మనుషుల గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. ధర్మశాస్త్రంలోని ఆజ్ఞలు బరువైన భారాలుగా ఉన్నట్టు, వాటిని వారు మోయలేకపోతున్నట్టు చెబుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""శక్తికి మించిన ప్రయత్నాలు చేసి నిరుత్సాహ పడిపోయిన వారు ఎవరు?” లేక “ధర్మశాస్త్రం ఆజ్ఞలను లోప రహితంగా అనుసరించాలని చూసి అలసిపోయిన వారెవరు?"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	11	28	f1w4		κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς	1	I will give you rest	మీ భారాల నుండి మీకు విశ్రాంతి ఇస్తాను.
MAT	11	29	q1ya	figs-metaphor	ἄρατε τὸν ζυγόν μου ἐφ’ ὑμᾶς	1	Take my yoke on you	యేసు రూపకఅలంకారం కొనసాగిస్తున్నాడు. యేసు తన శిష్యులు కమ్మని మనుషులను ఆహ్వానిస్తున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	11	29	t1rh	figs-doublet	πραΰς εἰμι καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ	1	I am meek and lowly in heart	ఇక్కడ ""సాత్వికం” “దీనమనస్సు"" అంటే ప్రాథమికంగా ఒకటే అర్థం. యేసు తాను మత నాయకుల కన్నా ఎంతో దయగల వాడని వారికి చెబుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను మృదు స్వభావం గల వాడిని. లేక దీన మనస్కుడిని."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-doublet]])
MAT	11	29	i3qs	figs-metonymy	ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ	1	lowly in heart	ఇక్కడ ""హృదయం"" అనేది అన్యాపదేశం ఒక వ్యక్తి అంతరంగ స్వభావం. ""దీన మనస్సు"" అనేది జాతీయం. అంటే ""వినయగుణం."" ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వినయమనస్కుడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	11	29	i3ls	figs-synecdoche	εὑρήσετε ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν	1	you will find rest for your souls	ఇక్కడ ""ఆత్మ"" అంటే మొత్తంగా ఒక వ్యక్తి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీలో నీవే విశ్రాంతి కనుగొంటావు.” లేక “నీవు విశ్రాంతి తీసుకోగలుగుతావు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	11	30	ynf1	figs-parallelism	ὁ γὰρ ζυγός μου χρηστὸς καὶ τὸ φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν	1	For my yoke is easy and my burden is light	ఈ పదబంధాలు రెండూ ఒకటే అర్థం ఇస్తున్నాయి. యేసు ఎవరైనా తనకు లోబడడం యూదు ధర్మశాస్త్రానికి లోబడడం కన్నా తేలిక అని నొక్కి చెబుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను నీ మీద మోపే బరువును తేలికగా మోయగలుగుతావు. ఎందుకంటే అది తేలిక."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]])
MAT	11	30	tc2g		τὸ φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν	1	my burden is light	తేలిక"" అనే పదం ఇక్కడ బరువు అనే దానికి వ్యతిరేకం, చీకటికి వ్యతిరేకం కాదు.
MAT	12	intro	y7z6			0		# మత్తయి 12 సాధారణ నోట్సు<br><br>## నిర్మాణము, పరిమాణము<br><br>కొన్ని అనువాదాలు చదవడానికి వీలుగా పద్య భాగాన్ని కొంచెం కుడి వైపుకు ముద్రిస్తాయి. ULT లో కూడా పాత నిబంధన నుండి ఎత్తి రాసిన వచనాలు ఇలానే కనిపిస్తాయి. 12:18-21లో పాత నిబంధన నుండి ఎత్తిరాసిన మాటలు అలానే ఉన్నాయి. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేకాంశాలు<br><br>### సబ్బాతు<br><br>ఈ అధ్యాయంలో దేవుని మనుషులు సబ్బాతును పాటించేదాని గురించి విస్తృతంగా రాసి ఉంది. యేసు పరిసయ్యులు చేసిన నియమాలు మనుషులు సబ్బాతును పాటించడం ఇంకా కష్టంగా చేస్తున్నాయి. (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/sabbath]])<br><br>### ""ఆత్మకు వ్యతిరేకంగా దైవదూషణ“<br><br>ఇది ఏమిటో ఎవరూ స్పష్టంగా చెప్పలేరు. మనుషులు జరిగించే క్రియలా లేక మరొకటా? ఎలాటి మాటలు వారు పలికితే అది పాపం అవుతుంది? అయితే, వారు బహుశా పరిశుద్ధాత్మను, ఆయన పనిని అవమానపరిస్తే ఇలా జరుగుతుంది. పరిశుద్ధాత్మ చేసే పనిలో ఒక భాగం మనుషులు తాము పాపులమని అర్థం చేసుకునేలా చెయ్యడం. తమకు దేవుని క్షమాపణ అవసరమని వారు గ్రహించాలి. కాబట్టి, పాపం మానుకోని ఎవరైనా బహుశా ఆత్మకు వ్యతిరేకంగా దైవదూషణ చేస్తున్నారు. (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/blasphemy]] మరియు [[rc://te/tw/dict/bible/kt/holyspirit]])<br><br>## ఇంకా ఇలా కూడా అనువాదం చెయ్యవచ్చు ఈ అధ్యాయంలో ఇతర అనువాద సమస్యలు<br><br>### సోదరసోదరీలు<br><br>ఒకే తల్లిదండ్రులు ఉన్న మనుషులను ""సోదరుడు” “సోదరి"" అని పిలుచుకుంటారు. అలాటివారిని తమ జీవితాల్లో ప్రాముఖ్యమైన వారుగా చూస్తారు. కొందరు ఒకే తాతలు ఉన్న వారిని ""సోదరుడు” “సోదరి"" అని పిలుచుకుంటారు."" ఈ అధ్యాయంలోయేసు తనకు అలాటి ప్రాముఖ్యం మనుషులు పరలోకంలోని తన తండ్రికి లోబడే వారే అని చెప్పాడు.(చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/brother]])
MAT	12	1	u1f2			0	General Information:	ఇది కథనంలో కొత్త భాగం ఆరంభం. ఇక్కడ మత్తయి యేసు పరిచర్యకు పెరుగుతున్న వ్యతిరేకత గురించి రాస్తున్నాడు. ఇక్కడ, పరిసయ్యులు యేసు శిష్యులు సబ్బాతు రోజున చేలో ధాన్యం నలుపుకుని తినడాన్ని విమర్శిస్తున్నారు.
MAT	12	1	m2n1		ἐν ἐκείνῳ τῷ καιρῷ	1	At that time	ఇది కథనంలో కొత్త భాగం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కొంత కాలం తరువాత.
MAT	12	1	tvt9	translate-unknown	τῶν σπορίμων	1	grainfields	ధాన్యం పండించే స్థలం. ఇది తెలియకపోతే ""ధాన్యం"" అనే మాట స్పష్టంగా లేకపోతే ""రొట్టెలు చేసుకునే గింజలు పండించే చోటు"" అని తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-unknown]])
MAT	12	1	yrf8		τίλλειν στάχυας καὶ ἐσθίειν	1	pluck heads of grain and eat them	ఇతరుల పొలాల్లో ధాన్యం తెంపుకుని తినడం దొంగతనం కిందకు రాదు. ఇక్కడ ప్రశ్న ఎవరన్నా ధర్మశాస్త్రం ప్రకారం సబ్బాతు దినాన ఇది చెయ్యవచ్చా, అన్నదే.
MAT	12	1	zz4r		τίλλειν στάχυας καὶ ἐσθίειν	1	to pluck heads of grain and eat them	గోదుమ గింజలు తెంపుకుని వాటిని తినడం లేక “కొన్ని గింజలు తెంపి తినడం.
MAT	12	1	y5vr		στάχυας	1	heads of grain	ఇది గోధుమ మొక్క పై భాగం. అందులో తయారైన కంకులు లేక గింజలు ఉంటాయి.
MAT	12	2	swl7		ποιοῦσιν ὃ οὐκ ἔξεστιν ποιεῖν ἐν Σαββάτῳ	1	do what is unlawful to do on the Sabbath	ఇతరుల పొలాల్లో ధాన్యం తెంపుకుని తినడం దొంగతనం కిందకు రాదు. ఇక్కడ ప్రశ్న ఎవరన్నా ధర్మశాస్త్రం ప్రకారం సబ్బాతు దినాన ఇది చెయ్యవచ్చా, అన్నదే.
MAT	12	2	mch7		οἱ…Φαρισαῖοι	1	the Pharisees	అంటే పరిసయ్యులంతా అని కాదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కొందరు పరిసయ్యులు
MAT	12	2	nh12		ἰδοὺ, οἱ μαθηταί σου	1	See, your disciples	చూడు, నీ శిష్యులు. పరిసయ్యులు ఈ పదాన్నిశిష్యులు చేస్తున్న దాని వైపు యేసు దృష్టి మళ్ళించడానికి వాడుతున్నారు.
MAT	12	3	mzn1			0	Connecting Statement:	యేసు పరిసయ్యుల విమర్శకు జవాబు ఇస్తున్నాడు.
MAT	12	3	et11		αὐτοῖς	1	to them	పరిసయ్యులతో.
MAT	12	3	d712	figs-rquestion	οὐκ ἀνέγνωτε…μετ’ αὐτοῦ?	1	Have you never read ... with him?	యేసు ఒక ప్రశ్న పరిసయ్యులకు జవాబు ఇవ్వడం కోసం ఉపయోగిస్తున్నాడు. వారు చదివిన లేఖనాల అర్థం గురించి వారు ఏమి అర్థం చేసుకున్నారో వారిని సవాలు చేస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు ఏమి చదివారో నాకు తెలుసు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	12	4	blm5		τὸν οἶκον τοῦ Θεοῦ	1	the house of God	దావీదు జీవించిన కాలంలో ఇంకా ఆలయం లేదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రత్యక్ష గుడారం” లేక “దేవుణ్ణి ఆరాధించే స్థలం.
MAT	12	4	ue7l	figs-explicit	τοὺς ἄρτους τῆς Προθέσεως	1	bread of the presence	ఇది పవిత్రమైన రొట్టె. ఆ యాజకులు ప్రత్యక్ష గుడారంలో దేవుని సన్నిధిలో ఉంచుతారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుని ఎదుట యాజకులు ఉంచే రొట్టె.” లేక “పవిత్రమైన రొట్టె"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	12	4	c6a8		τοῖς μετ’ αὐτοῦ	1	those who were with him	దావీదుతో ఉన్నవారు.
MAT	12	4	lkx9		εἰ μὴ τοῖς ἱερεῦσιν μόνοις	1	but lawful only for the priests	కానీ, ధర్మశాస్త్రం ప్రకారం, యాజకులు మాత్రమే దాన్ని తినాలి.
MAT	12	5	tjh3			0	Connecting Statement:	యేసు పరిసయ్యులకు జవాబు కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	12	5	f79q	figs-rquestion	οὐκ ἀνέγνωτε ἐν τῷ νόμῳ, ὅτι…ἀναίτιοί εἰσιν?	1	Have you not read in the law that ... but are guiltless?	యేసు పరిసయ్యుల విమర్శకు జవాబుగా ఒక ప్రశ్న ఉపయోగిస్తున్నాడు. వారు చదివిన లేఖనాల అర్థం గురించి వారు ఏమి అర్థం చేసుకున్నారో వారిని సవాలు చేస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు మోషే ధర్మశాస్త్రం చదివారు...కానీ దోషం ఉండదు.” లేక “ధర్మశాస్త్రం దోషం లేదని బోధిస్తున్నది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	12	5	dqe9		τὸ Σάββατον βεβηλοῦσιν	1	profane the Sabbath	సబ్బాతు దినాన ఏమి చెయ్యాలి? ఇతర దినాల్లో చేసినది చెయ్యాలి.
MAT	12	5	i6y9		ἀναίτιοί εἰσιν	1	are guiltless	దేవుడు వారిని శిక్షించడు. లేక “దేవుడు వారిని దోషులుగా ఎంచడు.
MAT	12	6	ji7a		λέγω…ὑμῖν	1	I say to you	ఇది యేసు తరువాత చెబుతున్న దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	12	6	k4mn	figs-123person	τοῦ ἱεροῦ μεῖζόν ἐστιν	1	one greater than the temple	ఆలయం కన్నా ఎక్కువ ప్రాముఖ్యం గలవాడు. యేసు తనను గురించి గొప్పవాడు అని చెప్పుకుంటున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	12	7	rh53			0	General Information:	వ. 7లో యేసు పరిసయ్యులను గద్దించడానికి ప్రవక్త హోషేయ మాటలు గుర్తు చేస్తున్నాడు.
MAT	12	7	vye2			0	Connecting Statement:	యేసు పరిసయ్యులకు జవాబివ్వడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	12	7	ypj7	figs-explicit	εἰ δὲ ἐγνώκειτε τί ἐστιν, ἔλεος θέλω καὶ οὐ θυσίαν, οὐκ ἂν κατεδικάσατε τοὺς ἀναιτίους	1	If you had known what this meant, 'I desire mercy and not sacrifice,' you would not have condemned the guiltless	ఇక్కడ యేసు లేఖనం ఎత్తి గుర్తు చేస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రవక్త హోషేయ ఇది చాలాకాలం క్రితం రాశాడు: 'నేను కరుణ కోరుతున్నాను, బలి కాదు.' మీకు ఇది అర్థం అయితే నిర్దోషులను దోషులుగా ఎంచే వారు కాదు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	12	7	e1ju		ἔλεος θέλω καὶ οὐ θυσίαν	1	I desire mercy and not sacrifice	మోషే ధర్మశాస్త్రంలో దేవుడు ఇశ్రాయేలీయులకు బలులు ఇమ్మని ఆజ్ఞ ఇచ్చాడు. దీని అర్థం దేవుడు బలుల కంటే కరుణకు ఎక్కువ ప్రాముఖ్యత ఇచ్చాడు.
MAT	12	7	jw57		θέλω	1	I desire	ఈ సర్వనామం ""నేను"" అంటే దేవుడు.
MAT	12	7	s23l	figs-nominaladj	τοὺς ἀναιτίους	1	the guiltless	దీన్ని విశేషణంగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దోషులు కాని వారిని."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
MAT	12	8	l7g3	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	Son of Man	యేసు తన గురించే చెబుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	12	8	jx98		Κύριος…ἐστιν τοῦ Σαββάτου	1	is Lord of the Sabbath	సబ్బాతును పరిపాలించే వాడు. లేక “మనుషులు సబ్బాతు దినాన ఏమి చెయ్యవచ్చు అనే ఆజ్ఞలు రూపొందించే వాడు.
MAT	12	9	i489			0	General Information:	ఇక్కడ యేసు ఒక మనిషిని సబ్బాతు దినాన స్వస్థ పరిచినప్పుడు పరిసయ్యులు విమర్శించిన సన్నివేశం మొదలౌతున్నది.
MAT	12	9	hns8		καὶ μεταβὰς ἐκεῖθεν	1	Then Jesus left from there	యేసు ఆ పొలాల్లో నుండి వెళ్ళిపోయాడు. లేక “అప్పుడు యేసు వెళ్ళిపోయాడు.
MAT	12	9	y4me		τὴν συναγωγὴν αὐτῶν	1	their synagogue	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు1) ""వారి"" అంటే ఆ ఊరి యూదులు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సినగోగు"" లేక 2) ""వారి"" అంటే యేసు ఇప్పుడే మాట్లాడిన పరిసయ్యులు, ఇది ఊరి సినగోగు లేక సమాజమందిరం సభ్యులు ఇతర యూదులు హాజరైన స్థలం. ""వారి"" అంటే ఆ సినగోగు స్వంత దారులైన పరిసయ్యులు కాదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు హాజరైన సినగోగు.
MAT	12	10	kjf6		ἰδοὺ	1	Behold	“ఇదిగో” అనే పదం కథనంలో ఒక కొత్త వ్యక్తి వచ్చాడని మనలను హెచ్చరిస్తున్నది. మీ భాషలో దీన్ని చూపించే మార్గం ఉంటుంది..
MAT	12	10	xb13		ἄνθρωπος χεῖρα ἔχων ξηράν	1	a man who had a withered hand	చచ్చుబడిన చేతులు గల మనిషి లేక “అవిటి చెయ్యి గల మనిషి.
MAT	12	10	t948		καὶ ἐπηρώτησαν αὐτὸν λέγοντες, εἰ ἔξεστι τοῖς Σάββασιν θεραπεύειν? ἵνα κατηγορήσωσιν αὐτοῦ	1	The Pharisees asked Jesus, saying, ""Is it lawful to heal on the Sabbath?"" so that they might accuse him of sinning	పరిసయ్యులు యేసు పాపం చేస్తున్నట్టు ఆరోపించగోరారు. కాబట్టి వారు ఆయన్ని అడిగారు. 'సబ్బాతు దినాన స్వస్థ పరచడం ధర్మశాస్త్రసమ్మతమేనా?'
MAT	12	10	gdj6		εἰ ἔξεστι τοῖς Σάββασιν θεραπεύειν?	1	Is it lawful to heal on the Sabbath	మోషే ధర్మశాస్త్రం ప్రకారం ఒక వ్యక్తి సబ్బాతు దినాన స్వస్థ పరచకూడదు.
MAT	12	10	c1cc	figs-explicit	ἵνα κατηγορήσωσιν αὐτοῦ	1	so that they might accuse him of sinning	వారు మనుషుల ఎదుట యేసుపై నేరం మోపకూడదు అనుకున్నారు. పరిసయ్యులు యేసును జవాబు కోరారు. మోషే ధర్మశాస్త్రానికి వ్యతిరేకంగా చెబితే ఆయన్ను వారు న్యాయ తీర్పరి ఎదుటికి తీసుకుపోయి ధర్మశాస్త్రం మీరినట్టు నేరం మోపవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	12	11	g98l			0	Connecting Statement:	యేసు పరిసయ్యుల విమర్శకు జవాబు ఇస్తున్నాడు..
MAT	12	11	ng4j	figs-rquestion	τίς ἔσται ἐξ ὑμῶν ἄνθρωπος, ὃς ἕξει πρόβατον ἕν…οὐχὶ κρατήσει αὐτὸ καὶ ἐγερεῖ?	1	What man would there be among you, who, if he had just one sheep ... would not grasp hold of it and lift it out?	యేసు పరిసయ్యులకు జవాబు ఇవ్వడానికి ఒక ప్రశ్న వాడుతున్నాడు. సబ్బాతు దినాన ఏ పనులు చెయ్యవచ్చని వారు భావిస్తున్నారో చెప్పమని సవాలు చేస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీలో ఎవరికైనా ఒకే గొర్రె ఉంటే దాన్ని గుంటలో నుండి బయటకు తియ్యరా?"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	12	12	s2tu		πόσῳ οὖν διαφέρει ἄνθρωπος προβάτου?	1	How much more valuable, then, is a man than a sheep!	మరింకెంత ఎక్కువగా"" అనే పదబంధం ఈ ప్రతిపాదనకు బలం చేకూరుస్తున్నది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""గొర్రె కన్నా మనిషి విలువైన వాడు కాడా!” లేక “గొర్రె కన్నా మనిషి ఎంత విలువైన వాడో ఆలోచించండి.
MAT	12	12	a9ld		ἔξεστιν τοῖς Σάββασιν καλῶς ποιεῖν	1	it is lawful to do good on the Sabbath	సబ్బాతు దినాన మంచి చేసే వారు ధర్మశాస్త్రం పాటిస్తున్నారు.
MAT	12	13	be8u	figs-quotations	τότε λέγει τῷ ἀνθρώπῳ, ἔκτεινόν σου τὴν χεῖρα.	1	Then Jesus said to the man, ""Stretch out your hand.	దీన్ని సూటి ప్రశ్నగా ఇలా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అప్పుడు యేసు ఆ మనిషికీ తన చెయ్యి చాపమని అజ్ఞాపించాడు. [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]]
MAT	12	13	ljl6		τῷ ἀνθρώπῳ	1	to the man	చచ్చుబడిన చేతులు గల ఆ మనిషితో
MAT	12	13	fm9r		ἔκτεινόν σου τὴν χεῖρα	1	Stretch out your hand	నీ చేతులు చాపు లేక “నీ చేతులు నిటారుగా చెయ్యి.
MAT	12	13	s5ep		ἐξέτεινεν	1	He stretched	ఆ మనిషి చేతులు చాపాడు.
MAT	12	13	jry3	figs-activepassive	ἀπεκατεστάθη, ὑγιὴς	1	it was restored to health	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అది బాగు అయింది.” లేక “అది మళ్ళీ మామూలుగా అయింది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	12	14	w4zl		συμβούλιον ἔλαβον κατ’ αὐτοῦ	1	plotted against him	యేసుకు హాని చేయాలని చూశారు.
MAT	12	14	jdn2		ὅπως αὐτὸν ἀπολέσωσιν	1	were seeking how they might put him to death	యేసును ఎలా చంపాలా అని చర్చించుకున్నారు.
MAT	12	15	d4lk			0	General Information:	యెషయా ప్రవచనాల్లో ఒకటి ఇక్కడ యేసు చేసిన క్రియల మూలంగా ఎలా నెరవేరింది అని రాసి ఉంది.
MAT	12	15	d5l9		ὁ δὲ Ἰησοῦς γνοὺς, ἀνεχώρησεν	1	As Jesus perceived this, he	యేసుకు పరిసయ్యులు వేస్తున్న పథకం తెలుసు.
MAT	12	15	hw22		ἀνεχώρησεν ἐκεῖθεν	1	withdrew from	వెళ్ళిపోయాడు.
MAT	12	16	bk1n		μὴ φανερὸν αὐτὸν ποιήσωσιν	1	not to make him known to others	తనగురించి ఎవరితోనూ చెప్పవద్దని చెప్పాడు.
MAT	12	17	dc7z		ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν	1	that it might come true, what	అది నిజం అయ్యేలా"" అనే పదబంధాన్ని ఒక కొత్త వాక్యంగా ఇలా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇది నెరవేరేలా.
MAT	12	17	mcd7		τὸ ῥηθὲν διὰ Ἠσαΐου τοῦ προφήτου λέγοντος	1	what had been said through Isaiah the prophet, saying	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు చాలాకాలం క్రితం ప్రవక్త యెషయా ద్వారా చెప్పినది
MAT	12	18	zkt7			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ మత్తయి ప్రవక్త యెషయా మాటలు చెప్పడం ద్వారా యేసు పరిచర్య మూలంగా లేఖనం నెరవేరింది అని చెబుతున్నాడు.
MAT	12	18	f5kz		ἰδοὺ	1	See	చూడండి, లేదా “వినండి” లేక “నేను మీకు చెబుతున్న దానిపై దృష్టి పెట్టండి.
MAT	12	18	fjw6		μου…ᾑρέτισα…θήσω	1	my ... I	ఈ మాటలు ఎక్కడ వచ్చినా అవి దేవునికే వర్తిస్తాయి. యెషయా దేవుడు తనకు చెప్పినది రాశాడు.
MAT	12	18	yv4f		ὁ ἀγαπητός μου εἰς ὃν εὐδόκησεν ἡ ψυχή μου	1	my beloved one, in whom my soul is well pleased	అతడు నాకు ఇష్టమైన వాడు. ఆయనంటే నాకెంతో అనందం.
MAT	12	18	s6a4	figs-synecdoche	εἰς ὃν εὐδόκησεν ἡ ψυχή μου	1	in whom my soul is well pleased	ఇక్కడ ""ఆత్మ"" అంటే మొత్తం వ్యక్తి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అయన విషయంలో నేకు ఆనందం."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	12	18	jh8p	figs-explicit	κρίσιν τοῖς ἔθνεσιν ἀπαγγελεῖ	1	he will proclaim justice to the Gentiles	ఆ దేవుని సేవకుడు యూదేతరులతో న్యాయం జరుగుతుందని చెబుతున్నాడు. దీన్ని స్పష్టంగా ఇలా చెప్పవచ్చు, దేవుడు న్యాయం జరిగిస్తాడు. అవ్యక్త నామవాచకం""న్యాయం"" అనే దాన్ని సరైనది అని తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. "" ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""జాతులకు దేవుడు ఏది న్యాయమో దాన్ని జరిగిస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
MAT	12	19	me7p			0	Connecting Statement:	మత్తయి ప్రవక్త యెషయా మాటలు కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	12	19	hb2m	figs-metonymy	οὐδὲ ἀκούσει τις…τὴν φωνὴν αὐτοῦ	1	neither will anyone hear his voice	ఇక్కడ మనుషులు ఆయన స్వరం వినడం లేదు అంటే అయన బిగ్గరగా మాట్లాడడం లేదు అని సూచిస్తున్నది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" అయన బిగ్గరగా మాట్లాడడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	12	19	gj1p		οὐκ ἐρίσει…αὐτοῦ	1	He ... his	ఈ మాటలు కనిపించిన ప్రతిసారీ దేవుడు ఎన్నుకున్న సేవకుడు అని అర్థం.
MAT	12	19	jr87	figs-idiom	ἐν ταῖς πλατείαις	1	in the streets	ఇది జాతీయం. అంటే ""బహిరంగంగా."" ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నగరాల్లో"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	12	20	ii4c		οὐ κατεάξει	1	He	అతడు"" అని ఉన్న చోటల్లా దేవుని ఎన్నుకున్న సేవకుడు అని అర్థం.
MAT	12	20	cdk2	figs-parallelism	κάλαμον συντετριμμένον οὐ κατεάξει, καὶ λίνον τυφόμενον οὐ σβέσει	1	He will not break any bruised reed; he will not quench any smoking flax	ఈ ప్రతిపాదనలు రెంటికీ ఒకటే అర్థం. ఇవి ఆ దేవుని సేవకుడు మృదువుగా దయగా ఉంటాడని చెప్పే రూపకఅలంకారాలు. ""నలిగిన రెల్లు” “మకమకలాడే జనపనార"" ఇవి రెండు గాయపడిన బలహీన మనుషులను సూచిస్తాయి. ఈ రూపకఅలంకారం గందరగోళంగా ఉంటే అక్షరార్థంగా తర్జుమా చెయ్యండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అయన మనుషుల పట్ల మృదువుగా దయగా ఉంటాడు. గాయపడిన వారి విషయంలో మృదువుగా దయగా ఉంటాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	12	20	m4uz		κάλαμον συντετριμμένον	1	bruised reed	దెబ్బ తిన్న మొక్క
MAT	12	20	y8mn		λίνον τυφόμενον οὐ σβέσει	1	he will not quench any smoking flax	మకమకలాడే జనపనారను ఆర్పడు లేక “మకమకలాడే జనపనార మండకుండా చెయ్యడు.
MAT	12	20	bjg2		λίνον τυφόμενον	1	smoking flax	దీని అర్థం దీపం వత్తి మండిన తరువాత ఆరిపోయి పొగ వస్తుంది.
MAT	12	20	rer7		λίνον…ἕως	1	flax, until	దీన్ని ఒక కొత్త వాక్యంతో తర్జుమా చెయ్యవచ్చు: ""జనప నార. అయన చేసే పని
MAT	12	20	b6tw	figs-abstractnouns	ἂν ἐκβάλῃ εἰς νῖκος τὴν κρίσιν	1	he leads justice to victory	ఎవరినన్నా విజయానికి నడిపించడం అంటే గెలిపించడం. న్యాయం గెలిచేలా చెడిపోయినవి సరి అయ్యేలా చేయడాన్ని సూచిస్తాయి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అయన ప్రతిదాన్ని సరి చేస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
MAT	12	21	w3rq	figs-synecdoche	τῷ ὀνόματι αὐτοῦ	1	in his name	ఇక్కడ ""నామం"" అంటే మొత్తంగా వ్యక్తి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆయనలో"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	12	22	nba2			0	General Information:	సబ్బాతు దినాన యేసు సాతాను ప్రభావం నుండి ఒక మనిషిని స్వస్థపరిచిన దాన్ని గురించి పరిసయ్యులు అన్న మాటలకు ఇక్కడ సన్నివేశం మారుతున్నది.
MAT	12	22	e1g4	figs-activepassive	τότε προσηνέχθη αὐτῷ δαιμονιζόμενος, τυφλὸς καὶ κωφός	1	Then someone blind and mute, possessed by a demon, was brought to Jesus	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అప్పుడు యేసు దగ్గరకు ఒక మనిషిని తెచ్చారు. అతడు దురాత్మ అదుపులో ఉన్న కారణాన గుడ్డి వాడుగా మూగగా ఉన్నాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	12	22	k2vt		προσηνέχθη…τυφλὸς καὶ κωφός	1	someone blind and mute	చూడలేని, వినలేని మనిషి.
MAT	12	23	gy5z		καὶ ἐξίσταντο πάντες οἱ ὄχλοι	1	All the crowds were amazed	యేసు ఆ మనిషిని స్వస్థపరచడం చూసిన మనుషులంతా ఎంతగానో ఆశ్చర్యపోయారు.
MAT	12	23	ink7		ὁ υἱὸς Δαυείδ	1	the Son of David	క్రీస్తు లేక మెస్సియకు ఉన్న బిరుదు.
MAT	12	23	h8kf		υἱὸς	1	Son of	ఇక్కడ దీని అర్థం ""సంతతి వాడు.
MAT	12	24	m2jr			0	General Information:	వ. 25లో, యేసు ఆ మనిషిని దురాత్మ ప్రభావం నుండి బాగుచేసినందుకు పరిసయ్యుల అభియోగానికి జవాబు ఇస్తున్నాడు.
MAT	12	24	wmi1		ἀκούσαντες	1	this miracle	అంటే దయ్యం పట్టిన గుడ్డి, మూగ మనిషిని స్వస్థపరిచిన అద్భుతం.
MAT	12	24	p1mi	figs-doublenegatives	οὗτος οὐκ ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια, εἰ μὴ ἐν τῷ Βεελζεβοὺλ	1	This man does not cast out demons except by Beelzebul	దీన్ని సకారాత్మక రీతిలోచెప్పవచ్చు. ""ఇతడు బయేల్జెబూలు సేవకుడు గనకనే దురాత్మను వెళ్ళగొట్టగలుగుతున్నాడు. "" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
MAT	12	24	wj1y		οὗτος	1	This man	పరిసయ్యులు యేసును తాము తిరస్కరించామని చూపడానికి పేరుతొ పిలవడం లేదు.
MAT	12	24	cii4		ἄρχοντι τῶν δαιμονίων	1	the prince of the demons	దురాత్మల నాయకుడు
MAT	12	25	i1sd	writing-proverbs	πᾶσα βασιλεία μερισθεῖσα καθ’ ἑαυτῆς ἐρημοῦται, καὶ πᾶσα πόλις ἢ οἰκία μερισθεῖσα καθ’ ἑαυτῆς οὐ σταθήσεται	1	Every kingdom divided against itself is made desolate, and every city or house divided against itself will not stand	యేసు పరిసయ్యులకు జవాబు ఇవ్వడానికి ఒక సామెత ఉపయోగిస్తున్నాడు. ఈ రెండు ప్రతిపాదనలకు అర్థం ఒకటే. వారు బయేల్జెబూలు తన ప్రభావంతో ఇతర దురాత్మలను ఓడిస్తున్నాడు అనడం సమంజసంగా ఉంటుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-proverbs]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]])
MAT	12	25	g9ec	figs-metonymy	πᾶσα βασιλεία μερισθεῖσα καθ’ ἑαυτῆς ἐρημοῦται	1	Every kingdom divided against itself is made desolate	ఇక్కడ ""రాజ్యం"" అంటే ఆ రాజ్యంలో ఉండే వారు. దీన్ని క్రియాశీల రూపంగా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు . ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక రాజ్యం అందులోని మనుషులుతమలో తాము కలహించుకుంటే అది నిలవదు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	12	25	kn8c	figs-metonymy	πᾶσα πόλις ἢ οἰκία μερισθεῖσα καθ’ ἑαυτῆς οὐ σταθήσεται	1	every city or house divided against itself will not stand	ఇక్కడ ""పట్టణం"" అంటే అందులో నివసించే మనుషులు. ""ఇల్లు"" అంటే కుటుంబం. ""తనకు వ్యతిరేకంగా తానే"" అంటే మనుషులు తమలో తాము కలహించుకోవడాన్నిసూచిస్తాయి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక పట్టణం లేక కుటుంబం అందులోని మనుషులు ఒకరితో ఒకరు పోట్లాడుకుంటే నాశనమైపోతాయి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	12	26	gm6j			0	Connecting Statement:	యేసు అభియోగానికి జవాబు ఇస్తున్నాడు. తాను ఆ మనిషిని సాతాను ప్రభావంతో బాగు చేసానని వారు అన్నారు.
MAT	12	26	i42r	figs-metonymy	καὶ εἰ ὁ Σατανᾶς τὸν Σατανᾶν ἐκβάλλει	1	If Satan drives out Satan	ఇక్కడ సాతాను అని ఉపయోగించిన రెండవ సారి అర్థం సాతానును సేవించే దయ్యాలు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సాతాను తన స్వంత దురాత్మలకు వ్యతిరేకంగా పని చేస్తే."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	12	26	ah7t	figs-rquestion	πῶς οὖν σταθήσεται ἡ βασιλεία αὐτοῦ?	1	How then will his kingdom stand?	యేసు ఈ ప్రశ్న ఉపయోగించి పరిసయ్యులు చెప్పేది తర్క బద్ధం కాదని రుజువు చేస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సాతాను తనకు వ్యతిరేకంగా తానే చీలిపోతే అతని రాజ్యం నిలబడదు!” లేక “సాతాను తన స్వంత దురాత్మలకు వ్యతిరేకంగా తానే పోరాడితే అతని రాజ్యం నిలవదు!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	12	27	nvv9		Βεελζεβοὺλ	1	Beelzebul	ఈ నామము ఒకే వ్యక్తిని సూచిస్తుంది అంటే ""సాతాను"" (వ. 26).
MAT	12	27	gee9	figs-rquestion	οἱ υἱοὶ ὑμῶν ἐν τίνι ἐκβάλλουσιν?	1	by whom do your sons drive them out?	యేసు పరిసయ్యులను సవాలు చెయ్యడానికి మరొక ప్రశ్న ఉపయోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అప్పుడు మీ అనుచరులు కూడా దురాత్మలను బయేల్జబూలు ప్రభావంతోనే వెళ్ళగొడుతున్నారని ఒప్పుకోవాలి. కానీ, అది నిజం కాదని నీకు తెలుసు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	12	27	x9je	figs-metaphor	οἱ υἱοὶ ὑμῶν	1	your sons	యేసు పరిసయ్యులతో మాట్లాడుతున్నాడు. ""మీ కుమారులు"" అంటే వారి అనుచరులు. ఒక బోధకుడిని, నాయకుడిని అనుసరించే వారిని ఉద్దేశించి వాడే మాట ఇదే. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీ అనుచరులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	12	27	jja2		διὰ τοῦτο, αὐτοὶ κριταὶ ἔσονται ὑμῶν	1	For this reason they will be your judges	ఎందుకంటే మీ అనుచరులు దేవుని ప్రభావంతో దురాత్మలను వెళ్ళగొడితే నా గురించి మీరు పొరపాటు పడ్డారని వారే రుజువు చేస్తున్నారు.
MAT	12	28	f3n7			0	Connecting Statement:	యేసు పరిసయ్యులకు జవాబివ్వడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	12	28	zb4d		εἰ δὲ…ἐγὼ	1	But if I	ఇక్కడ “ఒకవేళ” అనేమాట యేసు తాను దురాత్మలను ఎలా వెళ్ళగొట్టాడో ప్రశ్నించడం లేదు. ఇక్కడ యేసు నిజమైన మాటను ప్రవేశ పెట్టే ప్రతిపాదన చేస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కానీ నేను అలా చేస్తున్నాను కాబట్టి.
MAT	12	28	r5dg	figs-metonymy	ἄρα ἔφθασεν ἐφ’ ὑμᾶς ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ	1	then the kingdom of God has come upon you	అప్పుడు దేవుని రాజ్యం మీ మధ్యకు వచ్చింది. ఇక్కడ ""రాజ్యం"" అంటే దేవుడు రాజుగా పరిపాలించే స్థితి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దీని అర్థం దేవుడు మీ మధ్య తన పాలన ఆరంభించే రోజు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	12	28	f1wj	figs-you	ἔφθασεν ἐφ’ ὑμᾶς	1	come upon you	ఇక్కడ ""మీరు"" అనేది బహువచనం. అంటే ఇశ్రాయేలు ప్రజలు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	12	29	t4vu	figs-parables	πῶς δύναταί τις εἰσελθεῖν εἰς τὴν οἰκίαν…τὴν οἰκίαν αὐτοῦ διαρπάσει.	1	How can anyone enter the house ... belongings from his house	యేసు పరిసయ్యులకు జవాబు కొనసాగిస్తూ ఒక ఉపమానం ఉపయోగిస్తున్నాడు. యేసు తాను దురాత్మలను ఎందుకు వెళ్ళగొడుతున్నాడంటే తాను సాతాను కన్నా ఎక్కువ ప్రభావం గలవాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	12	29	w54c	figs-rquestion	πῶς δύναταί τις εἰσελθεῖν…ἐὰν μὴ πρῶτον δήσῃ τὸν ἰσχυρόν?	1	How can anyone enter ... without tying up the strong man first?	యేసు పరిసయ్యులకు జనసమూహానికి బోధించడానికి ఒక ప్రశ్న ఉపయోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""బలవంతుడిని మొదట బంధించకుండా ఆ ఇంట్లో ఎవరూ ప్రవేశించలేరు.” లేక “ఎవరన్నా ఇంట్లో ప్రవేశించాలంటే మొదట బలవంతుడిని బంధించాలి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	12	29	jb6x		ἐὰν μὴ πρῶτον δήσῃ τὸν ἰσχυρόν?	1	without tying up the strong man first	మనిషి మొదట బలవంతుడిని బంధించ కుండా
MAT	12	29	u6vu		τότε τὴν οἰκίαν αὐτοῦ διαρπάσει	1	Then he will steal	అప్పుడు దోచుకోవచ్చు. లేక “అప్పుడు దోచుకోగలుగుతారు.
MAT	12	30	ivp9		ὁ μὴ ὢν μετ’ ἐμοῦ	1	who is not with me	నన్ను సమర్థించని వాడు లేక “నాతో కలిసి పని చేయని వాడు.
MAT	12	30	gyk8		κατ’ ἐμοῦ ἐστιν	1	is against me	నన్ను వ్యతిరేకించే లేక “నాకు వ్యతిరేకంగా పని చేసే.
MAT	12	30	ek1h	figs-metaphor	ὁ μὴ συνάγων μετ’ ἐμοῦ σκορπίζει	1	the one who does not gather with me scatters	యేసు ఒక రూపకఅలంకారం ఉపయోగిస్తున్నాడు. అంటే ఒక వ్యక్తి గొర్రెల మందను పోగు చెయ్యడమో లేక వాటిని చెదరగొట్టడమో చేస్తాడు. అంటే ఆ వ్యక్తి మనుషులను యేసు శిష్యులుగా చెయ్యడానికో లేక మనుషులు యేసుని తిరస్కరించేలా చెయ్యడానికో పని చేస్తాడని యేసు అంటున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	12	31	qwg4			0	Connecting Statement:	యేసు పరిసయ్యులకు జవాబు కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	12	31	iy8l		λέγω ὑμῖν	1	I say to you	ఇది తరువాత యేసు చెబుతున్న దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	12	31	q5hk	figs-you	λέγω ὑμῖν	1	say to you	ఇక్కడ ""నీవు"" బహు వచనం. యేసు నేరుగా పరిసయ్యులతో మాట్లాడుతున్నాడు, కానీ జనసమూహానికి ఉపదేశాలు కూడా ఇస్తున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	12	31	hy38	figs-activepassive	πᾶσα ἁμαρτία καὶ βλασφημία ἀφεθήσεται τοῖς ἀνθρώποις	1	every sin and blasphemy will be forgiven men	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు మనుషులు చేసే ప్రతి దుర్మార్గం, వారు చేసే ప్రతిపాపం క్షమిస్తాడు” లేక “దేవుడు పాపాలు చేసే, చెడుగు మాట్లాడే ప్రతి వ్యక్తినీ క్షమిస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	12	31	ezx8	figs-activepassive	ἡ…τοῦ Πνεύματος, βλασφημία οὐκ ἀφεθήσεται	1	blasphemy against the Spirit will not be forgiven	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు పరిశుద్ధాత్మను దూషించే వారిని క్షమించడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	12	32	gwx2	figs-metonymy	καὶ ὃς ἐὰν εἴπῃ λόγον κατὰ τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	Whoever speaks any word against the Son of Man	ఇక్కడ ""పదం"" అంటే ఎవరన్నా చెప్పేది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక వ్యక్తి మనుష్య కుమారుని గురించి చెడు మాట్లాడితే."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	12	32	h79z	figs-123person	τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	యేసు తన గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	12	32	z3ma	figs-activepassive	ἀφεθήσεται αὐτῷ	1	that will be forgiven him	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు దాన్ని బట్టి ఆ వ్యక్తిని క్షమిస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	12	32	hfs4		οὐκ ἀφεθήσεται αὐτῷ	1	that will not be forgiven him	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు ఆ వ్యక్తిని క్షమించడు.
MAT	12	32	lw5j	figs-metonymy	οὔτε ἐν τούτῳ τῷ αἰῶνι οὔτε ἐν τῷ μέλλοντι	1	neither in this world, nor in that which is to come	ఇక్కడ "" తరువాత ఈ లోకం” “రాబోతున్న"" అంటే మరణం తరువాత ఉండబోయే జీవితం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ జీవితం లేక తరువాత జీవితం.” లేక “ఇప్పుడు ఇకపై ఎప్పుడూ."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	12	33	d73d			0	Connecting Statement:	యేసు పరిసయ్యులకు జవాబిస్తున్నాడు.
MAT	12	33	bi8z		ἢ ποιήσατε τὸ δένδρον καλὸν καὶ τὸν καρπὸν αὐτοῦ καλόν, ἢ ποιήσατε τὸ δένδρον σαπρὸν καὶ τὸν καρπὸν αὐτοῦ σαπρόν	1	Make a tree good and its fruit good, or make the tree bad and its fruit bad	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు. 1) ""నీవు మంచి చెట్టు నాటితే దాని కాయలు మంచివి వస్తాయి. చెడు చెట్టు నాటితే దాని కాయలు చెడ్డవి వస్తాయి "" లేక 2) ""చెట్టు కాయలు మంచివైతే నీవు దాన్ని ఒక చెట్టును మంచిదని భావిస్తావు. చెట్టు కాయలు చెడ్డవైతే నీవు చెట్టును చెడ్డది అనుకుంటావు.” ఇది ఒక సామెత. ఒక మనిషి మంచివాడో చెడ్డ వాడో గ్రహించేది ఇలానే.
MAT	12	33	kl16		καλὸν…σαπρὸν	1	good ... bad	ఆరోగ్యకరమైన... వ్యాధి గల.
MAT	12	33	kz12	figs-activepassive	ἐκ γὰρ τοῦ καρποῦ, τὸ δένδρον γινώσκεται	1	a tree is recognized by its fruit	ఇక్కడ ఫలం అనేది ఒక రూపకఅలంకారం. ఒక వ్యక్తి చేసే వాటిని సూచిస్తున్నది. దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక చెట్టు మంచిదా కాదా అనేది దాని ఫలాలను చూసి గ్రహిస్తారు.” లేక “మనుషులు ఒక వ్యక్తి మంచివాడా లేక చెడ్డవాడా అనేది ఆ వ్యక్తి కార్యకలాపాల ఫలితాలను చూసి తెలుసుకుంటారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	12	34	r1uv	figs-metaphor	γεννήματα ἐχιδνῶν	1	You offspring of vipers	ఇక్కడ ""సంతానం"" అంటే ""అదే లక్షణాలు కలిగియున్న."" సర్పాలు విషపూరితమైన జీవులు. అంటే ప్రమాదకరమైన వాటిని ఇవి సూచిస్తాయి. [మత్తయి 3:7]దగ్గర ఇలాటి పదబంధాన్ని ఎలా తర్జుమా చేసారో చూడండి.(./03/07.md). (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	12	34	pl4g	figs-you	γεννήματα…λαλεῖν…ὄντες	1	You ... you	ఈ బహు వచనం పరిసయ్యులను ఉద్దేశించినది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	12	34	e7x3	figs-rquestion	πῶς δύνασθε ἀγαθὰ λαλεῖν	1	how can you say good things?	యేసు పరిసయ్యులను గద్దించడానికి ఒక ప్రశ్న ఉపయోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు మంచిమాటలు పలకలేరు.” లేక “మీరు కేవలం దుర్మార్గపు మాటలే పలుకుతారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	12	34	e9bg	figs-metonymy	ἐκ…τοῦ περισσεύματος τῆς καρδίας, τὸ στόμα λαλεῖ	1	out of the abundance of the heart his mouth speaks	ఇక్కడ ""హృదయం"" అనేది ఒక వ్యక్తి మనసు, తలంపులు అనే అర్థం ఇచ్చే అన్యాపదేశం. ఇక్కడ ""నోరు"" ఒక భాషాలంకారం. ఇది మొత్తంగా ఒక వ్యక్తికి గుర్తు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక వ్యక్తి తన నోటితో చెప్పేది అతని మనసులో ఏమున్నదో తెలియజేస్తుంది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	12	35	r3uw	figs-metaphor	ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ θησαυροῦ ἐκβάλλει ἀγαθά; καὶ ὁ πονηρὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ πονηροῦ θησαυροῦ ἐκβάλλει πονηρά	1	The good man from the good treasure of his heart produces what is good, and the evil man from the evil treasure of his heart produces what is evil	యేసు ""హృదయం"" గురించి అదొక పాత్ర అన్నట్టు మాట్లాడుతున్నాడు. ఆ వ్యక్తి దాన్ని మంచివాటితో గాని చెడ్డ వాటితో గాని నింపుతాడు. ఇది రూపకఅలంకారం. అంటే ఒక వ్యక్తి ఏమి మాట్లాడుతాడో అతడు వాస్తవంగా ఏమిటి అనే దాన్ని అది బయటపెడుతుంది. దీన్ని ఒక పోలికగా చూపించదలచుకుంటే UST చూడండి. దీన్ని అక్షరార్థంగా కూడా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. . ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నిజంగా మంచి మనిషి మంచి సంగతులు మాట్లాడుతాడు. నిజంగా చెడ్డవాడు చెడు విషయాలు మాట్లాడుతాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	12	36	jvg6			0	Connecting Statement:	యేసు సాతాను ప్రభావంతో ఒక మనిషిని బాగు చేసాడన్న పరిసయ్యుల అభియోగానికి జవాబును ముగిస్తున్నాడు.
MAT	12	36	era6		λέγω…ὑμῖν	1	I say to you	ఇది తరువాత యేసు చెబుతున్న దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	12	36	t2pj		οἱ ἄνθρωποι, ἀποδώσουσιν περὶ	1	people will give an account for	దేవుడు మనుషులను సంజాయిషీ అడుగుతాడు. లేక “మనుషులు దేవునికి జవాబు చెప్పుకోవలసి ఉంటుంది.
MAT	12	36	f1wh	figs-metonymy	πᾶν ῥῆμα ἀργὸν ὃ λαλήσουσιν	1	every idle word they will have said	ఇక్కడ ""మాట"" అంటే ఎవరన్నా పలికేది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు పలికే ప్రతి హానికరమైన మాట."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	12	37	qw5e	figs-activepassive	δικαιωθήσῃ…καταδικασθήσῃ	1	you will be justified ... you will be condemned	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు నిన్ను నిర్దోషిగా ప్రకటిస్తాడు. లేదా శిక్ష విధిస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	12	38	x4le			0	General Information:	వ. 39లో, యేసు శాస్త్రులను, పరిసయ్యులను గద్దిస్తున్నాడు.
MAT	12	38	mec3			0	Connecting Statement:	ఈ వచనాల్లోని సంభాషణలు యేసు సాతాను ప్రభావంతో ఒక మనిషిని బాగు చేసాడన్న పరిసయ్యుల అభియోగానికి జవాబును చెప్పిన వెనువెంటనే జరిగాయి.
MAT	12	38	aiu6		θέλομεν	1	we wish	మాకు చూపించు
MAT	12	38	ikg2	figs-explicit	ἀπὸ σοῦ σημεῖον ἰδεῖν	1	to see a sign from you	వారు ఒక సూచన చూపమని ఎందుకు అడుగుతున్నారో స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నువ్వు చెప్పేది నిజమో కాదో రుజువు చెయ్యడానికి ఒక సూచన చూపించు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	12	39	d8b9	figs-123person	γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλὶς σημεῖον ἐπιζητεῖ…δοθήσεται αὐτῇ	1	An evil and adulterous generation seeks for a sign ... given to it	యేసు అప్పటి తరంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు దుర్మార్గులైన వ్యభిచార తరం. నానుండి సూచన కోరుతున్నారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	12	39	a5di	figs-metaphor	γενεὰ…μοιχαλὶς	1	adulterous generation	ఇక్కడ ""వ్యభిచార"" అనేది దేవునిపై నమ్మకం లేని వారిని సూచించే రూపకఅలంకారం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అపనమ్మకం ఉన్న తరం” లేక “దేవుడు అంటే లెక్క లేని తరం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	12	39	c6hy	figs-activepassive	σημεῖον οὐ δοθήσεται αὐτῇ	1	no sign will be given to it	యేసు వారికి సూచన ఎందుకు ఇవ్వలేదు అంటే అయన ఇప్పటికే అనేక అద్భుతాలు చేశాడు. వారు ఆయన్ను నమ్మడానికి నిరాకరించారు. దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను సూచన ఇవ్వను” లేక “దేవుడు మీకు సూచన చూపడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	12	39	j21p		εἰ μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ τοῦ προφήτου	1	except the sign of Jonah the prophet	దేవుడు యోనా ప్రవక్తకు ఇచ్చిన సూచన తప్ప.
MAT	12	40	vh9i	figs-merism	τρεῖς ἡμέρας καὶ τρεῖς νύκτας	1	three days and three nights	ఇక్కడ ""పగలు” “రాత్రి"" అంటే పూర్తి 24-గడియల సమయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మూడు పూర్తి దినాలు.” (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-merism]])
MAT	12	40	iuv8	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	యేసు తన గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	12	40	gg65	figs-idiom	ἐν τῇ καρδίᾳ τῆς γῆς	1	in the heart of the earth	దీని అర్థం సమాధి గొయ్యి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	12	41	k3q6			0	Connecting Statement:	యేసు శాస్త్రులు పరిసయ్యులను గద్దించడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	12	41	gnh1		ἄνδρες Νινευεῖται	1	The men of Nineveh	నీనెవే పౌరులు.
MAT	12	41	b94i		ἐν τῇ κρίσει	1	at the judgment	తీర్పు దినాన లేక “దేవుడు మనుషులకు తీర్పు చెప్పే రోజున
MAT	12	41	x8gm		τῆς γενεᾶς ταύτης	1	this generation of people	దీని అర్థం యేసు బోధించిన రోజుల్లో ఉన్న మనుషులు.
MAT	12	41	duz2	figs-metonymy	καὶ κατακρινοῦσιν αὐτήν	1	and will condemn it	దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు. 1) ""దోషిగా తీర్చడం"" ఇది నేరారోపణ. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ తరం మనుషులపై నేరం మోపుతారు"" లేక 2) దేవుడు ఈ తరం మనుషులను దోషులుగా ఎంచుతాడు. ఎందుకంటే వారు నీనెవే వారిలాగా పశ్చాత్తాపపడ లేదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" దేవుడు ఈ తరం వారిని దోషులుగా తీరుస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	12	41	qg29		καὶ ἰδοὺ	1	and see	చూడండి. ఇది తరువాత యేసు చెప్పబోతున్న దాన్ని నొక్కి చెప్పే పధ్ధతి.
MAT	12	41	dbs3		πλεῖον	1	someone greater	ఎక్కువ ప్రాముఖ్యం గల వారు.
MAT	12	41	zb6a	figs-123person	πλεῖον	1	someone	యేసు తన గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	12	41	a5p8	figs-explicit	Ἰωνᾶ ὧδε	1	than Jonah is here	మీరు యేసు ప్రతిపాదనలోని అంతర్గత సమాచారం చెప్పి దీన్ని స్పష్టం చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యోనా ఇక్కడ ఉన్నాడు. అయిన మీరు పశ్చాత్తాప పడలేదు. అందుకే దేవుడు నిన్ను దోషిగా తీరుస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	12	42	q8tb			0	Connecting Statement:	యేసు శాస్త్రులను, పరిసయ్యులను గద్దించడం కొనసాగిస్తున్నాడు..
MAT	12	42	zwv7	translate-names	βασίλισσα νότου	1	Queen of the South	దీని అర్థం షేబా దేశపు రాణి. “షేబా దేశం ఇశ్రాయేల్ కు దక్షిణాన ఉంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])
MAT	12	42	kku7		ἐγερθήσεται ἐν τῇ κρίσει	1	will rise up at the judgment	తీర్పుదినాన నిలబడుతుంది
MAT	12	42	z46e		ἐν τῇ κρίσει	1	at the judgment	తీర్పు దినాన లేక “దేవుడు మనుషులకు తూర్పు తీర్చేటప్పుడు."" దీన్ని ఇక్కడ ఎలా అనువదించారో చూడండి[మత్తయి 12:41](./12/41.md).
MAT	12	42	zc72		τῆς γενεᾶς ταύτης	1	this generation	దీని అర్థం యేసు బోధిస్తున్న కాలంలోని మనుషులు.
MAT	12	42	k4ls	figs-metonymy	καὶ κατακρινεῖ αὐτήν	1	and condemn them	ఇలాటి దాన్ని ఇక్కడ ఎలా అనువదించారో చూడండి [మత్తయి 12:41](./12/41.md). దీనికి ఈ అర్థాలు ఉండవచ్చు1) "" దోషిగా తీర్చడం"" ఇది నేరారోపణ. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ తరం మనుషులపై నేరం మోపుతారు"" లేక 2) దేవుడు ఈ తరం మనుషులను దోషులుగా తీరుస్తాడు, ఎందుకంటే వారు దక్షిణ దేశం రాణిలాగా జ్ఞాన వాక్కులు వినలేదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" దేవుడు ఈ తరం మనుషులపై నేరం మోపుతాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	12	42	q8q8	figs-idiom	ἦλθεν ἐκ τῶν περάτων τῆς γῆς	1	She came from the ends of the earth	ఇక్కడ ""భూదిగంతాల"" “అనేది ఒక జాతీయం అంటే ""దూర ప్రాంతం."" ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""“ఆమె చాలా దూరం నుంచి వచ్చింది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	12	42	t521	writing-connectingwords	ἦλθεν ἐκ τῶν περάτων τῆς γῆς ἀκοῦσαι τὴν σοφίαν Σολομῶνος	1	She came from the ends of the earth to hear the wisdom of Solomon	ఈ ప్రతిపాదన దక్షిణ దేశం రాణి యేసు తరం నాటి మనుషులపై నేరారోపణ ఎందుకు చేస్తుందో ఇది వివరిస్తున్నది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎందుకంటే ఆమె వచ్చింది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/grammar-connect-words-phrases]])
MAT	12	42	n99z		καὶ ἰδοὺ	1	and see	చూడండి. ఇది తరువాత యేసు చెబుతున్న దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	12	42	aj1x		πλεῖον	1	someone greater	ఎక్కువ ప్రాముఖ్యం గల వాడు.
MAT	12	42	uf5k	figs-123person	πλεῖον	1	someone	యేసు తన గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	12	42	yra5	figs-explicit	Σολομῶνος ὧδε	1	than Solomon is here	మీరు యేసు ప్రతిపాదనలోని అంతర్గత సమాచారం చెప్పి దీన్ని స్పష్టం చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సోలోమోను కన్నా గొప్పవాడు ఇక్కడ ఉన్నాడు, అయినా మీరు వినలేదు. అందుకే దేవుడు మిమ్మల్ని దోషులుగా తీరుస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	12	43	ve5x			0	Connecting Statement:	యేసు శాస్త్రులను, పరిసయ్యులను గద్దించడం కొనసాగిస్తున్నాడు.. ఒక ఉపమానం చెబుతున్నాడు.
MAT	12	43	f5jr		ἀνύδρων τόπων	1	waterless places	పొడి స్థలాలు. లేక “మనుషులు ఎవరూ నివసించని స్థలాలు.
MAT	12	43	x2ur		οὐχ εὑρίσκει	1	does not find it	ఇక్కడ ""అది"" అంటే విశ్రాంతి.
MAT	12	44	gey7		τότε λέγει, εἰς τὸν οἶκόν μου ἐπιστρέψω ὅθεν ἐξῆλθον.	1	Then it says, 'I will return to my house from which I came.'	దీన్ని ఇలా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. వేరే దాన్ని ఎత్తి రాయడం కన్నా ఒక ప్రతిపాదన అనుకోవాలి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కాబట్టి మలిన పిశాచి తాను వెళ్ళిన చోటి నుండి ఇంటికి తిరిగి రావాలనుకుని.
MAT	12	44	ty9b	figs-metaphor	εἰς τὸν οἶκόν μου…ὅθεν ἐξῆλθον	1	to my house from which I came	ఇది రూపకఅలంకారం. మలిన పిశాచి ఉంటున్న మనిషి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను విడిచి వచ్చిన స్థలం."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	12	44	cd4f	figs-activepassive	εὑρίσκει σχολάζοντα σεσαρωμένον καὶ κεκοσμημένον	1	it finds that house swept out and put in order	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మలిన పిశాచి తాను నివసించిన ఇల్లు శుభ్రంగా ఊడ్చి ఉండడం చూసి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	12	44	s6jf	figs-metaphor	σχολάζοντα σεσαρωμένον καὶ κεκοσμημένον	1	that house swept out and put in order	మళ్ళీ, ""ఇల్లు"" అంటే మలిన పిశాచి ఉంటున్న మనిషిని సూచించే రూపకఅలంకారం. ఇక్కడ, “ఊడ్చి చక్కగా సర్ది ఉండడం"" అంటే అందులో ఎవరూ నివసించడం లేదు. యేసు అంటే మలిన పిశాచి ఒక వ్యక్తిని వదిలి పోయిన తరువాత ఆ వ్యక్తి తనలో నివసించమని పరిశుద్ధాత్మను ఆహ్వానించాలి. లేదా ఆ దురాత్మ తిరిగి వస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	12	45	nh6q			0	Connecting Statement:	వ. 43లో “మాలిన పిశాచి” అని మొదలు పెట్టిన ఉపమానం యేసు ముగించాడు.
MAT	12	45	bhb4	figs-parables	τότε πορεύεται…καὶ τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ πονηρᾷ	1	Then it goes ... with this evil generation	యేసు ఒక ఉపమానం ద్వారా మనుషులు తనను నమ్మకపోవడం వల్ల ఉన్న ప్రమాదం గురించి హెచ్చరిస్తున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	12	45	jw1h		οὕτως ἔσται καὶ τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ πονηρᾷ	1	It will be just like that with this evil generation	దీని అర్థం యేసు తరం మనుషులు ఆయనను నమ్మలేదు. ఆయన శిష్యులుగా కాలేదు. వారు ఇంతకు ముందున్న పరిస్థితి కన్నా హీనంగా తయారు అవుతుంది.
MAT	12	46	qj8w			0	General Information:	యేసు తల్లి, సోదరులు రావడం వల్ల ఆయనకు తన ఆధ్యాత్మిక కుటుంబం గురించి చెప్పే అవకాశం కలిగింది.
MAT	12	46	ahx7		ἰδοὺ	1	behold	“ఇదిగో” అనే పదం కథనంలో కొత్త మనుషులను గురించి మనకు ముందుగా హెచ్చరిస్తున్నది. మీ భాషలో దీన్ని చూపించే మార్గం ఉంటుంది..
MAT	12	46	mh5f		ἡ μήτηρ	1	his mother	ఈమె మరియ, మానవపరంగా యేసు తల్లి.
MAT	12	46	dq8m		οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ	1	his brothers	వీరు బహుశా మరియకు పుట్టిన ఇతర పిల్లలు. కానీ ఇక్కడ ""సోదరులు"" అంటే యేసు బాబాయి కొడుకులు కూడా అయి ఉండవచ్చు.
MAT	12	46	z97j		ζητοῦντες…λαλῆσαι	1	seeking to speak	మాట్లాడడం కోసం వేచి ఉన్నారు.
MAT	12	47	qd32	figs-quotations	εἶπεν δέ τις αὐτῷ, ἰδοὺ, ἡ μήτηρ σου καὶ οἱ ἀδελφοί σου ἔξω ἑστήκασιν ζητοῦντές σοι λαλῆσαι.	1	Someone said to him, ""Look, your mother and your brothers stand outside, seeking to speak to you.	దీన్ని సూటి ప్రశ్నగా ఇలా తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసుకు ఆయన తల్లి, సోదరులు ఆయనతో మాట్లాడడం కోసం బయట వేచి ఉన్నారని ఎవరో ఆయనకి చెప్పారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	12	48	q1cd			0	Connecting Statement:	ఇది [మత్తయి 12:1]దగ్గర మొదలైన కథనం ముగింపు.(./12/01.md). మత్తయి యేసు పరిచర్యకు ఎదురౌతున్న వ్యతిరేకత గురించి చెబుతున్నాడు.
MAT	12	48	jm1y	figs-ellipsis	τῷ λέγοντι αὐτῷ	1	who told him	ఆ వ్యక్తి యేసుకు చెప్పిన సందేశం ఇక్కడ తిరిగి చెప్పడం లేదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసుతో ఆయన తల్లి సోదరులు మాట్లాడాలని కోరిన విషయం."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	12	48	e535	figs-rquestion	τίς ἐστιν ἡ μήτηρ μου καὶ τίνες εἰσὶν οἱ ἀδελφοί μου?	1	Who is my mother and who are my brothers?	యేసు మనుషులకు బోధించడానికి ఈ ప్రశ్న ఉపయోగిస్తున్నాడు.. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా నిజమైన తల్లి, సోదరులు ఎవరో మీకు చెబుతాను."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	12	49	gk62		ἰδοὺ	1	See	చూడండి, లేక “వినండి” లేక “నేను మీకు చెబుతున్న దానిపై దృష్టి పెట్టండి.
MAT	12	49	rxe8	figs-metaphor	ἡ μήτηρ μου καὶ οἱ ἀδελφοί μου	1	here are my mother and my brothers	ఇది రూపకఅలంకారం. అంటే యేసు ఆధ్యాత్మిక కుటుంబానికి చెందిన యేసు శిష్యులు. ఇది ఆయన భౌతిక కుటుంబానికి చెంది ఉండడం కంటే ఎక్కువ ప్రాముఖ్యమైనది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	12	50	e25c		ὅστις…ἂν ποιήσῃ	1	whoever does	ఎవరైనా సరే.
MAT	12	50	mq9r	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός	1	Father	ఇది దేవునికి ఉన్న ప్రాముఖ్యమైన బిరుదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	12	50	gn31	figs-metaphor	αὐτός μου ἀδελφὸς, καὶ ἀδελφὴ, καὶ μήτηρ ἐστίν	1	that person is my brother, and sister, and mother	ఇది రూపకఅలంకారం అంటే దేవునికి విధేయత చూపిన వారంతా యేసు ఆధ్యాత్మిక కుటుంబంలోని వారే. ఇది ఆయన భౌతిక కుటుంబానికి చెంది ఉండడం కంటే ఎక్కువ ప్రాముఖ్యమైనది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	13	intro	s3lu			0		# మత్తయి 13 సాధారణ నోట్సు<br><br>## నిర్మాణము, పరిమాణము<br><br>కొన్ని కొన్ని అనువాదాలు చదవడానికి వీలుగా పద్య భాగాన్ని కొంచెం కుడి వైపుకు ముద్రిస్తాయి. ULT లో కూడా పాత నిబంధన నుండి ఎత్తి రాసిన వచనాలు ఇలానే కనిపిస్తాయి. 13:14-15, లో కనిపించే మాటలు పాత నిబంధన నుండి తీసుకున్నవి. <br><br>ఈ అధ్యాయంలో కొత్త భాగం మొదలౌతున్నది. ఇందులో యేసు దేవుని రాజ్యం గురించి చెప్పిన ఉపమానాలు ఉన్నాయి.<br><br>## ఈ అధ్యాయంలో ప్రాముఖ్యమైన భాషాలంకారం <br><br>### అన్యాపదేశం<br><br>యేసు తన శ్రోతలు పరలోకంలో ఉన్న దేవుణ్ణి గురించి ఆలోచించాలంటే తరచుగా ""పరలోకం"" అనే పదం ఉపయోగించాడు. ([మత్తయి 13:11](././mat/13/11.md)).<br><br>### అంతర్గత సమాచారం<br><br>మాట్లాడే వారు సాధారణంగా తమ శ్రోతలకు ఇంతకు ముందే తెలుసనుకున్న వాటిని చెప్పరు. యేసు ""సరస్సు ఒడ్డున"" కూర్చున్నాడని మత్తయి రాసినప్పుడు ([మత్తయి 13:1](././mat/13/01.md)), బహుశా తన శ్రోతలకు యేసు జనసమూహాలకు బోధిస్తున్న సంగతి తెలుసని భావించాడు.(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])<br><br>### రూపకఅలంకారం<br><br>మాట్లాడే వారు తరచుగా తాకి చూడలేని వాటి గురించి చెప్పడానికి తాకి చూడగలిగిన వాటిని చెబుతారు. యేసు ఒక పక్షి విత్తనాలు తినడం అనే దాన్ని సాతాను మనుషులను యేసు సందేశం అర్థం చేసుకోకుండా చేసేదానికి సూచనగా వినియోగిస్తున్నాడు. ([మత్తయి 13:19](././mat/13/19.md)).<br><br>## ఇంకా ఇలా కూడా అనువాదం చెయ్యవచ్చు. ఈ అధ్యాయంలో సమస్యలు <br><br>### కర్మణి వాక్యం<br><br> ఈ అధ్యాయంలో అనేక వాక్యాలు ఒక వ్యక్తి చెబుతున్నాడు. తాను అలా జరిగేలా చేసానని చెప్పకుండా తనకు అవి జరిగాయని చెబుతున్నాడు. ఉదాహరణకు, ""అవి ఎండిపోయాయి"" ([మత్తయి 13:6](././mat/13/06.md)). దీన్ని ఎవరు చేసారో పాఠకునికి తెలిసేలా ఈ వాక్యం తర్జుమా చెయ్యవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])<br><br>### ఉపమానాలు<br><br>ఉపమానాలు అంటే చిన్న కథలు. యేసు తాను బోధిస్తున్న సందేశాన్ని మనుషులు తేలికగా అర్థం చేసుకునేందుకు ఉపయోగించాడు. నమ్మని వారు సత్యాన్ని అర్థం చేసుకోకుండా ఉండడానికి కూడా అయన ఈ కథలు చెప్పాడు. [మత్తయి 13:11-13](./11.md).
MAT	13	1	r4xv			0	General Information:	ఇది కథనంలో కొత్త భాగం. జనసమూహాలకు దేవుని రాజ్యం గురించి నేర్పించడానికి యేసు ఉపమానాలు ఉపయోగించడం మొదలు పెట్టాడు.
MAT	13	1	vx5y		ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ	1	On that day	ఈ సంఘటనలు ఇంతకు ముందు అధ్యాయంలోని విషయాలు జరిగిన రోజే జరుగుతున్నాయి.
MAT	13	1	cy1t		ἐξελθὼν…τῆς οἰκίας	1	out of the house	ఎవరి ఇంటి దగ్గర యేసు ఈ సంగతులు చెబుతున్నాడో స్పష్టంగా లేదు.
MAT	13	1	zjb3	figs-explicit	ἐκάθητο παρὰ τὴν θάλασσαν	1	sat beside the sea	అంటే అయన మనుషులకు బోధించడానికి కూర్చున్నాడు అని అర్థం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	2	d16z	figs-explicit	ὥστε αὐτὸν εἰς πλοῖον ἐμβάντα	1	so he got into a boat	అంటే యేసు ఒక పడవ ఎక్కాడు, ఎందుకంటే మనుషులకు బోధించడానికి తేలికగా ఉంటుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	2	jge7	translate-unknown	πλοῖον	1	a boat	ఇది బహుశా పై కప్పు లేని కొయ్య పడవ. చేపలు పట్టడానికి వాడతారు. తెర చాప ఉంటుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-unknown]])
MAT	13	3	e99p			0	Connecting Statement:	యేసు దేవుని రాజ్యం గురించి వర్ణించడానికి ఒక ఉపమానం చెబుతూ విత్తనాలు చల్లే ఒక వ్యక్తి గురించి చెబుతున్నాడు.
MAT	13	3	f5mv		καὶ ἐλάλησεν αὐτοῖς πολλὰ ἐν παραβολαῖς	1	Jesus said many things to them in parables	యేసు వారికి అనేక ఉపమానాల ద్వారా బోధించాడు.
MAT	13	3	w5p3		αὐτοῖς	1	to them	జనసమూహంలోని మనుషులకు.
MAT	13	3	m97r		ἰδοὺ	1	Behold	చూడు లేక “విను."" యేసు తాను చెప్పబోతున్న దాని పైకి ప్రజల దృష్టి మళ్ళించడానికి ఈ పదం వాడుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తాను దేన్ని గురించి చెబుతున్నాడో దానిపైకి దృష్టి మళ్ళించడానికి దీన్ని చెబుతున్నాడు.
MAT	13	3	ur64		ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπείρειν	1	a farmer went out to sow seed	ఒక రైతు పొలంలో విత్తనాలు వెదజల్లుతున్నాడు.
MAT	13	4	c6g6		καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν	1	As he sowed	రైతు విత్తనాలు చల్లుతుండగా.
MAT	13	4	v7r8		παρὰ τὴν ὁδόν	1	beside the road	అంటే పొలం పక్కన ఉన్న ""దారి"" అక్కడ మనుషులు నడుస్తున్నారు గనక నేల గట్టిగా ఉంటుంది.
MAT	13	4	qr2d		κατέφαγεν αὐτά	1	devoured them	విత్తనాలను తిని వేశాయి.
MAT	13	5	l2g6		τὰ πετρώδη	1	rocky ground	ఈ నేల రాళ్ల మయం. రాళ్ళపై పల్చటి మన్ను పొర మాత్రం ఉంది.
MAT	13	5	ql87		καὶ εὐθέως ἐξανέτειλεν	1	Immediately they sprang up	విత్తనాలు త్వరగా మొలకెత్తి పెరిగాయి
MAT	13	6	qq5x	figs-activepassive	ἐκαυματίσθη	1	they were scorched	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సూర్యుడు మొక్కలను కాల్చివేసాడు, అవి చాలా వేడిగా మారాయి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	13	6	az8l		ἐξηράνθη	1	they withered away	మొక్కలు ఎండిపోయి చనిపోయాయి
MAT	13	7	dnm8			0	Connecting Statement:	విత్తనాలు విత్తే వ్యక్తి గురించి ఉపమానం చెప్పడం యేసు ముగించాడు.
MAT	13	7	ugc9		ἔπεσεν ἐπὶ τὰς ἀκάνθας	1	fell among the thorn plants	ముళ్ళతో మొక్కలు పెరిగిన చోట పడ్డాయి.
MAT	13	7	vt8z		ἀπέπνιξαν αὐτά	1	choked them	కొత్త మొలకలు నలిగిపోయాయి. కలుపు మొక్కలు ఇతర మొక్కలు బాగా పెరగకుండా నిరోధించడానికి మీ భాషలో వాడేపదాన్ని ఉపయోగించండి
MAT	13	8	iwv2		ἐδίδου καρπόν	1	produced a crop	ఎక్కువ విత్తనాలు పెరిగాయి లేదా ""ఫలించాయి.
MAT	13	8	e91e	figs-ellipsis	ὃ μὲν ἑκατὸν, ὃ δὲ ἑξήκοντα, ὃ δὲ τριάκοντα	1	some one hundred times as much, some sixty, and some thirty	విత్తనాలు,"" ""ఉత్పత్తి"" ""పంట"" అనే పదాలను మునుపటి పదబంధం నుండి అర్ధం చేసుకోవాలి. వీటిని స్పష్టంగా వ్యక్తీకరించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కొన్ని విత్తనాలు వంద రెట్లు ఎక్కువ పంటను, కొన్ని విత్తనాలు అరవై రెట్లు ఎక్కువ పంటను ఉత్పత్తి చేశాయి, కొన్ని విత్తనాలు ముప్పై రెట్లు ఎక్కువ పంటను ఉత్పత్తి చేశాయి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	13	8	ph2p	translate-numbers	ἑκατὸν…ἑξήκοντα…τριάκοντα	1	one hundred ... sixty ... thirty	100 .. 60 .. 30 (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	13	9	q2e2	figs-metonymy	ὁ ἔχων ὦτα, ἀκουέτω	1	He who has ears, let him hear	యేసు తాను ఇప్పుడే చెప్పినది ముఖ్యమని నొక్కిచెప్పాడు. అర్థం చేసుకోవడానికి ఆచరణలో పెట్టడానికి కొంత ప్రయత్నం అవసరం అవుతుంది. ఇక్కడ ""చెవులు ఉన్నవాడు"" అనే పదబంధాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి పాటించటానికి ఇష్టపడటాన్ని సూచించే ఒక మారుపేరు. [మత్తయి 11:15] (./11/15.md) లో మీరు ఇలాంటి పదబంధాన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వినడానికి ఇష్టపడేవాడు, వినడానికి"" లేదా ""అర్థం చేసుకోవడానికి ఇష్టపడేవాడు, అతన్ని అర్థం చేసుకుని, పాటించనివ్వండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	9	gkv1	figs-123person	ὁ ἔχων ὦτα, ἀκουέτω	1	He who ... let him	యేసు తన పాఠకులతో నేరుగా మాట్లాడుతున్నాడు కాబట్టి, మీరు ఇక్కడ రెండో పురుష ఉపయోగించడానికి ఇష్టపడవచ్చు. [మత్తయి 11:15] (./11/15.md) లో మీరు ఇలాంటి పదబంధాన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు వినడానికి ఇష్టపడితే, వినండి"" లేదా ""మీరు అర్థం చేసుకోవడానికి ఇష్టపడితే, అర్థం చేసుకోండి, పాటించండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	13	10	p8yc			0	General Information:	యేసు తన శిష్యులకు ఉపమానాలతో ఎందుకు బోధిస్తున్నాడో వివరిస్తున్నాడు
MAT	13	11	fc5n	figs-activepassive	ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν, ἐκείνοις δὲ οὐ δέδοται	1	You have been given the privilege of understanding mysteries of the kingdom of heaven, but to them it is not given	దీన్ని క్రియాశీల రూపంతో, స్పష్టంగా వ్యక్తీకరించిన సమాచారంతో అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు మీకు పరలోకరాజ్య రహస్యాలను అర్థం చేసుకునే అధికారాన్ని ఇచ్చాడు, కాని దేవుడు దానిని ఈ ప్రజలకు ఇవ్వలేదు"" లేదా ""దేవుడు మీకు పరలోకరాజ్య రహస్యాలను అర్థం చేసుకోగలిగే శక్తినిచ్చాడు, కాని ఈ వ్యక్తులు అర్థం చేసుకోవడానికి సామర్థ్యం ఇవ్వలేదు.""(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	11	rcd3	figs-you	ὑμῖν δέδοται γνῶναι	1	You have been given the privilege	మీరు"" అనే పదం ఇక్కడ బహువచనం, ఇది శిష్యులను సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	13	11	ah6u	figs-metonymy	τὰ μυστήρια τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν	1	mysteries of the kingdom of heaven	ఇక్కడ ""పరలోకరాజ్యం"" దేవుని పాలనను సూచిస్తుంది. ""పరలోక రాజ్యం"" అనే పదం మత్తయి సువార్తలో మాత్రమే కనిపిస్తుంది. వీలైతే, దాన్ని మీ అనువాదంలో ఉంచడానికి ప్రయత్నించండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకంలో మన దేవుని గురించిన రహస్యాలు, ఆయన పాలన"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	12	j3rl		ὅστις…ἔχει	1	whoever has	ఎవరైతే అవగాహన కలిగి ఉన్నారో లేదా ""నేను బోధించేదాన్ని ఎవరు స్వీకరిస్తారో
MAT	13	12	v61y	figs-activepassive	δοθήσεται	1	will be given more	దీన్ని క్రియాశీల రూపం లో అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు అతనికి మరింత అవగాహన ఇస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	13	12	xsr5		ὅστις…οὐκ ἔχει	1	whoever does not have	ఎవరికి అవగాహన ఉండదో లేక “నేను బోధించే దానిని ఎవరు అందుకోరో’’
MAT	13	12	bl5s	figs-activepassive	καὶ ὃ ἔχει ἀρθήσεται ἀπ’ αὐτοῦ	1	even what he has will be taken away from him	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు అతని వద్ద ఉన్నదాన్ని కూడా తీసివేస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	13	13	wc3u			0	General Information:	14 వ వచనంలో, యేసు బోధను ప్రజలు అర్థం చేసుకోవడంలో ప్రజలు విఫలమవడం ప్రవచన నెరవేర్పు అని చూపించడానికి యేసు యెషయా ప్రవక్త వాక్కులను ఉటంకిస్తాడు.
MAT	13	13	hm4t			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు ఉపమానాలలో ఎందుకు బోధిస్తున్నాడో వివరిస్తూనే ఉన్నాడు.
MAT	13	13	v6pb		αὐτοῖς…βλέπουσιν	1	to them ... they	వాటిని"" ""వారు"" అన్ని సంఘటనలు గుంపులోని వ్యక్తులను సూచిస్తాయి.
MAT	13	13	uk7j	figs-parallelism		1	Though they are seeing, they do not see; and though they are hearing, they do not hear, or understand.	జనసమూహం దేవుని సత్యాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి నిరాకరిస్తుందని శిష్యులకు నొక్కి చెప్పడానికి యేసు ఈ సమాంతరతను ఉపయోగిస్తాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]])
MAT	13	13	ae8k		βλέποντες	1	Though they are seeing	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) ఇది యేసు ఏమి చేస్తుండో చూడటం వారికి సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను ఏమి చేస్తున్నానో వారు చూసినప్పటికీ"" లేదా 2) ఇది వారి చూడగల సామర్థ్యాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు చూడగలిగినప్పటికీ
MAT	13	13	nbi3	figs-metaphor	οὐ βλέπουσιν	1	they do not see	ఇక్కడ ""చూడండి""అను మాట అవగాహనను సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారికి అర్థం కాలేదు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	13	13	j4bg		ἀκούοντες	1	though they are hearing	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) ఇది యేసు బోధిస్తున్న వాటిని వినడాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను చెప్పేది వారు విన్నప్పటికీ"" లేదా 2) ఇది వారి వినే సామర్థ్యాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు వినగలిగినప్పటికీ
MAT	13	13	gq65	figs-metaphor	οὐκ ἀκούουσιν	1	they do not hear	ఇక్కడ ""వినండి"" అనే మాటబాగా వినడాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు బాగా వినరు"" లేదా ""వారు శ్రద్ధ చూపరు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	13	14	jz9n		καὶ ἀναπληροῦται αὐτοῖς ἡ προφητεία Ἠσαΐου ἡ λέγουσα	1	To them the prophecy of Isaiah is fulfilled, that which says	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యెషయా ప్రవక్త ద్వారా చాలా కాలం క్రితం దేవుడు చెప్పిన వాటిని వారు నెరవేరుస్తున్నారు
MAT	13	14	z2es	figs-parallelism	ἀκοῇ ἀκούσετε καὶ οὐ μὴ συνῆτε; καὶ βλέποντες βλέψετε καὶ οὐ μὴ ἴδητε	1	While hearing you will hear, but you will in no way understand; while seeing you will see, but you will in no way perceive	ఇది యెషయా నాటి అవిశ్వాసుల గురించి యెషయా ప్రవక్త రాసిన మాట. తన మాట వింటున్న జన సమూహాన్ని సూచించడానికి యేసు ఈ మాటలు ఉపయోగిస్తాడు. ఈ ప్రకటనలు మళ్ళీ సమాంతరంగా ఉన్నాయి. ప్రజలు దేవుని సత్యాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి నిరాకరించారని నొక్కి చెబుతున్నాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]])
MAT	13	14	a1im	figs-explicit	ἀκοῇ ἀκούσετε καὶ οὐ μὴ συνῆτε	1	While hearing you will hear, but you will in no way understand	మీరు విషయాలు వింటారు, కానీ మీరు వాటిని అర్థం చేసుకోలేరు. ప్రజలు వినేదాన్ని మీరు స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు ప్రవక్తల ద్వారా చెప్పేది మీరు వింటారు, కానీ దాని నిజమైన అర్ధాన్ని మీరు అర్థం చేసుకోలేరు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	14	emu1	figs-explicit	βλέποντες βλέψετε καὶ οὐ μὴ ἴδητε	1	while seeing you will see, but you will in no way perceive	ప్రజలు ఏమి చూస్తారో మీరు స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు ప్రవక్తల ద్వారా ఏమి చేస్తాడో మీరు చూస్తారు, కానీ మీరు దానిని అర్థం చేసుకోలేరు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	15	e8r5			0	Connecting Statement:	యేసు యెషయా ప్రవక్త మాటలుముగించాడు.
MAT	13	15	lu8u	figs-metaphor	ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου…ἰάσομαι αὐτούς	1	For this people's heart ... I would heal them	13:15 లో దేవుడు ఇశ్రాయేలు ప్రజలను శారీరక వ్యాధులు కలిగి ఉన్నట్లు వివరిస్తాడు, అది వారికి నేర్చుకోలేని, వినలేని స్థితిని కలిగించింది. వారు తన దగ్గరకు రావాలని దేవుడు కోరుకుంటాడు కాబట్టి ఆయన వారిని స్వస్థపరుస్తాడు. ఇదంతా ప్రజల ఆధ్యాత్మిక స్థితిని వివరించే ఒక రూపకం. ప్రజలు మొండి పట్టుదల గలవారని, దేవుని సత్యాన్ని స్వీకరించడానికి, అర్థం చేసుకోవడానికి నిరాకరిస్తున్నారని దీని అర్థం. వారు కోరుకుంటే, వారు పశ్చాత్తాప పడతారు, దేవుడు వారిని క్షమించి తన ప్రజలను తిరిగి స్వాగతిస్తాడు. అర్థం స్పష్టంగా ఉంటే, మీ అనువాదంలో రూపకాన్ని ఉంచండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	13	15	fy7m	figs-metonymy	ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου	1	this people's heart has become dull	ఇక్కడ ""హృదయం"" మనస్సును సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ ప్రజల మనస్సు నేర్చుకోవడంలో మందంగా ఉంటుంది"" లేదా ""వీరు ఇకపై నేర్చుకోలేరు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	15	q87m	figs-metonymy	τοῖς ὠσὶν βαρέως ἤκουσαν	1	they are hard of hearing	వారు శారీరకంగా చెవిటివారు కాదు. ఇక్కడ ""వినడం కష్టం"" అంటే వారు దేవుని సత్యాన్ని వినడానికి, నేర్చుకోవడానికి నిరాకరిస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు వినడానికి చెవులను ఉపయోగించటానికి నిరాకరిస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	15	y7t7	figs-metonymy	τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν	1	they have closed their eyes	వారు అక్షరాలా కళ్ళు మూసుకోలేదు. దీని అర్థం వారు అర్థం చేసుకోవడానికి నిరాకరిస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు చూడటానికి వారి కళ్ళను ఉపయోగించడానికి నిరాకరిస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	15	fl93		μήποτε ἴδωσιν τοῖς ὀφθαλμοῖς, καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούσωσιν, καὶ τῇ καρδίᾳ συνῶσιν, καὶ ἐπιστρέψωσιν	1	so they should not see with their eyes, or hear with their ears, or understand with their hearts, so they would turn again	తద్వారా వారు తమ కళ్ళతో చూడలేరు, చెవులతో వినలేరు, లేదా వారి హృదయంతో అర్థం చేసుకోలేరు, ఫలితంగా మళ్లీ తిరగరు.
MAT	13	15	sr25	figs-metonymy	τῇ καρδίᾳ συνῶσιν	1	understand with their hearts	ఇక్కడ ""హృదయాలు"" అనే పదం ప్రజల ఆంతరంగికానికి ఒక మారుపేరు. ప్రజల ఆలోచనల, భావాల మూలం కోసం మీరు మీ భాషలోని పదాన్ని ఉపయోగించాల్సి ఉంటుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారి మనస్సులతో అర్థం చేసుకోండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	15	ps56		ἐπιστρέψωσιν	1	turn again	నా వైపు తిరిగి లేదా ""పశ్చాత్తాపం"" చెంది.
MAT	13	15	q1h9	figs-metaphor	ἰάσομαι αὐτούς	1	I would heal them	నా ద్వారా స్వస్థత పొందండి. దేవుడు వారి పాపాలను క్షమించి, తన ప్రజలను మళ్ళీ స్వీకరించడం ద్వారా వారిని ఆధ్యాత్మికంగా నయం చేస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను వారిని మళ్ళీ స్వీకరించాను"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	13	16	dc9t			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు చిన్నకథలతో ఎందుకు బోధిస్తున్నాడో వివరించడం ముగించాడు.
MAT	13	16	yhe4	figs-parallelism	ὑμῶν δὲ μακάριοι οἱ ὀφθαλμοὶ ὅτι βλέπουσιν, καὶ τὰ ὦτα ὑμῶν ὅτι ἀκούουσιν	1	But blessed are your eyes, for they see; and your ears, for they hear	ఈ రెండు ప్రకటనలు ఒకే విషయం చెబుతున్నాయి. యేసు చెప్పిన, చేసిన వాటిని వారు విశ్వసించినందున వారు దేవుణ్ణి సంతోషపెట్టారని యేసు నొక్కి చెబుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]])
MAT	13	16	glp8	figs-synecdoche	ὑμῶν δὲ μακάριοι οἱ ὀφθαλμοὶ ὅτι βλέπουσιν	1	But blessed are your eyes, for they see	ఇక్కడ ""కళ్ళు"" మొత్తం వ్యక్తిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీ కళ్ళు చూడగలిగినందున మీరు ఆశీర్వదించబడ్డారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	13	16	rlt3	figs-you	ὑμῶν…ὑμῶν	1	your ... you	ఈ పదాల కనిపించిన చోటల్లా బహువచనం మరియు శిష్యులను సూచిస్తాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	13	16	jp32	figs-synecdoche	τὰ ὦτα ὑμῶν ὅτι ἀκούουσιν	1	your ears, for they hear	ఇక్కడ ""చెవులు"" మొత్తం వ్యక్తిని సూచిస్తాయి. మీరు అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని కూడా స్పష్టం చేయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీ చెవులు వినగలవు కాబట్టి మీరు ఆశీర్వదించబడ్డారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	13	17	mg58		ἀμὴν, γὰρ λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఇది యేసు తరువాత చెప్పిన దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	13	17	bsj7	figs-you	ὑμῖν	1	you	ఈ పదం యొక్క అన్ని సంఘటనలు బహువచనం. శిష్యులను సూచిస్తాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	13	17	e6ci	figs-explicit	ἃ βλέπετε	1	the things that you see	వారు చూసిన వాటిని మీరు స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు నేను చేయడం చూసిన పనులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	17	q14w	figs-explicit	ἃ ἀκούετε	1	the things that you hear	వారు విన్న వాటిని మీరు స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు నేను విన్న విషయాలు చెప్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	18	w35t			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ యేసు తన శిష్యులకు విత్తనాలు చల్లే వ్యక్తి గురించి ఉపమానం వివరించడం ప్రారంభిస్తాడు, దీన్ని ఆయన [మత్తయి 13: 3] (./13/03.md) లో ప్రారంభించాడు.
MAT	13	19	v2d7		τὸν λόγον τῆς βασιλείας	1	the word of the kingdom	రాజుగా దేవుని పాలన గురించి సందేశం
MAT	13	19	a8nu	figs-metaphor	ἔρχεται ὁ πονηρὸς καὶ ἁρπάζει τὸ ἐσπαρμένον ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ	1	the evil one comes and snatches away what has been sown in his heart	యేసు సాతాను గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. ఒక పక్షి నేలపై పడిన విత్తనాన్ని తిన్నట్టుగా సాతాను వలన తాను విన్నదాన్ని మరచిపోతాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దుష్టుడు ఒక పక్షి భూమి నుండి విత్తనాన్ని లాగినట్లే అతను విన్న సందేశాన్ని మరచిపోయేలా చేస్తాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	13	19	sb7u	figs-explicit	ὁ πονηρὸς	1	the evil one	ఇది సాతానును సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	19	pt4d		ἁρπάζει	1	snatches away	యజమాని అయిన వ్యక్తి నుండి ఏదో ఒకదానిని లాగడం అనే పదాన్ని ఉపయోగించడానికి ప్రయత్నించండి.
MAT	13	19	r9u6	figs-activepassive	τὸ ἐσπαρμένον ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ	1	what has been sown in his heart	దీనిని క్రియాశీల రూపంలో అనువదించవచ్చు: ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు తన హృదయంలో నాటిన సందేశం"" లేదా ""అతను విన్న సందేశం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	13	19	xi8f	figs-metonymy	ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ	1	in his heart	ఇక్కడ ""హృదయం"" వినేవారి మనస్సును సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	19	wfd3		οὗτός ἐστιν ὁ παρὰ τὴν ὁδὸν σπαρείς	1	This is the seed that was sown beside the road	రహదారి పక్కన నాటిన విత్తనం లేదా ""విత్తనం నాటిన రహదారి ఈ వ్యక్తిని సూచిస్తుంది
MAT	13	19	xgz5		παρὰ τὴν ὁδὸν	1	beside the road	[మత్తయి 13: 4] (./13/04.md) లో మీరు దీన్నిఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	13	20	q3fp			0	Connecting Statement:	విత్తనాలు విత్తే వ్యక్తి గురించి ఉపమానాన్ని యేసు తన శిష్యులకు వివరిస్తూనే ఉన్నాడు.
MAT	13	20	l5iv	figs-explicit	ὁ δὲ ἐπὶ τὰ πετρώδη σπαρείς	1	What was sown on rocky ground	నాటినది"" అనే పదం పడిన విత్తనాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రాతి నేల మీద పడిన విత్తనం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	20	w4f9		ὁ δὲ ἐπὶ τὰ πετρώδη σπαρείς, οὗτός ἐστιν	1	What was sown on rocky ground is	విత్తనం నాటిన రాతి మైదానం సూచిస్తుంది లేదా ""విత్తనం పడిపోయిన రాతి భూమికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తుంది
MAT	13	20	e3hm		ὁ τὸν λόγον ἀκούων	1	the person who hears the word	ఉపమానంలో, విత్తనం ఈ పదాన్ని సూచిస్తుంది.
MAT	13	20	cl6g	figs-metonymy	τὸν λόγον	1	the word	ఇది దేవుని సందేశాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సందేశం"" లేదా ""దేవుని బోధ"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	20	z76f	figs-metaphor	μετὰ χαρᾶς λαμβάνων αὐτόν	1	receives it with joy	వాక్కును నమ్మడం అంటే దాన్ని స్వీకరించడం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దీన్ని సంతోషంగా నమ్ముతారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	13	21	zg9q	figs-metaphor	οὐκ ἔχει δὲ ῥίζαν ἐν ἑαυτῷ, ἀλλὰ πρόσκαιρός ἐστιν	1	yet he has no root in himself and he endures for a while	ఇంకా అతను పైపైన వేరు పారిన మొక్కలా ఉన్నాడు. కొద్దిసేపు మాత్రమే ఉంటాడు. వేరు అంటేఒక వ్యక్తి దేవుని సందేశాన్ని విశ్వసించేలా చేసేది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కానీ లోతైన వేర్లు పెరగని మొక్కలాగే, అతను కొద్దిసేపు మాత్రమే నిలుస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	13	21	lim9	figs-metaphor	εὐθὺς σκανδαλίζεται	1	he quickly falls away	ఇక్కడ ""దూరంగా పడిపోతుంది"" అంటే నమ్మకం ఆగిపోతుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వెంటనే అతను దూరం అయిపోతాడు."" లేదా ""అతను సందేశాన్ని నమ్మడాన్ని త్వరగా ఆపివేస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	13	22	sis7			0	Connecting Statement:	విత్తనాలు విత్తే వ్యక్తి గురించి ఉపమానాన్ని యేసు తన శిష్యులకు వివరిస్తూనే ఉన్నాడు.
MAT	13	22	d4h5	figs-explicit	ὁ…σπαρείς	1	What was sown	ఇది నాటిన లేదా పడిన విత్తనాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నాటిన విత్తనం"" లేదా ""పడిన విత్తనం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	22	rcj8		ὁ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας σπαρείς	1	What was sown among the thorn plants	విత్తనం నాటిన ముళ్ళ మొక్కలతో నేల
MAT	13	22	anm5		οὗτός ἐστιν ὁ	1	this is the person	ఇది వ్యక్తిని సూచిస్తుంది
MAT	13	22	a3u1		τὸν λόγον	1	the word	సందేశం లేదా ""దేవుని బోధ
MAT	13	22	q2nh	figs-metaphor	ἡ μέριμνα τοῦ αἰῶνος τούτου καὶ ἡ ἀπάτη τοῦ πλούτου συνπνίγει τὸν λόγον	1	the cares of the world and the deceitfulness of riches choke the word	ఇహలోక చింతలు, ధన మోసం గురించి యేసు మాట్లాడుతుంటాడు, ఒక వ్యక్తి దేవుని వాక్యాన్ని పాటించకుండా ఒక మొక్కను చుట్టు ముట్టగలిగిన, దానిని పెరగకుండా ఉంచగల కలుపు మొక్కలలాగా అవి పనిచేస్తాయి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కలుపు మొక్కలు మంచి మొక్కలను పెరగకుండా నిరోధించడం లాగా లోక చింతలు, ధన మోసం ఈ వ్యక్తిని దేవుని మాట వినకుండా చేస్తుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	13	22	xa8r		μέριμνα τοῦ αἰῶνος τούτου	1	cares of the world	ఈ ప్రపంచంలో ప్రజలు ఆందోళన చెందుతున్న విషయాలు
MAT	13	22	wwf5	figs-personification	ἡ ἀπάτη τοῦ πλούτου	1	the deceitfulness of riches	యేసు ""సిరిసంపదల"" గురించి వివరిస్తాడు, అది మనిషిని మోసం చేయగలడదు.” దీని అర్థం ప్రజలు ఎక్కువ డబ్బు కలిగి ఉండటం తమను సంతోషపరుస్తుందని అనుకుంటారు, కానీ అది జరగదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""డబ్బుపై ప్రేమ"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-personification]])
MAT	13	22	gn6z	figs-metaphor	ἄκαρπος γίνεται	1	he becomes unfruitful	వ్యక్తిని ఒక మొక్కతో పోలుస్తున్నాడు. అది ఫలించనిది ఉత్పాదకత లేనిది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతను ఫలించనివాడు"" లేదా ""దేవుడు కోరుకున్నది చేయడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	13	23	xw4b		ὁ…ἐπὶ τὴν καλὴν γῆν σπαρείς	1	What was sown on the good soil	విత్తనాలు వేసిన మంచి నేల
MAT	13	23	ptb8	figs-metaphor	δὴ καρποφορεῖ καὶ ποιεῖ	1	He bears fruit and makes a crop	వ్యక్తిని ఒక మొక్కతో పోలుస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పంటను ఇచ్చే ఆరోగ్యకరమైన మొక్కలాగే, అతను ఉత్పాదకత కలిగి ఉంటాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	13	23	wm3p	figs-ellipsis	ὃ μὲν ἑκατὸν, ὃ δὲ ἑξήκοντα, ὃ δὲ τριάκοντα	1	yielding one hundred times as much as was planted, some sixty, and some thirty times as much	ఈ సంఖ్యలను అనుసరించి ""నాటినంత"" అనే పదబంధాన్ని అర్థం చేసుకోవచ్చు. [మత్తయి 13: 8] (./13/08.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కొంతమంది నాటిన దాని కంటే 100 రెట్లు ఎక్కువ ఉత్పత్తి చేస్తారు, కొందరు 60 రెట్లు ఎక్కువ ఉత్పత్తి చేస్తారు, మరికొందరు 30 రెట్లు ఎక్కువ ఉత్పత్తి చేస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	13	24	l5yx	figs-parables		0		ఇక్కడ యేసు స్వర్గరాజ్యాన్ని గోధుమలు కలుపు మొక్కలు రెండింటినీ కలిగి ఉన్న ఒక క్షేత్రం గురించి ఒక ఉపమానం చెప్పడం ద్వారా వివరించాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	13	24	k8pu	figs-simile	ὡμοιώθη ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, ἀνθρώπῳ	1	The kingdom of heaven is like a man	మీ అనువాదం స్వర్గరాజ్యాన్ని మనిషితో సమానం చేయకూడదు, కానీ పరలోకరాజ్యం ఈ ఉపమానంలో వివరించిన పరిస్థితి లాంటిది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	13	24	f8j5	figs-metonymy	ὡμοιώθη ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	The kingdom of heaven is like	ఇక్కడ ""పరలోకరాజ్యం"" దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. ""పరలోకరాజ్యం"" అనే పదబంధాన్ని మత్తయిలో మాత్రమే ఉపయోగిస్తారు. వీలైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" ఉపయోగించండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకంలో ఉన్న మన దేవుడు తనను తాను రాజుగా చూపించినప్పుడు, అది ఇలా ఉంటుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	24	u21k	figs-explicit	καλὸν σπέρμα	1	good seed	మంచి ఆహార విత్తనాలు లేదా ""మంచి ధాన్యం విత్తనాలు."" యేసు గోధుమ గురించి మాట్లాడుతున్నాడని శ్రోతలు బహుశా అనుకున్నారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	25	zn8v		ἦλθεν αὐτοῦ ὁ ἐχθρὸς	1	his enemy came	అతని శత్రువు పొలానికి వచ్చాడు
MAT	13	25	q4tv		ζιζάνια	1	weeds	ఈ కలుపు మొక్కలు మొలకెత్తినప్పుడు ఆహార మొక్కల్లా కనిపిస్తాయి, కాని వాటి ధాన్యం విషం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చెడు విత్తనం"" లేదా ""కలుపు విత్తనాలు
MAT	13	26	lea1		ὅτε δὲ ἐβλάστησεν ὁ χόρτος	1	When the blades sprouted	గోధుమ విత్తనాలు మొలకెత్తినప్పుడు లేదా ""మొక్కలు వచ్చినప్పుడు
MAT	13	26	jgv9		καρπὸν ἐποίησεν	1	produced their crop	ఉత్పత్తి చేసిన ధాన్యం లేదా ""గోధుమ పంటను ఉత్పత్తి చేసింది
MAT	13	26	tu4q		τότε ἐφάνη καὶ τὰ ζιζάνια	1	then the weeds appeared also	పొలంలో కలుపు మొక్కలు కూడా ఉన్నాయని మనుషులు చూడగలిగారు
MAT	13	27	hz3q			0	Connecting Statement:	గోధుమలు, కలుపు మొక్కలు రెండింటినీ కలిగి ఉన్న ఒక పొలం గురించి యేసు ఒక ఉపమానాన్ని చెబుతూ ఉన్నాడు.
MAT	13	27	h51x		τοῦ οἰκοδεσπότου	1	the landowner	తన పొలంలో మంచి విత్తనాలు వేసిన వ్యక్తి ఇతడే.
MAT	13	27	gr7d	figs-rquestion	οὐχὶ καλὸν σπέρμα ἔσπειρας ἐν τῷ σῷ ἀγρῷ?	1	did you not sow good seed in your field?	సేవకులు తమ ఆశ్చర్యాన్ని నొక్కి చెప్పడానికి ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగించారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు మీ పొలంలో మంచి విత్తనాన్ని నాటారు!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	13	27	fb86	figs-metonymy	οὐχὶ…ἔσπειρας	1	did you not sow	యజమాని బహుశా తన సేవకులచే విత్తనాలను నాటించాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనము విత్తలేదా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	28	r83z		ὁ δὲ ἔφη αὐτοῖς	1	He said to them	భూస్వామి సేవకులతో అన్నాడు.
MAT	13	28	num8		θέλεις οὖν ἀπελθόντες	1	So do you want us	మేము"" అనే పదం సేవకులను సూచిస్తుంది.
MAT	13	29	shs3			0	Connecting Statement:	గోధుమలు, కలుపు మొక్కలు రెండింటినీ కలిగి ఉన్న ఒక పొలం గురించిన ఉపమానాన్ని యేసు ముగించాడు.
MAT	13	29	c9jc		ὁ δέ φησιν	1	The landowner said	యజమాని తన సేవకులతో అన్నాడు
MAT	13	30	z36a	figs-quotations	ἐρῶ τοῖς θερισταῖς, συλλέξατε πρῶτον τὰ ζιζάνια καὶ δήσατε αὐτὰ εἰς δέσμας πρὸς τὸ κατακαῦσαι αὐτά; τὸν δὲ σῖτον συναγάγετε εἰς τὴν ἀποθήκην μου.	1	I will say to the reapers, ""First pull out the weeds and tie them in bundles to burn them, but gather the wheat into my barn.	మీరు దీనిని పరోక్ష వాక్యంగా అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను మొదట కలుపు మొక్కలను సేకరించి వాటిని కాల్చడానికి కట్టలుగా కట్టి, ఆపై గోధుమలను నా గిడ్డంగిలో సేకరించమని చెప్తాను"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	13	30	ll14		τὴν ἀποθήκην	1	barn	ధాన్యం నిల్వ చేయడానికి ఉపయోగించే వ్యవసాయ భవనం
MAT	13	31	tdf4	figs-parables		0		చాలా పెద్ద మొక్కగా ఎదిగే చాలా చిన్న విత్తనం గురించి ఉపమానం చెప్పడం ద్వారా యేసు పరలోక రాజ్యాన్ని వివరించాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	13	31	jw7u	figs-metonymy	ὁμοία ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	The kingdom of heaven is like	ఇక్కడ ""పరలోకరాజ్యం"" దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. ""పరలోకరాజ్యం"" అనే పదబంధాన్ని మత్తయిలో మాత్రమే ఉపయోగిస్తారు. వీలైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" ఉపయోగించండి. [మత్తయి 13:24] (./13/24.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకంలో ఉన్న మన దేవుడు తనను తాను రాజుగా చూపించినప్పుడు, అది ఇలా ఉంటుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	31	qby8	translate-unknown	κόκκῳ σινάπεως	1	mustard seed	ఒక పెద్ద మొక్కగా పెరిగే చాలా చిన్న విత్తనం (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-unknown]])
MAT	13	32	gyi1	figs-explicit	ὃ μικρότερον μέν ἐστιν πάντων τῶν σπερμάτων	1	This seed is indeed the smallest of all seeds	ఆవాలు వినేవారికి తెలిసిన అతి చిన్న విత్తనాలు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	32	x65d		ὅταν δὲ αὐξηθῇ	1	But when it has grown	కానీ మొక్క పెరిగినప్పుడు
MAT	13	32	um9k		μεῖζον…ἐστὶν	1	it is greater than	ఇది పెద్దది
MAT	13	32	g6v8		γίνεται δένδρον	1	becomes a tree	ఆవ మొక్క 2 నుండి 4 మీటర్ల పొడవు పెరుగుతుంది.
MAT	13	32	c9te		τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ	1	birds of the air	పక్షులు
MAT	13	33	a1th	figs-parables		0		పులిపిండి పిండిపై చూపే ప్రభావం గురించి ఉపమానం చెప్పడం ద్వారా యేసు పరలోకరాజ్యాన్ని వివరించాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	13	33	z94k	figs-simile	ὁμοία ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν ζύμῃ	1	The kingdom of heaven is like yeast	రాజ్యం పులిపిండి లాగా కాదు, రాజ్యం యొక్క వ్యాప్తి పులిపిండి వ్యాప్తి లాంటిది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	13	33	w8sb	figs-metonymy	ὁμοία ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	The kingdom of heaven is like	ఇక్కడ ""పరలోకరాజ్యం"" దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. ""స్వర్గరాజ్యం"" అనే పదబంధాన్ని మత్తయిలో మాత్రమే ఉపయోగిస్తారు. వీలైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" ఉపయోగించండి. [మత్తయి 13:24] (./13/24.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకంలో ఉన్న మన దేవుడు తనను తాను రాజుగా చూపించినప్పుడు, అది ఇలా ఉంటుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	33	r88g	translate-bvolume	ἀλεύρου σάτα τρία	1	three measures of flour	పెద్ద మొత్తంలో పిండి"" అని లేదా పెద్ద మొత్తంలో పిండిని కొలవడానికి మీ సంస్కృతి ఉపయోగించే పదాన్ని ఉపయోగించండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-bvolume]])
MAT	13	33	c35r	figs-explicit	ἕως οὗ ἐζυμώθη ὅλον	1	until all the dough had risen	ఒక కొలత పులిపిండి మూడు కొలతల పిండిని రొట్టెలు చేయడం కోసం పిండిగా తయారుచేసినట్లు సమాచారం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	34	f9gl			0	General Information:	ఉపమానాల్లో యేసు బోధ ప్రవచనాన్ని నెరవేర్చినట్లు చూపించడానికి ఇక్కడ రచయిత కీర్తనల నుండి ఉటంకించారు.
MAT	13	34	nt7u	figs-parallelism	ταῦτα πάντα ἐλάλησεν ὁ Ἰησοῦς ἐν παραβολαῖς τοῖς ὄχλοις, καὶ χωρὶς παραβολῆς οὐδὲν ἐλάλει αὐτοῖς	1	All these things Jesus said to the crowds in parables; and he said nothing to them without a parable	రెండు వాక్యాలూ ఒకే విషయం. యేసు జనసమూహాలకు చిన్నకథలతో మాత్రమే బోధించాడని నొక్కిచెప్పారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]])
MAT	13	34	n54e		ταῦτα πάντα	1	All these things	[మత్తయి 13: 1] (./13/01.md) నుండి యేసు బోధించిన వాటిని ఇది సూచిస్తుంది.
MAT	13	34	a5c7	figs-doublenegatives	χωρὶς παραβολῆς οὐδὲν ἐλάλει αὐτοῖς	1	he said nothing to them without a parable	ఆయన ఉపమానాల ద్వారా తప్ప వారికి ఏమీ బోధించలేదు. రెండతల అననుకూల విషయాన్ని సానుకూల పద్ధతిలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆయన వారికి నేర్పించిన ప్రతిదీ ఉపమానాలతో చెప్పాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
MAT	13	35	ybq5	figs-activepassive	πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος	1	what had been said through the prophet might come true, when he said	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చాలా కాలం క్రితం వ్రాయమని దేవుడు ప్రవక్తలలో ఒకరికి చెప్పినది నిజం కావచ్చు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	13	35	p3tb		λέγοντος	1	when he said	ప్రవక్త చెప్పినప్పుడు
MAT	13	35	n1pa	figs-idiom	ἀνοίξω…τὸ στόμα μου	1	I will open my mouth	ఇది మాట్లాడటం అనే అర్థం ఇచ్చే జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను మాట్లాడతాను"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	13	35	yx6y	figs-activepassive	κεκρυμμένα	1	things that were hidden	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు దాచిపెట్టిన విషయాలు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	13	35	th8t		ἀπὸ καταβολῆς κόσμου	1	from the foundation of the world	ప్రపంచం ప్రారంభం నుండి లేదా ""దేవుడు ప్రపంచాన్ని సృష్టించినప్పటి నుండి
MAT	13	36	pq2h			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ దృశ్యం యేసు ఆయన శిష్యులు బస చేసిన ఇంటికి మారుతుంది. గోధుమలు కలుపు మొక్కలు రెండింటినీ కలిగి ఉన్న పొలం గురించిన ఉపమానాన్ని యేసు వారికి వివరించడం ప్రారంభించాడు, [మత్తయి 13:24] (./13/24.md).
MAT	13	36	x5w7		ἦλθεν εἰς τὴν οἰκίαν	1	went into the house	ఇంటి లోపలికి వెళ్లారు లేదా ""ఆయన బస చేసిన ఇంట్లోకి వెళ్ళాడు
MAT	13	37	aj8f		ὁ σπείρων τὸ καλὸν σπέρμα	1	He who sows the good seed	మంచి విత్తనాన్ని విత్తేవాడు లేదా ""మంచి విత్తనం విత్తేవాడు
MAT	13	37	xj4s	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	యేసు తనను తాను సూచిస్తున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	13	38	h9iz	figs-idiom	οἱ υἱοὶ τῆς βασιλείας	1	the sons of the kingdom	కుమారులు"" అనే జాతీయం ఎవరో లేదా ఏదో ఒక లక్షణం కలిగి ఉన్నవారిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రాజ్యానికి చెందిన వ్యక్తులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	13	38	eni3	figs-metonymy	τῆς βασιλείας	1	of the kingdom	ఇక్కడ ""రాజ్యం"" రాజైన దేవున్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవున్ని"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	38	edu7	figs-idiom	οἱ υἱοὶ τοῦ πονηροῦ	1	the sons of the evil one	కుమారులు"" అనే జాతీయం ఎవరో లేదా ఏదో ఒక లక్షణం కలిగి ఉన్నవారిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చెడుకి చెందిన వ్యక్తులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	13	39	sgx2		ὁ…ἐχθρὸς, ὁ σπείρας αὐτά	1	the enemy who sowed them	కలుపు మొక్కలను విత్తిన శత్రువు
MAT	13	40	ei3v			0	Connecting Statement:	పొలం ఉపమానం గోధుమ, కలుపు మొక్కలతో యేసు తన శిష్యులకు వివరించాడు.
MAT	13	40	rn64	figs-activepassive	ὥσπερ οὖν συλλέγεται τὰ ζιζάνια καὶ πυρὶ κατακαίεται	1	Therefore, as the weeds are gathered up and burned with fire	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అందువల్ల, ప్రజలు కలుపు మొక్కలను సేకరించి వాటిని అగ్నిలో కాల్చినప్పుడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	13	41	fiy4	figs-123person	ἀποστελεῖ ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ	1	The Son of Man will send out his angels	ఇక్కడ యేసు తన గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను, మనుష్యకుమారుడను, నా దేవదూతలను పంపిస్తాను"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	13	41	ptw9		τοὺς ποιοῦντας τὴν ἀνομίαν	1	those who commit iniquity	చట్టవిరుద్ధమైన లేదా ""దుష్ట ప్రజలు
MAT	13	42	d9md	figs-metaphor	τὴν κάμινον τοῦ πυρός	1	furnace of fire	ఇది నరకం మంటలను తెలిపే రూపకం. ""కొలిమి"" అనే పదం తెలియకపోతే, ""ఓవెన్"" ను ఉపయోగించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మండుతున్న కొలిమి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	13	42	zu3j	translate-symaction	ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων	1	weeping and grinding of teeth	ఇక్కడ పళ్ళు కొరుకడం అనేది ఒక సంకేత చర్య, ఇది తీవ్ర విచారం, బాధలను సూచిస్తుంది. [మత్తయి 8:12] (./08/12.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఏడుపు, వారు చాలా బాధపడుతున్నారని చూపించడం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	13	43	u6sm	figs-simile	ἐκλάμψουσιν ὡς ὁ ἥλιος	1	shine like the sun	ఈ రూపకం మీ భాషలో అర్థం కాకపోతే, మీరు వీటిని ఉపయోగించవచ్చు: ""సూర్యుడిలా చూడటం చాలా సులభం."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	13	43	sea2	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρὸς	1	Father	ఇది దేవునికి ముఖ్యమైన శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	13	43	zxh2	figs-metonymy	ὁ ἔχων ὦτα, ἀκουέτω	1	He who has ears, let him hear	యేసు తాను ఇప్పుడే చెప్పినది ముఖ్యమని నొక్కిచెప్పాడు మరయు అర్థం చేసుకోవడానికి ఆచరణలో పెట్టడానికి కొంత ప్రయత్నం తీసుకోవచ్చు. ఇక్కడ ""చెవులు ఉంటే"" అనే పదబంధాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి, పాటించటానికి ఇష్టపడటానికి ఒక మారుపేరు. [మత్తయి 11:15] (./11/15.md) లో మీరు ఇలాంటి పదబంధాన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వినడానికి ఇష్టపడేవాడు, వినండి"" లేదా ""అర్థం చేసుకోవడానికి ఇష్టపడేవాడు, అర్థం చేసుకుని, పాటించనివ్వండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	43	sak5	figs-123person	ὁ…ἀκουέτω	1	He who ... let him	యేసు తన ప్రేక్షకులతో నేరుగా మాట్లాడుతున్నాడు కాబట్టి, మీరు ఇక్కడ ప్రథమ పురుష ఉపయోగించడానికి ఇష్టపడవచ్చు. [మత్తయి 11:15] (./11/15.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు వినడానికి ఇష్టపడితే, వినండి"" లేదా ""మీరు అర్థం చేసుకోవడానికి ఇష్టపడితే, అర్థం చేసుకోండి పాటించండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	13	44	n7nz	figs-simile		0	General Information:	ఈ రెండు ఉపమానాలలో, పరలోకరాజ్యం ఎలా ఉందో యేసు తన శిష్యులకు బోధించడానికి రెండు ఉపమానాలను ఉపయోగిస్తాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	13	44	fjm1	figs-parables		0		గొప్ప విలువైన వస్తువులను కొనడానికి తమ ఆస్తులను అమ్మిన వ్యక్తుల గురించి రెండు ఉపమానాలు చెప్పడం ద్వారా యేసు పరలోక రాజ్యాన్ని వివరించాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	13	44	e9cv	figs-metonymy	ὁμοία ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	The kingdom of heaven is like	ఇక్కడ ""పరలోకరాజ్యం"" దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. ""పరలోకరాజ్యం"" అనే పదబంధాన్ని మత్తయిలో మాత్రమే ఉపయోగిస్తారు. వీలైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" ఉపయోగించండి. [మత్తయి 13:24] (./13/24.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకంలో ఉన్న మన దేవుడు తనను తాను రాజుగా చూపించినప్పుడు, అది ఇలా ఉంటుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	44	u9jq	figs-activepassive	ὁμοία ἐστὶν…θησαυρῷ κεκρυμμένῳ ἐν τῷ ἀγρῷ	1	like a treasure hidden in a field	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరైనా ఒక పొలంలో దాచిపెట్టిన నిధి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	13	44	k9rh		θησαυρῷ	1	treasure	చాలా విలువైన ప్రశస్తమైన విషయం లేదా వస్తువుల సేకరణ
MAT	13	44	hu7f		ἔκρυψεν	1	hid it	దానిని కప్పి ఉంచారు
MAT	13	44	jtv2	figs-explicit	πωλεῖ πάντα ὅσα ἔχει, καὶ ἀγοράζει τὸν ἀγρὸν ἐκεῖνον	1	sells everything he possesses, and buys that field	దాచిన నిధిని స్వాధీనం చేసుకోవడానికి వ్యక్తి పొలాన్ని కొనుగోలు చేస్తాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	45	c633	figs-simile	ὁμοία…ἀνθρώπῳ ἐμπόρῳ ζητοῦντι καλοὺς μαργαρίτας	1	like a man who is a merchant looking for valuable pearls	ఆ వ్యక్తి తాను కొనగలిగే విలువైన ముత్యాల కోసం వెతుకుతున్నట్లు సమాచారం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	45	khy6		ἀνθρώπῳ ἐμπόρῳ	1	a merchant	ఒక వ్యాపారి లేదా టోకు వర్తకుడు తరచూ దూర ప్రాంతాల నుండి సరుకులను కొంటాడు.
MAT	13	45	b88q	translate-unknown	καλοὺς μαργαρίτας	1	valuable pearls	ముత్యం"" అనేది మృదువైన, కఠినమైన, మెరిసే, తెలుపు లేదా లేత-రంగు పూస, సముద్రంలో అల్చిప్ప లోపల ఏర్పడుతుంది అది రత్నంగా ఎంతో విలువైనది లేదా విలువైన ఆభరణాలుగా తయారవుతుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చక్కటి ముత్యాలు"" లేదా ""అందమైన ముత్యాలు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-unknown]])
MAT	13	47	vw24	figs-parables		0		చేపలను పట్టుకోవడానికి పెద్ద వలను ఉపయోగించే మత్స్యకారుల గురించి ఉపమానం చెప్పడం ద్వారా యేసు పరలోక రాజ్యాన్ని వివరించాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	13	47	g79n	figs-simile	ὁμοία ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν σαγήνῃ	1	the kingdom of heaven is like a net	రాజ్యం వల లాంటిది కాదు, కానీ అన్ని రకాల చేపలను పట్టుకునే వల వంటి రాజ్యం అన్ని రకాల ప్రజలను ఆకర్షిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	13	47	rjm4	figs-metonymy	ὁμοία ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	the kingdom of heaven is like	ఇక్కడ ""పరలోకరాజ్యం"" దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. ""పరలోక రాజ్యం"" అనే పదబంధాన్ని మత్తయిలో మాత్రమే ఉపయోగిస్తారు. వీలైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" ఉపయోగించండి. [మత్తయి 13:24] (./13/24.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకంలో ఉన్న మన దేవుడు తనను తాను రాజుగా చూపించినప్పుడు, అది ఇలా ఉంటుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	13	47	vrp4	figs-activepassive	ὁμοία…σαγήνῃ βληθείσῃ εἰς τὴν θάλασσαν	1	like a net that was cast into the sea	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కొంతమంది మత్స్యకారులు సముద్రంలోకి విసిరిన వల వంటిది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	13	47	kbz2		βληθείσῃ εἰς τὴν θάλασσαν	1	was cast into the sea	సముద్రంలోకి విసిరివేయబడింది
MAT	13	47	t9v6		ἐκ παντὸς γένους συναγαγούσῃ	1	gathered creatures of every kind	అన్ని రకాల చేపలను పట్టుకుంది
MAT	13	48	kf47		ἀναβιβάσαντες ἐπὶ τὸν αἰγιαλὸν	1	drew it up on the beach	వలను ఒడ్డుకు లాగారు లేదా ""వల ఒడ్డుకు లాగారు
MAT	13	48	cnp7		τὰ καλὰ	1	the good things	మంచివి
MAT	13	48	qi2z		τὰ…σαπρὰ	1	the worthless things	చెడు చేప లేదా ""తినదగని చేప
MAT	13	48	aqu2		ἔβαλον	1	threw away	ఉంచలేదు
MAT	13	49	nql6			0	Connecting Statement:	చేపలను పట్టుకోవడానికి పెద్ద వలను ఉపయోగించే మత్స్యకారుల గురించి యేసు ఉపమానం చెప్పాడు..
MAT	13	49	q1ms		ἐξελεύσονται	1	will come	బయటకు వస్తాయి లేదా ""బయటకు వెళ్తుంది"" లేదా ""పరలోకం నుండి వస్తాయి
MAT	13	49	ah2k	figs-nominaladj	τοὺς πονηροὺς ἐκ μέσου τῶν δικαίων	1	the wicked from among the righteous	ఈ నామమాత్ర విశేషణాలు విశేషణాలుగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీతిమంతుల నుండి దుర్మార్గులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
MAT	13	50	hwv1		βαλοῦσιν αὐτοὺς	1	They will throw them	దేవదూతలు దుర్మార్గులను విసిరివేస్తారు
MAT	13	50	j8nf	figs-metaphor	τὴν κάμινον τοῦ πυρός	1	furnace of fire	ఇది నరకం యొక్క మంటలకు ఒక రూపకం. ""కొలిమి"" అనే పదం తెలియకపోతే, ""ఓవెన్"" ను ఉపయోగించవచ్చు. [మత్తయి 13:42] (./13/42.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మండుతున్న కొలిమి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	13	50	mc8t	translate-symaction	ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων	1	weeping and grinding of teeth	ఇక్కడ పళ్ళు కొరకడం అనేది ఒక సంకేత చర్య, ఇది తీవ్ర విచారాన్ని, బాధలను సూచిస్తుంది. [మత్తయి 8:12] (./08/12.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ఏడుపు, విపరీతమైన బాధలను వ్యక్తం చేయడం. ""(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	13	51	d3wg			0	Connecting Statement:	యేసు ఇంటిని నిర్వహించే వ్యక్తి గురించి ఉపమానం చెప్పడం ద్వారా పరలోకరాజ్యాన్ని వివరిస్తాడు. కథలను ఉపయోగించడం ద్వారా యేసు జనసమూహానికి పరలోకరాజ్యం గురించి నేర్పించే కథలోని భాగం ఇది.
MAT	13	51	p5ej	figs-quotations	συνήκατε ταῦτα πάντα? λέγουσιν αὐτῷ, ναί.	1	Have you understood all these things?"" The disciples said to him, ""Yes.If necessary, both direct quotations can be translated as indirect quotations. Alternate translation: ""Jesus asked them if they had understood all this, and they said that they did understand."" (See: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])	అవసరమైతే, రెండు ప్రత్యక్ష ఉల్లేఖనాలను పరోక్ష ఉల్లేఖనాలుగా అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇవన్నీ వారు అర్థం చేసుకున్నారా అని యేసు వారిని అడిగాడు, అర్థం చేసుకున్నామని వారు చెప్పారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	13	52	g4dd	figs-metonymy	μαθητευθεὶς τῇ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	has become a disciple to the kingdom of heaven	ఇక్కడ ""పరలోకరాజ్యం"" దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. ""పరలోకరాజ్యం"" అనే పదబంధాన్ని మత్తయి పుస్తకంలో మాత్రమే ఉపయోగించారు. వీలైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" ఉంచండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకంలో ఉన్న రాజైన మన దేవుని గురించి సత్యం నేర్చుకున్నవాడు."" లేదా ""తనను తాను దేవునికి సమర్పించుకున్నవాడు
MAT	13	52	gr36	figs-parables	ὅμοιός ἐστιν ἀνθρώπῳ οἰκοδεσπότῃ, ὅστις ἐκβάλλει ἐκ τοῦ θησαυροῦ αὐτοῦ καινὰ καὶ παλαιά	1	is like a man who is the owner of a house, who draws out old and new things from his treasure	యేసు మరొక ఉపమానం మాట్లాడాడు. అతను మోషే ప్రవక్తలు వ్రాసిన గ్రంథాలను బాగా తెలిసిన, ఇప్పుడు యేసు బోధలను కూడా అంగీకరించే లేఖకులను పాత క్రొత్త నిధులను ఉపయోగించే ఇంటి యజమానితో పోల్చాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	13	52	g59c		τοῦ θησαυροῦ αὐτοῦ	1	treasure	నిధి అనేది చాలా విలువైన వస్తువు లేదా వస్తువుల సమాహారం. ఇక్కడ ఇది ఈ వస్తువులను నిల్వ చేసిన స్థలం, ""ఖజానా"" లేదా ""స్టోర్ రూమ్"" ను సూచిస్తుంది.
MAT	13	53	jwv2		καὶ ἐγένετο ὅτε	1	Then it came about that when	ఈ పదం యేసు బోధల నుండి కథను తరువాత ఏమి జరిగిందో మారుస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అప్పుడు"" లేదా ""తరువాత
MAT	13	54	qnh9			0	General Information:	[మత్తయి 17:27] (./17/27.md) గుండా వెళ్ళే కథ క్రొత్త భాగానికి ఇది నాంది, ఇక్కడ యేసు పరిచర్యకు నిరంతర వ్యతిరేకత, పరలోకరాజ్యం గురించి బోధించడం గురించి మత్తయి చెబుతాడు. ఇక్కడ, యేసు స్వస్థలం ప్రజలు ఆయనను తిరస్కరించారు.
MAT	13	54	q3ml	figs-explicit	τὴν πατρίδα αὐτοῦ	1	his own region	ఆయన స్వస్థలం. ఇది యేసు పెరిగిన నజరేతు పట్టణాన్ని సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	13	54	j6vb		ἐν τῇ συναγωγῇ αὐτῶν	1	in their synagogue	వారి"" అనే సర్వనామం ఈ ప్రాంత ప్రజలను సూచిస్తుంది.
MAT	13	54	it1f		ἐκπλήσσεσθαι αὐτοὺς	1	they were astonished	వారు ఆశ్చర్యపోయారు
MAT	13	54	b3d2	figs-explicit	πόθεν τούτῳ ἡ σοφία αὕτη καὶ αἱ δυνάμεις?	1	Where does this man get his wisdom and these miracles from?	యేసు కేవలం ఒక సాధారణ మనిషి అని ప్రజలు విశ్వసించారు. అతను చాలా తెలివైనవాడు అద్భుతాలు చేయగలిగాడని వారి ఆశ్చర్యాన్ని వ్యక్తం చేయడానికి వారు ఈ ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇలాంటి సాధారణ మనిషి ఇంత తెలివైన గొప్ప అద్భుతాలు ఎలా చేయగలడు?"" లేదా ""అతను అలాంటి జ్ఞానంతో ఎలామాట్లాడగలడు ఈ అద్భుతాలు ఎలా చేయగలడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	13	55	rk5e	figs-rquestion	οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ τοῦ τέκτονος υἱός? οὐχ ἡ μήτηρ αὐτοῦ λέγεται Μαριὰμ, καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ, Ἰάκωβος, καὶ Ἰωσὴφ, καὶ Σίμων, καὶ Ἰούδας?	1	Is not this man the carpenter's son? Is not his mother called Mary? Are not his brothers James, Joseph, Simon, and Judas?	యేసు ఎవరో తమకు తెలుసని అతను కేవలం ఒక సాధారణ మనిషి అని తమ నమ్మకాన్ని వ్యక్తపరచటానికి శ్రోతలు ఈ ప్రశ్నలను ఉపయోగిస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతను ఒక వడ్రంగి కుమారుడు. అతని తల్లి మరియ అతని సోదరులు యాకోబు, యోసేపు, సీమోను, యూదా మాకు తెలుసు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	13	55	rpj9		ὁ τοῦ τέκτονος υἱός	1	the carpenter's son	వడ్రంగి అంటే చెక్కతో లేదా రాతితో వస్తువులను తయారుచేసేవాడు. ""వడ్రంగి"" తెలియకపోతే, ""బిల్డర్"" ఉపయోగించవచ్చు.
MAT	13	56	m9pn	figs-rquestion	αἱ ἀδελφαὶ αὐτοῦ οὐχὶ πᾶσαι πρὸς ἡμᾶς εἰσιν?	1	Are not all his sisters with us?	యేసు ఎవరో తమకు తెలుసని, అతను కేవలం ఒక సాధారణ మనిషి అని తమ నమ్మకాన్ని వ్యక్తపరచటానికి ప్రేక్షకులు ఈ ప్రశ్నలను ఉపయోగిస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతని సోదరీమణులందరూ కూడా మాతో ఉన్నారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	13	56	bnv1	figs-rquestion	πόθεν οὖν τούτῳ ταῦτα πάντα?	1	Where did he get all these things?	యేసు తన సామర్ధ్యాలను ఎక్కడి నుంచో సంపాదించి ఉండాలని తమ అవగాహనను చూపించడానికి ప్రేక్షకులు ఈ ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తారు. అతను తన సామర్ధ్యాలను దేవుని నుండి పొందాడనే సందేహాన్ని వారు వ్యక్తం చేస్తున్నారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ పనులను చేయగల సామర్థ్యాన్ని అతను ఎక్కడినించో సంపాదించి ఉండాలి!"" లేదా ""అతను ఈ సామర్ధ్యాలను ఎక్కడ పొందాడో మాకు తెలియదు!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	13	56	pqf1		ταῦτα πάντα	1	all these things	ఇది యేసు జ్ఞానం, అద్భుతాలు చేయగల సామర్థ్యాన్ని సూచిస్తుంది.
MAT	13	57	f5md	figs-activepassive	ἐσκανδαλίζοντο ἐν αὐτῷ	1	They were offended by him	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసు స్వస్థల ప్రజలు అతనిని కించపరిచారు"" లేదా ""ప్రజలు యేసును తిరస్కరించారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	13	57	azn4	figs-doublenegatives	οὐκ ἔστιν προφήτης ἄτιμος	1	A prophet is not without honor	దీనిని సానుకూల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక ప్రవక్త ప్రతిచోటా గౌరవం పొందుతాడు"" లేదా ""ప్రజలు ప్రతిచోటా ప్రవక్తను గౌరవిస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
MAT	13	57	sq8j		τῇ πατρίδι	1	his own country	తన సొంత ప్రాంతం లేదా ""తన సొంత ఊరు
MAT	13	57	w4x8		ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ	1	in his own family	తన సొంత ఇంటిలో
MAT	13	58	e2cp		οὐκ ἐποίησεν ἐκεῖ δυνάμεις πολλὰς	1	He did not do many miracles there	యేసు తన ఊరిలో చాలా అద్భుతాలు చేయలేదు
MAT	14	intro	g5mc			0		# మత్తయి 14 సాధారణ గమనికలు <br><br>## నిర్మాణం ఆకృతీకరణ <br><br> 1, 2 వ వచనాలు 13 వ అధ్యాయం నుండి కథనాన్ని కొనసాగిస్తాయి. 3-12 వచనాలు కథనాన్ని ఆపి, అంతకుముందు జరిగిన విషయాల గురించి మాట్లాడతాయి, బహుశా సాతాను యేసును ప్రలోభపెట్టిన వెంటనే (చూడండి [మత్తయి 4 : 12] (././mat/04/12.md)). 13 వ వచనం 2 వ వచనం నుండి కథనాన్ని కొనసాగిస్తుంది. 3-12 వ వచనాలలో పదాలు ఉన్నాయని నిర్ధారించుకోండి, అది కొనసాగడానికి ముందే కొత్త సమాచారం ఇవ్వడానికి మత్తయి తన కథనాన్ని ఆపినట్లు పాఠకుడికి తెలియజేస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-background]]) <br><br>## ఈ అధ్యాయంలో అనువాద ఇబ్బందులు <br><br>### కర్మణి ప్రయోగం<br><br> ఈ అధ్యాయంలోని అనేక వాక్యాలు ఒక వ్యక్తి తనకు ఏదో జరిగిందని చెప్తాడు, ఎవరో ఏమి జరిగిందో చెప్పకుండానే. ఉదాహరణకు, హెరోదియ కుమార్తె వద్దకు యోహాను తల ఎవరు తీసుకువచ్చారో రచయిత చెప్పలేదు ([మత్తయి 14:11] (./mat/14/11.md)). పాఠకుడికి తెలిసేలా మీరు వాక్యాన్ని అనువదించవలసి ఉంటుంది,. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	14	1	zl7x	figs-events		0	General Information:	ఈ వచనాలు యేసును గురించి విన్నప్పుడు హేరోదు స్పందనను వివరిస్తుంది. కథనంలో వచ్చే సంఘటనల తర్వాత కొంతకాలం ఈ సంఘటన జరుగుతుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-events]])
MAT	14	1	q8h5		ἐν ἐκείνῳ τῷ καιρῷ	1	About that time	ఆ రోజుల్లో లేదా ""యేసు గలిలయలో సేవ చేస్తున్నప్పుడు
MAT	14	1	l9ur		ἤκουσεν…τὴν ἀκοὴν Ἰησοῦ	1	heard the news about Jesus	యేసు గురించి నివేదికలు విన్నారు లేదా ""యేసు కీర్తి గురించి విన్నారు
MAT	14	2	pd1b		εἶπεν	1	He said	హేరోదు అన్నాడు
MAT	14	2	nx7x		ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν	1	has risen from the dead	మృతుల నుండి"" అనే పదాలు పాతాళంలో చనిపోయిన ప్రజలందరినీ కలిసి మాట్లాడుతాయి. చనిపోయినవారి నుండి లేవటానికి మళ్ళీ సజీవంగా రావడం గురించి మాట్లాడుతుంది.
MAT	14	2	vve7		διὰ τοῦτο αἱ δυνάμεις ἐνεργοῦσιν ἐν αὐτῷ	1	Therefore these powers are at work in him	ఆ సమయంలో కొంతమంది యూదులు ఒక వ్యక్తి మృతులలోనుండి తిరిగి వస్తే అతనికి గొప్ప పనులు చేసే అధికారం ఉంటుందని నమ్మారు.
MAT	14	3	y57m			0	General Information:	యేసుని గురించి విన్నప్పుడు హేరోదు ఎలా ప్రవర్తించాడో చూపించడానికి బాప్తిస్మ ఇచ్చే యోహాను మరణించిన కథను మత్తయి వివరించాడు.
MAT	14	3	zgp9	figs-events		0		హేరోదు బాప్తిస్మ ఇచ్చే యోహాను ఎలా చంపించాడో ఇక్కడ రచయిత చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు. ఈ సంఘటనలు మునుపటి వచనాల్లోని సంఘటనకు కొంత సమయం ముందు జరుగుతాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-events]])
MAT	14	3	h466	figs-metonymy	ὁ γὰρ Ἡρῴδης κρατήσας τὸν Ἰωάννην, ἔδησεν αὐτὸν καὶ ἐν φυλακῇ ἀπέθετο	1	Herod had arrested John, bound him, and put him in prison	హేరోదు ఈ పనులు చేశాడని, ఎందుకంటే ఇతరులను తన కోసం చేయమని ఆదేశించాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" బాప్తస్మ ఇచ్చే యోహానును అరెస్టు చేసి బంధించి జైలులో పెట్టమని హేరోదు తన సైనికులను ఆదేశించాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	14	3	lr92	translate-names	τὴν γυναῖκα Φιλίππου	1	Philip's wife	ఫిలిప్ హేరోదు సోదరుడు. హేరోదు ఫిలిప్ భార్యను తన సొంత భార్యగా తీసుకున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])
MAT	14	4	d3gp	figs-events	ἔλεγεν γὰρ…ὁ Ἰωάννης…ἔχειν αὐτήν	1	For John ... as your wife	అవసరమైతే, మీరు 14: 3-4 యొక్క సంఘటనలను UST లో మాదిరిగా అవి జరిగిన క్రమంలో ప్రదర్శించవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-events]])
MAT	14	4	n1t6	figs-quotations	ἔλεγεν γὰρ αὐτῷ ὁ Ἰωάννης, οὐκ ἔξεστίν σοι ἔχειν αὐτήν.	1	For John had said to him, ""It is not lawful for you to have her as your wife.	అవసరమైతే ఇది పరోక్ష వచనం గా వ్యక్తీకరించబడుతుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""హేరోదును తన భార్యగా చేసుకోవడం హేరోదుకు చట్టబద్ధం కాదని యోహాను హేరోదుతో చెప్పాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	14	4	r8lh		ἔλεγεν γὰρ αὐτῷ ὁ Ἰωάννης	1	For John had said to him	యోహాను హేరోదుతో చెబుతూనే వచ్చాడు
MAT	14	4	nb2j	figs-explicit	οὐκ ἔξεστίν	1	It is not lawful	హేరోదు హేరోదియను వివాహం చేసుకున్నప్పుడు ఫిలిప్ జీవించి ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	14	5	hg9f		ἐφοβήθη	1	he feared	హేరోదు భయపడ్డాడు
MAT	14	5	w7uv		αὐτὸν εἶχον	1	they regarded him	వారు యోహానుగా భావించారు
MAT	14	6	fvs5	figs-explicit	ἐν τῷ μέσῳ	1	in the midst	మీరు అవ్యక్త సమాచారాన్ని స్పష్టంగా చేయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పుట్టినరోజు వేడుకలకు హాజరయ్యే అతిథుల మధ్యలో"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	14	8	rhk5	figs-activepassive	ἡ δὲ προβιβασθεῖσα ὑπὸ τῆς μητρὸς αὐτῆς	1	After being instructed by her mother	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆమె తల్లి ఆమెకు సూచించిన తరువాత"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	14	8	wi8s		ἡ δὲ προβιβασθεῖσα	1	instructed	నూరిపోసింది లేదా ""చెప్పింది
MAT	14	8	ya5z		φησίν	1	she said	హేరోదియ కుమార్తె హేరోదుతో ఇలా అంది.
MAT	14	8	ruy4		πίνακι	1	platter	చాలా పెద్ద పళ్ళెం
MAT	14	9	s8zp	figs-activepassive	καὶ ἐλυπήθη ὁ βασιλεὺς	1	The king was very upset by her request	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆమె అభ్యర్థన రాజును చాలా కలవరపరిచింది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	14	9	a1er		ὁ βασιλεὺς	1	The king	హేరోదు రాజు
MAT	14	9	j6nu	figs-activepassive	ἐκέλευσεν δοθῆναι	1	he ordered that it should be done	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆమె చెప్పినట్లు చేయమని అతను తన మనుష్యులను ఆదేశించాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	14	10	nes5			0	Connecting Statement:	హేరోదు బాప్తిస్మం ఇచ్చు యోహానును ఎలా ఉరితీశాడో ఇది వివరిస్తుంది
MAT	14	11	nd5r	figs-activepassive	ἠνέχθη ἡ κεφαλὴ αὐτοῦ ἐπὶ πίνακι, καὶ ἐδόθη τῷ κορασίῳ	1	his head was brought on a platter and given to the girl	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" తలను ఒక పళ్ళెంలో అమ్మాయికి ఇచ్చారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	14	11	pba6		πίνακι	1	platter	చాలా పెద్ద పళ్ళెం
MAT	14	11	lqb6		τῷ κορασίῳ	1	girl	యువతి, పెళ్లికాని అమ్మాయి కోసం ఈ పదాన్ని ఉపయోగించండి.
MAT	14	12	fl47		οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ	1	his disciples	యోహాను శిష్యులు
MAT	14	12	ni1q		τὸ πτῶμα	1	the corpse	మృతదేహం
MAT	14	12	mq89	figs-explicit	ἐλθόντες, ἀπήγγειλαν τῷ Ἰησοῦ	1	they went and told Jesus	ఈ ప్రకటన యొక్క పూర్తి అర్ధాన్ని స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యోహాను శిష్యులు వెళ్లి యోహానుకు ఏమి జరిగిందో యేసుతో చెప్పారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	14	13	id97	writing-background		0	General Information:	ఐదు వేల మందికి ఆహారం ఇవ్వడం ద్వారా యేసు చేయబోయే అద్భుతం గురించి ఈ వచనాలు నేపథ్య సమాచారాన్ని ఇస్తాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-background]])
MAT	14	13	ql1f			0	Connecting Statement:	హేరోదు బాప్తిస్మం ఇచ్చు యోహానును చంపారని విన్నప్పుడు యేసు ఎలా స్పందించాడో ఈ వచనాలు వివరిస్తాయి.
MAT	14	13	ds5w		δὲ	1	Now	ప్రధాన కథనంలో విరామం గుర్తించడానికి ఈ పదం ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. ఇక్కడ మత్తయి కథలో క్రొత్త భాగాన్ని చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	14	13	dvq4		ἀκούσας	1	heard this	యోహానుకు ఏమి జరిగిందో విన్నాను లేదా ""యోహాను గురించి వార్తలు విన్నాను
MAT	14	13	ia39	figs-explicit	ἀνεχώρησεν	1	he withdrew	ఆయన వెళ్ళిపోయాడు లేదా "" గుంపు నుండి వెళ్ళిపోయాడు."" యేసు శిష్యులు ఆయనతో వెళ్ళారని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసు, ఆయన శిష్యులు వెళ్ళిపోయారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	14	13	zlh8		ἐκεῖθεν	1	from there	ఆ స్థలం నుండి
MAT	14	13	i7uu		καὶ ἀκούσαντες, οἱ ὄχλοι	1	When the crowds heard of it	యేసు ఎక్కడికి వెళ్ళాడో జనసమూహం విన్నప్పుడు లేదా ""అతను వెళ్ళిపోయాడని జనసమూహం విన్నప్పుడు
MAT	14	13	u6nr		οἱ ὄχλοι	1	the crowds	ప్రజల సమూహాలు లేదా ""ప్రజల భారీ సమూహం"" లేదా ""ప్రజలు
MAT	14	13	ipm9	figs-idiom	πεζῇ	1	on foot	అంటే జనంలో ఉన్నవారు నడుస్తున్నారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	14	14	d8n3		καὶ ἐξελθὼν, εἶδεν πολὺν ὄχλον	1	Then Jesus came before them and saw the large crowd	యేసు ఒడ్డుకు వచ్చినప్పుడు, పెద్ద సమూహాన్ని చూశాడు
MAT	14	15	gcu9			0	Connecting Statement:	యేసు ఐదు వేల మందికి ఐదు చిన్న రొట్టెలు, రెండు చిన్న చేపలతో ఆహారం ఇచ్చిన కథనం ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	14	15	xa7n		προσῆλθον αὐτῷ οἱ μαθηταὶ	1	the disciples came to him	యేసు శిష్యులు ఆయన దగ్గరకు వచ్చారు
MAT	14	16	qwk1		οὐ χρείαν ἔχουσιν	1	They have no need	జనంలో ఉన్న ప్రజలకు అవసరం లేదు
MAT	14	16	r5gd	figs-you	δότε αὐτοῖς ὑμεῖς	1	You give them	శిష్యులను సూచిస్తూ ""మీరు"" అనే పదం బహువచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	14	17	tm5t		οἱ δὲ λέγουσιν αὐτῷ	1	They said to him	శిష్యులు యేసుతో అన్నారు
MAT	14	17	ih48		πέντε ἄρτους	1	five loaves of bread	రొట్టె ఆకారంలో కాల్చిన పిండి ముద్ద.
MAT	14	18	szx6		φέρετέ μοι ὧδε αὐτούς	1	Bring them to me	రొట్టెలు, చేపలను నా దగ్గరకు తీసుకురండి
MAT	14	19	yne5			0	Connecting Statement:	యేసు ఐదువేల మందికి ఆహారం ఇచ్చిన వృత్తాంతాన్ని ఇది ముగించింది.
MAT	14	19	vp7r		ἀνακλιθῆναι	1	sit down	మీ సంస్కృతిలో ప్రజలు సాధారణంగా తినేటప్పుడు ఉండే స్థానం కోసం క్రియను ఉపయోగించండి.
MAT	14	19	u613	figs-idiom	λαβὼν	1	He took	ఆయన తన చేతిలో పట్టుకున్నాడు. వాటిని దొంగిలించలేదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	14	19	i34u		κλάσας…τοὺς ἄρτους	1	broke the loaves	రొట్టెలు విరిచాడు
MAT	14	19	bf1a		τοὺς ἄρτους	1	loaves	రొట్టెలు లేదా ""మొత్తం రొట్టెలు
MAT	14	19	t7ei		ἀναβλέψας	1	Looking up	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) ""పైకి చూస్తున్నప్పుడు"" లేదా 2) ""పైకి చూసిన తరువాత.
MAT	14	20	l2h8	figs-activepassive	καὶ ἐχορτάσθησαν	1	and were filled	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కడుపు నిండినంత వరకు"" లేదా ""వారు ఆకలితో లేరు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	14	20	p73g		ἦραν	1	they took up	శిష్యులు గుమిగూడారు లేదా ""కొంతమంది సమావేశమయ్యారు
MAT	14	20	czj4	translate-numbers	δώδεκα κοφίνους πλήρεις	1	twelve baskets full	12 బుట్టలు నిండాయి (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	14	21	wv59		οἱ δὲ ἐσθίοντες	1	Those who ate	రొట్టె చేపలు తిన్న వారు
MAT	14	21	als7	translate-numbers	ἄνδρες…πεντακισχίλιοι	1	five thousand men	5,000 మంది పురుషులు (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	14	22	yp8l			0	General Information:	ఈ వచనాలు యేసు నీటి మీద నడవడానికి చేయబోయే అద్భుతం గురించి నేపథ్య సమాచారాన్ని ఇస్తాయి.
MAT	14	22	eaa8			0	Connecting Statement:	యేసు ఐదువేల మందికి ఆహారం ఇచ్చిన వెంటనే జరిగిన సంఘటనలను ఈ క్రింది వచనాలు వివరిస్తాయి.
MAT	14	22	wt1t		καὶ εὐθέως ἠνάγκασεν	1	Immediately he	యేసు ప్రజలందరికీ ఆహారం ఇవ్వడం ముగించిన వెంటనే, ఆయన
MAT	14	23	d27u		ὀψίας δὲ γενομένης	1	When evening came	సాయంత్రం ఆలస్యంగా లేదా ""చీకటిగా మారినప్పుడు
MAT	14	24	vzd1		βασανιζόμενον ὑπὸ τῶν κυμάτων	1	being tossed about by the waves	పెద్ద తరంగాల కారణంగా శిష్యులు పడవను నియంత్రించలేకపోయారు
MAT	14	25	pmw8		τετάρτῃ δὲ φυλακῇ τῆς νυκτὸς	1	In the fourth watch of the night	నాల్గవ గడియ ఉదయం 3 సూర్యోదయం మధ్య ఉంటుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తెల్లవారకముందే
MAT	14	25	t1vp		περιπατῶν ἐπὶ τὴν θάλασσαν	1	walking on the sea	నీటి పైన నడుస్తూ
MAT	14	26	q9qs		ἐταράχθησαν	1	they were terrified	వారు చాలా భయపడ్డారు
MAT	14	26	h7df		φάντασμά	1	ghost	మరణించిన వ్యక్తి యొక్క శరీరాన్ని విడిచిపెట్టిన ఆత్మ
MAT	14	28	w2pl		ἀποκριθεὶς δὲ αὐτῷ, ὁ Πέτρος	1	Peter answered him	పేతురు యేసుకు జవాబిచ్చాడు
MAT	14	30	sk3j	figs-idiom	βλέπων…τὸν ἄνεμον ἰσχυρὸν	1	when Peter saw the wind	ఇక్కడ ""గాలిని చూసి"" అంటే అతను గాలిని గమనించాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""గాలి తరంగాలను ముందుకు వెనుకకు విసిరేస్తున్నట్లు పేతురు చూసినప్పుడు"" లేదా ""గాలి ఎంత బలంగా ఉందో తెలుసుకున్నప్పుడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	14	31	bd2v		ὀλιγόπιστε, εἰς τί	1	You of little faith, why	అంత అల్ప విశ్వాసం ఉన్న మీరు. పేతురు భయపడినందున యేసు పేతురును ఇలా గద్దించాడు. దీనిని ఆశ్చర్యార్థకంగా కూడా అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీకు ఇంత స్వల్ప విశ్వాసం ఉంది! ఎందుకు
MAT	14	31	cr9i	figs-rquestion	εἰς τί ἐδίστασας	1	why did you doubt?	పేతురు సందేహించకూడదని చెప్పడానికి యేసు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. పేతురు సందేహించకూడదని మీరు స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను మిమ్మల్ని మునిగిపోకుండా కాపాడగలనని మీరు నమ్మాలి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	14	33	u8pu	guidelines-sonofgodprinciples	Θεοῦ Υἱὸς	1	Son of God	యేసుకు దేవునితో తన సంబంధాన్ని వివరించే ముఖ్యమైన శీర్షిక ఇది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	14	34	r5lm			0	Connecting Statement:	యేసు నీటి మీద నడిచిన తరువాత ఏమి జరిగిందో ఈ వచనాలు వివరిస్తాయి. యేసు పరిచర్యకు ప్రజలు ఎలా స్పందిస్తున్నారో ఇవి సంక్షిప్తీకరిస్తున్నాయి.
MAT	14	34	cv3f		καὶ διαπεράσαντες	1	When they had crossed over	యేసు, ఆయన శిష్యులు సరస్సు దాటినప్పుడు
MAT	14	34	x9nu	translate-names	Γεννησαρέτ	1	Gennesaret	ఇది గలిలయ సముద్రం యొక్క వాయవ్య తీరంలో ఉన్న ఒక చిన్న పట్టణం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])
MAT	14	35	xd7c		ἀπέστειλαν	1	they sent messages	ఆ ప్రాంత మనుషులు సందేశాలు పంపారు
MAT	14	36	ql3y		καὶ παρεκάλουν αὐτὸν	1	They begged him	రోగులు ఆయనను వేడుకున్నారు
MAT	14	36	x8jv		τοῦ ἱματίου αὐτοῦ	1	his garment	ఆయన వస్త్రాన్ని లేదా ""ఆయన ధరించినది
MAT	14	36	mw8n	figs-activepassive	διεσώθησαν	1	were healed	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""బాగా మారింది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	15	intro	i9a5			0		# మత్తయి 15 సాధారణ గమనికలు <br><br>## నిర్మాణం ఆకృతీకరణ <br><br> కొన్ని అనువాదాలు చదవడానికి సులభతరం చేయడానికి కవిత్వంలోని ప్రతి పంక్తిని మిగతా వచనాల కంటే కుడి వైపున అమర్చుతాయి. పాత నిబంధనలోని పదాలు 15: 8-9లోని కవిత్వంతో ULT దీన్ని చేస్తుంది. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేక అంశాలు <br><br>### ""పెద్దల సంప్రదాయాలు"" <br><br> సంప్రదాయాలు అంటే అందరూ మోషే ధర్మశాస్త్రానికి కట్టుబడి ఉండేలా చూడడానికి పెద్దలు యూదు మత నాయకులు అభివృద్ధి చేసిన మౌఖిక చట్టాలు. అయినప్పటికీ, మోషే ధర్మశాస్త్రానికి కట్టుబడి ఉండడం కంటే వారు ఈ నియమాలను పాటించటానికి చాలా కష్టపడ్డారు. దీని కోసం యేసు మత పెద్దలను మందలించాడు, ఫలితంగా వారు కోపం తెచ్చుకున్నారు. (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/lawofmoses]]) <br><br>### యూదులు అన్యజనులు. యేసు కాలపు యూదులు, యూదులు మాత్రమే వారు జీవించిన విధానం ద్వారా దేవుణ్ణి సంతోషపెట్టగలరని భావించారు. యూదులను అన్యజనులను తన ప్రజలుగా అంగీకరిస్తానని తన అనుచరులకు చూపించడానికి యేసు కనానీయుల అన్యజనుల స్త్రీ కుమార్తెను స్వస్థపరిచాడు. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలో ఇతర అనువాద ఇబ్బందులు <br><br>### గొర్రెలు <br><br> బైబిల్ తరచుగా మనుషులను గొర్రెలుగా మాట్లాడుతుంది వారిని చూసుకోవటానికి ఎవరైనా కావాలి కాబట్టి వారు గొర్రెలు. ఎందుకంటే అవి బాగా చూడలేవు. తరచుగా ఇతర జంతువులు సులభంగా చంపగల ప్రదేశానికి వెళతాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	15	1	q6af	writing-newevent		0	General Information:	మునుపటి అధ్యాయంలోని సంఘటనల తరువాత కొంతకాలానికి జరిగిన సంఘటనలకు ఈ దృశ్యం మారుతుంది. ఇక్కడ యేసు పరిసయ్యుల విమర్శలకు ప్రతిస్పందిస్తాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-newevent]])
MAT	15	2	j1b8	figs-rquestion	διὰ τί οἱ μαθηταί σου παραβαίνουσιν τὴν παράδοσιν τῶν πρεσβυτέρων?	1	Why do your disciples violate the traditions of the elders?	పరిసయ్యులు, శాస్త్రవేత్తలు యేసును ఆయన శిష్యులను విమర్శించడానికి ఈ ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మా పూర్వీకులు మాకు ఇచ్చిన నియమాలను మీ శిష్యులు గౌరవించరు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	15	2	yn6l		τὴν παράδοσιν τῶν πρεσβυτέρων	1	traditions of the elders	ఇది మోషే ధర్మశాస్త్రానికి సమానం కాదు. ఇది మోషే తరువాత మత పెద్దలు ఇచ్చిన చట్టం తాలూకు తరువాత బోధనలను, వ్యాఖ్యానాలను సూచిస్తుంది.
MAT	15	2	gfn6	figs-explicit	οὐ…νίπτονται τὰς χεῖρας	1	they do not wash their hands	ఈ శుద్ధికరణ చేతులు శుభ్రం చేయడానికి మాత్రమే కాదు. ఇది పెద్దల సంప్రదాయం ప్రకారం ఆచారంగా కడగడం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు చేతులు సరిగ్గా కడగడం లేదు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	15	3	ia1e	figs-rquestion	διὰ τί καὶ ὑμεῖς παραβαίνετε τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ διὰ τὴν παράδοσιν ὑμῶν?	1	Then why do you violate the commandment of God for the sake of your traditions?	మత పెద్దలు చేసేదాన్ని విమర్శించడానికి యేసు ఒక ప్రశ్నతో సమాధానం ఇస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీ పూర్వీకులు మీకు నేర్పించిన వాటిని మీరు అనుసరించడానికి మీరు దేవుని ఆజ్ఞలను నిరాకరించారని నేను చూశాను!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	15	4	srz6			0	General Information:	4 వ వచనంలో, మనుషులు తమ తల్లిదండ్రులతో ఎలా వ్యవహరించాలని దేవుడు ఆశిస్తున్నాడో చూపించడానికి యేసు నిర్గమకాండం నుండి రెండుసార్లు ఉటంకించాడు.
MAT	15	4	cz1q			0	Connecting Statement:	యేసు పరిసయ్యులకు ప్రతిస్పందిస్తూ ఉన్నాడు.
MAT	15	4	qmm7		θανάτῳ τελευτάτω	1	will surely die	ప్రజలు అతన్ని తప్పక ఉరితీస్తారు
MAT	15	5	ql75	figs-you	ὑμεῖς δὲ λέγετε	1	But you say	ఇక్కడ ""మీరు"" బహువచనం. పరిసయ్యులను లేఖకులను సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	15	6	b81c			0	Connecting Statement:	యేసు పరిసయ్యులను మందలించడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	15	6	vr6y	figs-quotesinquotes	οὐ μὴ τιμήσει τὸν πατέρα αὐτοῦ	1	that person does not need to honor his father	కానీ మీరంటారు"" (5 వ వచనం) తో ప్రారంభమయ్యే పదాలకు వచనం లోపల వచనం ఉంటుంది. అవసరమైతే మీరు వాటిని పరోక్ష వచనాలుగా అనువదించవచ్చు. ""అయితే, ఒక వ్యక్తి తన తల్లిదండ్రులకు చెందవలసింది దేవునికి బహుమతిగా ఇచ్చానని తన తల్లిదండ్రులకు చెబితే వారికి సహాయపడేది ఏదో ఇవ్వడం ద్వారా వారిని గౌరవించాల్సిన అవసరం లేదని మీరు బోధిస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotesinquotes]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	15	6	q3kt	figs-explicit	οὐ μὴ τιμήσει τὸν πατέρα αὐτοῦ	1	does not need to honor his father	అతని తండ్రి"" అంటే ""అతని తల్లిదండ్రులు"" అని అర్ధం. ఒక వ్యక్తి తన తల్లిదండ్రులను జాగ్రత్తగా చూసుకోవడం ద్వారా వారికి గౌరవం చూపించాల్సిన అవసరం లేదని మత నాయకులు బోధించారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	15	6	znt9		ἠκυρώσατε τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ	1	you have made void the word of God	ఇక్కడ ""దేవుని మాట"" ప్రత్యేకంగా అతని ఆజ్ఞలను సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు దేవుని వాక్యాన్ని చెల్లనిదిగా భావించారు"" లేదా ""మీరు దేవుని ఆజ్ఞలను విస్మరించారు
MAT	15	6	yq5a		διὰ τὴν παράδοσιν ὑμῶν	1	for the sake of your traditions	ఎందుకంటే మీరు మీ సంప్రదాయాలను అనుసరించాలనుకుంటున్నారు
MAT	15	7	t4fq			0	General Information:	8, 9 వ వచనాలలో, పరిసయ్యులను లేఖకులను మందలించడం కోసం యేసు ప్రవక్త యెషయాను ఉటంకించాడు.
MAT	15	7	tn3b			0	Connecting Statement:	యేసు పరిసయ్యులకు, లేఖకులకు తన ప్రతిస్పందనను ముగించాడు.
MAT	15	7	wv77		καλῶς ἐπροφήτευσεν περὶ ὑμῶν Ἠσαΐας	1	Well did Isaiah prophesy about you	మీ గురించి ఈ ప్రవచనంలో యెషయా నిజం చెప్పాడు
MAT	15	7	n4ti	figs-explicit	λέγων	1	when he said	దేవుడు చెప్పిన దానిని యెషయా మాట్లాడుతున్నాడని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు చెప్పినది అతడు చెప్పినప్పుడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	15	8	qw69	figs-metonymy	ὁ λαὸς οὗτος τοῖς χείλεσίν με τιμᾷ	1	This people honors me with their lips	ఇక్కడ ""పెదవులు"" అనే మాట మాట్లాడటం సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ వ్యక్తులు నాకు అన్ని సరైన విషయాలు చెబుతారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	15	8	bz91		με	1	me	ఈ పదం యొక్క అన్ని సంఘటనలు దేవుణ్ణి సూచిస్తాయి.
MAT	15	8	wuw3	figs-metonymy	ἡ δὲ καρδία αὐτῶν πόρρω ἀπέχει ἀπ’ ἐμοῦ	1	but their heart is far from me	ఇక్కడ ""హృదయం"" అనేది ఒక వ్యక్తి యొక్క ఆలోచనలు లేదా భావోద్వేగాలను సూచిస్తుంది. ఈ పదబంధం ప్రజలు నిజంగా దేవునికి అంకితం కాదని చెప్పే మార్గం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కానీ వారు నన్ను నిజంగా ప్రేమించరు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	15	9	jf93		μάτην δὲ σέβονταί με	1	They worship me in vain	వారి ఆరాధన నాకు ఏమీ కాదు లేదా ""వారు నన్ను ఆరాధించినట్లు మాత్రమే నటిస్తారు
MAT	15	9	vvb9		ἐντάλματα ἀνθρώπων	1	the commandments of people	ప్రజలు రూపొందించే నియమాలు
MAT	15	10	ti4w			0	Connecting Statement:	యేసు ఒక వ్యక్తిని అపవిత్రం చేసే విషయాల గురించి పరిసయ్యులు లేఖరులు తనను విమర్శించడం ఎందుకు తప్పు అని గుంపుకు తన శిష్యులకు నేర్పించడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	15	11	s28y	figs-metonymy	εἰσερχόμενον εἰς τὸ στόμα…ἐκπορευόμενον ἐκ τοῦ στόματος	1	enters into the mouth ... comes out of the mouth	ఒక వ్యక్తి చెప్పేదానికి అతడు మాట్లాడేది భిన్నంగా ఉన్నది యేసు చెబుతున్నాడు. యేసు ఉద్దేశం ఒక వ్యక్తి ఏమి తింటున్నాడో దాని కంటే అతడు మాట్లాడే దాన్ని దేవుడు పట్టించుకుంటాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	15	12	l2uj	figs-activepassive	οἱ Φαρισαῖοι ἀκούσαντες τὸν λόγον ἐσκανδαλίσθησαν	1	the Pharisees were offended when they heard this statement	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ ప్రకటన పరిసయ్యులకు కోపం తెప్పించింది."" లేదా ""ఈ ప్రకటన పరిసయ్యులను కించపరిచింది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	15	13	n5ij	figs-metaphor	πᾶσα φυτεία ἣν οὐκ ἐφύτευσεν ὁ Πατήρ μου ὁ οὐράνιος ἐκριζωθήσεται	1	Every plant that my heavenly Father has not planted will be rooted up	ఇది ఒక రూపకం. పరిసయ్యులు వాస్తవానికి దేవునికి చెందినవారు కాదు, కాబట్టి దేవుడు వారిని తొలగిస్తాడు అని యేసు భావం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	15	13	j49e	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατήρ μου ὁ οὐράνιος	1	my heavenly Father	దేవునికి యేసుకు మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని వివరించేది. దేవునికి ఇది ఒక ముఖ్యమైన శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	15	13	hs4t	figs-activepassive	ἐκριζωθήσεται	1	will be rooted up	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా తండ్రి వారిని పెకలిస్తాడు."" లేదా ""భూమి నుండి బయటకు తీస్తాడు"" లేదా ""తొలగిస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	15	14	r167		ἄφετε αὐτούς	1	Let them alone	వారు"" అనే పదం పరిసయ్యులను సూచిస్తుంది.
MAT	15	14	ai9x	figs-metaphor	ὁδηγοί εἰσιν τυφλοί…ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνται	1	blind guides ... both will fall into a pit	పరిసయ్యులను వివరించడానికి యేసు మరొక రూపకాన్ని ఉపయోగిస్తాడు. పరిసయ్యులు దేవుని ఆజ్ఞలను అర్థం చేసుకోలేరని లేదా ఆయనను ఎలా సంతోషపెట్టాలోవారికి అర్థం కాదు అని యేసు భావం. అందువల్ల, వారు దేవుణ్ణి ఎలా సంతోషపెట్టాలో ఇతరులకు నేర్పించలేరు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	15	15	cje4			0	Connecting Statement:	[మత్తయి 15: 13-14] (./13.md) లో యేసు చెప్పిన ఉపమానాన్ని వివరించమని పేతురు యేసును అడుగుతాడు.
MAT	15	15	shg6		ἡμῖν	1	to us	మాకు శిష్యులు
MAT	15	16	xr78			0	Connecting Statement:	యేసు తాను చెప్పిన ఉపమానాన్ని వివరించాడు [మత్తయి 15: 13-14] (./13.md).
MAT	15	16	al9z	figs-rquestion	ἀκμὴν καὶ ὑμεῖς ἀσύνετοί ἐστε?	1	Are you also still without understanding?	ఉపమానం అర్థం చేసుకోలేనందుకు శిష్యులను మందలించడానికి యేసు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. అలాగే, ""మీరు"" అనే పదాన్ని నొక్కిచెప్పారు. యేసు తన శిష్యులకు అర్థం కాలేదని నమ్మలేక పోతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా శిష్యులు అయిన మీరు నేను నేర్పించేది మీకు ఇంకా అర్థం కాలేదని నేను నిరాశపడ్డాను!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	15	17	l5nt	figs-rquestion	οὔπω νοεῖτε…εἰς ἀφεδρῶνα	1	Do you not see ... into the latrine?	ఉపమానాన్ని అర్థం చేసుకోనందుకు శిష్యులను మందలించడానికి యేసు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఖచ్చితంగా మీరు అర్థం చేసుకున్నారు .. మరుగుదొడ్డి లోకి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	15	17	s833		εἰς τὴν κοιλίαν χωρεῖ	1	passes into the stomach	కడుపులోకి వెళుతుంది
MAT	15	17	s9z6		ἀφεδρῶνα	1	latrine	శరీర వ్యర్థాలను ప్రజలు పాతిపెట్టే ప్రదేశానికి ఇది మర్యాదపూర్వక పదం.
MAT	15	18	e7mu			0	Connecting Statement:	యేసు [మత్తయి 15: 13-14] (./13.md) లో చెప్పిన ఉపమానాన్ని వివరిస్తూ ఉన్నాడు.
MAT	15	18	ca1w	figs-metonymy	τὰ…ἐκπορευόμενα ἐκ τοῦ στόματος	1	things that come out of the mouth	ఇది ఒక వ్యక్తి చెప్పేదాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక వ్యక్తి చెప్పే పదాలు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	15	18	x14k	figs-metonymy	ἐκ τῆς καρδίας	1	from the heart	ఇక్కడ ""హృదయం"" అనేది ఒక వ్యక్తి యొక్క మనస్సు లేదా ఆంతరంగిక జీవిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వ్యక్తి లోపలి నుండి"" లేదా ""ఒక వ్యక్తి మనస్సులో నుండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	15	19	rg59		φόνοι	1	murder	అమాయక ప్రజలను చంపే చర్య
MAT	15	20	bme7		ἀνίπτοις χερσὶν φαγεῖν	1	to eat with unwashed hands	పెద్దల సంప్రదాయాల ప్రకారం మొదట ఆచారబద్ధంగా చేతులు కడుక్కోకుండా తినడం ఇది సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మొదట చేతులు కడుక్కోకుండా తినడం
MAT	15	21	e5gv			0	General Information:	ఇక్కడ ఒక కనానీయ స్త్రీ కుమార్తెను యేసు స్వస్థపరిచినట్లు ఒక వృత్తాంతం ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	15	21	t81u	figs-explicit	ἐξελθὼν…ὁ Ἰησοῦς	1	Jesus went away	శిష్యులు యేసుతో వెళ్ళారని అర్థం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసు, ఆయన శిష్యులు వెళ్లిపోయారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	15	22	x1wm		ἰδοὺ, γυνὴ Χαναναία…ἐξελθοῦσα	1	Behold, a Canaanite woman came	ఇదిగో"" అనే పదం కథలోని క్రొత్త వ్యక్తి ప్రవేశిస్తున్నారని హెచ్చరిస్తుంది. మీ భాషలో ఇలా చేసే మార్గం ఉండవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక కనానీ మహిళ వచ్చింది
MAT	15	22	jt94		γυνὴ Χαναναία ἀπὸ τῶν ὁρίων ἐκείνων ἐξελθοῦσα	1	a Canaanite woman came out from that region	ఆ ప్రాంతానికి చెందిన కనానీయులు అనే ప్రజల సమూహానికి చెందిన ఒక మహిళ వచ్చింది. ఈ సమయానికి కనాను దేశం ఉనికిలో లేదు. ఆమె తూరు సీదోను నగరాల సమీపంలో నివసించే ప్రజల సమూహంలో భాగం.
MAT	15	22	f4k2	figs-explicit	ἐλέησόν με	1	Have mercy on me	యేసు తన కుమార్తెను స్వస్థపరచమని ఆమె అభ్యర్థిస్తున్నట్లు ఈ పదబంధం సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దయ చూపండి, నా కుమార్తెను నయం చేయండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	15	22	xs64		Υἱὸς Δαυείδ	1	Son of David	యేసు దావీదుకు అక్షరాలా కుమారుడు కాదు, కాబట్టి దీనిని ""దావీదు వంశస్థుడు"" అని అనువదించవచ్చు. ఏదేమైనా, ""దావీదు కుమారుడు"" కూడా మెస్సీయకు ఒక బిరుదు, ఈ స్త్రీ ఈ బిరుదు ద్వారా యేసును పిలుస్తూ ఉండవచ్చు.
MAT	15	22	j6rt	figs-activepassive	ἡ θυγάτηρ μου κακῶς δαιμονίζεται	1	My daughter is severely demon-possessed	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక దురాత్మ నా కుమార్తెను భయంకరంగా నియంత్రిస్తున్నది"" లేదా ""ఒక అపవిత్రాత్మ నా కుమార్తెను తీవ్రంగా హింసిస్తున్నది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	15	23	hd2i	figs-metonymy	οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῇ λόγον	1	answered her not a word	ఇక్కడ ""పదం"" అనేది ఒక వ్యక్తి చెప్పేదాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఏమీ అనలేదు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	15	24	t9ga	figs-activepassive	οὐκ ἀπεστάλην	1	I was not sent to anyone	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు నన్ను ఎవరిదగ్గరకీ పంపలేదు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	15	24	u9t4	figs-metaphor	εἰς τὰ πρόβατα τὰ ἀπολωλότα οἴκου Ἰσραήλ	1	to the lost sheep of the house of Israel	ఇశ్రాయేలు దేశం మొత్తాన్ని తమ గొర్రెల కాపరి నుండి దూరం వెళ్లిపోయిన గొర్రెలతో పోల్చిన రూపకం ఇది. [మత్తయి 10: 6] (./10/06.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	15	25	ch7c		ἡ…ἐλθοῦσα	1	she came	కనానీయ స్త్రీ వచ్చింది
MAT	15	25	u3jj	translate-symaction	προσεκύνει αὐτῷ	1	bowed down before him	ఆ స్త్రీ యేసు ముందు తనను తాను తగ్గించుకుందని ఇది చూపిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	15	26	ihz4	writing-proverbs	οὐκ ἔστιν καλὸν λαβεῖν τὸν ἄρτον τῶν τέκνων καὶ βαλεῖν τοῖς κυναρίοις	1	It is not right to take the children's bread and throw it to the little dogs	యేసు ఆ స్త్రీకి సామెతతో స్పందిస్తాడు. ప్రాథమిక అర్ధం ఏమిటంటే, యూదులకు చెందినది దాన్ని తీసుకొని యూదేతరులకు ఇవ్వడం సరైనది కాదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-proverbs]])
MAT	15	26	a5bc	figs-synecdoche	τὸν ἄρτον τῶν τέκνων	1	the children's bread	ఇక్కడ ""రొట్టె"" సాధారణంగా ఆహారాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పిల్లల ఆహారం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	15	26	fe7n		τοῖς κυναρίοις	1	the little dogs	యూదులు కుక్కలను అపరిశుభ్రమైన జంతువులుగా భావించారు. ఇక్కడ వారు యూదులు కాని వారికి చిత్రంగా ఉపయోగిస్తారు.
MAT	15	27	yvw1	figs-metaphor	καὶ…τὰ κυνάρια ἐσθίει ἀπὸ τῶν ψιχίων τῶν πιπτόντων ἀπὸ τῆς τραπέζης τῶν κυρίων αὐτῶν	1	even the little dogs eat some of the crumbs that fall from their masters' tables	యేసు తాను మాట్లాడిన సామెతలో యేసు ఉపయోగించిన చిత్రాలను ఉపయోగించి స్త్రీ స్పందిస్తుంది. ఆమె అర్థం యూదులు కానివారు యూదులు విసిరే మంచి వస్తువులలో కొద్ది మొత్తాన్ని పొందవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	15	27	i5tt		τὰ κυνάρια	1	little dogs	ప్రజలు పెంపుడు జంతువులుగా పెంచుకునే కుక్కల కోసం ఇక్కడ పదాలను ఉపయోగించండి. [మత్తయి 15:26] (./15/26.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	15	28	tea2	figs-activepassive	γενηθήτω	1	let it be done	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను చేస్తాను"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	15	28	n229	figs-activepassive	ἰάθη ἡ θυγάτηρ αὐτῆς	1	Her daughter was healed	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసు ఆమె కుమార్తెను స్వస్థపరిచాడు"" లేదా ""ఆమె కుమార్తె బాగుపడింది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	15	28	wwq3	figs-idiom	ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης	1	from that hour	ఇది ఒక జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సరిగ్గా అదే సమయంలో"" లేదా ""వెంటనే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	15	29	np6e	writing-background		0	General Information:	ఈ వచనాలు నాలుగు వేల మందికి ఆహారం ఇవ్వడం ద్వారా యేసు చేయబోయే అద్భుతం గురించి నేపథ్య సమాచారాన్ని ఇస్తాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-background]])
MAT	15	30	c8td		χωλούς, τυφλούς, κυλλούς, κωφούς	1	lame, blind, mute, and crippled people	నడవలేని వారు, చూడలేని వారు, మాట్లాడలేని వారు చేతులు లేదా కాళ్ళు పనిచేయని వారు
MAT	15	30	yf7i		ἔρριψαν αὐτοὺς παρὰ τοὺς πόδας αὐτοῦ	1	They presented them at Jesus' feet	ఈ రోగులు లేదా వికలాంగులలో కొందరు నిలబడలేకపోయారు, కాబట్టి వారి స్నేహితులు వారిని యేసు దగ్గరకు తీసుకువచ్చి ఆయన ఎదుట నేలపై ఉంచారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""జనాలు జబ్బుపడిన ప్రజలను యేసు ముందు నేలమీద ఉంచారు
MAT	15	31	pi52	figs-activepassive	κυλλοὺς ὑγιεῖς	1	the crippled made well	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వికలాంగులు బాగుపడ్డారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	15	31	be52	figs-nominaladj	κυλλοὺς…χωλοὺς…τυφλοὺς	1	the crippled ... the lame ... the blind	ఈ నామమాత్ర విశేషణాలు విశేషణాలుగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వికలాంగులు .. కుంటి వ్యక్తులు .. అంధులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
MAT	15	32	z28i			0	Connecting Statement:	యేసు నాలుగు రొట్టెలు కొన్ని చిన్న చేపలతో నాలుగు వేల మందికి ఆహారం ఇచ్చిన కథనం ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	15	32	efc2		νήστεις…μήποτε ἐκλυθῶσιν ἐν τῇ ὁδῷ	1	without eating, or they may faint on the way	తినకపోతే వారు మార్గంలో మూర్ఛపోవచ్చు
MAT	15	33	uhi3	figs-rquestion	πόθεν ἡμῖν ἐν ἐρημίᾳ, ἄρτοι τοσοῦτοι ὥστε χορτάσαι ὄχλον τοσοῦτον?	1	Where can we get enough loaves of bread in such a deserted place to satisfy so large a crowd?	శిష్యులు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగించి జనానికి ఆహారం సంపాదించుకునే అవకాశం లేదని చెబుతున్నారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇంత పెద్ద సమూహానికి కావలసినంత రొట్టెలు దొరికే చోటు సమీపంలో ఎక్కడా లేదు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	15	34	k86l	figs-ellipsis	ἑπτά, καὶ ὀλίγα ἰχθύδια	1	Seven, and a few small fish	అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని స్పష్టం చేయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఏడు రొట్టెలు కొన్ని చిన్న చేపలు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	15	35	x13q		ἀναπεσεῖν ἐπὶ τὴν	1	sit down on the ground	కూర్చోవడం కోసం బల్ల వంటివి లేనప్పుడు ప్రజలు సాధారణంగా ఎలా తింటారు అనే దాని కోసం మీ భాష పదాన్ని ఉపయోగించండి.
MAT	15	36	x7kc		ἔλαβεν τοὺς ἑπτὰ ἄρτους καὶ τοὺς ἰχθύας	1	He took the seven loaves and the fish	యేసు ఏడు రొట్టెలను, చేపలను తన చేతుల్లో పట్టుకున్నాడు
MAT	15	36	dcr4		ἔκλασεν	1	he broke the loaves	రొట్టెలు విరిచాడు
MAT	15	36	a9s4		ἐδίδου	1	gave them	రొట్టె చేపలు ఇచ్చారు
MAT	15	37	fc8g		ἦραν	1	they gathered	శిష్యులు గుమిగూడారు లేదా ""కొంతమంది గుమిగూడారు
MAT	15	38	udk7		οἱ…ἐσθίοντες	1	Those who ate	తిన్న ప్రజలు
MAT	15	38	z66m	translate-numbers	τετρακισχίλιοι ἄνδρες	1	four thousand men	4,000 మంది పురుషులు (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	15	39	be43		τὰ ὅρια	1	the region	ప్రాంతం
MAT	15	39	m8dp	translate-names	Μαγαδάν	1	Magadan	ఈ ప్రాంతాన్ని కొన్నిసార్లు ""మగ్దల"" అని పిలుస్తారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])
MAT	16	intro	za2k			0		# మత్తయి 16 సాధారణ గమనికలు <br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేక అంశాలు <br><br>### పులిపిండి <br><br> ప్రజలు దేవుని గురించి రొట్టెలాగా ఆలోచించే విధానాన్ని గురించి యేసు మాట్లాడాడు. ప్రజలు దేవుని గురించి బోధించిన దాని గురించి మాట్లాడారు. రొట్టె పిండిని పొంగజేసే పులిపిండి పదార్థం. తన అనుచరులు పరిసయ్యులు, సద్దుకయులు బోధించిన వాటిని వినాలని ఆయన కోరుకోలేదు. దీనికి కారణం వారు విన్నట్లయితే, దేవుడు ఎవరో ఆయన తన ప్రజలు ఎలా జీవించాలనుకుంటున్నాడో వారికి అర్థం కాదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]]) <br><br>## ఈ అధ్యాయంలో మాట్లాడే ముఖ్యమైన భాషాభాగాలు<br><br>### రూపకం <br><br> యేసు తన ప్రజలకు తన ఆజ్ఞలను పాటించమని చెప్పాడు. తనను ""అనుసరించండి"" అని చెప్పి ఆయన ఇలా చేశాడు. తాను ఒక మార్గంలో నడుస్తున్నట్లుగా వారు ఆయన్ను వెంబడిస్తున్నట్టుగా ఈ పోలిక ఉంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]]) <br><br>## ఈ అధ్యాయంలో ఎదుయ్యే ఇతర అనువాద ఇబ్బందులు <br><br>### నేపథ్య సమాచారం <br><br> మత్తయి తన కథనాన్ని 15 వ అధ్యాయం నుండి 1-20 వచనాల్లో కొనసాగిస్తున్నాడు. 21 వ వచనంలో వృత్తాంతం ఆగిపోతుంది, కాబట్టి యెరూషలేముకు వచ్చిన తరువాత ప్రజలు తనను చంపేస్తారని యేసు తన శిష్యులకు పదే పదే చెప్పాడని మత్తయి పాఠకుడికి చెప్పగలడు. యేసు శిష్యులకు తాను చనిపోతానని చెప్పిన మొదటిసారి ఏమి జరిగిందో 22-27 వచనాలలో ఈ కథనం కొనసాగుతుంది. <br><br>### పారడాక్స్ లేక వైపరీత్యం <br><br> ఒక వైపరీత్యం అనేది అసాధ్యమైనదిగా కనిపించే వాస్తవం. ""తన ప్రాణాన్ని కాపాడుకోవాలనుకునేవాడు దానిని కోల్పోతాడు, నా కోసమే ప్రాణాలు పోగొట్టుకునేవాడు దానిని కనుగొంటాడు"" అని చెప్పినప్పుడు యేసు ఒక పారడాక్స్ ఉపయోగిస్తాడు ([మత్తయి 16:25] (././mat/16/25.md )).
MAT	16	1	t249			0	General Information:	ఇక్కడ యేసు మరియు పరిసయ్యులు సద్దుకయ్యుల మధ్య ఎదుర్కొను ప్రశ్నలు లేక ఎన్‌కౌంటర్ ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	16	1	t7p5		πειράζοντες	1	tested him	ఇక్కడ ""పరీక్షించినది"" ప్రతికూల కోణంలో ఉపయోగించబడుతుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతన్ని సవాలు చేసింది"" లేదా ""అతన్ని ఇరకాటంలో పెట్టాలనుకున్నారు.”
MAT	16	2	jff6	figs-explicit		0	When it is evening	పరిస్థితిని మరింత స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సాయంత్రం ఆకాశం ఎర్రగా ఉంటే"" లేదా ""సూర్యుడు అస్తమించేటప్పుడు ఆకాశం ఎర్రగా ఉంటే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	16	2	af99			0	When it is evening	సూర్యుడు అస్తమించేటప్పుడు
MAT	16	2	pvv6			0	fair weather	దీని అర్థం స్పష్టమైన, ప్రశాంతమైన, ఆహ్లాదకరమైన వాతావరణం.
MAT	16	2	ezi8			0	for the sky is red	సూర్యుడు అస్తమించడంతో, ఆకాశం రంగు ఎరుపు రంగులోకి మారితే, మరుసటి రోజు స్పష్టంగా ప్రశాంతంగా ఉండడానికి ఇది ఒక సంకేతం అని యూదులకు తెలుసు.
MAT	16	3	zcd5			0	Connecting Statement:	యేసు పరిసయ్యులకు, సద్దుకయ్యులకు తన ప్రతిస్పందనను కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	16	3	rfv3	figs-explicit		0	When it is morning	పరిస్థితిని మరింత స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఉదయం ఆకాశం ఎర్రగా ఉంటే"" లేదా ""సూర్యుడు ఉదయిస్తున్నప్పుడు ఆకాశం ఎర్రగా ఉంటే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	16	3	j16y			0	foul weather	మేఘావృతం, తుఫాను వాతావరణం
MAT	16	3	hek7			0	red and overcast	ఎరుపు మేఘావృతం
MAT	16	3	r4em			0	You know how to interpret the appearance of the sky	ఆకాశాన్ని చూసి ఎలాంటి వాతావరణం ఉంటుందో అర్థం చేసుకోవడం మీకు తెలుసు.
MAT	16	3	gx5t			0	but you cannot interpret the signs of the times	కానీ ప్రస్తుతం ఏమి జరుగుతుందో చూడటం దాన్ని అర్థం చేసుకోవడం మీకు తెలియదు
MAT	16	4	jl3e	figs-123person	γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλὶς σημεῖον ἐπιζητεῖ…δοθήσεται αὐτῇ	1	An evil and adulterous generation seeks for a sign ... given to it	యేసు తన ప్రస్తుత తరంతో మాట్లాడుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు నా నుండి సూచనలను కోరిన దుష్ట, వ్యభిచార తరం .. మీకు ఇవ్వబడింది"" మీరు దీన్ని [మత్తయి 12:39] (./12/39.md) లో ఎలా అనువదించారో చూడండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	16	4	fhx6	figs-metaphor	γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλὶς	1	An evil and adulterous generation	ఇక్కడ ""వ్యభిచారం"" అనేది దేవునికి నమ్మకం లేని ప్రజలకు ఒక రూపకం. [మత్తయి 12:39] (./12/39.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నమ్మకద్రోహ తరం"" లేదా ""దైవభక్తి లేని తరం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	16	4	d9eq	figs-activepassive	σημεῖον…οὐ δοθήσεται αὐτῇ	1	no sign will be given to it	యేసు వారికి ఒక సంకేతం ఇవ్వలేదు ఎందుకంటే, ఆయన అప్పటికే చాలా అద్భుతాలు చేసినప్పటికీ, వారు ఆయన్ను నమ్మడానికి నిరాకరించారు. దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. [మత్తయి 12:39] (./12/39.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను దానికి ఎలాటి సూచనా ఇవ్వను"" లేదా ""దేవుడు మీకు సూచన ఇవ్వడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	16	4	dep2		εἰ μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ	1	except the sign of Jonah	దేవుడు యోనా ప్రవక్తకు ఇచ్చిన సంకేతం తప్ప. [మత్తయి 12:39] (./12/39.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	16	5	ii6j			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ సన్నివేశం తరువాతి కాలానికి మారుతుంది. యేసు తన శిష్యులను పరిసయ్యుల సద్దుకయ్యుల గురించి హెచ్చరించడానికి ఒక అవకాశాన్ని ఉపయోగిస్తాడు.
MAT	16	5	si9k	figs-ellipsis	τὸ πέραν	1	the other side	మీరు అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని స్పష్టం చేయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సరస్సు అవతలి ఒడ్డు"" లేదా ""గలిలయ సముద్రం యొక్క మరొక వైపు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	16	6	hfz2	figs-metaphor	τῆς ζύμης τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων	1	the yeast of the Pharisees and Sadducees	ఇక్కడ ""పులిపిండి"" అనేది చెడు ఆలోచనలు తప్పు బోధనలను సూచించే ఒక రూపకం. ఇక్కడ ""పులిపిండిగా"" అనువదించండి మీ అనువాదంలో దాని అర్ధాన్ని వివరించవద్దు. ఈ అర్థం 16:12 లో స్పష్టమవుతుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	16	7	huw7		διελογίζοντο ἐν ἑαυτοῖς	1	reasoned among themselves	దీన్ని ఒకరితో ఒకరు చర్చించారు లేదా ""దీని గురించి ఆలోచించారు
MAT	16	8	mg8s		ὀλιγόπιστοι	1	You of little faith	అంత తక్కువ విశ్వాసం ఉన్న మీరు. యేసు తన శిష్యులను ఈ విధంగా సంబోధిస్తాడు, ఎందుకంటే రొట్టెలు తీసుకురాక పోవడం పట్ల వారికున్న ఆందోళన వారికి యేసుపై పెద్దగా నమ్మకం లేదని చూపిస్తుంది. [మత్తయి 6:30] (./06/30.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	16	8	zz4i	figs-rquestion	τί διαλογίζεσθε…ἄρτους οὐκ ἔχετε?	1	why do you reason ... taken no bread?	యేసు తన శిష్యులను మందలించడానికి ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరిసయ్యులు సద్దుకయ్యుల ఈస్ట్ గురించి నేను మాట్లాడిన దాన్ని మీరు రొట్టెలు తీసుకురావడం మరచిపోయినందున అలా అన్నానని మీరు భావించినందుకు నేను నిరాశపడ్డాను."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	16	9	k8lk			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులను పరిసయ్యులు సద్దుకయ్యుల గురించి హెచ్చరిస్తూ ఉన్నాడు.
MAT	16	9	h5bg	figs-rquestion	οὔπω νοεῖτε, οὐδὲ μνημονεύετε…ἐλάβετε?	1	Do you not yet perceive or remember ... you gathered up?	శిష్యులను మందలించడానికి యేసు ఒక ప్రశ్న ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఖచ్చితంగా మీకు గుర్తుందా .. మీరు సేకరించారు!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	16	9	ux51	translate-numbers	τῶν πεντακισχιλίων	1	five thousand	5,000 (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	16	10	b11x	translate-numbers	τῶν τετρακισχιλίων	1	four thousand	4,000 (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	16	10	ejm5	figs-rquestion	οὐδὲ τοὺς ἑπτὰ ἄρτους…ἐλάβετε?	1	Or the seven loaves ... you took up?	మీరు తీసుకున్న ఏడు రొట్టెలు కూడా మీకు గుర్తులేదా ..? యేసు తన శిష్యులను మందలించడానికి ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఖచ్చితంగా మీరు ఏడు రొట్టెలను కూడా గుర్తుంచుకుంటారు .. మీరు తీసుకున్నారు!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	16	11	f42k			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులను పరిసయ్యులు సద్దుకయ్యుల గురించి హెచ్చరిస్తూనే ఉన్నాడు.
MAT	16	11	mb2z	figs-rquestion	πῶς οὐ νοεῖτε, ὅτι οὐ περὶ ἄρτων εἶπον ὑμῖν?	1	How is it that you do not understand that I was not speaking to you about bread?	శిష్యులను మందలించడానికి యేసు ఈ ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను నిజంగా రొట్టె గురించి మాట్లాడలేదని మీరు అర్థం చేసుకోవాలి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	16	11	i7x6	figs-metaphor	τῆς ζύμης τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων	1	the yeast of the Pharisees and Sadducees	ఇక్కడ ""ఈస్ట్"" చెడు ఆలోచనలు తప్పు బోధనను సూచిస్తుంది. ""పులిపిండి"" గా అనువదించండి. మీ అనువాదంలో అర్థాన్ని వివరించవద్దు. 16:12 లో భావాన్ని శిష్యులు అర్థాన్ని అర్థం చేసుకుంటారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	16	12	f73l		συνῆκαν	1	they ... them	ఇది శిష్యులను సూచిస్తున్నది.
MAT	16	13	e5cm			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ సన్నివేశం తరువాతి కాలానికి మారుతుంది. యేసు తన శిష్యులను తాను ఎవరో అర్థం చేసుకుంటున్నారా అని అడుగుతాడు.
MAT	16	13	pye3		δὲ	1	Now	ఈ పదం ప్రధాన కథాంశంలో విరామం గుర్తించడానికి లేదా క్రొత్త వ్యక్తిని పరిచయం చేయడానికి ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. ఇక్కడ మత్తయి కథ యొక్క క్రొత్త భాగాన్ని చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	16	13	e1jh	figs-123person	τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	యేసు తనను సూచిస్తున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	16	16	n5wi	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος	1	the Son of the living God	యేసుకు ఇది దేవునితో తన సంబంధాన్ని చూపించే ముఖ్యమైన శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	16	16	r1h7		τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος	1	the living God	ఇక్కడ ""జీవించడం"" ఇశ్రాయేలు దేవునికి ప్రజలు ఆరాధించిన దానితో అందరు అబద్ద దేవుళ్ళ విగ్రహాల పూజకు భిన్నంగా ఉంటుంది. ఇశ్రాయేలు దేవుడు మాత్రమే సజీవంగా ఉన్నాడు, పని చేయగల శక్తి కలిగి ఉన్నాడు.
MAT	16	17	le6a	translate-names	Σίμων Βαριωνᾶ	1	Simon Bar Jonah	యోనా కుమారుడు సీమోను (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])
MAT	16	17	dfw5	figs-synecdoche	σὰρξ καὶ αἷμα οὐκ ἀπεκάλυψέν	1	flesh and blood have not revealed	ఇక్కడ ""మాంసం, రక్తం"" ఒక మనిషిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మానవుడు వెల్లడించలేదు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	16	17	wix3		σοι	1	this to you	ఇక్కడ ""ఇది"" యేసు క్రీస్తు సజీవ దేవుని కుమారుడు అనే పేతురు ప్రకటనను సూచిస్తుంది.
MAT	16	17	v5lw	figs-ellipsis	ἀλλ’ ὁ Πατήρ μου, ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς	1	but my Father who is in heaven	అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని స్పష్టం చేయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కానీ పరలోకంలో ఉన్న నా తండ్రి ఈ విషయాన్ని మీకు వెల్లడించాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	16	17	gi3l	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατήρ μου	1	my Father	దేవునికి యేసుకు మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని వివరించేది. దేవునికి ఇది ఒక ముఖ్యమైన శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	16	18	z897		κἀγὼ…σοι λέγω	1	I also say to you	ఇది యేసు తరువాత చెప్పిన దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	16	18	th3d	figs-explicit	σὺ εἶ Πέτρος	1	you are Peter	పేతురు అనే పేరుకు ""రాయి"" అని అర్ధం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	16	18	x43d	figs-metaphor	ἐπὶ ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τὴν ἐκκλησίαν	1	upon this rock I will build my church	ఇక్కడ ""నా సంఘాన్ని నిర్మించు"" అనేది యేసును విశ్వసించే ప్రజలను సమాజంగా ఏకం చేయడానికి ఒక రూపకం. సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) ""ఈ శిల"" పేతురును సూచిస్తుంది, లేదా 2) ""ఈ శిల"" పేతురు ఇప్పుడే [మత్తయి 16:16] (./16/16.md) లో చెప్పిన సత్యాన్ని సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	16	18	vu9u	figs-metaphor	πύλαι ᾍδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς	1	The gates of Hades will not prevail against it	ఇక్కడ ""పాతాళం"" చనిపోయిన వ్యక్తులను ఉంచే చోటు. ఇతర వ్యక్తులను బయట ఉంచే ద్వారాలతో గోడలతో చుట్టుముట్టబడిన నగరం లాగా ఉంటుంది. ఇక్కడ ""పాతాళం"" మరణాన్ని సూచిస్తుంది. దాని ""ద్వారాలు"" దాని శక్తిని సూచిస్తాయి. సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) ""మరణం యొక్క శక్తులు నా సంఘాన్ని అధిగమించవు"" లేదా 2) ""సైన్యం నగరంలోకి ప్రవేశించిన విధంగా నా సంఘం మరణ శక్తిని విచ్ఛిన్నం చేస్తుంది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	16	19	ysk8	figs-you	δώσω σοι	1	I will give to you	ఇక్కడ ""నీవు"" ఏకవచనం. ఇది పేతురును సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	16	19	pp5d	figs-metaphor	τὰς κλεῖδας τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν	1	the keys of the kingdom of heaven	తాళం చెవి అంటే తలుపులకు తాళం వేయడానికి లేదా మూయడానికి ఉపయోగించేవి. ఇక్కడ వారి అధికారాన్ని సూచిస్తున్నది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	16	19	kc3k	figs-metonymy	τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν	1	the kingdom of heaven	ఇది రాజుగా దేవుని పాలనను సూచిస్తుంది. ""పరలోక రాజ్యం"" అనే పదబంధాన్ని మత్తయి పుస్తకంలో మాత్రమే ఉపయోగించారు. వీలైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" ఉపయోగించండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	16	19	ef9c	figs-metaphor	ὃ ἐὰν δήσῃς ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται δεδεμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς; καὶ ὃ ἐὰν λύσῃς ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται λελυμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς	1	Whatever you shall bind on earth shall be bound in heaven, and whatever you shall loose on earth shall be loosed in heaven	ఇక్కడ ""బంధించు"" అనేది ఏదో నిషేధించటానికి ఒక రూపకం, ""విడిపించు"" అనేది ఏదో అనుమతించటానికి ఒక రూపకం. అలాగే, ""పరలోకంలో"" అనేది దేవుణ్ణి సూచించే ఒక మారుపేరు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""భూమిపై మీరు నిషేధించిన లేదా అనుమతించిన వాటిని పరలోకంలో దేవుడు ఆమోదిస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	16	21	wl33			0	Connecting Statement:	తాను త్వరలో చనిపోతానని యేసు తన శిష్యులకు మొదటిసారి చెప్పాడు.
MAT	16	21	xql7	figs-metonymy	πολλὰ παθεῖν ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων, καὶ ἀρχιερέων, καὶ γραμματέων	1	suffer many things at the hand of the elders and chief priests and scribes	ఇక్కడ ""చేతి"" అనేదిశక్తిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పెద్దలు, ప్రధాన యాజకులు లేఖరులు ఆయనకు బాధ కలిగించే చోట"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	16	21	es1l	figs-activepassive	γραμματέων, καὶ ἀποκτανθῆναι καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἐγερθῆναι	1	scribes, be killed, and be raised back to life on the third day	ఇక్కడ తిరిగి లేవడం అనేది మరణించిన వ్యక్తిని మళ్ళీ సజీవంగా మార్చడానికి ఒక జాతీయం. దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ఇతరులు ఆయన్ని చంపునట్లుగా, పెద్దలు, ప్రధాన యాజకులు యేసును నిందిస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""లేఖరులు, ప్రజలు ఆయన్ని చంపేస్తారు, మూడవ రోజున దేవుడు ఆయన మళ్ళీ బ్రతికేలా చేస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	16	21	jjx5	translate-ordinal	τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ	1	third day	మూడవది ""మూడు"" యొక్క సాధారణ రూపం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-ordinal]])
MAT	16	22	jie2	writing-background	καὶ προσλαβόμενος αὐτὸν, ὁ Πέτρος	1	Then Peter took him aside	తాను త్వరలోనే చనిపోతానని యేసు మొదటిసారి వారికి చెబుతాడు (21 వ వచనం). ఈ మొదటిసారి తర్వాత ఆయన చాలాసార్లు ఇదే చెబుతాడు. ఈ మొదటిసారి తర్వాత పేతురు యేసును పక్కకు తీసుకువెళతాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-background]])
MAT	16	22	q31h		προσλαβόμενος αὐτὸν, ὁ Πέτρος	1	Peter took him aside	ఎవ్వరూ వినకుండా పేతురు యేసుతో మాట్లాడాడు
MAT	16	22	guz8	figs-idiom	ἵλεώς σοι	1	May this be far from you	ఇది ఒక జాతీయం, అంటే ""ఇది ఎప్పుడూ జరగకూడదు."" ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""లేదు"" లేదా ""బొత్తిగా కాదు"" లేదా ""దేవుడు దీనిని నిషేధించగలడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	16	23	f28i	figs-metaphor	ὕπαγε ὀπίσω μου, Σατανᾶ! σκάνδαλον εἶ ἐμοῦ	1	Get behind me, Satan! You are a stumbling block to me	యేసు భావం పేతురు సాతానులా ప్రవర్తిస్తున్నాడని, ఎందుకంటే దేవుడు తనను పంపిన దానిని నెరవేర్చకుండా యేసును నిరోధించడానికి పేతురు ప్రయత్నిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు సాతానులా ప్రవర్తిస్తున్నందున నావెనక్కి పో! నీవు నాకు అడ్డుబండ” లేదా ""సాతాను! నా వెనక్కి పో! నేను నిన్ను సాతాను అని పిలుస్తాను ఎందుకంటే నీవు నాకు ఆటంకం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	16	23	ax7x		ὕπαγε ὀπίσω μου	1	Get behind me	నా నుండి దూరంగా వెళ్ళు
MAT	16	24	ck1a	figs-metaphor	ὀπίσω μου ἐλθεῖν	1	follow me	ఇక్కడ యేసును అనుసరించడం అతని శిష్యులలో ఒకరిగా ఉండటాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా శిష్యుడిగా ఉండండి"" లేదా ""నా శిష్యులలో ఒకరిగా ఉండండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	16	24	pg9h		ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν	1	must deny himself	తన కోరికలకు లొంగిపోకూడదు. లేదా ""తన కోరికలను విడిచిపెట్టాలి
MAT	16	24	h7ug	figs-metonymy	ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι	1	take up his cross, and follow me	తన సిలువను మోస్తూ నన్ను అనుసరించాలి. సిలువ బాధను, మరణాన్ని సూచిస్తుంది. సిలువను తీసుకోవడం బాధపడటానికి చనిపోవడానికి సిద్ధంగా ఉండటాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""బాధ చనిపోయే స్థాయివరకూ కూడా నాకు విధేయత చూపండి"" లేదా ""అతను చనిపోయే స్థాయివరకూ నాకు కట్టుబడి ఉండాలి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	16	24	x13v	figs-metaphor	καὶ ἀκολουθείτω μοι	1	and follow me	ఇక్కడ యేసును అనుసరించడం ఆయనకు విధేయత చూపిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నాకు కట్టుబడి ఉండండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	16	25	pk8h		ὃς γὰρ ἐὰν θέλῃ	1	For whoever wants	కోరుకునే ఎవరికైనా
MAT	16	25	y9kc	figs-metaphor	ἀπολέσει αὐτήν	1	will lose it	ఆ వ్యక్తి తప్పనిసరిగా చనిపోవాలని దీని అర్థం కాదు. ఇది ఒక రూపకం. అంటే వ్యక్తి తన జీవితానికన్నా యేసును అనుసరించడం చాలా ముఖ్యమైనదిగా భావిస్తాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	16	25	ie7t		ἕνεκεν ἐμοῦ	1	for my sake	ఎందుకంటే అతను నన్ను నమ్ముతాడు లేదా ""నా ఖాతాలో"" లేదా ""నా వల్ల
MAT	16	25	xz98	figs-metaphor	εὑρήσει αὐτήν	1	will find it	ఈ రూపకం అర్థం ఒక వ్యక్తి దేవునితో ఆధ్యాత్మిక జీవితాన్ని అనుభవిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నిజమైన జీవితాన్ని కనుగొంటాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	16	26	eqe8	figs-rquestion	τί γὰρ ὠφεληθήσεται ἄνθρωπος…τῆς ψυχῆς αὐτοῦ?	1	For what does it profit a person ... his life?	యేసు తన శిష్యులకు బోధించడానికి ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇది ఒక వ్యక్తికి లాభం కలిగించదు .. అతని జీవితం."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	16	26	q7x1	figs-hyperbole	ἐὰν τὸν κόσμον ὅλον κερδήσῃ	1	if he gains the whole world	లోకం మొత్తం"" అనే పదాలు గొప్ప ధనానికి అతిశయోక్తి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతను కోరుకున్నదంతా సంపాదించినట్లయితే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
MAT	16	26	b34q		τὴν δὲ ψυχὴν αὐτοῦ ζημιωθῇ	1	but forfeits his life	కానీ అతను తన జీవితాన్ని కోల్పోతాడు
MAT	16	26	eck5	figs-rquestion	ἢ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ?	1	What can a person give in exchange for his life?	యేసు తన శిష్యులకు బోధించడానికి ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక వ్యక్తి తన జీవితాన్ని తిరిగి పొందటానికి ఏమీ ఇవ్వలేడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	16	27	iyu1	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου…τοῦ Πατρὸς αὐτοῦ…τότε ἀποδώσει	1	the Son of Man ... his Father ... Then he	ఇక్కడ యేసు ఉత్తమ పురుషలో తనను తాను సూచిస్తాస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను, మనుష్యకుమారుడను .. నా తండ్రి .. అప్పుడు నేను"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	16	27	ie16		μέλλει…ἔρχεσθαι ἐν τῇ δόξῃ τοῦ Πατρὸς αὐτοῦ	1	will come in the glory of his Father	తన తండ్రిలాగే కీర్తి కలిగి ఉంటాడు
MAT	16	27	k4q4	figs-123person	μετὰ τῶν ἀγγέλων αὐτοῦ	1	with his angels	దేవదూతలు అతనితో ఉంటారు. వాక్యంలోని మొదటి భాగాన్ని యేసు ప్రథమ పురుషలో మాట్లాడితే, మీరు దీనిని ""నా తండ్రి దేవదూతలు నాతో ఉంటారు"" అని అనువదించవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	16	27	vk5y	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρὸς αὐτοῦ	1	his Father	దేవునికి మనుష్యకుమారుడైన యేసుకు మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని వివరించే దేవునికి ఇది ఒక ముఖ్యమైన శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	16	27	i7rs		κατὰ τὴν πρᾶξιν αὐτοῦ	1	according to what he has done	ప్రతి వ్యక్తి చేసిన దాని ప్రకారం
MAT	16	28	ytr3		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఈ పదం యేసు తరువాత చెప్పినదానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	16	28	k2d1	figs-you	ὑμῖν	1	you	ఈ పదం అంతా బహువచనం. శిష్యులను సూచిస్తాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	16	28	wq13	figs-idiom	οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου	1	will not taste death	ఇక్కడ ""రుచి చూడడం"" అంటే అనుభవించడం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మరణాన్ని అనుభవించదు"" లేదా ""మరణించదు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	16	28	b2pb	figs-metonymy	ἕως ἂν ἴδωσιν τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου ἐρχόμενον ἐν τῇ βασιλείᾳ αὐτοῦ	1	until they see the Son of Man coming in his kingdom	ఇక్కడ ""అతని రాజ్యం"" అతన్ని రాజుగా సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుష్యకుమారుడు రాజుగా వస్తున్నట్లు వారు చూసేవరకు"" లేదా ""మనుష్యకుమారుడు రాజు అని ఆధారాలు చూసేవరకు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	17	intro	yb4k			0		# మత్తయి 17 సాధారణ గమనికలు <br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేక అంశాలు <br><br>### ఏలియా <br><br> పాత నిబంధన ప్రవక్త మలాకీ యేసు పుట్టడానికి చాలా సంవత్సరాల ముందు జీవించాడు. మెస్సీయ రాకముందే ఏలియా అనే ప్రవక్త తిరిగి వస్తాడని మలాకీ చెప్పాడు. మలాకీ బాప్తిస్మం ఇచ్చే యోహాను గురించి మాట్లాడుతున్నాడని యేసు వివరించాడు. యేసు ఇలా అన్నాడు, ఎందుకంటే ఏలియా చేస్తానని మలాకీ చెప్పినట్లు బాప్తిస్మ ఇచ్చే యోహాను చేసాడు. (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/prophet]] మరియు [[rc://te/tw/dict/bible/kt/christ]]) <br><br>### ""రూపాంతరం చెందింది"" <br><br> లేఖనం తరచుగా దేవుని మహిమను గొప్ప, అద్భుతమైన కాంతిగా మాట్లాడుతుంది. ప్రజలు ఈ కాంతిని చూసినప్పుడు భయపడతారు. యేసు నిజంగా దేవుని కుమారుడని తన అనుచరులు చూడగలిగేలా యేసు శరీరం ఈ అద్భుతమైన కాంతితో ప్రకాశించిందని మత్తయి ఈ అధ్యాయంలో చెప్పారు. అదే సమయంలో, యేసు తన కుమారుడని దేవుడు వారికి చెప్పాడు. (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/glory]] మరియు [[rc://te/tw/dict/bible/kt/fear]])
MAT	17	1	u6dw			0	General Information:	ఇది యేసు రూపాంతరము వృత్తాంతాన్ని ప్రారంభిస్తుంది.
MAT	17	1	nva7		τὸν Πέτρον, καὶ Ἰάκωβον, καὶ Ἰωάννην, τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ	1	Peter, James, and John his brother	పేతురు, యాకోబు, అతని సోదరుడు యోహాను.
MAT	17	2	xx8e		μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν	1	He was transfigured before them	వారు ఆయన వైపు చూసినప్పుడు ఆయన స్వరూపం భిన్నంగా ఉంది.
MAT	17	2	kq4l	figs-activepassive	μετεμορφώθη	1	He was transfigured	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అయన స్వరూపం మారిపోయింది"" లేదా ""ఆయన చాలా భిన్నంగా కనిపించాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	17	2	uxg3		ἔμπροσθεν αὐτῶν	1	before them	వారి ముందు లేదా ""కాబట్టి వారు ఆయన్ను స్పష్టంగా చూడగలరు
MAT	17	2	i1mp	figs-simile	ἔλαμψεν τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος, τὰ δὲ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο λευκὰ ὡς τὸ φῶς	1	His face shone like the sun, and his garments became as brilliant as the light	యేసు స్వరూపం ఎంత ప్రకాశవంతంగా ఉందో నొక్కి చెప్పే ఉపమానాలు ఇవి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	17	2	te1s		τὰ…ἱμάτια αὐτοῦ	1	his garments	ఆయన ధరించినది
MAT	17	3	axr5		ἰδοὺ	1	Behold	ఈ పదం తరువాత వచ్చే ఆశ్చర్యకరమైన సమాచారం వైపు మన దృష్టి మరల్చుతున్నది.
MAT	17	3	n63y		αὐτοῖς	1	to them	పేతురు, యాకోబు, యోహానులు
MAT	17	3	sde3		μετ’ αὐτοῦ	1	with him	యేసుతో
MAT	17	4	r41c		ἀποκριθεὶς…εἶπεν	1	answered and said	అన్నారు. పేతురు ఒక ప్రశ్నకు స్పందించడం లేదు.
MAT	17	4	d231	figs-exclusive	καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι	1	it is good for us to be here	మనము"" పేతురు, యాకోబు, యోహానులను మాత్రమే సూచిస్తుందా లేదా యేసు, ఏలియా మోషేతో సహా అక్కడ ఉన్న ప్రతి ఒక్కరినీ సూచిస్తుందా అనేది స్పష్టంగా లేదు. రెండు ఎంపికలు సాధ్యమయ్యే విధంగా మీరు అనువదించగలిగితే, అలా చేయండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-exclusive]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-inclusive]])
MAT	17	5	cek4		ἰδοὺ	1	behold	ఇది తరువాత వచ్చే ఆశ్చర్యకరమైన సమాచారంపై దృష్టి పెట్టమని పాఠకుడిని హెచ్చరిస్తుంది.
MAT	17	5	an8j		ἐπεσκίασεν αὐτούς	1	overshadowed them	వారిపైకి వచ్చింది
MAT	17	5	kc8t	figs-metonymy	φωνὴ ἐκ τῆς νεφέλης	1	there was a voice out of the cloud	ఇక్కడ ""శబ్ధం"" అంటే దేవుడు మాట్లాడటం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు మేఘం నుండి వారితో మాట్లాడాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	17	6	wd76		καὶ ἀκούσαντες, οἱ μαθηταὶ	1	the disciples heard it	శిష్యులు దేవుడు మాట్లాడటం విన్నారు
MAT	17	6	a87e	figs-idiom	ἔπεσαν ἐπὶ πρόσωπον αὐτῶν	1	they fell on their face	ఇక్కడ ""వారి ముఖం నేలకు అనించారు"" అనేది ఒక జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు ముఖాలతో నేలమీద పడ్డారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	17	9	w4w9			0	Connecting Statement:	ముగ్గురు శిష్యులు యేసు రూపాంతరమును చూసిన వెంటనే ఈ క్రింది సంఘటనలు జరుగుతాయి.
MAT	17	9	jz51		καὶ καταβαινόντων αὐτῶν	1	As they	యేసు శిష్యులు
MAT	17	9	y9rq	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	యేసు తన గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	17	10	nwt5	figs-explicit	τί οὖν οἱ γραμματεῖς λέγουσιν ὅτι Ἠλείαν δεῖ ἐλθεῖν πρῶτον?	1	Why then do the scribes say that Elijah must come first?	మెస్సీయ రాకముందే ఏలియా తిరిగి బ్రతికి, ఇశ్రాయేలు ప్రజల వద్దకు తిరిగి వస్తాడనే నమ్మకాన్ని శిష్యులు సూచిస్తున్నారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	17	11	xbs2		ἀποκαταστήσει πάντα	1	restore all things	విషయాలను క్రమబద్ధీకరించడానికి లేదా ""మెస్సీయను స్వీకరించడానికి ప్రజలను సిద్ధం చేయడానికి
MAT	17	12	whp9		λέγω δὲ ὑμῖν	1	But I tell you	ఇది యేసు తరువాత చెప్పినదానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	17	12	a4h7		ἐποίησαν…αὐτῶν	1	they ... their	ఈ పదాల యొక్క అన్ని సంఘటనలు 1) యూదు నాయకులు లేదా 2) యూదు ప్రజలందరూ కావచ్చు.
MAT	17	12	tyw4	figs-metonymy	καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου μέλλει πάσχειν ὑπ’ αὐτῶν	1	the Son of Man will also suffer at their hands	ఇక్కడ ""చేతులు"" శక్తిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అవి మనుష్యకుమారుని బాధపెడతాయి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	17	12	i74i	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	Son of Man	యేసు తనను తాను సూచిస్తున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	17	14	t687			0	Connecting Statement:	దురాత్మ పట్టిన బాలుడిని యేసు స్వస్థపరిచినట్లు ఇది ప్రారంభమవుతుంది. యేసు అతని శిష్యులు పర్వతం నుండి దిగిన వెంటనే ఈ సంఘటనలు జరుగుతాయి.
MAT	17	15	ufb4	figs-explicit	ἐλέησόν μου τὸν υἱόν	1	have mercy on my son	యేసు తన కొడుకును స్వస్థపరచాలని మనిషి కోరుకుంటున్నట్లు సూచించబడింది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా కొడుకుపై దయ చూపండి అతనిని స్వస్థపరచండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	17	15	hs55		σεληνιάζεται	1	is epileptic	దీని అర్థం అతను కొన్నిసార్లు మూర్ఛలు వస్తున్నాయి. అపస్మారక స్థితిలో ఉన్నాడు నియంత్రణ లేకుండా కదులుతాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మూర్ఛలు ఉన్నాయి
MAT	17	17	lyu5		γενεὰ ἄπιστος καὶ διεστραμμένη, ἕως πότε	1	Unbelieving and corrupt generation, how	ఈ తరం దేవుణ్ణి నమ్మదు ఏది సరైనదో ఏది తప్పో తెలిసికోదు. ఎలా
MAT	17	17	su3r	figs-rquestion	ἕως πότε μεθ’ ὑμῶν ἔσομαι? ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν?	1	how long will I have to stay with you? How long must I bear with you?	ఈ ప్రశ్నలు యేసు ప్రజలతో సంతోషంగా లేడని చూపుతున్నాయి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను మీతో ఉండటంతో విసుగెత్తిపోయాను. మీ అవిశ్వాసంతో అవినీతితో నేను విసిగిపోయాను!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	17	18	i8kd	figs-activepassive	ἐθεραπεύθη ὁ παῖς	1	the boy was healed	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""బాలుడు బాగానే ఉన్నాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	17	18	h2gc	figs-idiom	ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης	1	from that hour	ఇది ఒక జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వెంటనే"" లేదా ""ఆ సమయంలో"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	17	19	pz9f	figs-exclusive	ἡμεῖς	1	we	ఇక్కడ ""మేము"" మాట్లాడే వారిని సూచిస్తుంది, వినేవారిని కాదు. ప్రత్యేకమైనది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-exclusive]])
MAT	17	19	r9j7		διὰ τί ἡμεῖς οὐκ ἠδυνήθημεν ἐκβαλεῖν αὐτό?	1	Why could we not cast it out?	బాలుడి నుండి దెయ్యం ఎందుకు బయటకు రాలేదు?
MAT	17	20	u5ll		ἀμὴν, γὰρ λέγω ὑμῖν	1	For I truly say to you	“నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను.” ఇది యేసు తరువాత చెప్పినదానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	17	20	uy78	figs-simile	ἐὰν ἔχητε πίστιν ὡς κόκκον σινάπεως	1	if you have faith even as small as a grain of mustard seed	యేసు ఆవగింజ పరిమాణాన్ని ఒక అద్భుతం చేయడానికి అవసరమైన విశ్వాసంతో పోల్చాడు. ఆవగింజ చాలా చిన్నది, కానీ అది పెద్ద మొక్కగా పెరుగుతుంది. యేసు ఉద్ధేశం గొప్ప అద్భుతం చేయడానికి కొద్దిపాటి విశ్వాసం మాత్రమే పడుతుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	17	20	x48i	figs-litotes	οὐδὲν ἀδυνατήσει ὑμῖν	1	nothing will be impossible for you	దీనిని సానుకూల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు ఏదైనా చేయగలరు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-litotes]])
MAT	17	22	r2cu			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ దృశ్యం క్షణంలో మారుతుంది, యేసు తన మరణం, పునరుత్థానం గురించి రెండవసారి ముందే చెప్పాడు.
MAT	17	22	n2xs		συστρεφομένων…αὐτῶν	1	they stayed	యేసు, అతని శిష్యులు ఉన్నారు
MAT	17	22	ff8x	figs-activepassive	μέλλει ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου παραδίδοσθαι	1	The Son of Man will be delivered	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరో మనుష్యకుమారుని శత్రువులకు పట్టి ఇస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	17	22	mmk2	figs-metonymy	παραδίδοσθαι εἰς χεῖρας ἀνθρώπων	1	delivered into the hands of people	ఇక్కడ ""చేతులు"" అనే పదం ప్రజలు పట్టుకోవడానికి చేతులను ఉపయోగించే శక్తికి ఒక మారుపేరు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""బంధితుడై మనుషుల అదుపులోకి వస్తాడు"" లేదా ""ఆయన్ని నియంత్రించే వ్యక్తులకు తీసుకొని ఇవ్వబడుతుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	17	22	i5rb	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	The Son of Man	యేసు ఉత్తమ పురుషలో తనను తాను సూచిస్తున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	17	22	jne3	figs-metonymy	εἰς χεῖρας ἀνθρώπων	1	into the hands of people	ఇక్కడ ""చేతులు"" శక్తి లేదా నియంత్రణను సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రజల నియంత్రణకు"" లేదా ""ప్రజలకు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	17	23	hl6j	figs-123person	αὐτόν…ἐγερθήσεται	1	him ... he	యేసు ఉత్తమ పురుషలో తనను తాను సూచిస్తున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	17	23	b6g3	translate-ordinal	τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ	1	third day	మూడవది ""మూడు"" యొక్క సాధారణ రూపం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-ordinal]])
MAT	17	23	fni4	figs-activepassive	ἐγερθήσεται	1	he will be raised up	ఇక్కడ తిరిగి లేవడం అనేది మరణించిన వ్యక్తిని మళ్ళీ సజీవంగా మార్చడానికి ఒక జాతీయం. దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు అతన్ని లేపుతాడు"" లేదా ""దేవుడు అతన్ని తిరిగి బ్రతికేలా చేస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	17	24	jli6			0	Connecting Statement:	ఆలయ పన్ను చెల్లించడం గురించి యేసు పేతురుకు బోధించే సన్నివేశం తరువాత కాలానికి మారుతుంది.
MAT	17	24	t8qt		ἐλθόντων…αὐτῶν	1	When they	యేసు ఆయన శిష్యులు ఉన్నప్పుడు
MAT	17	24	b953	translate-bmoney	τὰ δίδραχμα	1	the two-drachma tax	యెరూషలేములోని ఆలయానికి యూదు పురుషులు చెల్లించిన పన్ను ఇది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆలయ పన్ను"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	17	25	y26n		τὴν οἰκίαν	1	the house	యేసు బస చేసిన స్థలం
MAT	17	25	yp5h	figs-rquestion	τί σοι δοκεῖ, Σίμων? οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς, ἀπὸ τίνων λαμβάνουσιν τέλη ἢ κῆνσον? ἀπὸ τῶν υἱῶν αὐτῶν ἢ ἀπὸ τῶν ἀλλοτρίων?	1	What do you think, Simon? From whom do the kings of the earth collect tolls or taxes? From their sons or from others?	యేసు ఈ ప్రశ్నలను సీమోనుకు బోధించడానికి అడుగుతాడు, తనకు తానుగా సమాచారం పొందకూడదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సీమోను విను. రాజులు పన్నులు వసూలు చేసినప్పుడు, వారు తమ సొంత కుటుంబంలో సభ్యులు కాని వ్యక్తుల నుండి వసూలు చేస్తారని మనకు తెలుసు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	17	26	fb1c			0	General Information:	[మత్తయి 13:54](./13/54.md) లో ప్రారంభమైన కథ యొక్క భాగం ఇది, ఇక్కడ యేసు పరిచర్యకు నిరంతర వ్యతిరేకత పరలోకరాజ్యం గురించి బోధించడం గురించి మత్తయి చెబుతాడు.
MAT	17	26	j3g4			0	Connecting Statement:	ఆలయ పన్ను చెల్లించడం గురించి యేసు పేతురుకు నేర్పిస్తూ ఉన్నాడు.
MAT	17	26	w75w	figs-quotations	εἰπόντος δέ, ἀπὸ τῶν ἀλλοτρίων, ἔφη αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς	1	When he said, ""From others,"" Jesus said	మీరు యేసు ప్రశ్నలను [మత్తయి 17:25](./17/25.md) లోని ప్రకటనలుగా అనువదిస్తే, మీరు ఇక్కడ ప్రత్యామ్నాయ ప్రతిస్పందన ఇవ్వవలసి ఉంటుంది. మీరు దీన్ని పరోక్ష వచనంగా కూడా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అవును, అది నిజం. రాజులు విదేశీయుల నుండి పన్నులు వసూలు చేస్తారు"" అని యేసు చెప్పాడు ""లేదా"" పేతురు యేసుతో అంగీకరించిన తరువాత, యేసు ఇలా అన్నాడు ""(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	17	26	uh6y		ἀπὸ τῶν ἀλλοτρίων	1	From others	ఆధునిక కాలంలో, నాయకులు సాధారణంగా తమ సొంత పౌరులపై పన్ను వేస్తారు. కానీ, పురాతన కాలంలో, నాయకులు తమ సొంత పౌరుల కంటే వారు జయించిన ప్రజలకు తరచుగా పన్ను విధించారు.
MAT	17	26	u6xx		οἱ υἱοί	1	sons	ఒక పాలకుడు లేదా రాజు పాలించే ప్రజలు
MAT	17	27	mwa6		ἵνα δὲ μὴ σκανδαλίσωμεν αὐτούς, πορευθεὶς	1	But so that we do not cause the tax collectors to sin, go	కానీ మేము పన్ను వసూలు చేసేవారిని కోపం కలిగించడానికి ఇష్టపడము. కాబట్టి, వెళ్ళు.
MAT	17	27	uhk5	figs-explicit	βάλε ἄγκιστρον	1	throw in a hook	మత్స్యకారులు ఒక గడకర్ర చివర కొంకి కట్టి, ఆపై చేపలు పట్టుకోవడానికి నీటిలో విసిరారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	17	27	ebj4		τὸ στόμα αὐτοῦ	1	its mouth	చేప నోరు
MAT	17	27	t9t8	translate-bmoney	στατῆρα	1	a shekel	నాలుగు రోజుల వేతనం అంత విలువైన వెండి నాణెం (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]])
MAT	17	27	ej3l		ἐκεῖνον λαβὼν	1	Take it	షెకెల్ తీసుకోండి
MAT	17	27	km3v	figs-you	ἀντὶ ἐμοῦ καὶ σοῦ	1	for me and you	ఇక్కడ ""మీరు"" ఏకవచనం పేతురును సూచిస్తుంది. ప్రతి మనిషి అర షెకెల్ పన్ను చెల్లించాల్సి వచ్చింది. కాబట్టి యేసు పేతురు తమ పన్నులు చెల్లించడానికి ఒక షెకెల్ సరిపోతుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	18	intro	m4y6			0		# మత్తయి 18 సాధారణ గమనికలు <br><br># ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేక అంశాలు <br><br>## ఇతర అనుచరులు తమకు వ్యతిరేకంగా పాపం చేసినప్పుడు యేసు అనుచరులు ఏమి చేయాలి? <br><br> యేసు తన అనుచరులు ఒకరినొకరు బాగా చూసుకోవాలని ఒకరిపై ఒకరు కోపంగా ఉండకూడదని బోధించారు. ఇంతకుముందు అదే పాపం చేసినా, తాను చేసిన పాపానికి పశ్చాత్తాపపడే వారిని వారు క్షమించాలి. తన పాపానికి పశ్చాత్తాపపడకపోతే, యేసు అనుచరులు అతనితో ఒంటరిగా లేదా ఒక చిన్న సమూహంలో మాట్లాడాలి. ఆ తరువాత అతను ఇంకా పశ్చాత్తాపపడక పోతే, యేసు అనుచరులు అతన్ని దోషిగా భావించవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/repent]] మరియు [[rc://te/tw/dict/bible/kt/sin]])
MAT	18	1	f7zv			0	General Information:	[మత్తయి 18:35](./18/35.md) గుండా వెళుతున్న కథలోని క్రొత్త భాగానికి ఇది ప్రారంభం, ఇక్కడ యేసు పరలోక రాజ్యంలో జీవితం గురించి బోధిస్తాడు. ఇక్కడ, శిష్యులకు బోధించడానికి యేసు ఒక చిన్న పిల్లవాడిని ఉపయోగిస్తాడు.
MAT	18	1	iri5		τίς ἄρα μείζων ἐστὶν	1	Who is greatest	ఎవరు చాలా ముఖ్యమైనవారు లేదా ""మనలో ఎవరు చాలా ముఖ్యమైనవారు
MAT	18	1	pp31	figs-metonymy	ἐν τῇ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	in the kingdom of heaven	పరలోకరాజ్యం"" అనే పదం దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. ఈ పదబంధాన్ని మత్తయి పుస్తకంలో మాత్రమే ఉపయోగిస్తారు. వీలైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" ఉంచండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుని రాజ్యంలో"" లేదా ""పరలోకంలో ఉన్న మన దేవుడు భూమిపై తన పాలనను స్థాపించినప్పుడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	18	3	qb44		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఇది యేసు తరువాత చెప్పినదానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	18	3	fs1e	figs-doublenegatives	ἐὰν μὴ στραφῆτε…τὰ παιδία, οὐ μὴ εἰσέλθητε	1	unless you turn ... children, you will in no way enter	దీనిని సానుకూల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు తప్పక మారాలి .. పిల్లలు ప్రవేశించడానికి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
MAT	18	3	ewj5	figs-simile	γένησθε ὡς τὰ παιδία	1	become like little children	శిష్యులకు ఎవరు చాలా ముఖ్యమైన వారనే దానితో వారు ఆందోళన చెందకూడదని బోధించడానికి యేసు ఒక ఉపమానాన్ని ఉపయోగిస్తాడు. వారు చిన్నపిల్లల్లా వినయంగా మారడానికి ఆందోళన చెందాలి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	18	3	ch9p	figs-metonymy	εἰσέλθητε εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν	1	enter the kingdom of heaven	పరలోకరాజ్యం"" అనే పదం దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. ఈ పదబంధాన్ని మత్తయి పుస్తకంలో మాత్రమే ఉపయోగిస్తారు. వీలైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" ఉంచండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుని రాజ్యంలో ప్రవేశించండి"" లేదా ""భూమిపై తన పాలనను స్థాపించినప్పుడు పరలోకంలో ఉన్న మన దేవునికి చెందినవాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	18	4	ta7z	figs-simile		0		శిష్యులు దేవుని రాజ్యంలో ప్రాముఖ్యత పొందాలంటే వారు పిల్లల్లాగే వినయంగా ఉండాలని యేసు బోధించడం కొనసాగిస్తున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	18	4	f9t5		ἐστιν ὁ μείζων	1	is the greatest	చాలా ముఖ్యమైనది లేదా ""చాలా ముఖ్యమైనదై
MAT	18	4	gf8l	figs-metonymy	ἐν τῇ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	in the kingdom of heaven	పరలోకరాజ్యం"" అనే పదం దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. ఈ పదబంధాన్ని మత్తయి పుస్తకంలో మాత్రమే ఉపయోగిస్తారు. వీలైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" ఉంచండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుని రాజ్యంలో"" లేదా ""పరలోకంలో ఉన్న మన దేవుడు భూమిపై తన పాలనను స్థాపించినప్పుడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	18	5	dz1i	figs-metonymy	ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου	1	in my name	ఇక్కడ ""నా పేరు"" మొత్తం వ్యక్తిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా వల్ల"" లేదా ""అతను నా శిష్యుడైనందున"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	18	5	ik3r		καὶ ὃς ἐὰν…ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου, ἐμὲ δέχεται	1	Whoever ... in my name receives me	యేసు అంటే అతన్ని స్వాగతించడం లాంటిదే. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరైనా .. నా పేరులో, అతను నన్ను స్వాగతిస్తున్నట్లుగా ఉంది"" లేదా ""ఎవరైనా .. నా పేరులో, అతను నన్ను స్వాగతించినట్లుగా ఉంటుంది
MAT	18	6	ghp3	figs-activepassive	κρεμασθῇ μύλος ὀνικὸς περὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ, καὶ καταποντισθῇ ἐν τῷ πελάγει τῆς θαλάσσης	1	a great millstone should be hung about his neck, and that he should be sunk into the depths of the sea	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరైనా తన మెడలో ఒక గొప్ప తిరుగటిరాయిని ఉంచి లోతైన సముద్రంలోకి విసిరితే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	18	6	w3uz		μύλος	1	millstone	ఇది గోధుమలను పిండిచెయ్యడానికి ఉపయోగించే పెద్ద, భారీ, వృత్తాకార రాయి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక భారీ రాయి
MAT	18	7	cl5i			0	Connecting Statement:	యేసు శిష్యులకు బోధించడానికి ఒక చిన్న పిల్లవాడిని ఉపయోగించడం కొనసాగిస్తున్నాడు. పిల్లలను పాపానికి గురిచేసే భయంకరమైన పరిణామాలకు వ్యతిరేకంగా హెచ్చరించాడు.
MAT	18	7	ees6	figs-metonymy	τῷ κόσμῳ	1	to the world	ఇక్కడ ""ప్రపంచం"" ప్రజలను సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రపంచ ప్రజలకు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	18	7	y7vh	figs-metaphor	τῶν σκανδάλων…ἐλθεῖν τὰ σκάνδαλα…τῷ ἀνθρώπῳ δι’ οὗ τὸ σκάνδαλον ἔρχεται	1	stumbling blocks ... those stumbling blocks come ... the person through whom those stumbling blocks come	ఇక్కడ ""తొట్రుబాటు"" పాపానికి ఒక రూపకం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుషులు పాపానికి కారణమయ్యే విషయాలు .. మనుషులు పాపానికి కారణమయ్యే విషయాలు .. ఇతరులు పాపానికి కారణమయ్యే వ్యక్తి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	18	8	vad7	figs-hyperbole	εἰ δὲ ἡ χείρ σου ἢ ὁ πούς σου σκανδαλίζει σε, ἔκκοψον αὐτὸν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ	1	If your hand or your foot causes you to stumble, cut it off and throw it away from you	ప్రజలు పాపానికి కారణమయ్యే వాటిని వారి జీవితాల నుండి తొలగించడానికి అవసరమైన ఏదైనా చేయాలి అని నొక్కిచెప్పడానికి యేసు ఇక్కడ అతిశయోక్తి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
MAT	18	8	gqi3	figs-you	σου…σε	1	your ... you	ఈ పదాల యొక్క అన్ని సంఘటనలు ఏకవచనం. యేసు సాధారణంగా ప్రజలందరితో మాట్లాడుతున్నాడు. మీ భాష ""మీరు"" అనే బహువచనంతో అనువదించడం మరింత సహజంగా ఉండవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	18	8	pc4d		εἰς τὴν ζωὴν	1	into life	శాశ్వతమైన జీవితంలోకి
MAT	18	8	lhk9	figs-activepassive	ἢ δύο χεῖρας ἢ δύο πόδας ἔχοντα, βληθῆναι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον	1	than to be thrown into the eternal fire having two hands or two feet	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు నిత్య అగ్నిలోకి విసిరినప్పుడు చేతులు కాళ్ళు రెండింటినీ కలిగి ఉండటం కంటే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	18	9	xad4	figs-hyperbole	καὶ εἰ ὁ ὀφθαλμός σου σκανδαλίζει σε, ἔξελε αὐτὸν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ	1	If your eye causes you to stumble, pluck it out and throw it away from you	కంటిని నాశనం చేయాలన్న ఆదేశం, బహుశా శరీరం యొక్క అతి ముఖ్యమైన భాగం, బహుశా ఆయన శ్రోతలు తమ జీవితాల నుండి పాపానికి కారణమయ్యే ఏదైనా తొలగించడానికి అవసరమైన ఏదైనా చేయటం అతిశయోక్తి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
MAT	18	9	q7tw	figs-metaphor	σκανδαλίζει σε	1	causes you to stumble	ఇక్కడ ""తొట్రుబాటు"" పాపానికి ఒక రూపకం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు పాపానికి కారణమవుతారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	18	9	eii2	figs-you	σου…σοῦ	1	your ... you	ఈ పదాల అన్ని సంఘటనలు ఏకవచనం. యేసు సాధారణంగా ప్రజలందరితో మాట్లాడుతున్నాడు. మీ భాషలో ""మీరు"" అనే బహువచనంతో అనువదించడం మరింత సహజంగా ఉండవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	18	9	m8as		εἰς τὴν ζωὴν	1	into life	శాశ్వతమైన జీవితంలోకి
MAT	18	9	r1ie	figs-activepassive	ἢ δύο ὀφθαλμοὺς ἔχοντα βληθῆναι εἰς τὴν Γέενναν τοῦ πυρός	1	than to be thrown into the eternal fire having both eyes	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు నిత్య అగ్నిలోకి విసిరినప్పుడు రెండు కళ్ళు కలిగి ఉండటం కంటే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	18	10	qnc6		ὁρᾶτε	1	See that	జాగ్రత్తగా ఉండండి లేదా ""నిర్ధారించుకోండి
MAT	18	10	e9uf		μὴ καταφρονήσητε ἑνὸς τῶν μικρῶν τούτων	1	you do not despise any of these little ones	మీరు ఈ చిన్న పిల్లలను అప్రధానంగా భావించకూడదు. దీనిని సానుకూల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు ఈ చిన్నపిల్లలకు గౌరవం చూపుతారు
MAT	18	10	j4l5		λέγω γὰρ ὑμῖν	1	For I say to you	ఇది యేసు తరువాత చెప్పిన దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	18	10	xdl9	figs-explicit	ὅτι οἱ ἄγγελοι αὐτῶν ἐν οὐρανοῖς, διὰ παντὸς βλέπουσι τὸ πρόσωπον τοῦ Πατρός μου, τοῦ ἐν οὐρανοῖς	1	that in heaven their angels always look on the face of my Father who is in heaven	అతి ముఖ్యమైన దేవదూతలు మాత్రమే దేవుని సన్నిధిలో ఉండవచ్చని యూదు బోధకులు బోధించారు. యేసు అంటే చాలా ముఖ్యమైన దేవదూతలు ఈ చిన్నపిల్లల గురించి దేవునితో మాట్లాడతారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	18	10	y6n9	figs-idiom	διὰ παντὸς βλέπουσι τὸ πρόσωπον τοῦ Πατρός μου	1	always look on the face of my Father	ఇది ఒక జాతీయం అంటే వారు దేవుని సన్నిధిలో ఉన్నారని అర్థం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎల్లప్పుడూ నా తండ్రికి దగ్గరగా ఉంటుంది"" లేదా ""ఎల్లప్పుడూ నా తండ్రి సమక్షంలోనే ఉంటాయి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	18	10	iq8j	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός μου	1	my Father	దేవునికి యేసుకు మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని వివరించే దేవునికి ఇది ఒక ముఖ్యమైన శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	18	12	xhq2			0	Connecting Statement:	శిష్యులకు బోధించడానికి యేసు ఒక చిన్న పిల్లవాడిని ఉపయోగించడం కొనసాగిస్తున్నాడు. ప్రజల పట్ల దేవుని శ్రద్ధను వివరించడానికి ఒక ఉపమానం చెప్పాడు.
MAT	18	12	idl5	figs-rquestion	τί ὑμῖν δοκεῖ?	1	What do you think?	ప్రజల దృష్టిని ఆకర్షించడానికి యేసు ఈ ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రజలు ఎలా వ్యవహరిస్తారో ఆలోచించండి."" లేదా ""దీని గురించి ఆలోచించండి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	18	12	dm8u	figs-you	ὑμῖν	1	you	ఈ పదం బహువచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	18	12	cv92	translate-numbers	ἑκατὸν…ἐνενήκοντα ἐννέα	1	a hundred ... ninety-nine	100 .. 99 (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	18	12	t5h4	figs-rquestion	οὐχὶ ἀφείς…τὸ πλανώμενον?	1	does he not leave ... astray?	యేసు తన శిష్యులకు బోధించడానికి ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతను ఎప్పుడూ వెళ్లిపోతాడు .. దారితప్పాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	18	13	j5d8	figs-parables	καὶ ἐὰν γένηται εὑρεῖν αὐτό…τοῖς μὴ πεπλανημένοις	1	If he finds it ... that did not go astray	12 వ వచనంలోని ""ఎవరైనా ఉంటే"" అనే పదాలతో ప్రారంభమయ్యే ఉపమానం ముగింపు ఇది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	18	13	at4s	figs-you	αὐτό, ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఇది యేసు తరువాత చెప్పినదానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది. ""మీరు"" అనే పదం బహువచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	18	14	kcy2		οὐκ ἔστιν θέλημα ἔμπροσθεν τοῦ Πατρὸς ὑμῶν, τοῦ ἐν οὐρανοῖς, ἵνα ἀπόληται ἓν τῶν μικρῶν τούτων	1	it is not the will of your Father in heaven that one of these little ones should perish	పరలోకంలో ఉన్న మీ తండ్రి ఈ చిన్నపిల్లలలో ఎవరైనా చనిపోవాలని కోరుకోడు లేదా ""పరలోకంలో ఉన్న మీ తండ్రి ఈ చిన్న పిల్లలలో ఒకరు కూడా చనిపోవాలని కోరుకోడు
MAT	18	14	usa4	figs-you	ὑμῶν	1	your	ఈ పదం బహువచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	18	14	fmm2	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρὸς	1	Father	ఇది దేవునికి ముఖ్యమైన శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	18	15	k6t7			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు క్షమ సయోధ్య గురించి నేర్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	18	15	kpe2		ὁ ἀδελφός σου	1	your brother	ఇది భగవంతునిపై తోటి విశ్వాసిని సూచిస్తుంది, శారీరికంగా సోదరుడు కాదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీ తోటి విశ్వాసి
MAT	18	15	yh3t		ἐκέρδησας τὸν ἀδελφόν σου	1	you will have gained your brother	మీరు మీ సోదరుడితో మీ సంబంధాన్ని మళ్లీ మంచిగా చేసుకుంటారు
MAT	18	16	i25x	figs-metonymy	ἵνα ἐπὶ στόματος δύο μαρτύρων ἢ τριῶν, σταθῇ πᾶν ῥῆμα	1	so that by the mouth of two or three witnesses every word might be verified	ఇక్కడ ""నోరు"" ""మాట"" ఒక వ్యక్తి చెప్పేదాన్ని సూచిస్తాయి. దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీ సోదరుడి గురించి మీరు చెప్పేది నిజమని ఇద్దరు లేదా ముగ్గురు సాక్షులు ధృవీకరించవచ్చు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	18	17	g3aj		ἐὰν…παρακούσῃ αὐτῶν	1	if he refuses to listen to them	మీ తోటి విశ్వాసి మీతో వచ్చిన సాక్షులను వినడానికి నిరాకరిస్తే
MAT	18	17	kx28		τῆς ἐκκλησίας	1	to the church	విశ్వాసుల మొత్తం సమాజానికి
MAT	18	17	xf1a	figs-explicit	ἔστω σοι ὥσπερ ὁ ἐθνικὸς καὶ ὁ τελώνης	1	let him be to you as a Gentile and a tax collector	మీరు అన్యజనులకు లేదా పన్ను వసూలు చేసేవారికి చికిత్స చేసినట్లు అతనికి చికిత్స చేయండి. వారు అతనిని విశ్వాసుల సంఘం నుండి తొలగించాలని ఇది సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	18	18	u2kl		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఇది యేసు తరువాత చెప్పినదానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	18	18	qzq7	figs-you	ὑμῖν	1	you	ఈ పదం యొక్క అన్ని సంఘటనలు బహువచనం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	18	18	bu6i	figs-metaphor	ὅσα ἐὰν δήσητε ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται δεδεμένα ἐν οὐρανῷ, καὶ ὅσα ἐὰν λύσητε ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται λελυμένα ἐν οὐρανῷ	1	whatever things you bind on earth will be bound in heaven; and whatever you release on earth will be released in heaven	ఇక్కడ ""బంధించు"" అనేది ఏదో నిషేధించటానికి ఒక రూపకం, ""విడుదల"" అనేది ఏదో ఒకదాన్ని అనుమతించే ఒక రూపకం. అలాగే, ""పరలోకంలో"" అనేది దేవుణ్ణి సూచించే ఒక మారుపేరు. [మత్తయి 16:19](./16/19.md) లో మీరు ఇలాంటి పదబంధాలను ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""భూమిపై మీరు నిషేధించిన లేదా అనుమతించిన వాటిని పరలోకంలో దేవుడు ఆమోదిస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	18	18	l7na		λέγω ὑμῖν	1	I say to you	ఇది యేసు తరువాత చెప్పినదానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	18	19	cal4	figs-explicit	ἐὰν δύο…ἐξ ὑμῶν	1	if two of you	యేసు మాటకు అర్థం ""మీలో కనీసం ఇద్దరు ఉంటే"" లేదా ""మీలో ఇద్దరు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ ఉంటే"" అని అర్థం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	18	19	c3lf		ἐὰν αἰτήσωνται…αὐτοῖς	1	they ... them	ఇవి ""మీరిద్దరు"" ని సూచిస్తాయి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు .. మీరు
MAT	18	19	gs8w	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός μου	1	my Father	దేవునికి యేసుకు మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని వివరించే దేవునికి ఇది ఒక ముఖ్యమైన శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	18	20	kv9z	figs-explicit	δύο ἢ τρεῖς	1	two or three	యేసు అంటే ""రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ"" లేదా ""కనీసం రెండు"" అని అర్ధం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	18	20	s5rx		συνηγμένοι	1	are gathered	కలుసుకోవడం
MAT	18	20	l7vu	figs-metonymy	εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα	1	in my name	ఇక్కడ ""పేరు"" మొత్తం వ్యక్తిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా వల్ల"" లేదా ""వారు నా శిష్యులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	18	21	cys4	translate-numbers	ἑπτάκις	1	seven times	7 సార్లు (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	18	22	b19x	translate-numbers	ἑβδομηκοντάκις ἑπτά	1	seventy times seven	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) ""70 సార్లు 7"" లేదా 2) ""77 సార్లు."" ఒక సంఖ్యను ఉపయోగించడం గందరగోళంగా ఉంటే, మీరు దానిని ""మీరు లెక్కించగల దానికంటే ఎక్కువ సార్లు"" లేదా ""మీరు ఎల్లప్పుడూ అతనిని క్షమించాలి"" అని అనువదించవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	18	23	n44s			0	Connecting Statement:	క్షమ, సయోధ్య గురించి బోధించడానికి యేసు ఒక ఉపమానాన్ని ఉపయోగిస్తాడు.
MAT	18	23	rqp1	figs-parables	ὡμοιώθη ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	the kingdom of heaven is similar	ఇది ఒక ఉపమానాన్ని పరిచయం చేస్తుంది. [మత్తయి 13:24] (./13/24.md) లో ఇలాంటి ఉపమాన పరిచయాన్ని మీరు ఎలా అనువదించారో చూడండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	18	23	bp72		συνᾶραι λόγον μετὰ τῶν δούλων αὐτοῦ	1	to settle accounts with his servants	అతని సేవకులు వారు చెల్లించాల్సిన మొత్తాన్ని అతనికి చెల్లించాలి
MAT	18	24	d6ne	figs-activepassive	προσηνέχθη εἷς αὐτῷ	1	one servant was brought	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరో రాజు సేవకుడిని తీసుకువచ్చారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	18	24	w3nr	translate-bmoney	μυρίων ταλάντων	1	ten thousand talents	10,000 టాలెంట్లు లేదా ""సేవకుడు ఎప్పుడైనా తిరిగి చెల్లించగల డబ్బు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	18	25	nmz8	figs-activepassive	ἐκέλευσεν αὐτὸν ὁ κύριος πραθῆναι…καὶ ἀποδοθῆναι	1	his master commanded him to be sold ... and payment to be made	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రాజు తన సేవకులను మనిషిని బానిసగా అమ్మమని ఆజ్ఞాపించాడు .. అమ్మకం నుండి వచ్చిన డబ్బుతో అప్పు చెల్లించాలని"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	18	26	thl3	translate-symaction	πεσὼν οὖν…προσεκύνει	1	fell down, bowed down	సేవకుడు రాజును అత్యంత వినయపూర్వకంగా వేడుకున్నట్లు ఇది చూపిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	18	26	cx5z		προσεκύνει αὐτῷ	1	before him	రాజు ముందు
MAT	18	27	j5vp		σπλαγχνισθεὶς	1	he was moved with compassion	అతను సేవకుడి పట్ల కనికరం చూపించాడు
MAT	18	27	vn7l		ἀπέλυσεν αὐτόν	1	released him	అతన్ని వెళ్ళనివ్వండి
MAT	18	28	d2tb	figs-parables		0		యేసు తన శిష్యులకు ఒక ఉపమానం చెబుతూనే ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	18	28	a7jb	translate-bmoney	ἑκατὸν δηνάρια	1	one hundred denarii	100 దేనారాలు లేదా ""వంద రోజుల వేతనాలు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	18	28	uy32		κρατήσας αὐτὸν	1	He grasped him	మొదటి సేవకుడు తన తోటి సేవకుడిని పట్టుకున్నాడు
MAT	18	28	b7u9		κρατήσας	1	grasped	పట్టుకున్నాడు లేదా ""ఒడిసి పట్టాడు
MAT	18	29	i21c	translate-symaction	πεσὼν	1	fell down	తోటి సేవకుడు మొదటి సేవకుడిని అత్యంత వినయపూర్వకంగా వేడుకున్నట్టు ఇది చూపిస్తుంది. [మత్తయి 18:26] (./18/26.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	18	29	iv8y		παρεκάλει αὐτὸν	1	and implored him	అతనిని వేడుకున్నాడు
MAT	18	30	fn3t	figs-parables		0		యేసు తన శిష్యులకు ఒక ఉపమానం చెబుతూ ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	18	30	t8wb		ἀπελθὼν, ἔβαλεν αὐτὸν εἰς φυλακὴν	1	he went and threw him into prison	మొదటి సేవకుడు వెళ్లి తన తోటి సేవకుడిని జైలులో పడేశాడు
MAT	18	31	w9n2		οἱ σύνδουλοι αὐτοῦ	1	his fellow servants	ఇతర సేవకులు
MAT	18	31	nx9k		διεσάφησαν τῷ κυρίῳ ἑαυτῶν	1	told their master	రాజుకు చెప్పారు
MAT	18	32	pfc2	figs-parables		0		యేసు తన శిష్యునికి ఒక ఉపమానం చెబుతూనే ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	18	32	txr7		τότε προσκαλεσάμενος αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ	1	Then that servant's master called him	అప్పుడు రాజు మొదటి సేవకుడిని పిలిచాడు
MAT	18	32	wgs1		παρεκάλεσάς με	1	you implored me	నీవు నన్ను వేడుకున్నావు
MAT	18	33	jw37	figs-rquestion	οὐκ ἔδει καὶ σὲ ἐλεῆσαι…σὲ ἠλέησα?	1	Should you not have ... you?	మొదటి సేవకుడిని తిట్టడానికి రాజు ఒక ప్రశ్న ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీకు ఉండాలి .. మీరు!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	18	34	l7ks			0	General Information:	[మత్తయి 18: 1](./18/01.md) లో ప్రారంభమైన కథ యొక్క భాగం ఇది, ఇక్కడ యేసు పరలోక రాజ్యంలో జీవితం గురించి బోధిస్తాడు.
MAT	18	34	mkm7			0	Connecting Statement:	క్షమాపణ సయోధ్య గురించి యేసు తన ఉపమానాన్ని ముగించాడు.
MAT	18	34	big9		ὁ κύριος αὐτοῦ	1	His master	రాజు
MAT	18	34	e95u	figs-explicit	παρέδωκεν αὐτὸν	1	handed him over	అతనికి ఇచ్చింది. చాలావరకు రాజు స్వయంగా మొదటి సేవకుడిని హింసించేవారి వద్దకు తీసుకు పోలేదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతను తన సేవకులను తనకు ఇవ్వమని ఆదేశించాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	18	34	j7s3		τοῖς βασανισταῖς	1	to the torturers	తనను హింసించే వారికి
MAT	18	34	e14m	figs-activepassive	τὸ ὀφειλόμενον	1	that was owed	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మొదటి సేవకుడు రాజుకు రుణపడి ఉన్నాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	18	35	pm1d	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατήρ μου ὁ οὐράνιος	1	my heavenly Father	దేవునికి యేసుకు మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని వివరించే ఒక ముఖ్యమైన దేవుని శీర్షిక ఇది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	18	35	q8p9	figs-you	ὑμῖν…ὑμῶν	1	to you ... your	ఈ పదాల యొక్క అన్ని సంఘటనలు బహువచనం. యేసు తన శిష్యులతో మాట్లాడుతున్నాడు, కాని ఈ ఉపమానం విశ్వాసులందరికీ వర్తించే ఒక సాధారణ సత్యాన్ని బోధిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	18	35	c4fw	figs-metonymy	ἀπὸ τῶν καρδιῶν ὑμῶν	1	from your heart	ఇక్కడ ""హృదయం"" అనేది ఒక వ్యక్తి యొక్క అంతర్గత జీవికి ఒక మారుపేరు. ""మీ హృదయం నుండి"" అనే పదం ""హృదయపూర్వకంగా"" అని అర్ధం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""హృదయపూర్వకంగా"" లేదా ""పూర్తిగా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	19	intro	ewl5			0		# మత్తయి 19 సాధారణ గమనికలు <br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేక అంశాలు <br><br>### విడాకులు <br><br> యేసు విడాకుల గురించి బోధించాడు ఎందుకంటే విడాకుల గురించి యేసు బోధలు తప్పు అని ప్రజలు భావించాలని పరిసయ్యులు కోరుకున్నారు ([మత్తయి 19:3-12](./03.md)). వివాహం సృష్టించినప్పుడు దేవుడు మొదట చెప్పిన దాని గురించి యేసు మాట్లాడాడు. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలో మాట్లాడే ముఖ్యమైన గణాంకాలు <br><br>### అన్యాపదేశం <br><br> యేసు తన శ్రోతలు దేవుణ్ణి గురించి ఆలోచించాలనుకున్నప్పుడు ""పరలోకం"" అనే పదాన్ని తరచుగా చెబుతాడు. దేవుడు, పరలోకంలో నివసించేవాడు ([మత్తయి 1:12] (././mat/01/12.md)).
MAT	19	1	nj6t	writing-background		0	General Information:	[మత్తయి 22:46](./22/46.md) గుండా వెళుతున్న కథలోని క్రొత్త భాగానికి ఇది ప్రారంభం, ఇది యూదాలో యేసు పరిచర్య చేసినట్లు చెబుతుంది. ఈ వచనాలు యేసు యూదాలో ఎలా వచ్చాడనే దాని నేపథ్య సమాచారాన్ని అందిస్తాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-background]])
MAT	19	1	ap4g		ἐγένετο, ὅτε	1	It came about that when	ఈ పదం యేసు బోధల నుండి కథను తరువాత జరిగినా దానికి మారుస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎప్పుడు"" లేదా ""తరువాత
MAT	19	1	c5j9	figs-metonymy	ἐτέλεσεν…τοὺς λόγους τούτους	1	had finished these words	ఇక్కడ ""పదాలు"" యేసు బోధించినదాన్ని సూచిస్తుంది [మత్తయి 18: 1] (./18/01.md). ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ విషయాలు బోధించడం పూర్తయింది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	19	1	d83m		ἀπὸ	1	departed from	నుండి దూరంగా లేదా ""ఎడమ
MAT	19	3	kg12			0	Connecting Statement:	యేసు వివాహం విడాకుల గురించి నేర్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	19	3	gl85		προσῆλθον αὐτῷ	1	came to him	యేసు దగ్గరకు వచ్చింది
MAT	19	3	s8jq		πειράζοντες αὐτὸν καὶ λέγοντες	1	testing him, saying to him	ఇక్కడ ""పరీక్షించినది"" ప్రతికూల కోణంలో ఉపయోగించబడుతుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆయనను అడగడం ద్వారా సవాలు చేసాడు"" లేదా "" ఆయనను అడగడం ద్వారా ఇరకాటంలో పెట్టాలనుకున్నాడు
MAT	19	4	ncb6	figs-rquestion	οὐκ ἀνέγνωτε, ὅτι ὁ ποιήσας ἀπ’ ἀρχῆς, ἄρσεν καὶ θῆλυ, ἐποίησεν αὐτοὺς?	1	Have you not read that he who made them from the beginning made them male and female?	పురుషులు, స్త్రీలు వివాహం గురించి లేఖనం ఏమి చెబుతుందో పరిసయ్యులకు గుర్తు చేయడానికి యేసు ఈ ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు ప్రజలను సృష్టించినప్పుడు మొదట్లో వారిని మగ, ఆడవారిగా చేశాడని మీరు ఖచ్చితంగా చదివారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	19	5	n8zn			0	General Information:	5 వ వచనంలో, భార్యాభర్తలు విడాకులు తీసుకోకూడదని చూపించడానికి యేసు ఆదికాండము నుండి ఉటంకించాడు.
MAT	19	5	q71w	figs-explicit	καὶ εἶπεν, ἕνεκα τούτου…εἰς σάρκα μίαν?	1	He who made them also said, 'For this reason ... flesh.'	పరిసయ్యులు లేఖనం నుండి అర్థం చేసుకోవాలని యేసు కోరిన దానిలో ఇది ఒక భాగం. ప్రత్యక్ష వచనం పరోక్ష వచనంగా వ్యక్తీకరించబడుతుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు కూడా ఈ కారణంతోనే చెప్పాడని మీకు తెలుసు .. శరీరం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	19	5	phz3		ἕνεκα τούτου	1	For this reason	ఆదాము హవ్వల గురించి ఆదికాండం కథలోని ఉల్లేఖనంలో ఇది ఒక భాగం. ఆ సందర్భంలో, ఒక మనిషి తన తండ్రిని తల్లిని విడిచిపెట్టడానికి కారణం, దేవుడు స్త్రీని పురుషుని తోడుగా సృష్టించాడు.
MAT	19	5	af1r		κολληθήσεται τῇ γυναικὶ αὐτοῦ	1	join to his wife	తన భార్యకు దగ్గరగా ఉండండి లేదా ""భార్యతో కలిసి జీవించండి
MAT	19	5	m83j	figs-metaphor	ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν	1	the two will become one flesh	భార్యాభర్తల ఐక్యతను నొక్కి చెప్పే రూపకం ఇది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు ఒక వ్యక్తిలా అవుతారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	19	6	m4b7	figs-metaphor	ὥστε οὐκέτι εἰσὶν δύο, ἀλλὰ σὰρξ μία	1	So they are no longer two, but one flesh	భార్యాభర్తల ఐక్యతను నొక్కి చెప్పే రూపకం ఇది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కాబట్టి భార్యాభర్తలు ఇకపై ఇద్దరు వ్యక్తుల్లా ఉండరు, వారు ఒకే వ్యక్తిలా ఉంటారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	19	7	jxs2		λέγουσιν αὐτῷ	1	They said to him	పరిసయ్యులు యేసుతో అన్నారు
MAT	19	7	ugf4		ἐνετείλατο	1	command us	మా యూదులకు ఆజ్ఞాపించాడు.
MAT	19	7	xml9		βιβλίον ἀποστασίου	1	certificate of divorce	వివాహాన్ని చట్టబద్ధంగా ముగించే పత్రం ఇది.
MAT	19	8	zu87	figs-metaphor	πρὸς τὴν σκληροκαρδίαν ὑμῶν	1	For your hardness of heart	హృదయ కాఠిన్యం"" అంటే ""మొండితనం"" అని అర్ధం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీ మొండితనం కారణంగా"" లేదా ""మీరు మొండి పట్టుదలగలవారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	19	8	ve9e	figs-you	τὴν σκληροκαρδίαν ὑμῶν…ἐπέτρεψεν ὑμῖν…τὰς γυναῖκας ὑμῶν	1	your hardness ... allowed you ... your wives	ఇక్కడ ""మీరు"" ""మీ"" బహువచనం. యేసు పరిసయ్యులతో మాట్లాడుతున్నాడు, కాని మోషే ఈ ఆదేశాన్ని చాలా సంవత్సరాల క్రితం వారి పూర్వీకులకు ఇచ్చాడు. మోషే ఆదేశం సాధారణంగా యూదులందరికీ వర్తిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	19	8	mgx9	figs-metonymy	ἀπ’ ἀρχῆς δὲ	1	from the beginning	ఇక్కడ ""ప్రారంభం"" అనేది దేవుడు మొదట స్త్రీ పురుషులను సృష్టించిన దాన్ని సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	19	9	eq8z		λέγω…ὑμῖν	1	I say to you	ఇది యేసు తరువాత చెప్పిన దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	19	9	yl3x	figs-ellipsis	γαμήσῃ ἄλλην	1	marries another	మీరు అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని స్పష్టం చేయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మరొక స్త్రీని వివాహం చేసుకుంటాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	19	9	ps45	translate-textvariants	καὶ ὁ ἀπολελυμένην γαμήσας μοιχᾶται	1	and the man who marries a woman who is divorced commits adultery	చాలా ప్రారంభ వాచకాల్లో ఈ పదాలు లేవు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-textvariants]])
MAT	19	11	h3a3	figs-activepassive	δέδοται	1	who are allowed	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు ఎవరిని అనుమతిస్తాడో"" లేదా ""దేవుడు ఎవరికి సామర్థ్యం ఇస్తాడో"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	19	12	yvb8	figs-explicit	εἰσὶν γὰρ εὐνοῦχοι, οἵτινες ἐκ κοιλίας μητρὸς ἐγεννήθησαν οὕτως	1	For there are eunuchs who were that way from their mother's womb	మీరు అవ్యక్త సమాచారాన్ని స్పష్టంగా చేయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎందుకంటే పురుషులు వివాహం చేసుకోకుండా ఉండే వివిధ కారణాలు ఉన్నాయి. ఉదాహరణకు, నపుంసకులుగా జన్మించిన పురుషులు ఉన్నారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	19	12	m1r9	figs-activepassive	εἰσὶν εὐνοῦχοι οἵτινες εὐνουχίσθησαν ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων	1	there are eunuchs who were made eunuchs by men	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇతర పురుషులు నపుంసకులను చేసిన పురుషులు ఉన్నారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	19	12	g4bw	figs-metaphor	εὐνοῦχοι οἵτινες εὐνούχισαν ἑαυτοὺς	1	eunuchs who made themselves eunuchs	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) ""తమ జననాంగాలను తొలగించి తమను తాము నపుంసకులుగా చేసుకున్న పురుషులు"" లేదా 2) ""అవివాహితులు లైంగికంగా స్వచ్ఛంగా ఉండటానికి ఎంచుకున్న పురుషులు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	19	12	r78n	figs-metonymy	διὰ τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν	1	for the sake of the kingdom of heaven	ఇక్కడ ""పరలోకరాజ్యం"" దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. ఈ పదబంధం మత్తయి పుస్తకంలో మాత్రమే కనిపిస్తుంది. వీలైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" ఉంచండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కాబట్టి వారు పరలోకంలో మన దేవునికి మంచి సేవ చేయగలరు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	19	12	hqu1		χωρεῖν, χωρείτω	1	receive this teaching ... receive it	ఈ బోధను అంగీకరించండి .. అంగీకరించండి
MAT	19	13	wjb5			0	Connecting Statement:	యేసు చిన్న పిల్లలను స్వీకరిస్తాడు ఆశీర్వదిస్తాడు.
MAT	19	13	wu52	figs-activepassive	προσηνέχθησαν αὐτῷ παιδία	1	some little children were brought to him	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కొంతమంది చిన్న పిల్లలను యేసు వద్దకు తీసుకువచ్చారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	19	14	t6cm		ἄφετε	1	Permit	అనుమతిస్తాయి
MAT	19	14	m219		μὴ κωλύετε αὐτὰ ἐλθεῖν πρός με	1	do not forbid them to come to me	వారు నా దగ్గరకు రాకుండా ఆపకండి
MAT	19	14	l1bq	figs-metonymy	τῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	for the kingdom of heaven belongs to such ones	ఇక్కడ ""పరలోకరాజ్యం"" దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. ఈ పదబంధం మత్తయి పుస్తకంలో మాత్రమే కనిపిస్తుంది. వీలైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" ఉంచండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎందుకంటే పరలోకంలో ఉన్న మన దేవుడు భూమిపై తన పాలనను స్థాపించినప్పుడు, అతను ఇలాంటి వాటికి రాజు అవుతాడు"" లేదా ""దేవుడు ఇలాంటి వాటిని తన రాజ్యంలోకి అనుమతిస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	19	14	za2g	figs-simile	τῶν…τοιούτων ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	belongs to such ones	పిల్లల్లాంటి వారికి చెందినది. ఇది ఒక ఉపమానం అంటే పిల్లల్లాగా వినయంగా ఉన్నవారు దేవుని రాజ్యంలో ప్రవేశిస్తారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	19	16	g9us			0	Connecting Statement:	యేసు ధనవంతుడికి తనను అనుసరించడానికి ఎంత ఖర్చవుతుందో వివరించేటప్పుడు ఈ దృశ్యం వేరే సమయానికి మారుతుంది.
MAT	19	16	vj7t		ἰδοὺ	1	Behold	ఇదిగో"" అనే పదం కథలోని క్రొత్త వ్యక్తిని గురించి మనల్ని హెచ్చరిస్తుంది. మీ భాషకు దీన్ని చేసే మార్గం ఉండవచ్చు.
MAT	19	16	bw9n		ἀγαθὸν	1	good thing	దీని అర్థం దేవుణ్ణి ప్రసన్నం చేసే విషయం.
MAT	19	17	sce3	figs-rquestion	τί με ἐρωτᾷς περὶ τοῦ ἀγαθοῦ?	1	Why do you ask me about what is good?	మంచి ఏమిటో యేసును అడగడానికి గల కారణం గురించి ఆలోచించమని మనిషిని ప్రోత్సహించడం కోసం యేసు ఈ అలంకారిక ప్రశ్న అడుగుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు మంచి గురించి నన్ను అడగండి"" లేదా ""మంచి గురించి ఎందుకు నన్ను అడుగుతున్నారో ఆలోచించండి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	19	17	d4sh		εἷς ἐστιν ὁ ἀγαθός	1	Only one is good	దేవుడు మాత్రమే పూర్తిగా మంచివాడు
MAT	19	17	d7fd		εἰς τὴν ζωὴν εἰσελθεῖν	1	to enter into life	నిత్యజీవము పొందటానికి
MAT	19	19	zv5n		ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου	1	love your neighbor	యూదు ప్రజలు తమ పొరుగువారు ఇతర యూదులు మాత్రమే అని నమ్మారు. మనుషులందరినీ చేర్చడానికి యేసు ఆ నిర్వచనాన్ని విస్తరిస్తున్నాడు.
MAT	19	21	m57c		εἰ θέλεις	1	If you wish	మీకు కావాలంటే
MAT	19	21	zic9	figs-nominaladj	πτωχοῖς	1	to the poor	ఈ నామమాత్ర విశేషణం విశేషణంగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పేదవారికి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
MAT	19	21	e4vs	figs-metaphor	ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανοῖς	1	you will have treasure in heaven	పరలోకంలో నిధి"" అనే పదం దేవుని నుండి వచ్చిన బహుమతిని సూచించే ఒక రూపకం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు మీకు పరలోకంలో ప్రతిఫలమిస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	19	23	ass2			0	Connecting Statement:	తనను అనుసరించడానికి భౌతిక సంపద సంబంధాలను వదులుకున్న దానికి ప్రతిఫలాలను యేసు తన శిష్యులకు వివరించాడు.
MAT	19	23	r93j		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఈ పదం యేసు తరువాత చెప్పినదానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	19	23	ean2	figs-metonymy	εἰσελεύσεται εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν	1	to enter the kingdom of heaven	ఇక్కడ ""పరలోకరాజ్యం"" దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. ఈ పదబంధం మత్తయి పుస్తకంలో మాత్రమే కనిపిస్తుంది. వీలైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" ఉంచండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకంలో ఉన్న మన దేవుణ్ణి తమ రాజుగా అంగీకరించడం"" లేదా ""దేవుని రాజ్యంలో ప్రవేశించడం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	19	24	c8l5	figs-hyperbole	ὐκοπώτερόν ἐστιν…τὴν Βασιλείαν Θεοῦ	1	it is easier ... kingdom of God	ధనవంతులు దేవుని రాజ్యంలోకి ప్రవేశించడం ఎంత కష్టమో వివరించడానికి యేసు అతిశయోక్తిని ఉపయోగిస్తాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
MAT	19	24	dip3		τρήματος ῥαφίδος	1	the eye of a needle	సూది చివరన ఉన్న రంధ్రం, దీని ద్వారా దారం వెళుతుంది
MAT	19	25	sl38	figs-explicit	ἐξεπλήσσοντο	1	they were very astonished	శిష్యులు ఆశ్చర్యపోయారు. దేవుడు ఒకరిని ఆమోదించాడని రుజువు అతనికి ఉన్న సిరిసంపదలే అని వారు నమ్ముతున్నందున వారు ఆశ్చర్యపోయారని సూచించబడింది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	19	25	d389	figs-rquestion	τίς ἄρα δύναται σωθῆναι?	1	Who then can be saved?	శిష్యులు తమ ఆశ్చర్యాన్ని నొక్కి చెప్పడానికి ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తారు. దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అప్పుడు దేవుడు రక్షించే వారెవరూ లేరుగదా!"" లేదా ""అప్పుడు శాశ్వతమైన జీవితాన్ని పొందేవారు ఎవరూ లేరు!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	19	27	yp3h		ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα	1	we have left everything	మేము మా సంపద మొత్తాన్ని విడిచిపెట్టాము లేదా ""మేము మా ఆస్తులన్నింటినీ వదులుకున్నాము
MAT	19	27	sp61		τί ἄρα ἔσται ἡμῖν?	1	What then will we have?	దేవుడు మనకు ఏ మంచి విషయం ఇస్తాడు?
MAT	19	28	pm6v		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఈ పదం యేసు తరువాత చెప్పినదానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	19	28	j89c	figs-metonymy	ἐν τῇ παλιγγενεσίᾳ	1	in the new age	కొత్త సమయంలో. దేవుడు అన్నింటినీ పునరుద్ధరించినప్పుడు ఇది సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు అన్నింటినీ క్రొత్తగా చేసే సమయంలో"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	19	28	gey2	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	యేసు తనను గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	19	28	sx2j	figs-metonymy	καθίσῃ…ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ	1	sits on his glorious throne	తన సింహాసనంపై కూర్చోవడం రాజుగా పాలించడాన్ని సూచిస్తుంది. ఆయన సింహాసనం మహిమాన్వితమైనది, అతని పాలన మహిమాన్వితమైనదని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తన అద్భుతమైన సింహాసనంపై రాజుగా కూర్చున్నాడు"" లేదా ""రాజుగా మహిమాన్వితంగా నియమిస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	19	28	rx2u	figs-metonymy	καθήσεσθε…ἐπὶ δώδεκα θρόνους	1	sit upon twelve thrones	ఇక్కడ సింహాసనాలపై కూర్చోవడం రాజులుగా పాలించడాన్ని సూచిస్తుంది. శిష్యులు సింహాసనంపై ఉన్న యేసుతో సమానం కాదు. వారు ఆయన నుండి అధికారాన్ని పొందుతారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""12 సింహాసనాలపై రాజులుగా కూర్చోండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	19	28	ci3t	figs-metonymy	τὰς δώδεκα φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ	1	the twelve tribes of Israel	ఇక్కడ ""తెగలు"" అంటే ఆ తెగల ప్రజలను సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇశ్రాయేలు యొక్క 12 తెగల ప్రజలు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	19	29	gq8p	figs-metonymy	ἕνεκεν τοῦ ἐμοῦ ὀνόματός	1	for my name's sake	ఇక్కడ ""పేరు"" మొత్తం వ్యక్తిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా వల్ల"" లేదా ""అతను నన్ను నమ్ముతున్నందున"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	19	29	bzt3	translate-numbers	ἑκατονταπλασίονα λήμψεται	1	receive one hundred times	వారు విడిచిపెట్టిన దానికంటే 100 రెట్లు మంచి వస్తువులను దేవుని నుండి స్వీకరించండి (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	19	29	z8wb	figs-idiom	ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσει	1	inherit eternal life	ఇది ""దేవుడు వారిని నిత్యజీవంతో ఆశీర్వదిస్తాడు"" లేదా ""దేవుడు వారిని శాశ్వతంగా జీవించేలా చేస్తాడు"" అని అర్ధం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	19	30	u8p3		πολλοὶ δὲ ἔσονται πρῶτοι ἔσχατοι, καὶ ἔσχατοι πρῶτοι	1	But many who are first will be last, and the last will be first	ఇక్కడ ""మొదటి"" ""చివరి"" ప్రజల స్థితి లేదా ప్రాముఖ్యతను సూచిస్తాయి. యేసు ఇప్పుడు ప్రజల హోదాను పరలోకరాజ్యంలో వారి హోదాతో పోలుస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కానీ ఇప్పుడు చాలా ముఖ్యమైనదిగా అనిపించే దానికి చాలా తక్కువ ప్రాముఖ్యత ఉంటుంది, ఇప్పుడు అప్రధానంగా అనిపించే చాలామంది చాలా ముఖ్యమైనవారు
MAT	20	intro	z39h			0		# మత్తయి 20 సాధారణ గమనికలు <br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేక అంశాలు <br><br>### భూస్వామి అతని ద్రాక్షతోట <br><br> యేసు ఈ ఉపమానాన్ని చెబుతాడు ([మత్తయి 20: 1-16] (./01.md)) దేవుడు చెప్పేది సరైనది అని ప్రజలు చెప్పేదానికి భిన్నంగా ఉందని తన శిష్యులకు బోధించడం కోసం.
MAT	20	1	k7sw			0	Connecting Statement:	పరలోక రాజ్యానికి చెందినవారికి దేవుడు ఎలా ప్రతిఫలమిస్తాడో వివరించడానికి, పనివాళ్ళను నియమించుకునే భూస్వామి గురించి యేసు ఒక ఉపమానం చెబుతాడు.
MAT	20	1	q9qc	figs-parables	ὁμοία γάρ ἐστιν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	For the kingdom of heaven is like	ఇది ఉపమానానికి నాంది. [మత్తయి 13:24] (./13/24.md) లోని ఉపమానానికి పరిచయాన్ని మీరు ఎలా అనువదించారో చూడండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	20	2	wd43		συμφωνήσας	1	After he had agreed	యజమాని అంగీకరించిన తరువాత
MAT	20	2	iwk5	translate-bmoney	δηναρίου	1	one denarius	ఇది ఆ సమయంలో రోజువారీ వేతనం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక రోజు వేతనం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]])
MAT	20	2	w9hq		ἀπέστειλεν αὐτοὺς εἰς τὸν ἀμπελῶνα αὐτοῦ	1	he sent them into his vineyard	అతను తన ద్రాక్షతోటలో పని చేయడానికి వారిని పంపించాడు
MAT	20	3	w9m2	figs-parables		0		యేసు ఒక ఉపమానం చెబుతూ ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	20	3	s8ha		καὶ ἐξελθὼν	1	He went out again	భూ యజమాని మళ్ళీ బయటకు వెళ్ళాడు
MAT	20	3	bki1	translate-ordinal	τρίτην ὥραν	1	the third hour	మూడవ గంట ఉదయం తొమ్మిది గంటలకు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-ordinal]])
MAT	20	3	xk4i		ἑστῶτας ἐν τῇ ἀγορᾷ ἀργούς	1	standing idle in the marketplace	ఏమీ చేయకుండా మార్కెట్‌లో నిలబడటం లేదా ""చేయవలసిన పని లేకుండా మార్కెట్‌లో నిలబడటం
MAT	20	3	q3b7		τῇ ἀγορᾷ	1	marketplace	మనుషులు ఆహారం ఇతర వస్తువులను కొనుగోలు చేసి విక్రయించే పెద్ద, బహిరంగ ప్రదేశం
MAT	20	5	g1s7	figs-parables		0		యేసు ఒక ఉపమానం చెబుతూనే ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	20	5	j3zh		πάλιν ἐξελθὼν	1	Again he went out	మళ్ళీ యజమాని బయటకు వెళ్ళాడు
MAT	20	5	pip4	translate-ordinal	περὶ ἕκτην καὶ ἐνάτην ὥραν	1	the sixth hour and again the ninth hour	ఆరవ గంట మధ్యాహ్నం. తొమ్మిదవ గంట మధ్యాహ్నం మూడు గంటలకు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-ordinal]])
MAT	20	5	y513		ἐποίησεν ὡσαύτως	1	did the same	అంటే భూస్వామి మార్కెట్‌కి వెళ్లి కార్మికులను నియమించుకున్నాడు.
MAT	20	6	t8uu	translate-ordinal	τὴν ἑνδεκάτην	1	the eleventh hour	ఇది మధ్యాహ్నం ఐదు గంటలు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-ordinal]])
MAT	20	6	up1w		ἑστῶτας	1	standing idle	ఏమీ చేయకుండా లేదా ""ఏ పని లేకపోవడం
MAT	20	8	hg2p	figs-parables		0		యేసు ఒక ఉపమానం చెబుతూనే ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	20	8	x6iv		ἀρξάμενος ἀπὸ τῶν ἐσχάτων ἕως τῶν πρώτων	1	beginning from the last to the first	మీరు అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని స్పష్టం చేయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చివరిగా పనిచేయడం ప్రారంభించిన కార్మికులతో మొదలై, తరువాత ముందు పనిచేయడం ప్రారంభించిన కార్మికులతో, చివరకు మొదట పనిచేయడం ప్రారంభించిన కార్మికులతో"" లేదా ""మొదట నేను చివరిగా నియమించుకున్న కార్మికులకు చెల్లించండి, తరువాత రోజు ముందు నేను నియమించిన కార్మికులకు చెల్లించండి, చివరకు నేను మొదట నియమించిన కార్మికులకు చెల్లించండి.
MAT	20	9	p7q1	figs-activepassive	οἱ	1	who had been hired	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యజమాని ఎవరిని నియమించుకున్నాడో వారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	20	10	d2bn	translate-bmoney	δηνάριον	1	one denarius	ఇది ఆ సమయంలో రోజువారీ వేతనం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక రోజు వేతనం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]])
MAT	20	11	z2h5	figs-parables		0		యేసు ఒక ఉపమానం చెబుతూ ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	20	11	z9sz		λαβόντες	1	When they received	ఎక్కువ సమయం పనిచేసిన కార్మికులు అందుకున్నప్పుడు
MAT	20	11	d6sy		τοῦ οἰκοδεσπότου	1	the landowner	ద్రాక్షతోట యజమాని
MAT	20	12	qpz4		ἴσους ἡμῖν αὐτοὺς ἐποίησας	1	you have made them equal to us	మీరు మాకు చెల్లించినంత మొత్తాన్ని మీరు వారికి చెల్లించారు
MAT	20	12	vy87	figs-idiom	τοῖς βαστάσασι τὸ βάρος τῆς ἡμέρας καὶ τὸν καύσωνα	1	we who have borne the burden of the day and the scorching heat	రోజు భారాన్ని భరించిన"" అనే పదం ఒక జాతీయం, అంటే ""రోజంతా పనిచేశారు."" ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రోజంతా పని చేసిన మేము, చాల ఎండవేళ కూడా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	20	13	w17c	figs-parables		0		యేసు ఒక ఉపమానం చెబుతూనే ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	20	13	r9f3		ἑνὶ αὐτῶν	1	one of them	ఎక్కువ కాలం పనిచేసిన కూలివారిలో ఒకరు
MAT	20	13	f5mb		ἑταῖρε	1	Friend	ఒక వ్యక్తిని మర్యాదపూర్వకంగా మందలించే సమయంలో మాట్లాడే పదాన్ని ఉపయోగించండి.
MAT	20	13	qbu1	figs-rquestion	οὐχὶ δηναρίου συνεφώνησάς μοι	1	Did you not agree with me for one denarius?	ఫిర్యాదు చేస్తున్న పనివారిని మందలించడానికి భూ యజమాని ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను మీకు ఒక దేనారం ఇస్తానని నేను ముందే అంగీకరించాను."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	20	13	qxn3	translate-bmoney	δηναρίου	1	one denarius	ఇది ఆ సమయంలో రోజువారీ వేతనం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఒక రోజు కూలీ"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]])
MAT	20	15	g5ii	figs-parables		0		పనివారిని నియమించుకునే భూస్వామి గురించి యేసు తన ఉపమానాన్ని ముగించాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	20	15	h3uh	figs-rquestion	ἢ οὐκ ἔξεστίν μοι, ὃ θέλω ποιῆσαι ἐν τοῖς ἐμοῖς?	1	Do I not have the right to do as I want with what belongs to me?	ఫిర్యాదు చేసిన పనివాళ్ళను సరిదిద్దడానికి యజమాని ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను నా స్వంత డబ్బుతో నేను కోరుకున్నదాన్ని చేయగలను."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	20	15	dus3	figs-rquestion	ἢ ὁ ὀφθαλμός σου πονηρός ἐστιν, ὅτι ἐγὼ ἀγαθός εἰμι?	1	Or are you envious because I am generous?	ఫిర్యాదు చేస్తున్న పనివారిని మందలించడానికి యజమాని ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను ఇతరులకు ఉదారంగా ఇస్తున్నప్పుడు అసూయపడకండి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	20	16	k5fe		οὕτως ἔσονται οἱ ἔσχατοι πρῶτοι, καὶ οἱ πρῶτοι ἔσχατοι	1	So the last will be first, and the first last	ఇక్కడ ""మొదటి"" ""చివరి"" అనే మాటలు ప్రజల స్థితి లేదా ప్రాముఖ్యతను సూచిస్తాయి. యేసు ఇప్పుడు ప్రజల హోదాను పరలోకరాజ్యంలో వారి హోదాతో పోలుస్తున్నాడు. [మత్తయి 19:30] (./19/30.md) లో మీరు ఇలాంటి ప్రకటనను ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కాబట్టి ఇప్పుడు అప్రధానంగా అనిపించే వారు చాలా ముఖ్యమైనవారు, ఇప్పుడు చాలా ముఖ్యమైనవిగా కనబడేవారు అతి తక్కువ ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉంటారు
MAT	20	16	bhr5		οὕτως ἔσονται οἱ ἔσχατοι πρῶτοι	1	So the last will be first	ఇక్కడ ఉపమానం ముగిసింది. యేసు మాట్లాడుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అప్పుడు యేసు ఇలా అన్నాడు, 'కాబట్టి చివరిది మొదటిది అవుతుంది'
MAT	20	17	iu9d			0	Connecting Statement:	ఆయన, ఆయన శిష్యులు యెరూషలేముకు వెళ్ళేటప్పుడు యేసు తన మరణం పునరుత్థానం మూడవసారి ముందే చెప్పాడు.
MAT	20	17	b6ia		ἀναβαίνων ὁ Ἰησοῦς εἰς Ἱεροσόλυμα	1	going up to Jerusalem	యెరూషలేము ఒక కొండ పైన ఉంది, కాబట్టి ప్రజలు అక్కడికి వెళ్లడానికి పైకి ప్రయాణించాల్సి వచ్చింది.
MAT	20	18	d3ig		ἰδοὺ, ἀναβαίνομεν	1	See, we are going	శిష్యులకు చెప్పబోయే విషయాలపై శ్రద్ధ వహించాలని యేసు ""చూడండి"" అనే పదాన్ని ఉపయోగిస్తాడు.
MAT	20	18	nf34	figs-inclusive	ἀναβαίνομεν	1	we are going	ఇక్కడ ""మేము"" యేసు శిష్యులను సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-inclusive]])
MAT	20	18	b2f2	figs-activepassive	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου παραδοθήσεται	1	the Son of Man will be delivered	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరైనా మనుష్యకుమారుని అప్పగిస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	20	18	rbl4	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου…αὐτὸν	1	Son of Man ... him	యేసు ఉత్తమ పురుషలో తనను తాను సూచిస్తున్నాడు. అవసరమైతే, మీరు వీటిని ప్రథమ పురుషలో అనువదించవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	20	18	s8uh		κατακρινοῦσιν	1	They will condemn	ప్రధాన యాజకులు, శాస్త్రులు యేసును ఖండిస్తారు.
MAT	20	19	rjq7		καὶ παραδώσουσιν αὐτὸν τοῖς ἔθνεσιν, εἰς τὸ ἐμπαῖξαι	1	and will deliver him to the Gentiles for them to mock	ప్రధాన యాజకులు, లేఖరులు యేసును అన్యజనులకు అప్పగిస్తారు, అన్యజనులు ఆయనను ఎగతాళి చేస్తారు.
MAT	20	19	a9k5		μαστιγῶσαι	1	to flog	ఆయన్ని కొట్టడానికి లేదా ""కొరడాతో కొట్టడానికి
MAT	20	19	pn84	translate-ordinal	τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ	1	third day	మూడవది ""మూడు"" యొక్క సాధారణ రూపం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-ordinal]])
MAT	20	19	c6q1	figs-123person	αὐτὸν…σταυρῶσαι…ἀναστήσεται	1	him ... him ... he	యేసు ఉత్తమ పురుషలో తనను తాను సూచిస్తున్నాడు. అవసరమైతే, మీరు దీన్ని ప్రథమ పురుషలో అనువదించవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	20	19	kr7a	figs-activepassive	ἀναστήσεται	1	he will be raised up	లేపడం"" అనే పదాలు ""మళ్ళీ సజీవంగా"" అనే అర్థం ఇచ్చే ఒక జాతీయం. దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు ఆయన్ని లేపుతాడు"" లేదా ""దేవుడు ఆయన్ని మళ్ళీ బ్రతికిస్టాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	20	20	u67i			0	Connecting Statement:	ఇద్దరు శిష్యుల తల్లి అడిగే ప్రశ్నకు సమాధానంగా, యేసు తన శిష్యులకు అధికారం గురించి పరలోక రాజ్యంలో ఇతరులకు సేవ చేయడం గురించి బోధిస్తాడు.
MAT	20	20	sx75		τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου	1	the sons of Zebedee	యాకోబు, యోహానులు
MAT	20	21	b8xs	figs-metonymy	ἐκ δεξιῶν…ἐξ εὐωνύμων σου	1	at your right hand ... at your left hand	ఇవి అధికారం, గౌరవం ఉన్న స్థానాలు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	20	21	i9n6	figs-metonymy	ἐν τῇ βασιλείᾳ σου	1	in your kingdom	ఇక్కడ ""రాజ్యం"" యేసు రాజుగా పరిపాలించడాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు రాజుగా ఉన్నప్పుడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	20	22	gx17	figs-you	οὐκ οἴδατε	1	You do not know	ఇక్కడ ""మీరు"" బహువచనం. తల్లి, కొడుకులను సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	20	22	i8nx	figs-you	δύνασθε	1	Are you able	ఇక్కడ ""మీరు"" బహువచనం, కానీ యేసు ఇద్దరు కుమారులతో మాత్రమే మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	20	22	f9cy	figs-idiom	πιεῖν τὸ ποτήριον ὃ ἐγὼ μέλλω πίνειν	1	drink the cup that I am about to drink	గిన్నె లోనిది త్రాగటం"" లేదా ""పాత్ర నుండి త్రాగటం"" అంటే బాధను అనుభవించడం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను బాధపడబోయేదాన్ని అనుభవించండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	20	22	d4rf		λέγουσιν	1	They said	జెబెదయి కుమారులు చెప్పారు లేదా ""యాకోబు, యోహాను చెప్పారు
MAT	20	23	m4d2	figs-idiom	τὸ μὲν ποτήριόν μου πίεσθε	1	My cup you will indeed drink	గిన్నెలోనిది త్రాగటం"" లేదా ""పాత్ర నుండి త్రాగటం"" అంటే బాధను అనుభవించడం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను బాధపడుతున్నట్లు మీరు నిజంగా బాధపడతారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	20	23	aq1v	figs-metonymy	δεξιῶν…εὐωνύμων	1	right hand ... left hand	ఇవి అధికారం, ప్రభావం గౌరవం ఉన్న స్థానాలు. [మత్తయి 20:21] (./20/21.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	20	23	sj51	figs-activepassive	οἷς ἡτοίμασται ὑπὸ τοῦ Πατρός μου	1	it is for those for whom it has been prepared by my Father	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా తండ్రి ఆ స్థలాలను సిద్ధం చేసాడు, ఆయన ఎంచుకున్న వారికి ఇస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	20	23	x5f4	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός μου	1	my Father	దేవునికి యేసుకు మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని వివరించే దేవునికి ఇది ఒక ముఖ్యమైన శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	20	24	qxl4		ἀκούσαντες	1	heard this	యాకోబు, యోహాను యేసును అడిగినది విన్నారు
MAT	20	24	la38	figs-explicit	ἠγανάκτησαν περὶ τῶν δύο ἀδελφῶν	1	they were very angry with the two brothers	అవసరమైతే, పది మంది శిష్యులు ఎందుకు కోపంగా ఉన్నారో మీరు స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు ఇద్దరు సోదరుల సంగతి చాలా కోపంగా ఉన్నారు, ఎందుకంటే ప్రతి ఒక్కరూ యేసు పక్కన గౌరవ స్థానంలో కూర్చోవాలని కోరుకున్నారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	20	25	uu67			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు అధికారం గురించి ఇతరులకు సేవ చేయడం గురించిన బోధ ముగించాడు.
MAT	20	25	v2xq		προσκαλεσάμενος αὐτοὺς	1	called them	పన్నెండు మంది శిష్యులను పిలిచాడు.
MAT	20	25	x2ul		οἱ ἄρχοντες τῶν ἐθνῶν κατακυριεύουσιν αὐτῶν	1	the rulers of the Gentiles subjugate them	అన్యజనుల రాజులు తమ ప్రజలను బలవంతంగా పరిపాలించారు
MAT	20	25	gu83		οἱ μεγάλοι	1	their important men	అన్యజనులలో ముఖ్యమైన పురుషులు
MAT	20	25	nb3r		κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν	1	exercise authority over them	ప్రజలపై నియంత్రణ కలిగి ఉంటారు
MAT	20	26	y4qw		ὃς ἐὰν θέλῃ	1	whoever wishes	ఎవరైతే కోరుకుంటారో లేదా ""ఎవరైతే ఆశిస్తారో
MAT	20	27	j3ms		εἶναι πρῶτος	1	to be first	ముఖ్యమైనది
MAT	20	28	m27d	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου…τὴν ψυχὴν αὐτοῦ	1	the Son of Man ... his life	యేసు తన గురించి ఉత్తమ పురుషలో మాట్లాడుతున్నాడు. అవసరమైతే, మీరు దీన్ని ప్రథమ పురుషలో అనువదించవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	20	28	iz71	figs-activepassive	οὐκ ἦλθεν διακονηθῆναι	1	did not come to be served	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇతరులు ఆయనకు సేవ చేయటానికి రాలేదు"" లేదా ""ఇతర వ్యక్తుల చేత నాకు సేవ చేయించుకోటానికి రాలేదు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	20	28	c7r9	figs-ellipsis	ἀλλὰ διακονῆσαι	1	but to serve	మీరు అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని స్పష్టం చేయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కానీ ఇతరులకు సేవ చేయడానికి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	20	28	zh3k	figs-metaphor	καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν	1	to give his life as a ransom for many	యేసు జీవితం ""విమోచన క్రయధనం"" కావడం ప్రజలను వారి పాపాలకు శిక్షించకుండా విడిపించేందుకు శిక్ష పొందటానికి ఒక రూపకం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తన జీవితాన్ని చాలా మందికి ప్రత్యామ్నాయంగా ఇవ్వడం"" లేదా ""చాలా మందిని విడిపించేందుకు ప్రత్యామ్నాయంగా తన ప్రాణం ఇవ్వడం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	20	28	zv1p	figs-idiom	καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ	1	to give his life	ఒకరి ప్రాణం ఇవ్వడం అంటే స్వచ్ఛందంగా మరణించడం, సాధారణంగా ఇతరులకు సహాయం చేయడం కోసం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చనిపోవడానికి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	20	28	hgv7	figs-ellipsis	ἀντὶ πολλῶν	1	for many	మీరు అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని స్పష్టం చేయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చాలా మందికోసం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	20	29	u6ad			0	Connecting Statement:	యేసు ఇద్దరు అంధులను స్వస్థపరిచినట్లు ఇది ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	20	29	ev2t		ἐκπορευομένων αὐτῶν	1	As they went	ఇది శిష్యులను యేసును సూచిస్తుంది.
MAT	20	29	b4tr		ἠκολούθησεν αὐτῷ	1	followed him	యేసును అనుసరించాడు
MAT	20	30	k7mk			0	There were two blind men sitting	దీనిని కొన్నిసార్లు ""ఇదిగో, ఇద్దరు అంధులు కూర్చున్నారు"" అని అనువదించబడింది. కథలోని కొత్త వ్యక్తుల రాక గురించి మత్తయి మనల్ని హెచ్చరిస్తున్నారు. మీ భాషకు దీన్ని చేసే మార్గం ఉండవచ్చు.
MAT	20	30	zz5f		ἀκούσαντες	1	When they heard	ఇద్దరు అంధులు విన్నప్పుడు
MAT	20	30	stz8		παράγει	1	was passing by	యేసు అటుగా పోవడం
MAT	20	30	t577		Υἱὸς Δαυείδ	1	Son of David	యేసు దావీదుకు అక్షరాలా కుమారుడు కాడు, కాబట్టి దీనిని ""దావీదు రాజు వారసుడు"" అని అనువదించవచ్చు. ఏదేమైనా, ""దావీదు కుమారుడు"" కూడా మెస్సీయకు ఒక బిరుదు, ఈ మనుషులు బహుశా ఈ బిరుదు ద్వారా యేసును పిలుస్తున్నారు.
MAT	20	32	f5mw		ἐφώνησεν αὐτοὺς	1	called to them	అంధులను పిలిచారు
MAT	20	32	fd9x		τί θέλετε	1	do you wish	మీకు కావాలా
MAT	20	33	yb39	figs-metaphor	ἵνα ἀνοιγῶσιν οἱ ὀφθαλμοὶ ἡμῶν	1	that our eyes may be opened	కళ్ళు తెరిచినట్లుగా చూడగలిగేలా చెయ్యమని ఈ మనుషులు మాట్లాడుతారు. యేసు మునుపటి ప్రశ్న కారణంగా, వారు తమ కోరికను వ్యక్తం చేస్తున్నారని మనం అర్థం చేసుకోవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు మా కళ్ళు తెరవాలని కోరుకుంటున్నాము"" లేదా ""మేము చూడాలనుకుంటున్నాము"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	20	34	q9iq		σπλαγχνισθεὶς	1	being moved with compassion	కరుణ కలిగి లేదా ""వారి పట్ల కరుణ అనుభూతి చూపి
MAT	21	intro	ni1x			0		# మత్తయి 21 సాధారణ గమనికలు <br><br>## నిర్మాణం ఆకృతీకరణ <br><br> కొన్ని అనువాదాలు చదవడానికి సులభతరం చేయడానికి కవిత్వంలోని ప్రతి పంక్తిని మిగిలిన వచనాల కంటే కుడి వైపున అమర్చుతాయి. పాత నిబంధనలోని పదాలు అయిన 21: 5,16 మరియు 42 లోని కవితలతో ULT దీన్ని చేస్తుంది. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేక అంశాలు <br><br>### గాడిద మరియు గాడిదపిల్ల <br><br> యేసు యెరూషలేములోకి ఒక జంతువుపై స్వారీ చేస్తూ వెళ్ళాడు. ఈ విధంగా ఆయన ఒక ముఖ్యమైన యుద్ధంలో గెలిచిన తరువాత ఒక నగరంలోకి వచ్చిన రాజులా ఉన్నాడు. అలాగే, పాత నిబంధనలోని ఇశ్రాయేలు రాజులు గాడిదలపై ప్రయాణించారు. ఇతర రాజులు గుర్రాలపై ప్రయాణించారు. కాబట్టి యేసు తాను ఇశ్రాయేలు రాజునని, అతను ఇతర రాజుల మాదిరిగా లేడని చూపించాడు. <br><br> మత్తయి, మార్కు, లూకా, యోహాను అందరూ ఈ సంఘటన గురించి రాశారు. శిష్యులు యేసుకోసం ఒక గాడిదను తీసుకువచ్చారని మత్తయి మార్కు రాశారు. యేసు గాడిదను కనుగొన్నాడని యోహాను రాశాడు. వారు ఆయనకు ఒక గాడిద పిల్లను తెచ్చారని లూకా రాశాడు. మత్తయి మాత్రమే ఒక గాడిదకు ఒక పిల్ల ఉంది అని రాశాడు. యేసు గాడిదపై లేదా గాడిద పిల్లపై వచ్చాడేమో తెలియదు. ఈ కథనాలన్నింటినీ యుఎల్‌టిలో కనిపించే విధంగా అనువదించడం ఉత్తమం, అవన్నీ ఒకే విధంగా చెప్పేలా చేయకుండా. (చూడండి: [మత్తయి 21: 1-7] (././మత్తయి/21/01.md), [మార్కు 11: 1-7] (././మార్కు/11/01.md), [లూకా 19 : 29-36] (././లూకా/19/29.md), [యోహాను 12: 14-15] (././యోహాను/12/14.md)) <br><br>### హోసన్నా <br><br> ఇది యేసును యెరూషలేములోకి స్వాగతించడం కోసం ప్రజలు చేసిన నినాదం. ఈ పదం ""మమ్మల్ని రక్షించు"" అని అర్ధం, కాని ప్రజలు దీనిని దేవుణ్ణి స్తుతించటానికి ఉపయోగించారు. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలో సాధ్యమయ్యే ఇతర అనువాద ఇబ్బందులు <br><br>### ""దేవుని రాజ్యం మీ నుండి తీసివేయబడుతుంది"" <br><br> ఈ పదబంధానికి అర్థం ఏమిటో ఖచ్చితంగా. దేవుడు ఏదో ఒక రోజు రాజ్యాన్ని తిరిగి ఇస్తాడో లేదో యేసు అర్థం చేసుకున్నాడో ఎవరికీ తెలియదు ఎవరికీ తెలియదు.
MAT	21	1	f8fs			0	Connecting Statement:	యేసు యెరూషలేములోకి ప్రవేశించిన వైనం ఇక్కడ ప్రారంభమవుతుంది. ఇక్కడ అతను తన శిష్యులకు ఏమి చేయాలో సూచనలు ఇస్తాడు.
MAT	21	1	p3g6	translate-names	Βηθφαγὴ	1	Bethphage	ఇది యెరూషలేముకు సమీపంలో ఉన్న గ్రామం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])
MAT	21	2	wen2	figs-activepassive	ὄνον δεδεμένην	1	a donkey tied up	మీరు దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరైనా కట్టివేసిన గాడిద"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	21	2	pq2e	figs-explicit	δεδεμένην	1	tied up there	గాడిద ఎలా కట్టేసి ఉందో మీరు స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అక్కడ ఒక గుంజకు కట్టివేసి ఉంది"" లేదా ""అక్కడ ఒక చెట్టుకు కట్టివేయబడింది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	21	2	ure7		πῶλον	1	colt	యువ మగ గాడిద
MAT	21	4	lk67			0	General Information:	యెరూషలేములోకి గాడిదపై రావడం ద్వారా యేసు ప్రవచనాన్ని నెరవేర్చాడని చూపించడానికి ఇక్కడ రచయిత జెకర్యా ప్రవక్తను ఉటంకిస్తాడు.
MAT	21	4	irw1		δὲ	1	Now	ప్రధాన కథనంలో విరామం గుర్తించడానికి ఈ పదం ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. యేసు చర్యలు లేఖనాలను ఎలా నెరవేరుస్తాయో ఇక్కడ మత్తయి వివరించాడు.
MAT	21	4	n979	figs-activepassive	τοῦτο…γέγονεν, ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ τοῦ προφήτου	1	this came about that what was spoken through the prophet might be fulfilled	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు చాలా కాలం క్రితం ప్రవక్త ద్వారా చెప్పిన దానిని నెరవేర్చడానికి ఇది జరిగింది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	21	4	x3up	figs-explicit	διὰ τοῦ προφήτου	1	through the prophet	చాలా మంది ప్రవక్తలు ఉన్నారు. మత్తయి జెకర్యా గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రవక్త జెకర్యా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	21	5	whn7		τῇ θυγατρὶ Σιών	1	the daughter of Zion	ఒక నగరం ""కుమార్తె"" అంటే నగర ప్రజలు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సీయోను ప్రజలు"" లేదా ""సీయోనులో నివసించే ప్రజలు
MAT	21	5	jzz6		Σιών	1	Zion	యెరూషలేముకు ఇది మరొక పేరు.
MAT	21	5	fx3v		ἐπὶ ὄνον καὶ ἐπὶ πῶλον, υἱὸν ὑποζυγίου	1	on a donkey—on a colt, the foal of a donkey	ఒక గాడిద మీద, గాడిద పిల్ల మీద"" అనే పదం గాడిద ఒక యువ జంతువు అని వివరిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యువ, మగ గాడిదపై
MAT	21	7	y6en		τὰ ἱμάτια	1	cloaks	ఇవి బయటి దుస్తులు లేదా పొడవాటి అంగీలు.
MAT	21	8	t29s	figs-explicit	ὄχλος ἔστρωσαν ἑαυτῶν τὰ ἱμάτια ἐν τῇ ὁδῷ; ἄλλοι δὲ ἔκοπτον κλάδους ἀπὸ τῶν δένδρων, καὶ ἐστρώννυον ἐν τῇ ὁδῷ	1	crowd spread their cloaks on the road, and others cut branches from the trees and spread them in the road	యేసు యెరూషలేములోకి ప్రవేశిస్తున్నప్పుడు ఆయనకు గౌరవం చూపించే మార్గాలు ఇవి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	21	9	ky4c		ὡσαννὰ	1	Hosanna	ఈ పదానికి ""మమ్మల్ని రక్షించు"" అని అర్ధం, కానీ ""దేవుణ్ణి స్తుతించండి"" అని కూడా అర్ధం.
MAT	21	9	ysb9		τῷ Υἱῷ Δαυείδ	1	the son of David	యేసు దావీదు కొడుకు కాదు, కాబట్టి దీనిని ""దావీదు రాజు వంశస్థుడు"" అని అనువదించవచ్చు. ఏదేమైనా, ""దావీదు కుమారుడు"" కూడా మెస్సీయకు ఒక బిరుదు, ప్రేక్షకులు బహుశా ఈ బిరుదు ద్వారా యేసును పిలుస్తున్నారు.
MAT	21	9	q52t	figs-metonymy	ἐν ὀνόματι Κυρίου	1	in the name of the Lord	ఇక్కడ ""పేరున"" అంటే ""శక్తిలో"" లేదా ""ప్రతినిధిగా"". ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రభువు యొక్క శక్తిలో"" లేదా ""ప్రభువు ప్రతినిధిగా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	21	9	g73z	figs-metonymy	ὡσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις	1	Hosanna in the highest	ఇక్కడ ""అత్యున్నత"" అనేది అత్యున్నత పరలోకం నుండి పరిపాలించే దేవుడిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అత్యున్నత పరలోకంలో ఉన్న దేవుణ్ణి స్తుతించండి"" లేదా ""దేవునికి స్తుతి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	21	10	cb4h	figs-metonymy	ἐσείσθη πᾶσα ἡ πόλις	1	all the city was stirred	ఇక్కడ ""నగరం"" అక్కడ నివసించే ప్రజలను సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నగరం నలుమూలల నుండి చాలా మంది ప్రజల్లో చలనం కలిగింది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	21	10	nqb2		ἐσείσθη	1	stirred	సంతోషిస్తున్నారు.
MAT	21	12	q41c			0	General Information:	13 వ వచనంలో, అమ్మకం దారులను, డబ్బు మార్పిడి చేసేవారిని మందలిస్తూ యేసు యెషయా ప్రవక్త ను ఉటంకించాడు.
MAT	21	12	mc5v			0	Connecting Statement:	యేసు ఆలయంలోకి ప్రవేశించిన తరువాత ఇది ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	21	12	y9j4	figs-explicit	εἰσῆλθεν Ἰησοῦς εἰς τὸ ἱερόν	1	Jesus entered the temple	యేసు అసలు ఆలయంలోకి ప్రవేశించలేదు. ఆలయం చుట్టూ ఉన్న ప్రాంగణంలోకి ప్రవేశించాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	21	12	w7ac		τοὺς πωλοῦντας καὶ ἀγοράζοντας	1	who bought and sold	వ్యాపారులు ఆలయంలో సరైన బలులు అర్పించడానికి ప్రయాణికులు కొన్న జంతువులు ఇతర వస్తువులను విక్రయిస్తున్నారు.
MAT	21	13	guy7		λέγει αὐτοῖς	1	He said to them	యేసు డబ్బు మార్చుకుంటూ, వస్తువులను కొంటూ అమ్ముతూ ఉన్న వారితో అన్నాడు
MAT	21	13	m1jl	figs-activepassive	γέγραπται	1	It is written	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రవక్తలు చాలా కాలం క్రితం వ్రాశారు"" లేదా ""దేవుడు చాలా కాలం క్రితం చెప్పాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	21	13	z8gr	figs-activepassive	ὁ οἶκός μου…κληθήσεται	1	My house will be called	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా ఇల్లు ఇలాఉంటుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	21	13	n9v8		ὁ οἶκός μου	1	My house	ఇక్కడ ""నా"" అనేదిదేవుడిని సూచిస్తుంది ""ఇల్లు"" ఆలయాన్ని సూచిస్తుంది.
MAT	21	13	bd8x	figs-idiom	οἶκος προσευχῆς	1	a house of prayer	ఇది ఒక జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రజలు ప్రార్థించే ప్రదేశం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	21	13	c7l3	figs-metaphor	σπήλαιον λῃστῶν	1	a den of robbers	దేవాలయంలోని వస్తువులను కొనడం అమ్మడం చేస్తున్న వ్యక్తులను తిట్టడానికి యేసు ఒక రూపకాన్ని ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దొంగలు దాగే ప్రదేశం వంటిది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	21	14	rpp3	figs-nominaladj	τυφλοὶ καὶ χωλοὶ	1	the blind and the lame	ఈ నామమాత్ర విశేషణాలు విశేషణాలుగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అంధులు కుంటివారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
MAT	21	14	aku3		χωλοὶ	1	lame	గాయపడిన పాదం లేదా కాలు ఉన్నవారు నడకను కష్టతరం చేస్తారు
MAT	21	15	p7x2			0	General Information:	16 వ వచనంలో, ప్రజలు తనపై ఎలా స్పందించారో సమర్థించడానికి యేసు కీర్తనల నుండి ఉటంకించాడు.
MAT	21	15	hft8		τὰ θαυμάσια	1	the marvelous things	అద్భుతమైన విషయాలు లేదా ""అద్భుతాలు."" [మత్తయి 21:14] (./21/14.md) లోని అంధ, కుంటి ప్రజలను యేసు స్వస్థపరచడాన్ని ఇది సూచిస్తుంది.
MAT	21	15	fqr9		ὡσαννὰ	1	Hosanna	ఈ పదానికి ""మమ్మల్ని రక్షించు"" అని అర్ధం కాని ""దేవుణ్ణి స్తుతించండి"" అని కూడా అర్ధం. [మత్తయి 21: 9] (./21/09.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	21	15	c6k8		τῷ Υἱῷ Δαυείδ	1	the Son of David	యేసు దావీదు యొక్క అసలు కుమారుడు కాదు, కాబట్టి దీనిని ""దావీదు రాజు వంశస్థుడు"" అని అనువదించవచ్చు. ఏదేమైనా, ""దావీదు కుమారుడు"" కూడా మెస్సీయకు ఒక బిరుదు, పిల్లలు బహుశా ఈ బిరుదు ద్వారా యేసును పిలుస్తున్నారు. [మత్తయి 21: 9] (./21/09.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	21	15	r3bs	figs-explicit	ἠγανάκτησαν	1	they became very angry	యేసే క్రీస్తు అని వారు విశ్వసించనందున వారు కోపంగా ఉన్నారని ఇతరులు ఆయనను స్తుతించడాన్ని వారు కోరుకోలేదని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రజలు ఆయనను ప్రశంసిస్తున్నందున వారు చాలా కోపంగా ఉన్నారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	21	16	zx4a	figs-rquestion	ἀκούεις τί οὗτοι λέγουσιν?	1	Do you hear what they are saying?	ప్రధాన యాజకులు, శాస్త్రులు యేసును మందలించటానికి ఈ ప్రశ్న అడుగుతారు ఎందుకంటే వారు ఆయనపై కోపంగా ఉన్నారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీ గురించి ఈ విషయాలు చెప్పడానికి మీరు వారిని అనుమతించకూడదు!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	21	16	luy1	figs-rquestion	οὐδέποτε ἀνέγνωτε…αἶνον?	1	But have you never read ... praise'?	ప్రధాన యాజకులు, శాస్త్రులు తమ గ్రంథాలలో అధ్యయనం చేసిన విషయాలను గుర్తుచేసేందుకు యేసు ఈ ప్రశ్న అడుగుతారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అవును, నేను వాటిని విన్నాను, కాని మీరు గ్రంథాలలో చదివిన వాటిని మీరు గుర్తుంచుకోవాలి .. ప్రశంసించండి."" ""(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	21	16	qa9u	figs-metonymy	ἐκ στόματος νηπίων καὶ θηλαζόντων, κατηρτίσω αἶνον	1	Out of the mouths of little children and nursing infants you have prepared praise	నోటి నుండి"" అనే పదం మాట్లాడటం సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు చిన్న పిల్లలను పలు తాగే శిశువులను దేవుణ్ణి స్తుతించటానికి సిద్ధం చేసారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	21	17	kag5		καταλιπὼν αὐτοὺς	1	Jesus left them	యేసు ప్రధాన యాజకులను, శాస్త్రులను విడిచిపెట్టాడు
MAT	21	18	l3bi			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు విశ్వాసం ప్రార్థన గురించి బోధించడానికి ఒక అత్తి చెట్టును ఉపయోగిస్తాడు.
MAT	21	18	q488		δὲ	1	Now	ప్రధాన కథనంలో విరామం గుర్తించడానికి ఈ పదం ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. ఇక్కడ యేసు ఆకలితో ఉన్నాడని, అందుకే అత్తి చెట్టు వద్ద ఆగిపోతున్నాడని మత్తయి వివరించాడు.
MAT	21	19	h2la		ἐξηράνθη	1	withered	చనిపోయి ఎండిపోయింది
MAT	21	20	q81g	figs-rquestion	πῶς παραχρῆμα ἐξηράνθη ἡ συκῆ?	1	How did the fig tree immediately wither away?	శిష్యులు వారు ఎంత ఆశ్చర్యపోతున్నారో నొక్కి చెప్పడానికి ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అత్తి చెట్టు అంత త్వరగా ఎండిపోయిందని మేము ఆశ్చర్యపోతున్నాము!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	21	20	sk1g		ἐξηράνθη	1	wither away	ఎండిపోయి చనిపోయిండి
MAT	21	21	nd3y		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఈ పదం యేసు తరువాత చెప్పినదానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	21	21	mwl5	figs-doublet	ἐὰν ἔχητε πίστιν καὶ μὴ διακριθῆτε	1	if you have faith and do not doubt	ఈ విశ్వాసం నిజమైనదిగా ఉండాలని నొక్కి చెప్పడానికి యేసు అదే ఆలోచనను సానుకూలంగా ప్రతికూలంగా వ్యక్తం చేశాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు నిజంగా విశ్వసిస్తే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-doublet]])
MAT	21	21	jf9h	figs-quotations	κἂν τῷ ὄρει τούτῳ εἴπητε, ἄρθητι καὶ βλήθητι εἰς τὴν θάλασσαν	1	you will even say to this mountain, 'Be taken up and thrown into the sea,'	మీరు ఈ ప్రత్యక్ష కొటేషన్‌ను పరోక్ష కొటేషన్‌గా అనువదించవచ్చు. ఇది క్రియాశీల రూపంలో కూడా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు ఈ పర్వతాన్ని లేచి సముద్రంలో పడిపొమ్మని కూడా చెప్పగలరు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	21	21	nxi3	figs-activepassive	γενήσεται	1	it will be done	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇది జరుగుతుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	21	23	yi7j			0	Connecting Statement:	మత నాయకులు యేసు అధికారాన్ని ప్రశ్నించిన వృత్తాంతం ఇక్కడ ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	21	23	uge9	figs-explicit	ἐλθόντος αὐτοῦ εἰς τὸ ἱερὸν	1	had come into the temple	యేసు అసలు ఆలయంలోకి ప్రవేశించలేదని సూచిస్తుంది. ఆలయం చుట్టూ ఉన్నప్రాంగణంలోకి ప్రవేశించాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	21	23	s1w6		ταῦτα	1	these things	ఇది యేసు ఆలయంలో బోధించడం స్వస్థపరచడాన్ని సూచిస్తుంది. మునుపటి రోజు యేసు కొనుగోలుదారులను అమ్మకం దారులను తరిమికొట్టడాన్ని కూడా ఇది సూచిస్తుంది.
MAT	21	25	dau4			0	Connecting Statement:	యేసు మత పెద్దలకు ప్రతిస్పందిస్తూ ఉన్నాడు.
MAT	21	25	k1a7		πόθεν ἦν?	1	from where did it come?	అలా చేసే అధికారం అతనికి ఎక్కడ వచ్చింది?
MAT	21	25	vvt5	figs-quotesinquotes	ἐὰν εἴπωμεν, ἐξ οὐρανοῦ, ἐρεῖ ἡμῖν, διὰ τί οὖν οὐκ ἐπιστεύσατε αὐτῷ?	1	If we say, 'From heaven,' he will say to us, 'Why then did you not believe him?	దీనికి కోట్‌లో కోట్స్ ఉన్నాయి. మీరు ప్రత్యక్ష కొటేషన్లను పరోక్ష కొటేషన్లుగా అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యోహాను తన అధికారాన్ని పరలోకం నుండి పొందాడని మేము నమ్ముతున్నామని చెబితే “మీరు అతణ్ణి ఎందుకు నమ్మలేదని యేసు అడుగుతాడు.”
MAT	21	25	xx3b	figs-metonymy	ἐξ οὐρανοῦ	1	From heaven	ఇక్కడ ""పరలోకం"" దేవుణ్ణి సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకంలోని దేవుని నుండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	21	25	jmg7	figs-rquestion	διὰ τί οὖν οὐκ ἐπιστεύσατε αὐτῷ?	1	Why then did you not believe him?	ఈ అలంకారిక ప్రశ్నతో యేసు వారిని మందలించగలడని మత నాయకులకు తెలుసు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అప్పుడు మీరు బాప్తిసమిచ్చే యోహానును నమ్మాలి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	21	26	zxn4	figs-quotesinquotes	ἐὰν δὲ εἴπωμεν, ἐξ ἀνθρώπων,	1	But if we say, 'From men,'	ఇది కోట్‌లోని కోట్. మీరు ప్రత్యక్ష కొటేషన్‌ను పరోక్ష కొటేషన్‌గా అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కానీ యోహాను తన అధికారాన్ని మనుష్యుల నుండి పొందాడని మేము నమ్ముతున్నామని చెబితే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotesinquotes]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	21	26	vn6j		φοβούμεθα τὸν ὄχλον	1	we fear the crowd	జనం ఏమి ఆలోచిస్తారో లేదా మాకు ఏమి చేస్తారో అని మేము భయపడుతున్నాము
MAT	21	26	q1r1		πάντες…ὡς προφήτην ἔχουσιν τὸν Ἰωάννην	1	they all view John as a prophet	యోహాను ప్రవక్త అని వారు నమ్ముతారు
MAT	21	28	u56n	figs-parables		0		మత పెద్దలను మందలించడానికి వారి అవిశ్వాసాన్ని వివరించడానికి యేసు ఇద్దరు కుమారులు గురించి ఒక ఉపమానం చెబుతాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	21	28	iem2	figs-rquestion	τί δὲ ὑμῖν δοκεῖ	1	But what do you think?	మత పెద్దలకు తాను చెప్పే ఉపమానం గురించి లోతుగా ఆలోచించమని సవాలు చేయడానికి యేసు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను మీకు చెప్పబోయే దాని గురించి మీరు ఏమనుకుంటున్నారో చెప్పండి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	21	29	b96z	figs-metaphor	μεταμεληθεὶς	1	he changed his mind	కొడుకు తన ఆలోచనలను మరొకసారి పరిశీలించి, తాను ఎలా వ్యవహరిస్తానని చెప్పినా దానికి భిన్నంగా వ్యవహరించాలని నిర్ణయించుకోవడాన్ని ఇది సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	21	31	hl72		λέγουσιν	1	They said	ప్రధాన యాజకులు, పెద్దలు చెప్పారు
MAT	21	31	au13		λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς	1	Jesus said to them	యేసు ప్రధాన యాజకులు, పెద్దలతో అన్నాడు
MAT	21	31	er5s		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఈ పదం యేసు తరువాత చెప్పినదానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	21	31	ec9f	figs-metonymy	οἱ τελῶναι καὶ αἱ πόρναι προάγουσιν ὑμᾶς εἰς τὴν Βασιλείαν Θεοῦ	1	the tax collectors and the prostitutes will enter the kingdom of God before you do	ఇక్కడ ""దేవుని రాజ్యం"" రాజుగా దేవుని పాలనను సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు భూమిపై తన పాలనను స్థాపించినప్పుడు, మీ కోసం అలా చేయటానికి అంగీకరించే ముందు పన్ను వసూలు చేసేవారిని వేశ్యలను వారిపై పాలించడం ద్వారా వారిని ఆశీర్వదించడానికి అతను అంగీకరిస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	21	31	pd34		προάγουσιν ὑμᾶς	1	before you do	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) యూదు మత నాయకులను అంగీకరించే దానికంటే త్వరగా పన్ను వసూలు చేసేవారిని వేశ్యలను దేవుడు అంగీకరిస్తాడు, లేదా 2) యూదు మత నాయకులకు బదులుగా పన్ను వసూలు చేసేవారిని వేశ్యలను దేవుడు అంగీకరిస్తాడు.
MAT	21	32	a8z8	figs-you	ἦλθεν…Ἰωάννης πρὸς ὑμᾶς	1	John came to you	ఇక్కడ ""మీరు"" బహువచనం మత నాయకులను మాత్రమే కాకుండా ఇశ్రాయెల్ ప్రజలందరినీ సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యోహాను ఇశ్రాయేలు ప్రజల వద్దకు వచ్చాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	21	32	n2ve	figs-idiom	ἐν ὁδῷ δικαιοσύνης	1	in the way of righteousness	ఇది ఒక జాతీయం, అంటే యోహాను ప్రజలకు జీవించడానికి సరైన మార్గాన్ని చూపించాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" మీరు జీవించాలని దేవుడు కోరుకునే విధానాన్ని మీకు చెప్పారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	21	32	c5t4	figs-you	οὐκ ἐπιστεύσατε αὐτῷ	1	you did not believe him	ఇక్కడ ""మీరు"" బహువచనం మత నాయకులను సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	21	33	nn9y	figs-parables		0		మత పెద్దలను మందలించడానికి వారి అవిశ్వాసాన్ని వివరించడానికి, తిరుగుబాటు సేవకుల గురించి యేసు ఒక ఉపమానం చెబుతాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	21	33	sx2y		οἰκοδεσπότης	1	a landowner	ఆస్తి భాగాన్ని కలిగి ఉన్న వ్యక్తి
MAT	21	33	v39u		φραγμὸν	1	a hedge	ఒక గోడ లేదా ""కంచె
MAT	21	33	lg79		ὤρυξεν ἐν αὐτῷ ληνὸν	1	dug a winepress in it	ద్రాక్షతోటలో ఒక రంధ్రం తవ్వారు, దీనిలో ద్రాక్షలను తొక్కుతారు.
MAT	21	33	eu7x		ἐξέδετο αὐτὸν γεωργοῖς	1	rented it out to vine growers	యజమాని ఇప్పటికీ ద్రాక్షతోటను కలిగి ఉన్నాడు, కాని అతను ద్రాక్ష పెంపకం దారులను జాగ్రత్తగా చూసుకోవడానికి అనుమతించాడు. ద్రాక్ష పండినప్పుడు, వాటిలో కొంత పంట యజమానికి ఇచ్చి మిగిలిన వాటిని తాము తీసుకోవాలి.
MAT	21	33	vp8k		γεωργοῖς	1	vine growers	తీగలు, ద్రాక్షలను ఎలా చూసుకోవాలో తెలిసిన వారు.
MAT	21	35	hn3c	figs-parables		0		యేసు ఒక ఉపమానం చెబుతూ ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	21	35	n1cq		τοὺς δούλους αὐτοῦ	1	his servants	యజమాని సేవకులు
MAT	21	38	a55y	figs-parables		0		యేసు ఒక ఉపమానం చెబుతూనే ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	21	40	x1ll		οὖν	1	Now	ఇప్పుడు"" అనే పదానికి ""ఈ సమయంలో"" అని అర్ధం కాదు, కానీ తరువాత వచ్చే ముఖ్యమైన అంశంపై దృష్టిని ఆకర్షించడానికి ఇది ఉపయోగించబడుతుంది.
MAT	21	41	ss2m		λέγουσιν αὐτῷ	1	They said to him	యేసుకు ఎవరు సమాధానం చెప్పారో మత్తయి స్పష్టం చేయలేదు. మీరు శ్రోతలను తప్పక పేర్కొనవలసి వస్తే ""ప్రజలు యేసుతో చెప్పారు"" అని అనువదించవచ్చు.
MAT	21	42	z9tm			0	General Information:	మత పెద్దలు తిరస్కరించే వ్యక్తిని దేవుడు గౌరవిస్తాడని చూపించడానికి యేసు ప్రవక్త యెషయాను ఉటంకించాడు.
MAT	21	42	x8zh			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ తిరుగుబాటు సేవకుల ఉపమానాన్ని యేసు వివరించడం ప్రారంభించాడు.
MAT	21	42	kk7e		λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς	1	Jesus said to them	ఈ క్రింది ప్రశ్నను యేసు ఎవరిని అడుగుతున్నాడో స్పష్టంగా తెలియదు. మీరు ""వాటిని"" నిర్దిష్టంగా చేయవలసి వస్తే, మీరు [మత్తయి 21:41] (./21/41.md) లో చేసిన శ్రోతలను ఉపయోగించుకోండి.
MAT	21	42	me7g	figs-rquestion	οὐδέποτε ἀνέγνωτε…ὀφθαλμοῖς ἡμῶν?	1	Did you never read ... eyes'?	ఈ లేఖనం అర్థం ఏమిటో తన ప్రేక్షకులను లోతుగా ఆలోచించేలా యేసు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు చదివిన దాని గురించి ఆలోచించండి .. కళ్ళు."" ""(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	21	42	mcm8	figs-metaphor	λίθον ὃν ἀπεδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες, οὗτος ἐγενήθη εἰς κεφαλὴν γωνίας	1	The stone which the builders rejected has been made the cornerstone	యేసు కీర్తనల నుండి ఉటంకిస్తున్నాడు. ఇది ఒక రూపకం, అంటే మత పెద్దలు, ఇల్లు కట్టేవారి వలె, యేసును తిరస్కరిస్తారు, కాని దేవుడు తన రాజ్యంలో ఒక భవనంలోని మూలస్తంభం వలె అతన్ని చాలా ముఖ్యమైనదిగా చేస్తాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	21	42	uid2	figs-activepassive	ἐγενήθη εἰς κεφαλὴν γωνίας	1	has been made the cornerstone	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మూలస్తంభంగా మారింది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	21	42	b1sr		παρὰ Κυρίου ἐγένετο αὕτη	1	This was from the Lord	ప్రభువు ఈ గొప్ప మార్పుకు కారణమయ్యాడు
MAT	21	42	el83	figs-metonymy	ἔστιν θαυμαστὴ ἐν ὀφθαλμοῖς ἡμῶν	1	it is marvelous in our eyes	ఇక్కడ ""మన దృష్టిలో"" చూడటం సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చూడటం చాలా అద్భుతంగా ఉంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	21	43	s93a		λέγω ὑμῖν	1	I say to you	ఇది యేసు తరువాత చెప్పిన దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	21	43	c7pb	figs-you	ὑμῖν	1	to you	ఇక్కడ ""మీరు"" బహువచనం. తనను తిరస్కరించిన మత పెద్దలతో యేసు మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	21	43	v89z	figs-metonymy	ἀρθήσεται ἀφ’ ὑμῶν ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, καὶ δοθήσεται ἔθνει	1	the kingdom of God will be taken away from you and will be given to a nation	ఇక్కడ ""దేవుని రాజ్యం"" దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు తన రాజ్యాన్ని మీ నుండి తీసివేసి ఇతర జాతులవారికి ఇస్తాడు"" లేదా ""దేవుడు నిన్ను తిరస్కరిస్తాడు అతను ఇతర దేశాల ప్రజలపై రాజు అవుతాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	21	43	cm2i	figs-metaphor	ποιοῦντι τοὺς καρποὺς αὐτῆς	1	that produces its fruits	ఇక్కడ పండ్లు అంటే ""ఫలితాలు"" లేదా ఫలితం కోసం ఒక రూపకం. ""ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం:""మంచి ఫలితాలను ఇస్తుంది ""(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	21	44	r7up	figs-metaphor	ὁ πεσὼν ἐπὶ τὸν λίθον τοῦτον, συνθλασθήσεται	1	Whoever falls on this stone will be broken to pieces	ఇక్కడ, ""ఈ రాయి"" [మత్తయి 21:42] (./21/42.md) లో ఉన్న రాయి. ఇది ఒక రూపకం. అంటే క్రీస్తు తనపై తిరుగుబాటు చేసే వారిని నాశనం చేస్తాడు. దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రాయి దానిపై పడే ఎవరినైనా ముక్కలు చేస్తుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	21	44	ghz2	figs-parallelism	ὃν δ’ ἂν πέσῃ, λικμήσει αὐτόν	1	But anyone on whom it falls will be crushed	దీని అర్థం ప్రాథమికంగా మునుపటి వాక్యం వలె ఉంటుంది. ఇది ఒక రూపకం. అంటే క్రీస్తు తుది తీర్పుతీర్చే హక్కు ఉంటుంది. ఆయనకి వ్యతిరేకంగా తిరుగుబాటు చేసే ప్రతి ఒక్కరినీ నాశనం చేస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	21	45	gh8w			0	Connecting Statement:	యేసు చెప్పిన ఉపమానంపై మత పెద్దలు స్పందిస్తారు.
MAT	21	45	qpy9		τὰς παραβολὰς αὐτοῦ	1	his parables	యేసు చెప్పిన ఉపమానాలు
MAT	22	intro	k5ze			0		# మత్తయి 22 సాధారణ గమనికలు <br><br>## నిర్మాణం ఆకృతీకరణ <br><br> కొన్ని అనువాదాలు చదవడానికి సులభతరం చేయడానికి కవిత్వంలోని ప్రతి పంక్తిని మిగిలిన వచనాల కంటే కుడి వైపున అమర్చుతాయి. పాత నిబంధనలోని పదాలు అయిన 44 వ వచనంలోని కవిత్వంతో ULT దీన్ని చేస్తుంది. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేక అంశాలు <br><br>### వివాహ విందు the వివాహ విందు ఉపమానంలో ([మత్తయి 22: 1 -14] (./01.md)), దేవుడు ఒక వ్యక్తిని రక్షించడానికి ప్రతిపాదించినప్పుడు, ఆ వ్యక్తి ఆ ప్రతిపాదనను అంగీకరించాల్సిన అవసరం ఉందని యేసు బోధించాడు. యేసు దేవునితో జీవితాన్ని ఒక రాజు తన కొడుకు కోసం సిద్ధం చేసిన విందుగా మాట్లాడాడు, అతను ఇప్పుడే వివాహం చేసుకున్నాడు. అదనంగా, దేవుడు ఆహ్వానించిన ప్రతి ఒక్కరూ విందుకు రావడానికి తమను తాము సరిగ్గా సిద్ధం చేసుకోరని యేసు నొక్కి చెప్పాడు. దేవుడు ఈ ప్రజలను విందు నుండి తరిమివేస్తాడు. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలో సాధ్యమయ్యే ఇతర అనువాద ఇబ్బందులు <br><br>### అవ్యక్త సమాచారం <br><br> వక్తలు సాధారణంగా తమ శ్రోతలు ఇప్పటికే అర్థం చేసుకున్నారని భావించే విషయాలు చెప్పరు. ఉపమానంలో ఉన్న రాజు, ""నా ఎద్దులను కొవ్వు పట్టిన దూడలను వధించి వండారు."" ([మత్తయి 22: 4] (././mat/22/04.md)) అని చెప్పినప్పుడు, వినేవారు అర్థం చేసుకుంటారని అతను భావించాడు. జంతువులను చంపి వాటిని వండుతారు. <br><br>### పారడాక్స్ <br><br> ఒక పారడాక్స్ అనేది అసాధ్యమైనదాన్ని వివరించడానికి కనిపించే వాస్తవ ప్రకటన. యూదులకు, పూర్వీకులు తమ వారసులకు యజమానులు, కానీ ఒక కీర్తనలో దావీదు తన వారసులలో ఒకరిని ""ప్రభువు"" అని పిలుస్తాడు. యేసు యూదు నాయకులతో ఇది ఒక పారడాక్స్ అని చెప్తూ, ""దావీదు క్రీస్తును 'ప్రభువు' అని పిలిస్తే, అతను దావీదు కుమారుడు ఎలా అవుతాడు? అన్నాడు"" ([మత్తయి 22:45] (././mat/22/45.md)).
MAT	22	1	z8vz	figs-parables		0		మత పెద్దలను మందలించడానికి వారి అవిశ్వాసాన్ని వివరించడానికి, యేసు వివాహ విందు గురించి ఒక ఉపమానం చెప్పాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	22	1	bc6y		αὐτοῖς	1	to them	ప్రజలకు
MAT	22	2	xps3		ὡμοιώθη ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	The kingdom of heaven is like	ఇది ఉపమానంకు నాంది. [మత్తయి 13:24] (./13/24.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	22	3	wur1	figs-activepassive	τοὺς κεκλημένους	1	those who had been invited	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రాజు ఆహ్వానించిన వారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	22	4	l896	figs-parables		0		యేసు ఒక ఉపమానం చెబుతూ ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	22	4	c7x4	figs-quotations	δούλους λέγων, εἴπατε τοῖς κεκλημένοις	1	servants, saying, 'Tell them who are invited	ఈ ప్రత్యక్ష కొటేషన్‌ను పరోక్ష కొటేషన్‌గా పేర్కొనవచ్చు. అలాగే, దీనిని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తాను ఆహ్వానించిన వారికి చెప్పమని సేవకులను ఆదేశించాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	22	4	iq6y		ἰδοὺ	1	See	చూడండి లేదా ""వినండి"" లేదా ""నేను మీకు చెప్పబోయే దానిపై శ్రద్ధ వహించండి
MAT	22	4	xu4t	figs-explicit	οἱ ταῦροί μου καὶ τὰ σιτιστὰ τεθυμένα	1	My oxen and fattened calves have been killed	జంతువులను వండారు. విందు సిద్ధంగా ఉన్నదరని ఇది సూచిస్తుంది. దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా సేవకులు ఎద్దులను, కొవ్విన దూడలను చంపి వండుతారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	22	4	c48a		οἱ ταῦροί μου καὶ τὰ σιτιστὰ	1	My oxen and fattened calves	తినడానికి నా శ్రేష్టమైన ఎద్దులు దూడలు
MAT	22	5	e4fl	figs-parables		0		యేసు ఒక ఉపమానం చెబుతూ ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	22	5	zu4c		οἱ δὲ ἀμελήσαντες	1	But they paid no attention	కానీ రాజు ఆహ్వానించిన అతిథులు ఆహ్వానాన్ని పట్టించుకోలేదు
MAT	22	7	la7s	figs-explicit	ἀπώλεσεν τοὺς φονεῖς ἐκείνους	1	killed those murderers	రాజు సైనికులు హంతకులను చంపారని సూచించబడింది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	22	8	u2ax	figs-parables		0		యేసు ఒక ఉపమానం చెబుతూ ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	22	8	k98u	figs-activepassive	οἱ…κεκλημένοι	1	those who were invited	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను ఆహ్వానించిన వారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	22	9	p48s		τὰς διεξόδους τῶν ὁδῶν	1	the highway crossings	నగరం యొక్క ప్రధాన రహదారులు దాటిపోయి ప్రజలను ఎక్కువగా కనుగొనే ప్రదేశానికి సేవకులను పంపుతున్నాడు
MAT	22	10	uva7		πονηρούς τε καὶ ἀγαθούς	1	both bad and good	మంచి వ్యక్తులు చెడ్డ వ్యక్తులు
MAT	22	10	c6ph	figs-activepassive	καὶ ἐπλήσθη ὁ γάμος ἀνακειμένων	1	So the wedding hall was filled with guests	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కాబట్టి అతిథులు వివాహ మందిరాన్ని నింపారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	22	10	fy3a		ὁ γάμος	1	hall	ఒక పెద్ద గది
MAT	22	11	s8ga	figs-parables		0		యేసు ఒక ఉపమానం చెబుతూ ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	22	12	c7iy	figs-rquestion	πῶς εἰσῆλθες ὧδε μὴ ἔχων ἔνδυμα γάμου?	1	how did you come in here without wedding clothes?	అతిథిని మందలించడానికి రాజు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు పెళ్లికి సరైన బట్టలు ధరించ లేదు. నీవు ఇక్కడ ఉండకూడదు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	22	12	w7vb		ὁ…ἐφιμώθη	1	the man was speechless	ఆ మనిషి మౌనంగా ఉన్నాడు
MAT	22	13	wt88			0	Connecting Statement:	వివాహ విందు గురించి యేసు తన ఉపమానాన్ని ముగించాడు.
MAT	22	13	jmp4		διακόνοις, δήσαντες αὐτοῦ πόδας καὶ χεῖρας	1	Bind this man hand and foot	అతను తన చేతులు లేదా కాళ్ళను కదలకుండా ఉండటానికి అతన్ని కట్టండి
MAT	22	13	rpy8	figs-metonymy	τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον	1	the outer darkness	ఇక్కడ ""బయటి చీకటి"" అనేది దేవుడు తనను తిరస్కరించే వారిని పంపే ప్రదేశానికి మారుపేరు. ఇది దేవుని నుండి శాశ్వతంగా వేరు చేయబడిన ప్రదేశం. [మత్తయి 8:12] (./08/12.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుని నుండి దూరంగా ఉన్న చీకటి ప్రదేశం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	22	13	s9ge	translate-symaction	ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων	1	weeping and the grinding of teeth	పళ్ళు కొరకడం సూచనాత్మక చర్య, ఇది తీవ్ర విచారం బాధలను సూచిస్తుంది. [మత్తయి 8:12] (./08/12.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఏడుపు, వారి తీవ్ర బాధలను వ్యక్తం చేయడం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	22	14	hy3a	figs-activepassive	πολλοὶ γάρ εἰσιν κλητοὶ, ὀλίγοι δὲ ἐκλεκτοί	1	For many people are called, but few are chosen	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు చాలా మందిని ఆహ్వానించాడు, కాని ఆయన కొద్దిమందిని మాత్రమే ఎన్నుకుంటాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	22	14	yz5f		γάρ	1	For	ఇది పరివర్తనను సూచిస్తుంది. యేసు ఉపమానాన్ని ముగించాడు. ఇప్పుడు ఉపమానంలోని విషయాన్ని వివరిస్తాడు.
MAT	22	15	y826			0	Connecting Statement:	మత నాయకులు యేసును అనేక కష్టమైన ప్రశ్నలతో చిక్కించుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తున్నట్లు ఇది ప్రారంభమవుతుంది. ఇక్కడ పరిసయ్యులు సీజర్ కి పన్ను చెల్లించడం గురించి ఆయనను అడుగుతారు.
MAT	22	15	u2mj		ὅπως αὐτὸν παγιδεύσωσιν ἐν λόγῳ	1	how they might entrap Jesus in his own talk	వారు యేసును ఏదో తప్పుగా చెప్పేలా చేస్తే వారు అతనిని అరెస్టు చేయవచ్చు.
MAT	22	16	eae4	figs-explicit	τοὺς μαθητὰς αὐτῶν…τῶν Ἡρῳδιανῶν	1	their disciples ... Herodians	పరిసయ్యుల శిష్యులు యూదు అధికారులకు మాత్రమే పన్ను చెల్లించటానికి మద్దతు ఇచ్చారు. రోమన్ అధికారులకు పన్ను చెల్లించడానికి హెరోదియన్లు మద్దతు ఇచ్చారు. యేసు ఏమి చెప్పినా, అతను ఈ సమూహంలో ఎవరో ఒకరిని కించపరుస్తాడని పరిసయ్యులు విశ్వసించారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	22	16	rf66	translate-names	Ἡρῳδιανῶν	1	Herodians	వీరు యూదు రాజు హేరోదు అధికారులు, అనుచరులు. అధికారులతో స్నేహం చేశాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])
MAT	22	16	t2qa		οὐ γὰρ βλέπεις εἰς πρόσωπον ἀνθρώπων	1	you do not show partiality between people	మీరు ఎవరికీ ప్రత్యేక గౌరవం చూపరు లేదా ""మీరు ఎవ్వరినీ గొప్పవారినిగా పరిగణించరు
MAT	22	17	a9by	figs-explicit	δοῦναι κῆνσον Καίσαρι	1	to pay taxes to Caesar	ప్రజలు నేరుగా సీజర్‌కు కాకుండా పన్ను వసూలు చేసేవారికి పన్నులు చెల్లించే వారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సీజరుకు అవసరమైన పన్నులు చెల్లించడానికి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	22	18	a2ti	figs-rquestion	τί με πειράζετε, ὑποκριταί?	1	Why are you testing me, you hypocrites?	తనను వలలో వేయడానికి ప్రయత్నిస్తున్న వారిని గద్దించడానికి యేసు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కపటులారా, నన్ను పరీక్షించవద్దు!"" లేదా ""మీరు కపటవాదులు నన్ను పరీక్షించడానికి మాత్రమే ప్రయత్నిస్తున్నారని నాకు తెలుసు!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	22	19	cie7	translate-bmoney	δηνάριον	1	denarius	ఇది ఒక రోజు వేతనానికి సమానమైన రోమన్ నాణెం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]])
MAT	22	20	ue7j		αὐτοῖς	1	to them	ఇక్కడ ""వారు"" హెరోదియన్లను పరిసయ్యుల శిష్యులను సూచిస్తుంది.
MAT	22	20	dr3d	figs-rquestion	τίνος ἡ εἰκὼν αὕτη καὶ ἡ ἐπιγραφή?	1	Whose image and name are these?	తాను చెబుతున్న దాని గురించి ప్రజలను లోతుగా ఆలోచించటానికి యేసు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ నాణెం మీద మీరు ఎవరి చిత్రం పేరు చూస్తారో చెప్పు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	22	21	yd84	figs-ellipsis	Καίσαρος	1	Caesar's	మీరు వారి ప్రతిస్పందనలో అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని స్పష్టం చేయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నాణానికి సీజర్ యొక్క చిత్రం పేరు ఉంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	22	21	i6g5		τὰ Καίσαρος	1	things that are Caesar's	సీజర్ కి చెందిన విషయాలు
MAT	22	21	l3dh		τὰ τοῦ Θεοῦ	1	things that are God's	దేవునికి చెందిన విషయాలు
MAT	22	23	wqg2			0	Connecting Statement:	వివాహం చనిపోయినవారి పునరుత్థానం గురించి యేసును కష్టమైన ప్రశ్న అడగడం ద్వారా సద్దుకయ్యులు ఆయన్ను వలలో వేయడానికి ప్రయత్నిస్తారు.
MAT	22	24	xl5f	figs-quotesinquotes	Διδάσκαλε, Μωϋσῆς εἶπεν, ἐάν τις ἀποθάνῃ	1	Teacher, Moses said, 'If a man dies	మత పెద్దలు మోషే లేఖనాల్లో వ్రాసిన దాని గురించి యేసును అడుగుతున్నారు. మీ భాష కోట్స్‌లో కోట్‌లను అనుమతించకపోతే, ఇది పరోక్ష కోట్‌గా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""గురువు గారూ, ఒక వ్యక్తి చనిపోతే మోషే చెప్పాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotesinquotes]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	22	24	u7dm		τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ…τὴν γυναῖκα αὐτοῦ…τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ	1	his brother ... his wife ... his brother	ఇక్కడ ""అతని"" అనేది చనిపోయిన వ్యక్తిని సూచిస్తుంది.
MAT	22	25	kjf5			0	Connecting Statement:	సద్దుకయ్యులు యేసును ఒక ప్రశ్న అడుగుతూ ఉన్నారు.
MAT	22	25	ag5z	translate-ordinal	ὁ πρῶτος	1	The first	పురాతనమైనది (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-ordinal]])
MAT	22	26	r6bq	translate-ordinal	ὁ δεύτερος…ὁ τρίτος…τῶν ἑπτά	1	the second ... the third ... the seventh	తరువాతి పెద్దవాడు .. తరువాతి పెద్దవాడు .. చిన్నవాడు లేదా ""అతని పెద్ద తమ్ముడు .. ఆ సోదరుడి పెద్ద తమ్ముడు .. చిన్నవాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-ordinal]])
MAT	22	27	t7md		ὕστερον…πάντων	1	After them all	ప్రతి సోదరుడు మరణించిన తరువాత
MAT	22	28	wbd1		οὖν	1	Now	ఇక్కడ సద్దుకయ్యులు ఏడుగురు సోదరుల కథ నుండి వారి అసలు ప్రశ్నకు మారారు.
MAT	22	28	s743		ἐν τῇ ἀναστάσει	1	in the resurrection	చనిపోయిన వ్యక్తులు తిరిగి జీవం లోకి వచ్చినప్పుడు
MAT	22	29	p1ae	figs-explicit	πλανᾶσθε	1	You are mistaken	యేసు పునరుత్థానం గురించి వారి అవగాహన రాహిత్యం గురించి చెబుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు పునరుత్థానం గురించి తప్పుగా భావిస్తున్నారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	22	29	dax6		τὴν δύναμιν τοῦ Θεοῦ	1	the power of God	దేవుడు ఏమి చేయగలడు
MAT	22	30	ygr1		ἐν…τῇ ἀναστάσει	1	in the resurrection	చనిపోయిన వ్యక్తులు తిరిగి జీవించినప్పుడు
MAT	22	30	uaj9		οὔτε γαμοῦσιν	1	they neither marry	మనుషులు వివాహం చేసుకోరు
MAT	22	30	qkv1	figs-activepassive	οὔτε γαμίζονται	1	nor are given in marriage	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రజలు తమ పిల్లలకు వివాహం చెయ్యరు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	22	31	nx66			0	Connecting Statement:	మరణించిన మనుషులు తిరిగి జీవిస్తారని చూపించడానికి యేసు ఒక ప్రశ్న అడగడం ప్రారంభించాడు.
MAT	22	31	b9sy	figs-rquestion	οὐκ ἀνέγνωτε…τοῦ Θεοῦ λέγοντος	1	have you not read ... God, saying,	యేసు ఒక ప్రశ్న అడగడం ద్వారా సద్దుకయ్యులను తిడుతున్నాడు. సమాధానం కోసం చూడటం లేదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు చదివారని నాకు తెలుసు .. దేవుడు. ఆయన చెప్పినట్లు మీకు తెలుసు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	22	31	ljj7	figs-activepassive	τὸ ῥηθὲν ὑμῖν ὑπὸ τοῦ Θεοῦ	1	what was spoken to you by God	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు మీతో మాట్లాడినది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	22	32	zb7a			0	Connecting Statement:	యేసు 31 వ వచనంలో ప్రారంభించిన ప్రశ్న అడగడం ముగించాడు.
MAT	22	32	qcq3	figs-quotations	ἐγώ εἰμι ὁ Θεὸς…Ἰακώβ?	1	'I am the God ... Jacob'?	31 వ వచనంలోని ""మీరు చదవలేదా"" అనే పదాలతో మొదలయ్యే ప్రశ్నకు ఇది ముగింపు. మత పెద్దలకు గ్రంథం నుండి తెలిసిన విషయాలను గుర్తుచేసేందుకు యేసు ఈ ప్రశ్న అడుగుతాడు. ""మీరు చదివారని నాకు తెలుసు, కానీ మీకు ఏమి అర్ధం కాలేదు .. యాకోబు."" ""మీరు ఈ ప్రత్యక్ష కొటేషన్‌ను పరోక్ష కొటేషన్‌గా అనువదించవచ్చు. ""దేవుడు, అబ్రాహాము దేవుడు, ఇస్సాకు దేవుడు, యాకోబు దేవుడు అని మోషేతో చెప్పిన దేవుడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	22	32	t7lv	figs-nominaladj	νεκρῶν, ἀλλὰ ζώντων	1	of the dead, but of the living	ఈ నామమాత్ర విశేషణాలు విశేషణాలుగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చనిపోయిన మనుషుల దేవుడు కాదు. ఆయన సజీవుల దేవుడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
MAT	22	34	jnd7			0	Connecting Statement:	ధర్మశాస్త్రంలో నిష్ణాతుడైన ఒక పరిసయ్యుడు యేసును గొప్ప ఆజ్ఞ గురించి కష్టమైన ప్రశ్న అడగడం ద్వారా ఆయన్ను వలలో వేయడానికి ప్రయత్నిస్తాడు.
MAT	22	35	ud5r		νομικὸς	1	a lawyer	చట్టంలో నిపుణుడు. మోషే ధర్మశాస్త్రాన్ని అర్థం చేసుకోవడంలో ప్రత్యేక నైపుణ్యం కలిగిన పరిసయ్యుడు.
MAT	22	37	vng8			0	General Information:	యేసు ద్వితీయోపదేశకాండంలోని ఒక వచనాన్ని గొప్ప ఆజ్ఞగా పేర్కొన్నాడు.
MAT	22	37	xl3e	figs-metonymy	ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου, καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου, καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου	1	with all your heart, with all your soul, and with all your mind	ఈ మూడు పదబంధాలు కలిసి ""పూర్తిగా"" లేదా ""ఉత్సాహంగా"" అని అర్ధం. ఇక్కడ ""హృదయం"" ""ఆత్మ"" అనేది ఒక వ్యక్తి యొక్క అంతర్గత జీవికి ఉపమానాలు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-doublet]])
MAT	22	38	q8j3	figs-doublet	ἡ μεγάλη καὶ πρώτη ἐντολή	1	the great and first commandment	ఇక్కడ ""గొప్ప"" ""మొదటి"" అంటే ఒకే విషయం. ఇది చాలా ముఖ్యమైన ఆజ్ఞ అని వారు నొక్కి చెప్పారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-doublet]])
MAT	22	39	xk1k			0	General Information:	యేసు లేవీయకాండంలోని ఒక వచనాన్ని రెండవ గొప్ప ఆజ్ఞగా పేర్కొన్నాడు.
MAT	22	39	yx7v		τὸν πλησίον σου	1	your neighbor	ఇక్కడ ""పొరుగువాడు"" అంటే సమీపంలో నివసించే వారి కంటే ఎక్కువ. యేసు భావం ఒక వ్యక్తి ప్రజలందరినీ ప్రేమించాలి.
MAT	22	40	wpr8	figs-metonymy	ἐν ταύταις ταῖς δυσὶν ἐντολαῖς, ὅλος ὁ νόμος κρέμαται καὶ οἱ προφῆται	1	On these two commandments depend the whole law and the prophets	ఇక్కడ ""మొత్తం చట్టం, ప్రవక్తలు"" అనే పదం అన్ని గ్రంథాలను సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మోషే, ప్రవక్తల లేఖనాల్లో వ్రాసినవన్నీ ఈ రెండు ఆజ్ఞలపై ఆధారపడి ఉన్నాయి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	22	41	r9ca			0	Connecting Statement:	తనను చిక్కించుకోడానికి వారు చేసిన ప్రయత్నాలను ఆపడానికి యేసు పరిసయ్యులను కష్టమైన ప్రశ్న అడుగుతాడు.
MAT	22	41	pj4a		δὲ	1	Now	ప్రధాన కథనంలో విరామం గుర్తించడానికి ఈ పదం ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. యేసు మత నాయకులను ఒక ప్రశ్న అడిగినప్పుడు ఇక్కడ మత్తయి కథలోని కొత్త భాగాన్ని చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	22	42	xlf8		υἱός…τοῦ Δαυείδ	1	son ... son of David	ఈ రెండింటిలో ""కొడుకు"" అంటే ""వారసుడు"" అని అర్ధం.
MAT	22	43	dpp5			0	General Information:	క్రీస్తు కేవలం ""దావీదు కుమారుడు"" కంటే ఎక్కువ అని చూపించడానికి యేసు కీర్తనల నుండి ఉటంకించాడు.
MAT	22	43	cu3h	figs-rquestion	πῶς οὖν Δαυεὶδ ἐν Πνεύματι καλεῖ Κύριον αὐτὸν	1	How then does David in the Spirit call him Lord	తాను ప్రస్తావించబోయే కీర్తన గురించి మత పెద్దలు లోతుగా ఆలోచించేలా యేసు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అప్పుడు, ఆత్మలో ఉన్న దావీదు ఆయన్ని ప్రభువు అని ఎందుకు పిలుస్తారో నాకు చెప్పండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	22	43	yu5m		Δαυεὶδ ἐν Πνεύματι	1	David in the Spirit	పరిశుద్ధాత్మ ప్రేరణ పొందిన దావీదు. దీనర్థం పరిశుద్ధాత్మ దావీదు చెప్పినదానిపై ప్రభావం చూపుతున్నాడు.
MAT	22	43	dn9y		καλεῖ…αὐτὸν	1	call him	ఇక్కడ ""అతడు"" క్రీస్తును సూచిస్తుంది, అతను దావీదు వంశస్థుడు కూడా.
MAT	22	44	wy85		εἶπεν Κύριος	1	The Lord said	ఇక్కడ ""ప్రభువు"" తండ్రి అయిన దేవుణ్ణి సూచిస్తుంది.
MAT	22	44	k3f7		τῷ Κυρίῳ μου	1	to my Lord	ఇక్కడ ""ప్రభువు"" క్రీస్తును సూచిస్తుంది. అలాగే, ""నా"" దావీదును సూచిస్తుంది. దీని అర్థం క్రీస్తు దావీదు కంటే గొప్పవాడు.
MAT	22	44	dz2a	translate-symaction	κάθου ἐκ δεξιῶν μου	1	Sit at my right hand	దేవుని కుడివైపు"" కూర్చోవడం అనేది దేవుని నుండి గొప్ప గౌరవం, అధికారాన్ని పొందే సంకేత చర్య. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా పక్కన గౌరవ స్థానంలో కూర్చో"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	22	44	e59n	figs-idiom	ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποκάτω τῶν ποδῶν σου	1	until I make your enemies your footstool	ఇది ఒక జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను నీ శత్రువులను జయించే వరకు"" లేదా ""నీ శత్రువులను నీ ముందు నమస్కరించే వరకు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	22	45	l962			0	General Information:	[మత్తయి 19: 1] (./19/01.md) లో ప్రారంభమైన కథ యొక్క భాగం ఇది, ఇది యూదాలో యేసు పరిచర్య చేసినట్లు చెబుతుంది.
MAT	22	45	e2wd			0	Connecting Statement:	అనేక కష్టమైన ప్రశ్నలతో యేసును వలలో వేయడానికి మత పెద్దలు ప్రయత్నిస్తున్న వృత్తాంతం ఇది.
MAT	22	45	d8gl	figs-rquestion	εἰ οὖν Δαυεὶδ καλεῖ αὐτὸν, Κύριον, πῶς υἱὸς αὐτοῦ ἐστιν?	1	If David then calls the Christ 'Lord,' how is he David's son?	మత నాయకులను తాను చెబుతున్న దాని గురించి లోతుగా ఆలోచించేలా యేసు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దావీదు ఆయన్ని 'ప్రభువు' అని పిలుస్తాడు, కాబట్టి క్రీస్తు కేవలం దావీదు వంశస్థుడి కంటే ఎక్కువ అయి ఉండాలి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	22	45	x9uh		εἰ οὖν Δαυεὶδ καλεῖ αὐτὸν, Κύριον, πῶς υἱὸς αὐτοῦ ἐστιν?	1	If David then calls the Christ	దావీదు యేసును ""ప్రభువు"" అని పిలిచాడు ఎందుకంటే యేసు దావీదు వంశస్థుడు మాత్రమే కాదు, అతని కంటే గొప్పవాడు.
MAT	22	46	n3hw	figs-metonymy	ἀποκριθῆναι αὐτῷ λόγον	1	to answer him a word	ఇక్కడ ""మాట"" ప్రజలు చెప్పేదాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతనికి ఏదైనా సమాధానం ఇవ్వడానికి"" లేదా ""అతనికి సమాధానం ఇవ్వడానికి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	22	46	c1f2	figs-explicit	ἐπερωτῆσαι αὐτὸν οὐκέτι	1	any more questions	మత నాయకులు ఆయన్ని అరెస్టు చేయటానికి వంకగా ఏదో తప్పుగా చెప్పే ఉద్దేశ్యంతో ఇక ఎవరూ ఆయన్ని అడగలేడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	23	intro	m99i			0		# మత్తయి 23 సాధారణ గమనికలు <br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేక అంశాలు <br><br>### కపటవాదులు <br><br> యేసు పరిసయ్యులను కపటవాదులని చాలాసార్లు పిలుస్తాడు ([మత్తయి 23:13] (././mat/23/13.md)) అలా పిలవడంలో తన భావం ఏమిటో జాగ్రత్తగా చెబుతాడు. పరిసయ్యులు వాస్తవానికి ఎవరూ పాటించలేని నియమాలను రూపొందించారు, ఆపై వారు నియమాలను పాటించలేనందున వారు దోషులు అని సాధారణ ప్రజలను ఒప్పించారు. అలాగే, పరిసయ్యులు మోషే ధర్మశాస్త్రంలో దేవుని అసలు ఆజ్ఞలను పాటించకుండా వారి స్వంత నియమాలను పాటించారు. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలో ఇతర అనువాద ఇబ్బందులు <br><br>### దూషణ<br><br> చాలా సంస్కృతులలో, ప్రజలను అవమానించడం తప్పు . పరిసయ్యులు ఈ అధ్యాయంలోని అనేక పదాలను అవమానంగా తీసుకున్నారు. యేసు వారిని ""కపటులు"", ""గుడ్డి మార్గదర్శకులు"", ""మూర్ఖులు"" ""పాములు"" అని పిలిచారు ([మత్తయి 23: 16-17] (./16.md)). వారు ఈ తప్పు చేస్తున్నందున దేవుడు వారిని ఖచ్చితంగా శిక్షిస్తాడని యేసు ఈ పదాలను ఉపయోగిస్తాడు. <br><br>### పారడాక్స్ <br><br> ఒక పారడాక్స్ అనేది అసాధ్యమైనదాన్ని వివరించడానికి కనిపించే నిజమైన ప్రకటన. ""మీలో గొప్పవాడు మీ సేవకుడు అవుతాడు"" ([మత్తయి 23: 11-12] (./11.md)) అని చెప్పినప్పుడు యేసు ఒక పారడాక్స్ ఉపయోగిస్తాడు.
MAT	23	1	skq4			0	General Information:	[మత్తయి 25:46] (./25/46.md) ద్వారా నడిచే కథ యొక్క క్రొత్త భాగానికి ఇది ప్రారంభం, ఇక్కడ యేసు మోక్షం తుది తీర్పు గురించి బోధిస్తాడు. ఇక్కడ ఆయన శాస్త్రవేత్తలు, పరిసయ్యుల గురించి ప్రజలను హెచ్చరించడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	23	2	dnu3	figs-metonymy	ἐπὶ τῆς Μωϋσέως καθέδρας ἐκάθισαν	1	sit in Moses' seat	ఇక్కడ ""పీఠం"" పాలన, తీర్పులు ఇచ్చే అధికారాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మోషేకు ఉన్నట్లుగా అధికారం ఉంది"" లేదా ""మోషే ధర్మశాస్త్రం అంటే ఏమిటో చెప్పే అధికారం ఉంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	23	3	q336		πάντα οὖν ὅσα ἐὰν…ποιήσατε, καὶ τηρεῖτε	1	whatever ... do these things and observe them	అన్ని పనులు .. వాటిని చేయండి, వాటిని పాటించండి లేదా ""ప్రతిదీ .. చేయండి పాటించండి
MAT	23	4	xce6	figs-metaphor	δεσμεύουσιν δὲ φορτία βαρέα καὶ δυσβάστακτα, καὶ ἐπιτιθέασιν ἐπὶ τοὺς ὤμους τῶν ἀνθρώπων; αὐτοὶ δὲ τῷ δακτύλῳ αὐτῶν οὐ θέλουσιν κινῆσαι αὐτά	1	they bind heavy burdens that are difficult to carry, and then they put them on people's shoulders. But they themselves will not move a finger to carry them	ఇక్కడ ""భారాలను కట్టి .. వాటిని ప్రజల భుజాలపై వేస్తారు"" అనేది మత పెద్దలు చాలా కష్టమైన నియమాలను రూపొందించి, ప్రజలు వాటిని పాటించేలా చేసే ఒక రూపకం. ""వేలు కదపరు"" అంటే మత నాయకులు ప్రజలకు సహాయం చేయరు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" అనుసరించడానికి కష్టతరమైన అనేక నియమాలను పాటించేలా చేస్తారు. కాని వారు నియమాలను పాటించడంలో ప్రజలకు సహాయపడటానికి ఏమీ చెయ్యరు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	23	5	nw4y	figs-activepassive	πάντα δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν, ποιοῦσιν πρὸς τὸ θεαθῆναι τοῖς ἀνθρώποις	1	They do all their deeds to be seen by people	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు చేసే పనులను ప్రజలు చూడగలిగేలా వారు తమ పనులన్నీ చేస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	23	5	ln6j	figs-explicit	πλατύνουσι γὰρ τὰ φυλακτήρια αὐτῶν καὶ μεγαλύνουσι τὰ κράσπεδα	1	For they make their phylacteries wide, and they enlarge the edges of their garments	ఈ రెండూ పరిసయ్యులు ఇతరులకన్నా దేవుణ్ణి గౌరవిస్తున్నట్లుగా కనిపించడానికి చేసే పనులు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	23	5	gcv7		φυλακτήρια	1	phylacteries	వ్రాత ఉన్న కాగితం ముక్క పెట్టిన చిన్న తోలు పెట్టెలు.
MAT	23	5	h2qj		μεγαλύνουσι τὰ κράσπεδα	1	they enlarge the edges of their garments	పరిసయ్యులు తమ వస్త్రాల కుచ్చులను దేవునిపై తమ భక్తిని చూపించడానికి చాలా పొడవుగా చేశారు.
MAT	23	6	i6ec			0	Connecting Statement:	యేసు జనసమూహాలతో, శిష్యులతో పరిసయ్యుల గురించి మాట్లాడటం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	23	6	arf1		τὴν πρωτοκλισίαν…τὰς πρωτοκαθεδρίας	1	chief places ... chief seats	ఈ రెండూ చాలా ముఖ్యమైన వ్యక్తులు కూర్చునే ప్రదేశాలు.
MAT	23	7	cp2m		ταῖς ἀγοραῖς	1	marketplaces	ప్రజలు వస్తువులను కొనుగోలు విక్రయాలు చేసే పెద్ద, బహిరంగ ప్రదేశాలు
MAT	23	7	cbe8	figs-activepassive	καλεῖσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων, Ῥαββεί	1	to be called 'Rabbi' by people.	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రజలు వారిని 'రబ్బీ' అని పిలుస్తారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	23	8	uk5v	figs-activepassive	ὑμεῖς δὲ μὴ κληθῆτε	1	But you must not be called	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అయితే మిమ్మల్ని ఎవరైనా అలాపిలవనివ్వకూడదు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	23	8	ru2b	figs-you	ὑμεῖς	1	you	మీరు"" యొక్క అన్ని సంఘటనలు బహువచనం యేసు అనుచరులందరినీ సూచిస్తాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	23	8	s5du		ὑμεῖς ἀδελφοί ἐστε	1	you are brothers	ఇక్కడ ""సోదరులు"" అంటే ""తోటి విశ్వాసులు"".
MAT	23	9	l33f	figs-hyperbole	Πατέρα μὴ καλέσητε ὑμῶν ἐπὶ τῆς γῆς	1	call no man on earth your father	యేసు తన శ్రోతలకు దేవుని కంటే మనుషులను ముఖ్యమైన వ్యక్తులనుగా ఎంచవద్దని చెప్పడానికి అతిశయోక్తి ఉపయోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""భూమిపై ఉన్న ఏ వ్యక్తిని మీ తండ్రి అని పిలవకండి"" లేదా ""భూమిపై ఉన్న ఏ వ్యక్తి అయినా మీ తండ్రి అని చెప్పకండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
MAT	23	9	any8	guidelines-sonofgodprinciples	εἷς γάρ ἐστιν ὑμῶν ὁ Πατὴρ	1	you have only one Father	ఇక్కడ తండ్రి అనేది దేవునికి ఒక ముఖ్యమైన శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	23	10	b8ua	figs-activepassive	μηδὲ κληθῆτε	1	Neither must you be called	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అలాగే, మిమ్మల్ని ఎవరైనా పిలవనివ్వవద్దు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	23	10	lp5f	figs-123person	ὅτι καθηγητὴς ὑμῶν ἐστιν εἷς, ὁ Χριστός	1	you have only one teacher, the Christ	యేసు ""క్రీస్తు"" అని చెప్పినప్పుడు, ఆయన తన గురించి ఉత్తమ పురుషలో మాట్లాడుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను, క్రీస్తును, మీ ఏకైక గురువు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	23	11	d62b		ὁ…μείζων ὑμῶν	1	he who is greatest among you	మీలో చాలా ముఖ్యమైన వ్యక్తి
MAT	23	11	d9xw	figs-you	ὑμῶν	1	among you	ఇక్కడ ""మీరు"" బహువచనం, యేసు అనుచరులను సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	23	12	x187		ὑψώσει ἑαυτὸν	1	exalts himself	తనను తాను ముఖ్యమైనదిగా చేస్తుంది
MAT	23	12	e81r	figs-activepassive	ταπεινωθήσεται	1	will be humbled	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు వినయంగా ఉంటాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	23	12	uz88	figs-activepassive	ὑψωθήσεται	1	will be exalted	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు ముఖ్యమైనవాడుగా చేస్తాడు."" లేదా ""దేవుడు గౌరవిస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	23	13	ts6z	figs-metaphor		0	General Information:	యేసు పరలోకరాజ్యం గురించి అది ఒక ఇల్లు అన్నట్టు లేదా పరిసయ్యులు బయటినుండి తలుపు మూసివేయగా , వారు లేదా మరెవరూ ఇంట్లోకి ప్రవేశించలేరు అన్నట్టు మాట్లాడుతున్నాడు. మీరు ఇంటి రూపకాన్ని ఉంచకపోతే, ""మూయడం"" ""ప్రవేశించడం"" అనే మాటల్లో అన్ని సందర్భాలను మార్చాలని గుర్తుంచుకోండి. అలాగే, పరలోకంలో నివసించే దేవుణ్ణి సూచించే ""పరలోకరాజ్యం"" అనే పదాలు మత్తయి సువార్తలో మాత్రమే కనిపిస్తాయి. కాబట్టి, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" కోసం మీ భాష పదాన్ని ఉపయోగించడానికి ప్రయత్నించండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	23	13	aw49			0	Connecting Statement:	మత నాయకులను వారి వంచన కారణంగా యేసు మందలించడం ప్రారంభించాడు.
MAT	23	13	i9dq		οὐαὶ δὲ ὑμῖν	1	But woe to you	ఇది మీకు ఎంత భయంకరంగా ఉంటుంది! [మత్తయి 11:21] (./11/21.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	23	13	j4sd	figs-metaphor	κλείετε τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων; ὑμεῖς γὰρ οὐκ εἰσέρχεσθε, οὐδὲ τοὺς εἰσερχομένους ἀφίετε εἰσελθεῖν	1	You shut the kingdom of heaven against people ... you do not enter it ... neither do you allow those about to enter to do so	యేసు పరలోకరాజ్యం గురించి మాట్లాడుతున్నాడు, అది ఒక ఇల్లు అన్నట్టు లేదా పరిసయ్యులు బయటినుండి తలుపు మూసివేయగా, వారు లేదా మరెవరూ ఇంట్లోకి ప్రవేశించలేరు అన్నట్టు మాట్లాడుతున్నాడు. ""స్వర్గరాజ్యం"" అనే పదం మత్తయిసువార్తలో మాత్రమే కనిపిస్తుంది. వీలైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" కోసం మీ భాష పదాన్ని ఉపయోగించండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు ప్రజలు స్వర్గరాజ్యంలోకి ప్రవేశించడం అసాధ్యం చేస్తారు .. మీరు కూడా దానిలోకి ప్రవేశించరు .. ప్రవేశించేవారిని కూడా మీరు అనుమతించరు"" లేదా ""ప్రజలు పరలోకంలో నివసించే దేవుణ్ణి అంగీకరించకుండా మీరు నిరోధించారు. , రాజుగా .. మీరు ఆయన్ని రాజుగా అంగీకరించరు .. ఇతరులు ఆయన్ని రాజుగా అంగీకరించడాన్ని అసాధ్యం చేస్తారు.""(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	23	15	e4a8	figs-idiom	περιάγετε τὴν θάλασσαν καὶ τὴν ξηρὰν	1	you go over sea and land	ఇది ఒక జాతీయం. అంటే వారు సుదూర ప్రాంతాలకు వెళతారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు చాలా దూరం ప్రయాణం చేస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	23	15	iyl7		ποιῆσαι ἕνα προσήλυτον	1	to make one convert	ఒక వ్యక్తి మీ మతాన్ని అంగీకరించేలా చేయడం కోసం.
MAT	23	15	bq91	figs-idiom	υἱὸν Γεέννης	1	son of hell	ఇక్కడ ""ఫలానా వారి కొడుకు"" అనేది ఒక జాతీయం, అంటే ""చెందినది"". ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నరకంలో ఉన్న వ్యక్తి"" లేదా ""నరకానికి వెళ్ళవలసిన వ్యక్తి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	23	16	r5k3	figs-metaphor	ὁδηγοὶ τυφλοὶ	1	blind guides	యూదు నాయకులు ఆధ్యాత్మికంగా అంధులు. వారు తమను తాము బోధకులుగాలుగా భావించినప్పటికీ, వారు దేవుని సత్యాన్ని అర్థం చేసుకోలేకపోయారు. [మత్తయి 15:14] (./15/14.md) లో మీరు ""గుడ్డి మార్గదర్శకులు"" ను ఎలా అనువదించారో చూడండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	23	16	qgh8		ἐν τῷ ναῷ, οὐδέν ἐστιν	1	by the temple, it is nothing	ఆలయం పేరున ఒట్టు పెట్టుకుంటే దాన్ని నిలుపుకోవలసిన అవసరం లేదు
MAT	23	16	lni3	figs-metaphor	ὀφείλει	1	is bound to his oath	తన ఒట్టుకు కట్టుబడి ఉన్నాడు. ""తన ప్రమాణానికి కట్టుబడి"" అనే పదం ఒక ప్రమాణం ద్వారా చేస్తానని చెప్పిన దానిని చేయవలసిన అవసరం కోసం ఒక రూపకం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతను వాగ్దానం చేసినట్లు చేయాలి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	23	17	s7a8	figs-metaphor	μωροὶ καὶ τυφλοί!	1	blind fools	యూదు నాయకులు ఆధ్యాత్మికంగా అంధులు. వారు తమను తాము బోధకులులుగా భావించినప్పటికీ, వారు దేవుని సత్యాన్ని అర్థం చేసుకోలేకపోయారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	23	17	f9zd	figs-rquestion	τίς γὰρ μείζων ἐστίν, ὁ χρυσὸς ἢ ὁ ναὸς ὁ ἁγιάσας τὸν χρυσόν?	1	Which is greater, the gold or the temple that makes the gold holy?	పరిసయ్యులను మందలించడానికి యేసు ఈ ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు, ఎందుకంటే వారు ఆలయం కంటే బంగారాన్ని చాలా ముఖ్యమైనదిగా భావించారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""బంగారాన్ని దేవునికి అంకితం చేసిన ఆలయం బంగారం కన్నా ముఖ్యమైనది!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	23	17	j6d5		ὁ ναὸς ὁ ἁγιάσας τὸν χρυσόν	1	the temple that makes the gold holy	బంగారాన్ని దేవునికి చెందేలా చేసే ఆలయం.
MAT	23	18	lr61	figs-ellipsis	καί	1	And	అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని స్పష్టం చేయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు కూడా చెప్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	23	18	d331		οὐδέν ἐστιν	1	it is nothing	అతను ప్రమాణం చేసినది చేయవలసిన అవసరం లేదు. లేదా ""అతను ప్రమాణం ప్రకారం చేయవలసిన అవసరం లేదు
MAT	23	18	ngd2		τῷ δώρῳ	1	the gift	ఇది ఒక జంతువు లేదా ధాన్యం, అది దేవుని బలిపీఠం మీద ఉంచడం ద్వారా ఒక వ్యక్తి దేవుని వద్దకు తీసుకువస్తాడు.
MAT	23	18	zg72	figs-metaphor	ὀφείλει	1	is bound to his oath	తన ప్రమాణంతో ముడిపడి ఉంది. ప్రమాణ స్వీకారంలో చేస్తానని ఒకరు చెప్పినట్లు చేయాల్సిన అవసరం ఉన్నందున అతను ప్రమాణంతో ముడిపడి ఉన్నట్లు మాట్లాడుతారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతను వాగ్దానం చేసినట్లు చేయాలి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	23	19	y6hk	figs-metaphor	τυφλοί	1	blind people	యూదు నాయకులు ఆధ్యాత్మికంగా అంధులు. వారు తమను తాము బోధకులుగా భావించినప్పటికీ, వారు దేవుని సత్యాన్ని అర్థం చేసుకోలేకపోయారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	23	19	g7qr	figs-rquestion	τί γὰρ μεῖζον, τὸ δῶρον, ἢ τὸ θυσιαστήριον τὸ ἁγιάζον τὸ δῶρον?	1	Which is greater, the gift or the altar that makes the gift holy?	బహుమతిని బలిపీఠం కన్నా అర్పణను ముఖ్యమైనదిగా భావించినందుకు పరిసయ్యులను మందలించడానికి యేసు ఈ ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అర్పణను పవిత్రంగా చేసే బలిపీఠం బహుమతి కంటే గొప్పది!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	23	19	gt4d		τὸ θυσιαστήριον τὸ ἁγιάζον τὸ δῶρον	1	the altar that makes the gift holy	అర్పణను దేవునికి ప్రత్యేకమైనదిగా చేసే బలిపీఠం
MAT	23	20	x4q4		ἐν πᾶσι τοῖς ἐπάνω αὐτοῦ	1	by everything on it	ప్రజలు దానిపై ఉంచిన అన్ని అర్పణల ద్వారా
MAT	23	21	m21b		τῷ κατοικοῦντι αὐτόν	1	the one who lives in it	తండ్రి అయిన దేవుడు
MAT	23	22	ejw9		τῷ καθημένῳ ἐπάνω αὐτοῦ	1	him who sits on it	తండ్రి అయిన దేవుడు
MAT	23	23	lg3r		οὐαὶ ὑμῖν…ὑποκριταί!	1	Woe to you ... hypocrites!	ఇది మీకు ఎంత భయంకరంగా ఉంటుంది .. కపటులారా! [మత్తయి 11:21] (./11/21.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	23	23	n94y	translate-unknown	τὸ ἡδύοσμον, καὶ τὸ ἄνηθον, καὶ τὸ κύμινον	1	mint and dill and cumin	ఇవి వివిధ ఆకులు విత్తనాలు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-unknown]]) మనుషులు ఆహారాన్ని రుచికరంగా చెయ్యడానికి వాడతారు.
MAT	23	23	hga6		ἀφήκατε	1	you have left undone	మీరు పాటించలేదు
MAT	23	23	c8bb		τὰ βαρύτερα	1	the weightier matters	మరింత ముఖ్యమైన విషయాలు
MAT	23	23	m32j		ταῦτα δὲ ἔδει ποιῆσαι	1	But these you ought to have done	మీరు ఈ ముఖ్యమైన చట్టాలను పాటించాలి
MAT	23	23	nn6q	figs-doublenegatives	κἀκεῖνα μὴ ἀφιέναι	1	and not to have left the other undone	దీనిని సానుకూల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తక్కువ ప్రాముఖ్యత లేని చట్టాలను కూడా పాటిస్తూనే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
MAT	23	24	y84y	figs-metaphor	ὁδηγοὶ τυφλοί!	1	You blind guides	పరిసయ్యులను వివరించడానికి యేసు ఈ రూపకాన్ని ఉపయోగిస్తాడు. పరిసయ్యులు దేవుని ఆజ్ఞలను అర్థం చేసుకోలేరని యేసు భావం.లేక ఆయనను ఎలా సంతోషపెట్టాలో వారికి అర్థం కాదు. అందువల్ల, వారు దేవుణ్ణి ఎలా సంతోషపెట్టాలో ఇతరులకు నేర్పించలేరు. [మత్తయి 15:14] (./15/14.md) లో మీరు ఈ రూపకాన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	23	24	l7fh	figs-metaphor	οἱ διϋλίζοντες τὸν κώνωπα τὴν δὲ κάμηλον καταπίνοντες!	1	you who strain out a gnat but swallow a camel	తక్కువ ప్రాముఖ్యత లేని చట్టాలను అనుసరించడానికి జాగ్రత్తగా ఉండటం, మరింత ముఖ్యమైన చట్టాలను విస్మరించడం చాలా చిన్న అపరిశుద్ధ జంతువును మింగకుండా జాగ్రత్త వహించడం కానీ అతి పెద్ద అపరిశుశుద్ధ జంతువు మాంసాన్ని తినడం మూర్ఖత్వం, ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు తన పానీయంలో పడిన ఈగను వడకట్టి ఒంటెను మింగేసే వ్యక్తి వలె మీరు మూర్ఖులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
MAT	23	24	sn3z		οἱ διϋλίζοντες τὸν κώνωπα	1	strain out a gnat	పానీయం నుండి ఒక ఈగను తొలగించడానికి ఒక వస్త్రం ద్వారా వడకట్టడం అని దీని అర్థం.
MAT	23	24	whk2		κώνωπα	1	gnat	ఒక చిన్న ఎగిరే పురుగు
MAT	23	25	ns27		οὐαὶ ὑμῖν…ὑποκριταί!	1	Woe to you ... hypocrites!	ఇది మీకు ఎంత భయంకరంగా ఉంటుంది .. కపటులారా! [మత్తయి 11:21] (./11/21.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	23	25	ru45	figs-metaphor	ὅτι καθαρίζετε τὸ ἔξωθεν τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος, ἔσωθεν δὲ γέμουσιν ἐξ ἁρπαγῆς καὶ ἀκρασίας	1	For you clean the outside of the cup and of the plate, but inside they are full of greed and self-indulgence	ఇది ఒక రూపకం, అంటే శాస్త్రవేత్తలు పరిసయ్యులు బయట ఇతరులకు స్వచ్ఛంగా కనిపిస్తారు, కాని లోపల వారు దుర్మార్గులు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	23	25	tz8h		γέμουσιν ἐξ ἁρπαγῆς καὶ ἀκρασίας	1	they are full of greed and self-indulgence	వారు ఇతరులకు ఉన్నదాన్ని కోరుకుంటారు, వారు స్వప్రయోజనాల కోసం పనిచేస్తారు
MAT	23	26	lb5j	figs-metaphor	Φαρισαῖε τυφλέ!	1	You blind Pharisee	పరిసయ్యులు ఆధ్యాత్మికంగా అంధులు. వారు తమను తాము బోధకులుగా భావించినప్పటికీ, వారు దేవుని సత్యాన్ని అర్థం చేసుకోలేకపోయారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	23	26	f9p8	figs-metaphor	καθάρισον πρῶτον τὸ ἐντὸς τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος, ἵνα γένηται καὶ τὸ ἐκτὸς…καθαρόν	1	Clean first the inside of the cup and of the plate, so that the outside may become clean also	ఇది ఒక రూపకం. అంటే వారు వారి అంతరంగంలో స్వచ్ఛంగా మారితే, ఫలితంగా వారు బయటి వైపు కూడా స్వచ్ఛంగా ఉంటారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	23	27	kry1	figs-simile	παρομοιάζετε τάφοις κεκονιαμένοις…ἀκαθαρσίας	1	you are like whitewashed tombs ... unclean	ఇది ఒక ఉపమానం, అంటే శాస్త్రవేత్తలు పరిసయ్యులు బయట స్వచ్ఛంగా కనబడవచ్చు, కాని వారు లోపలికి చెడ్డవారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	23	27	ta1f	figs-explicit	τάφοις κεκονιαμένοις	1	whitewashed tombs	తెల్లగా సున్నం కొట్టిన సమాధులు. యూదులు సమాధులను తెల్లగా పెయింట్ చేస్తారు, తద్వారా ప్రజలు వాటిని సులభంగా చూస్తారు, వాటిని తాకకుండా ఉంటారు. ఒక సమాధిని తాకడం ఒక వ్యక్తిని ఆచారబద్ధంగా అపవిత్రంగా చేస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	23	29	tse6	figs-nominaladj	τῶν δικαίων	1	of the righteous	ఈ నామమాత్ర విశేషణం విశేషణంగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీతిమంతుల"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
MAT	23	30	kkf2		ἐν ταῖς ἡμέραις τῶν πατέρων ἡμῶν	1	in the days of our fathers	మా పూర్వీకుల కాలంలో
MAT	23	30	nq82		οὐκ ἂν ἤμεθα κοινωνοὶ αὐτῶν	1	we would not have been participants with them	మేము వారితో కలిసి ఉండలేము
MAT	23	30	x99m	figs-metonymy	ἐν τῷ αἵματι τῶν	1	shedding the blood of	ఇక్కడ ""రక్తం"" జీవాన్ని సూచిస్తుంది. రక్తం చిందించడం అంటే చంపడం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చంపడం"" లేదా ""హత్య"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	23	31	l7rl		υἱοί ἐστε	1	you are sons	ఇక్కడ ""కుమారులు"" అంటే ""వారసులు"".
MAT	23	32	bpz8	figs-metaphor	καὶ ὑμεῖς πληρώσατε τὸ μέτρον τῶν πατέρων ὑμῶν	1	You also fill up the measure of your fathers	యేసు దీనిని ఒక రూపకం వలె ఉపయోగిస్తాడు, అంటే పరిసయ్యులు ప్రవక్తలను చంపినప్పుడు వారి పూర్వీకులు ప్రారంభించిన దుష్ట ప్రవర్తనను పూర్తి చేస్తారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీ పూర్వీకులు ప్రారంభించిన పాపాలను కూడా మీరు పూర్తి చేస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	23	33	va5c	figs-doublet	ὄφεις, γεννήματα ἐχιδνῶν	1	You serpents, you offspring of vipers	పాములు సర్పాలు విషపూరిత జీవులు. అవి ప్రమాదకరమైనవి తరచుగా చెడుకు చిహ్నాలు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు ప్రమాదకరమైన విషపూరితమైన పాముల వలె చెడ్డవారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-doublet]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	23	33	blv6		γεννήματα ἐχιδνῶν	1	offspring of vipers	ఇక్కడ ""సంతానం"" అంటే ""లక్షణం కలిగి ఉండటం"". [మత్తయి 3: 7] (./03/07.md) లో మీరు ఇలాంటి పదబంధాన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	23	33	vi6c	figs-rquestion	πῶς φύγητε ἀπὸ τῆς κρίσεως τῆς Γεέννης?	1	how will you escape the judgment of hell?	యేసు ఈ ప్రశ్నను మందలించాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నరకం తీర్పు నుండి తప్పించుకోవడానికి మీకు మార్గం లేదు!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	23	34	an97			0	Connecting Statement:	మత నాయకులను వారి వంచన కారణంగా యేసు మందలించడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	23	34	rq8c		ἐγὼ ἀποστέλλω πρὸς ὑμᾶς προφήτας, καὶ σοφοὺς, καὶ γραμματεῖς	1	I am sending you prophets and wise men and scribes	ఎవరైనా చాలా త్వరగా ఏదైనా చేస్తారని చూపించడానికి కొన్నిసార్లు ప్రస్తుత కాలం ఉపయోగించబడుతుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను మీకు ప్రవక్తలు, జ్ఞానులు లేఖకులను పంపుతాను
MAT	23	35	l7ya	figs-idiom	ἔλθῃ ἐφ’ ὑμᾶς πᾶν αἷμα δίκαιον ἐκχυννόμενον ἐπὶ τῆς γῆς	1	upon you will come all the righteous blood that has been shed on the earth	మీ మీదకు వస్తుంది"" అనే పదం శిక్షను స్వీకరించడం అనే అర్థం ఇచ్చే ఒక జాతీయం. రక్తాన్ని చిందించడం అనేది మనుష్యులను చంపడానికి ఒక అర్ధం, కాబట్టి ""భూమిపై చిందించబడిన నీతి మంతుల రక్తం"" చంపబడిన నీతిమంతులను సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీతిమంతులందరి హత్యలకు దేవుడు మిమ్మల్ని శిక్షిస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	23	35	b3a7	figs-metonymy	ἀπὸ τοῦ αἵματος…ἕως τοῦ αἵματος	1	from the blood ... to the blood	ఇక్కడ ""రక్తం"" అనే పదం చంపబడిన వ్యక్తిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""హత్య నుండి .. హత్య వరకు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	23	35	z95g	figs-merism	Ἂβελ…Ζαχαρίου	1	Abel ... Zechariah	హత్యకు గురి అయిన మొదటి నీతిమంతుడు హేబెలు, ఆలయంలో యూదులచే హత్య చేయబడిన జెకర్యా చివరివాడు అని భావించవచ్చు. ఈ ఇద్దరు మనుష్యులు హత్య చేయబడిన నీతిమంతులందరికీ ప్రాతినిధ్యం వహిస్తారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-merism]])
MAT	23	35	cbq9		Ζαχαρίου	1	Zechariah	ఈ జెకర్యా బాప్తిస్మ ఇచ్చే యోహాను తండ్రి కాదు.
MAT	23	35	s11l		ὃν ἐφονεύσατε	1	whom you killed	యేసు తాను మాట్లాడుతున్న మనుషులు వాస్తవానికి జెకర్యాను చంపారని కాదు. వారి పూర్వీకులు చేసారు.
MAT	23	36	ut4l		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఇది యేసు తరువాత చెప్పిన దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	23	37	w23t			0	Connecting Statement:	యేసు యెరూషలేము ప్రజలను గూర్చి విచారించాడు, ఎందుకంటే దేవుడు తమవద్దకు పంపే ప్రతి దూతను వారు తిరస్కరించారు.
MAT	23	37	vne9	figs-apostrophe	Ἰερουσαλὴμ, Ἰερουσαλήμ	1	Jerusalem, Jerusalem	యేసు యెరూషలేములోని ప్రజలను వారు ఆ నగరం అన్నట్టు మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-apostrophe]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	23	37	tz4r	figs-activepassive	τοὺς ἀπεσταλμένους πρὸς αὐτήν	1	those who are sent to you	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు మీకు పంపిన వారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	23	37	t9y7	figs-metaphor	τὰ τέκνα σου	1	your children	యేసు యెరూషలేమును ఒక స్త్రీగా పోల్చి మాట్లాడుతున్నాడు. అందులోని ప్రజలు ఆమె పిల్లలు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీ ప్రజలు"" లేదా ""మీ నివాసులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	23	37	xv4t	figs-simile	ὃν τρόπον ὄρνις ἐπισυνάγει τὰ νοσσία αὐτῆς ὑπὸ τὰς πτέρυγας	1	just as a hen gathers her chicks under her wings	ఇది యేసు ప్రజలపై ప్రేమను వ్యక్తపరుస్తూ వారిని ఎలా చూసుకోవాలనుకుంటున్నాడో నొక్కి చెప్పే ఒక ఉదాహరణ. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	23	37	as8p	translate-unknown	ὄρνις	1	hen	ఒక కోడి. తన పిల్లలను తన రెక్కల కింద రక్షించే ఏ పక్షినైనా మీరు చెప్పవచ్చు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-unknown]])
MAT	23	38	r6ss		ἀφίεται ὑμῖν ὁ οἶκος ὑμῶν ἔρημος	1	your house is left to you desolate	దేవుడు మీ ఇంటిని విడిచిపెడతాడు, అది ఖాళీగా ఉంటుంది
MAT	23	38	ck2z	figs-metonymy	ὁ οἶκος ὑμῶν	1	your house	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) ""యెరూషలేము నగరం"" లేదా 2) ""ఆలయం."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	23	39	i14n		λέγω γὰρ ὑμῖν	1	I say to you	ఇది యేసు తరువాత చెప్పిన దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	23	39	ig61	figs-metonymy	εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου!	1	Blessed is he who comes in the name of the Lord	ఇక్కడ ""పేరులో"" అంటే ""శక్తిలో"" లేదా ""ప్రతినిధిగా"". [మత్తయి 21: 9] (./21/09.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రభువు యొక్క శక్తితో వచ్చినవాడు ఆశీర్వదించబడ్డాడు"" లేదా ""ప్రభువు ప్రతినిధిగా వచ్చినవాడు ఆశీర్వదించబడతాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	24	intro	h2a2			0		# మత్తయి 24 సాధారణ గమనికలు <br><br>## నిర్మాణం మరియు ఆకృతీకరణ<br><br> ఈ అధ్యాయంలో, యేసు ఆ సమయం నుండి భవిష్యత్తు గురించి ప్రవచించడం మొదలుపెడతాడు. (చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/prophet]]) <br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేక అంశాలు <br><br>### ""యుగం ముగింపు"" ఈ అధ్యాయంలో, యేసు తాను ఎప్పుడు మళ్ళీ తిరిగి వస్తాడో శిష్యులు ఎలా తెలుసుకుంటామని అడిగినప్పుడు వారికి సమాధానం ఇస్తారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-apocalypticwriting]])<br><br>### నోవహు ఉదాహరణ. నోవహు కాలంలో, ప్రజలను వారి పాపాలకు శిక్షించడానికి దేవుడు గొప్ప వరదను పంపాడు. ఈ రాబోయే వరద గురించి అతను చాలాసార్లు వారిని హెచ్చరించాడు, కాని ఇది అకస్మాత్తుగా ప్రారంభమైంది. ఈ అధ్యాయంలో, యేసు ఆ వరదకు చివరి రోజులకు మధ్య పోలికను చూపించాడు.(చూడండి: [[rc://te/tw/dict/bible/kt/sin]])<br><br>## ఈ అధ్యాయంలో సాధ్యమయ్యే ఇతర అనువాద ఇబ్బందులు <br><br>### “చూద్దాం’’ <br><br>అనేక యేసు ఆజ్ఞలను ప్రారంభించడం కొరకు ఈ పదాన్ని ULT ఉపయోగిస్తుంది. ఉదాహరణకు “యూదయలో ఉన్నవాళ్ళు పర్వతాలకు పారిపోండి’’ (24:16),"" ఇంటిమీద ఉన్నవాడు తన ఇంటి నుండి ఏమీ తీయటానికి దిగకూడదు ""(24:17), “పొలంలో ఉన్నవాడు తన వస్త్రాన్ని తీసుకోవడానికి తిరిగి రాకూడదు ""(24:18). ఆదేశాన్ని రూపొందించడానికి అనేక మార్గాలు ఉన్నాయి. అనువాదకులు వారి స్వంత భాషలలో అత్యంత సహజమైన మార్గాలను ఎంచుకోవాలి.
MAT	24	1	dh7u			0	Connecting Statement:	యేసు చివరి సమయాల్లో మళ్ళీ రాకముందు జరిగే సంఘటనలను వివరించడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	24	1	ke79	figs-explicit	ἀπὸ τοῦ ἱεροῦ	1	from the temple	యేసు ఆలయంలోనే లేడు. ఆలయం చుట్టూ ఉన్న ప్రాంగణంలో ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	24	2	mh5y	figs-rquestion	οὐ βλέπετε ταῦτα πάντα?	1	Do you not see all these things?	శిష్యులు ఏమి చెబుతారో లోతుగా ఆలోచించేలా యేసు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ భవనాల గురించి నేను మీకు చెప్తాను."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	24	2	fnv8		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఇది యేసు తరువాత చెప్పినదానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	24	2	l45q	figs-explicit	οὐ μὴ ἀφεθῇ ὧδε λίθος ἐπὶ λίθον, ὃς οὐ καταλυθήσεται	1	not one stone will be left on another that will not be torn down	శత్రు సైనికులు రాళ్లను కూల్చివేస్తారు. దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""శత్రు సైనికులు వచ్చినప్పుడు, వారు ఈ భవనాలలోని ప్రతి రాయిని కూల్చివేస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	24	3	e1is	figs-explicit	τί τὸ σημεῖον τῆς σῆς παρουσίας, καὶ συντελείας τοῦ αἰῶνος?	1	What will be the sign of your coming and of the end of the age	ఇక్కడ ""నీ రాక"" యేసు ఎప్పుడు అధికారంలోకి వస్తాడో సూచిస్తుంది, భూమిపై దేవుని పాలనను స్థాపించి ఈ యుగాన్ని అంతం చేస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు వచ్చే కాలానికీ ప్రపంచం అంతం కావడానికి సూచనలు ఏమిటి?"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	24	4	s64s	figs-metaphor	βλέπετε μή τις ὑμᾶς πλανήσῃ	1	Be careful that no one leads you astray	ఇక్కడ ""మిమ్మల్ని దారితప్పిస్తుంది"" అనేది నిజం కానిదాన్ని నమ్మమని ఒకరిని ఒప్పించడానికి వాడిన ఒక రూపకం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరూ మిమ్మల్ని మోసం చేయకుండా జాగ్రత్త వహించండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	24	5	lq71	figs-metonymy	πολλοὶ…ἐλεύσονται ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου	1	many will come in my name	ఇక్కడ ""పేరు"" అనేది ""అధికారంలో ఉన్న"" లేదా ""ఒకరి ప్రతినిధిగా"" సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చాలా మంది వారు నా ప్రతినిధిగా వచ్చారని చెప్తారు"" లేదా ""చాలామంది నా పక్షంగా మాట్లాడుతున్నామని చెబుతారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	24	5	twh8	figs-metaphor	πολλοὺς πλανήσουσιν	1	will lead many astray	ఇక్కడ ""మిమ్మల్ని దారితప్పిస్తారు"" అనేది నిజం కానిదాన్ని నమ్మమని ఒకరిని ఒప్పించడానికి ఒక రూపకం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చాలా మందిని మోసం చేస్తుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	24	6	hdz3	figs-activepassive	ὁρᾶτε, μὴ θροεῖσθε	1	See that you are not troubled	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ విషయాలు మీకు ఇబ్బంది కలిగించకుండా చూసుకోండి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	24	7	ygf2	figs-parallelism	ἐγερθήσεται γὰρ ἔθνος ἐπὶ ἔθνος, καὶ βασιλεία ἐπὶ βασιλείαν	1	For nation will rise against nation, and kingdom against kingdom	ఈ రెండూ ఒకే విషయం. ప్రతిచోటా ప్రజలు ఒకరితో ఒకరు పోరాడుతారని యేసు నొక్కి చెబుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	24	8	q4gl	figs-metaphor	ἀρχὴ ὠδίνων	1	the beginning of birth pains	ఇది ఒక బిడ్డకు జన్మనిచ్చే ముందు స్త్రీ అనుభవించే బాధలను సూచిస్తుంది. ఈ రూపకం అంటే ఈ యుద్ధాలు, కరువులు, భూకంపాలు యుగపు ముగింపుకు దారితీసే సంఘటనల ప్రారంభం మాత్రమే. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	24	9	u5e6		παραδώσουσιν ὑμᾶς εἰς θλῖψιν, καὶ ἀποκτενοῦσιν ὑμᾶς	1	they will deliver you up to tribulation and kill you	ప్రజలు మిమ్మల్ని అధికారులకు అప్పగిస్తారు, వారు మిమ్మల్ని బాధపెడతారు, చంపుతారు.
MAT	24	9	uw1i	figs-activepassive	ἔσεσθε μισούμενοι ὑπὸ πάντων τῶν ἐθνῶν	1	You will be hated by all the nations	ఇక్కడ ""దేశాలు"" అనేది దేశ ప్రజలను సూచిస్తూ ఉన్న ఒక మారుపేరు. దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రతి దేశం నుండి ప్రజలు మిమ్మల్ని ద్వేషిస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	24	9	u2bd	figs-metonymy	διὰ τὸ ὄνομά μου	1	for my name's sake	ఇక్కడ ""పేరు"" అనేది పూర్తి వ్యక్తిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎందుకంటే మీరు నన్ను నమ్మారు గనక."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	24	11	mi2e	figs-idiom	ἐγερθήσονται	1	will rise up	ఇక్కడ పెరగడం అనేది ""స్థాపించబడటానికి"" ఒక జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వస్తాయి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	24	11	tjb3	figs-metaphor	καὶ πλανήσουσιν πολλούς	1	and lead many astray	ఇక్కడ ""దారితప్పించడం"" అనేది నిజం కానిదాన్ని నమ్మమని ఒకరిని ఒప్పించడానికి ఒక రూపకం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చాలా మందిని మోసం చేయండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	24	12	w4af	figs-abstractnouns	τὸ πληθυνθῆναι τὴν ἀνομίαν	1	lawlessness will increase	చట్టానికి అవిధేయత"" అనే నైరూప్య నామవాచకాన్ని ""చట్టానికి అవిధేయత"" అనే పదబంధంతో అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చట్టం పట్ల అవిధేయత పెరుగుతుంది"" లేదా ""ప్రజలు దేవుని చట్టానికి మరింతగా అవిధేయత చూపుతారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
MAT	24	12	bu9b	figs-idiom	ψυγήσεται ἡ ἀγάπη τῶν πολλῶν	1	the love of many will grow cold	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) ""చాలా మంది ప్రజలు ఇకపై ఇతరులను ప్రేమించరు"" లేదా 2) ""చాలా మంది ప్రజలు ఇకపై దేవుణ్ణి ప్రేమించరు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	24	13	v3ex	figs-activepassive	ὁ…ὑπομείνας εἰς τέλος, οὗτος σωθήσεται	1	the one who endures to the end will be saved	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చివరి వరకు భరించే వ్యక్తిని దేవుడు రక్షిస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	24	13	l1pp		ὁ δὲ ὑπομείνας	1	the one who endures	విశ్వాసపాత్రంగా ఉండే వ్యక్తి
MAT	24	13	ht34		εἰς τέλος	1	to the end	ముగింపు"" అనే పదం ఒక వ్యక్తి చనిపోయినప్పుడు లేదా హింస ముగిసినప్పుడు లేదా దేవుడు తనను తాను రాజుగా చూపించినప్పుడు అనేది స్పష్టంగా తెలియదు. ప్రధాన విషయం ఏమిటంటే అవి అవసరమైనంత కాలం ఉంటాయి.
MAT	24	13	lra5		τέλος	1	the end	ప్రపంచం యొక్క ముగింపు లేదా ""యుగం ముగింపు
MAT	24	14	x3e6	figs-metonymy	κηρυχθήσεται τοῦτο τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας	1	This good news of the kingdom will be preached	ఇక్కడ ""రాజ్యం"" దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు పరిపాలించే సువార్తను ప్రజలు చెబుతారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	24	14	y65s	figs-metonymy	πᾶσιν τοῖς ἔθνεσιν	1	all the nations	ఇక్కడ, ""దేశాలు"" అంటే ప్రజలు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అన్ని ప్రదేశాలలోని ప్రజలందరూ"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	24	15	mf1b	figs-activepassive	τὸ βδέλυγμα τῆς ἐρημώσεως, τὸ ῥηθὲν διὰ Δανιὴλ τοῦ προφήτου	1	the abomination of desolation, which was spoken of by Daniel the prophet	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుని విషయాలను అపవిత్రం చేసే సిగ్గుమాలిన వ్యక్తి. వీడి గురించి దానియేలు ప్రవక్త వ్రాశాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	24	15	lz9p		ὁ ἀναγινώσκων νοείτω	1	let the reader understand	ఇది యేసు మాట్లాడటం కాదు. యేసు వారు ఆలోచించి అర్థం చేసుకోవలసిన పదాలను ఉపయోగిస్తున్నాడని పాఠకుడిని అప్రమత్తం చేయడానికి మత్తయి దీనిని జోడించారు.
MAT	24	17	iv2j		ὁ ἐπὶ τοῦ δώματος	1	let him who is on the housetop	యేసు నివసించిన గృహాల పైకప్పు బల్లపరుపుగా ఉంటుంది, మనుషులు వాటిపై నిలబడగలరు.
MAT	24	19	kq12	figs-euphemism	ταῖς ἐν γαστρὶ ἐχούσαις	1	those who are with child	గర్భిణీ స్త్రీలు"" అని చెప్పడానికి ఇది మర్యాదపూర్వక మార్గం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-euphemism]])
MAT	24	19	f533		ἐν ἐκείναις ταῖς ἡμέραις	1	in those days	ఆ సమయంలో
MAT	24	20	u4jb		ἵνα μὴ γένηται ἡ φυγὴ ὑμῶν	1	that your flight will not occur	మీరు పారిపోవలసిన అవసరం లేదు లేదా ""మీరు పారిపోవలసిన అవసరం లేదు
MAT	24	20	m6mx		χειμῶνος	1	the winter	చలి కాలం
MAT	24	22	vd3z	figs-doublenegatives	εἰ μὴ ἐκολοβώθησαν αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι, οὐκ ἂν ἐσώθη πᾶσα σάρξ	1	Unless those days are shortened, no flesh would be saved	దీనిని సానుకూల క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు బాధ సమయాన్ని తగ్గించకపోతే, అందరూ చనిపోతారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
MAT	24	22	r9qw	figs-synecdoche	σάρξ	1	flesh	ప్రజలు. ఇక్కడ, ""శరీరులు” అనేది ప్రజలందరినీ సూచిస్తూ చెప్పే కవితా మార్గం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	24	22	p6m8	figs-activepassive	κολοβωθήσονται αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι	1	those days will be shortened	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు బాధపడే సమయాన్ని తగ్గిస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	24	23	avv5			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులతో మాట్లాడటం కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	24	23	avm2		μὴ πιστεύσητε	1	do not believe it	వారు మీకు చెప్పిన అబద్ధాలను నమ్మకండి
MAT	24	24	n744		ὥστε πλανῆσαι εἰ δυνατὸν καὶ τοὺς ἐκλεκτούς	1	so as to lead astray, if possible, even the elect	ఇక్కడ ""దారి తప్పించు"" అనేది నిజం కానిదాన్ని నమ్మమని ఒకరిని ఒప్పించడానికి ఒక రూపకం. దీన్ని రెండు వాక్యాలుగా అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మోసగించడానికి, వీలైతే, ఎన్నుకోబడిన వారికి కూడా"" లేదా ""ప్రజలను మోసగించడానికి. వీలైతే, వారు ఎన్నుకోబడినవారిని కూడా మోసం చేస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	24	26	fmx1	figs-quotations	ἐὰν…εἴπωσιν ὑμῖν, ἰδοὺ, ἐν τῇ ἐρήμῳ ἐστίν, μὴ	1	if they say to you, 'Look, he is in the wilderness,' do	దీనిని పరోక్ష వచనంగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""క్రీస్తు అరణ్యంలో ఉన్నాడని ఎవరైనా మీకు చెబితే,"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	24	26	zxg2	figs-quotations	ἰδοὺ, ἐν τοῖς ταμείοις	1	Or, 'See, he is in the inner rooms,'	దీనిని పరోక్ష వచనంగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""లేదా, క్రీస్తు లోపలి గదిలో ఉన్నారని ఎవరైనా మీకు చెబితే,"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	24	26	n2pt		ἐν τοῖς ταμείοις	1	in the inner rooms	రహస్య గదిలో లేదా ""రహస్య ప్రదేశాలలో
MAT	24	27	j1w1	figs-simile	ὥσπερ…ἡ ἀστραπὴ ἐξέρχεται…οὕτως ἔσται ἡ παρουσία	1	as the lightning shines ... so will be the coming	మనుష్యకుమారుడు చాలా త్వరగా వస్తాడు, చూడటం సులభం అవుతుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	24	27	za8b	figs-123person	τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	యేసు తన గురించి ఉత్తమ పురుషలో మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	24	28	mu35	writing-proverbs	ὅπου ἐὰν ᾖ τὸ πτῶμα, ἐκεῖ συναχθήσονται οἱ ἀετοί	1	Wherever a dead animal is, there the vultures will gather	ఇది బహుశా యేసు కాలపు ప్రజలు అర్థం చేసుకున్న సామెత. సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) మనుష్యకుమారుడు వచ్చినప్పుడు, ప్రతి ఒక్కరూ ఆయన్ని చూస్తారు ఆయన వచ్చాడని తెలుసుకుంటారు, లేదా 2) ఆధ్యాత్మికంగా చనిపోయిన వ్యక్తులు ఎక్కడ ఉన్నా, వారికి అబద్ధాలు చెప్పడానికి తప్పుడు ప్రవక్తలు ఉంటారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-proverbs]])
MAT	24	28	ivl8		οἱ ἀετοί	1	vultures	చనిపోయిన లేదా చనిపోతున్న జీవుల శరీరాలను తినే పక్షులు
MAT	24	29	zmm6		εὐθέως…μετὰ τὴν θλῖψιν τῶν ἡμερῶν ἐκείνων, ὁ ἥλιος	1	immediately after the tribulation of those days the sun	ఆ రోజుల కష్టాలు ముగిసిన వెంటనే, సూర్యుడు
MAT	24	29	l15m		τὴν θλῖψιν τῶν ἡμερῶν ἐκείνων	1	the tribulation of those days	బాధ సమయం
MAT	24	29	zuk4	figs-activepassive	ὁ ἥλιος σκοτισθήσεται	1	the sun will be darkened	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు సూర్యుడిని చీకటి చేస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	24	29	w1bi	figs-activepassive	αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σαλευθήσονται	1	the powers of the heavens will be shaken	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు ఆకాశంలో ఆకాశానికి పైన ఉన్న వస్తువులను కదిలిస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	24	30	yc2x	figs-123person	τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	యేసు తన గురించి ఉత్తమ పురుషలో మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	24	30	tld8	figs-metonymy	πᾶσαι αἱ φυλαὶ	1	all the tribes	ఇక్కడ ""తెగలు"" ప్రజలను సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తెగల ప్రజలందరూ"" లేదా ""ప్రజలందరూ"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	24	31	fl54		ἀποστελεῖ τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ μετὰ σάλπιγγος μεγάλης	1	He will send his angels with a great sound of a trumpet	అతను ఒక బాకా వినిపిస్తాడు, తన దేవదూతలను పంపుతాడు లేదా ""అతనికి ఒక దేవదూత బాకా ఊదుతాడు. అయన తన దేవదూతలను పంపుతాడు
MAT	24	31	rlb4	figs-123person	ἀποστελεῖ…αὐτοῦ	1	He ... his	యేసు తన గురించి ఉత్తమ పురుష లోమాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	24	31	wi28		ἐπισυνάξουσιν	1	they will gather	ఆయన దేవదూతలు సేకరిస్తారు
MAT	24	31	iq8c		τοὺς ἐκλεκτοὺς αὐτοῦ	1	his elect	మనుష్యకుమారుడు ఎన్నుకున్న వ్యక్తులు వీరు.
MAT	24	31	ibw7	figs-parallelism	ἐκ τῶν τεσσάρων ἀνέμων, ἀπ’ ἄκρων οὐρανῶν ἕως ἄκρων αὐτῶν	1	from the four winds, from one end of the sky to the other	ఈ రెండూ ఒకే విషయం. అవి ""ప్రతిచోటా"" అని అర్ధం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రపంచం నలుమూలల నుండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	24	33	cu5a	figs-123person	ἐγγύς ἐστιν	1	he is near	యేసు తన గురించి ఉత్తమ పురుషలో మాట్లాడుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను రాబోయే సమయం ఆసన్నమైంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	24	33	cfz8	figs-metaphor	ἐπὶ θύραις	1	at the very gates	ద్వారాలకు దగ్గరగా. ఒక రాజు లేదా ముఖ్యమైన అధికారి నగరం ప్రాకారాలు. ద్వారాలకు దగ్గరగా ఉండటం అనే పదచిత్రం యేసుఉపయోగిస్తాడు. ఇది ఒక రూపకం అంటే యేసు రాబోయే సమయం త్వరలో. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	24	34	j8np		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఇది యేసు తరువాత చెప్పిన దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	24	34	gld5	figs-euphemism	οὐ μὴ παρέλθῃ ἡ γενεὰ αὕτη	1	this generation will not pass away	ఇక్కడ ""వెళ్ళిపో"" అనేది ""చనిపో"" అని చెప్పే మర్యాదపూర్వక మార్గం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ తరం అందరూ చనిపోరు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-euphemism]])
MAT	24	34	y73t		ἡ γενεὰ αὕτη	1	this generation	సాధ్యమయ్యే వ్యాఖ్యానాలు 1) ""ఈ రోజు ప్రజలందరూ సజీవంగా ఉన్నారు,"" యేసు మాట్లాడుతున్నప్పుడు సజీవంగా ఉన్న ప్రజలను సూచిస్తుంది, లేదా 2) ""ఈ విషయాలు జరిగినప్పుడు నేను మీకు చెప్పినప్పుడు ప్రజలందరూ సజీవంగా ఉన్నారు."" రెండు వివరణలు సాధ్యమయ్యే విధంగా అనువదించడానికి ప్రయత్నించండి.
MAT	24	34	fb4k		ἕως ἂν πάντα ταῦτα γένηται	1	until all of these things will have happened	దేవుడు ఈ విషయాలన్నీ జరిగించే వరకు
MAT	24	34	r6sk		παρέλθῃ	1	pass away	అదృశ్యం లేదా ""ఏదో ఒక రోజు ఉనికిలో లేదు
MAT	24	35	i8vv	figs-synecdoche	ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσεται	1	Heaven and the earth will pass away	పరలోకం"" ""భూమి"" అనే పదాలు దేవుడు సృష్టించిన ప్రతిదానిని, ముఖ్యంగా శాశ్వతంగా అనిపించే విషయాలను కలిగి ఉన్న ఒక స్తూలవివరణ పదం. ఈ మాటల మాదిరిగా కాకుండా తన మాట శాశ్వతమైనదని యేసు చెబుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకం భూమి కూడా గతించిపోతాయి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	24	35	e6bf	figs-metonymy	οἱ…λόγοι μου οὐ μὴ παρέλθωσιν	1	my words will never pass away	ఇక్కడ ""పదాలు"" యేసు చెప్పిన దానిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను చెప్పేది ఎల్లప్పుడూ నిజం అవుతుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	24	36	q4pj	figs-metonymy	τῆς ἡμέρας ἐκείνης καὶ ὥρας	1	that day and hour	ఇక్కడ ""రోజు"" ""గంట"" మనుష్యకుమారుడు తిరిగి వచ్చే ఖచ్చితమైన సమయాన్ని సూచిస్తాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	24	36	wq5r		οὐδὲ ὁ Υἱός	1	nor the Son	కుమారుడు కూడా ఎరగడు
MAT	24	36	p5vu	guidelines-sonofgodprinciples	Υἱός	1	Son	దేవుని కుమారుడైన యేసుకు ఇది ఒక ముఖ్యమైన శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	24	36	f4s2	guidelines-sonofgodprinciples	Πατὴρ	1	Father	ఇది దేవునికి ముఖ్యమైన శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	24	37	hf51		ὥσπερ γὰρ αἱ ἡμέραι τοῦ Νῶε, οὕτως ἔσται ἡ παρουσία τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	As the days of Noah were, so will be the coming of the Son of Man	మనుష్యకుమారుడు వచ్చినప్పుడు, అది నోవహు కాలం లాగా ఉంటుంది.
MAT	24	37	cpn8	figs-123person	τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	Son of Man	యేసు తన గురించి ఉత్తమ పురుషలో మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	24	39	ffa6		καὶ οὐκ ἔγνωσαν	1	and they knew nothing	దీనిని ప్రత్యేక వాక్యంగా అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఏదో జరుగుతున్నదని ప్రజలు గ్రహించలేదు
MAT	24	39	ah5v		ἦρεν ἅπαντας; οὕτως ἔσται καὶ ἡ παρουσία τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	away—so will be the coming of the Son of Man	దీనిని ప్రత్యేక వాక్యంగా అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దూరంగా. మనుష్యకుమారుడు వచ్చినప్పుడు ఈ విధంగా ఉంటుంది
MAT	24	40	ksk6			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు తిరిగి రావడానికి సిద్ధంగా ఉండమని చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	24	40	hth3		τότε	1	Then	ఇది మనుష్యకుమారుడు వచ్చినప్పుడు.
MAT	24	40	gt4l	figs-activepassive	εἷς παραλαμβάνεται, καὶ εἷς ἀφίεται	1	one will be taken, and one will be left	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) మనుష్యకుమారుడు ఒకరిని స్వర్గానికి తీసుకెళ్తాడు మరియు మరొకరిని శిక్ష కోసం భూమిపై వదిలివేస్తాడు లేదా 2) దేవదూతలు ఒకరిని శిక్ష కోసం తీసుకువెళతారు మరొకరిని ఆశీర్వాదం కోసం వదిలివేస్తారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	24	42	j83i		οὖν	1	Therefore	ఎందుకంటే నేను ఇప్పుడే చెప్పినది నిజం
MAT	24	42	s6ir		γρηγορεῖτε	1	be on your guard	శ్రద్ధ వహించండి
MAT	24	43	ak6a	figs-parables	ὅτι εἰ ᾔδει ὁ οἰκοδεσπότης,…διορυχθῆναι τὴν οἰκίαν αὐτοῦ	1	that if the master of the house ... broken into	తన శిష్యులు తిరిగి రావడానికి సిద్ధంగా ఉండాలని వివరించడానికి యేసు యజమాని సేవకుల ఉపమానాన్ని ఉపయోగిస్తాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	24	43	ki5s	figs-metaphor	ὁ κλέπτης	1	the thief	ప్రజలు తనను ఆశించనప్పుడు తాను వస్తానని యేసు చెప్తున్నాడు, అలా గాక అతను దొంగలాగ వస్తాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	24	43	zs23		ἐγρηγόρησεν ἂν	1	he would have been on guard	అతను తన ఇంటికి కాపలా ఉండేవాడు
MAT	24	43	lg7i	figs-activepassive	οὐκ ἂν εἴασεν διορυχθῆναι τὴν οἰκίαν αὐτοῦ	1	would not have allowed his house to be broken into	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వస్తువులను దొంగిలించడానికి తన ఇంటిలోకి ప్రవేశించడానికి ఎవరినీ అనుమతించలేదు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	24	44	gd17	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	యేసు తన గురించి ఉత్తమ పురుషలోమాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	24	45	jua3			0	Connecting Statement:	తన శిష్యులు తన రాకకు సిద్ధంగా ఉండాలని యేసు యజమాని సేవకుల ఉపమానాన్ని కొనసాగిస్తున్నాడు.
MAT	24	45	f92d	figs-rquestion	τίς ἄρα ἐστὶν ὁ πιστὸς δοῦλος καὶ φρόνιμος, ὃν…ἐν καιρῷ?	1	So who is the faithful and wise servant whom his master ... time?	యేసు తన శిష్యులను ఆలోచించేలా చేసేందుకు ఈ ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కాబట్టి నమ్మకమైన తెలివైన సేవకుడు ఎవరు? అతను తన యజమాని .. సమయం."" లేదా ""నమ్మకమైన తెలివైన సేవకుడిలా ఉండండి, అతని యజమాని .. సమయం."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	24	45	lf8d		τοῦ δοῦναι αὐτοῖς τὴν τροφὴν	1	give them their food	యజమాని ఇంటిలోని మనుషులకు ఆహారాన్ని ఇచ్చేవారు.
MAT	24	47	lin7		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఇది యేసు తరువాత చెప్పినదానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	24	48	ek9x	writing-proverbs		0		తన శిష్యులు తన రాకకు సిద్ధంగా ఉండాలని వివరించడానికిచెబుతున్న యేసు యజమాని సేవకుల సామెతను ముగించాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-proverbs]])
MAT	24	48	f9ft	figs-metonymy	εἴπῃ…ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ	1	says in his heart	ఇక్కడ ""హృదయం"" మనస్సును సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతని మనస్సులో ఆలోచిస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	24	48	per6	figs-activepassive	χρονίζει μου ὁ κύριος	1	My master has been delayed	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా యజమాని తిరిగి రావడం ఆలస్యం అవుతున్నది."" లేదా ""నా యజమాని అంత త్వరగా తిరిగి రాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	24	50	bz5k	figs-parallelism	ἐν ἡμέρᾳ ᾗ οὐ προσδοκᾷ, καὶ ἐν ὥρᾳ ᾗ οὐ γινώσκει	1	on a day that the servant does not expect and at an hour that he does not know	ఈ రెండు ప్రకటనలు ఒకే విషయం. సేవకుడు తన కోసం ఎదురు చూడనప్పుడు యజమాని వస్తాడు అని వారు నొక్కి చెప్పారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]])
MAT	24	51	jj2z	figs-idiom	διχοτομήσει αὐτὸν	1	cut him in pieces	ఇది ఒక జాతీయం అంటే వ్యక్తి భయంకరంగా బాధపడేలా చేస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	24	51	pm18		τὸ μέρος αὐτοῦ μετὰ τῶν ὑποκριτῶν θήσει	1	assign him a place with the hypocrites	అతన్ని కపటులతో ఉంచండి లేదా ""కపటవాదులను పంపిన ప్రదేశానికి పంపించండి
MAT	24	51	rwd5	translate-symaction	ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων	1	there will be weeping and grinding of teeth	ఇక్కడ పళ్ళు కొరకడం అనేది ఒక ప్రతీక చర్య, ఇది తీవ్ర బాధలను సూచిస్తుంది. [మత్తయి 8:12] (./08/12.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రజలు తమ బాధల వల్ల ఏడుస్తూ పళ్ళు కొరుకుతారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	25	intro	qe8a			0		# మత్తయి 25 సాధారణ గమనికలు <br><br>## నిర్మాణం మరియు ఆకృతీకరణ <br><br> ఈ అధ్యాయం మునుపటి అధ్యాయం యొక్క బోధను కొనసాగిస్తుంది. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలో ప్రత్యేక అంశాలు <br><br>### పది మంది కన్యల ఉపమానం <br><br> యేసు పది మంది కన్యల ఉపమానంను చెప్పాడు ([మత్తయి 25: 1-13] (./01.md)) తన అనుచరులకు తిరిగి రావడానికి సిద్ధంగా ఉండమని చెప్పడం కోసం. యూదుల వివాహ ఆచారాలు తెలిసినందున అతని శ్రోతలు ఉపమానాన్ని అర్థం చేసుకోగలిగారు. <br><br> యూదులు వివాహాలు ఏర్పాటు చేసినప్పుడు, వారాలు లేదా నెలల తరువాత వివాహం జరగాలని వారు ప్రణాలిక చేస్తారు. సరైన సమయంలో, యువకుడు తన వధువు ఇంటికి వెళ్తాడు, అక్కడ ఆమె అతని కోసం వేచి ఉంటుంది. వివాహ వేడుక జరుగుతుంది, ఆపై ఆ మనిషి అతని వధువుతో తన ఇంటికి వెళతాడు, అక్కడ విందు ఉంటుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-apocalypticwriting]])
MAT	25	1	em28	figs-parables		0		యేసు తిరిగి రావడానికి తన శిష్యులు సిద్ధంగా ఉండాలని వివరించడానికి తెలివైన తెలివిలేని కన్యల గురించి ఉపమానం చెబుతాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	25	1	pg5i	figs-metonymy	ὁμοιωθήσεται ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	the kingdom of heaven will be like	ఇక్కడ ""పరలోకరాజ్యం"" దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. ""స్వర్గరాజ్యం"" అనే పదబంధాన్ని మత్తయిలో మాత్రమే ఉపయోగిస్తారు. వీలైతే, మీ అనువాదంలో ""పరలోకం"" ఉపయోగించండి. [మత్తయి 13:24] (./13/24.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పరలోకంలో ఉన్న మన దేవుడు తనను తాను రాజుగా చూపించినప్పుడు, అది ఇలా ఉంటుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	25	1	uhj1		λαμπάδας	1	lamps	ఇవి 1) దీపాలు లేదా 2) కాగడాలు ఒక కర్ర చివర గుడ్డ చుట్టి వస్త్రాన్ని నూనెతో తడి చేయడం ద్వారా తయారు చేస్తారు.
MAT	25	2	c8nf		πέντε…ἐξ αὐτῶν	1	Five of them	కన్యలలో ఐదుగురు
MAT	25	3	b37a		οὐκ ἔλαβον μεθ’ ἑαυτῶν ἔλαιον	1	did not take any oil with them	వారి దీపాలలో నూనె మాత్రమే ఉంది
MAT	25	5	r458		δὲ	1	Now	ప్రధాన కథనంలో విరామం గుర్తించడానికి ఈ పదం ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. ఇక్కడ యేసు కథ యొక్క క్రొత్త భాగాన్ని చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	25	5	pvh4	figs-activepassive	χρονίζοντος…τοῦ νυμφίου	1	while the bridegroom was delayed	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పెండ్లికుమారుడు రావడానికి చాలా సమయం తీసుకుంటుండగా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	25	5	qf4b		ἐνύσταξαν πᾶσαι	1	they all got sleepy	మొత్తం పది మంది కన్యలకు నిద్ర వచ్చింది
MAT	25	6	ufp2		κραυγὴ γέγονεν	1	there was a cry	ఎవరో అరిచారు
MAT	25	7	a3mz	figs-parables		0		యేసు ఒక ఉపమానం చెబుతూ ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	25	7	ni6u		ἐκόσμησαν τὰς λαμπάδας ἑαυτῶν	1	trimmed their lamps	వారి దీపాలను సర్దుబాటు చేశారు, తద్వారా అవి ప్రకాశవంతంగా వెలిగాయి
MAT	25	8	tsh4	figs-nominaladj	αἱ…μωραὶ ταῖς φρονίμοις εἶπον	1	The foolish said to the wise	ఈ నామమాత్ర విశేషణాలు విశేషణాలుగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తెలివిలేని కన్యలు తెలివైన కన్యలతో చెప్పారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
MAT	25	8	i1r7	figs-idiom	αἱ λαμπάδες ἡμῶν σβέννυνται	1	our lamps are going out	ఇది ఒక జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మా దీపాలలో వెలుతురు కొద్ధిగాతగ్గింది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	25	10	q6q9	figs-parables		0		యేసు పది మంది కన్యల గురించి ఉపమానం ముగించాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	25	10	rfh6		ἀπερχομένων δὲ αὐτῶν	1	they went away	ఐదుగురు తెలివిలేని కన్యలు వెళ్లిపోయారు
MAT	25	10	jej8	figs-ellipsis	ἀγοράσαι	1	to buy	అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నూనె కొనడానికి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	25	10	t229		αἱ ἕτοιμοι	1	those who were ready	అదనపు నూనె ఉన్న కన్యలు వీరు.
MAT	25	10	g29i	figs-activepassive	ἐκλείσθη ἡ θύρα	1	the door was shut	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సేవకులు తలుపు మూసివేస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	25	11	e5pz	figs-explicit	ἄνοιξον ἡμῖν	1	open for us	ఈ అవ్యక్త సమాచారాన్ని స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తలుపు తెరవండి, మేము లోపలికి రావాలి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	25	12	z5u1		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఇది బోధకుడు తరువాత చెప్పేదానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	25	12	h4a8		οὐκ οἶδα ὑμᾶς	1	I do not know you	మీరు ఎవరో నాకు తెలియదు. ఇది నీతికథ ముగింపు.
MAT	25	13	hn7w	figs-metonymy	οὐκ οἴδατε τὴν ἡμέραν, οὐδὲ τὴν ὥραν	1	you do not know the day or the hour	ఇక్కడ ""రోజు"" ""గంట"" ఖచ్చితమైన సమయాన్ని సూచిస్తాయి. సూచించిన సమాచారాన్ని స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుష్యకుమారుడు ఎప్పుడు తిరిగి వస్తాడో మీకు తెలియదు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	25	14	cn21	figs-parables		0		నమ్మకద్రోహ సేవకుల గురించి యేసు ఒక ఉపమానం చెప్తాడు, ఆయన లేనప్పుడు తన శిష్యులు విశ్వాసపాత్రంగా ఉండాలని తన రాకకు సిద్ధంగా ఉండాలని వివరించాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	25	14	zqi2		ὥσπερ	1	it is like	ఇక్కడ ""ఇది"" అనే పదం స్వర్గరాజ్యాన్ని సూచిస్తుంది ([మత్తయి 13:24] (./13/24.md)).
MAT	25	14	wv71		ἀποδημῶν	1	was about to go	వెళ్ళడానికి సిద్ధంగా ఉంది లేదా ""త్వరలో వెళ్ళవలసి ఉంది
MAT	25	14	vhw1		παρέδωκεν αὐτοῖς τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ	1	gave over to them his wealth	తన సంపదకు వారిని బాధ్యులుగా ఉంచి
MAT	25	14	fmb3		τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ	1	his wealth	అతని ఆస్తి
MAT	25	15	i81u	translate-bmoney	πέντε τάλαντα	1	five talents	ఐదు తలాంతుల బంగారం. దీన్ని ఆధునిక డబ్బులోకి అనువదించడం చెయ్యవద్దు. బంగారం ఒక ""తలాంతు"" ఇరవై సంవత్సరాల వేతనం విలువైనది. ఈ ఉపమానంలో ఐదు, రెండు, ఒకటి, అలాగే పెద్ద మొత్తంలో సంపదతో పోల్చడం ఉంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఐదు బస్తాల బంగారం"" లేదా ""ఐదు బస్తాల బంగారం, ఒక్కొక్కటి 20 సంవత్సరాల వేతనం విలువైనది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]])
MAT	25	15	vyj2	figs-ellipsis	ᾧ δὲ δύο…ἕν	1	to another he gave two ... gave one talent	తలాంతులు"" అనే పదాన్ని మునుపటి పదబంధం నుండి అర్థం చేసుకోవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మరొకరికి అతను రెండు తలాంతుల బంగారాన్ని ఇచ్చాడు .. ఒకడికి ఒక తలాంతుల బంగారాన్ని ఇచ్చాడు"" లేదా ""మరొకరికి రెండు బస్తాల బంగారాన్ని ఇచ్చాడు .. ఒక బ్యాగ్ బంగారాన్ని ఇచ్చాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	25	15	d87u	figs-explicit	κατὰ τὴν ἰδίαν δύναμιν	1	according to his own ability	అవ్యక్త సమాచారాన్ని స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సంపదను నిర్వహించడంలో ప్రతి సేవకుడి నైపుణ్యం ప్రకారం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	25	16	qkr2		ἐκέρδησεν ἄλλα πέντε τάλαντα	1	made another five talents	తన పెట్టుబడులలో, అతను మరో ఐదు తలంతుల ను సంపాదించాడు
MAT	25	17	m2l8	figs-parables		0		యేసు సేవకులు బంగారం గురించి ఒక నీతికథ చెబుతూ ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]])
MAT	25	17	u4vs		ἐκέρδησεν ἄλλα δύο	1	made another two	మరో రెండు తలాంతులు సంపాదించాడు.
MAT	25	19	ik5q	figs-parables		0		యేసు సేవకులు బంగారం గురించి నీతికథను చెబుతూ ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]])
MAT	25	19	vc9p		δὲ	1	Now	ప్రధాన కథనంలో విరామం గుర్తించడానికి ఈ పదం ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. ఇక్కడ యేసు కథ లో క్రొత్త భాగాన్ని చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	25	20	adz4		πέντε τάλαντα ἐκέρδησα	1	I have made five talents more	నేను మరో ఐదు తలాంతుల ను సంపాదించాను
MAT	25	20	ttf7	translate-bmoney	τάλαντα	1	talents	ఒక ""తలాంతు"" ఇరవై సంవత్సరాల వేతనానికి విలువైనది. దీన్ని ఆధునిక డబ్బులోకి అనువదించడం మానుకోండి. [మత్తయి 25:15] (./25/15.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]])
MAT	25	21	l5mg		εὖ	1	Well done	మీరు బాగా చేసారు లేదా ""మీరు సరిగ్గా చేసారు."" మీ సంస్కృతిలో ఒక యజమాని (లేదా అధికారం ఉన్న ఎవరైనా) తన సేవకుడు (లేదా అతని క్రింద ఉన్నవారు) చేసిన పనిని అతను ఆమోదించాడని చూపించడానికి ఉపయోగించే వ్యక్తీకరణ ఉండవచ్చు.
MAT	25	21	d2s9	figs-idiom	εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου	1	Enter into the joy of your master	ఆనందంలోకి ప్రవేశించండి."" అనే పదం ఒక జాతీయం. అలాగే, యజమాని తన గురించి మూడవ వ్యక్తిలో మాట్లాడుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వచ్చి నాతో సంతోషంగా ఉండండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	25	22	yhi1	figs-parables		0		యేసు సేవకులు తలాంతులను గురించి నీతికథను చెబుతూ ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]])
MAT	25	22	n2xc		δύο τάλαντα ἐκέρδησα	1	I have made two more talents	నేను మరో రెండు తలాంతులను సంపాదించాను
MAT	25	23	hsb6		εὖ	1	Well done	మీరు బాగా చేసారు లేదా ""మీరు సరిగ్గా చేసారు."" మీ సంస్కృతిలో ఒక యజమాని (లేదా అధికారం ఉన్న ఎవరైనా) తన సేవకుడు (లేదా అతని క్రింద ఉన్నవారు) చేసిన పనిని అతను ఆమోదించాడని చూపించడానికి ఉపయోగించే వ్యక్తీకరణ ఉండవచ్చు. [మత్తయి 25:21] (./25/21.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	25	23	plv7	figs-idiom	εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου	1	Enter into the joy of your master	ఆనందంలోకి ప్రవేశించండి "" అనే పదం ఒక జాతీయం. అలాగే, యజమాని తన గురించి ఉత్తమ పురుషలో మాట్లాడుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రండి నాతో కలిసి సంతోషంగా ఉండండి"" మీరు దీన్ని [మత్తయి 25:21] (./25/21.md) లో ఎలా అనువదించారో చూడండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	25	24	ial6	figs-parables		0		యేసు సేవకులు తలాంతులను గురించి నీతికథను చెబుతూ ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]])
MAT	25	24	m8an	figs-parallelism	θερίζων ὅπου οὐκ ἔσπειρας, καὶ συνάγων ὅθεν οὐ διεσκόρπισας	1	You reap where you did not sow, and you harvest where you did not scatter	మీరు విత్తని చోట కోస్తారు"" ""మీరు చెదరగొట్టని చోట పంట"" అనే పదాలు ఒకే విషయం చెబుతున్నాయి. ఇతర వ్యక్తులు నాటిన పంటలను సేకరించే రైతును వారు సూచిస్తారు. సేవకుడు ఈ రూపకాన్ని ఉపయోగించుకుంటాడు, ఇతరులకు చెందిన దాన్ని యజమాని తీసుకున్నాడని ఆరోపించాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	25	24	au9f		διεσκόρπισας	1	scatter	విత్తనం చల్లారు. ఇది విత్తనాలను నేలపైకి నెమ్మదిగా విసిరివేయడాన్ని సూచిస్తుంది.
MAT	25	25	wl5c		ἴδε, ἔχεις τὸ σόν	1	See, you have here what belongs to you	చూడండి, ఇక్కడ మీదే ఉంది
MAT	25	26	hj83	figs-parables		0		యేసు సేవకులు తలాంతు గురించి ఉపమానం చెబుతూనే ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]])
MAT	25	26	l3jz		πονηρὲ δοῦλε καὶ ὀκνηρέ! ᾔδεις	1	You wicked and lazy servant, you knew	నీవు పని చేయడానికి ఇష్టపడని దుష్ట సేవకుడివి. నీకు తెలుసు
MAT	25	26	he3h	figs-parallelism	θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα, καὶ συνάγω ὅθεν οὐ διεσκόρπισα	1	I reap where I have not sowed and harvest where I have not scattered	నేను విత్తని చోట కోస్తాను"" ""నేను గింజలు చల్లని చోట పంట కోస్తాను"" అనే పదాలు ఒకే విషయం. తన కోసం పనిచేసే వ్యక్తులు నాటిన పంటలను సేకరించే రైతును ఇవి సూచిస్తాస్తూ ఉన్నాయి. [మత్తయి 25:24] (./25/24.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి, ఇక్కడ సేవకుడు రైతుపై నిందలు వేయడానికి ఈ పదాలను ఉపయోగిస్తాడు. ఇతరులు నాటిన వాటిని తాను సేకరిస్తానని రైతు అంగీకరిస్తున్నాడని, కానీ అతను అలా చేయడం సరైనదని చెబుతున్నాడని పాఠకులు అర్థం చేసుకోకూడదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parallelism]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	25	27	rhg9	figs-ellipsis	ἐκομισάμην ἂν τὸ ἐμὸν	1	received back my own	అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా స్వంత డబ్బును తిరిగి పొందింది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	25	27	n7jd		τόκῳ	1	interest	యజమాని డబ్బును తాత్కాలిక ఉపయోగం కోసం బ్యాంకు నుండి చెల్లింపు కోసం బ్యాంకులో వేయడం.
MAT	25	28	qm6x	figs-parables		0		యేసు సేవకులు తలాంతుల గురించి ఉపమానం ముగించాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-parables]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]])
MAT	25	28	paw8		ἄρατε οὖν…τὸ τάλαντον	1	take away the talent	యజమాని ఇతర సేవకులతో మాట్లాడుతున్నాడు.
MAT	25	28	b1ge	translate-bmoney	τὸ τάλαντον	1	talent	ఒక ""తలంతు"" ఇరవై సంవత్సరాల వేతనానికి విలువైనది. దీన్ని ఆధునిక డబ్బులోకి అనువదించడం మానుకోండి. [మత్తయి 25:15] (./25/15.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-bmoney]])
MAT	25	29	e5py	figs-explicit	τῷ…ἔχοντι	1	who possesses	ఏదైనా కలిగి ఉన్న వ్యక్తి దానిని తెలివిగా ఉపయోగిస్తాడని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తన వద్ద ఉన్నదాన్ని ఎవరు బాగా ఉపయోగిస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	25	29	r7lv		καὶ περισσευθήσεται	1	even more abundantly	ఇంకా చాలా ఎక్కువ
MAT	25	29	pcr5	figs-explicit	τοῦ δὲ μὴ ἔχοντος	1	from anyone who does not possess anything	వ్యక్తి ఏదో కలిగి ఉన్నాడు కాని అతను దానిని తెలివిగా ఉపయోగించడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతను కలిగి ఉన్నదాన్ని బాగా ఉపయోగించని వాడి నుంచి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	25	29	mdc1	figs-activepassive	ἀρθήσεται	1	will be taken away	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు తీసుకుంటాడు” “నేను తిసేసుకుంటాను.”
MAT	25	30	c2vb	figs-metonymy	τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον	1	the outer darkness	ఇక్కడ ""బయటి చీకటి"" అనేది దేవుడు తిరస్కరించే వారిని పంపే ప్రదేశానికి ఒక మారుపేరు. ఇది దేవుని నుండి శాశ్వతంగా వేరు చేయబడిన ప్రదేశం. [మత్తయి 8:12] (./08/12.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుని నుండి దూరంగా ఉన్న చీకటి ప్రదేశం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	25	30	zy3k	translate-symaction	ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων	1	weeping and grinding of teeth	పళ్ళు నూరడం సూచనాత్మక చర్య, ఇది తీవ్ర విచారం బాధలను సూచిస్తుంది. [మత్తయి 8:12] (./08/12.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఏడుపు వారి తీవ్ర బాధలను వ్యక్తం చేయడం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	25	31	qtg6			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు చివరి సమయంలో తిరిగి వచ్చినప్పుడు ప్రజలకు ఎలా తీర్పు చేస్తాడో చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	25	31	e7um	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	యేసు తన గురించి ఉత్తమ పురుషలో మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	25	32	f2w9	figs-activepassive	καὶ συναχθήσονται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη	1	Before him will be gathered all the nations	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతను తన ఎదుట అన్ని జాతులను సేకరిస్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	25	32	kd14		ἔμπροσθεν αὐτοῦ	1	Before him	అయన ఎదుట
MAT	25	32	ndf5	figs-metonymy	πάντα τὰ ἔθνη	1	all the nations	ఇక్కడ ""జాతులు"" అంటే ప్రజలు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రతి దేశం నుండి వచ్చిన ప్రజలందరూ"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	25	32	nk18	figs-simile	ὥσπερ ὁ ποιμὴν ἀφορίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ τῶν ἐρίφων	1	as a shepherd separates the sheep from the goats	ప్రజలను ఎలా వేరు చేస్తాడో వివరించడానికి యేసు ఒక ఉపమానాన్ని ఉపయోగిస్తాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	25	33	pbq9	figs-metaphor	καὶ στήσει τὰ μὲν πρόβατα ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ, τὰ δὲ ἐρίφια ἐξ εὐωνύμων	1	He will place the sheep on his right hand, but the goats on his left	ఇది ఒక రూపకం. మనుష్యకుమారుడు ప్రజలందరినీ వేరు చేస్తాడు. నీతిమంతులను తన కుడి వైపున ఉంచుతాడు, పాపులను తన ఎడమ వైపున ఉంచుతాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	25	34	t8pp	figs-123person	ὁ Βασιλεὺς…δεξιῶν αὐτοῦ	1	the King ... his right hand	ఇక్కడ, ""రాజు"" అనేది మనుష్యకుమారునికి మరొక శీర్షిక. ఉత్తమ పురుషలో యేసు తనను తాను చెప్పుకుంటున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను, రాజు, .. నా కుడి చేతి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	25	34	ze81	figs-activepassive	δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ Πατρός μου	1	Come, you who have been blessed by my Father	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా తండ్రి ఆశీర్వదించిన వారు రండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	25	34	h2k9	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός μου	1	my Father	ఇది దేవునికి యేసుకు మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని వివరించే ఒక ముఖ్యమైన దేవుని శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	25	34	b57r	figs-activepassive	κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν	1	inherit the kingdom prepared for you	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు మీ కోసం సిద్ధం చేసిన రాజ్యాన్ని వారసత్వంగా పొందండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	25	34	yj1p	figs-metonymy	κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν	1	inherit the kingdom prepared for you	ఇక్కడ ""రాజ్యం"" దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతను మీకు ఇవ్వడానికి ప్రణాళిక వేసిన దేవుని పాలన యొక్క ఆశీర్వాదాలను స్వీకరించండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	25	34	cdi8		ἀπὸ καταβολῆς κόσμου	1	from the foundation of the world	ఆయన మొదట ప్రపంచాన్ని సృష్టించినప్పటి నుండి
MAT	25	37	yh3p	figs-nominaladj	οἱ δίκαιοι	1	the righteous	దీనిని విశేషణంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీతిమంతులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
MAT	25	37	cs5d	figs-ellipsis	ἢ διψῶντα	1	Or thirsty	అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""లేదా మేము మిమ్మల్ని ఎప్పుడు దాహంతో ఉండడం చూశాము"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	25	38	h52x	figs-ellipsis	ἢ γυμνὸν	1	Or naked	ఇది 37 వ వచనంలో ప్రారంభమయ్యే ప్రశ్నల శ్రేణికి ముగింపు. అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""లేదా మేము మిమ్మల్ని ఎప్పుడు వస్త్ర హీనంగా చూశాము?"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	25	40	m6mi	figs-123person	ὁ Βασιλεὺς	1	the King	మనుష్యకుమారునికి ఇది మరొక శీర్షిక. యేసు తన గురించి ఉత్తమ పురుషలో మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	25	40	i2aq		ἐρεῖ αὐτοῖς	1	say to them	తన కుడి చేతివైపు ఉన్నవారికి చెప్పండి
MAT	25	40	mhe2		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. రాజు తరువాత చెప్పేది ఇది నొక్కి చెబుతుంది.
MAT	25	40	acs3		ἑνὶ…τῶν ἐλαχίστων	1	one of the least	ఏమీ ప్రాధాన్యత లేనిది.
MAT	25	40	nh4y	figs-gendernotations	τούτων τῶν ἀδελφῶν μου	1	these brothers of mine	ఇక్కడ ""సోదరులు"" అంటే రాజుకు విధేయుడైన మగ లేదా ఆడ వారిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇక్కడ నా సోదరులు సోదరీమణులు"" లేదా ""నా సోదరులు సోదరీమణులు లాంటి వారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-gendernotations]])
MAT	25	40	k4hb		ἐμοὶ ἐποιήσατε	1	you did it for me	మీరు నా కోసం చేశారని నేను భావిస్తున్నాను
MAT	25	41	z1nh	figs-123person	τότε ἐρεῖ	1	Then he will	అప్పుడు రాజు చేస్తాడు. యేసు తన గురించి ఉత్తమ పురుషలో మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	25	41	pr8n		κατηραμένοι	1	you cursed	మీరు దేవుడు శపించిన ప్రజలు
MAT	25	41	hqf5	figs-activepassive	τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον, τὸ ἡτοιμασμένον	1	the eternal fire that has been prepared	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు సిద్ధం చేసిన శాశ్వతమైన అగ్ని"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	25	41	g51u		τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ	1	his angels	అతని సహాయకులు
MAT	25	43	g6ec	figs-ellipsis	γυμνὸς καὶ οὐ περιεβάλετέ με	1	naked, but you did not clothe me	నేను"" గతంలో “వస్త్రహీనంగా"" ఉన్నాను. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను నగ్నంగా ఉన్నాను, కాని మీరు నాకు బట్టలు ఇవ్వలేదు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	25	43	tq4x	figs-ellipsis	ἀσθενὴς καὶ ἐν φυλακῇ	1	sick and in prison	జబ్బుపడిన"" అనేదాని ముందు ""నేను"" అనే పదం ఉహించుకోవాలి. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను అనారోగ్యంతో జైలులో ఉన్నాను"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	25	44	f3dc			0	General Information:	[మత్తయి 23: 1] (./23/01.md) లో ప్రారంభమైన కథ యొక్క భాగం ఇది, ఇక్కడ యేసు మోక్షం తుది తీర్పు గురించి బోధిస్తాడు.
MAT	25	44	zyc5			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులకు చివరి సమయంలో తిరిగి వచ్చినప్పుడు ప్రజలను ఎలా తీర్పు చేస్తాడో చెప్పడం ముగించాడు.
MAT	25	44	hiy6		ἀποκριθήσονται καὶ αὐτοὶ	1	they will also answer	అతని ఎడమ వైపున ఉన్నవారు కూడా సమాధానం ఇస్తారు
MAT	25	45	nm2e		ἑνὶ τούτων τῶν ἐλαχίστων	1	for one of the least of these	నా ప్రజలలో అతి ముఖ్యమైన వాటిలో దేనికోసం
MAT	25	45	whu5		οὐδὲ ἐμοὶ ἐποιήσατε.	1	you did not do for me	మీరు నా కోసం దీన్ని చేయలేదని లేదా ""మీరు నిజంగా నాకు సహాయం చేయలేదు"" అని నేను భావిస్తున్నాను
MAT	25	46	m6me		καὶ ἀπελεύσονται οὗτοι εἰς κόλασιν αἰώνιον	1	These will go away into eternal punishment	రాజు వీరిని ఎప్పటికీ అంతం కాని శిక్షను అందుకునే ప్రదేశానికి పంపుతాడు
MAT	25	46	nj72	figs-ellipsis	οἱ δὲ δίκαιοι εἰς ζωὴν	1	but the righteous into eternal life	అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని స్పష్టం చేయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అయితే రాజు నీతిమంతులను దేవునితో శాశ్వతంగా నివసించే ప్రదేశానికి పంపుతాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	25	46	kq5b	figs-nominaladj	οἱ…δίκαιοι	1	the righteous	ఈ నామినేటివ్ విశేషణం విశేషణంగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీతిమంతులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
MAT	26	intro	mtq8			0		# మత్తయి 26 సాధారణ గమనికలు <br><br>## నిర్మాణం ఆకృతీకరణ <br><br> కొన్ని అనువాదాలు చదవడానికి సులభతరం చేయడానికి కవిత్వంలోని ప్రతి పంక్తిని మిగిలిన వచనాల కంటే కుడి వైపున అమర్చుతాయి. పాత నిబంధనలోని పదాలు అయిన 26:31 లోని కవిత్వంతో ULT దీన్ని చేస్తుంది. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేక అంశాలు <br><br>### గొర్రెలు <br>ఇశ్రాయేలు ప్రజలను సూచించడానికి గొర్రెలు లేఖనంలో ఉపయోగించే ఒక సాధారణ చిత్రం. [మత్తయి 26:31] (././mat/26/31.md) లో, యేసు తన శిష్యులను సూచించడానికి ఆయన్ని అరెస్టు చేసినప్పుడు వారు పారిపోతారని చెప్పడానికి ""గొర్రెలు"" అనే పదాలను ఉపయోగించారు. <br> <br><br>### పస్కా <br> దేవుడు ఐగుప్టు వారి మొదటి కుమారులను చంపిన రోజున యూదులు జరుపుకునే పస్కా పండుగ, కానీ దేవుడు ఇశ్రాయేలీయులను ""దాటి"" వారిని బ్రతకనిచ్చాడు. <br><br>### మాంసం రక్తం తినడం <br> [మత్తయి 26: 26-28] (./26.md) తన అనుచరులతో యేసు చేసిన చివరి భోజనాన్ని వివరిస్తుంది. ఈ సమయంలో, యేసు వారు తినడం త్రాగటం ఆయన శరీరం ఆయన రక్తం అని చెప్పాడు. ఈ భోజనాన్ని గుర్తుంచుకోవడానికి దాదాపు అన్ని క్రైస్తవ సంఘాలు ""ప్రభురాత్రి భోజనం"" ""యూకరిస్ట్"" లేదా ""ప్రభువు బల్ల"" జరుపుకుంటాయి. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలో ఇతర అనువాద ఇబ్బందులు <br><br>### యేసుకు యూదా పెట్టిన ముద్దు <br> [మత్తయి 26:49] (././mat/26/49.md) యూదా యేసును ఎలా ముద్దుపెట్టుకున్నాడో దాన్ని బట్టి సైనికులు ఎవరిని అరెస్టు చేయాలో వారికి తెలుస్తుంది. కాబట్టి యూదులు ఒకరినొకరు పలకరించుకున్నప్పుడు ఒకరినొకరు ముద్దు పెట్టుకుంటారు. <br><br>### ""నేను దేవుని ఆలయాన్ని నాశనం చేయగలను"" <br> యెరూషలేములోని ఆలయాన్ని నాశనం చేసి, దానిని పునర్నిర్మించవచ్చని యేసు చెప్పినట్లు ఇద్దరు వ్యక్తులు ఆరోపించారు. ""([మత్తయి 26:61] (././mat/26/61.md)). దేవాలయాన్ని నాశనం చేసే అధికారాన్ని, దానిని పునర్నిర్మించే శక్తిని దేవుడు తనకు ఇచ్చాడని చెప్పడం ద్వారా ఆయన దేవుణ్ణి అవమానించాడని వారు ఆరోపించారు. యేసు వాస్తవానికి చెప్పినది ఏమిటంటే, యూదు అధికారులు ఈ ఆలయాన్ని నాశనం చేస్తే, అతను దానిని ఖచ్చితంగా మూడు రోజుల్లో లేపుతాడు ([యోహాను 2:19] (././jhn/02/19.md)).
MAT	26	1	t5mz			0	General Information:	యేసు సిలువ మరణం, పునరుత్థానం గురించి చెప్పే కథలోని కొత్త భాగానికి ఇది ప్రారంభం. ఇక్కడ అతను తన శిష్యులకు తాను ఎలా బాధపడతాడో, చనిపోతాడో చెబుతాడు.
MAT	26	1	i35c		καὶ ἐγένετο ὅτε	1	It came about that when	తరువాత లేదా ""అప్పుడు, తరువాత."" ఈ పదం యేసు బోధల నుండి కథను తరువాత ఏమి జరిగిందో మారుస్తుంది.
MAT	26	1	xiv4		πάντας τοὺς λόγους τούτους	1	all these words	[మత్తయి 24: 3] (./24/03.md) లో ప్రారంభించి యేసు బోధించినదంతా ఇది సూచిస్తుంది.
MAT	26	2	g4lh	figs-activepassive	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου παραδίδοται εἰς τὸ σταυρωθῆναι	1	the Son of Man will be delivered up to be crucified	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కొంతమంది మనుషులు మనుష్యకుమారుని సిలువ వేసే ఇతర వ్యక్తుల వద్దకు తీసుకువెళతారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	26	2	r9px	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	యేసు తన గురించి ఉత్తమ పురుషలో మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	26	3	wew3	writing-background		0		ఈ వచనాలు యేసును అరెస్టు చేసి చంపడానికి యూదా నాయకులు చేసిన కుట్ర గురించి నేపథ్య సమాచారం ఇస్తాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-background]])
MAT	26	3	eps8	figs-activepassive	συνήχθησαν	1	were gathered together	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కలిసి వచ్చింది"" లేదా ""కలుసుకున్నారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	26	4	hi4x		τὸν Ἰησοῦν δόλῳ	1	Jesus stealthily	యేసు రహస్యంగా
MAT	26	5	u4fh	figs-ellipsis	μὴ ἐν τῇ ἑορτῇ	1	Not during the feast	విందు సందర్భంగా నాయకులు ఏమి చేయడం ఇష్టం లేదో స్పష్టంగా తెలుస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పస్కా సమయంలో యేసును మేము చంపకూడదు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	26	5	s9p7		ἐν τῇ ἑορτῇ	1	the feast	ఇది వార్షిక పస్కా విందు.
MAT	26	6	v2up			0	Connecting Statement:	ఒక స్త్రీ మరణానికి ముందు యేసుపై ఖరీదైన నూనె పోయడం గురించిన కథనం ఇక్కడ ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	26	6	zq3j		δὲ	1	Now	ప్రధాన కథనంలో విరామం గుర్తించడానికి ఈ పదం ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. ఇక్కడ మత్తయి కథ యొక్క క్రొత్త భాగాన్ని చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	26	6	hg3s	figs-explicit	Σίμωνος τοῦ λεπροῦ	1	Simon the leper	ఇది కుష్టు వ్యాధి నుండి యేసు స్వస్థపరిచిన వ్యక్తి అని సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	26	7	ukb9		ἀνακειμένου	1	he was reclining	యేసు వాలి కూర్చున్నాడు. మనుషులు సాధారణంగా తినేటప్పుడు ఎలా కూర్చుంటారో మీ భాష యొక్క పదాన్ని ఉపయోగించవచ్చు.
MAT	26	7	yxf8		προσῆλθεν αὐτῷ γυνὴ	1	a woman came to him	ఒక స్త్రీ యేసు దగ్గరకు వచ్చింది
MAT	26	7	bhs8	translate-unknown	ἀλάβαστρον	1	alabaster jar	మృదువైన రాయితో చేసిన ఖరీదైన సీసా ఇది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-unknown]])
MAT	26	7	yu67		μύρου	1	ointment	ఆహ్లాదకరమైన వాసన కలిగిన నూనె
MAT	26	7	ea5e		κατέχεεν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ	1	she poured it upon his head	యేసును గౌరవించటానికి స్త్రీ ఇలా చేస్తుంది.
MAT	26	8	vit4	figs-rquestion	εἰς τί ἡ ἀπώλεια αὕτη?	1	What is the reason for this waste?	శిష్యులు స్త్రీ చర్యలపై కోపంతో ఈ ప్రశ్న అడుగుతారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ లేపనం వృధా చేయడం ద్వారా ఈ మహిళ చెడ్డ పని చేసింది!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	26	9	y83e	figs-activepassive	ἐδύνατο γὰρ τοῦτο πραθῆναι πολλοῦ καὶ δοθῆναι	1	This could have been sold for a large amount and given	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆమె దీన్ని పెద్ద మొత్తంలో విక్రయించి డబ్బు ఇవ్వగలిగేది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	26	9	f76h	figs-nominaladj	πτωχοῖς	1	to the poor	ఇక్కడ ""పేదలు"" ఒక విశేషణంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పేద ప్రజలకు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
MAT	26	10	pfv1	figs-rquestion	τί κόπους παρέχετε τῇ γυναικί?	1	Why are you troubling this woman?	యేసు ఈ ప్రశ్నను తన శిష్యులను మందలించాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు ఈ స్త్రీని ఇబ్బంది పెట్టకూడదు!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	26	10	fg3v	figs-you	παρέχετε	1	Why are you	మీరు"" యొక్క అన్ని సంఘటనలు బహువచనం మరియు శిష్యులను సూచిస్తాయి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	26	11	wsp9	figs-nominaladj	τοὺς πτωχοὺς	1	the poor	దీనిని విశేషణంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పేద ప్రజలు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
MAT	26	12	vk5w		τὸ μύρον	1	ointment	ఇది ఆహ్లాదకరమైన వాసన కలిగిన నూనె. [మత్తయి 26: 7] (./26/07.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	26	13	xs1w		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఇది యేసు తరువాత చెప్పిన దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	26	13	g45l	figs-activepassive	ὅπου ἐὰν κηρυχθῇ τὸ εὐαγγέλιον τοῦτο	1	wherever this good news is preached	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రజలు ఈ సువార్తను ఎక్కడ బోధించినా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	26	13	s12m	figs-activepassive	λαληθήσεται καὶ ὃ ἐποίησεν αὕτη εἰς μνημόσυνον αὐτῆς	1	what this woman has done will also be spoken of in memory of her	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ మహిళ ఏమి చేసిందో వారు గుర్తుంచుకుంటారు. ఆమె గురించి ఇతరులకు చెబుతారు"" లేదా ""ఈ మహిళ చేసిన వాటిని ప్రజలు గుర్తుంచుకుంటారు ఆమె గురించి ఇతరులకు చెబుతారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	26	14	i3dy			0	Connecting Statement:	యూదా నాయకులు యేసును అరెస్టు చేసి చంపడానికి సహాయం చేయడానికి యూదా ఇస్కరియోతు అంగీకరిస్తాడు.
MAT	26	15	es4b		κἀγὼ ὑμῖν παραδώσω αὐτόν	1	to deliver him to you	యేసును మీ దగ్గరకు తీసుకురావడానికి
MAT	26	15	x7zx		τριάκοντα ἀργύρια	1	thirty pieces of silver	ఈ పదాలు పాత నిబంధన ప్రవచనంలోని పదాల మాదిరిగానే ఉన్నందున, ఈ రూపాన్ని ఆధునిక డబ్బుగా మార్చడానికి చూడవద్దు.
MAT	26	15	lyl7	translate-numbers	τριάκοντα ἀργύρια	1	thirty pieces	30 నాణాలు (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	26	16	w1e4		ἵνα αὐτὸν παραδῷ	1	to deliver him to them	అతన్ని వారికి పట్టి ఇవ్వడానికి
MAT	26	17	e7wc			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులతో కలిసి పస్కా పండుగను జరుపుకున్న వైనం ఇది ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	26	17	f3s2		δὲ	1	Now	ప్రధాన కథనంలో విరామం గుర్తించడానికి ఈ పదం ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. ఇక్కడ మత్తయి కథ యొక్క క్రొత్త భాగాన్ని చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	26	18	hc78	figs-quotesinquotes	ὁ δὲ εἶπεν, ὑπάγετε εἰς τὴν πόλιν πρὸς τὸν δεῖνα καὶ εἴπατε αὐτῷ, ὁ διδάσκαλος λέγει, ὁ καιρός μου ἐγγύς ἐστιν; πρὸς σὲ ποιῶ τὸ Πάσχα μετὰ τῶν μαθητῶν μου.	1	He said, ""Go into the city to a certain man and say to him, 'The Teacher says, ""My time is at hand. I will keep the Passover at your house with my disciples.""'	దీనికి వచనాలలో లో వచనాలు ఉన్నాయి. మీరు కొన్ని ప్రత్యక్ష వచనాలను పరోక్ష వచనాలుగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆయన తన శిష్యులను నగరంలోకి ఒక వ్యక్తి వద్దకు వెళ్లి, గురువు తనతో, 'నా సమయం ఆసన్నమైంది, నా శిష్యులతో కలిసి మీ ఇంట్లో పస్కాను ఆచరిస్తాను' అని చెప్పమని చెప్పాడు."" ""ఆయన శిష్యులకు నగరంలో ఒక వ్యక్తి వద్దకు వెళ్లి, గురువు సమయం ఆసన్నమైందని, తన శిష్యులతో కలిసి పస్కా పండుగను ఆ వ్యక్తి ఇంట్లో ఆచరిస్తాడని చెప్పాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotesinquotes]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	26	18	r4tg		ὁ καιρός μου	1	My time	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) ""నేను మీకు చెప్పిన సమయం"" లేదా 2) ""దేవుడు నా కోసం నిర్దేశించిన సమయం.
MAT	26	18	a4i5	figs-idiom	ἐγγύς ἐστιν	1	is at hand	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) ""సమీపంలో ఉంది"" లేదా 2) ""దగ్గరకు వచ్చింది."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	26	18	j9pz		ποιῶ τὸ Πάσχα	1	keep the Passover	పస్కా భోజనం భుజించడం లేదా ""ప్రత్యేక భోజనం తినడం ద్వారా పస్కా పండుగను జరుపుకోవడం
MAT	26	20	bga4		ἀνέκειτο	1	he sat down to eat	మీ సంస్కృతిలో ప్రజలు సాధారణంగా తినేటప్పుడు వాడే పదానికి ఈ పదాన్ని ఉపయోగించండి.
MAT	26	21	ehx6		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఇది యేసు తరువాత చెప్పిన దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	26	22	n12r	figs-rquestion	μήτι ἐγώ εἰμι, Κύριε?	1	Surely not I, Lord?	నేను ఖచ్చితంగా కాదు, నేనా, ప్రభువా? సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) ఇది ఒక అలంకారిక ప్రశ్న, ఎందుకంటే అపొస్తలులు యేసుకు ద్రోహం చేయరని ఖచ్చితంగా తెలుసు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రభూ, నేను నీకు ఎప్పుడూ ద్రోహం చేయను!"" లేదా 2) ఇది నిజాయితీగల ప్రశ్న, ఎందుకంటే యేసు చెప్పిన ప్రకటన వారిని కలవరపెట్టి గందరగోళానికి గురిచేసింది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	26	24	n7dw	figs-123person	ὁ μὲν Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	The Son of Man	యేసు తన గురించి మూడవ వ్యక్తితో మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	26	24	x2n9	figs-euphemism	ὑπάγει	1	will go	ఇక్కడ ""వెళ్ళడం"" అనేది మరణించడాన్ని సూచించడానికి ఒక మర్యాదపూర్వక మార్గం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతని మరణానికి"" లేదా ""చనిపోతాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-euphemism]])
MAT	26	24	vix3	figs-activepassive	καθὼς γέγραπται περὶ αὐτοῦ	1	just as it is written about him	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రవక్తలు అతని గురించి గ్రంథాలలో వ్రాసినట్లే"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	26	24	hai5	figs-activepassive	τῷ ἀνθρώπῳ ἐκείνῳ δι’ οὗ ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου παραδίδοται	1	that man by whom the Son of Man is betrayed	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనుష్యకుమారుని మోసం చేసిన వ్యక్తి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	26	25	vpq1	figs-rquestion	μήτι ἐγώ εἰμι, Ῥαββεί?	1	Is it I, Rabbi?	రబ్బీ, మీకు ద్రోహం చేసే వాణ్ణి నేనా? యేసుకు ద్రోహం చేసేవాడు తాను కాదని చెప్పడానికి యూదా ఒక అలంకారిక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తూ ఉండవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రబ్బీ, తప్పకుండా నేను మీకు ద్రోహం చేయను"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	26	25	y9lk	figs-idiom	σὺ εἶπας	1	You have said it yourself	యేసు తన అర్ధం గురించి పూర్తిగా స్పష్టంగా తెలియకుండా ""అవును"" అని అర్ధం చేసుకోవడానికి ఉపయోగించే ఒక జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు చెబుతున్నారు"" లేదా ""మీరు దీన్ని అంగీకరిస్తున్నారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	26	26	qh16			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులతో కలిసి పస్కా పండుగ జరుపుకుంటున్నప్పుడు ప్రభువు భోజనాన్ని ఏర్పాటు చేస్తాడు.
MAT	26	26	mr5u		λαβὼν…εὐλογήσας ἔκλασεν	1	took ... blessed ... broke	[మత్తయి 14:19] (./14/19.md) లో మీరు ఈ పదాలను ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	26	27	jd53		καὶ λαβὼν	1	He took	[మత్తయి 14:19] (./14/19.md) లో మీరు చేసినట్లు ""తీసుకున్నారు"" అని అనువదించండి.
MAT	26	27	tn39	figs-metonymy	ποτήριον	1	a cup	ఇక్కడ ""పాత్ర"" దానిలోని ద్రాక్షరసాన్ని సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	26	27	zb1i		ἔδωκεν αὐτοῖς	1	gave it to them	శిష్యులకు ఇచ్చాడు
MAT	26	27	a9me		πίετε ἐξ αὐτοῦ	1	Drink it	ఈ గిన్నె నుండి ద్రాక్షరసాన్ని త్రాగాలి
MAT	26	28	l55a		τοῦτο γάρ ἐστιν τὸ αἷμά μου	1	For this is my blood	ఈ ద్రాక్షారసం నా రక్తం
MAT	26	28	ct81		τὸ αἷμά…τῆς διαθήκης	1	blood of the covenant	ఒడంబడిక అమలులో ఉందని చూపించే రక్తం లేదా ""ఒడంబడికను సాధ్యం చేసే రక్తం
MAT	26	28	bms3	figs-activepassive	ἐκχυννόμενον	1	is poured out	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""త్వరలో నా శరీరం నుండి బయటకు వస్తుంది"" లేదా ""నేను చనిపోయినప్పుడు నా గాయాల నుండి బయటకు వస్తుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	26	29	l556		λέγω…ὑμῖν	1	I say to you	ఇది యేసు తరువాత చెప్పిన దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
MAT	26	29	h85b	figs-idiom	τοῦ γενήματος τῆς ἀμπέλου	1	fruit of the vine	ఇది ఒక జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ద్రాక్షరసం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	26	29	q8zs	figs-metonymy	ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ Πατρός μου	1	in my Father's kingdom	ఇక్కడ ""రాజ్యం"" దేవుని పాలనను రాజుగా సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా తండ్రి భూమిపై తన పాలనను స్థాపించినప్పుడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	26	29	m9vq	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός μου	1	my Father's	ఇది దేవునికి యేసుకు మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని వివరించే ఒక ముఖ్యమైన దేవుని శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	26	30	nzy2			0	General Information:	31 వ వచనంలో, ప్రవచనాన్ని నెరవేర్చడానికి, తన శిష్యులందరూ తనను విడిచి పెడతారని చూపించడానికి యేసు ప్రవక్త జెకర్యాను ఉటంకించాడు.
MAT	26	30	nkw2			0	Connecting Statement:	యేసు తన శిష్యులు ఒలీవ పర్వతానికి నడుస్తున్నప్పుడు నేర్పిస్తూ ఉన్నారు.
MAT	26	30	ed5k		καὶ ὑμνήσαντες	1	hymn	దేవుణ్ణి స్తుతించే పాట
MAT	26	31	v8yl		σκανδαλισθήσεσθε	1	fall away	నన్ను వదిలేయి
MAT	26	31	iap6	figs-activepassive	γέγραπται γάρ	1	for it is written	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""జెకర్యా ప్రవక్త చాలా కాలం క్రితం లేఖనాల్లో వ్రాసాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	26	31	u1t5	figs-explicit	πατάξω	1	I will strike	ఇక్కడ ""నేను"" అనేది దేవుణ్ణి సూచిస్తుంది. యేసు ప్రజలను హాని చేసి చంపడానికి దేవుడు కారణమవుతాడని లేదా అనుమతించాడని సూచించబడింది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	26	31	mc1e	figs-metaphor	τὸν ποιμένα…τὰ πρόβατα τῆς ποίμνης	1	the shepherd ... sheep of the flock	ఇవి యేసును, శిష్యులను సూచించే రూపకాలు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	26	31	rvk1	figs-activepassive	διασκορπισθήσονται τὰ πρόβατα τῆς ποίμνης	1	the sheep of the flock will be scattered	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు మందలోని అన్ని గొర్రెలను చెదరగొడతారు"" లేదా ""మంద గొర్రెలు అన్ని దిశలలో పారిపోతాయి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	26	32	pj2u	figs-activepassive	μετὰ…τὸ ἐγερθῆναί με	1	after I am raised up	ఇక్కడ లేవడం అనేది మరణించిన వ్యక్తిని మళ్ళీ సజీవంగా మార్చడానికి ఒక జాతీయం. దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు నన్ను లేపిన తరువాత"" లేదా ""దేవుడు నన్ను తిరిగి బ్రతికించిన తరువాత"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	26	33	m2un		σκανδαλισθήσονται	1	fall away	[మత్తయి 26:31] (./26/31.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	26	34	sf9x		ἀμὴν, λέγω σοι	1	Truly I say to you	నేను మీకు నిజం చెప్తున్నాను. ఇది యేసు చెప్పిన దానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది
MAT	26	34	ui4y	figs-metonymy	πρὶν ἀλέκτορα φωνῆσαι	1	before the rooster crows	కోడి పుంజులు తరచుగా సూర్యోదయ సమయంలో కూత పెడతాయి. కాబట్టి వినేవారు ఈ పదాలను సూర్యుడు పైకి రావడానికి ఒక ఉపమానంగా అర్థం చేసుకోవచ్చు. ఏదేమైనా, కోడి పుంజు యొక్క అసలు కూత తరువాతి కథలో ఒక ముఖ్యమైన భాగం, కాబట్టి అనువాదంలో "" కోడి పుంజు"" అనే పదాన్ని ఉంచండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	26	34	lx5i		ἀλέκτορα	1	rooster	మగ కోడి, సూర్యుడు వచ్చే సమయానికి బిగ్గరగా కూసే పక్షి
MAT	26	34	h66w		φωνῆσαι	1	crows	కోడి పుంజు బిగ్గరగా కూయడానికి ఏమి చేస్తుందో ఇది సాధారణ ఆంగ్ల పదం.
MAT	26	34	b2rh		τρὶς ἀπαρνήσῃ με	1	you will deny me three times	నీవు నా అనుచరుడు కాదని నీవు మూడుసార్లు చెబుతావు
MAT	26	36	lm3n			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ గెత్సెమనే లో యేసు ప్రార్థించిన వృత్తాంతం ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	26	37	ny4m		ἤρξατο λυπεῖσθαι	1	began to become sorrowful	ఆయన చాలా విచారంగా ఉన్నాడు
MAT	26	38	gf7k	figs-synecdoche	περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου	1	My soul is deeply sorrowful	ఇక్కడ ""ఆత్మ"" మొత్తం వ్యక్తిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను చాలా విచారంగా ఉన్నాను"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	26	38	c43t	figs-idiom	ἕως θανάτου	1	even to death	ఇది ఒక జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను చనిపోతాను అనిపిస్తుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	26	39	kcz4	figs-idiom	ἔπεσεν ἐπὶ πρόσωπον αὐτοῦ	1	fell on his face	ఆయన ఉద్దేశపూర్వకంగా ప్రార్థన చేయడానికి నేలపై బోర్ల పడుకున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	26	39	nuv7	guidelines-sonofgodprinciples	Πάτερ μου	1	My Father	ఇది దేవునికి యేసుకు మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని చూపించే ఒక ముఖ్యమైన దేవుని శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	26	39	f254	figs-metaphor	παρελθέτω ἀπ’ ἐμοῦ τὸ ποτήριον τοῦτο	1	let this cup pass from me	యేసు తాను చేయవలసిన పని గురించి, సిలువపై చనిపోవడం సహా, అది ఒక గిన్నె నుండి త్రాగమని దేవుడు ఆజ్ఞాపించిన చేదు ద్రవంలాగా ఉంది. ""గిన్నె"" అనే పదం క్రొత్త నిబంధనలోని ఒక ముఖ్యమైన పదం, కాబట్టి మీ అనువాదంలో దానికి సమానమైనదాన్ని ఉపయోగించడానికి ప్రయత్నించండి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	26	39	i7rr	figs-metonymy	τὸ ποτήριον τοῦτο	1	this cup	ఇక్కడ ""గిన్నె"" అనేది గిన్నె, దానిలోని వాటిని సూచించే మాట. గిన్నెలోని విషయాలు యేసు భరించాల్సిన బాధలకు ఒక రూపకం. త్వరలోనే జరుగుతుందని యేసుకు తెలిసిన మరణం, బాధలను అనుభవించకూడదని యేసు తండ్రిని అడుగుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	26	39	k5in	figs-ellipsis	πλὴν οὐχ ὡς ἐγὼ θέλω, ἀλλ’ ὡς σύ	1	Yet, not as I will, but as you will	ఇది పూర్తి వాక్యంగా వ్యక్తీకరించబడుతుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అయితే నాకు కావలసినది చేయవద్దు; బదులుగా, నీకు కావలసినది చేయండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	26	40	ev7s	figs-you	λέγει τῷ Πέτρῳ, οὕτως οὐκ ἰσχύσατε…γρηγορῆσαι	1	he said to Peter, ""What, could you not watch	యేసు పేతురుతో మాట్లాడుతున్నాడు, కాని ""మీరు"" బహువచనం, ఇది పేతురు, యాకోబు యోహానులను సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	26	40	c11a	figs-rquestion	οὕτως οὐκ ἰσχύσατε μίαν ὥραν γρηγορῆσαι μετ’ ἐμοῦ?	1	What, could you not watch with me for one hour?	పేతురు, యాకోబు, యోహానులను మందలించడానికి యేసు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు నాతో ఒక గంట పాటు మేల్కొని ఉండలేరని నేను నిరాశపడ్డాను!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	26	41	buv4	figs-abstractnouns	μὴ εἰσέλθητε εἰς πειρασμόν	1	you do not enter into temptation	ఇక్కడ నైరూప్య నామవాచకం ""శోధన"" ను క్రియగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరూ మిమ్మల్ని పాపానికి ప్రలోభపెట్టరు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
MAT	26	41	ny5w	figs-metonymy	τὸ μὲν πνεῦμα πρόθυμον, ἡ δὲ σὰρξ ἀσθενής	1	The spirit indeed is willing, but the flesh is weak	ఇక్కడ ""ఆత్మ"" అనేది ఒక వ్యక్తి మంచి చేయాలనుకునే కోరికలను సూచిస్తుంది. ""శరీరం"" అంటే ఒక వ్యక్తి శరీర అవసరాలు, కోరికలు. శిష్యులకు దేవుడు కోరుకున్నది చేయాలనే కోరిక ఉండవచ్చు, కాని మనుషులుగా వారు బలహీనంగా ఉంటారు, తరచుగా విఫలమవుతారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
MAT	26	42	pz9l		ἀπελθὼν	1	He went away	యేసు వెళ్ళిపోయాడు
MAT	26	42	tqp8	translate-ordinal	ἐκ δευτέρου	1	a second time	మొదటిసారి [మత్తయి 26:39] (./39.md) లో వివరించబడింది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-ordinal]])
MAT	26	42	ch7t	guidelines-sonofgodprinciples	Πάτερ μου	1	My Father	ఇది దేవునికి యేసుకు మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని వివరించే ఒక ముఖ్యమైన దేవుని శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	26	42	b6cn	figs-metaphor	εἰ οὐ δύναται τοῦτο παρελθεῖν, ἐὰν μὴ αὐτὸ πίω	1	if this cannot pass away unless I drink it	నేను త్రాగితే ఇది దాటిపోయే ఏకైక మార్గం. యేసు త్రాగడానికి దేవుడు ఆజ్ఞాపించిన చేదు ద్రవంగా తాను చేయవలసిన పని గురించి మాట్లాడుతాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	26	42	td6g	figs-metaphor	εἰ…τοῦτο	1	if this	ఇక్కడ ""ఇది"" అంటే గిన్నె, దానిలోని విషయాలు. [మత్తయి 26:39] (./26/39.md) లో ఉన్నట్లుగా, బాధలకు ఒక రూపకం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	26	42	i135	figs-metaphor	ἐὰν μὴ αὐτὸ πίω	1	unless I drink it	నేను దాని నుండి త్రాగితే తప్ప ""నేను ఈ బాధ గిన్నె నుండి తాగితేనే."" ఇక్కడ ""ఇది"" అంటే గిన్నె కప్పు దానిలోని విషయాలు. [మత్తయి 26:39] (./26/39.md) లో ఉన్నట్లుగా, బాధలకు ఒక రూపకం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	26	42	xsk1	figs-activepassive	γενηθήτω τὸ θέλημά σου	1	your will be done	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీకు కావలసినది జరగవచ్చు"" లేదా ""మీరు ఏమి చేయాలనుకుంటున్నారో అది చేయండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	26	43	lts9	figs-idiom	ἦσαν…αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοὶ βεβαρημένοι	1	their eyes were heavy	ఇది ఒక జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు మత్తుగా నిద్రపోయారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	26	44	v3i9	translate-ordinal	ἐκ τρίτου	1	third time	మొదటిసారి [మత్తయి 26:39] (./39.md) లో వివరించబడింది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-ordinal]])
MAT	26	45	vvp9	figs-rquestion	καθεύδετε τὸ λοιπὸν καὶ ἀναπαύεσθε?	1	Are you still sleeping and taking your rest?	నిద్ర పోయినందుకు శిష్యులను మందలించడానికి యేసు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు ఇంకా నిద్రపోతున్నారని విశ్రాంతి తీసుకుంటున్నారని నేను నిరాశపడ్డాను!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	26	45	rw3r	figs-idiom	ἤγγικεν ἡ ὥρα	1	the hour is at hand	ఇది ఒక జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సమయం వచ్చింది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	26	45	g9hi	figs-activepassive	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου παραδίδοται	1	the Son of Man is being betrayed	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఎవరో మనుష్యకుమారునికి ద్రోహం చేస్తున్నారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	26	45	ell4	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	యేసు తన గురించి ఉత్తమ పురుష లో మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	26	45	g9eb	figs-metonymy	παραδίδοται εἰς χεῖρας ἁμαρτωλῶν	1	betrayed into the hands of sinners	ఇక్కడ ""చేతులు"" శక్తి లేదా నియంత్రణను సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""పాపుల శక్తికి అప్పగించడం"" లేదా ""పాపులకు ఆయనపై అధికారం ఉంటుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	26	45	yx8v		ἰδοὺ	1	Look	నేను మీకు చెప్పబోయే దానిపై శ్రద్ధ వహించండి
MAT	26	47	hsv7			0	Connecting Statement:	యూదా యేసుకు ద్రోహం చేసినప్పుడు మత పెద్దలు అతన్ని అరెస్టు చేసినప్పుడు ఇది ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	26	47	rlp9		καὶ ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντος	1	While he was still speaking	యేసు మాట్లాడుతున్నప్పుడు
MAT	26	47	e26h		ξύλων	1	clubs	మనిషిని కొట్టడానికి కర్రలు
MAT	26	48	qb4y	writing-background	δὲ…κρατήσατε αὐτόν	1	Now ... Seize him	ప్రధాన కథాంశంలో విరామం గుర్తించడానికి ఇక్కడ ""ఇప్పుడు"" ఉపయోగించబడుతుంది. ఇక్కడ మత్తయి యూదా గురించి నేపథ్య సమాచారం, యేసుకు ద్రోహం చేయడానికి ఉపయోగించాలని సంకేతం చెప్పాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-background]])
MAT	26	48	gw8m	figs-quotations	λέγων, ὃν ἂν φιλήσω, αὐτός ἐστιν; κρατήσατε αὐτόν.	1	saying, ""Whomever I kiss, he is the one. Seize him.	ఈ ప్రత్యక్ష వచనం ను పరోక్ష వచనం గా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతను ఎవరిని ముద్దుపెట్టుకున్నాడో ఆ వ్యక్తిని వారు స్వాధీనం చేసుకోవాలి అని చెప్పడం."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	26	48	m23z		ὃν ἂν φιλήσω	1	Whomever I kiss	నేను ముద్దు పెట్టుకునేవాడు లేదా ""నేను ముద్దు పెట్టుకునే వ్యక్తి
MAT	26	48	nr34		φιλήσω	1	kiss	గురువును పలకరించడానికి ఇది గౌరవప్రదమైన మార్గం.
MAT	26	49	uig8		προσελθὼν τῷ Ἰησοῦ	1	he came up to Jesus	యూదా యేసు దగ్గరకు వచ్చాడు
MAT	26	49	cyb7		κατεφίλησεν αὐτόν	1	kissed him	ఒక ముద్దుతో అతన్ని కలిశాడు. మంచి స్నేహితులు ఒకరినొకరు చెంప మీద ముద్దు పెట్టుకుంటారు, కాని శిష్యుడు గౌరవాన్ని చూపించడానికి తన యజమానిని చేతిలో ముద్దు పెట్టుకుంటాడు. యూదా యేసును ఎలా ముద్దుపెట్టుకున్నాడో తెలియదు.
MAT	26	50	w3d6		τότε προσελθόντες	1	Then they came	ఇక్కడ ""వారు"" అంటే యూదా, మత నాయకులతో గదలు కత్తులతో వచ్చిన మనుషులను సూచిస్తుంది.
MAT	26	50	vmd1		ἐπέβαλον τὰς χεῖρας ἐπὶ τὸν Ἰησοῦν, καὶ ἐκράτησαν αὐτόν	1	laid hands on Jesus, and seized him	యేసును పట్టుకుని అరెస్టు చేశారు
MAT	26	51	vm6s		καὶ ἰδοὺ	1	Behold	ఇక్కడ ""ఇదిగో"" అనే పదం తరువాత వచ్చే ఆశ్చర్యకరమైన సమాచారానికి ఇది హెచ్చరిస్తుంది.
MAT	26	52	tj6n	figs-metonymy	οἱ λαβόντες μάχαιραν	1	who take up the sword	కత్తి"" అనే పదం కత్తితో ఒకరిని చంపే చర్యకు మారుపేరు. సూచించిన సమాచారాన్ని స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇతరులను చంపడానికి కత్తిని తీసేవారు"" లేదా ""ఇతరులను చంపాలనుకునేవారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	26	52	w357		μάχαιραν, ἐν μαχαίρῃ ἀπολοῦνται	1	sword will perish by the sword	కత్తి కత్తి ద్వారా చనిపోతుంది లేదా ""కత్తి-వాడే వారిని కత్తితో చంపేస్తారు.
MAT	26	53	kgx8	figs-rquestion	ἢ δοκεῖς ὅτι οὐ δύναμαι παρακαλέσαι…ἀγγέλων	1	Do you think that I could not call ... angels?	తనను అరెస్టు చేస్తున్న వారిని యేసు ఆపగలడని కత్తిదూసిన వ్యక్తికి గుర్తు చేయడానికి యేసు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను పిలుస్తానని మీకు తెలుసు .. దేవదూతలు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	26	53	eb7i	figs-you	δοκεῖς	1	Do you think	ఇక్కడ ""మీరు"" ఏకవచనం. కత్తి ఉన్న వ్యక్తిని సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	26	53	g3zq	guidelines-sonofgodprinciples	τὸν Πατέρα μου	1	my Father	ఇది దేవునికి యేసుకు మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని వివరించే ఒక ముఖ్యమైన దేవుని శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	26	53	tfw8	translate-numbers	πλείω δώδεκα λεγιῶνας ἀγγέλων	1	more than twelve legions of angels	దళం"" అనే పదం ఒక సైనిక పదం, ఇది సుమారు 6,000 మంది సైనికుల సమూహాన్ని సూచిస్తుంది. యేసును అరెస్టు చేస్తున్న వారిని సులభంగా ఆపడానికి దేవుడు తగినంతమంది దేవదూతలను పంపుతాడు. దేవదూతల యొక్క ఖచ్చితమైన సంఖ్య ముఖ్యమైనది కాదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవదూతల 12 దళాల కంటే ఎక్కువ పెద్ద సమూహాలు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-numbers]])
MAT	26	54	teq5	figs-rquestion	πῶς οὖν πληρωθῶσιν αἱ Γραφαὶ, ὅτι οὕτως δεῖ γενέσθαι?	1	But how then would the scriptures be fulfilled, that this must happen?	తనను అరెస్టు చేయడానికి ఈ ప్రజలను ఎందుకు అనుమతిస్తున్నాడో వివరించడానికి యేసు ఒక ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కానీ నేను అలా చేస్తే, దేవుడు లేఖనాల్లో చెప్పిన దానిని నేను నెరవేర్చలేను"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	26	55	yf4p	figs-rquestion	ὡς ἐπὶ λῃστὴν ἐξήλθατε μετὰ μαχαιρῶν καὶ ξύλων συνλαβεῖν με?	1	Have you come out with swords and clubs to seize me like a robber?	తనను అరెస్టు చేసిన వారి తప్పుడు చర్యలను ఎత్తిచూపడానికి యేసు ఈ ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేను దొంగని కాదని మీకు తెలుసు, కాబట్టి మీరు కత్తులు గదలు చేబూని నా దగ్గరకు రావడం తప్పు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	26	55	q9vq		ξύλων	1	clubs	మనుషులను కొట్టే కర్రలు
MAT	26	55	e8dq	figs-explicit	ἐν τῷ ἱερῷ	1	in the temple	యేసు అసలు ఆలయంలో లేడని సూచిస్తుంది. అతను ఆలయం చుట్టూ ఉన్న ప్రాంగణంలో ఉన్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	26	56	ygn7	figs-activepassive	πληρωθῶσιν αἱ Γραφαὶ τῶν προφητῶν	1	the writings of the prophets might be fulfilled	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రవక్తలు లేఖనాల్లో వ్రాసినవన్నీ నేను నెరవేరుస్తాను"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	26	56	i2jp		ἀφέντες αὐτὸν	1	left him	వారు ఆయనతో ఉండాల్సినప్పుడు ఆయన్ను విడిచిపెట్టారు అనే అర్థం ఇచ్చే పదం మీ భాషలో ఉంటే ఇక్కడ ఉపయోగించండి.
MAT	26	57	f6nj			0	Connecting Statement:	ఇది యూదా మత నాయకుల మండలి ఎదుట యేసు విచారణ గురించి వివరిస్తుంది.
MAT	26	58	jui3		ὁ δὲ Πέτρος ἠκολούθει αὐτῷ	1	Peter followed him	పేతురు యేసును అనుసరించాడు
MAT	26	58	isd4		τῆς αὐλῆς τοῦ ἀρχιερέως	1	courtyard of the high priest	ప్రధాన యజకుని ఇంటి దగ్గర బహిరంగ ప్రదేశం
MAT	26	58	v8th		καὶ εἰσελθὼν ἔσω	1	He went inside	పేతురు లోపలికి వెళ్ళాడు
MAT	26	59	i8jw		δὲ	1	Now	ప్రధాన కథనంలో విరామం గుర్తించడానికి ఈ పదం ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. ఇక్కడ మత్తయి కథ యొక్క క్రొత్త భాగాన్ని చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	26	59	jwz5		αὐτὸν θανατώσωσιν	1	so that they	ఇక్కడ ""వారు"" ప్రధాన యాజకులు మండలి సభ్యులను సూచిస్తుంది.
MAT	26	59	u6v9		αὐτὸν θανατώσωσιν	1	might put him to death	అతన్ని అమలు చేయడానికి ఒక కారణం ఉండవచ్చు
MAT	26	60	m6n5		προσελθόντες δύο	1	two came forward	ఇద్దరు వ్యక్తులు ముందుకు వచ్చారు లేదా ""ఇద్దరు సాక్షులు ముందుకు వచ్చారు
MAT	26	61	a8lf	writing-quotations	εἶπον, οὗτος ἔφη, δύναμαι καταλῦσαι…διὰ τριῶν ἡμερῶν οἰκοδομῆσαι.	1	This man said, 'I am able to destroy ... days.'	మీ భాష లోని వాక్యం లో వాక్యాల ను అనుమతించకపోతే, మీరు దానిని ఒకే వాక్యం గా తిరిగి వ్రాయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఈ మనిషి తాను నాశనం చేయగలనని చెప్పాడు .. రోజులు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-quotations]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	26	61	i5n4		οὗτος ἔφη	1	This man said	ఈ యేసు అన్నాడు
MAT	26	61	mbq1		διὰ τριῶν ἡμερῶν	1	in three days	మూడు రోజులలో, సూర్యుడు మూడుసార్లు అస్తమించే ముందు, ""మూడు రోజుల తరువాత"" కాదు, సూర్యుడు మూడవసారి అస్తమించిన తరువాత
MAT	26	62	v6j9		τί οὗτοί σου καταμαρτυροῦσιν?	1	What is it that they are testifying against you?	ప్రధాన యాజకుడు సాక్షులను చెప్పిన దాని గురించి యేసును సమాచారం అడగడం లేదు. సాక్షులు చెప్పినది తప్పు అని నిరూపించమని యేసును అడుగుతున్నాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సాక్షులు మీకు వ్యతిరేకంగా సాక్ష్యమిస్తున్న దానిపై మీ స్పందన ఏమిటి?
MAT	26	63	mm28	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ	1	Son of God	క్రీస్తుకి దేవునికి మధ్య సంబంధాన్ని వివరించే ముఖ్యమైన శీర్షిక ఇది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	26	63	lry9		τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος	1	the living God	ఇక్కడ ""జీవించడం"" అనేది ఇశ్రాయెలు ప్రజలు ఆరాధించిన దేవునికి అన్ని ఇతర అబద్ద దేవుళ్ళ విగ్రహాలకు భిన్నంగా ఉంటుంది. ఇశ్రాయేలు దేవుడు మాత్రమే సజీవంగా ఉన్నాడు, పని చేయగల శక్తి కలిగి ఉన్నాడు. [మత్తయి 16:16] (./16/16.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	26	64	gi6v	figs-idiom	σὺ εἶπας	1	You have said it yourself	యేసు తన మాటకు అర్ధం గురించి పూర్తిగా స్పష్టంగా తెలియకుండా ""అవును"" అని అర్ధం చేసుకోవడానికి ఉపయోగించే ఒక జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు చెబుతున్నారు"" లేదా ""మీరు దీన్ని అంగీకరిస్తున్నారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	26	64	zu47	figs-you	πλὴν λέγω ὑμῖν, ἀπ’ ἄρτι ὄψεσθε	1	But I tell you, from now on you	ఇక్కడ ""మీరు"" బహువచనం. యేసు ప్రధాన యాజకుడితో, అక్కడి ఇతర వ్యక్తులతో మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	26	64	ll8r		ἀπ’ ἄρτι ὄψεσθε τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου	1	from now on you will see the Son of Man	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) ""ఇప్పటినుండి"" అనే పదం ఒక జాతీయం, అంటే భవిష్యత్తులో కొంత సమయంలో వారు మనుష్యకుమారుని తన శక్తిలో చూస్తారు లేదా 2) ""ఇప్పటినుండి"" అనే పదానికి అర్ధం యేసు కాలం నుండి 'విచారణ తరువాత, యేసు తనను తాను శక్తివంతమైన విజయవంతమైన మెస్సీయ అని చూపిస్తున్నాడు.
MAT	26	64	b6cb	figs-123person	τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	యేసు తన గురించి ఉత్తమ పురుషలో మాట్లాడుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-123person]])
MAT	26	64	p5px	figs-metonymy	καθήμενον ἐκ δεξιῶν τῆς δυνάμεως	1	sitting at the right hand of Power	ఇక్కడ ""ప్రభావం"" అనేది భగవంతుడిని సూచించే భాషాలంకారం. ""దేవుని కుడివైపు"" కూర్చోవడం అనేది దేవుని నుండి గొప్ప గౌరవం అధికారాన్ని పొందే సంకేత చర్య. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సర్వశక్తిమంతుడైన దేవుని పక్కన గౌరవ స్థానంలో కూర్చోవడం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	26	64	urp9		ἐρχόμενον ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ	1	coming on the clouds of heaven	పరలోక మేఘాలపై భూమికి స్వారీ
MAT	26	65	srg6	translate-symaction	ὁ ἀρχιερεὺς διέρρηξεν τὰ ἱμάτια αὐτοῦ	1	the high priest tore his clothes	దుస్తులు చింపుకోవడం కోపానికి, బాధకు సంకేతం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	26	65	qq51	figs-explicit	ἐβλασφήμησεν	1	He has spoken blasphemy	ప్రధాన యాజకుడు యేసు ప్రకటనను దైవదూషణ అని పిలవడానికి కారణం, [మత్తయి 26:64] (./26/64.md) లోని యేసు మాటలు తాను దేవునితో సమానమని వాదించడం. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	26	65	t68t	figs-rquestion	τί ἔτι χρείαν ἔχομεν μαρτύρων?	1	Why do we still need witnesses?	తాను, కౌన్సిల్ సభ్యులు ఇక సాక్షుల నుండి వినవలసిన అవసరం లేదని నొక్కి చెప్పడానికి ప్రధాన యాజకుడు ఈ ప్రశ్నను ఉపయోగిస్తాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మేము ఇక సాక్షుల నుండి వినవలసిన అవసరం లేదు!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	26	65	wh4h	figs-you	νῦν ἠκούσατε	1	now you have heard	ఇక్కడ ""మీరు"" అనేది బహువచనం కౌన్సిల్ సభ్యులను సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	26	67	adc2		τότε ἐνέπτυσαν	1	Then they	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) ""అప్పుడు కొంతమంది మనుషులు"" లేదా 2) ""అప్పుడు సైనికులు.
MAT	26	67	g1c2		ἐνέπτυσαν εἰς τὸ πρόσωπον αὐτοῦ	1	spit in his face	ఇది అవమానించడం కోసం జరిగింది.
MAT	26	68	f2bj		προφήτευσον ἡμῖν	1	Prophesy to us	ఇక్కడ ""మాకు ప్రవచించు"" అంటే దేవుని శక్తి ద్వారా చెప్పడం. భవిష్యత్తులో ఏమి జరుగుతుందో చెప్పడం కాదు.
MAT	26	68	b5xe	figs-irony	Χριστέ	1	you Christ	యేసును కొట్టిన వారు ఆయన నిజంగా క్రీస్తు అని అనుకోరు. ఆయన్ని ఎగతాళి చేయడానికి వారు ఇలా అన్నారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-irony]])
MAT	26	69	bsb3			0	General Information:	ఈ సంఘటనలు మతపరమైన నాయకుల ఎదుట యేసును విచారణ చేసిన సమయంలోనే జరిగాయి
MAT	26	69	h5ts			0	Connecting Statement:	యేసు చెప్పినట్లు పేతురు తనకు యేసును తెలియదని మూడుసార్లు ఎలా ఖండించాడో చెప్పే వైనం ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	26	69	y21l		δὲ	1	Now	ప్రధాన కథాంశంలో విరామం గుర్తించడానికి ఈ పదం ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. ఇక్కడ మత్తయి కథ యొక్క క్రొత్త భాగాన్ని చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	26	70	sp1t		οὐκ οἶδα τί λέγεις	1	I do not know what you are talking about	సేవకురాలు ఏమి చెప్తుందో పేతురు అర్థం చేసుకోగలిగాడు. అతను యేసుతో ఉన్నాడని తిరస్కరించడానికి ఈ పదాలను ఉపయోగించాడు.
MAT	26	71	ief5		ἐξελθόντα δὲ	1	When he went out	పేతురు బయటకు వెళ్ళినప్పుడు
MAT	26	71	gyw8		τὸν πυλῶνα	1	gateway	ప్రాంగణం చుట్టూ ఉన్నగోడలోని తలుపు.
MAT	26	71	s7c4		λέγει τοῖς ἐκεῖ	1	said to those there	అక్కడ కూర్చున్న వారికి చెప్పాడు.
MAT	26	72	e5xl		καὶ πάλιν ἠρνήσατο μετὰ ὅρκου, ὅτι οὐκ οἶδα τὸν ἄνθρωπον.	1	He again denied it with an oath, ""I do not know the man!	'నాకు ఆమనిషి తెలియదు!' అని ప్రమాణం చేయడం ద్వారా అతను దానిని మళ్ళీ ఖండించాడు.
MAT	26	73	hde3		ἐξ αὐτῶν	1	one of them	యేసుతో ఉన్న వారిలో ఒకరు
MAT	26	73	w8ww		γὰρ ἡ λαλιά σου δῆλόν σε ποιεῖ	1	for the way you speak gives you away	దీన్ని కొత్త వాక్యంగా అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరు గలిలయ నుండి వచ్చిన వారని మేము చెప్పగలం ఎందుకంటే మీరు గలిలయ వారిలాగా మాట్లాడతారు
MAT	26	74	edd8		καταθεματίζειν	1	to curse	తనను తాను శపించుకోవడం.
MAT	26	74	w87b		ἀλέκτωρ ἐφώνησεν	1	rooster crowed	కోడి పుంజు అనేది పక్షి, ఇది సూర్యుడు వచ్చే సమయానికి బిగ్గరగా పిలుస్తుంది. కోడి పుంజు చేసే శబ్దాన్ని ""కూత"" అంటారు. [మత్తయి 26:34] (./26/34.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	26	75	nx3j	figs-quotations	καὶ ἐμνήσθη ὁ Πέτρος τοῦ ῥήματος Ἰησοῦ εἰρηκότος, ὅτι πρὶν ἀλέκτορα φωνῆσαι, τρὶς ἀπαρνήσῃ με	1	Peter remembered the words that Jesus had said, ""Before the rooster crows you will deny me three times.	ఈ ప్రత్యక్ష వాక్క్యన్ని పరోక్ష వాక్క్యంగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కోడి పుంజు కూయక ముందు, యేసును మూడుసార్లు తెలియదు అంటాడని యేసు చెప్పినట్లు పేతురు జ్ఞాపకం చేసుకున్నాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	27	intro	deu4			0		# మత్తయి 27 సాధారణ గమనికలు <br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేక అంశాలు <br><br>### ""అతన్ని పిలాతు గవర్నర్‌కు అప్పగించారు"" <br><br> యూదా నాయకులు యేసును చంపడానికి ముందు రోమన్ గవర్నర్ పొంతి పిలాతు నుండి అనుమతి పొందవలసి ఉంది. రోమన్ చట్టం యేసును చంపడానికి వారిని అనుమతించక పోవడమే దీనికి కారణం. పిలాతు యేసును విడిపించాలని అనుకున్నాడు, కాని బరాబ్బా అనే చెడ్డ ఖైదీని విడిపించాలని వారు కోరుకున్నారు. <br><br>### సమాధి<br><br> యేసు సమాధి చేయబడిన సమాధి ([మత్తయి 27:60] (././mat/27/60.md)) ధనవంతులైన యూదా కుటుంబాలు తమలో చనిపోయిన వారిని సమాధి చేసే స్థలం. ఇది ఒక చనిపోయిన వారికోసం రాయిని తొలిచి చేసిన చిన్న గది. ఇందులో ఒక వైపున ఒక చదునైన స్థలం ఉంటుంది. అక్కడ వారు దానిపై నూనె, సుగంధ ద్రవ్యాలు వేసి, గుడ్డలో చుట్టిన తర్వాత శరీరాన్ని ఉంచుతారు. అప్పుడు వారు సమాధి ముందు ఒక పెద్ద బండను పెట్టేవారు, అందువల్ల ఎవరూ లోపలికి చూడలేరు లేదా ప్రవేశించలేరు. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలో ముఖ్యమైన ప్రసంగాలు <br><br>### వ్యంగ్యం <br><br> సైనికులు, "" యూదుల రాజా జిందాబాద్! "" ([మత్తయి 27:29] (././mat/27/29.md)) ఇది యేసును అపహాస్యం చేయడానికి. ఆయన యూదుల రాజు అని వారు అనుకోలేదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-irony]])
MAT	27	1	hvr4			0	Connecting Statement:	పిలాతు ఎదుట యేసు విచారణ గురించిన వైనం ఇక్కడ ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	27	1	qe1s		δὲ	1	Now	ప్రధాన కథనంలో విరామం గుర్తించడానికి ఈ పదం ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. ఇక్కడ మత్తయి కథ యొక్క క్రొత్త భాగాన్ని చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	27	1	cm46	figs-explicit	συμβούλιον ἔλαβον…κατὰ τοῦ Ἰησοῦ, ὥστε θανατῶσαι αὐτόν	1	plotted against Jesus to put him to death	యేసును చంపడానికి రోమన్ అధికారులను ఎలా ఒప్పించవచ్చో యూదా నాయకులు యోచిస్తున్నారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	27	3	vzf9	figs-events		0	General Information:	ఈ సంఘటన యూదా మత నాయకుల మండలి ఎదుట యేసు విచారణ తరువాత జరిగింది, కాని అది పిలాతు ఎదుట యేసు విచారణకు ముందు జరిగిందా అనేది తెలియదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-events]])
MAT	27	3	bk8i			0	Connecting Statement:	రచయిత యేసు విచారణ కథ చెప్పడం మానేశాడు, తద్వారా యూదా ఆత్మహత్య కథ చెప్పసాగాడు.
MAT	27	3	qm12		τότε ἰδὼν Ἰούδας	1	Then when Judas	క్రొత్త భాష ప్రారంభమవుతోందని మీ భాషలో చూపించే మార్గం ఉంటే, మీరు దానిని ఇక్కడ ఉపయోగించాలనుకోవచ్చు.
MAT	27	3	v9vj	figs-activepassive	ὅτι κατεκρίθη	1	that Jesus had been condemned	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యూదా నాయకులు యేసుపై నేరం మోపారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	3	pe4n		τὰ τριάκοντα ἀργύρια	1	the thirty pieces of silver	యేసుకు ద్రోహం చేయడానికి ప్రధాన యాజకులు యూదాకు ఇచ్చిన డబ్బు ఇది. [మత్తయి 26:15] (./26/15.md) లో మీరు దీన్ని ఎలా అనువదించారో చూడండి.
MAT	27	4	f6u8	figs-idiom	αἷμα ἀθῷον	1	innocent blood	ఇది అమాయక వ్యక్తి మరణాన్ని సూచించే ఒక జాతీయం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""చనిపోయే నేరమేమీ చెయ్యని వ్యక్తి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	27	4	mf6b	figs-rquestion	τί πρὸς ἡμᾶς?	1	What is that to us?	యూదా నాయకులు యూదా చెప్పినదాని గురించి పట్టించుకోరని నొక్కిచెప్పడం కోసం ఈ ప్రశ్నను వేస్తున్నారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అది మా సమస్య కాదు!"" లేదా ""అది నీ సమస్య!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	27	5	tuh4		ῥίψας τὰ ἀργύρια εἰς τὸν ναὸν	1	threw down the pieces of silver in the temple	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) అతను ఆలయ ప్రాంగణంలో వెండి నాణాలను విసిరాడు, లేదా 2) అతను ఆలయ ప్రాంగణంలో నిలబడి ఉన్నాడు, అతను వెండి నాణాలను ఆలయంలోకి విసిరాడు.
MAT	27	6	r5r9		οὐκ ἔξεστιν βαλεῖν αὐτὰ	1	It is not lawful to put this	దీన్ని ఉంచడానికి మన చట్టాలు అనుమతించవు
MAT	27	6	ce2x		βαλεῖν αὐτὰ	1	put this	ఈ వెండి ఉంచండి
MAT	27	6	gtp3	figs-explicit	τὸν κορβανᾶν	1	the treasury	ఆలయానికి, యాజకులకు అవసరమైన వస్తువులను సమకూర్చడానికి వారు ఉపయోగించిన డబ్బును ఉంచిన స్థలం ఇది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	27	6	j2l8	figs-idiom	τιμὴ αἵματός	1	price of blood	ఇది జాతీయం. అంటే ఒకరిని చంపడానికి సహాయం చేసిన వ్యక్తికి చెల్లించిన డబ్బు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మనిషి చనిపోవడానికి చెల్లించిన డబ్బు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	27	7	mtg6		τὸν Ἀγρὸν τοῦ Κεραμέως	1	potter's field	యెరూషలేములో మరణించిన అపరిచితులను పాతిపెట్టడానికి కొనుగోలు చేసిన పొలం.
MAT	27	8	nts8	figs-activepassive	ἐκλήθη ὁ ἀγρὸς ἐκεῖνος	1	that field has been called	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రజలు ఆ పొలాన్ని పిలుస్తారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	8	ag2n		ἕως τῆς σήμερον	1	to this day	దీని అర్థం మత్తయి ఈ పుస్తకం రాస్తున్న సమయానికి.
MAT	27	9	g1gc			0	General Information:	యూదా ఆత్మహత్య ప్రవచనం నెరవేర్పు అని చూపించడానికి రచయిత పాత నిబంధన గ్రంథాన్ని ఉటంకించారు.
MAT	27	9	rj3u	figs-activepassive	τότε ἐπληρώθη τὸ ῥηθὲν διὰ Ἰερεμίου τοῦ προφήτου	1	Then that which had been spoken by Jeremiah the prophet was fulfilled	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇది యిర్మీయా ప్రవక్త మాట్లాడినదాన్ని నెరవేర్చింది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	9	t1dj	figs-activepassive	τὴν τιμὴν τοῦ τετιμημένου, ὃν ἐτιμήσαντο ἀπὸ υἱῶν Ἰσραήλ	1	the price set on him by the people of Israel	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇశ్రాయేలు ప్రజలు ఆయనపై పెట్టిన ధర"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	9	d7l7	figs-metonymy	υἱῶν Ἰσραήλ	1	the people of Israel	ఇది యేసును చంపడానికి చెల్లించిన ఇశ్రాయేలు ప్రజలలో ఉన్నవారిని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇశ్రాయేల్ ప్రజలలో కొందరు"" లేదా ""ఇశ్రాయేల్ నాయకులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	27	10	c2ch		συνέταξέν μοι	1	directed me	ఇక్కడ ""నేను"" యిర్మీయాను సూచిస్తుంది.
MAT	27	11	pjc5			0	Connecting Statement:	[మత్తయి 27: 2] (./27/02.md) లో ప్రారంభమైన పిలాతు ముందు యేసు విచారణ కథను ఇది కొనసాగిస్తుంది.
MAT	27	11	we3a		δὲ	1	Now	మీ కథకు ప్రధాన కథాంశం నుండి విరామం తర్వాత కథను కొనసాగించే మార్గం ఉంటే, మీరు దానిని ఇక్కడ ఉపయోగించాలనుకోవచ్చు.
MAT	27	11	a2e7		τοῦ ἡγεμόνος	1	the governor	పిలాతు
MAT	27	11	a6cm	figs-explicit	αὐτῷ σὺ λέγεις	1	You say so	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) ఇలా చెప్పడం ద్వారా, యేసు తాను యూదుల రాజు అని సూచించాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అవును, మీరు చెప్పినట్లు నేను"" లేదా ""అవును. మీరు చెప్పినట్లుగానే ఉంది"" లేదా 2) ఇలా చెప్పడం ద్వారా, పిలాతు, యేసు కాదు, ఆయన్ని యూదుల రాజు అని పిలిచాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మీరే అలా చెప్పారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	27	12	vl3a	figs-activepassive	καὶ ἐν τῷ κατηγορεῖσθαι αὐτὸν ὑπὸ τῶν ἀρχιερέων καὶ τῶν πρεσβυτέρων	1	But when he was accused by the chief priests and elders	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అయితే ప్రధాన యాజకులు, పెద్దలు అతనిపై ఆరోపణలు చేసినప్పుడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	13	wn2r	figs-rquestion	οὐκ ἀκούεις πόσα σου καταμαρτυροῦσιν?	1	Do you not hear all the charges against you?	పిలాతు ఈ ప్రశ్న అడుగుతాడు ఎందుకంటే యేసు మౌనంగా ఉండిపోయాడని అతడు ఆశ్చర్యపోయాడు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు చెడ్డ పనులు చేస్తున్నావని ఆరోపించిన ఈ వ్యక్తులకు నీవు సమాధానం ఇవ్వకపోవడం నాకు ఆశ్చర్యం కలిగిస్తుంది!"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-rquestion]])
MAT	27	14	hbm8		οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῷ πρὸς οὐδὲ ἓν ῥῆμα, ὥστε θαυμάζειν τὸν ἡγεμόνα λίαν	1	did not answer even one word, so that the governor was greatly amazed	ఒక్క మాట కూడా చెప్పలేదు; ఇది గవర్నర్‌ను బాగా ఆశ్చర్యపరిచింది. యేసు పూర్తిగా నిశ్శబ్దంగా ఉన్నాడని చెప్పడానికి ఇది ఒక గట్టి మార్గం.
MAT	27	15	jjp8	writing-background	δὲ	1	Now	ముఖ్య కథనంలో విరామం కోసం ఈ పదం వాడారు. తద్వారా మత్తయి పాఠకునికి మొదటి నుంచి జరుగుతున్నా దానిని అర్థం చేసుకోగలిగే సమాచారం ఇవ్వగలుగుతున్నాడు.[మత్తయి 27:17] (./27/17.md) . (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-background]])
MAT	27	15	p1ha		ἑορτὴν	1	the feast	పస్కా పండుగ విందు.
MAT	27	15	pfk6	figs-activepassive	ἕνα τῷ ὄχλῳ δέσμιον, ὃν ἤθελον	1	prisoner chosen by the crowd	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రజలు ఎన్నుకునే ఖైదీ"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	16	q2iu		εἶχον…δέσμιον ἐπίσημον	1	they had a notorious prisoner	ఒక అపఖ్యాతి పాలైన ఖైదీ ఉన్నాడు
MAT	27	16	svr2		ἐπίσημον	1	notorious	చెడు ఏదైనా చేసినందుకు ప్రసిద్ధి
MAT	27	17	d8hv	figs-activepassive	συνηγμένων…αὐτῶν	1	they were gathered	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""గుంపు గుమిగూడింది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	17	wrl3	figs-activepassive	Ἰησοῦν, τὸν λεγόμενον Χριστόν	1	Jesus who is called Christ	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కొంతమంది క్రీస్తు అని పిలిచే వ్యక్తి."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	18	jq3c		παρέδωκαν αὐτόν	1	they had handed Jesus over to him	యూదా నాయకులు యేసును అతని వద్దకు తీసుకువచ్చారు. పిలాతు యేసుకు తీర్పు తీర్చడానికి వారు ఇలా చేసారు.
MAT	27	19	t3mx		καθημένου δὲ αὐτοῦ	1	While he was sitting	పిలాతు కూర్చున్నప్పుడు
MAT	27	19	s5pc		καθημένου…ἐπὶ τοῦ βήματος	1	sitting on the judgment seat	న్యాయపీఠంపై కూర్చున్నారు. ఒక నిర్ణయం తీసుకునేటప్పుడు న్యాయమూర్తి కూర్చునేది ఇక్కడే.
MAT	27	19	w4i8		ἀπέστειλεν	1	sent word	సందేశం పంపింది.
MAT	27	19	an95		πολλὰ…ἔπαθον σήμερον	1	I have suffered much today	నేను ఈ రోజు చాలా కలత చెందాను
MAT	27	20	ax1i	writing-background	δὲ…τὸν δὲ Ἰησοῦν ἀπολέσωσιν	1	Now ... Jesus killed	ప్రధాన కథాంశంలో విరామం గుర్తించడానికి ఇక్కడ ""ఇప్పుడు"" ఉపయోగించబడుతుంది. ప్రేక్షకులు బరబ్బాను ఎందుకు ఎంచుకున్నారనే దాని గురించి నేపథ్య సమాచారం మత్తయి చెబుతున్నాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-background]])
MAT	27	20	et2m	figs-activepassive	τὸν δὲ Ἰησοῦν ἀπολέσωσιν	1	have Jesus killed	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""రోమన్ సైనికులు యేసును చంపేలా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	21	x6vf		εἶπεν αὐτοῖς	1	asked them	అని జనాన్ని అడిగారు
MAT	27	22	zl85	figs-activepassive	τὸν λεγόμενον Χριστόν	1	who is called Christ	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""కొంతమందిని క్రీస్తు అని పిలిచే వ్యక్తి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	23	m5jm		ἐποίησεν	1	has he done	యేసు చేసాడు
MAT	27	23	nb7p		οἱ…ἔκραζον	1	they cried out	జనం అరిచారు
MAT	27	24	yj8t	translate-symaction	ἀπενίψατο τὰς χεῖρας ἀπέναντι τοῦ ὄχλου	1	washed his hands in front of the crowd	యేసు మరణానికి తాను బాధ్యత వహించలేదనే దానికి సంకేతంగా పిలాతు ఇలా చేస్తాడు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	27	24	u1fe	figs-metonymy	τοῦ αἵματος	1	the blood	ఇక్కడ ""రక్తం"" ఒక వ్యక్తి మరణాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మరణం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	27	24	de8w		ὑμεῖς ὄψεσθε	1	See to it yourselves	ఇది మీ బాధ్యత
MAT	27	25	n5k1	figs-metonymy	τὸ αἷμα αὐτοῦ ἐφ’ ἡμᾶς καὶ ἐπὶ τὰ τέκνα ἡμῶν	1	May his blood be on us and our children	ఇక్కడ ""రక్తం"" అనేది ఒక వ్యక్తి మరణాన్ని సూచిస్తున్నది. ""మాపైనా మా పిల్లలపైనా ఉండుగాక"" అనే పదం ఒక జాతీయం, అంటే వారు పర్యవసానాలకు బాధ్యత అంగీకరిస్తున్నారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అవును! అతనికి మరణ శిక్ష విధించాడనడానికి మేము మా వారసులు బాధ్యత వహిస్తాము"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	27	26	yb5y		τότε ἀπέλυσεν αὐτοῖς τὸν Βαραββᾶν	1	Then he released Barabbas to them	అప్పుడు పిలాతు బరబ్బాను ప్రజల కొరకు విడుదల చేశాడు
MAT	27	26	m63d	figs-explicit	τὸν δὲ Ἰησοῦν φραγελλώσας, παρέδωκεν ἵνα σταυρωθῇ	1	he scourged Jesus and handed him over to be crucified	పిలాతు తన సైనికులను యేసును కొట్టమని ఆదేశించాడని సూచించబడింది. యేసును సిలువ వేయడానికి అప్పగించడం యేసును సిలువ వేయమని తన సైనికులను ఆదేశించే ఒక రూపకం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసును కొట్టడానికి, అతనిని సిలువ వేయడానికి అతను తన సైనికులను ఆదేశించాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-metaphor]])
MAT	27	26	y3kf		τὸν…Ἰησοῦν φραγελλώσας	1	scourged Jesus	యేసును కొరడాతో కొట్టండి లేదా ""యేసును కొరడాతో
MAT	27	27	zz45			0	Connecting Statement:	ఇది యేసుని సిలువ వేయడం, మరణం గురించి వివరిస్తుంది.
MAT	27	27	bn22		τὴν σπεῖραν	1	company of soldiers	సైనికుల సమూహం
MAT	27	28	nx81		καὶ ἐκδύσαντες αὐτὸν	1	stripped him	ఆయన బట్టలు తీసివేసాడు
MAT	27	28	qsz5		κοκκίνην	1	scarlet	ప్రకాశవంతమైన ఎరుపు
MAT	27	29	yw94		στέφανον ἐξ ἀκανθῶν	1	a crown of thorns	ముళ్ళ కొమ్మలతో చేసిన కిరీటం లేదా ""వాటిపై ముళ్ళతో కొమ్మలతో చేసిన కిరీటం
MAT	27	29	dlz7		κάλαμον ἐν τῇ δεξιᾷ αὐτοῦ	1	a staff in his right hand	ఒక రాజుకు ఉండే రాజదండాన్ని సూచించడానికి వారు యేసుకు ఒక కర్ర ఇచ్చారు. వారు యేసును అపహాస్యం చేయడానికి ఇలా చేశారు.
MAT	27	29	qf8j	figs-irony	χαῖρε, ὁ Βασιλεῦ τῶν Ἰουδαίων	1	Hail, King of the Jews	వారు యేసును అపహాస్యం చేయడానికి ఇలా చెబుతున్నారు. వారు యేసును ""యూదుల రాజు"" అని పిలుస్తున్నారు, కాని అతను నిజంగా రాజు అని వారు నమ్మలేదు. ఇంకా వారు చెప్పేది నిజం అని నమ్మడం లేదు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-irony]])
MAT	27	29	gf6a		χαῖρε	1	Hail	మేము మిమ్మల్ని గౌరవిస్తాము లేదా ""మీరు చిరంజీవి కావాలి.
MAT	27	30	ib5q		καὶ ἐμπτύσαντες εἰς αὐτὸν	1	They spat on him	సైనికులు యేసుపై ఉమ్మివేశారు
MAT	27	32	j5wq	figs-explicit	ἐξερχόμενοι	1	As they came out	అంటే యేసు, సైనికులు నగరం నుండి బయటకు వచ్చారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు యెరూషలేము నుండి బయటకు వచ్చినప్పుడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	27	32	ies4		εὗρον ἄνθρωπον	1	they found a man	సైనికులు ఒక వ్యక్తిని చూశారు
MAT	27	32	sfj2		τοῦτον ἠγγάρευσαν ἵνα ἄρῃ τὸν σταυρὸν αὐτοῦ	1	whom they forced to go with them so that he might carry his cross	యేసు సిలువను మోసేలా సైనికులు తమతో రమ్మని బలవంతం చేశారు
MAT	27	33	j6hb	figs-activepassive	τόπον λεγόμενον Γολγοθᾶ	1	place called Golgotha	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రజలు గొల్గొతా అని పిలిచే ప్రదేశం"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	34	f11j	figs-activepassive	αὐτῷ πιεῖν οἶνον μετὰ χολῆς μεμιγμένον	1	him wine to drink mixed with gall	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆయనకు చేదు కలిపిన ద్రాక్షారసం ఇచ్చారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	34	e2uk		χολῆς	1	gall	జీర్ణక్రియలో శరీరాలు ఉపయోగించే చేదు, పసుపు ద్రవం
MAT	27	35	a1y1	figs-explicit	τὰ ἱμάτια αὐτοῦ	1	his garments	ఇవి యేసు ధరించిన బట్టలు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	27	37	j4s4		τὴν αἰτίαν αὐτοῦ	1	the charge against him	అతను ఎందుకు సిలువ వేయబడ్డాడు అనే దానికి వ్రాతపూర్వక వివరణ
MAT	27	38	zq4b	figs-activepassive	τότε σταυροῦνται σὺν αὐτῷ δύο λῃσταί	1	Two robbers were crucified with him	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సైనికులు ఇద్దరు దొంగలను యేసుతో సిలువ వేశారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	39	d4fm	translate-symaction	κινοῦντες τὰς κεφαλὰς αὐτῶν	1	shaking their heads	వారు యేసును ఎగతాళి చేయడానికి ఇలా చేశారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-symaction]])
MAT	27	40	t23i	figs-explicit	εἰ υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ, καὶ κατάβηθι ἀπὸ τοῦ σταυροῦ	1	If you are the Son of God, come down from the cross	యేసు దేవుని కుమారుడని వారు నమ్మలేదు, కనుక ఇది నిజమైతే నిరూపించాలని ఆయనను కోరుకున్నారు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నీవు దేవుని కుమారుడైతే, సిలువ నుండి దిగి దాన్ని నిరూపించుకో"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	27	40	b5lw	guidelines-sonofgodprinciples	υἱὸς…τοῦ Θεοῦ	1	the Son of God	దేవునితో తన సంబంధాన్ని వివరించే క్రీస్తుకు ఇది ఒక ముఖ్యమైన శీర్షిక. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	27	42	ff4d	figs-irony	ἄλλους ἔσωσεν, ἑαυτὸν οὐ δύναται σῶσαι	1	He saved others, but he cannot save himself	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) యేసు ఇతరులను రక్షించాడని లేదా తనను తాను రక్షించుకోగలడని యూదా నాయకులు నమ్మరు, లేదా 2) అతను ఇతరులను రక్షించాడని వారు నమ్ముతారు కాని ఇప్పుడు ఆయన తనను తాను రక్షించుకోలేనందున అతనిని చూసి నవ్వుతున్నారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-irony]])
MAT	27	42	j6l7	figs-irony	Βασιλεὺς Ἰσραήλ ἐστιν,	1	He is the King of Israel	నాయకులు యేసును అపహాస్యం చేస్తున్నారు. వారు అతన్ని ""ఇశ్రాయేలు రాజు"" అని పిలుస్తారు, కాని అతను రాజు అని వారు నిజంగా నమ్మరు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""తాను ఇశ్రాయేలు రాజు అని చెప్పాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-irony]])
MAT	27	43	w46n			0	Connecting Statement:	యూదా నాయకులు యేసును ఎగతాళి చేస్తూ ఉన్నారు.
MAT	27	43	cl97	figs-quotesinquotes	εἶπεν γὰρ, ὅτι Θεοῦ εἰμι Υἱός.	1	For he even said, 'I am the Son of God.'	ఇది వాక్క్యం లోని వాక్క్యం . ఇది పరోక్ష వాక్క్యంగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసు తాను దేవుని కుమారుడని కూడా చెప్పాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotesinquotes]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	27	43	uw85	guidelines-sonofgodprinciples	Θεοῦ…Υἱός	1	Son of God	యేసుకు దేవునితో తన సంబంధాన్ని వివరించే ముఖ్యమైన శీర్షిక ఇది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	27	44	e26y	figs-activepassive	οἱ λῃσταὶ, οἱ συνσταυρωθέντες σὺν αὐτῷ	1	the robbers who were crucified with him	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసుతో సిలువ వేయబడిన దొంగలు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	45	e7z4		δὲ	1	Now	ప్రధాన కథనంలో విరామం గుర్తించడానికి ఈ పదం ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. ఇక్కడ మత్తయి కథ యొక్క క్రొత్త భాగాన్ని చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	27	45	s2l7		ἀπὸ…ἕκτης ὥρας…ἕως ὥρας ἐνάτης	1	from the sixth hour ... until the ninth hour	మధ్యాహ్నం నుండి .. మూడు గంటలు లేదా ""మధ్యాహ్నం పన్నెండు గంటల నుండి .. మధ్యాహ్నం మూడు గంటల వరకు
MAT	27	45	pi8e	figs-abstractnouns	σκότος ἐγένετο ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν	1	darkness came over the whole land	చీకటి"" అనే పదం ఒక నైరూప్య నామవాచకం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఇది మొత్తం భూమిపై చీకటిగా మారింది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
MAT	27	46	qyp7		ἀνεβόησεν ὁ Ἰησοῦς	1	Jesus cried	యేసు పిలిచాడు లేదా ""యేసు అరిచాడు
MAT	27	46	xub2	translate-transliterate	Ἐλωῒ, Ἐλωῒ, λεμὰ σαβαχθάνει	1	Eli, Eli, lama sabachthani	ఈ మాటలు యేసు తన భాషలోనే అరిచాడు. అనువాదకులు సాధారణంగా ఈ పదాలను అలాగే ఉంచుతారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-transliterate]])
MAT	27	48	jm37		εἷς ἐξ αὐτῶν	1	one of them	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) సైనికులలో ఒకరు లేదా 2) నిలబడి చూసిన వారిలో ఒకరు.
MAT	27	48	bsy1		σπόγγον	1	sponge	ఇది సముద్ర జంతువు, ద్రవాలను నింపడానికి ఉపయోగిస్తారు. ఈ ద్రవాలను తరువాత బయటకు పిండవచ్చు.
MAT	27	48	ny3e		ἐπότιζεν αὐτόν	1	gave it to him	దానిని యేసుకు ఇచ్చాడు
MAT	27	50	fj1v	figs-euphemism	ἀφῆκεν τὸ πνεῦμα	1	gave up his spirit	ఇక్కడ ""ఆత్మ"" అనేది ఒక వ్యక్తికి జీవితాన్ని ఇచ్చేదాన్ని సూచిస్తుంది. ఈ పదబంధం యేసు చనిపోయాడని చెప్పే మార్గం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతను చనిపోయాడు, తన ఆత్మను దేవునికి ఇచ్చాడు"" లేదా ""అతను తన చివరి శ్వాస పీల్చుకున్నాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-euphemism]])
MAT	27	51	w1wq			0	Connecting Statement:	యేసు మరణించినప్పుడు జరిగిన సంఘటనల వృత్తాంతం ఇక్కడ ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	27	51	a92g		ἰδοὺ	1	Behold	ఇక్కడ ""ఇదిగో"" అనే పదం తరువాత వచ్చే ఆశ్చర్యకరమైన సమాచారాన్ని గమనించమని హెచ్చరిస్తుంది.
MAT	27	51	m1ic	figs-activepassive	τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ ἐσχίσθη εἰς δύο	1	the curtain of the temple was split in two	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆలయ పరదా రెండు ముక్కలైంది"" లేదా ""దేవుడు ఆలయ తెరను రెండు ముక్కలు చేశాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	52	a1cu	figs-activepassive	καὶ τὰ μνημεῖα ἀνεῴχθησαν, καὶ πολλὰ σώματα τῶν κεκοιμημένων ἁγίων ἠγέρθη	1	The tombs were opened, and the bodies of the saints who had fallen asleep were raised	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు సమాధులను తెరిచి, మరణించిన చాలా మంది దైవభక్తిగల వ్యక్తుల మృతదేహాలను లేవనెత్తాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	52	kj3r	figs-idiom	σώματα τῶν κεκοιμημένων ἁγίων ἠγέρθη	1	the bodies of the saints who had fallen asleep were raised	ఇక్కడ లేపడం అనేది మరణించిన వ్యక్తిని మళ్ళీ సజీవంగా మార్చడానికి ఒక జాతీయం. దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""దేవుడు నిద్రించిన చాలా మంది దైవభక్తిగల మృతదేహాలకు తిరిగి జీవాన్ని ఇచ్చాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-idiom]])
MAT	27	52	hgn1	figs-euphemism	κεκοιμημένων	1	fallen asleep	ఇది మరణించడాన్ని సూచించే మర్యాదపూర్వక మార్గం. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మరణించారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-euphemism]])
MAT	27	53	q2x5		καὶ ἐξελθόντες ἐκ…ἐνεφανίσθησαν πολλοῖς	1	They came out ... appeared to many	మత్తయి వివరించే సంఘటనల క్రమం (52 వ వచనంలో ""సమాధులు తెరవబడ్డాయి"" అనే పదాలతో మొదలైంది) అస్పష్టంగా ఉంది. యేసు చనిపోయినప్పుడు సమాధులు తెరిచినప్పుడు భూకంపం తరువాత 1) పవిత్ర ప్రజలు తిరిగి బ్రతికారు. ఆపై, యేసు తిరిగి బ్రతికిన తరువాత, పవిత్ర ప్రజలు యెరూషలేములోకి ప్రవేశించారు, అక్కడ చాలా మంది ప్రజలు చూశారు, లేదా 2) యేసు తిరిగి బ్రతికాడు. ఆపై పవిత్రులు తిరిగి బ్రతికి నగరంలోకి ప్రవేశించారు, అక్కడ చాలా మంది ప్రజలు చూశారు.
MAT	27	54	f6rz		δὲ	1	Now	ప్రధాన కథనంలో విరామం గుర్తించడానికి ఈ పదం ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. ఇక్కడ మత్తయి కథ యొక్క క్రొత్త భాగాన్ని చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	27	54	vv2g	figs-explicit	οἱ…τηροῦντες τὸν Ἰησοῦν	1	those who were watching Jesus	యేసుకు కాపలాగా ఉన్నవారు. ఇది శతాధిపతితో కలిసి యేసుకు కాపలాగా ఉన్న ఇతర సైనికులను సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసును కాపలాగా ఉన్న అతనితో ఉన్న ఇతర సైనికులు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	27	54	gw6n	guidelines-sonofgodprinciples	Θεοῦ Υἱὸς	1	Son of God	యేసుకు దేవునితో తన సంబంధాన్ని వివరించే ముఖ్యమైన శీర్షిక ఇది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	27	56	ud33		ἡ μήτηρ τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου	1	the mother of the sons of Zebedee	యాకోబు, యోహానుల తల్లి లేదా ""జెబెదయి భార్య
MAT	27	57	wm5z			0	Connecting Statement:	ఇక్కడ యేసు ఖననం యొక్క వృత్తాంతం ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	27	57	sy9y	translate-names	Ἁριμαθαίας	1	Arimathea	ఇది ఇశ్రాయేల్‌లోని ఒక నగరం పేరు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-names]])
MAT	27	58	c69n	figs-activepassive	τότε ὁ Πειλᾶτος ἐκέλευσεν ἀποδοθῆναι	1	Then Pilate ordered it to be given to him	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అప్పుడు పిలాతు యేసు మృతదేహాన్ని యోసేపుకు ఇవ్వమని సైనికులను ఆదేశించాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	59	kj7u		σινδόνι	1	linen	చక్కటి, ఖరీదైన వస్త్రం
MAT	27	60	hvs8	figs-explicit	ὃ ἐλατόμησεν ἐν τῇ πέτρᾳ	1	that he had cut into the rock	సమాధిని శిలలోకి తొలిచే కార్మికులు యోసేపుకు ఉన్నారని సూచించబడింది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	27	60	lt4k	figs-explicit	καὶ προσκυλίσας λίθον μέγαν	1	Then he rolled a large stone	రాయిని దొరిలించడానికి యోసేపు దగ్గర ఇతర వ్యక్తులు ఉన్నారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	27	61	ihr8		ἀπέναντι τοῦ τάφου	1	opposite the tomb	సమాధి నుండి
MAT	27	62	qj59		τὴν παρασκευήν	1	the Preparation	ఈ రోజు ప్రజలు విశ్రాంతి దినం కోసం ప్రతిదీ సిద్ధం చేశారు.
MAT	27	62	j57n		συνήχθησαν…πρὸς Πειλᾶτον	1	were gathered together with Pilate	పిలాతును కలిశారు
MAT	27	63	sc6y		ἐκεῖνος ὁ πλάνος…ἔτι ζῶν	1	when that deceiver was alive	మోసగాడైన యేసు జీవించి ఉన్నప్పుడు
MAT	27	63	ri5s	figs-quotesinquotes	εἶπεν…μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἐγείρομαι.	1	he said, 'After three days will I rise again.'	దీనికి వాక్క్యంలో వాక్క్యం ఉంది. ఇది పరోక్ష వాక్క్యంగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మూడు రోజుల తరువాత మళ్ళీ లేస్తానని చెప్పాడు."" లేదా ""మూడు రోజుల తరువాత అతను మళ్ళీ లేస్తాడని చెప్పాడు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotesinquotes]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	27	64	b8n2	figs-activepassive	κέλευσον…ἀσφαλισθῆναι τὸν τάφον	1	command that the tomb be made secure	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""సమాధిని కాపాడమని మీ సైనికులకు ఆజ్ఞాపించండి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	27	64	hbh8	translate-ordinal	τῆς τρίτης ἡμέρας	1	the third day	(చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/translate-ordinal]])
MAT	27	64	pwc8		ἐλθόντες οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ, κλέψωσιν αὐτὸν	1	his disciples may come and steal him	అతని శిష్యులు వచ్చి అతని శరీరాన్ని దొంగిలించవచ్చు
MAT	27	64	t78s	figs-quotesinquotes	ἐλθόντες οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ…εἴπωσιν τῷ λαῷ, ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν; καὶ	1	his disciples may ... say to the people, 'He has risen from the dead,' and	దీనికి వాక్క్యంలో వాక్క్యం ఉంది. ఇది పరోక్ష వాక్క్యంగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతని శిష్యులు .. అతను మృతులలోనుండి లేచాడని ప్రజలకు ప్రచారం చెయ్యవచ్చు మరియు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotesinquotes]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	27	64	c7bf		ἀπὸ τῶν νεκρῶν	1	from the dead	మరణించిన వారిలో నుండి. ఈ వ్యక్తీకరణ పాతాళంలో చనిపోయిన ప్రజలందరినీ వివరిస్తుంది. వారి నుండి పైకి లేవడం మళ్ళీ సజీవంగా మారడం గురించి మాట్లాడుతుంది.
MAT	27	64	u5tg	figs-ellipsis	καὶ ἔσται ἡ ἐσχάτη πλάνη χείρων τῆς πρώτης	1	and the last deception will be worse than the first	అర్థం చేసుకున్న సమాచారాన్ని స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""వారు అలా చెప్పడం ద్వారా ప్రజలను మోసం చేస్తే, అతను క్రీస్తు అని చెప్పినప్పుడు అతను ప్రజలను మోసం చేసిన విధానం కంటే ఇదిఘోరంగా ఉంటుంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	27	65	dkq9		κουστωδίαν	1	a guard	ఇందులో నాలుగు నుంచి పదహారు రోమన్ సైనికులు ఉన్నారు.
MAT	27	66	pk1q		σφραγίσαντες τὸν λίθον	1	sealing the stone	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) వారు రాయి చుట్టూ ఒక త్రాడు కట్టి ఉంచి, సమాధి ప్రవేశ ద్వారం ఇరువైపులా రాతి గోడకు జత చేశారు లేదా 2) వారు రాయికి, గోడకు మధ్య ముద్రలు వేస్తారు.
MAT	27	66	e8uf		μετὰ τῆς κουστωδίας	1	placing the guard	సైనికులను ప్రజలు సమాధిని ముట్టుకోకుండా ఉంచగలిగే చోట నిలబడమని చెప్పడం
MAT	28	intro	psw9			0		# మత్తయి 28 సాధారణ గమనికలు <br><br>## ఈ అధ్యాయంలోని ప్రత్యేక అంశాలు <br><br>### సమాధి యేసు సమాధి చేయబడిన చోటు ([మత్తయి 28: 1] (././mat/28/01.md)) సంపన్న యూదా కుటుంబాలవారు చనిపోయినవారిని సమాధి చేసే చోట ఇది రాతిని తొలిచిన చిన్న గది. ఒక వైపున ఒక చదునైన స్థలం ఉంటుంది. అక్కడ వారు దానిపై నూనె సుగంధ ద్రవ్యాలు వేసి, గుడ్డలో చుట్టిన తర్వాత శరీరాన్ని ఉంచవచ్చు. అప్పుడు వారు సమాధి ముందు ఒక పెద్ద బండను దొర్లించే వారు కాబట్టి ఎవరూ లోపలికి చూడలేరు లేదా ప్రవేశించలేరు. <br><br>### ""శిష్యులను చేయండి""<br><br> చివరి రెండు వచనాలను ([మత్తయి 28: 19-20] (./19.md)) సాధారణంగా ""ది గ్రేట్ కమిషన్"" అని పిలుస్తారు. ఎందుకంటే అది. క్రైస్తవులందరికీ ఇచ్చిన చాలా ముఖ్యమైన ఆజ్ఞ. క్రైస్తవులు ప్రజల వద్దకు వెళ్లడం, వారితో సువార్తను పంచుకోవడం, క్రైస్తవులుగా జీవించడానికి వారికి శిక్షణ ఇవ్వడం ద్వారా ""శిష్యులను"" చేయవలసి ఉంటుంది. <br><br>## ఈ అధ్యాయంలో ఇతర అనువాద ఇబ్బందులు <br><br>### ప్రభువు యొక్క దేవదూత <br><br> మత్తయి, మార్కు, లూకా, యోహాను అందరూ యేసు సమాధి వద్ద ఉన్న స్త్రీలదగ్గర తెల్లని దుస్తులలో దేవదూతల గురించి రాశారు. ఇద్దరు రచయితలు వారిని పురుషులు అని పిలిచారు, కానీ దేవదూతలు మనుషులుగా కనిపించినందువల్ల మాత్రమే. ఇద్దరు రచయితలు ఇద్దరు దేవదూతల గురించి రాశారు, కాని మిగతా ఇద్దరు రచయితలు వారిలో ఒకరి గురించి మాత్రమే రాశారు. ఈ వచనాలు ULT లో కనిపించే విధంగా అనువదించడం ఉత్తమం. (చూడండి: [మత్తయి 28: 1-2] (././mat/28/01.md) మరియు [మార్కు 16: 5] (././mrk/16/05.md) మరియు [లూకా 24: 4] (././luk/24/04.md) మరియు [యోహాను 20:12] (././jhn/20/12.md))
MAT	28	1	anr1			0	Connecting Statement:	ఇది యేసు మృతులలోనుండి పునరుత్థానం చెందిన వృత్తాంతాన్ని ప్రారంభిస్తుంది.
MAT	28	1	qkn8		ὀψὲ δὲ Σαββάτων, τῇ ἐπιφωσκούσῃ εἰς μίαν σαββάτων	1	Now late on the Sabbath, as it began to dawn toward the first day of the week	ఆదివారం ఉదయం సూర్యుడు ఉదయించడంతో సబ్బాతు ముగిసిన తరువాత
MAT	28	1	gs43		δὲ	1	Now	ప్రధాన కథనంలో విరామం గుర్తించడానికి ఈ పదం ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. ఇక్కడ మత్తయి కథ యొక్క క్రొత్త భాగాన్ని చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	28	1	zu2b		ἡ ἄλλη Μαρία	1	the other Mary	మరియ అనే మరో మహిళ. ఈమె యాకోబు, యోసేపు అనే వారి తల్లి మరియ [మత్తయి 27:56] (./27/56.md).
MAT	28	2	j25i		ἰδοὺ	1	Behold	ఇక్కడ ""ఇదిగో"" అనే పదం తరువాత వచ్చే ఆశ్చర్యకరమైన సమాచారాన్ని గమనించమని హెచ్చరిస్తుంది. మీ భాషకు దీన్ని చేసే మార్గం ఉండవచ్చు.
MAT	28	2	l4s2		σεισμὸς ἐγένετο μέγας; ἄγγελος γὰρ Κυρίου καταβὰς…ἀπεκύλισε τὸν λίθον	1	there was a great earthquake, for an angel of the Lord descended ... and rolled away the stone	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) భూకంపం సంభవించింది ఎందుకంటే దేవదూత దిగివచ్చి రాతిని తీసివేసాడు, లేదా 2) ఈ సంఘటనలన్నీ ఒకే సమయంలో జరిగాయి.
MAT	28	2	s43v		σεισμὸς	1	earthquake	అకస్మాత్తుగా తీవ్రంగా భూమి వణుకుతోంది
MAT	28	3	vfh4		ἡ εἰδέα αὐτοῦ	1	His appearance	దేవదూత యొక్క రూపం
MAT	28	3	p12y	figs-simile	ἦν…ὡς ἀστραπὴ	1	was like lightning	దేవదూత ఎంత ప్రకాశవంతంగా కనిపించాడో నొక్కి చెప్పే అనుకరణ ఇది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""మెరుపులా ప్రకాశవంతంగా ఉంది"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	28	3	i4hp	figs-simile	τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ λευκὸν ὡς χιών	1	his clothing as white as snow	దేవదూత బట్టలు ఎంత ప్రకాశవంతంగా తెల్లగా ఉన్నాయో నొక్కి చెప్పే అనుకరణ ఇది. మునుపటి పదబంధం నుండి ""ఉంది"" అనే క్రియను పునరావృతం చేయవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అతని దుస్తులు మంచులాగా చాలా తెల్లగా ఉన్నాయి"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
MAT	28	4	b1ic	figs-simile	ἐγενήθησαν ὡς νεκροί	1	became like dead men	ఇది ఒక అనుకరణ, అంటే సైనికులు కింద పడిపోయారు మరి కదలలేదు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నేలమీద పడి చనిపోయిన మనుషులవలె ఉండిపోయారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-simile]])
MAT	28	5	q8dd		ταῖς γυναιξίν	1	the women	మగ్దలీనా మరియ మరియు మరియ అనే వేరొక మహిళ
MAT	28	5	tbd8	figs-activepassive	τὸν ἐσταυρωμένον	1	who has been crucified	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: "" సైనికులు సిలువ వేసిన వారు"" లేదా ""ఎవరిని వారు సిలువ వేసారో వారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	28	7	sp2a	figs-quotesinquotes	εἴπατε τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ, ὅτι ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν; καὶ ἰδοὺ, προάγει ὑμᾶς εἰς τὴν Γαλιλαίαν; ἐκεῖ αὐτὸν ὄψεσθε	1	tell his disciples, 'He has risen from the dead. See, he is going ahead of you to Galilee. There you will see him.'	ఇది వాక్క్యంలోని వాక్క్యం. ఇది పరోక్ష వాక్క్యంగా పేర్కొనవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆయన మృతులలోనుండి లేచాడని, యేసు మీకు ముందుగానే గలిలయకు వెళ్ళాడని అక్కడ శిష్యులకు చెప్పండి, అక్కడ మీరు ఆయన్ని చూస్తారు."" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotesinquotes]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	28	7	r5cw		ἠγέρθη	1	He has risen	ఆయన తిరిగి జీవంలోకి వచ్చాడు
MAT	28	7	a1ir		ἀπὸ τῶν νεκρῶν	1	from the dead	మరణించిన వారందరి నుండి. ఈ వ్యక్తీకరణ పాతాళంలో చనిపోయిన ప్రజలందరినీ వివరిస్తుంది. వారి నుండి పైకి లేవడం మళ్ళీ సజీవంగా మారడం గురించి మాట్లాడుతుంది.
MAT	28	7	ljb2	figs-you	προάγει ὑμᾶς…αὐτὸν ὄψεσθε	1	going ahead of you ... you will see him	ఇక్కడ ""మీరు"" బహువచనం. ఇది స్త్రీలను శిష్యులను సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	28	7	hf9i	figs-you	εἶπον ὑμῖν	1	I have told you	ఇక్కడ ""మీరు"" బహువచనం, మహిళలను సూచిస్తుంది. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-you]])
MAT	28	8	j2sv		καὶ ἀπελθοῦσαι	1	The women	మరియ మగ్దలీనా, మరియ అనే ఇతర మహిళ
MAT	28	9	s393		ἰδοὺ	1	Behold	ఇక్కడ ""ఇదిగో"" అనే పదం తరువాత వచ్చే ఆశ్చర్యకరమైన సమాచారాన్ని గమనించమని హెచ్చరిస్తుంది. మీ భాషకు దీన్ని చేసే మార్గం ఉండవచ్చు.
MAT	28	9	n5sz		χαίρετε	1	Greetings	ఇది ఆంగ్లంలో ""హలో"" వంటి సాధారణ గ్రీటింగ్.
MAT	28	9	nmg1		ἐκράτησαν αὐτοῦ τοὺς πόδας	1	took hold of his feet	వారి మోకాళ్లపై ఉంది ఆయన పాదాలు పట్టుకుంది.
MAT	28	10	etk6		τοῖς ἀδελφοῖς μου	1	my brothers	ఇది యేసు శిష్యులను సూచిస్తుంది.
MAT	28	11	u1ae			0	Connecting Statement:	యేసు పునరుత్థానం గురించి విన్న యూదా మత నాయకుల ప్రతిస్పందన గురించి ఇది ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	28	11	ktu5		δὲ	1	Now	ప్రధాన కథనంలో విరామం గుర్తించడానికి ఈ పదం ఇక్కడ ఉపయోగించబడింది. ఇక్కడ మత్తయి కథ యొక్క క్రొత్త భాగాన్ని చెప్పడం ప్రారంభిస్తాడు.
MAT	28	11	mu4l		αὐτῶν	1	the women	ఇక్కడ ఇది మగ్దలినా మరియ, ఇతర మరియల ను సూచిస్తుంది.
MAT	28	11	rnr3		ἰδού	1	behold	ఇది పెద్ద కథలోని మరొక సంఘటనకు నాంది పలికింది. ఇందులో మునుపటి సంఘటనల కంటే భిన్నమైన వ్యక్తులు ఉండవచ్చు. మీ భాషలో దీన్ని చేసే మార్గం ఉండవచ్చు.
MAT	28	12	ht82		συμβούλιόν τε λαβόντες	1	discussed the matter with them	తమలో తాము ఒక ప్రణాళికను నిర్ణయించారు. యాజకులు, పెద్దలు ఆ డబ్బును సైనికులకు ఇవ్వాలని నిర్ణయించుకున్నారు.
MAT	28	13	kn8i	writing-quotations	εἴπατε ὅτι, οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ…ἐλθόντες…ἡμῶν κοιμωμένων.	1	Say to others, 'Jesus' disciples came ... while we were sleeping.'	మీ భాష వాక్క్యంలో వాక్క్యంను అనుమతించకపోతే, మీరు దీన్ని ఒకే వాక్క్యం గా అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యేసు శిష్యులు వచ్చారని ఇతరులకు చెప్పండి .. మీరు నిద్రపోతున్నప్పుడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/writing-quotations]] మరియు [[rc://te/ta/man/translate/figs-quotations]])
MAT	28	14	n8xy		καὶ ἐὰν ἀκουσθῇ τοῦτο ἐπὶ τοῦ ἡγεμόνος	1	If this report reaches the governor	యేసు శిష్యులు అతని మృతదేహాన్ని తీసుకున్నప్పుడు మీరు నిద్రపోయారని గవర్నర్ విన్నట్లయితే
MAT	28	14	u13q		τοῦ ἡγεμόνος	1	the governor	పిలాతు ([మత్తయి 27: 2] (./27/02.md))
MAT	28	14	x57k		ἡμεῖς πείσομεν καὶ ὑμᾶς ἀμερίμνους ποιήσομεν	1	we will persuade him and take any worries away from you	చింతించకండి. అతను మిమ్మల్ని శిక్షించకుండా మేము అతనితో మాట్లాడతాము.
MAT	28	15	yu3c	figs-activepassive	ἐποίησαν ὡς ἐδιδάχθησαν	1	did as they had been instructed	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో అనువదించవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""యాజకులు చేయమని చెప్పినట్లు చేసారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	28	15	cp7r		ὁ λόγος οὗτος παρὰ Ἰουδαίοις μέχρι τῆς σήμερον ἡμέρας	1	This report spread widely among the Jews and continues even today	చాలా మంది యూదులు ఈ నివేదికను విన్నారు, దాని గురించి ఇతరులకు నేటికీ చెబుతూనే ఉన్నారు
MAT	28	15	vp3a		μέχρι τῆς σήμερον ἡμέρας	1	even today	ఇది మత్తయి పుస్తకం రాసిన సమయాన్ని సూచిస్తుంది.
MAT	28	16	h1ln			0	Connecting Statement:	ఇది యేసు తన పునరుత్థానం తరువాత తన శిష్యులతో సమావేశమైన వృత్తాంతం ప్రారంభమవుతుంది.
MAT	28	17	pze9		προσεκύνησαν, οἱ δὲ ἐδίστασαν	1	they worshiped him, but some doubted	సాధ్యమయ్యే అర్ధాలు 1) వారందరిలో కొంతమంది అనుమానం ఉన్నప్పటికీ యేసును ఆరాధించారు, లేదా 2) వారిలో కొందరు యేసును ఆరాధించారు, కాని మరికొందరు ఆయనను అనుమానించినందున ఆయనను ఆరాధించలేదు.
MAT	28	17	xgr5	figs-explicit	οἱ δὲ ἐδίστασαν	1	but some doubted	శిష్యులు సందేహించిన విషయాన్ని స్పష్టంగా చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ఆయన నిజంగా యేసు అని ఆయన మళ్ళీ బ్రతికి వచ్చాడని కొందరు అనుమానం వ్యక్తం చేశారు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-explicit]])
MAT	28	18	v37p	figs-activepassive	ἐδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία	1	All authority has been given to me	దీన్ని క్రియాశీల రూపంలో చెప్పవచ్చు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""నా తండ్రి నాకు అన్ని అధికారాలూ ఇచ్చాడు"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-activepassive]])
MAT	28	18	sm35	figs-merism	ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆς	1	in heaven and on earth	ఇక్కడ ""పరలోకం"" ""భూమి"" అనే మాటలను అందరూ స్వర్గం, భూమిలోని ప్రతిదీ అర్థం చేసుకోవడానికి ఉపయోగిస్తారు. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-merism]])
MAT	28	19	yz6q	figs-metonymy	πάντα τὰ ἔθνη	1	of all the nations	ఇక్కడ ""జాతులు"" అంటే ప్రజలు. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""ప్రతి దేశంలోని ప్రజలందరిలో"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	28	19	l5b5	figs-metonymy	εἰς τὸ ὄνομα	1	into the name	ఇక్కడ ""పేరు"" అధికారాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయ అనువాదం: ""అధికారం ద్వారా"" (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/figs-metonymy]])
MAT	28	19	kwa3	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρὸς…τοῦ Υἱοῦ	1	Father ... Son	దేవుడు యేసు మధ్య సంబంధాన్ని వివరించే ముఖ్యమైన శీర్షికలు ఇవి. (చూడండి: [[rc://te/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
MAT	28	20	mz6f		ἰδοὺ	1	See	చూడండి లేదా ""వినండి"" లేదా ""నేను మీకు చెప్పబోయే దానిపై శ్రద్ధ వహించండి
MAT	28	20	si8z		ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος	1	even to the end of the age	ఈ యుగం ముగిసే వరకు లేదా ""ప్రపంచం ముగిసే వరకు