8.9 KiB
विवरण
वक्ता वा लेखकले पाठक वा श्रोताहरूले बुझिहाल्छन् नि भन्ने ठानेर वाक्यबाट एक वा त्यसभन्दा बढी शब्दहरू नराख्ने वा नबोल्ने कामलाई शब्दलोप भनिन्छ । छुटाएका शब्दहरू प्रायः त्यस अघिका वाक्यमा नै व्यक्त भएका हुन्छन् ।
... दुष्टहरू न्यायको दिनमा टिक्ने छैनन्, र पापीहरूले धर्मीहरूको सभामा... । (भजनसंग्रह १:५)
यहाँ शब्दलोपको प्रयोग भएको छ किनकि "पापीहरूले धर्मीहरूको सभामा" वाक्यांश पूर्ण वाक्य होइन । पापीहरूले धर्मीहरूको सभामा के प्राप्त गर्दैनन् भन्ने कुरा पाठकहरूले यस अगाडिको वाक्यबाट बुझ्छन् भन्ने लेखकको सोच हो ।
त्यसैले दुष्टहरू न्यायमा खडा हुनेछैनन्, न त पापीहरू धर्मीहरूको सभामा खडा हुनेछन्।
[१] अङ्ग्रेजीमा विराम चिन्ह छ जसलाई एलिपसिस पनि भनिन्छ। यो तीनवटा थोप्लाहरू (…) को शृङ्खला हो जुन कुनै शब्द, वाक्यांश, वाक्य वा पाठबाट यसको मौलिक अर्थ परिवर्तन नगरी जानाजानी छोडेको संकेत गर्न प्रयोग गरिन्छ। यो लेख अनुवाद विराम चिन्हको बारेमा होइन, तर सामान्यतया वाक्यमा हुनु पर्ने शब्दहरू हटाउने अवधारणाको बारेमा हो।
दुई प्रकारका अण्डकारहरू
रिलेटिभ अण्डकार तब हुन्छ जब पाठकले सन्दर्भबाट छुटेका शब्द वा शब्दहरू आपूर्ति गर्नुपर्दछ। सामान्यतया शब्द अघिल्लो वाक्यमा हुन्छ, जस्तै माथिको उदाहरणमा।
निरपेक्ष अण्डकार तब हुन्छ जब हटाइएका शब्द वा शब्दहरू सन्दर्भमा हुँदैनन्, तर वाक्यांशहरू भाषामा पर्याप्त सामान्य हुन्छन् कि पाठकले यस सामान्य प्रयोगबाट वा परिस्थितिको प्रकृतिबाट छुटेको कुरा आपूर्ति गर्ने अपेक्षा गरिन्छ।
अनुवादका बिषयहरू हुनुका कारण
अपूर्ण वाक्य वा वाक्यांशहरू हेर्ने पाठकहरूलाई थाहा नहुन सक्छ कि त्यहाँ जानकारी हराइरहेको छ जुन लेखकले भर्ने अपेक्षा गर्दछ। वा पाठकहरूले त्यहाँ जानकारी हराइरहेको छ भनेर बुझ्न सक्छन्, तर उनीहरूलाई थाहा नहुन सक्छ कि कुन जानकारी हराइरहेको छ किनभने उनीहरूलाई मूल थाहा छैन। बाइबलीय भाषा, संस्कृति, वा अवस्था मूल पाठकहरूले गरे जस्तै। यस अवस्थामा, तिनीहरूले गलत जानकारी भर्न सक्छ। वा पाठकहरूले आफ्नो भाषामा अण्डकारको प्रयोग नगर्ने हो भने अण्डाकारलाई गलत बुझ्न सक्छ।
बाइबलबाट उदाहरणहरू
रिलेटिभ अणडकार
उसले लेबनानलाई बाछो झैं र सिरियोनलाई साँढेझैँ छाडिदिन्छ। (भजनसंग्रह १९:६ युएलटि)
लेखक आफ्नो शब्द थोरै होस् र राम्रो कविता बनाउन चाहन्छन्। भरिएको जानकारी सहितको पूर्ण वाक्य यस्तो हुनेछ:
उसले लेबनानलाई बाछो झैँ र सिरियोनलाई साँढेजस्तै छाडिदिन्छ।
त्यसकारण, तपाईं कसरी हिँड्नुहुन्छ, होसियारीसाथ हेर्नुहोस्—मूर्खजस्तो होइन तर बुद्धिमान्जस्तो। (एफिसी ५:१५ख युएलटि)
यी वाक्यको दोस्रो भागमा पाठकले बुझ्नुपर्ने जानकारी पहिलो भागबाट भर्न सकिन्छ:
होशियारीपूर्वक हेर्नुहोस्, तसर्थ, कसरी हिँड्नुपर्छ—मुर्खजस्तो होइन तर बुद्धिमान्को रूपमा हिँड,
अनुवादका रणनितिहरू
यदि अण्डकार प्राकृतिक हो र तपाईंको भाषामा सही अर्थ दिन्छ भने, यसलाई प्रयोग गर्ने विचार गर्नुहोस्। यदि होइन भने, यहाँ अर्को विकल्प छ:
(१) छुटेका शब्दहरू अपूर्ण वाक्यांश वा वाक्यमा थप्नुहोस्।
लागू गरिएका अनुवाद रणनीतिहरूका उदाहरणहरू
(१) छुटेका शब्दहरू अपूर्ण वाक्यांश वा वाक्यमा थप्नुहोस्।
त्यसैले दुष्टहरू न्यायमा खडा हुनेछैनन्, न त पापीहरू धर्मीहरूको सभामा खडा हुनेछन्। (भजन १:५ युएलटि)
त्यसैले दुष्टहरू न्यायमा खडा हुनेछैनन्, र पापीहरू धर्मीहरूको सभामा खडा हुनेछैनन्।
त्यसपछि जब उहाँ नजिक आउनुभयो, उहाँले उहाँलाई सोध्नुभयो, "तिमी म तिम्रो लागि के गर्न चाहनुहुन्छ?" अनि उसले भन्यो, "प्रभु, म मेरो दृष्टि फर्काउन सकूँ।" (लूका १८:४०ख-४१ युएलटि)
त्यसपछि जब त्यो मानिस नजिक थियो, येशूले उसलाई सोध्नुभयो, "तिमी म तिम्रो लागि के गर्न चाहनुहुन्छ?" उसले भन्यो, "प्रभु, म चाहन्छु कि तपाईंले मलाई निको पारिदिनुहोस् ताकि म मेरो दृष्टि प्राप्त गर्न सकूँ।"
उसले लेबनानलाई बाछो झैं र सिरियोनलाई साँढेझैँ छाडिदिन्छ। (भजनसंग्रह २९:६ युएलटि)
उसले लेबनानलाई बाछो झैं छाडिदिन्छ, र सिरियोनलाई साँढेको साँढेझैँ छाडिदिन्छ।