7.6 KiB
20. Жер аударылу және қайта оралу
Исраил мен Яһудея патшалықтары Құдайға қарсы күнә жасап жүрді. Олар Синай тауында Құдаймен жасаған келісіміндерін бұзды. Құдай оларды тәубеге келсін және өзіне қайтадан сиына бастасын деп бірнеше рет пайғамбарларын жіберсе де, олар Оған құлақ асудан бас тартты.
Құдай осы екі патшалықты мойынсұнбағандары үшін жазалап, жауларына оларды құртып отыруға мүмкіндік беріп отырды. Сол уақытта Ассур мықты мемлекеттердің бірі болған еді. Ассурлықтар басқа халықтарға қаталдықпен өктемдік жүргізетін. Олар Исраил мемлекетіне шабуыл жасап, оны жаулап алды. Ассурлықтар Исраил патшалығындағы көптеген адамдарды өлтіріп, байлықтарын тонап алып кетті және мемлекеттің біраз бөлігін өртеп жіберді.
Сонымен қатар ассурлықтар барлық басшыларды, қолөнершілерді және байларды Ассур жеріне алып кетті. Исраилде тек өте кедей адамдар ғана қалды.
Содан кейін ассурлықтар бұрын Исраил патшалығы болған жерге басқа халықтарды көшіріп алып келді. Осы халықтар қираған қалаларды қайтадан тұрғызды. Олар сол жерде қалған исраилдіктермен неке құра бастады. Басқа халықтармен некелескен исраилдіктердің ұрпақтары самариялықтар деп аталды.
Яхуда елінің тұрғындары Құдайдың Өзіне деген сенімсіздіктері мен мойынсұнбаушылықтарына бола Исраил тұрғындарын жазалағанын көрді. Бірақ сонда да олар жалған тәңірлер мен Қанаханның құдайларына табынуларын тоқтатпады. Құдай оларға ескерту ретінде пайғамдарларды жіберді, бірақ олар тыңдаудан бас тартты.
Ассурлықтар Исраилді қиратқанына шамамен 100 жыл өткеннен кейін, Құдай Яһуда еліне Бабыл патшасы Набуходоносорды жібереді. Сол уақыттары Бабыл қуатты империя болатын. Сонда Исраил патшасы Набуходоносордың қызметшісі болып, жыл сайын оған алым-салық төлеп тұру керек болды.
Бірақ бірнеше жылдардан кейін Яһуда елінің патшасы Бабылға қарсы бас көтереді. Сонда бабылдықтар қайтып келіп, Яһуда еліне шабуыл жасады. Олар Иерусалимді басып алып, ғибадатхананы қиратып, қала мен ғибадатханадағы барлық қазыналарды алып кетеді.
Бас көтергені үшін Набуходоносор әскері Яһуда патшаның көз алдында оның балаларын өлтіріп, кейін өзінің көздерін ойып жазалайды. Олар патшаны Бабылға алып кетеді, сол жерде ол түрмеде қайтыс болады.
Набуходоносор мен оның әскері тек кедей адамдарды ғана жерді өңдеуге қалдырып, Яһуда тұрғындарының көбін Бабылға алып кетеді. Құдай халқы уәделі жерден тыс жақта өмір сүрген кезең Бабылға жер аударылу кезеңі деп аталды.
Халықты күнәлары үшін жазалап, құлдықта болуға жол бергеніне қарамастан, Құдай Өз халқын естен шығармай, уәдесін ұмытпаған еді. Құдай ары қарай Өз халқына қамқорлық көрсетіп, пайғамбарлары арқылы сөйлеп отырды. Жетпіс жылдан кейін исраилдіктер уәделі жерге қайта оралады деп Құдай уәде берді.
Парсы елінің патшасы Кир шамасы жетпіс жылдан кейін Бабылды талқандап тастады. Енді Бабыл империясының орнына көптеген халықтардың үстінен Парсы империясы билік жүргізді. Сол кездері исраилдіктерді яһудилер деп атайтын. Олардың көпшілігі өмір бойы Бабылда тұрған еді. Елін, жерін ұмытпаған бірнеше ғана яһуди ақсақалдары қалған еді.
Парсы империясы мықты болса да, бағындырып алған халықтарға мейірімділікпен қарады. Көп ұзамай Кир Парсы елінің патшасы болып тағайындалғаннан кейін, ол бүкіл яһудилерге Парсы елінен Яһуди жеріне қайтуларына рұқсат беретін жарлық шығарды. Ол тіпті киелі үй тұрғызуға қажеттінің бәрін берді! Осылай жетпіс жылдық құлдықтан кейін бір топ яһудилер Иерусалим қаласына қайтып оралады.
Адамдар Иерусалимге оралғаннан кейін киелі үйді қайта тұрғызып, қаланың айналасындағы қабырғаларды көтерді. Яһудилер әлі де Парсы еліне бағынса да, олар уәделі жерде тұрып, киелі үйде Құдайға құлшылық ете алды.
4 Патш 17; 24-25; 2 Шеж 36; Езра 1-10; Нехемия 1-13 үзінділерінен алынған Киелі кітап әңгімесі