gu_tn/gu_tn_41-MAT.tsv

1	Book	Chapter	Verse	ID	SupportReference	OrigQuote	Occurrence	GLQuote	OccurrenceNote
2	MAT	front	intro	sa9c			0
3	MAT	1	intro	y7kk			0		માથ્થી 01 સામાન્ય નોંધો માળખું અને બંધારણ કેટલાક ભાષાંતરમાં જૂના કરારમાંથી અવતરણને બાકીના લખાણની તુલનાએ પૃષ્ઠની જમણી તરફ ગોઠવવામાં આવે છે. યુએલટી આ પ્રમાણે ગોઠવણ 1:23 માંના અવતરણ માટે કરે છે. આ અધ્યાયમાંના વિશિષ્ટ ખ્યાલો વંશાવળી વંશાવળી એવી સૂચિ છે જે વ્યક્તિના પૂર્વજો અથવા વંશજોનો અહેવાલ દર્શાવે છે. યહૂદીઓએ રાજા નિયુક્ત કરવા માટે યોગ્ય માણસને પસંદ કરવા વંશાવળીનો ઉપયોગ કરતાં હતાં. તેઓ(યહૂદીઓ) આ પ્રમાણે વર્તતા કેમ કે રાજાનો દીકરો જ રાજા બની શકતો. મોટા ભાગના મહત્વપૂર્ણ લોકો પાસે તેમની વંશાવળીના અહેવાલો હતાં. આ અધ્યાયમાંના અગત્યના શબ્દાલંકાર નિષ્ક્રિય વાણી(કર્તાના સ્થાને કર્મની પ્રાથમિકતા સાથેનું વાક્ય)નો ઉપયોગ માથ્થી આ અધ્યાયમાં ખૂબ હેતુપૂર્વક નિષ્ક્રિય વાણીનો ઉપયોગ કરાયો છે જે સૂચવે છે કે કોઈપણ સાથે મરિયમનો જાતીય સંબંધ હતો નહીં. પવિત્ર આત્માના પરાક્રમ દ્વારા તેણીએ ગર્ભ ધારણ કરી ઈસુને જન્મ આપ્યો હતો. ઘણી ભાષાઓમાં નિષ્ક્રિય વાણી હોતી નથી, તેથી તે ભાષાઓમાં અનુવાદકોએ સમાન સત્યો પ્રસ્તુત કરવાની અન્ય રીતો શોધવી જરૂરી છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
4	MAT	1	1	ava1			0	General Information:	ઈસુ રાજા દાઉદ અને ઇબ્રાહિમના વંશજ છે તે દર્શાવવા માટે લેખક, વંશાવળીથી શરૂઆત કરે છે. વંશાવળી માથ્થી 1:17 સુધી જારી રહે છે.
5	MAT	1	1	y31w		βίβλος γενέσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ	1	The book of the genealogy of Jesus Christ	તમે આને સપૂર્ણ વાક્ય રચના તરીકે અનુવાદ કરી શકો છો. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “આ ઈસુના પૂર્વજોની યાદી છે”
6	MAT	1	1	vpg1		Ἰησοῦ Χριστοῦ, υἱοῦ Δαυεὶδ, υἱοῦ Ἀβραάμ	1	Jesus Christ, son of David, son of Abraham	ઈસુ, દાઉદ અને ઇબ્રાહિમની વચ્ચે ઘણી પેઢીઓ હતી. અહીં “પુત્ર” એટલે “વંશજ”. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈસુ ખ્રિસ્ત, એ દાઉદના વંશજ હતા, જે ઇબ્રાહિમના વંશજ હતા”
7	MAT	1	1	tka3		υἱοῦ Δαυεὶδ	1	son of David	ક્યારેક “દાઉદના પુત્ર” એ શબ્દસમૂહ શીર્ષક તરીકે ઉપયોગમાં લેવાયો છે, પરંતુ અહીં જાણે કે તેનો ઉપયોગ ફક્ત ઈસુના પૂર્વજોને જ દર્શાવવા માટે કરાયેલ છે.
8	MAT	1	2	ejp6		Ἀβραὰμ ἐγέννησεν τὸν Ἰσαάκ	1	Abraham became the father of Isaac	ઇબ્રાહિમ ઇસહાકનો પિતા બન્યો અથવા “ઇબ્રાહિમનો પુત્ર ઇસહાક હતો” અથવા “ઇબ્રાહિમને ઇસહાક નામનો એક પુત્ર હતો.” તમે આનો અનુવાદ વિવિધ રીતે કરી શકો છો. જે રીતે તમે અહીં અનુવાદ કરો તે જ રીતે અનુવાદ ઈસુની સમગ્ર વંશાવળી માટે કરતા રહેવું ઉત્તમ રહેશે.
9	MAT	1	2	mxm2	figs-ellipsis	Ἰσαὰκ…ἐγέννησεν…Ἰακὼβ…ἐγέννησεν	1	Isaac became the father ... Jacob became the father	અહીં શબ્દ “હતો”નો સદર્ભ સમજી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઇસહાક પિતા હતો …. યાકૂબ પિતા હતો.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
10	MAT	1	3	g8y6	translate-names	Φαρὲς…Ζάρα…Ἑσρώμ…Ἀράμ	1	Perez ... Zerah ... Hezron ... Ram	આ તે પુરુષોના નામો છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-names]])
11	MAT	1	3	t7jg	figs-ellipsis	Φαρὲς…ἐγέννησεν…Ἑσρὼμ…ἐγέννησεν	1	Perez became the father ... Hezron became the father	અહીં શબ્દ “હતો”નો સદર્ભ સમજી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “પેરેસ પિતા હતો ……. હેસ્રોન પિતા હતો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
12	MAT	1	4	fe3u	figs-ellipsis	Ἀμιναδὰβ…ἐγέννησεν…Ναασσὼν…ἐγέννησεν	1	Amminadab became the father ... Nahshon became the father	અહીં શબ્દ “હતો”નો સદર્ભ સમજી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “અમિનાદાબ પિતા હતો ……. નાહશોન પિતા હતો” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
13	MAT	1	5	yr52		Σαλμὼν…ἐγέννησεν τὸν Βόες ἐκ τῆς Ῥαχάβ	1	Salmon became the father of Boaz by Rahab	સલ્મોન બોઆઝનો પિતા હતો અને બોઆઝની મા રાહાબ અથવા “સલ્મોન અને રાહાબ, બોઆઝના માતા-પિતા હતા.
14	MAT	1	5	lj86	figs-ellipsis	Βόες…ἐγέννησεν…Ἰωβὴδ…ἐγέννησεν	1	Boaz became the father ... Obed became the father	અહીં શબ્દ “હતો”નો સદર્ભ સમજી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: બોઆઝ પિતા હતો…….. ઓબેદ પિતા હતો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
15	MAT	1	5	q5bd		Βόες…ἐγέννησεν τὸν Ἰωβὴδ ἐκ τῆς Ῥούθ	1	Boaz became the father of Obed by Ruth	બોઆઝ ઓબેદનો પિતા હતો અને રૂથ ઓબેદની મા હતી. અથવા “બોઆઝ અને રૂથ ઓબેદના માતા-પિતા હતા.”
16	MAT	1	6	r84m	figs-ellipsis	Δαυεὶδ…ἐγέννησεν τὸν Σολομῶνα ἐκ τῆς τοῦ Οὐρίου	1	David became the father of Solomon by the wife of Uriah	અહીં શબ્દ “હતો”નો સદર્ભ સમજી શકાય છે. દાઉદ સુલેમાનનો પિતા હતો અને દાઉદ સાથે લગ્ન અગાઉ જે ઉરિયાની પત્ની હતી તે સુલેમાનની મા હતી. દાઉદ અને દાઉદ સાથે લગ્ન અગાઉ જે ઉરિયાની પત્ની હતી તે, સુલેમાનના માતા-પિતા હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
17	MAT	1	6	bp35		τῆς τοῦ Οὐρίου	1	the wife of Uriah	ઉરિયાની વિધવા. સુલેમાનનો જન્મ ઉરિયાના મૃત્યુ બાદ થયો હતો.
18	MAT	1	7	r881	figs-ellipsis	Ῥοβοὰμ…ἐγέννησεν τὸν Ἀβιά, Ἀβιὰ…ἐγέννησεν τὸν Ἀσάφ	1	Rehoboam became the father of Abijah, Abijah became the father of Asa	શબ્દ “હતો”નો સંદર્ભ અહીં બંને વાક્યમાં સમજી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “રહાબામ અબિયાનો પિતા અને અબિયા આસાનો પિતા હતો.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
19	MAT	1	10	bh7r		τὸν Ἀμώς	1	Amon	ક્યારેક આનું અનુવાદ “આમોસ” તરીકે થાય છે.
20	MAT	1	11	dk1j		Ἰωσίας…ἐγέννησεν τὸν Ἰεχονίαν	1	Josiah became the father of Jechoniah	“પૂર્વજો” શબ્દ માટે વધુ ચોક્કસ શબ્દનો ઉપયોગ પણ કરી શકાય, ખાસ કરીને જો “પૂર્વજ” શબ્દનો ઉપયોગ ફક્ત વ્યક્તિના દાદાઓ પહેલાંના વ્યકિતનો ઉલ્લેખ કરવા માટે આવે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: યોશિયા યખોન્યાના દાદા હતા.”
21	MAT	1	11	rj7p		ἐπὶ τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος	1	at the time of the deportation to Babylon	જ્યારે તેઓ બાબિલના બંદીવાસમાં ગયા અથવા “બાબિલના લોકોએ તેઓ પર વિજય પ્રાપ્ત કર્યો અને તેઓને બાબિલમાં રહેવાને મજબૂર કર્યા.” જો તમારી ભાષામાં સ્પષ્ટ કરવાની જરૂર પડે કે કોણ બાબિલમાં ગયું તો તમે તેમ કહી શકો કે, “ઇઝરાએલીઓ” અથવા “યહૂદામાં રહેતા હતા તે ઇઝરાએલીઓ.”
22	MAT	1	11	v2im		Βαβυλῶνος	1	Babylon	અહીં તેનો અર્થ બાબિલ દેશ છે, બાબિલ શહેર નહીં.
23	MAT	1	12	y7cx		μετὰ…τὴν μετοικεσίαν Βαβυλῶνος	1	After the deportation to Babylon	માથ્થી 1:11માં ઉપયોગ કરેલ સમાન શબ્દનો ઉપયોગ કરો.
24	MAT	1	12	tx6g		Σαλαθιὴλ…ἐγέννησεν τὸν Ζοροβαβέλ	1	Shealtiel became the father of Zerubbabel	શલથિયેલ ઝરુબ્બાબેલના દાદા હતા.
25	MAT	1	15	lqk9			0	Connecting Statement:	માથ્થી માથ્થી 1:1 શરૂ થયેલી ઈસુની વંશાવળીને લેખક અહીં પૂર્ણ કરે છે.
26	MAT	1	16	b3bm	figs-activepassive	Μαρίας, ἐξ ἧς ἐγεννήθη Ἰησοῦς	1	Mary, by whom Jesus was born	આને સક્રિય સ્વરૂપ(કર્તાની પ્રાથમિકતા સાથેનું વાક્ય) વાક્યમાંમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “મરિયમ જેણે ઈસુને જન્મ આપ્યો.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
27	MAT	1	16	z2rg	figs-activepassive	ὁ λεγόμενος Χριστός	1	who is called Christ	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “જેને લોકો ખ્રિસ્ત કહે છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
28	MAT	1	17	jzq4	translate-numbers	δεκατέσσαρες	1	fourteen	14 (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
29	MAT	1	17	z5xw		τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος	1	the deportation to Babylon	માથ્થી 1:11માં ઉપયોગ કરેલ સમાન શબ્દનો ઉપયોગ કરો.
30	MAT	1	18	gnl6			0	General Information:	અહીં માથ્થી તેની સુવાર્તાના નવા ભાગની શરૂઆત કરે છે જે ઈસુના જન્મ અંગેની ઘટનાઓનું વર્ણન કરે છે.
31	MAT	1	18	cqt1	figs-explicit	μνηστευθείσης τῆς μητρὸς αὐτοῦ Μαρίας τῷ Ἰωσήφ	1	His mother, Mary, was engaged to marry Joseph	તેમની મા, મરિયમના લગ્ન યૂસફ સાથે થવાના હતા. સામાન્ય રીતે માતા-પિતાઓ બાળકોના લગ્ન નક્કી કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: ઈસુની મા મરિયમના માતા-પિતા મરિયમનું લગ્ન યૂસફ સાથે કરાવવાના વચને બંધાયા હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
32	MAT	1	18	e4ur	figs-explicit	μνηστευθείσης τῆς μητρὸς αὐτοῦ Μαρίας	1	His mother, Mary, was engaged
33	MAT	1	18	xvk1	figs-euphemism	πρὶν…συνελθεῖν αὐτοὺς	1	before they came together
34	MAT	1	18	in4a	figs-activepassive	εὑρέθη ἐν γαστρὶ ἔχουσα	1	she was found to be pregnant
35	MAT	1	18	a71d		ἐκ Πνεύματος Ἁγίου	1	by the Holy Spirit	મરિયમ કોઈ પુરુષ સાથે શારીરિક સંભોગના સબંધમાં આવે તે પહેલાં પવિત્ર આત્માના સામર્થ્યએ મરિયમને એક બાળકને જન્મ આપવા સમર્થ કરી.
36	MAT	1	19	j8eb	figs-explicit	Ἰωσὴφ…ὁ ἀνὴρ αὐτῆς	1	Joseph, her husband
37	MAT	1	19	pu3p		ἀπολῦσαι αὐτήν	1	to divorce her	લગ્ન કરવાની તેઓની યોજના રદ કરવી
38	MAT	1	20	iip4		αὐτοῦ ἐνθυμηθέντος	1	As he thought	યૂસફે એવો વિચાર કર્યો
39	MAT	1	20	fb7e		κατ’ ὄναρ ἐφάνη αὐτῷ	1	appeared to him in a dream	જ્યારે યૂસફ સ્વપ્ન જોતો હતો ત્યારે તેની પાસે આવ્યો
40	MAT	1	20	lc8r		υἱὸς Δαυείδ	1	son of David	અહીં “પુત્ર” એટલે “વંશજ”
41	MAT	1	20	va5e	figs-activepassive	τὸ…ἐν αὐτῇ γεννηθὲν ἐκ Πνεύματός ἐστιν Ἁγίου	1	the one who is conceived in her is conceived by the Holy Spirit
42	MAT	1	21	j38f		τέξεται…υἱὸν	1	She will give birth to a son	કારણ કે ઈશ્વરે દૂતને મોકલ્યો હતો, દૂત જાણતો હતો કે તે બાળક નર સંતાન હતું.
43	MAT	1	21	glq8		καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ	1	you will call his name
44	MAT	1	21	bf5z		αὐτὸς γὰρ σώσει	1	for he will save
45	MAT	1	21	em9q		τὸν λαὸν αὐτοῦ	1	his people	આ યહૂદીઓને ઉલ્લેખે છે.
46	MAT	1	22	p47i	writing-background		0	General Information:	લેખક પ્રબોધક યશાયાના પુસ્તકને તે બતાવવા માટે નોંધે છે કે ઈસુનો જન્મ શાસ્ત્ર પ્રમાણે હતો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-background]])
47	MAT	1	22	p9la		τοῦτο…ὅλον γέγονεν	1	All this happened	હવે દૂત બોલી રહ્યો નથી. હવે માથ્થી સમજાવે છે કે દૂતે જે કહ્યું છે તેનું મહત્વ શું છે.
48	MAT	1	22	c1vw	figs-activepassive	τὸ ῥηθὲν ὑπὸ Κυρίου διὰ τοῦ προφήτου	1	what was spoken by the Lord through the prophet
49	MAT	1	22	p39k	figs-explicit	τοῦ προφήτου	1	the prophet
50	MAT	1	23	q19h		ἰδοὺ…Ἐμμανουήλ	1	Behold ... Immanuel	અહીં માથ્થી યશાયા પ્રબોધકની વાતની નોંધ કરે છે.
51	MAT	1	23	dw7z		ἰδοὺ, ἡ παρθένος	1	Behold, the virgin	ધ્યાન આપો, કારણ કે હું તમને જે કહેવા જઈ રહ્યો છું તે સત્ય અને મહત્વપૂર્ણ બંને છે: કુમારિકા
52	MAT	1	23	sln1	translate-names	Ἐμμανουήλ	1	Immanuel	આ પુરુષનું નામ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-names]])
53	MAT	1	23	lm6t		ὅ ἐστιν μεθερμηνευόμενον, μεθ’ ἡμῶν ὁ Θεός	1
54	MAT	1	24	iue3			0	Connecting Statement:	લેખક ઈસુના જન્મ સુધી દોરી જતી ઘટનાઓના વર્ણન સાથે સમાપન કરે છે.
55	MAT	1	24	iz4r		ὡς προσέταξεν…ὁ ἄγγελος Κυρίου	1	as the angel of the Lord commanded	દૂતે યૂસફને કહ્યું હતું કે તેણે મરિયમને તેની પત્ની તરીકે સ્વીકારવા અને બાળકનું નામ ઈસુ રાખવું.
56	MAT	1	24	nr5e		παρέλαβεν τὴν γυναῖκα αὐτοῦ	1	he took her as his wife	તેણે મરિયમ સાથે લગ્ન કર્યું.
57	MAT	1	25	i7p5	figs-euphemism	οὐκ ἐγίνωσκεν αὐτὴν	1	he did not know her
58	MAT	1	25	dlm9		υἱόν	1	to a son
59	MAT	1	25	jtz8		καὶ ἐκάλεσεν τὸ ὄνομα αὐτοῦ, Ἰησοῦν	1	Then he called his name Jesus	યૂસફે બાળકનું નામ ઈસુ રાખ્યું.
60	MAT	2	intro	dz1c			0
61	MAT	2	1	j9yn			0	General Information:	માથ્થીની સુવાર્તાનો એક નવો વિભાગ અહીંથી શરૂ થઈને આધ્યાયના અંત ભાગ સુધી જારી રહે છે. યહૂદિઓના નવા રાજાને મારી નાખવાના હેરોદના પ્રયાસ વિશે માથ્થી કહે છે.
62	MAT	2	1	k518		Βηθλέεμ τῆς Ἰουδαίας	1	Bethlehem of Judea	યહૂદીયા પ્રાંતમાંના બેથલેહેમનું નગર
63	MAT	2	1	id55		ἐν…ἡμέραις Ἡρῴδου τοῦ βασιλέως	1	in the days of Herod the king	જ્યારે હેરોદ ત્યાં રાજા હતો
64	MAT	2	1	kf5g		Ἡρῴδου	1	Herod	આ મહાન હેરોદનો ઉલ્લેખ કરે છે.
65	MAT	2	1	p6gc		μάγοι ἀπὸ ἀνατολῶν	1	learned men from the east	પૂર્વના માણસો/માગીઓ જેઓએ તારાઓનો અભ્યાસ કર્યો હતો
66	MAT	2	1	ft22		ἀπὸ ἀνατολῶν	1	from the east	પૂર્વી યહૂદીયાના દૂર દેશથી
67	MAT	2	2	v5t4		ποῦ ἐστιν ὁ τεχθεὶς Βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων?	1	Where is he who was born King of the Jews?
68	MAT	2	2	zj7c		αὐτοῦ τὸν ἀστέρα	1	his star
69	MAT	2	2	a7y9		ἐν τῇ ἀνατολῇ	1	in the east
70	MAT	2	2	v248		προσκυνῆσαι	1	to worship	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) તેઓ(માગીઓ) બાળકની આરાધના ઈશ્વરી રીતે કરવાના ઇરાદો રાખતા હતા, અથવા 2) તેઓ તેને માનવીય રાજા તરીકે માન આપવા માંગતા હતા. જો તમારી ભાષામાં કોઈ શબ્દ હોય કે જે ઉપરોકત બંને અર્થનો સમાવેશ કરતો હોય, તો તમારે અહીં તેનો ઉપયોગ કરવો.
71	MAT	2	3	p5rw		ἐταράχθη	1	he was troubled	તે ચિંતિત હતો. હેરોદ ચિંતિત હતો કે આ બાળક મારા સ્થાને રાજા બની જશે.
72	MAT	2	3	qu3d	figs-metonymy	πᾶσα Ἱεροσόλυμα	1	all Jerusalem
73	MAT	2	4	ne4v			0	General Information:	કલમ 6 માં, લોકોના મુખ્ય યાજકોએ અને શાસ્ત્રીઓએ પ્રબોધક મીખાહે જે કહ્યું હતું તેની નોંધ લીધી કે ખ્રિસ્તનો જન્મ બેથલેહેમમાં થશે.
74	MAT	2	5	w68n		ἐν Βηθλέεμ τῆς Ἰουδαίας	1	In Bethlehem of Judea	યહૂદીયાના પ્રાંતમાં બેથલેહેમના નગરમાં
75	MAT	2	5	z2i4	figs-activepassive	οὕτως…γέγραπται διὰ τοῦ προφήτου	1	this is what was written by the prophet
76	MAT	2	6	kmw7	figs-apostrophe	σύ Βηθλέεμ…οὐδαμῶς ἐλαχίστη εἶ ἐν τοῖς ἡγεμόσιν Ἰούδα	1	you, Bethlehem, ... are not the least among the leaders of Judah
77	MAT	2	6	tg5d	figs-metaphor	ὅστις ποιμανεῖ τὸν λαόν μου τὸν Ἰσραήλ	1	who will shepherd my people Israel
78	MAT	2	7	b487		Ἡρῴδης λάθρᾳ καλέσας τοὺς μάγους	1	Herod secretly called the learned men	આનો અર્થ એ થયો કે હેરોદે બીજા લોકોની જાણ બહાર આ જ્ઞાની પુરુષો/માગીઓ સાથે વાત કરી.
79	MAT	2	7	tax3	figs-quotations	ἠκρίβωσεν παρ’ αὐτῶν τὸν χρόνον τοῦ φαινομένου ἀστέρος	1	to ask them exactly what time the star had appeared
80	MAT	2	7	vng3	figs-explicit	τὸν χρόνον τοῦ φαινομένου ἀστέρος	1	the exact time the star had appeare
81	MAT	2	8	v7y2		τοῦ παιδίου	1	young child	આ ઈસુનો ઉલ્લેખ કરે છે.
82	MAT	2	8	t4u1		ἀπαγγείλατέ μοι	1	tell me
83	MAT	2	8	jtw7		προσκυνήσω αὐτῷ	1	worship him	તમે આનો અનુવાદ માથ્થી 2:2માં કેવી રીતે કર્યો છે તે જુઓ.
84	MAT	2	9	h1zx		οἱ δὲ ἀκούσαντες	1	After they had heard	ત્યાર બાદ માગીઓએ જે તારાને પૂર્વમાં જોયો હતો
85	MAT	2	9	wl4r		εἶδον ἐν τῇ ἀνατολῇ	1	they had seen in the east
86	MAT	2	9	hy1i		προῆγεν αὐτούς	1	went before them	તેમને દોરવણી આપી અથવા “તેમને દોર્યા”
87	MAT	2	9	jp2j		ἐστάθη ἐπάνω	1	stood still over	આવીને થંભ્યો
88	MAT	2	9	w3v1		οὗ ἦν τὸ παιδίον	1	where the young child was	નાનો બાળક હતો તે સ્થળ પર
89	MAT	2	11	pv3r			0	Connecting Statement:	અહીં હવે દ્રશ્યનું કેન્દ્ર, જે ઘરમાં મરિયમ, યૂસફ અને બાળ ઈસુ હતાં તે ઘર બને છે.
90	MAT	2	11	tu5s		ἐλθόντες	1	They went	માગીઓ/જ્ઞાની પુરુષો ઘરમાં ગયા
91	MAT	2	11	d41d	translate-symaction	πεσόντες προσεκύνησαν αὐτῷ	1	They fell down and worshiped him	તેઓ તેમના ચહેરાને જમીન સુધી ટેકવીને ઘૂટણે પડ્યા. તેઓએ ઈસુને માન આપવા માટે આ કર્યું હતું. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-symaction]])
92	MAT	2	11	r452	figs-metonymy	τοὺς θησαυροὺς αὐτῶν	1	their treasures
93	MAT	2	12	zyq6		χρηματισθέντες	1	God warned them	ત્યારબાદ, ઈશ્વરે તે માગીઓને ચેતવણી આપી. ઈશ્વર જાણતા હતા કે હેરોદ બાળકને નુકસાન પહોંચાડવા માંગે છે.
94	MAT	2	12	dr1p	figs-quotations	κατ’ ὄναρ μὴ ἀνακάμψαι πρὸς Ἡρῴδην	1	in a dream not to return to Herod, so
95	MAT	2	13	brp5			0	General Information:	કલમ 15 માં, પ્રબોધક હોશિયા દ્વારા જણાવેલ બાબતની નોંધ અહીં માથ્થી કરે છે કે ખ્રિસ્તે મિસરમાં સમય વિતાવવો.
96	MAT	2	13	iw8p		ἀναχωρησάντων…αὐτῶν	1	after they had departed	માગીઓએ/જ્ઞાની પુરુષોએ વિદાય લીધી
97	MAT	2	13	zwj5		φαίνεται κατ’ ὄναρ τῷ Ἰωσὴφ	1	appeared to Joseph in a dream	પ્રભુના દૂતે સ્વપ્નમાં યૂસફને દર્શન આપીને કહ્યું
98	MAT	2	13	u4a4	figs-you	ἐγερθεὶς, παράλαβε…φεῦγε…ἴσθι…σοι	1	Get up, take ... flee ... Remain ... you	ઈશ્વર યૂસફ સાથે વાત કરે છે, તેથી આ વાક્યો એકવચનમાં હોવા જોઈએ.
99	MAT	2	13	v88f	figs-explicit	ἕως ἂν εἴπω σοι	1	until I tell you
100	MAT	2	13	g3t7		εἴπω σοι	1	I tell you	અહીં “હું” ઈશ્વરનો ઉલ્લેખ કરે છે. ઈશ્વરનો સંદેશ, દૂત રજૂ કરી રહ્યો છે.
101	MAT	2	15	ft3a	figs-explicit	ἦν	1	He was
102	MAT	2	15	d11g		ἕως τῆς τελευτῆς Ἡρῴδου	1	until the death of Herod	ત્યાં સુધી માથ્થી 2:19 હેરોદનું મૃત્યુ થયું હતું નહીં. આ વાક્ય તેઓના મિસરમાંના વસવાટના સમયની લંબાઈને સ્પષ્ટ કરે છે અને આ વાક્ય તેમ જણાવતું નથી કે તે સમય દરમ્યાન હેરોદ મૃત્યુ પામ્યો હતો.
103	MAT	2	15	d5wl		ἐξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν Υἱόν μου	1	Out of Egypt I have called my son	મેં મારા પુત્રને મિસરમાંથી બોલાવ્યો.
104	MAT	2	15	dr9b		τὸν Υἱόν μου	1	my son	હોશિયા અહીં ઇઝરાએલીઓનો ઉલ્લેખ કરે છે. માથ્થી કહે છે કે આ ઈસુ, ઈશ્વરના પુત્ર વિશેની વાત સાચી ઠરી. જે શબ્દ માત્ર એક પુત્ર કે પ્રથમ પુત્રનો ઉલ્લેખ કરતો હોય તે શબ્દ દ્વારા ‘પુત્ર’ શબ્દનો અનુવાદ કરો.
105	MAT	2	16	s2la	figs-events		0	General Information:	આ ઘટનાઓ હેરોદના મૃત્યુ પહેલાં બને છે, જેનો ઉલ્લેખ માથ્થી [માથ્થી 2:15] (../02/15.md) માં છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-events]])
106	MAT	2	16	yq7p			0	Connecting Statement:	અહીં દ્રશ્યનું કેન્દ્ર ફરી પાછું હેરોદ તરફ ફરે છે અને કહે છે કે જ્યારે હેરોદને ખબર પડી કે માગીઓએ તેને છેતર્યો છે ત્યારે તેણે શું કર્યું.
107	MAT	2	16	g513	figs-activepassive	ἐνεπαίχθη ὑπὸ τῶν μάγων	1	he had been mocked by the learned men
108	MAT	2	16	d8d5	figs-explicit	ἀποστείλας, ἀνεῖλεν πάντας τοὺς παῖδας	1	he sent and killed all the male children
109	MAT	2	16	nkr1	translate-numbers	διετοῦς καὶ κατωτέρω	1	two years old and under	2 વર્ષ અને તેથી નાના (જુઓ:[[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
110	MAT	2	16	dr3r		κατὰ τὸν χρόνον	1	according to the time	સમય પર આધારિત
111	MAT	2	17	q1y9			0	General Information:	યર્મિયા પ્રબોધકના કહ્યા પ્રમાણે માથ્થી જણાવે છે કે બેથલેહેમના પ્રદેશમાંના તમામ નર બાળકોનું મૃત્યુ શાસ્ત્ર પ્રમાણે હતું.
112	MAT	2	17	l8g5	figs-activepassive	τότε ἐπληρώθη	1	Then was fulfilled
113	MAT	2	17	v6a1	figs-activepassive	τὸ ῥηθὲν διὰ Ἰερεμίου τοῦ προφήτου	1	what had been spoken through Jeremiah the prophet
114	MAT	2	18	p9gk		φωνὴ…ἠκούσθη…οὐκ εἰσίν	1	A voice was heard ... they were no more	માથ્થી યર્મિયા પ્રબોધકની નોંધ કરે છે.
115	MAT	2	18	k91t	figs-activepassive	φωνὴ…ἠκούσθη	1	A voice was heard
116	MAT	2	18	zm17		Ῥαχὴλ κλαίουσα τὰ τέκνα αὐτῆς	1	Rachel weeping for her children	આ સમય અગાઉ ઘણા વર્ષો પહેલાં રાહેલ જીવન જીવી ચૂકી હતી. આ ભવિષ્યવાણી રાહેલને દર્શાવે છે કે જે મૃત્યુ પામી હતી પણ તેના વંશજો માટે વિલાપ કરતી હતી.
117	MAT	2	18	rgg1	figs-activepassive	οὐκ ἤθελεν παρακληθῆναι	1	she refused to be comforted
118	MAT	2	18	p9ri	figs-euphemism	ὅτι οὐκ εἰσίν	1	because they were no more
119	MAT	2	19	kt2i			0	Connecting Statement:	અહીં દ્રશ્યનું કેન્દ્ર ફરી એકવાર મિસર તરફ બદલાય છે, જ્યાં યૂસફ, મરિયમ અને બાળ ઈસુ રહે છે.
120	MAT	2	19	r4yu		ἰδοὺ	1	behold	અહીં આ વિસ્તૃત ઈતિહાસમાં બીજી ઘટનાની શરૂઆતને ચિહ્નિત કરે છે. તે અગાઉની ઘટનાઓ કરતા વિભિન્ન લોકોનો સમાવેશ કરી શકે છે. તમારી ભાષામાં આ સૂચિત કરવાની કોઈ અલગ રીત હોઈ શકે છે.
121	MAT	2	20	hz2m	figs-euphemism	οἱ ζητοῦντες τὴν ψυχὴν τοῦ παιδίου	1	those who sought the child's life
122	MAT	2	20	y6r6		οἱ ζητοῦντες	1	those who sought	આ હેરોદ અને તેના સલાહકારોનો ઉલ્લેખ કરે છે.
123	MAT	2	22	kg7u			0	Connecting Statement:	યહૂદીઓના નવા રાજાને મારી નાખવાના હેરોદના પ્રયત્નથી [માથ્થી 2:1] (../02/01.md) માં શરૂ થયેલ ઘટનાનો આ અંત ભાગ છે.
124	MAT	2	22	uq8p		ἀκούσας δὲ	1	But when he heard	પરંતુ જ્યારે યૂસફે સાંભળ્યું
125	MAT	2	22	h4cq	translate-names	Ἀρχέλαος	1	Archelaus	આ હેરોદના પુત્રનું નામ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-names]])
126	MAT	2	22	zk37		ἐφοβήθη	1	he was afraid	યૂસફ ભયભીત થયો
127	MAT	2	23	dx5i	figs-activepassive	τὸ ῥηθὲν διὰ τῶν προφητῶν	1	what had been spoken through the prophets
128	MAT	2	23	hc8g	translate-names	Ναζωραῖος κληθήσεται	1	he would be called a Nazarene
129	MAT	3	intro	a6h3			0
130	MAT	3	1	xp3z			0	General Information:	અહીં માથ્થીની સુવાર્તાના નવા ભાગની શરૂઆત થાય છે જ્યાં માથ્થી યોહાન બાપ્તિસ્તના સેવાકાર્યની વાત કરે છે. કલમ 3 માં, યશાયા પ્રબોધકમાંથી અવતરણના ઉપયોગ દ્વારા માથ્થી દર્શાવે છે કે ઈસુના સેવાકાર્યનો માર્ગ તૈયાર કરવા માટે યોહાન બાપ્તિસ્ત ઈશ્વરના અભિષિક્ત સંદેશવાહક હતા.
131	MAT	3	1	d74m		ἐν…ταῖς ἡμέραις ἐκείναις	1	In those days
132	MAT	3	2	w7e9	figs-you	μετανοεῖτε	1	Repent	આ સ્વરૂપમાં બહુવચન છે. યોહાન લોકોના ટોળાને સંબોધી રહ્યો છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
133	MAT	3	2	hvx8	figs-metonymy	ἤγγικεν…ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	the kingdom of heaven is near
134	MAT	3	3	fl4v	figs-activepassive	οὗτος γάρ ἐστιν ὁ ῥηθεὶς διὰ Ἠσαΐου τοῦ προφήτου λέγοντος	1	For this is he who was spoken of by Isaiah the prophet, saying
135	MAT	3	3	hxb6		φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ	1	The voice of one calling out in the wilderness
136	MAT	3	3	yhe7	figs-parallelism	ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου; εὐθείας ποιεῖτε τὰς τρίβους αὐτοῦ	1	Make ready the way of the Lord ... make his paths straight	આ બંને શબ્દસમૂહોનો અર્થ સમાન છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parallelism]])
137	MAT	3	3	y8b5	figs-metaphor	ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου	1	Make ready the way of the Lord
138	MAT	3	4	j647	writing-background	δὲ…μέλι ἄγριον	1	Now ... wild honey	અહીં “હવે” શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીં માથ્થી, યોહાન બાપ્તિસ્તની પશ્વાદ્ ભૂમિકા વિશેની માહિતી આપે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-background]])
139	MAT	3	4	x7f3	translate-symaction	εἶχεν τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ ἀπὸ τριχῶν καμήλου καὶ ζώνην δερματίνην περὶ τὴν ὀσφὺν αὐτοῦ	1	wore clothing from camel's hair and a leather belt around his waist	ઘણાં સમય અગાઉ થઇ ગયેલ પ્રબોધકો જેવો, ખાસ કરીને પ્રબોધક એલિયા જેવો જ પ્રબોધક યોહાન છે તેનું પ્રતિકાત્મક ચિત્ર આ વસ્ત્રો છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-symaction]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
140	MAT	3	5	j8ke	figs-metonymy	τότε…Ἱεροσόλυμα, καὶ πᾶσα ἡ Ἰουδαία, καὶ πᾶσα ἡ περίχωρος	1	Then Jerusalem, all Judea, and all the region
141	MAT	3	6	v5xn	figs-activepassive	ἐβαπτίζοντο…ὑπ’ αὐτοῦ	1	They were baptized by him	આને સક્રિય રીતે ઉપયોગ કરી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “યોહાને તેમને બાપ્તિસ્મા આપ્યું” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
142	MAT	3	6	gi4r		ἐβαπτίζοντο	1	They were baptized	આ યરૂશાલેમ, યહૂદીયા અને યર્દન નદીની આસપાસના પ્રદેશથી આવતા લોકોનો ઉલ્લેખ કરે છે. .
143	MAT	3	7	b2br			0	General Information:	યોહાન બાપ્તિસ્ત, સદૂકીઓ અને ફરોશીઓને ઠપકો આપવાનું શરૂ કરે છે.
144	MAT	3	7	fjl3	figs-metaphor	γεννήματα ἐχιδνῶν, τίς	1	You offspring of vipers, who
145	MAT	3	7	c4cl	figs-rquestion	τίς ὑπέδειξεν ὑμῖν φυγεῖν ἀπὸ τῆς μελλούσης ὀργῆς?	1	who warned you to flee from the wrath that is coming?
146	MAT	3	7	h7ac	figs-metonymy	φυγεῖν ἀπὸ τῆς μελλούσης ὀργῆς	1	flee from the wrath that is coming
147	MAT	3	8	s8ac	figs-metaphor	ποιήσατε οὖν καρπὸν ἄξιον τῆς μετανοίας	1	Therefore produce fruit worthy of repentance
148	MAT	3	9	q7b1	figs-explicit	πατέρα ἔχομεν τὸν Ἀβραάμ	1	We have Abraham for our father
149	MAT	3	9	r29p		λέγω γὰρ ὑμῖν	1	For I say to you	હવે યોહાન જે કહેનાર છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
150	MAT	3	9	k843		ὁ Θεὸς ἐκ τῶν λίθων τούτων ἐγεῖραι τέκνα τῷ Ἀβραάμ	1	God is able to raise up children for Abraham even out of these stones	ઈશ્વર આ પથ્થરોમાંથી પણ સંતાનો પેદા કરીને ઇબ્રાહિમને આપી શકે છે.
151	MAT	3	10	ls7m			0	Connecting Statement:	યોહાન, સદૂકીઓ અને ફરોશીઓને સતત ઠપકો આપવાનું જારી રાખે છે.
152	MAT	3	10	ke4s	figs-metaphor	ἤδη δὲ ἡ ἀξίνη πρὸς τὴν ῥίζαν τῶν δένδρων κεῖται; πᾶν οὖν δένδρον μὴ ποιοῦν καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται	1	But already the ax has been placed against the root of the trees. So every tree that does not produce good fruit is chopped down and thrown into the fire
153	MAT	3	11	lx69		εἰς μετάνοιαν	1	for repentance	તમે પસ્તાવો કર્યો છે તેમ દર્શાવવા
154	MAT	3	11	mc2r		ὁ δὲ ὀπίσω μου ἐρχόμενος	1	But he who comes after me	ઈસુ એ યોહાન પછી આવનાર વ્યક્તિ છે
155	MAT	3	11	c1xf		ἰσχυρότερός μού ἐστιν	1	is mightier than I	ઈસુ મારા કરતાં પણ મહત્વપૂર્ણ છે
156	MAT	3	11	gtm7	figs-metaphor	αὐτὸς ὑμᾶς βαπτίσει ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ καὶ πυρί	1	He will baptize you with the Holy Spirit and with fire	આ રૂપક, યોહાન દ્વારા પાણીથી બાપ્તિસ્માને ભવિષ્યમાંના અગ્નિ દ્વારા બાપ્તિસ્મા સાથે સરખાવે છે. આનો અર્થ છે કે યોહાનનું બાપ્તિસ્મા લોકોને તેમના પાપોથી શુદ્ધ કરનાર પ્રતિક માત્ર છે. પવિત્ર આત્માનું બાપ્તિસ્મા અને અગ્નિ, ખરેખર લોકોને તેમના પાપોથી શુદ્ધ કરશે. જો શક્ય હોય તો, “બાપ્તિસ્મા” શબ્દને તમારી ભાષામાં અનુવાદ કરો અને તેની સરખામણી યોહાનના બાપ્તિસ્મા સાથે કરો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
157	MAT	3	12	gcq8	figs-metaphor	οὗ τὸ πτύον ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ; καὶ διακαθαριεῖ τὴν ἅλωνα αὐτοῦ	1	His winnowing fork is in his hand, both to thoroughly clear off his threshing floor
158	MAT	3	12	sq4p	figs-idiom	οὗ τὸ πτύον ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ	1	His winnowing fork is in his hand
159	MAT	3	12	b5m4	translate-unknown	τὸ πτύον	1	winnowing fork	ઘઉંના અનાજને ફોતરાંથી અલગ કરવા માટે ઘઉંને હવામાં ઉડાડવા માટેનું આ એક સાધન છે. ભારે અનાજનો દાણો પાછો નીચે પડે છે અને બિનજરૂરી ફોતરાં પવનમાં ઉડી જાય છે. તે સાધન પંજેટી આકારનું પરંતુ લાકડાના લાંબા દાંતાની બનેલું હોય છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-unknown]])
160	MAT	3	12	yw29		διακαθαριεῖ τὴν ἅλωνα αὐτοῦ	1	to thoroughly clear off his threshing floor	અહીં ખ્રિસ્ત એક માણસ સમાન છે જે ખળીને સાફ કરવા માટે સૂપડું લઈને તૈયાર છે.
161	MAT	3	12	r2ua		τὴν ἅλωνα αὐτοῦ	1	his threshing floor
162	MAT	3	12	av8l	figs-metaphor	συνάξει τὸν σῖτον αὐτοῦ εἰς τὴν ἀποθήκην…τὸ…ἄχυρον κατακαύσει πυρὶ ἀσβέστῳ	1	to gather his wheat into the storehouse ... he will burn up the chaff with fire that can never be put out	આ એક રૂપક છે જે દર્શાવે છે કે કેવી રીતે ઈશ્વર ન્યાયી લોકોને દુષ્ટ લોકોથી અલગ કરશે. ખેડૂતના સંગ્રહસ્થાનમાં જેમ ઘઉં ભરાય છે તેમ ન્યાયીઓ સ્વર્ગમાં જશે, અને ઈશ્વર, ફોતરાં સમાન લોકોને કદી ના હોલવાનાર અગ્નિથી બાળી નાખશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
163	MAT	3	12	bdb7	figs-activepassive	ἀσβέστῳ	1	can never be put out
164	MAT	3	13	vl93			0	Connecting Statement:	અહીં દ્રશ્ય પછીના સમય પર કેન્દ્રિત થાય છે જ્યાં યોહાન બાપ્તિસ્ત ઈસુને બાપ્તિસ્મા આપે છે.
165	MAT	3	13	zbj9	figs-activepassive	βαπτισθῆναι ὑπ’ αὐτοῦ	1	to be baptized by him
166	MAT	3	14	cl7t	figs-rquestion	ἐγὼ χρείαν ἔχω ὑπὸ σοῦ βαπτισθῆναι, καὶ σὺ ἔρχῃ πρός με?	1	I need to be baptized by you, and yet you come to me?
167	MAT	3	15	h6ca	figs-inclusive	ἡμῖν	1	for us	અહીં “આપણને” એ ઈસુને અને યોહાનનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-inclusive]])
168	MAT	3	16	n8bk			0	Connecting Statement:	આ યોહાન બાપ્તિસ્ત વિશેની વાતના વિભાગનું સમાપન છે. ઈસુના બાપ્તિસ્મા પછી બનતી બિનાઓને આ વર્ણવે છે.
169	MAT	3	16	inf6	figs-activepassive	βαπτισθεὶς δὲ	1	After he was baptized
170	MAT	3	16	sf5w		ἰδοὺ	1	behold
171	MAT	3	16	jh1v	figs-activepassive	ἀνεῴχθησαν αὐτῷ οἱ οὐρανοί	1	the heavens were opened to him
172	MAT	3	16	e3na	figs-simile	καταβαῖνον ὡσεὶ περιστερὰν	1	coming down like a dove	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) આ એક નિવેદન માત્ર છે કે આત્મા કબૂતરના સ્વરૂપમાં હતા અથવા 2) આ એક સમાનતા ચિહ્ન છે કે કબૂતરની જેમ ધીરેથી આત્મા ઈસુ પર ઉતરી આવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
173	MAT	3	17	m2wk	figs-metonymy	φωνὴ ἐκ τῶν οὐρανῶν λέγουσα	1	a voice came out of the heavens saying
174	MAT	3	17	myz8	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Υἱός μου	1	my Son	ઈસુ માટે આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર સાથેના તેમના સંબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
175	MAT	4	intro	hgw2			0
176	MAT	4	1	k51m			0	General Information:	અહીં માથ્થી તેના દ્વારા લિખિત સુવાર્તામાં એક નવા ભાગને રજૂ કરે છે જેમાં ઈસુ અરણ્યમાં 40 દિવસો પસાર કરે છે, જ્યાં શેતાન તેમનું પરીક્ષણ કરે છે. કલમ 4 માં, ઈસુ પુનર્નિયમમાંથી કલમ ટાંકીને શેતાનને ઠપકો આપે છે.
177	MAT	4	1	aq3s	figs-activepassive	ὁ Ἰησοῦς ἀνήχθη…ὑπὸ τοῦ Πνεύματος	1	Jesus was led up by the Spirit
178	MAT	4	1	wy4b	figs-activepassive	πειρασθῆναι ὑπὸ τοῦ διαβόλου	1	to be tempted by the devil
179	MAT	4	2	iw2i		νηστεύσας…ἐπείνασεν	1	he had fasted ... he was hungry	આ ઈસુના ઉલ્લેખ કરે છે.
180	MAT	4	2	cft7	translate-numbers	ἡμέρας τεσσεράκοντα καὶ νύκτας τεσσεράκοντα	1	forty days and forty nights
181	MAT	4	3	vl86		ὁ πειράζων	1	The tempter
182	MAT	4	3	l1lk		εἰ Υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ, εἰπὲ	1	If you are the Son of God, command
183	MAT	4	3	c1ac	guidelines-sonofgodprinciples	Υἱὸς…τοῦ Θεοῦ	1	the Son of God	ઈસુ માટે આ એક મહત્ત્વનું શીર્ષક છે કે જે ઈશ્વર સાથેના તેમના સંબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
184	MAT	4	3	m1va	figs-quotations	εἰπὲ ἵνα οἱ λίθοι οὗτοι ἄρτοι γένωνται	1	command that these stones become bread.
185	MAT	4	3	t3xm	figs-synecdoche	ἄρτοι	1	bread
186	MAT	4	4	fd67	figs-activepassive	γέγραπται	1	It is written
187	MAT	4	4	rld7		οὐκ ἐπ’ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ὁ ἄνθρωπος	1	Man shall not live on bread alone	આ તે બાબત દર્શાવે છે કે જીવનમાં ખોરાક કરતાં પણ કંઈક વધારે મહત્વપૂર્ણ છે.
188	MAT	4	4	jl6f	figs-metonymy	ἀλλ’ ἐπὶ παντὶ ῥήματι ἐκπορευομένῳ διὰ στόματος Θεοῦ	1	but by every word that comes out of the mouth of God
189	MAT	4	5	r4a5			0	General Information:	કલમ 6 માં, શેતાન ઈસુનું પરીક્ષણ કરવા માટે ગીતશાસ્ત્રમાંથી અવતરણ લે છે.
190	MAT	4	6	fa8l		εἰ Υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ, βάλε σεαυτὸν κάτω	1	If you are the Son of God, throw yourself down
191	MAT	4	6	x2vg	guidelines-sonofgodprinciples	Υἱὸς…τοῦ Θεοῦ	1	the Son of God	ઈસુની ઈશ્વર સાથેની સંગતનું વર્ણન કરવા આ મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
192	MAT	4	6	c5kr		βάλε σεαυτὸν κάτω	1	throw yourself down	પોતાને નીચે ફેંકી દો અથવા “નીચે છલાંગ લગાઓ”
193	MAT	4	6	a5h2	figs-activepassive	γέγραπται γὰρ	1	for it is written
194	MAT	4	6	ebc9	figs-quotations	τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ ἐντελεῖται περὶ σοῦ, καὶ	1	'He will command his angels to take care of you,' and
195	MAT	4	6	f1mm		ἀροῦσίν σε	1	They will lift you up	દૂતો તમને ધરી રાખશે
196	MAT	4	7	j6cb			0	General Information:	કલમ 7 માં, ઈસુ બીજી વખત પુનર્નિયમમાંથી અવતરણને ટાંકી શેતાનને ઠપકો આપે છે.
197	MAT	4	7	u5jp	figs-activepassive	πάλιν γέγραπται	1	Again it is written
198	MAT	4	7	c7t5		οὐκ ἐκπειράσεις	1	You must not test
199	MAT	4	8	d12q		πάλιν…ὁ διάβολος	1	Again, the devil	પછી, શેતાન
200	MAT	4	9	bq1u		εἶπεν αὐτῷ	1	He said to him	શેતાને ઈસુને કહ્યું
201	MAT	4	9	al72		ταῦτά σοι πάντα δώσω	1	All these things I will give you	હું તમને આ સઘળી વસ્તુઓ આપીશ. અહીં પરીક્ષણ કરનાર ભાર મૂકે છે કે તે અમુક જ વસ્તુઓ નહીં પરંતુ “આ સઘળી વસ્તુઓ” આપશે.
202	MAT	4	9	eas8	translate-symaction	πεσὼν	1	fall down	તારું મુખ ભૂમિ સુધી નમાવીને. વ્યક્તિ ભજન કરતો હતો તે દર્શાવવા માટેની આ એક સામાન્ય ક્રિયા હતી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-symaction]])
203	MAT	4	10	s91r			0	General Information:	કલમ 10 માં, ઈસુ પુનર્નિયમમાંના બીજા વચનના ઉપયોગ દ્વારા શેતાનને ઠપકો આપે છે.
204	MAT	4	10	h8fd			0	Connecting Statement:	શેતાને કેવી રીતે ઈસુનું પરીક્ષણ કર્યું તે વિશેના વૃતાંતનો આ અંત છે.
205	MAT	4	10	k49q	figs-activepassive	γέγραπται γάρ	1	For it is written
206	MAT	4	10	rig8	figs-you	προσκυνήσεις…λατρεύσεις	1	You will worship ... you will serve	બંન્ને દાખલાઓમાં “તારા” એકવચન છે, જે દરેક સાંભળનાર માટે આજ્ઞાનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
207	MAT	4	11	s49z		ἰδοὺ	1	behold
208	MAT	4	12	v7p4	writing-background		0	General Information:	માથ્થી દ્વારા લેખિત આ સુવાર્તામાં અહીં એક નવા ભાગની શરૂઆત છે જેમાં માથ્થી ગાલીલમાં ઈસુના સેવાકાર્યની શરૂઆતને વર્ણવે છે. આ કલમો જણાવે છે કે કેવી રીતે ઈસુ ગાલીલમાં આવ્યા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-background]])
209	MAT	4	12	wib2		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીં માથ્થી તેના દ્વારા લેખિત સુવાર્તાના નવા ભાગને કહેવાની શરૂઆત કરે છે.
210	MAT	4	12	d1vi	figs-activepassive	Ἰωάννης παρεδόθη	1	John had been arrested
211	MAT	4	13	hpm4	figs-explicit	ἐν ὁρίοις Ζαβουλὼν καὶ Νεφθαλείμ	1	in the territories of Zebulun and Naphtali
212	MAT	4	14	n85z			0	General Information:	કલમ 15 અને 16 માં, યશાયા પ્રબોધકની વાતનો ઉલ્લેખ કરી માથ્થી જણાવે છે કે ગાલીલમાં ઈસુનું સેવાકાર્ય એ યશાયા પ્રબોધક દ્વારા કરાયેલ પ્રબોધવાણીની પરિપૂર્ણતા હતી.
213	MAT	4	14	jb4p		ἵνα	1	This happened	ઈસુ કફરનહૂમમાં રહે છે તેનો ઉલ્લેખ આ કરે છે.
214	MAT	4	14	tj7c	figs-activepassive	τὸ ῥηθὲν	1	what was spoken	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈશ્વરે જે કહ્યું” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
215	MAT	4	15	egx6		γῆ Ζαβουλὼν καὶ γῆ Νεφθαλείμ…Γαλιλαία τῶν ἐθνῶν	1	The land of Zebulun and the land of Naphtali ... Galilee of the Gentiles!	આ પ્રદેશો સમાન વિસ્તારનું વર્ણન કરે છે.
216	MAT	4	15	bmz6		ὁδὸν θαλάσσης	1	toward the sea	આ ગાલીલનો સમુદ્ર કિનારો છે.
217	MAT	4	16	e278		ὁ λαὸς ὁ καθήμενος	1	The people who sat
218	MAT	4	16	h2xr	figs-metaphor	ὁ λαὸς ὁ καθήμενος ἐν σκοτίᾳ φῶς εἶδεν μέγα	1	The people who sat in darkness have seen a great light
219	MAT	4	16	nn1r	figs-parallelism	τοῖς καθημένοις ἐν χώρᾳ καὶ σκιᾷ θανάτου, φῶς ἀνέτειλεν αὐτοῖς	1	to those who sat in the region and shadow of death, upon them has a light arisen
220	MAT	4	17	dku3	figs-metonymy	ἤγγικεν…ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	the kingdom of heaven has come near
221	MAT	4	18	yrx7			0	General Information:	આ ગાલીલમાં ઈસુના સેવાકાર્ય વિશેના વૃતાંતના ભાગરૂપે એક નવા દ્રશ્યની શરૂઆત કરે છે. અહીં ઈસુ તેમના શિષ્યો થવા માટે માણસોને પસંદ કરવાની શરૂઆત કરે છે.
222	MAT	4	18	yfh5	figs-explicit	βάλλοντας ἀμφίβληστρον εἰς τὴν θάλασσαν	1	casting a net into the sea
223	MAT	4	19	y3zg		δεῦτε ὀπίσω μου	1	Come, follow after me
224	MAT	4	19	n9h3	figs-metaphor	ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων	1	I will make you fishers of men
225	MAT	4	21	pcg6			0	Connecting Statement:	ઈસુએ વધુ પુરુષોને તેમના શિષ્ય થવા સારું બોલાવ્યા.
226	MAT	4	21	utn4		ἐκάλεσεν αὐτούς	1	He called them	ઈસુએ યોહાન અને યાકૂબને બોલાવ્યા. આ શબ્દસમૂહનો અર્થ એ છે કે ઈસુએ તેમની સાથે રહેવા અને તેમનું અનુસરણ કરવા માટે તેઓને(યોહાન અને યાકૂબને) આમંત્રણ આપ્યું.
227	MAT	4	22	dlk3		οἱ…εὐθέως ἀφέντες	1	they immediately left	તે જ સમયે તેઓ સઘળું મૂકીને ઈસુ પાછળ ચાલ્યા
228	MAT	4	22	gr2i		ἀφέντες τὸ πλοῖον…ἠκολούθησαν αὐτῷ	1	left the boat ... and followed him	તે સ્પષ્ટ હોવું જોઈએ કે આ તેમના જીવનનું પરિવર્તન છે. આ માણસો હવે માછીમાર રહેશે નહીં અને તેઓ તેમનો કૌટુંબિક વ્યવસાય ત્યજી દઈ તેમના બાકીના જીવનકાળ દરમ્યાન ઈસુને અનુસરશે.
229	MAT	4	23	y3qe	writing-endofstory		0	Connecting Statement:	ગાલીલમાં ઈસુના સેવાકાર્યની શરૂઆત વિશેના વૃતાંતનો અંત આ છે. આ કલમો સારાંશ રજૂ કરે છે કે ઈસુએ શું કર્યું અને તેમના પ્રત્યે લોકોનો પ્રત્યુત્તર કેવો હતો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-endofstory]])
230	MAT	4	23	ztr8		διδάσκων ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν	1	teaching in their synagogues
231	MAT	4	23	jt3m	figs-metonymy	κηρύσσων τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας	1	preaching the gospel of the kingdom
232	MAT	4	23	nr8m		πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν	1	every kind of disease and every sickness
233	MAT	4	23	uc55		μαλακίαν	1	sickness	એ શારીરિક નબળાઈ અથવા પીડા છે જે રોગ હોવાના પરિણામે થાય છે.
234	MAT	4	24	i296	figs-activepassive	δαιμονιζομένους	1	those possessed by demons
235	MAT	4	24	p3nf	figs-genericnoun	σεληνιαζομένους	1	the epileptic
236	MAT	4	24	qk4c	figs-genericnoun	καὶ παραλυτικούς	1	and paralytic
237	MAT	4	25	i9m7	translate-names	Δεκαπόλεως	1	the Decapolis
238	MAT	5	intro	awz8			0
239	MAT	5	1	hz26			0	General Information:	કલમ 3 માં ઈસુ આશીર્વાદિત વ્યક્તિની લાક્ષણિક્તાઓ જણાવે છે.
240	MAT	5	1	c5rq			0	Connecting Statement:	અહીં માથ્થી તેના દ્વારા લિખિત સુવાર્તામાં એક નવા ભાગની શરૂઆત કરે છે જ્યાં ઈસુ તેમના શિષ્યોને શિક્ષણ આપવાની શરૂઆત કરે છે. આ ભાગ, અધ્યાય 7 ના અંત સુધી ચાલે છે અને તેને ઘણી વાર પહાડ પરના ઉપદેશ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
241	MAT	5	2	q9mm	figs-idiom	ἀνοίξας τὸ στόμα αὐτοῦ	1	He opened his mouth	આ એક રૂઢિપ્રયોગ છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈસુએ બોલવાનું શરૂ કર્યું” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
242	MAT	5	2	ji1p		ἐδίδασκεν αὐτοὺς	1	taught them	“તેમને” શબ્દ, શિષ્યોનો ઉલ્લેખ કરે છે.
243	MAT	5	3	j7ct	figs-idiom	οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι	1	the poor in spirit
244	MAT	5	3	wpi6	figs-metonymy	ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	for theirs is the kingdom of heaven
245	MAT	5	4	pgy8		οἱ πενθοῦντες	1	those who mourn	તેઓ દુખી છે તેના સંભવિત કારણો 1) જગત/દુનિયાની દુષ્ટતા અથવા 2) તેમના પોતાના પાપો અથવા 3) કોઈનું મૃત્યુ. જ્યાં સુધી તમારી ભાષામાં આવશ્યકતા હોય નહીં ત્યાં સુધી શોક માટેના કારણનો ઉલ્લેખ કરશો નહીં.
246	MAT	5	4	lie5	figs-activepassive	αὐτοὶ παρακληθήσονται	1	they will be comforted
247	MAT	5	5	mvb1		οἱ πραεῖς	1	the meek	નમ્ર અથવા “જેઓ તેમની પોતાની શક્તિ પર આધાર રાખતા નથી તેવા લોકો”
248	MAT	5	5	iy1y		αὐτοὶ κληρονομήσουσι τὴν γῆν	1	they will inherit the earth	ઈશ્વર તેમને સમગ્ર પૃથ્વી આપશે
249	MAT	5	6	bi1j	figs-metaphor	οἱ πεινῶντες καὶ διψῶντες τὴν δικαιοσύνην	1	those who hunger and thirst for righteousness
250	MAT	5	6	hlq2	figs-activepassive	αὐτοὶ χορτασθήσονται	1	they will be filled	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈશ્વર તેમને ભરપૂર કરશે” અથવા “ઈશ્વર તેમને સંતુષ્ટ કરશે” (જુઓ:[[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
251	MAT	5	8	s9gd	figs-metonymy	οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ	1	the pure in heart
252	MAT	5	8	t6ni		αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται	1	they will see God
253	MAT	5	9	p1ez		οἱ εἰρηνοποιοί	1	the peacemakers	ઘણા લોકો બીજાઓને મદદ કરે છે જેથી તેઓ સલાહ શાંતિમાં રહી શકે.
254	MAT	5	9	tv19	figs-activepassive	ὅτι αὐτοὶ υἱοὶ Θεοῦ κληθήσονται	1	for they will be called sons of God
255	MAT	5	9	vcr2		υἱοὶ Θεοῦ	1	sons of God
256	MAT	5	10	bqu7	figs-activepassive	οἱ δεδιωγμένοι	1	those who have been persecuted
257	MAT	5	10	xnb6		ἕνεκεν δικαιοσύνης	1	for righteousness' sake	કારણ કે ઈશ્વર જે કહે છે તે પ્રમાણે તેઓ કરે છે એટલે.
258	MAT	5	10	f3li	figs-metonymy	αὐτῶν ἐστιν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	theirs is the kingdom of heaven
259	MAT	5	11	jvm4			0	Connecting Statement:	ઈસુ આશીર્વદિત માણસોની લાક્ષણિક્તાઓ વિશે વર્ણન કરતા સમાપન કરે છે.
260	MAT	5	11	t5kb	figs-you	μακάριοί ἐστε	1	Blessed are you	“તમે” શબ્દ બહુવચન છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
261	MAT	5	11	rk69		εἴπωσιν πᾶν πονηρὸν καθ’ ὑμῶν ψευδόμενοι	1	say all kinds of evil things against you falsely	તમારા વિશે સર્વ પ્રકારનાં ભૂંડાઇની વાતો કરે અથવા “તમારા વિશે જે સત્ય નથી તેવી ખોટી વાતો કહે.”
262	MAT	5	11	eez3		ἕνεκεν ἐμοῦ	1	for my sake	કારણ કે તમે મને અનુસરો છો અથવા તમે મારા પર વિશ્વાસ કરો છો તે કારણે”
263	MAT	5	12	ssk9	figs-doublet	χαίρετε καὶ ἀγαλλιᾶσθε	1	Rejoice and be very glad
264	MAT	5	13	qp6l			0	Connecting Statement:	કેવી રીતે તેમના શિષ્યો મીઠા અને અજવાળા જેવા છે, ઈસુ તે શિક્ષણની શરૂઆત કરે છે.
265	MAT	5	13	i3zp	figs-metaphor	ὑμεῖς ἐστε τὸ ἅλας τῆς γῆς	1	You are the salt of the earth
266	MAT	5	13	jv56	figs-metaphor	ἐὰν…τὸ ἅλας μωρανθῇ	1	if the salt has lost its taste
267	MAT	5	13	wp9g	figs-rquestion	ἐν τίνι ἁλισθήσεται?	1	with what can it be made salty again?
268	MAT	5	13	e7cz	figs-activepassive	εἰ μὴ βληθὲν ἔξω, καταπατεῖσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων	1	except to be thrown out and trampled under people's feet
269	MAT	5	14	wgh5	figs-metaphor	ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου	1	You are the light of the world
270	MAT	5	14	bn28	figs-explicit	οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη	1	A city set on a hill cannot be hidden
271	MAT	5	15	s5sb		οὐδὲ καίουσιν λύχνον	1	Neither do people light a lamp	લોકો દીવાને એટલા માટે સળગાવતા નથી
272	MAT	5	15	c8el		τιθέασιν αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον	1	put it under a basket	દીવાને તેઓ ટોપલી નીચે મૂકે. આ કહેવું મૂર્ખતા ભરેલું છે કે લોકો અજવાળું પામી શકે નહીં માટે લોકો દીવો સળગાવી તેને ઢાંકી દે છે.
273	MAT	5	16	qhp8	figs-metaphor	λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων	1	Let your light shine before people
274	MAT	5	16	iiu8		τὸν Πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς	1	your Father who is in heaven	માનવીય પિતાના ઉલ્લેખ માટે તમારી ભાષા સ્વાભાવિકપણે જે શબ્દનો ઉપયોગ કરે છે તે જ શબ્દ દ્વારા “પિતા” શબ્દનો અનુવાદ કરવો ઉત્તમ રહેશે.
275	MAT	5	17	p63n			0	Connecting Statement:	કેવી રીતે ઈસુ સ્વયં જૂના કરારના નિયમને પરિપૂર્ણ કરવા માટે આવ્યા છે, તે વિશે શિક્ષણ આપવાની શરૂઆત ઈસુ કરે છે.
276	MAT	5	17	gg3k	figs-metonymy	τοὺς προφήτας	1	the prophets	પ્રબોધકોએ શાસ્ત્રોમાં શું લખ્યું છે તેનો ઉલ્લેખ, આ કરે છે. (જુઓ:[[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
277	MAT	5	18	lky5		ἀμὴν,…λέγω ὑμῖν	1	truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. આ શબ્દસમૂહ, ઈસુ આગળ જે કહેવાના છે તેના પર ભાર મૂકે છે.
278	MAT	5	18	cv3m	figs-merism	ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ	1	until heaven and earth pass away
279	MAT	5	18	ylz6	figs-explicit	ἰῶτα ἓν ἢ μία κερέα οὐ μὴ	1	one jot or one tittle will certainly not
280	MAT	5	18	m5pf	figs-activepassive	πάντα γένηται	1	all things have been accomplished
281	MAT	5	18	n77j	figs-explicit	πάντα	1	all things
282	MAT	5	19	uxz2		ὃς ἐὰν…λύσῃ	1	whoever breaks	જે કોઈ અનાદર કરે છેઅથવા “જે કોઈ અવગણના કરે છે”
283	MAT	5	19	k9th		μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων	1	the least one of these commandments	આ આજ્ઞાઓમાંની કોઈ પણ, ઓછામાં ઓછી મહત્વની આજ્ઞા પણ
284	MAT	5	19	dv5c	figs-activepassive	ὃς ἐὰν…διδάξῃ οὕτως τοὺς ἀνθρώπους…κληθήσεται	1	teaches others to do so will be called
285	MAT	5	19	bg2v	figs-metonymy	ἐλάχιστος…ἐν τῇ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	least in the kingdom of heaven
286	MAT	5	19	u5kp		ποιήσῃ καὶ διδάξῃ	1	keeps them and teaches them	સર્વ આજ્ઞાઓનું પાલન કરો અને અન્યોને પણ તેમ કરવાનું શીખવો
287	MAT	5	19	nk9n		μέγας	1	great	સૌથી મહત્વપૂર્ણ
288	MAT	5	20	jwm9		λέγω γὰρ ὑμῖν	1	For I say to you	ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
289	MAT	5	20	vsc5	figs-you	ὑμῖν…ὑμῶν	1	you ... your ... you will enter	આ બહુવચનો છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
290	MAT	5	20	l3lv	figs-doublenegatives	ὅτι ἐὰν μὴ περισσεύσῃ ὑμῶν ἡ δικαιοσύνη…οὐ μὴ εἰσέλθητε	1	that unless your righteousness overflows ... you will certainly not enter
291	MAT	5	21	x5vy	figs-you		0	General Information:
292	MAT	5	21	us5a			0	Connecting Statement:	ઈસુ કેવી રીતે જૂના કરારના નિયમને પરિપૂર્ણ કરવા આવ્યા છે તે વિશે શિક્ષણ આપવાનું જારી રાખે છે. અહીં તે ખૂન અને ગુસ્સા વિશે શિક્ષણ આપવાની શરૂઆત કરે છે.
293	MAT	5	21	t6k5	figs-activepassive	ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις	1	it was said to them in ancient times
294	MAT	5	21	mij2	figs-explicit	ὃς…ἂν φονεύσῃ, ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει	1	Whoever kills will be in danger of the judgment
295	MAT	5	21	y44x		φονεύσεις…φονεύσῃ	1	kill ... kills	આ શબ્દ ખૂનનો ઉલ્લેખ કરે છે, ખૂનના સર્વ સ્વરૂપોનો નહીં.
296	MAT	5	21	r2k4	figs-explicit	ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει	1	will be in danger of the judgment	એવું લાગે છે કે ઈસુ કોઈ માનવ ન્યાયાધીશનો ઉલ્લેખ કરતા નથી પરંતુ તેના ભાઈ સાથે ગુસ્સે થયેલી વ્યક્તિને ઈશ્વર શિક્ષા કરે છે તે દર્શાવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
297	MAT	5	22	e9gg		ἐγὼ δὲ λέγω	1	But I say
298	MAT	5	22	d5nl		τῷ ἀδελφῷ	1	brother	આ સાથી વિશ્વાસીનો ઉલ્લેખ કરે છે, લોહીના સબંધથી ભાઈ અથવા પાડોશીનો નહીં.
299	MAT	5	22	w721		ῥακά…μωρέ	1	You worthless person ... You fool
300	MAT	5	22	s89d		Συνεδρίῳ	1	council	આ સંભવતઃ કોઈ સ્થાનિક પરિષદ હતી, યરૂશાલેમમાંનું મુખ્ય ન્યાયલય નહીં.
301	MAT	5	23	msz4	figs-you	προσφέρῃς	1	you are offering
302	MAT	5	23	r49y		προσφέρῃς τὸ δῶρόν σου	1	you are offering your gift	તમારી ભેટ આપો અથવા “તમારી ભેટ લાવો”
303	MAT	5	23	chv4	figs-explicit	ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον	1	at the altar
304	MAT	5	23	dz75		κἀκεῖ μνησθῇς	1	there remember	જ્યારે તમે વેદી સમક્ષ ઊભા હોય ત્યારે તમને યાદ આવે
305	MAT	5	23	xvf5		ὁ ἀδελφός σου ἔχει τι κατὰ σοῦ	1	your brother has something against you	તમે કરેલા કોઈ કાર્યને લીધે અન્ય વ્યક્તિ તમારી સાથે ગુસ્સે છે
306	MAT	5	24	z9m5	figs-activepassive	πρῶτον διαλλάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου	1	First be reconciled with your brother
307	MAT	5	25	x4ta	figs-you	ἴσθι εὐνοῶν τῷ ἀντιδίκῳ σου	1	Agree with your accuser
308	MAT	5	25	sr9d		τῷ ἀντιδίκῳ σου	1	your accuser	આ તે વ્યક્તિ છે જે કંઈક ખોટું કરવા માટે અન્ય કોઈને દોષિત ઠેરવે છે. તે ગુનેગારને ન્યાયાધીશ સમક્ષ દોષી ઠરાવવા માટે અદાલતમાં લઈ જાય છે.
309	MAT	5	25	x1tk	figs-idiom	σε παραδῷ…τῷ κριτῇ	1	may hand you over to the judge
310	MAT	5	25	pq6d	figs-idiom	ὁ κριτὴς τῷ ὑπηρέτῃ	1	the judge to the officer
311	MAT	5	25	gcm5		τῷ ὑπηρέτῃ	1	to the officer	એવો વ્યક્તિ કે જેની પાસે ન્યાયાધીશ તરીકે નિર્ણયો લેવાનો અધિકાર છે.
312	MAT	5	25	pzh4	figs-activepassive	εἰς φυλακὴν βληθήσῃ	1	you may be thrown into prison
313	MAT	5	26	gec9		ἀμὴν, λέγω σοι	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. આ વાક્ય, હવે પછી ઈસુ જે કહેવાના છે તેના પર ભાર મૂકે છે.
314	MAT	5	26	eem5		ἐκεῖθεν	1	from there	જેલમાંથી
315	MAT	5	27	c8dn	figs-you		0	General Information:
316	MAT	5	27	mj3g			0	Connecting Statement:	ઈસુ જૂના કરારના નિયમને કેવી રીતે પરિપૂર્ણ કરવા આવ્યા છે તે વિશે શિક્ષણ આપવાનું જારી રાખે છે. અહીં તે વ્યભિચાર અને વિષય વાસના વિશે શિક્ષણ આપવાની શરૂઆત કરે છે.
317	MAT	5	27	jxg5	figs-activepassive	ὅτι ἐρρέθη	1	that it was said
318	MAT	5	27	yn7m		μοιχεύσεις	1	commit adultery	આ શબ્દનો અર્થ થાય છે કે કૃત્ય કરવું અથવા કંઈક કરવું.
319	MAT	5	28	qfl6		ἐγὼ δὲ λέγω	1	But I say
320	MAT	5	28	glg9	figs-metaphor	πᾶς ὁ βλέπων γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτὴν, ἤδη ἐμοίχευσεν αὐτὴν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ	1	everyone who looks on a woman to lust after her has already committed adultery with her in his heart	જેમ કોઈ વ્યકિત ખરેખર વ્યભિચારનું કૃત્ય કરે તે જ પ્રમાણે આ રૂપક સૂચવે છે કે જે પુરુષ સ્ત્રી પ્રત્યે વાસના રાખે છે તે વ્યભિચારના પાપનો દોષી છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
321	MAT	5	28	k7sc		πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτὴν	1	to lust after her	અને તેણીની પ્રત્યે વાસના અથવા “અને તેણીની સાથે શારીરિક સબંધની ઇચ્છા”
322	MAT	5	28	eqs8	figs-metonymy	ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ	1	in his heart
323	MAT	5	29	et3n	figs-you	εἰ…σου	1	If your
324	MAT	5	29	ikp5	figs-metonymy	εἰ…ὁ ὀφθαλμός σου ὁ δεξιὸς σκανδαλίζει σε	1	If your right eye causes you to stumble
325	MAT	5	29	mb58	figs-idiom	ὁ ὀφθαλμός…ὁ δεξιὸς	1	right eye
326	MAT	5	29	v6jr	figs-hyperbole	ἔξελε αὐτὸν	1	pluck it out
327	MAT	5	29	zg1v		βάλε ἀπὸ σοῦ	1	throw it away from you	તેનાથી છૂટકારો મેળવો
328	MAT	5	29	im6u		ἀπόληται ἓν τῶν μελῶν σου	1	one of your body parts should perish	તમે તમારા શરીરનો એક અંગ ખોઈ બેસશો
329	MAT	5	29	v1cn	figs-activepassive	καὶ μὴ ὅλον τὸ σῶμά σου βληθῇ εἰς Γέενναν	1	so that your whole body should not be thrown into hell
330	MAT	5	30	zx8x	figs-metonymy	εἰ ἡ δεξιά σου χεὶρ σκανδαλίζει σε	1	If your right hand causes you to stumble	આ ઉપનામમાં, હાથ એ સંપૂર્ણ વ્યક્તિની ક્રિયાઓને માટે વપરાય છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
331	MAT	5	30	hk9z	figs-idiom	ἡ δεξιά σου χεὶρ	1	your right hand
332	MAT	5	30	qs74	figs-hyperbole	ἔκκοψον αὐτὴν	1	cut it off	વ્યક્તિએ પોતાને પાપ કરતા રોકવા માટે જે કાંઈ કરવું પડે તે કરવા માટેની આ એક અતિશયોક્તિપૂર્ણ આજ્ઞા છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
333	MAT	5	31	fdr8			0	Connecting Statement:	ઈસુ કેવી રીતે જૂના કરારના નિયમને પરિપૂર્ણ કરવા આવ્યા છે તે વિશેનું શિક્ષણ આપવાનું જારી રાખે છે. અહીં ઈસુ છૂટાછેડાના વિષય પર શિક્ષણ આપવાની શરૂઆત કરે છે.
334	MAT	5	31	dh23	figs-activepassive	ἐρρέθη δέ	1	It was also said
335	MAT	5	31	quq9	figs-euphemism	ἀπολύσῃ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ	1	sends his wife away	છૂટાછેડા માટે આ એક સૌમ્યતા છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-euphemism]])
336	MAT	5	31	tp9l		δότω	1	let him give	તેણે આપવું જ જોઈએ
337	MAT	5	32	q6aq		ἐγὼ δὲ λέγω	1	But I say
338	MAT	5	32	j2aq		ποιεῖ αὐτὴν μοιχευθῆναι	1	makes her an adulteress
339	MAT	5	32	zai7	figs-activepassive	ἀπολελυμένην	1	her after she has been divorced
340	MAT	5	33	i5ak	figs-you		0	General Information:
341	MAT	5	33	dg2a			0	Connecting Statement:	ઈસુ કેવી રીતે જૂના કરારના નિયમને પરિપૂર્ણ કરવા આવ્યા છે તે વિશે શિક્ષણ આપવાનું જારી રાખે છે. અહીં ઈસુ સમ ખાવા વિશેના વિષય પર શિક્ષણ આપે છે.
342	MAT	5	33	vv1e		πάλιν ἠκούσατε	1	Again, you have heard	તમે પણ અથવા “તમે, અહીં બીજું ઉદાહરણ છે.”
343	MAT	5	33	fk86	figs-activepassive	ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις	1	it was said to those in ancient times
344	MAT	5	33	tk9y		οὐκ ἐπιορκήσεις, ἀποδώσεις δὲ τῷ Κυρίῳ τοὺς ὅρκους σου	1	Do not swear a false oath, but carry out your oaths to the Lord.	તમે કંઈક કરશો તે પ્રમાણેના સમ ખાધા પછી તે પ્રમાણે તમે કરો નહીં, તેવા સમ ખાશો નહીં. તેને બદલે પ્રભુની આગળ તમે જે સમ ખાધા છે તે પ્રમાણે કરો
345	MAT	5	34	mpk1		ἐγὼ δὲ λέγω	1	But I say
346	MAT	5	34	m2n6		μὴ ὀμόσαι ὅλως	1	swear not at all	કંઈ જ સમ ખાવા નહીં અથવા “કોઈપણ સોગંદ લેવા નહીં.”
347	MAT	5	34	u7su	figs-metaphor	θρόνος ἐστὶν τοῦ Θεοῦ	1	it is the throne of God
348	MAT	5	35	c8lx			0	Connecting Statement:	લોકોએ સમ ખાવા જોઈએ નહીં તે વિશેના કલમ 34ના શબ્દોને અહીં ઈસુ પૂર્ણ કરે છે.
349	MAT	5	35	v2hf		μήτε ἐν τῇ γῇ…πόλις ἐστὶν τοῦ μεγάλου Βασιλέως	1	nor by the earth ... it is the city of the great King	અહીં ઈસુ કહેવા માંગે છે કે જ્યારે લોકો વચન આપે છે અથવા જ્યારે તેઓ કહે છે કે કંઈક સાચું છે, ત્યારે તેઓએ તે કોઈપણ બાબત વિશે સમ ખાવા નહીં. કેટલાક લોકો એવું શીખવતા હતા કે ઈશ્વરના સમ દ્વારા બંધાયેલ વ્યક્તિએ તેના સમ પ્રમાણે કરવું જ પડશે, પરંતુ બીજા કોઈ સમ જેમ કે આકાશ અને પૃથ્વીના સમ લીધા પછી વ્યક્તિ જો તે પ્રમાણે વર્તાતો નથી તો તે ઓછું હાનિકારક છે. ઈસુ કહે છે કે આકાશ, પૃથ્વી અને યરૂશાલેમના સોગંદ તે ઈશ્વરના સોગંદ જેટલી જ ગંભીર બાબત છે કારણ કે તે સર્વ ઈશ્વરની રચના છે.
350	MAT	5	35	e7z8	figs-metaphor	ὑποπόδιόν ἐστιν τῶν ποδῶν αὐτοῦ	1	it is the footstool for his feet
351	MAT	5	35	e6zn		ὅτι πόλις ἐστὶν τοῦ μεγάλου Βασιλέως	1	for it is the city of the great King	માટે તે ઈશ્વરનું, મહાન રાજાનું નગર છે
352	MAT	5	36	kr2d			0	General Information:	ઈસુએ તેમના સાંભળનારાઓને કહ્યું કે ઈશ્વરનું સિંહાસન, પાયાસન અને પૃથ્વીના સોગન લેવા નહીં. અહીં તેઓ(ઈસુ) કહે છે કે તેઓએ પોતાના માથાના સમ પણ લેવા નહીં. .
353	MAT	5	36	l9c8	figs-you	σου	1	your	ઈસુ લોકોના સમૂહ સાથે વાત કરે છે કે તેઓએ વ્યક્તિ તરીકે શું કરવું જોઈએ અને શું ન કરવું જોઈએ. આ શબ્દોની ઘટનાઓ એકવચન છે, પરંતુ તમારે તેનો અનુવાદ કદાચ બહુવચન તરીકે કરવો પડે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
354	MAT	5	36	z5vu		ὀμόσῃς	1	swear	આ અર્થ સમ ન લેવા વિશે છે. તમે [માથ્થી 5:34] (../05/34.md)માં આનો અનુવાદ કેવી રીતે કર્યો છે તે જુઓ.
355	MAT	5	37	tke6		ἔστω…ὁ λόγος ὑμῶν, ναὶ ναί, οὒ οὔ	1	let your speech be 'Yes, yes,' or 'No, no.'	જો તમારો અર્થ ‘હા’ છે તો ‘હા’ કહો, અને જો તમારો અર્થ ‘ના’ છે તો ‘ના’ કહો.
356	MAT	5	38	quy6	figs-you		0	General Information:
357	MAT	5	38	s39u			0	Connecting Statement:	ઈસુ કેવી રીતે જૂના કરારના નિયમને પરિપૂર્ણ કરવા આવ્યા છે તે શીખવવાનું જારી રાખે છે. અહીં ઈસુ કોઈ શત્રુ સામે બદલો લેવા સબંધીના શિક્ષણની શરૂઆત કરે છે.
358	MAT	5	38	zar1	figs-activepassive	ὅτι ἐρρέθη	1	that it was said
359	MAT	5	38	w53l		ὀφθαλμὸν ἀντὶ ὀφθαλμοῦ καὶ ὀδόντα ἀντὶ ὀδόντος	1	eye for an eye, and a tooth for a tooth	ઈજા પામનાર વ્યક્તિને મૂસાના નિયમ મુજબ છૂટ હતી કે તે તેને ઈજા કરનારને તેની ઈજાના પ્રમાણમાં હાની પહોચાડી શકે, પણ તેનાથી વધારે ઈજા પહોંચાડી શકે નહીં.
360	MAT	5	39	x2y9		ἐγὼ δὲ λέγω	1	But I say
361	MAT	5	39	qrx1		τῷ πονηρῷ	1	the evil person	દુષ્ટ માણસ અથવા “કોઈ જે તમને નુકસાન પહોંચાડે છે”
362	MAT	5	39	ec5y		ῥαπίζει…τὴν δεξιὰν σιαγόνα	1	strikes ... your right cheek	માણસના ગાલ પર તમાચો મારવો તે ઈસુની સંસ્કૃતિમાં અપમાન ગણાતું હતું. આંખ અને હાથની જેમ, જમણો ગાલ વધારે મહત્વનો છે, અને તે ગાલ પર તમાચો મારવો તે ભયંકર અપમાન ગણાતું હતું.
363	MAT	5	39	d5xg		ῥαπίζει	1	strikes	ઉલટા હાથથી મારવું/ખુલ્લા હાથની પાછળની બાજુએથી મારવું
364	MAT	5	39	wz54		στρέψον αὐτῷ καὶ τὴν ἄλλην	1	turn to him the other also	તેને તમારા બીજા ગાલ પર પણ મારવા દે
365	MAT	5	40	gr2x	figs-you		0	General Information:
366	MAT	5	40	t9f4		τὸν χιτῶνά…ἱμάτιον	1	coat ... cloak
367	MAT	5	40	p5m2		ἄφες αὐτῷ καὶ τὸ ἱμάτιον	1	let that person also have	તેને પણ તે વ્યક્તિને આપી દે
368	MAT	5	41	i867	figs-explicit	ὅστις	1	Whoever	જે કોઈ. સંદર્ભ સૂચવે છે કે ઈસુ અહીં રોમન સૈનિક વિશે વાત કરી રહ્યા છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
369	MAT	5	41	i86s		μίλιον ἕν	1	one mile
370	MAT	5	41	n8r4		μετ’ αὐτοῦ	1	with him	તમને જવા માટે ફરજ પાડે છે, આ તેનો ઉલ્લેખ કરે છે.
371	MAT	5	41	zv6i		ὕπαγε μετ’ αὐτοῦ δύο	1	go with him two
372	MAT	5	42	pe6x		μὴ ἀποστραφῇς	1	do not turn away
373	MAT	5	43	cyz3	figs-you		0	General Information:
374	MAT	5	43	xf8l			0	Connecting Statement:	ઈસુ જૂના કરારના નિયમને પરિપૂર્ણ કરવા આવ્યા છે તે વિશેનું શિક્ષણ આપવાનું જારી રાખે છે. અહીં ઈસુ વૈરીઓ પર પ્રેમ કરવા વિશે કહેવાની શરૂઆત કરે છે.
375	MAT	5	43	fp6x	figs-activepassive	ὅτι ἐρρέθη	1	that it was said
376	MAT	5	43	tqj3	figs-genericnoun	τὸν πλησίον σου	1	your neighbor
377	MAT	5	44	f9lp		ἐγὼ δὲ λέγω	1	But I say
378	MAT	5	45	my3d		γένησθε υἱοὶ τοῦ Πατρὸς ὑμῶν	1	you may be sons of your Father
379	MAT	5	45	jzu9	guidelines-sonofgodprinciples	Πατρὸς	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
380	MAT	5	46	g5t7	figs-you		0	General Information:
381	MAT	5	46	sf7k			0	Connecting Statement:	ઈસુ કેવી રીતે જૂના કરારના નિયમોને પરિપૂર્ણ કરવા આવ્યા છે તે વિશેના શિક્ષણનું સમાપન કરે છે. આ ભાગની શરૂઆત માથ્થી5:17થી થઇ હતી.
382	MAT	5	46	se4k	figs-rquestion	τίνα μισθὸν ἔχετε?	1	what reward do you get?
383	MAT	5	46	cb77	figs-rquestion	οὐχὶ καὶ οἱ τελῶναι τὸ αὐτὸ ποιοῦσιν?	1	Do not even the tax collectors do the same thing?
384	MAT	5	47	ba6e	figs-rquestion	τί περισσὸν ποιεῖτε?	1	what do you do more than others?
385	MAT	5	47	ben5		ἀσπάσησθε	1	you greet	સાભળનારાની સુખાકારીની ઇચ્છા દર્શાવવા માટે આ એક સામાન્ય શબ્દ છે.
386	MAT	5	47	elw9	figs-rquestion	οὐχὶ καὶ οἱ ἐθνικοὶ τὸ αὐτὸ ποιοῦσιν?	1	Do not even the Gentiles do the same thing?
387	MAT	5	48	l6pa	guidelines-sonofgodprinciples	Πατὴρ	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
388	MAT	6	intro	jrj2			0		માથ્થી 06 સામાન્ય નોંધો માળખું અને બંધારણ “પહાડ પરના ઉપદેશ” તરીકે પ્રચલિત ઈસુના વિસ્તૃત શિક્ષણને માથ્થી 6 અધ્યાય જારી રાખે છે. તમે 6:9-11 માંની પ્રાર્થનાને પૃષ્ઠની જમણી બાજુએ ઉપર નોંધીને તેને બાકીના લખાણ કરતાં અલગ દર્શાવી શકો છો.. આ ઉપદેશમાં ઈસુ વિવિધ વિષયો પર શિક્ષણ આપે છે, તેથી જ્યાં પણ ઈસુના શિક્ષણનો વિષય બદલાય ત્યાં તમે એક પંક્તિની જગ્યા રાખી વાચકને વિષય પરિવર્તન સમજવામાં સહાય કરી શકો છો.
389	MAT	6	1	zvn1	figs-you		0	General Information:
390	MAT	6	1	at4q			0	Connecting Statement:	માથ્થી 5: 3થી શરુ થયેલ પહાડ પરનો ઉપદેશ જે ઈસુ તેમના શિષ્યો સમક્ષ રજૂ કરી રહ્યા છે તે અહીં જારી રહે છે. આ વિભાગમાં, ઈસુ દાન આપવાના, પ્રાર્થના, અને ઉપવાસના “ન્યાયીપણાના કાર્યો” ને સંબોધિત કરે છે.
391	MAT	6	1	bgc7	figs-explicit	ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, πρὸς τὸ θεαθῆναι αὐτοῖς	1	before people to be seen by them
392	MAT	6	1	juj5	guidelines-sonofgodprinciples	τῷ Πατρὶ	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
393	MAT	6	2	d8kw	figs-metaphor	μὴ σαλπίσῃς ἔμπροσθέν σου	1	do not sound a trumpet before yourself
394	MAT	6	2	dk6u		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. આ વાક્ય, હવે પછી ઈસુ જે કહેવાના છે તેના પર ભાર મૂકે છે.
395	MAT	6	3	z4c1	figs-you		0	General Information:
396	MAT	6	3	te4n			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યોને દાન વિશે શિક્ષણ આપવાનું જારી રાખે છે.
397	MAT	6	3	vca2	figs-metaphor	μὴ γνώτω ἡ ἀριστερά σου τί ποιεῖ ἡ δεξιά σου	1	do not let your left hand know what your right hand is doing	આ રૂપક, સંપૂર્ણ ગુપ્તતાને દર્શાવે છે. સામાન્ય રીતે જેમ બંને હાથ એકસાથે કાર્ય કરે છે અને દરેક સમયે એક હાથને બીજા હાથના કાર્યની ખબર હોય છે તેમ તમારા વિશે બધું જાણતા તમારા સૌથી નજદીકી લોકોને પણ તમારે જાણ થવા દેવી નહીં કે તમે ગરીબોને દાન ક્યારે આપો છો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
398	MAT	6	4	h4we	figs-activepassive	ᾖ σου ἡ ἐλεημοσύνη ἐν τῷ κρυπτῷ	1	your gift may be given in secret
399	MAT	6	5	m54u	figs-you		0	General Information:
400	MAT	6	5	a7z4			0	Connecting Statement:	ઈસુ પ્રાર્થના વિશે શિક્ષણ આપવાની શરૂઆત કરે છે.
401	MAT	6	5	e12v	figs-explicit	ὅπως φανῶσιν τοῖς ἀνθρώποις	1	so that they may be seen by people
402	MAT	6	5	z3h6		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. આ વાક્ય, હવે પછી ઈસુ જે કહેવાના છે તેના પર ભાર મૂકે છે.
403	MAT	6	6	dqv4		εἴσελθε εἰς τὸ ταμεῖόν σου καὶ κλείσας τὴν θύραν σου	1	enter into your inner chamber, and having shut your door	ગુપ્ત સ્થાને જાવ અથવા “જ્યાં તમે એકલા હોઈ શકો ત્યાં જાઓ”
404	MAT	6	6	vdr7		τῷ Πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ	1	your Father who is in secret
405	MAT	6	6	kkn7	guidelines-sonofgodprinciples	τῷ Πατρί	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
406	MAT	6	6	eb6r		ὁ Πατήρ σου, ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ	1	your Father who sees in secret	અને ગુપ્તમાં તમે જે કરશો તે, તમને ગુપ્તમાં પણ જોનાર તમારા આકાશમાંના પિતા જોશે
407	MAT	6	7	d1t2		μὴ βατταλογήσητε	1	do not make useless repetitions
408	MAT	6	7	a8ai	figs-activepassive	εἰσακουσθήσονται	1	they will be heard
409	MAT	6	8	fr1d	figs-you		0	General Information:
410	MAT	6	8	nv9i	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατὴρ	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
411	MAT	6	9	ad6l		Πάτερ ἡμῶν, ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς	1	Our Father who is in heaven	પ્રાર્થનાની શરૂઆતમાં લોકોએ ઈશ્વરને સંબોધન કેવી રીતે કરવું તે વિશે ઈસુ લોકોને શીખવે છે.
412	MAT	6	9	mq4x	figs-metonymy	ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σου	1	may your name be honored as holy
413	MAT	6	10	n67c	figs-metonymy	ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου	1	May your kingdom come
414	MAT	6	10	pdc5	figs-activepassive	γενηθήτω τὸ θέλημά σου, ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς	1	May your will be done on earth as it is in heaven
415	MAT	6	11	njr9	figs-exclusive		0	General Information:
416	MAT	6	11	dft8	figs-synecdoche	τὸν ἄρτον…τὸν ἐπιούσιον	1	daily bread	અહીં “રોટલી” એ સામાન્ય રીતે ખોરાકનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
417	MAT	6	12	yi9s	figs-metaphor	τὰ ὀφειλήματα	1	debts	ઋણ એટલે એક વ્યક્તિનું બીજા વ્યક્તિ પ્રત્યે ઋણ ધરાવવું. આ પાપો માટેનું રૂપક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
418	MAT	6	12	i8fq	figs-metaphor	τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν	1	our debtors	ઋણી એક એવી વ્યક્તિ છે જે અન્ય વ્યક્તિ પ્રત્યે ઋણ ધરાવે છે. જેમણે આપણી વિરુદ્ધ પાપ કર્યું હોય તે લોકો માટેનું આ એક રૂપક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
419	MAT	6	13	l8u6	figs-abstractnouns	μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν	1	Do not bring us into temptation
420	MAT	6	14	ns3m	figs-you		0	General Information:
421	MAT	6	14	z79a	figs-abstractnouns	τὰ παραπτώματα αὐτῶν	1	their trespasses
422	MAT	6	14	v7ne	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατὴρ	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
423	MAT	6	15	pi3z	figs-abstractnouns	τοῖς ἀνθρώποις…τὰ παραπτώματα ὑμῶν	1	their trespasses ... your trespasses
424	MAT	6	16	j7xg	figs-you		0	General Information:
425	MAT	6	16	q19r			0	Connecting Statement:	ઈસુ ઉપવાસ વિશે શિક્ષણ આપવાની શરૂઆત કરે છે.
426	MAT	6	16	xv6b		ἀφανίζουσιν…τὰ πρόσωπα αὐτῶν	1	they disfigure their faces	ઢોંગી લોકો તેમના મોં ધોશે નહીં અથવા તેમના વાળને કાંસકો કરશે નહીં. તેઓએ આ હેતુપૂર્વક બીજાઓનું ધ્યાન દોરવા માટે કરે છે જેથી લોકો તેમને જુએ અને તેમના ઉપવાસ માટે તેમને માન આપે.
427	MAT	6	16	ix6h		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. આ વાક્ય, હવે પછી ઈસુ જે કહેવાના છે તેના પર ભાર મૂકે છે.
428	MAT	6	17	k283		ἄλειψαί σου τὴν κεφαλὴν	1	anoint your head
429	MAT	6	18	d27s		τῷ Πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυφαίῳ	1	your Father who is in secret
430	MAT	6	18	m56a	guidelines-sonofgodprinciples	τῷ Πατρί	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
431	MAT	6	18	tby8		ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυφαίῳ	1	who sees in secret	તમે જે ગુપ્તમાં કરો છો તેને જોનાર ઈશ્વર. તમે આનો અનુવાદ માથ્થી 6:6 માં કેવી રીતે કર્યો છે તે જુઓ.
432	MAT	6	19	afg9	figs-you		0	General Information:
433	MAT	6	19	z3jx			0	Connecting Statement:	ઈસુ સંપતિ અને ધન વિશે શિક્ષણ આપવાની શરૂઆત કરે છે.
434	MAT	6	19	tqp1		θησαυροὺς	1	treasures	સંપતિ, એવી વસ્તુ છે જેને લોકો વધારે મહત્વ આપે છે.
435	MAT	6	19	z9wd		ὅπου σὴς καὶ βρῶσις ἀφανίζει	1	where moth and rust destroy	જ્યાં કાટ અને કીડા ખજાનાનો નાશ કરે છે
436	MAT	6	19	tqc9		σὴς	1	moth	નાના, ઉડતા કીડા જે વસ્ત્રોઓનો નાશ કરે છે
437	MAT	6	19	enl6		βρῶσις	1	rust	અને ભૂરો પદાર્થ જે ધાતુ પર રચાય છે
438	MAT	6	20	v5tn	figs-metaphor	θησαυρίζετε…ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ	1	store up for yourselves treasures in heaven	આ એક રૂપક છે જેનો અર્થ કે પૃથ્વી પર સારી બાબતો કરો કે જેનો બદલો ઈશ્વર તમને આકાશમાં આપે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
439	MAT	6	21	b74q	figs-metonymy	ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία σου	1	there will your heart be also	અહીં “હ્રદય” એટલે વ્યક્તિના વિચારો અને રુચિ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
440	MAT	6	22	g215	figs-you		0	General Information:
441	MAT	6	22	sbl1	figs-metaphor	ὁ λύχνος τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός…φωτεινὸν ἔσται	1	The eye is the lamp of the body ... is filled with light
442	MAT	6	22	r4d1	figs-metaphor	ὁ λύχνος τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός	1	The eye is the lamp of the body
443	MAT	6	22	u47q		ὀφθαλμός	1	eye	તમારે આને બહુવચનમાં અનુવાદ કરવાનું થઈ શકે છે, “આંખો.”
444	MAT	6	23	dl86	figs-metaphor	ἐὰν δὲ ὁ ὀφθαλμός σου…ἐστίν τὸ σκότος πόσον	1	But if your eye ... how great is that darkness
445	MAT	6	23	p231	figs-metaphor	ἐὰν…ὁ ὀφθαλμός σου πονηρὸς ᾖ	1	if your eye is bad	આ જાદુનો ઉલ્લેખ કરતું નથી. યહૂદી લોકો હંમેશા આ પ્રકારના રૂપકનો ઉપયોગ લોભીનો ઉલ્લેખ કરવા માટે કરતા હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
446	MAT	6	23	n42m		εἰ…τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ σκότος, ἐστίν τὸ σκότος πόσον	1	if the light that is in you is actually darkness, how great is that darkness!	જે તમારા શરીરમાં પ્રકાશ આપવા માટે હોય પરંતુ જો તે અંધકાર ઉપજાવે તો તમારું શરીર સંપૂર્ણ અંધકારમાં છે.
447	MAT	6	24	ijn3	figs-parallelism	ἢ γὰρ τὸν ἕνα μισήσει καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει, ἢ ἑνὸς ἀνθέξεται καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει	1	for either he will hate the one and love the other, or else he will be devoted to one and despise the other	આ બંને શબ્દસમૂહોનો અર્થ મૂળભૂત રીતે એક જ વસ્તુ છે. તેઓ ભાર મૂકે છે કે એક વ્યક્તિ એક જ સમયે ઈશ્વર અને દ્રવ્ય બંનેને પ્રેમ કરી શકતો નથી અને સમર્પિત થઈ શકતો નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parallelism]])
448	MAT	6	24	zt2u		οὐ δύνασθε Θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ	1	You cannot serve God and wealth	તમે એક જ સમયે ઈશ્વર અને દ્રવ્યને પ્રેમ કરી શકતા નથી.
449	MAT	6	25	s5uy	figs-you		0	General Information:	અહીં “તમને” અને “તમારા” ઉદાહરણો બહુવચન છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
450	MAT	6	25	wcz4		λέγω ὑμῖν	1	I say to you	આ વાક્ય, હવે પછી ઈસુ જે કહેવાના છે તેના પર ભાર મૂકે છે.
451	MAT	6	25	xdu1		ὑμῖν	1	to you	ઈસુ લોકોના સમૂહ સાથે વાત કરે છે કે તેઓએ વ્યક્તિ તરીકે શું કરવું જોઈએ અને શું ન કરવું જોઈએ.
452	MAT	6	25	nt96	figs-rquestion	οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐστι τῆς τροφῆς, καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος?	1	is not life more than food, and the body more than clothes?
453	MAT	6	26	p11z		ἀποθήκας	1	barns	અનાજ સંગ્રહ કરવાનું સ્થાન
454	MAT	6	26	a9w6	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατὴρ	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
455	MAT	6	26	nbm5	figs-rquestion	οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν?	1	Are you not more valuable than they are?
456	MAT	6	27	cm6a	figs-you		0	General Information:
457	MAT	6	27	fr8g	figs-rquestion	τίς δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν δύναται προσθεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ πῆχυν ἕνα?	1	But which one of you by being anxious can add one cubit to his lifespan?
458	MAT	6	27	kub4	translate-bdistance	πῆχυν ἕνα	1	one cubit	ક્યુબિટ એ અડધા મીટર કરતાં પણ ઓછું માપ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-bdistance]])
459	MAT	6	28	erj8	figs-rquestion	περὶ ἐνδύματος τί μεριμνᾶτε?	1	Why are you anxious about clothing?
460	MAT	6	28	cs99		καταμάθετε	1	Think about	ધ્યાનમાં લેવું
461	MAT	6	28	him2	figs-personification	τὰ κρίνα…αὐξάνουσιν; οὐ κοπιῶσιν οὐδὲ νήθουσιν	1	the lilies ... They do not work, and they do not spin cloth	ઈસુ ખેતરનાં ફૂલઝાડો વિશે વાત એ રીતે કરે છે જાણે કે તે કપડાં પહેરેલાં લોકો હોય. ખેતરનાં ફૂલઝાડોને કપડાં પહેરાવવા એ સુંદર અને રંગબેરંગી ફૂલો ધરાવતા છોડ માટેનું રૂપક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-personification]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
462	MAT	6	28	t16l	translate-unknown	κρίνα	1	lilies	ખેતરનાં ફૂલઝાડ એક પ્રકારના જંગલી ફૂલનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-unknown]])
463	MAT	6	29	n75l	figs-personification	οὐδὲ Σολομὼν ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετο ὡς ἓν τούτων	1	not even Solomon ... was clothed like one of these	ઈસુ ખેતરનાં ફૂલઝાડો વિશે વાત એ રીતે કરે છે જાણે કે તે કપડાં પહેરેલાં લોકો હોય. ખેતરનાં ફૂલઝાડોને કપડાં પહેરાવવા એ સુંદર અને રંગબેરંગી ફૂલો ધરાવતા છોડવાઓ માટેનું રૂપક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-personification]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
464	MAT	6	29	np9e		λέγω…ὑμῖν	1	I say to you	આ વાક્ય, હવે પછી ઈસુ જે કહેવાના છે તેના પર ભાર મૂકે છે.
465	MAT	6	29	sqg8	figs-activepassive	περιεβάλετο ὡς ἓν τούτων	1	was clothed like one of these
466	MAT	6	30	z5lh	figs-personification	τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ…οὕτως	1	so clothes the grass in the fields	ઈસુ કમળ વિશે વાત કરવાનું ચાલુ રાખે છે કે જાણે કે તે કપડાં પહેરેલાં લોકો હોય. ખેતરનાં ફૂલઝાડોને કપડાં પહેરાવવા એ સુંદર અને રંગબેરંગી ફૂલો ધરાવતા છોડવાઓ માટેનું રૂપક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-personification]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
467	MAT	6	30	uf36		χόρτον	1	grass
468	MAT	6	30	m23l	figs-activepassive	εἰς κλίβανον βαλλόμενον	1	is thrown into the oven
469	MAT	6	30	cd8w	figs-rquestion	ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι?	1	will he not clothe you much more, you of little faith?
470	MAT	6	30	ic18		ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι	1	you of little faith	તમે કે જેઓ અલ્પવિશ્વાસ ધરાવો છો. ઈસુ લોકોને આ રીતે સંબોધે છે કારણ કે તેઓ કપડાં વિશે ચિંતિત છે જે દર્શાવે છે કે ઈશ્વરમાં તેઓનો વિશ્વાસ ખૂબ ઓછો છે.
471	MAT	6	31	jps3		οὖν	1	Therefore	આ સર્વને કારણે
472	MAT	6	31	pd6x	figs-synecdoche	τί περιβαλώμεθα	1	What will we wear
473	MAT	6	32	j77y		γὰρ ταῦτα τὰ ἔθνη ἐπιζητοῦσιν	1	For the Gentiles seek all these things	માટે વિદેશીઓ તેઓ શું ખાશે, પીશે અને પહેરશે તેના વિશે ચિંતા કરે છે
474	MAT	6	32	ecb9		οἶδεν…ὁ Πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρῄζετε τούτων	1	your heavenly Father knows that you need all of them	ઈસુ સૂચવે છે કે ઈશ્વર ચોક્કસાઈ રાખશે કે તેઓની પાયાની જરૂરિયાતો પૂરી પાડવામાં આવે.
475	MAT	6	32	unz1	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατὴρ	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
476	MAT	6	33	ep2c	figs-metonymy	ζητεῖτε…πρῶτον τὴν βασιλείαν καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ	1	seek first his kingdom and his righteousness
477	MAT	6	33	ak39	figs-activepassive	καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν	1	all these things will be given to you
478	MAT	6	34	qm2a		οὖν	1	Therefore	આ સર્વને કારણે
479	MAT	6	34	xdg7	figs-personification	ἡ…αὔριον μεριμνήσει ἑαυτῆς	1	tomorrow will be anxious for itself
480	MAT	7	intro	bz7e			0
481	MAT	7	1	jav3	figs-you		0	General Information:
482	MAT	7	1	f4fe			0	Connecting Statement:	પહાડ પરના આ ઉપદેશમાં, ઈસુ શિષ્યોને શિક્ષણ આપવાનું જારી રાખે છે, જે માથ્થી 5:3 માં શરૂ થયું હતું.
483	MAT	7	1	xk6w	figs-explicit	μὴ κρίνετε	1	Do not judge
484	MAT	7	1	bk8y	figs-activepassive	μὴ κριθῆτε	1	you will not be judged
485	MAT	7	2	f9nb		γὰρ	1	For	ખાતરી કરો કે વાચક સમજે કે 7: 2 માંનું નિવેદન, ઈસુએ જે 7: 1 માં કહ્યું તેના પર આધારીત છે.
486	MAT	7	2	kj24	figs-activepassive	ἐν ᾧ…κρίματι κρίνετε, κριθήσεσθε	1	with the judgment you judge, you will be judged
487	MAT	7	2	mt3d		ᾧ μέτρῳ	1	the measure	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) આ આપવામાં આવેલ સજાનું પ્રમાણ છે અથવા 2) ન્યાયને માટે આ ધોરણ ઉપયોગમાં લેવામાં આવે છે.
488	MAT	7	2	wgh2	figs-activepassive	μετρηθήσεται ὑμῖν	1	it will be measured out to you
489	MAT	7	3	hzb4			0	General Information:
490	MAT	7	3	em5r	figs-rquestion	τί δὲ βλέπεις τὸ κάρφος…τὴν δὲ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῷ δοκὸν οὐ κατανοεῖς?	1	Why do you look ... but you do not notice the log that is in your own eye?
491	MAT	7	3	ctb3	figs-metaphor	τὸ κάρφος τὸ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου	1	the tiny piece of straw that is in your brother's eye	આ એક રૂપક છે જે સાથી વિશ્વાસીની ઓછી ગંભીર ભૂલોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
492	MAT	7	3	r9jf		κάρφος	1	tiny piece of straw
493	MAT	7	3	d2qc		τοῦ ἀδελφοῦ	1	brother	7:3-5 માં “ભાઈ”ની સર્વ ઘટનાઓ સગા ભાઈ અથવા પાડોશીનો નહીં પરંતુ સાથી વિશ્વાસીનો ઉલ્લેખ કરે છે.
494	MAT	7	3	q1z4	figs-metaphor	τὴν…ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῷ δοκὸν	1	the log that is in your own eye	વ્યક્તિના સૌથી ગંભીર ભૂલો માટેનું આ એક રૂપક છે. એક ભારોટિયો વ્યક્તિની આંખમાં ખરેખર જઈ શકતો નથી. ઈસુ અતિશયોક્તિ દર્શાવી એ બાબત પર ભાર મૂકે છે કે વ્યક્તિએ અન્યની ઓછી ગંભીર ભૂલો સબંધી વ્યવહાર કરતાં પહેલાં પોતાની વધુ ગંભીર ભૂલો તરફ ધ્યાન આપવું જોઈએ. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
495	MAT	7	3	cgc6		δοκὸν	1	log	ભારોટિયો એટલે વૃક્ષનો સૌથી મોટો ભાગ કે જેને કોઈએ કાપી નાખ્યો છે.
496	MAT	7	4	k58h	figs-rquestion	ἢ πῶς ἐρεῖς…τῷ ὀφθαλμῷ σοῦ?	1	How can you say ... your own eye?
497	MAT	7	6	av85			0	General Information:
498	MAT	7	6	arm9	figs-metaphor	τοῖς κυσίν…τῶν χοίρων	1	dogs ... hogs	યહૂદીઓ આ પ્રાણીઓને ગંદા માનતા હતા, અને ઈશ્વરે યહૂદીઓને તેમને ન ખાવા માટે કહ્યું હતું. દુષ્ટ લોકો કે જેઓ પવિત્ર બાબતોને મહત્વ આપતાં નથી તેઓના ઉલ્લેખ માટે રૂપક તરીકે આ પ્રાણીઓના નામનો ઉપયોગ કરાયો છે. આ શબ્દોનો અનુવાદ શાબ્દિક રૂપે કરવો ઉત્તમ રહેશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
499	MAT	7	6	xy2e	figs-metaphor	τοὺς μαργαρίτας	1	pearls	આ ગોળ, કિંમતી પથ્થરો અથવા મણકાઓ સમાન છે. તેઓ સામાન્ય રીતે ઈશ્વરના જ્ઞાન અથવા કિંમતી વસ્તુઓ દર્શાવવા માટેના રૂપક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
500	MAT	7	6	vt72		καταπατήσουσιν	1	they may trample	ભૂંડો કદાચ કચડી નાંખે
501	MAT	7	6	y5mm		καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς	1	then turn and tear you to pieces	કૂતરાઓ પાછા વળી ફાડી નાંખે
502	MAT	7	7	j1qa	figs-you		0	General Information:
503	MAT	7	7	ut6i	figs-metaphor	αἰτεῖτε…ζητεῖτε…κρούετε	1	Ask ... Seek ... Knock	આ રૂપકો, ઈશ્વરને પ્રાર્થના કરવા માટેના છે. ક્રિયાપદનું સ્વરૂપ બતાવે છે કે આપણને જવાબ મળે નહીં ત્યાં સુધી આપણે પ્રાર્થના કરવાનું જારી રાખવું જોઈએ. જો તમારી ભાષામાં કંઈક કરવાનું જારી રાખવા માટેના સ્વરૂપ હોય, તો તેનો ઉપયોગ અહીં કરો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
504	MAT	7	7	fh57		αἰτεῖτε	1	Ask	કોઈની પાસેથી વસ્તુઓની વિનંતી કરો, આ કિસ્સામાં ઈશ્વરને
505	MAT	7	7	tv49	figs-activepassive	δοθήσεται ὑμῖν	1	it will be given to you
506	MAT	7	7	cs5b		ζητεῖτε	1	Seek	કોઈની તરફ જુઓ, આ કિસ્સામાં ઈશ્વરની તરફ જુઓ
507	MAT	7	7	rt8g		κρούετε	1	Knock
508	MAT	7	7	zxs3	figs-activepassive	ἀνοιγήσεται ὑμῖν	1	it will be opened to you	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈશ્વર તમારા માટે દરવાજો ઉઘાડશે.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
509	MAT	7	9	mq14	figs-rquestion	ἢ τίς ἐστιν ἐξ ὑμῶν ἄνθρωπος…μὴ λίθον ἐπιδώσει αὐτῷ?	1	Or what man is there among you ... but he will give him a stone?
510	MAT	7	9	n5s1	figs-synecdoche	ἄρτον	1	a loaf of bread	સામાન્ય રીતે આ ખોરાકનો ઉલ્લેખ કરે છે, વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “થોડો ખોરાક” (જુઓ:[[rc://gu/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
511	MAT	7	9	cq8h		λίθον	1	stone	આ નામનું ભાષાંતર શબ્દશઃ થવું જોઈએ.
512	MAT	7	10	ht1m		ἰχθὺν…ὄφι	1	fish ... snake	આ નામોનું ભાષાંતર શબ્દશઃ થવું જોઈએ.
513	MAT	7	10	y9q5	figs-rquestion	ἢ καὶ ἰχθὺν αἰτήσει, μὴ ὄφιν ἐπιδώσει αὐτῷ?	1	Or he will also ask for a fish, but he will give him a snake?
514	MAT	7	11	h3k6	figs-you		0	General Information:
515	MAT	7	11	pk31	figs-rquestion	πόσῳ μᾶλλον ὁ Πατὴρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς δώσει…αὐτόν?	1	how much more will your Father in heaven give ... him?
516	MAT	7	11	z8zr	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατὴρ	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
517	MAT	7	12	wr93		ὅσα ἐὰν θέλητε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι	1	whatever you would want that people would do to yo	જે જે તમે ચાહો છો કે બીજા માણસ તમારી પ્રત્યે કરે
518	MAT	7	12	b1x2	figs-metonymy	οὗτος γάρ ἐστιν ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται	1	for this is the law and the prophets
519	MAT	7	13	uhb3			0	General Information:	વિનાશના પહોળા દરવાજાથી ચાલવાની છબી અથવા જીવનના સાંકડા દરવાજાથી ચાલવાની છબી, લોકોની જીવન જીવવાની રીતો અને તેના પરિણામોનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. જ્યારે તમે અનુવાદ કરો, ત્યારે બંને દરવાજાઓ અને તેના માર્ગો પર ભાર મૂકવા માટે “પહોળા” અને “વિશાળ” શબ્દો માટે યોગ્ય શબ્દોનો ઉપયોગ કરો જે “સાંકડા” શબ્દથી વધુમાં વધુ વિરોધાભાસ દર્શાવતા હોય.
520	MAT	7	13	dgr2	figs-metaphor	εἰσέλθατε διὰ τῆς στενῆς πύλης…πολλοί εἰσιν οἱ εἰσερχόμενοι δι’ αὐτῆς	1	Enter through the narrow gate ... there are many people who go through it	એક માર્ગ પર મુસાફરી કરી એક દરવાજા દ્વારા એક રાજ્યમાં પ્રવેશ કરતા લોકોનું આ એક ચિત્ર છે. એક રાજ્યમાં પ્રવેશ પામવો સરળ છે; પણ બીજા રાજ્યમાં પ્રવેશ પામવો મુશ્કેલ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
521	MAT	7	13	j8xn		εἰσέλθατε διὰ τῆς στενῆς πύλης	1	Enter through the narrow gate	તમારે આને કલમ 14 ના અંત ભાગમાં ખસેડવાની જરૂર પડી શકે છે. “તેથી, સાંકડે માર્ગેથી અંદર પ્રવેશ કરો.”
522	MAT	7	13	y9ru		τῆς…πύλης…ἡ ὁδὸς	1	the gate ... the way
523	MAT	7	13	zv24	figs-abstractnouns	εἰς τὴν ἀπώλειαν	1	to destruction
524	MAT	7	14	x8u9			0	Connecting Statement:	એક માર્ગ અથવા તો બીજા માર્ગની પસંદગી કરવાના હોય તે રીતે જીવન જીવતા લોકો વિશે વાત કરવાનું ઈસુ જારી રાખે છે.
525	MAT	7	14	wlr9	figs-abstractnouns	εἰς τὴν ζωήν	1	to life
526	MAT	7	15	s91c		προσέχετε ἀπὸ	1	Beware of	તેની વિરુદ્ધ સાવધ રહો
527	MAT	7	15	lj5v	figs-metaphor	οἵτινες ἔρχονται πρὸς ὑμᾶς ἐν ἐνδύμασι προβάτων, ἔσωθεν δέ εἰσιν λύκοι ἅρπαγες	1	who come to you in sheep's clothing but are truly ravenous wolves	આ રૂપકનો અર્થ એ છે કે ખોટા પ્રબોધકો ઢોંગ કરે છે કે તેઓ સારા છે અને લોકોને મદદ કરવા માંગે છે, પરંતુ તેઓ ખરેખર દુષ્ટ છે અને લોકોને નુકસાન પહોંચાડશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
528	MAT	7	16	pul5	figs-metaphor	ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθε αὐτούς	1	By their fruits you will know them
529	MAT	7	16	nve4	figs-rquestion	μήτι συλλέγουσιν…ἢ ἀπὸ τριβόλων σῦκα?	1	People do not gather ... or figs from thistles, do they?
530	MAT	7	17	a9tn	figs-metaphor	πᾶν δένδρον ἀγαθὸν καρποὺς καλοὺς ποιεῖ	1	every good tree produces good fruit	સારા કાર્યો અથવા સારા શબ્દો ઉપજાવનાર સારા પ્રબોધકોનો ઉલ્લેખ કરવા માટે ઈસુ ફળના રૂપકનો ઉપયોગ કરવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
531	MAT	7	17	f5l3	figs-metaphor	τὸ…σαπρὸν δένδρον καρποὺς πονηροὺς ποιεῖ	1	the bad tree produces bad fruit	દુષ્ટ કાર્યો ઉત્પન્ન કરનાર ખરાબ પ્રબોધકોનો ઉલ્લેખ કરવા માટે ઈસુ ફળના રૂપકનો ઉપયોગ કરવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
532	MAT	7	19	aeg4	figs-metaphor	πᾶν δένδρον μὴ ποιοῦν καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται	1	Every tree that does not produce good fruit is cut down and thrown into the fire	જૂઠાં પ્રબોધકોનો ઉલ્લેખ કરવા માટે ઈસુ ફળ ઉપજાવતા વૃક્ષોનો ઉપયોગ કરવાનું જારી રાખે છે. અહીં, ઈસુ જણાવે છે કે ખરાબ વૃક્ષોનું શું થશે. એ સૂચિત છે કે ખોટા પ્રબોધકો સાથે ખરાબ વૃક્ષોની જેમ જ થશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
533	MAT	7	19	g7fs	figs-activepassive	ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται	1	is cut down and thrown into the fire	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “લોકો કાપી નાંખશે અને સળગાવશે.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
534	MAT	7	20	x87m	figs-metaphor	ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθε αὐτούς	1	you will recognize them by their fruits
535	MAT	7	21	rj2v	figs-metonymy	εἰσελεύσεται εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν	1	will enter into the kingdom of heaven
536	MAT	7	21	rq5h		ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς	1	those who do the will of my Father who is in heaven	જેઓ મારા આકાશમાંના પિતાની ઇચ્છા પ્રમાણે કરે છે
537	MAT	7	21	c6yz	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
538	MAT	7	22	mp6e	figs-explicit	ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ	1	in that day
539	MAT	7	22	m9py	figs-rquestion	ἐπροφητεύσαμεν…δαιμόνια ἐξεβάλομεν…δυνάμεις πολλὰς ἐποιήσαμεν?	1	did we not prophesy ... drive out demons ... do many mighty deeds?
540	MAT	7	22	t5j7	figs-exclusive	ἐπροφητεύσαμεν	1	did we ... prophesy	અહીં “અમે” શબ્દ ઈસુનો સમાવેશ કરતો નથી (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-exclusive]])
541	MAT	7	22	hg17	figs-metonymy	τῷ σῷ ὀνόματι	1	in your name
542	MAT	7	22	p67f		δυνάμεις	1	mighty deeds	ચમત્કારો
543	MAT	7	23	d4y5	figs-idiom	οὐδέποτε ἔγνων ὑμᾶς	1	I never knew you
544	MAT	7	24	fg9k		οὖν	1	Therefore	તે કારણ માટે
545	MAT	7	24	hbd7	figs-metonymy	μου τοὺς λόγους τούτους	1	these words of mine	ઈસુ જે કહે છે તેનો ઉલ્લેખ અહીં “શબ્દો” કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
546	MAT	7	24	qjh9	figs-simile	ὁμοιωθήσεται ἀνδρὶ φρονίμῳ, ὅστις ᾠκοδόμησεν αὐτοῦ τὴν οἰκίαν ἐπὶ τὴν πέτραν	1	will be like a wise man who built his house upon a rock	તેમના વચનોનું પાલન કરતા લોકોની સરખામણી ઈસુ એવા વ્યક્તિ સાથે કરે છે જે પોતાના ઘરનું નિર્માણ એવી જગ્યાએ કરે છે જ્યાં કંઈપણ નુકસાન પહોંચાડી શકે તેમ નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
547	MAT	7	24	dy1f		πέτραν	1	rock	આ ભૂમિ ઉપરનો કોઈ મોટો પથ્થર કે શિલાખંડ નહીં પરંતુ જમીન અને માટીની નીચેનો આધારભૂત ખડક છે.
548	MAT	7	25	bv81	figs-activepassive	τεθεμελίωτο	1	it was built	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તેણે તે બાંધ્યું” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
549	MAT	7	26	asf4			0	Connecting Statement:	અહીં ઈસુના પહાડ પરના ઉપદેશનો અંત આવે છે, જે માથ્થી 5:3થી શરૂ થયો હતો.
550	MAT	7	26	nw97	figs-simile	ὁμοιωθήσεται ἀνδρὶ μωρῷ, ὅστις ᾠκοδόμησεν αὐτοῦ τὴν οἰκίαν ἐπὶ τὴν ἄμμον	1	will be like a foolish man who built his house upon the sand	ઈસુ અગાઉની કલમની સમાનતામાં શિક્ષણ આપવાનું જારી રાખે છે. ઈસુ તેમના વચનોનું પાલન ન કરનાર લોકોની સરખામણી મૂર્ખ મકાન બાંધનાર સાથે કરે છે. ફક્ત મૂર્ખ જ રેતી પર બાંધકામ કરે છે જેને વરસાદ, પૂર અને વાવાઝોડાના સપાટા પાડી નાંખી શકે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
551	MAT	7	27	a7mj		ἔπεσεν	1	it fell	તમારી ભાષાના સર્વસામાન્ય શબ્દનો ઉપયોગ કરો જે દર્શાવે કે જ્યારે ઘર પડી જાય ત્યારે શું થાય છે.
552	MAT	7	27	k4hi		ἦν ἡ πτῶσις αὐτῆς μεγάλη	1	its destruction was complete	વરસાદ, પૂર અને વાવાઝોડાએ ઘરનો સંપૂર્ણ નાશ કર્યો.
553	MAT	7	28	jrh7	writing-endofstory		0	General Information:	ઈસુના પહાડ પરના ઉપદેશના શિક્ષણનો પ્રત્યુતર લોકોએ કેવી રીતે આપ્યો તેનું વર્ણન આ કલમો કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-endofstory]])
554	MAT	7	28	hu6z		καὶ ἐγένετο, ὅτε	1	It came about that when	ઈસુના પહાડ પરના શિક્ષણ પછી માથ્થીની સુવાર્તામાં આગળ જે બનવાનું છે તે તરફના બદલાવનો સંકેત આ શબ્દસમૂહ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ત્યારે” અથવા “પછી”
555	MAT	7	28	b321		ἐξεπλήσσοντο…ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ	1	were astonished by his teaching
556	MAT	8	intro	f33a			0		માથ્થી 08 સામાન્ય નોંધો માળખું અને બંધારણ આ અધ્યાયમાં નવા વિભાગની શરૂઆત થાય છે. આ અધ્યાયમાંના વિશિષ્ટ ખ્યાલો ચમત્કારો ચમત્કારો કરવા દ્વારા ઈસુએ દર્શાવ્યું કે પદાર્થો અને પરિબળો પર તેઓ(ઈસુ) જે નિયંત્રણ ધરાવે છે તેવું નિયંત્રણ અન્ય કોઈ ધરાવતું નથી. ઈસુએ એમ પણ દર્શાવ્યું કે તેમણે જે ચમત્કારો કર્યા તે સ્તુતિ કરવા યોગ્ય છે. (જુઓ: [[rc://gu/tw/dict/bible/kt/authority]])
557	MAT	8	1	qb1d	writing-newevent		0	General Information:	આ માથ્થીની સુવાર્તામાં એક નવા ભાગની શરૂઆત છે જે ઈસુ દ્વારા લોકોને સાજા કરવાના ઘણાં વૃતાંતોનો સમાવેશ કરે છે. આ વિષય-વસ્તુ માથ્થી 9:35થી જારી રહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-newevent]])
558	MAT	8	1	clf8		καταβάντος δὲ αὐτοῦ ἀπὸ τοῦ ὄρους, ἠκολούθησαν αὐτῷ ὄχλοι πολλοί	1	Now when Jesus had come down from the hill, large crowds followed him	ઈસુ પહાડ પરથી નીચે ઉતર્યા પછી, મોટી ભીડ તેમની પાછળ ચાલી. જે લોકો પહાડ પર તેમની સાથે હતા અને જે લોકો ન હતા તેવા બંને પ્રકારના લોકોનો સમાવેશ ભીડમાં થતો હતો.
559	MAT	8	2	vas8		ἰδοὺ	1	Behold	“જુઓ” શબ્દ માથ્થી રચીત સુવાર્તામાં નવા વ્યક્તિના પ્રવેશ વિશે જણાવે છે. તમારી ભાષામાં આ સૂચિત કરવાની કોઈ અલગ રીત હોઈ શકે છે.
560	MAT	8	2	q4x2		λεπρὸς	1	a leper	જે માણસ કોઢી હતો અથવા “જે માણસને ચામડીનો રોગ હતો”
561	MAT	8	2	n77q	translate-symaction	προσεκύνει αὐτῷ	1	bowed before him	ઈસુની સમક્ષ નમ્ર આદરની આ નિશાની છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-symaction]])
562	MAT	8	2	yc3f		ἐὰν θέλῃς	1	if you are willing	જો તમે ચાહતા હોય અથવા “જો તમારી ઇચ્છા હોય.” કોઢી જાણતો હતો કે ઈસુ પાસે સાજા કરવાનું સામર્થ્ય છે, પણ તે જાણતો ન હતો કે ઈસુ તેને સ્પર્શ કરશે.
563	MAT	8	2	yjn2	figs-idiom	δύνασαί με καθαρίσαι	1	you can make me clean
564	MAT	8	3	kg7e	figs-imperative	καθαρίσθητι	1	Be clean	આ પ્રમાણે કહીને, ઈસુએ તે માણસને સાજો કર્યો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-imperative]])
565	MAT	8	3	eht7		εὐθέως ἐκαθαρίσθη	1	Immediately he was cleansed	જે સમયે તે શુદ્ધ થયો હતો
566	MAT	8	3	lj1x	figs-activepassive	ἐκαθαρίσθη αὐτοῦ ἡ λέπρα	1	he was cleansed of his leprosy
567	MAT	8	4	gzy6		αὐτῷ	1	to him	ઈસુએ હમણાં જ જે વ્યક્તિને સાજો કર્યો હતો તેનો આ ઉલ્લેખ છે.
568	MAT	8	4	gt5s		ὅρα μηδενὶ εἴπῃς	1	See that you tell no one	કોઈને કંઈપણ કહીશ નહીં અથવા “મે તને સાજો કર્યો છે તેવું કોઈને કહેતો નહીં”
569	MAT	8	4	zi3a	figs-explicit	σεαυτὸν, δεῖξον τῷ ἱερεῖ	1	show yourself to the priest	યહૂદી નિયમશાસ્ત્રમાં જરૂરી છે કે તે વ્યક્તિ તેની સાજાપણું પામેલી ત્વચા યાજકને બતાવે, ત્યારપછી યાજક તેને કે તેણીને સમાજમાં પાછા ફરવાની, અન્ય લોકો સાથે રહેવા માટે અનુમતિ આપતા હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
570	MAT	8	4	tq9l	figs-explicit	προσένεγκον τὸ δῶρον ὃ προσέταξεν Μωϋσῆς, εἰς μαρτύριον αὐτοῖς	1	offer the gift that Moses commanded, for a testimony to them	મૂસાના નિયમ પ્રમાણે, કોઈ કોઢથી સાજો થાય તો તેને યાજકને આભારસ્તુતિનું અર્પણ આપવું જોઈએ. જ્યારે યાજક તેનું અર્પણ સ્વીકારે ત્યારે લોકો સમજી જતા હતા કે તે માણસ સંપૂર્ણપણે સાજો થઈ ગયો છે. કોઢમાંથી સાજાપણાંનું પ્રમાણ જ્યાં સુધી રજૂ કરવામાં આવે નહીં ત્યાં સુધી કોઢીએ સમાજ બહાર રહેવાનું હતું અને સમુદાયમાં રહેવા માટે તેના પર પ્રતિબંધિત રહેતો હતો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
571	MAT	8	4	rj8u	figs-pronouns	αὐτοῖς	1	to them	આ સંભવિત રીતે ઉલ્લેખ કરે છે: 1) યાજકોનો અથવા 2) સર્વ લોકોનો અથવા 3) ઈસુના ટીકાકારોનો. જો શક્ય હોય તો એવા સર્વનામનો ઉપયોગ કરો જે આ જૂથોમાંથી કોઈપણનો ઉલ્લેખ દર્શાવી શકે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-pronouns]])
572	MAT	8	5	sxz8			0	Connecting Statement:	અહીં દ્રશ્ય અલગ સમય અને સ્થાને સ્થાનાંતરિત થઇ જણાવે છે કે ઈસુ અન્ય વ્યક્તિને સાજાપણું આપે છે.
573	MAT	8	5	vzb9		προσῆλθεν αὐτῷ…παρακαλῶν αὐτὸν	1	came to him and asked him	અહીં “તેમની પાસે આવીને” ઈસુનો ઉલ્લેખ કરે છે.
574	MAT	8	6	cr8h		παραλυτικός	1	paralyzed	બીમારીને કારણે અથવા આઘાતના કારણે હલનચલન કરી શકતો ન હતો
575	MAT	8	7	b9br		λέγει αὐτῷ	1	Jesus said to him	ઈસુએ સૂબેદારને કહ્યું
576	MAT	8	7	r3sx		ἐγὼ ἐλθὼν, θεραπεύσω αὐτόν	1	I will come and heal him	હું તારા ઘરે આવીને તારા ચાકરને સાજો કરીશ
577	MAT	8	8	p7p4	figs-idiom	μου ὑπὸ τὴν στέγην	1	under my roof	આ રૂઢિપ્રયોગ ઘરની અંદરની વાત દર્શાવે છે . વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “મારા ઘરમાં” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
578	MAT	8	8	hig7	figs-metonymy	εἰπὲ λόγῳ	1	say the word	અહીં “શબ્દ” આજ્ઞા દર્શાવે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “આજ્ઞા આપો” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
579	MAT	8	8	rk1z	figs-activepassive	ἰαθήσεται	1	will be healed	આ સક્રિય વાક્યમાં દર્શાવી શકાય. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “સાજો થઈ જશે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
580	MAT	8	9	ds2m	figs-activepassive	ὑπὸ ἐξουσίαν, τασσόμενος	1	who is placed under authority	આ સક્રિય વાક્યમાં દર્શાવી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “જે અન્ય કોઈની સત્તા હેઠળ છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
581	MAT	8	9	da25	figs-idiom	ὑπὸ ἐξουσίαν…ὑπ’ ἐμαυτὸν	1	under authority ... under me	કોઈની “હેઠળ” હોવાનો અર્થ છે કે ઓછા મહત્વના હોવું અને કોઈ વધુ મહત્વ ધરાવતી વ્યક્તિની આજ્ઞાઓનું પાલન કરવું. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
582	MAT	8	10	rc1h		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. આ શબ્દસમૂહ ઈસુ આગળ શું કહેવાના છે તેના પર ભાર મૂકે છે.
583	MAT	8	10	c7y6	figs-explicit	παρ’ οὐδενὶ τοσαύτην πίστιν ἐν τῷ Ἰσραὴλ εὗρον	1	I have not found such great faith in anyone in Israel	ઈસુના સાંભળનારાઓએ વિચાર્યું હશે કે ઇઝરાએલમાંના યહૂદીઓ, જેઓ ઈશ્વરના બાળકો હોવાનો દાવો કરે છે, તેઓનો વિશ્વાસ અન્ય કોઈપણની તુલનામાં વધારે હશે. ઈસુ કહે છે કે તેઓનું વિચારવું ખોટું હતું અને સૂબેદારનો વિશ્વાસ વધુ મહાન હતો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
584	MAT	8	11	xee4	figs-you	ὑμῖν	1	you	અહીં “તમને” બહુવચન છે “જેઓ તેમનું અનુસરણ કરે છે” તેનો ઉલ્લેખ કરે છે. [માથ્થી 8:10] (../08/10.md) (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
585	MAT	8	11	mt2i	figs-merism	ἀπὸ ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν	1	from the east and the west
586	MAT	8	11	u4sj	figs-metonymy	ἀνακλιθήσονται	1	they will recline at table
587	MAT	8	11	qmc7	figs-metonymy	ἐν τῇ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	in the kingdom of heaven
588	MAT	8	12	ks3b	figs-activepassive	οἱ…υἱοὶ τῆς βασιλείας ἐκβληθήσονται	1	the sons of the kingdom will be thrown
589	MAT	8	12	aug7	figs-metonymy	οἱ δὲ υἱοὶ τῆς βασιλείας	1	the sons of the kingdom
590	MAT	8	12	liu4	figs-metonymy	τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον	1	the outer darkness
591	MAT	8	12	gww4	translate-symaction	ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων	1	weeping and grinding of teeth
592	MAT	8	13	ki92	figs-activepassive	γενηθήτω σοι	1	so may it be done for you	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તેમ હું તારા માટે કરીશ” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-symaction]])
593	MAT	8	13	sdn6	figs-activepassive	ἰάθη ὁ παῖς	1	the servant was healed	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈસુએ ચાકરને સાજો કર્યો.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
594	MAT	8	13	ln7p		ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ	1	at that very hour	ઈસુએ જે સમયે કહ્યું હતું તે જ સમયે ચાકર સાજો થયો.
595	MAT	8	14	s6g4			0	Connecting Statement:	અહીં દ્રશ્ય અલગ સમય અને સ્થાને સ્થાનાંતરિત થઇ જણાવે છે કે ઈસુ અન્ય વ્યક્તિને સાજાપણું આપે છે.
596	MAT	8	14	ja31		ἐλθὼν ὁ Ἰησοῦς	1	When Jesus had come	શિષ્યો કદાચ ઈસુ સાથે હતા, પરંતુ ઘટનાનું કેન્દ્ર ઈસુએ જે કહ્યું અને કર્યું તે છે, તેથી જો ખોટા અર્થ ટાળવાની જરૂર હોય તો જ શિષ્યોનો પરિચય આપો.
597	MAT	8	14	ynh8		τὴν πενθερὰν αὐτοῦ	1	Peter's mother-in-law	પિતરની પત્નીના મા
598	MAT	8	15	w7nh	figs-personification	ἀφῆκεν αὐτὴν ὁ πυρετός	1	the fever left her
599	MAT	8	15	r9lt		ἠγέρθη	1	she got up	ખાટલા પરથી ઉઠી
600	MAT	8	16	bpx7			0	General Information:	કલમ 17 માં, માથ્થીએ પ્રબોધક યશાયા એ કહ્યું હતું તેનો ઉલ્લેખ કરી બતાવ્યું કે ઈસુની સાજાપણાંની સેવા ભવિષ્યવાણીની પરિપૂર્ણતા હતી.
601	MAT	8	16	b7cx			0	Connecting Statement:	અહીં દ્રશ્ય મોડી સાંજના સમયે સ્થાનાંતરિત થઇ જણાવે છે કે ઈસુ ઘણાં લોકોને સાજા કરે છે અને ભૂતોને હાંકી કાઢે છે.
602	MAT	8	16	yv9y	figs-explicit	ὀψίας δὲ γενομένης	1	Now when evening had come
603	MAT	8	16	pwr4	figs-activepassive	δαιμονιζομένους πολλούς	1	many who were possessed by demons
604	MAT	8	16	f1cv	figs-metonymy	ἐξέβαλεν τὰ πνεύματα λόγῳ	1	He drove out the spirits with a word	અહીં “વચન” એ આદેશ માટે વપરાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તેમણે ભૂતોને નિકળી જવા આદેશ કર્યો.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
605	MAT	8	17	r3dc	figs-activepassive	πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ Ἠσαΐου τοῦ προφήτου	1	was fulfilled that which had been spoken by Isaiah the prophet
606	MAT	8	17	eyu9	figs-parallelism	τὰς ἀσθενείας ἡμῶν ἔλαβεν καὶ τὰς νόσους ἐβάστασεν	1	took our sickness and bore our diseases
607	MAT	8	18	h8bx			0	Connecting Statement:	અહીં દ્રશ્ય સ્થાનાંતરીત થાય છે અને કેટલાક લોકોને જેઓ તેમને અનુસરવા માગે છે તેઓના પ્રત્યેના ઈસુના પ્રતિસાદ વિશે કહે છે.
608	MAT	8	18	dqh1		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીં માથ્થી, તેના દ્વારા લેખિત સુવાર્તાના વૃતાંતમાં નવા ભાગની શરૂઆત કરે છે.
609	MAT	8	18	a2pn		ἐκέλευσεν	1	he gave instructions	ઈસુએ તેમના શિષ્યોને કહ્યું
610	MAT	8	19	g4rh		καὶ	1	Then	આનો અર્થ છે કે ઈસુ હોડીમાં બેસે તે પહેલાં ઈસુએ “સૂચનાઓ આપી”.
611	MAT	8	19	e1b7		ὅπου ἐὰν	1	wherever	કોઈ અન્ય સ્થળે
612	MAT	8	20	pqp6	writing-proverbs	αἱ ἀλώπεκες φωλεοὺς ἔχουσιν καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατασκηνώσεις	1	Foxes have holes, and the birds of the sky have nests	ઈસુ કહેવત દ્વારા જવાબ આપે છે. આનો અર્થ કે જંગલી પશુઓને પણ રહેવાને માટે સ્થાન હોય છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-proverbs]])
613	MAT	8	20	tp9s	translate-unknown	αἱ ἀλώπεκες	1	Foxes	શિયાળ, કૂતરા જેવું પ્રાણી છે. તેઓ માળામાં રહેતા પક્ષીઓ અને અન્ય નાના પ્રાણીઓને ખાય છે. જો તમારા વિસ્તારમાં શિયાળ વિશે જાણકારી ના હોય તો કૂતરા જેવા જીવો અથવા અન્ય રુવાંટીવાળા પ્રાણીઓ માટેના સર્વસામાન્ય શબ્દનો ઉપયોગ કરો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-unknown]])
614	MAT	8	20	rrb5		φωλεοὺς	1	holes	શિયાળ જમીનમાં રહેવા માટે દર બનાવે છે. જો તમે “શિયાળ”ના સ્થાને અન્ય પ્રાણીના નામનો ઉપયોગ કર્યો હોય તો તે પ્રાણીના રહેઠાણ માટે યોગ્ય શબ્દનો ઉપયોગ કરો.
615	MAT	8	20	qvm5	figs-123person	ὁ…Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ પોતાના વિશે વાત કરી રહ્યા છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
616	MAT	8	20	yl4s	figs-idiom	οὐκ ἔχει ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ	1	has no place to lay his head
617	MAT	8	21	hlx9		ἐπίτρεψόν μοι πρῶτον ἀπελθεῖν καὶ θάψαι τὸν πατέρα μου	1	allow me first to go and bury my father	તે સ્પષ્ટ નથી કે માણસના પિતાનું અવસાન થયું છે અને હવે તે તેને તરત જ દફનાવશે, અથવા તો તેના પિતાનું મૃત્યુ થાય ત્યાં સુધી વ્યક્તિ તેના પિતા સાથે રહેવા માંગે છે કે જેથી તેના પિતાના મૃત્યું પછી તે તેને દફનાવી શકે. મુખ્ય મુદ્દો એ છે કે તે માણસ ઈસુને અનુસરતા પહેલા કંઈક બીજું જ કરવા માંગે છે.
618	MAT	8	22	h7fb	figs-metaphor	ἄφες τοὺς νεκροὺς θάψαι τοὺς ἑαυτῶν νεκρούς	1	leave the dead to bury their own dead
619	MAT	8	23	us1s			0	Connecting Statement:	અહીં દ્રશ્ય સ્થાનાંતરીત થઇ તે વૃતાંતનું વર્ણન કરે છે જેમાં, ઈસુ અને તેમના શિષ્યોની ગાલીલ સમુદ્રી મુસાફરી દરમ્યાન ઈસુ સમુદ્રી તોફાનને શાંત કરે છે.
620	MAT	8	23	e8k1		καὶ ἐμβάντι αὐτῷ εἰς πλοῖον	1	When he had entered into a boat	નાવમાં બેસી ગયા
621	MAT	8	23	sl7v		ἠκολούθησαν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ	1	his disciples followed him	જેમ તમે માથ્થી 8:21-22 માં “શિષ્ય” અને “અનુસરતા” માટે જે શબ્દોનો ઉપયોગ કર્યો તેનો ઉપયોગ કરવાનો પ્રયત્ન કરો.
622	MAT	8	24	j55j		ἰδοὺ	1	Behold
623	MAT	8	24	x7k1	figs-activepassive	σεισμὸς μέγας ἐγένετο ἐν τῇ θαλάσσῃ	1	there arose a great storm on the sea	આ સક્રિય સ્વરૂપમાં દર્શાવી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “સમુદ્રમાં ભારે તોફાન આવ્યું” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
624	MAT	8	24	m6w8	figs-activepassive	ὥστε τὸ πλοῖον καλύπτεσθαι ὑπὸ τῶν κυμάτων	1	so that the boat was covered with the waves	આ સક્રિય સ્વરૂપમાં દર્શાવી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “મોજાંઓએ નાવને ઢાંકી દીધી” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
625	MAT	8	25	k2hd		ἤγειραν αὐτὸν λέγοντες, Κύριε, σῶσον	1
626	MAT	8	25	b2wh	figs-inclusive	σῶσον…ἀπολλύμεθα	1	Save us ... we are about to die	જો તમારે આ શબ્દને વ્યાપક કે વિશિષ્ટ રીતે અનુવાદ કરવું હોય તો કરી શકો છો જેમાં વ્યાપક શ્રેષ્ઠ છે. શિષ્યોનો અર્થ સંભવતઃ છે કે તેઓ ઇચ્છતા હતા કે ઈસુ પોતાને તથા શિષ્યોને ડૂબી જવાથી બચાવી લે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-inclusive]])
627	MAT	8	25	xf5d		ἀπολλύμεθα	1	we are about to die	અમે મરી રહ્યા છીએ
628	MAT	8	26	jmt8		αὐτοῖς	1	to them	શિષ્યોને
629	MAT	8	26	g8p7	figs-rquestion	τί δειλοί ἐστε, ὀλιγόπιστοι	1	Why are you afraid, you of little faith?
630	MAT	8	26	r5ve		ὀλιγόπιστοι	1	you of little faith	તમે ઓ અલ્પવિશ્વાસીઓ. ઈસુ તેમના શિષ્યોને આ રીતે સંબોધે છે કેમ કે તોફાન વિશેની શિષ્યોની ચિંતા દર્શાવે છે કે ઈસુ તે તોફાન પર નિયંત્રણ કરી શકશે કે કેમ તે વિશે તેઓ(શિષ્યો)માં અલ્પવિશ્વાસ હતો. તમે આનો અનુવાદ માથ્થી 6:30માં કેવી રીતે કર્યો છે તે જુઓ.
631	MAT	8	27	u2qh	figs-rquestion	ποταπός ἐστιν οὗτος, ὅτι καὶ οἱ ἄνεμοι καὶ ἡ θάλασσα αὐτῷ ὑπακούουσιν	1	What sort of man is this, that even the winds and the sea obey him?
632	MAT	8	27	k5mk	figs-personification	καὶ οἱ ἄνεμοι καὶ ἡ θάλασσα αὐτῷ ὑπακούουσιν	1	even the winds and the sea obey him	લોકો અથવા પ્રાણી માટે આજ્ઞાનું પાલન કરવું અથવા આજ્ઞાનો અનાદર કરવું એ આશ્ચર્યજનક નથી, પરંતુ પવન અને પાણી આજ્ઞા માને તે ખૂબ આશ્ચર્યજનક છે. આ વ્યક્તિત્વ કુદરતી તત્વોનું વર્ણન એ રીતે કરે છે જાણે કે તે તત્વો માણસની જેમ સાંભળવા અને જવાબ આપવા સક્ષમ હોય. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-personification]])
633	MAT	8	28	g6mr			0	Connecting Statement:	અહીં લેખક, ઈસુ લોકોને સાજાપણું આપે છે તે વિષય-વસ્તુ પર પરત ફરે છે. બે ભૂત વળગેલા માણસોને ઈસુ સાજા કરે છે તે વૃતાંતથી આ વાતની શરૂઆત થાય છે.
634	MAT	8	28	iy7a		εἰς τὸ πέραν	1	to the other side	ગાલીલના સમુદ્રને બીજા કિનારે
635	MAT	8	28	yzi6	translate-names	τὴν χώραν τῶν Γαδαρηνῶν	1	the country of the Gadarenes	ગદરાની દેશનું નામ ગદરા પ્રદેશના નામથી પડ્યું હતું. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-names]])
636	MAT	8	28	hz5n	figs-activepassive	δύο δαιμονιζόμενοι	1	two men who were possessed by demons
637	MAT	8	28	ylu6		ἐξερχόμενοι, χαλεποὶ λείαν ὥστε μὴ ἰσχύειν τινὰ παρελθεῖν διὰ τῆς ὁδοῦ ἐκείνης	1	They were coming ... were very violent, so that no one could pass by on that road	આ બે માણસોને નિયંત્રિત કરનારા અશુદ્ધ આત્મા એટલા ભયંકર હતા કે કોઈ પણ તે વિસ્તારમાંથી પસાર થઈ શકતો ન હતો.
638	MAT	8	29	v9mp		ἰδοὺ	1	Behold	આ વિસ્તૃત ઘટનામાં એક બીજી ઘટનાની શરૂઆતને ચિહ્નિત કરે છે. આ દર્શાવવાની રીત તમારી ભાષામાં હોઈ શકે છે.
639	MAT	8	29	gr2p	figs-rquestion	τί ἡμῖν καὶ σοί, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ?	1	What do we have to do with you, Son of God?
640	MAT	8	29	jcq6	guidelines-sonofgodprinciples	Υἱὲ τοῦ Θεοῦ	1	Son of God	ઈસુના માટે આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે, જે ઈસુના ઈશ્વર સાથેના સબંધને દર્શાવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
641	MAT	8	29	u4jr	figs-rquestion	ἦλθες ὧδε πρὸ καιροῦ βασανίσαι ἡμᾶς	1	Have you come here to torment us before the set time?
642	MAT	8	30	v91c	writing-background	δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીં માથ્થી ઈસુના આવ્યા પહેલાં ત્યાં ભૂંડનું ટોળું હતું તે વિશે પૃષ્ઠભૂમિકાની માહિતી આપે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-background]])
643	MAT	8	31	tf32	figs-explicit	εἰ ἐκβάλλεις ἡμᾶς	1	If you cast us out
644	MAT	8	31	cgf7	figs-exclusive	ἡμᾶς	1	us	અશુદ્ધ આત્માઓ માટે, આ વિશિષ્ટ વાક્ય છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-exclusive]])
645	MAT	8	32	h86e		αὐτοῖς	1	to them	આ માણસની અંદર અશુદ્ધ આત્માઓનો ઉલ્લેખ કરે છે.
646	MAT	8	32	gtx2		οἱ…ἐξελθόντες ἀπῆλθον εἰς τοὺς χοίρους	1	the demons came out and went into the pigs	અશુદ્ધ આત્માઓ મનુષ્યને છોડીને ચાલ્યા ગયા અને ભૂંડોમાં પેઠા.
647	MAT	8	32	qa1i		ἰδοὺ	1	behold	હવે પછીની આશ્ચર્યજનક માહિતી પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા માટે આ આપણને તૈયાર કરે છે.
648	MAT	8	32	lhn7		ὥρμησεν…κατὰ τοῦ κρημνοῦ	1	rushed down the steep hill	ઝડપથી દોડીને સીધા ઢાળ પરથી નીચે પડી ગયા
649	MAT	8	32	zk2p		ἀπέθανον ἐν τοῖς ὕδασιν	1	they died in the water	તેઓ પાણીમાં પડ્યા અને ડૂબી ગયા.
650	MAT	8	33	qmc5			0	Connecting Statement:	ઈસુ અશુદ્ધ આત્મા વળગેલા બે માણસને સાજા કરે છે તે વૃતાંતનું આ સમાપન છે.
651	MAT	8	33	v39w		οἱ…βόσκοντες	1	those who had been tending the pigs	ભૂંડોની કાળજી લેનારા
652	MAT	8	33	ev2w	figs-activepassive	τὰ τῶν δαιμονιζομένων	1	what had happened to the men who had been possessed by demons
653	MAT	8	34	b2hp		ἰδοὺ	1	Behold	આ વિસ્તૃત ઘટનાક્રમમાં એક બીજી ઘટનાની શરૂઆતને ચિહ્નિત કરે છે. તે અગાઉની ઘટનાઓ કરતા જુદા લોકોનો સમાવેશ કરી શકે છે. તમારી ભાષામાં એ દર્શાવવાની રીત હોઈ શકે છે.
654	MAT	8	34	j6sp	figs-metonymy	πᾶσα ἡ πόλις	1	all the city
655	MAT	8	34	bsf4		τῶν ὁρίων αὐτῶν	1	their region	તેઓનો વિસ્તાર
656	MAT	9	intro	tg41			0
657	MAT	9	1	nl8w			0	Connecting Statement:	માથ્થી 8:1માં ઈસુ લોકોને સાજાપણું આપે છે તે દ્વારા જે વિષયની શરૂઆત માથ્થીએ કરી હતી તે વિષય પર માથ્થી પરત ફરે છે. જેની શરૂઆત, ઈસુ એક લકવાગ્રસ્ત માણસને સાજો કરે છે તે વિશેના વૃતાંતથી થાય છે.
658	MAT	9	1	ly42	figs-activepassive	ἐμβὰς εἰς πλοῖον	1	Jesus entered into a boat	એ સૂચિત છે કે શિષ્યો ઈસુની સાથે હતા.
659	MAT	9	1	cs8l		πλοῖον	1	a boat	સંભવતઃ આ તે જ હોડી છે જેનો ઉલ્લેખ માથ્થી 8:23માં છે. આની સ્પસ્ટતા તમારે ગૂંચવણને ટાળવાની જરૂરતના સંદર્ભમાં જ કરવી.
660	MAT	9	1	lje9		εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν	1	into his own city	ઈસુ જે શહેરમાં રહેતા હતા. આ કફરનહૂમનો ઉલ્લેખ કરે છે.
661	MAT	9	2	i6xp		ἰδοὺ	1	Behold	આ વિસ્તૃત ઘટનાક્રમમાં અન્ય એક ઘટનાની શરૂઆતને ચિહ્નિત કરે છે. અગાઉની ઘટનાઓ કરતા આ ઘટના કદાચ જુદા લોકોનો પણ સમાવેશ કરે. આને દર્શાવવાની એક અલગ રીત તમારી ભાષામાં હોઈ શકે છે.
662	MAT	9	2	szd4		προσέφερον	1	they brought	શહેરમાંથી થોડા માણસો
663	MAT	9	2	k5eh		τὴν πίστιν αὐτῶν	1	their faith	આ ઉલ્લેખ, તે માણસોનો વિશ્વાસ અને કદાચ લકવાગ્રસ્ત માણસના વિશ્વાસનો પણ સમાવેશ કરે છે.
664	MAT	9	2	k9qq		τέκνον	1	Child
665	MAT	9	2	iys2	figs-activepassive	ἀφίενταί σου αἱ ἁμαρτίαι	1	Your sins have been forgiven	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “હું તને તારા પાપ માફ કરું છું.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
666	MAT	9	3	a35d		ἰδού	1	behold	આ વિસ્તૃત ઘટનાક્રમમાં અન્ય એક ઘટનાની શરૂઆતને ચિહ્નિત કરે છે. અગાઉની ઘટનાઓ કરતા આ ઘટના કદાચ જુદા લોકોનો સમાવેશ પણ કરે. તમારી ભાષામાં આ સૂચિત કરવાની કોઈ અલગ રીત હોઈ શકે છે.
667	MAT	9	3	f88r		ἐν ἑαυτοῖς	1	among themselves	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) દરેક પોતાની રીતે વિચારી રહ્યા હતા, અથવા 2) તેઓ એકબીજા સાથે માંહોમાંહ વાત કરી રહ્યા હતાં.
668	MAT	9	3	mq8v		βλασφημεῖ	1	is blaspheming	ઈસુ એવી બાબતો કરી શકવાનો દાવો કરતા હતા જેના વિશે શાસ્ત્રીઓ માનતા હતા કે ફક્ત ઈશ્વર જ તે બાબતો કરી શકે છે.
669	MAT	9	4	u643		ἰδὼν…τὰς ἐνθυμήσεις αὐτῶν	1	knew their thoughts	ઈસુ અલૌકિક રીતે અથવા તેઓને એકબીજા સાથે વાત કરતા જોઈને જાણતા હતા કે તેઓ કંઈક અલગ વિચારી રહ્યા હતા.
670	MAT	9	4	n4yl	figs-rquestion	ἵνα τί ἐνθυμεῖσθε πονηρὰ ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν?	1	For what reason are you thinking evil in your hearts?	ઈસુએ શાસ્ત્રીઓને ઠપકો આપવા આ પ્રશ્નનો ઉપયોગ કર્યો.
671	MAT	9	4	qg52		πονηρὰ	1	evil	આ અનૈતિક ભૂંડાઈ અથવા દુષ્ટતા છે, જે વાસ્તવમાં સામાન્ય ભૂલ નથી.
672	MAT	9	4	d499	figs-metonymy	ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν	1	in your hearts	અહીં “હૃદયો” તેઓના મન અને હ્રદયના વિચારોનો ઉલ્લેખ કરે છે (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
673	MAT	9	5	j716	figs-rquestion	τί γάρ ἐστιν εὐκοπώτερον εἰπεῖν, ἀφέωνται σου αἱ ἁμαρτίαι, ἢ εἰπεῖν, ἔγειρε καὶ περιπάτει?	1	For which is easier, to say, 'Your sins are forgiven,' or to say, 'Get up and walk'?
674	MAT	9	5	mk14	figs-quotations	τί…ἐστιν εὐκοπώτερον εἰπεῖν, ἀφέωνται σου αἱ ἁμαρτίαι, ἢ εἰπεῖν, ἔγειρε καὶ περιπάτει?	1	which is easier, to say, 'Your sins are forgiven,' or to say, 'Get up and walk'?
675	MAT	9	5	g88p	figs-you	ἀφέωνται σου αἱ ἁμαρτίαι	1	Your sins are forgiven
676	MAT	9	6	gk68	figs-you	ἵνα δὲ εἰδῆτε	1	But in order that you may know	હું તમને સાબિત કરીશ. આ કલમમાં “તમે” બહુવચન છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
677	MAT	9	6	n5sf	figs-you	σου τὴν κλίνην…τὸν οἶκόν σου	1	your mat ... your house	અહીંયાં “તમે” એકવચન છે. (જુઓ : [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
678	MAT	9	6	td1z		ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου	1	go to your house	ઈસુ તે માણસને બીજે ક્યાય જવા મનાઈ કરતાં નથી. તે માણસને ઘરે જવાની તક પૂરી પાડે છે.
679	MAT	9	7	uwq4			0	Connecting Statement:	ઈસુ એક લકવાગ્રસ્ત માણસને સાજો કરે છે તે વૃતાંતનું આ સમાપન છે. ત્યારબાદ ઈસુ એક દાણીને તેમના શિષ્ય થવા માટે તેડું આપે છે.
680	MAT	9	8	u8qu		τὸν δόντα	1	who had given	કારણ કે ઈશ્વરે ઈસુને તે આપ્યું હતું
681	MAT	9	8	x71s		ἐξουσίαν τοιαύτην	1	such authority	આ ઉલ્લેખ, ઈસુ પાસે પાપ માફ કરવાના અધિકારનો છે.
682	MAT	9	9	fkr2		καὶ παράγων ὁ Ἰησοῦς ἐκεῖθεν	1	As Jesus passed by from there	આ શબ્દસમૂહ ઘટનાક્રમમાં એક નવ ભાગની શરૂઆતને ચિહ્નિત કરે છે. આ રજૂ કરવાની રીત જો તમારી ભાષામાં હોય તો તેનો ઉપયોગ તમે અહીં કરી શકો છો.
683	MAT	9	9	g4r4		παράγων	1	passed by	ત્યાં થઇને જતાં અથવા “જઈ રહ્યા હતા”
684	MAT	9	9	jc18		Μαθθαῖον…αὐτῷ…αὐτῷ	1	Matthew ... him ... He
685	MAT	9	9	t5ip		λέγει αὐτῷ	1	He said to him	ઈસુએ માથ્થીને કહ્યું
686	MAT	9	9	q438		ἀναστὰς, ἠκολούθησεν αὐτῷ	1	he got up and followed him	માથ્થી ઉઠીને તરત જ ઈસુની પાછળ ચાલ્યો. આનો અર્થ છે કે માથ્થી ઈસુનો શિષ્ય બન્યો.
687	MAT	9	10	h7u9			0	General Information:	આ બીનાઓ માથ્થી દાણીના ઘરમાં બની હતી.
688	MAT	9	10	ksr5		τῇ οἰκίᾳ	1	the house	આ સંભવતઃ માથ્થીનું ઘર છે, પરંતુ તે કદાચ ઈસુનું ઘર પણ હોઈ શકે છે. જો જરૂરી હોય તો જ મૂંઝવણ ટાળવા માટે સ્પષ્ટતા કરો.
689	MAT	9	10	c751		ἰδοὺ	1	behold	આ વિસ્તૃત ઘટનાક્રમમાં અન્ય એક ઘટનાની શરૂઆતને ચિહ્નિત કરે છે. અગાઉની ઘટનાઓ કરતા આ ઘટના કદાચ જુદા લોકોનો સમાવેશ પણ કરે. તમારી ભાષામાં આ સૂચિત કરવાની કોઈ અલગ રીત હોઈ શકે છે.
690	MAT	9	10	f9lh		ἁμαρτωλοὶ	1	sinners	આ લોકો મૂસાના નિયમને આધીન નહોતા પરંતુ બીજા લોકો જેને ખરાબ પાપો માનતા હતા તે પ્રમાણે નહીં કરવાને સમર્પિત હતા.
691	MAT	9	11	ge2u		καὶ ἰδόντες, οἱ Φαρισαῖοι	1	When the Pharisees saw it	જ્યારે ફરોશીઓએ જોયું કે દાણીઓ અને પાપીઓની સાથે ઈસુ જમે છે
692	MAT	9	11	z4h5	figs-rquestion	διὰ τί μετὰ τῶν τελωνῶν καὶ ἁμαρτωλῶν ἐσθίει ὁ διδάσκαλος ὑμῶν?	1	Why does your teacher eat with tax collectors and sinners?	ઈસુના આ કૃત્યની ટીકા કરવા માટે ફરોશીઓએ આ પ્રશ્નનો ઉપયોગ કર્યો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-rquestion]])
693	MAT	9	12	xz13			0	General Information:	આ બીનાઓ માથ્થી દાણીના ઘરમાં બને છે.
694	MAT	9	12	m7fm		ὁ δὲ ἀκούσας	1	When Jesus heard this
695	MAT	9	12	tl42	writing-proverbs	οὐ χρείαν ἔχουσιν οἱ ἰσχύοντες ἰατροῦ, ἀλλὰ οἱ κακῶς ἔχοντες	1	People who are strong in body do not need a physician, but only those who are sick	ઈસુ એક નીતિવચનથી જવાબ આપે છે. તેનો અર્થ એ છે કે ઈસુ આ પ્રકારના લોકો સાથે જમે છે કારણ કે પાપીઓને મદદ કરવા માટે ઈસુ આવ્યા છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-proverbs]])
696	MAT	9	12	uhc5		οἱ ἰσχύοντες ἰατροῦ	1	People who are strong in body	જે લોકો તંદુરસ્ત છે
697	MAT	9	12	h5pg		ἰατροῦ	1	physician	તબીબ
698	MAT	9	12	n33c	figs-ellipsis	οἱ κακῶς ἔχοντες	1	those who are sick
699	MAT	9	13	fu2r		πορευθέντες δὲ, μάθετε τί ἐστιν	1	But you should go and learn what this means
700	MAT	9	13	is3t	figs-you	πορευθέντες	1	you should go	અહીં “તમે” બહુવચન છે જે ફરોશીઓનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
701	MAT	9	13	tqr3		ἔλεος θέλω καὶ οὐ θυσίαν	1	I desire mercy and not sacrifice	શાસ્ત્રમાં હોશિયા પ્રબોધકે જે લખ્યું છે તે વચનનો ઉપયોગ ઈસુ કરે છે. અહીં, “હું” ઈશ્વરનો ઉલ્લેખ કરે છે.
702	MAT	9	13	djt7		οὐ γὰρ ἦλθον	1	For I did not come	અહીં “હું” ઈસુનો ઉલ્લેખ કરે છે.
703	MAT	9	13	a886	figs-irony	δικαίους	1	the righteous
704	MAT	9	14	aa3c			0	Connecting Statement:	ઈસુના શિષ્યો ઉપવાસ કરતા નથી તે હકીકતને લીધે યોહાન બાપ્તિસ્તના શિષ્યો પ્રશ્ન કરે છે.
705	MAT	9	14	k8vc		οὐ νηστεύουσιν	1	do not fast	નિયમિતપણે ખાવાનું ખાય છે
706	MAT	9	15	r8if	figs-rquestion	μὴ δύνανται οἱ υἱοὶ τοῦ νυμφῶνος πενθεῖν, ἐφ’ ὅσον μετ’ αὐτῶν ἐστιν ὁ νυμφίος?	1	Can wedding attendants be sorrowful while the bridegroom is still with them?	યોહાનના શિષ્યોને જવાબ આપવા માટે ઈસુ એક પ્રશ્નનો ઉપયોગ કરે છે. તેઓ સર્વ જાણતા હતા કે લગ્નના સમયમાં લોકો શોક અને ઉપવાસ કરતા નથી. આ નીતિવચનનો ઉપયોગ કરી ઈસુ જણાવે છે કે તેમના શિષ્યો શોક કરતાં નથી કેમ કે ઈસુ હજી તેમની સાથે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-rquestion]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/writing-proverbs]])
707	MAT	9	15	iz9s		ἐλεύσονται δὲ ἡμέραι ὅταν	1	But the days will come when	ભવિષ્યમાંના કોઈ સમયનો ઉલ્લેખ કરવાની આ એક રીત છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “જ્યારે સમય આવશે” અથવા “કોઈ દિવસ”
708	MAT	9	15	p6hz	figs-activepassive	ἀπαρθῇ ἀπ’ αὐτῶν ὁ νυμφίος	1	the bridegroom will be taken away from them
709	MAT	9	15	u8er		ἀπαρθῇ	1	will be taken away	ઈસુ સંભવતઃ તેમના પોતાના મૃત્યુનો ઉલ્લેખ કરે છે, પરંતુ અહીં અનુવાદમાં તેને સ્પષ્ટ કરવું ના જોઈએ. લગ્નની છબીને જાળવી રાખવા માટે, ફક્ત તે કહેવું ઉત્તમ રહેશે કે વરરાજા હવે ત્યાં રહેશે નહીં.
710	MAT	9	16	v4a1			0	Connecting Statement:	યોહાનના શિષ્યોએ પૂછેલા પ્રશ્નનો ઉત્તર આપવાનું જારી રાખતાં ઈસુ બે ઉદાહરણો આપે છે, જૂની અને નવી વસ્તુઓ કે જેને લોકો એકસાથે મૂકતા નથી.
711	MAT	9	16	yf98		οὐδεὶς δὲ ἐπιβάλλει ἐπίβλημα ῥάκους ἀγνάφου ἐπὶ ἱματίῳ παλαιῷ	1	No man puts a piece of new cloth on an old garment
712	MAT	9	16	bk47		ἱματίῳ παλαιῷ…τοῦ ἱματίου	1	an old garment ... the garment
713	MAT	9	16	x752		αἴρει…τὸ πλήρωμα αὐτοῦ ἀπὸ τοῦ ἱματίου	1	the patch will tear away from the garment	ટુકડો વસ્ત્રમાંથી ફાટીને અલગ થઇ જશે, જો કોઈ તે કપડાંને ધોશે તો નવા કપડાંનો ટુકડો સંકોચાશે પરંતુ જૂનું કપડું સંકોચાશે નહીં. આ પ્રક્રિયા વસ્ત્રમાંથી ટુકડાને અલગ કરી ફાડી નાંખશે અને મોટું છિદ્ર પાડશે.
714	MAT	9	16	rem6		τὸ πλήρωμα αὐτοῦ	1	the patch	થીગડું નવા વસ્ત્રના ટુકડાનું થીગડું.” આ કાપડનો ટુકડો છે જે જૂના કાપડમાંના છિદ્રને ઢાંકવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે.
715	MAT	9	16	t71t	figs-activepassive	χεῖρον σχίσμα γίνεται	1	a worse tear will happen	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “આ છિદ્રને વધારે ખરાબ બનાવશે.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
716	MAT	9	17	q9wh			0	Connecting Statement:	યોહાનના શિષ્યોએ જે પ્રશ્ન પૂછ્યો હતો તેનો જવાબ આપવાનું ઈસુ જારી રાખે છે.
717	MAT	9	17	s13y		οὐδὲ βάλλουσιν οἶνον νέον εἰς ἀσκοὺς παλαιούς	1	Neither do people put new wine into old wineskins	યોહાનના શિષ્યોને જવાબ આપવા માટે ઈસુ બીજા એક નીતિવચનનો ઉપયોગ કરે છે. આનો અર્થ [માથ્થી 9:16] (../9/16.md)માંની કહેવત જેવો જ છે.
718	MAT	9	17	fbl3		οὐδὲ βάλλουσιν	1	Neither do people put	અથવા “લોકો ભરતા નથી”
719	MAT	9	17	h26e	translate-unknown	οἶνον νέον	1	new wine
720	MAT	9	17	dpv4		ἀσκοὺς παλαιούς	1	old wineskins	આ દ્રાક્ષની મશકો નો ઉલ્લેખ કરે છે જે ખેંચાઈ ગઈ છે અને સૂકાઈ ગઈ છે કારણ કે તેનો ઉપયોગ અગાઉથી દ્રાક્ષારસને આથવા માટે કર્યો હતો.
721	MAT	9	17	v4x2		ἀσκοὺς	1	wineskins	દ્રાક્ષારસની મશકો અથવા “ચામડાની થેલીઓ”. આ એ થેલીઓ હતી જે પ્રાણીઓની ચામડીમાંથી બનાવવામાં આવતી હતી.
722	MAT	9	17	hv8f	figs-activepassive	ὁ οἶνος ἐκχεῖται καὶ οἱ ἀσκοὶ ἀπόλλυνται	1	the wine will be spilled, and the wineskins will be destroyed	આને સક્રિયરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “અને આ નવો દ્રાક્ષારસ જૂની મશકોને ફાડી નાંખીને વહી જશે.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
723	MAT	9	17	tg2k		ῥήγνυνται οἱ ἀσκοί	1	the wineskins will burst	જ્યારે નવો દ્રાક્ષારસનો આથો થઈ જાય છે અને તે વિસ્તરે છે, ત્યારે તે મશકો ફાટી જાય છે કારણ કે તેઓ હવે વધુ ખેંચાઈ શકતી નથી નથી.
724	MAT	9	17	cid7		ἀσκοὺς καινούς	1	fresh wineskins	નવી મશકો અથવા “દ્રાક્ષારસની નવી થેલીઓ.” આ તે મશકોનો છે જેનો કોઈએ ઉપયોગ કર્યો નથી.
725	MAT	9	17	i8v4	figs-activepassive	ἀμφότεροι συντηροῦνται	1	both will be preserved	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “આ મશકો અને દ્રાક્ષારસ બંનેને સુરક્ષિત રાખશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
726	MAT	9	18	a7ax			0	Connecting Statement:	ઈસુ યહૂદી અધિકારીની દીકરીને તેના મૃત્યુ બાદ સજીવન કરે છે તે વૃતાંતની શરૂઆત અહીં થાય છે.
727	MAT	9	18	mj4x		ταῦτα	1	these things	ઈસુએ યોહાન બાપ્તિસ્તના શિષ્યોને ઉપવાસ વિશે જે જવાબ આપ્યો તેનો ઉલ્લેખ આ કરે છે.
728	MAT	9	18	eqp1		ἰδοὺ	1	behold	શબ્દ “જુઓ” એ ઘટનામાં એક નવા વ્યક્તિનો ઉલ્લેખ કરે છે, તમારી ભાષામાં આ સૂચિત કરવાની કોઈ અલગ રીત હોઈ શકે છે.
729	MAT	9	18	n1i6	translate-symaction	προσεκύνει αὐτῷ	1	bowed down to him	યહૂદી સંસ્કૃતિમાં કોઈને માન આપવાની આ રીત છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-symaction]])
730	MAT	9	18	in6t		ἐλθὼν ἐπίθες τὴν χεῖρά σου ἐπ’ αὐτήν καὶ ζήσεται	1	come and lay your hand on her, and she will live	આ દર્શાવે છે કે યહૂદી અધિકારીને વિશ્વાસ હતો કે ઈસુમાં તેની દીકરીને ફરીથી જીવન આપવાનું સામર્થ્ય છે.
731	MAT	9	19	z99m		οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ	1	his disciples	ઈસુના શિષ્યો
732	MAT	9	20	ai7a			0	Connecting Statement:	યહૂદી અધિકારીના ઘરે જતાં ઈસુ કેવી રીતે બીજી સ્ત્રીને સાજાપણું આપે છે તેનું વર્ણન અહીં છે.
733	MAT	9	20	etd3		ἰδοὺ	1	Behold	શબ્દ “જુઓ” એ ઘટનામાં એક નવા વ્યક્તિનો ઉલ્લેખ કરે છે, તમારી ભાષામાં આ સૂચિત કરવાની કોઈ અલગ રીત હોઈ શકે છે.
734	MAT	9	20	gv15	figs-euphemism	αἱμορροοῦσα	1	who suffered from a discharge of blood
735	MAT	9	20	na37	translate-numbers	δώδεκα ἔτη	1	twelve years	12 વર્ષો (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
736	MAT	9	20	m9zq		τοῦ ἱματίου αὐτοῦ	1	his garment	તેમનો ઝભ્ભો અથવા “તેમણે જે પહેર્યું હતું”
737	MAT	9	21	eb6t	figs-events	ἔλεγεν γὰρ ἐν ἑαυτῇ, ἐὰν μόνον ἅψωμαι τοῦ ἱματίου αὐτοῦ, σωθήσομαι.	1
738	MAT	9	21	ukb8	figs-explicit	ἐὰν μόνον ἅψωμαι τοῦ ἱματίου αὐτοῦ	1	If only I touch his clothes	યહૂદી નિયમ અનુસાર, તેણીને રક્તસ્રાવ થઈ રહ્યો હોવાથી તેણી કોઈને પણ સ્પર્શી શકે નહીં. તેણીએ ઈસુના વસ્ત્રોને સ્પર્શ કર્યો જેથી ઈસુના સામર્થ્યથી તેણી સાજાપણું પ્રાપ્ત કરે અને (તેણીએ એમ વિચાર્યું કે) ઈસુને જાણ થશે નહીં કે તેણીએ ઈસુના કપડાંને સ્પર્શ કર્યો હતો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
739	MAT	9	22	vi84		ὁ δὲ Ἰησοῦς	1	But Jesus	સ્ત્રી આશા રાખતી હતી કે તે ઈસુના કપડાંનો સ્પર્શ ઈસુની જાણ બહાર કરી લે પરંતુ ઈસુને તેની જાણ થઇ ગઈ,
740	MAT	9	22	x398		θύγατερ	1	Daughter
741	MAT	9	22	q6ca		ἡ πίστις σου σέσωκέν σε	1	your faith has made you well	કારણ કે તેં મારા પર વિશ્વાસ કર્યો છે, માટે હું તને સાજાપણું આપીશ.
742	MAT	9	22	zv2n	figs-activepassive	ἐσώθη ἡ γυνὴ ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης	1	the woman was healed from that hour	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈસુએ તેણીને તે જ પળે સાજી કરી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
743	MAT	9	23	tu2c			0	Connecting Statement:	અહીં ઘટનાક્રમ ઈસુએ યહૂદી અધિકારીની દીકરીને જીવંત કર્યાના વૃતાંતમાં પરત ફરે છે.
744	MAT	9	23	jae1		τοὺς αὐλητὰς καὶ τὸν ὄχλον θορυβούμενον	1	the flute players and the crowds making much noise	મૃત્યુ પામનાર વ્યક્તિ માટે શોક કરવાની આ એક સામાન્ય રીત હતી.
745	MAT	9	23	gy7g		τοὺς αὐλητὰς	1	the flute players	જે લોકો વાંસળી વગાડે છે
746	MAT	9	24	v1st		ἀναχωρεῖτε	1	Go away	ઈસુ ઘણા લોકો સાથે વાત કરી રહ્યા હતા, તેથી જો તમારી ભાષામાં બહુવચન આદેશ સ્વરૂપ હોય તો તેનો ઉપયોગ કરો.
747	MAT	9	24	pc1m	figs-euphemism	οὐ…ἀπέθανεν τὸ κοράσιον, ἀλλὰ καθεύδει	1	the girl is not dead, but she is asleep
748	MAT	9	25	iy6x			0	General Information:	ઈસુ એક મૃત છોકરીને જીવનમાં પાછી લાવે છે તેની અસરને દર્શાવતું સારાંશ નિવેદન કલમ 26માં છે.
749	MAT	9	25	utu3			0	Connecting Statement:	યહૂદી અધિકારીની મૃત દીકરીને ઈસુ જીવનમાં પાછી લાવે છે તે વિશેનો વૃતાંત અહીં પૂર્ણ થાય છે.
750	MAT	9	25	nqs6	figs-activepassive	ὅτε δὲ ἐξεβλήθη ὁ ὄχλος	1	When the crowd had been put outside
751	MAT	9	25	mm3q		ἠγέρθη	1	got up	પલંગ પરથી ઉભી થઈ. અહીં માથ્થી 8:15ની જેમ જ સમાન અર્થ છે.
752	MAT	9	26	rxs4		καὶ ἐξῆλθεν ἡ φήμη αὕτη εἰς ὅλην τὴν γῆν ἐκείνην	1	The news about this spread into all that region
753	MAT	9	27	b1h6			0	Connecting Statement:	બે અંધ માણસોને ઈસુ સાજા કરે છે તે વૃતાંતની શરૂઆત અહીં થાય છે.
754	MAT	9	27	a8nm		καὶ παράγοντι ἐκεῖθεν τῷ Ἰησοῦ	1	As Jesus passed by from there	ઈસુ તે પ્રદેશ છોડીને જઈ રહ્યા હતા ત્યારે
755	MAT	9	27	nwe9		παράγοντι	1	passed by	ત્યાંથી જતાં હતા અથવા “જઈ રહ્યા હતા”
756	MAT	9	27	suc1		ἠκολούθησαν αὐτῷ	1	followed him	આનો અર્થ એ છે કે તેઓ ઈસુની પાછળ ચાલી રહ્યા હતા, તે જરૂરી નથી કે તેઓ ઈસુના શિષ્યો બન્યા હતા.
757	MAT	9	27	d8bu	figs-explicit	ἐλέησον ἡμᾶς	1	Have mercy on us	તે સૂચિત છે કે તેઓ ઇચ્છતા હતા કે ઈસુ તેમને સાજા કરે. (જુઓ; [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
758	MAT	9	27	dh5d		Υἱὲ Δαυείδ	1	Son of David
759	MAT	9	28	yr4h		ἐλθόντι δὲ εἰς τὴν οἰκίαν	1	When he had come into the house	આ કદાચ ઈસુનું પોતાનું ઘર હશે અથવા તો માથ્થી. 9:10માં ઉલ્લેખ કરાયેલ ઘર હશે.
760	MAT	9	28	e81f	figs-ellipsis	ναί, Κύριε	1	Yes, Lord
761	MAT	9	29	b3rl		ἥψατο τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν λέγων	1	he touched their eyes, saying	તે સ્પષ્ટ નથી કે કાં તો ઈસુ એક જ સમયે બંનેની આંખોને સ્પર્શ કરે છે અથવા વારાફરતી બંનેની આંખોને તેમના જમણા હાથથી સ્પર્શ કરે છે. કેમ કે રૂઢીગત રીતે ડાબા હાથનો ઉપયોગ અશુદ્ધ હેતુઓ માટે કરવામાં આવતો હતો, તેથી મહ્દઅંશે એમ શક્ય છે કે તેમની આંખોને સ્પર્શ કરવા માટે ઈસુએ માત્ર તેમના જમણા હાથનો જ ઉપયોગ કર્યો હોય. તે પણ સ્પષ્ટ નથી કે ઈસુ તેમની સાથે વાત તેમને સ્પર્શ કરતી વેળાએ કરે છે અથવા પ્રથમ તેમને સ્પર્શ કરે છે અને પછી તેઓની સાથે વાત કરે છે.
762	MAT	9	29	w92e	figs-activepassive	κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν γενηθήτω ὑμῖν	1	Let it be done to you according to your faith
763	MAT	9	30	uk2a	figs-idiom	ἠνεῴχθησαν αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοί	1	their eyes were opened
764	MAT	9	30	t6p8	figs-idiom	ὁρᾶτε μηδεὶς γινωσκέτω	1	See that no one knows about this
765	MAT	9	31	y574		οἱ δὲ	1	But they	ઈસુએ તે બંનેને જે કહ્યું હતું તે પ્રમાણે તેઓએ કર્યું નહીં. તેઓએ
766	MAT	9	31	y4b2		διεφήμισαν	1	spread the news	તેમની સાથે જે થયું હતું તે ઘણા લોકોને કહ્યું
767	MAT	9	32	tya1			0	Connecting Statement:	અશુદ્ધ આત્મા વળગેલા એક મૂંગા માણસને ઈસુએ સાજો કર્યો અને તે વિશે લોકોના પ્રતિસાદનો આ વૃતાંત છે.
768	MAT	9	32	v9tr		ἰδοὺ	1	behold	શબ્દ “જુઓ” એ ઘટનામાં એક નવા વ્યક્તિનો ઉલ્લેખ કરે છે, તમારી ભાષામાં આ સૂચિત કરવાની કોઈ અલગ રીત હોઈ શકે છે.
769	MAT	9	32	kr24	figs-activepassive	προσήνεγκαν αὐτῷ ἄνθρωπον κωφὸν	1	a mute man ... was brought to him	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “કોઈ વ્યક્તિ એક મૂંગા માણસને ... ઈસુ પાસે લાવે છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
770	MAT	9	32	sh32		κωφὸν	1	mute	બોલી શકતો નથી
771	MAT	9	32	n6fs	figs-activepassive	δαιμονιζόμενον	1	possessed by a demon
772	MAT	9	33	d6zs	figs-activepassive	καὶ ἐκβληθέντος τοῦ δαιμονίου	1	When the demon had been driven out
773	MAT	9	33	r8ce		ἐλάλησεν ὁ κωφός	1	the mute man spoke
774	MAT	9	33	d1lf		καὶ ἐθαύμασαν οἱ ὄχλοι	1	The crowds were astonished	લોકો આશ્ચર્ય પામ્યા
775	MAT	9	33	y4l5	figs-activepassive	οὐδέποτε ἐφάνη οὕτως	1	This has never been seen before
776	MAT	9	34	z2r7		ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια	1	he drives out the demons	તે અશુદ્ધ આત્માઓને નીકળી જવા ધમકાવે છે
777	MAT	9	34	q623		ἐκβάλλει	1	he drives out	“તે” સર્વનામ ઈસુનો ઉલ્લેખ કરે છે.
778	MAT	9	35	z6ya			0	General Information:	કલમ 36 માં માથ્થીની સુવાર્તાના ઘટનાક્રમના એક નવા વિભાગની શરુઆત થાય છે જ્યાં ઈસુ તેમના શિષ્યોને શિક્ષણ આપી, પોતાની જેમ જ ઉપદેશ આપવા અને સાજાપણું આપવા મોકલે છે.
779	MAT	9	35	xpp4	writing-endofstory		0	Connecting Statement:	ગાલીલમાં ઈસુ દ્વારા સાજાપણાંની સેવાના ઘટનાક્રમની શરૂઆત, જે માથ્થી 8:1 માં થઈ હતી તેનું સમાપન કલમ 35 છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-endofstory]])
780	MAT	9	35	x9ck	figs-hyperbole	τὰς πόλεις πάσας	1	all the cities
781	MAT	9	35	ehx5		πόλεις…κώμας	1	cities ... villages	મોટા ગામો ... નાના ગામો ... અથવા “મોટા નગરો ... નાના નગરો”
782	MAT	9	35	uz5e	figs-abstractnouns	τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας	1	the gospel of the kingdom
783	MAT	9	35	e7at		πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν	1	every disease and every sickness
784	MAT	9	36	t47i	figs-simile	ὡσεὶ πρόβατα μὴ ἔχοντα ποιμένα	1	like sheep without a shepherd
785	MAT	9	37	q95i			0	General Information:	ફસલ વિશેના નીતિવચનનો ઉપયોગ કરવા દ્વારા ઈસુ પોતાના શિષ્યોને કહે છે કે અગાઉના વિભાગમાં ઉલ્લેખિત ભીડની જરૂરિયાતો પ્રત્યે શિષ્યોએ કેવી પ્રતિક્રિયા આપવી જોઈએ.
786	MAT	9	37	mur4	writing-proverbs	ὁ μὲν θερισμὸς πολύς, οἱ δὲ ἐργάται ὀλίγοι	1	The harvest is plentiful, but the laborers are few	ઈસુ જે જોઈ રહ્યા છે તેના પ્રતિસાદમાં તેઓ(ઈસુ) એક નીતિવચનનો ઉપયોગ કરે છે. ઈસુનો અર્થ એ છે કે ત્યાં ઘણા લોકો છે જેઓ ઈશ્વર પર વિશ્વાસ કરવા તૈયાર છે પરંતુ તેમને ઈશ્વરનું સત્ય શીખવવા માટે માત્ર થોડા જ લોકો છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-proverbs]])
787	MAT	9	37	m6ke		ὁ μὲν θερισμὸς πολύς	1	The harvest is plentiful	ત્યાં ફસલની કાપણી કરનારાઓ માટે ફસલ પુષ્કળ માત્રામાં તૈયાર છે.
788	MAT	9	37	h3a2		ἐργάται	1	laborers	મજૂરો
789	MAT	9	38	vz8y		δεήθητε…τοῦ Κυρίου τοῦ θερισμοῦ	1	urgently pray to the Lord of the harvest	ઈશ્વરને પ્રાર્થના કરો, કારણ કે તે ફસલના પ્રભારી છે
790	MAT	10	intro	m5iu			0
791	MAT	10	1	nhp2			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના બાર શિષ્યોને તેમનું કાર્ય કરવા માટે બહાર મોકલે છે તે વૃતાંત દ્વારા આ અધ્યાયની શરૂઆત થાય છે.
792	MAT	10	1	gjs9	translate-numbers	καὶ προσκαλεσάμενος τοὺς δώδεκα μαθητὰς αὐτοῦ	1	Then he called his twelve disciples together	12 શિષ્યોને બોલાવ્યા (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
793	MAT	10	1	x1er		ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν	1	gave them authority	ખાતરી કરો કે લખાણ સ્પષ્ટ રીતે દર્શાવે છે કે આ અધિકાર 1) અશુદ્ધ આત્માઓને બહાર કાઢવા અને 2) રોગ અને માંદગી સાજા કરવાનો હતો.
794	MAT	10	1	pq8k		ὥστε ἐκβάλλειν αὐτὰ	1	to drive them out	અશુદ્ધ આત્માઓને હાંકી કાઢવા
795	MAT	10	1	x29j		πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν	1	every disease and every sickness.
796	MAT	10	2	yt7a			0	General Information:	અહીં લેખક બાર પ્રેરીતોના નામ દ્વારા તેમની પૃષ્ઠભૂમિ વિશે માહિતી પૂરી પાડે છે.
797	MAT	10	2	t59v	writing-background	δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીં માથ્થી બાર પ્રેરિતોની પૃષ્ઠભૂમિ વિશેની માહિતી આપે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-background]])
798	MAT	10	2	f1vu		τῶν…δώδεκα ἀποστόλων	1	the twelve apostles	આ એજ “બાર શિષ્યો” નું સમૂહ છે જેનો ઉલ્લેખ માથ્થી 10:1માં છે.
799	MAT	10	2	sc7b	translate-ordinal	πρῶτος	1	first	આ તેઓના નામનો ક્રમ છે, હોદ્દાનો નહીં. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-ordinal]])
800	MAT	10	3	g6eg		Μαθθαῖος ὁ τελώνης	1	Matthew the tax collector	માથ્થી જે એક દાણી (કર ઉઘરાવનાર) હતો
801	MAT	10	4	n4st		ὁ Καναναῖος	1	the Zealot
802	MAT	10	4	kmp2		ὁ καὶ παραδοὺς αὐτόν	1	who would also betray him	ઈસુને કોણ પરસ્વાધીન કરશે
803	MAT	10	5	sn9v	figs-events		0	General Information:	જો કે કલમ 5ની શરૂઆત, ઈસુએ બાર શિષ્યોને મોકલ્યા તે કહેવા દ્વારા થાય છે તેમ છતાં ઈસુએ આ સૂચનાઓ તેઓને મોકલ્યા પહેલાં આપી હતી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-events]])
804	MAT	10	5	aw5h			0	Connecting Statement:	શિષ્યો જયારે પ્રચાર કરવા જાય ત્યારે તેઓએ શું કરવું અને શી અપેક્ષા રાખવી તે વિશે સૂચનાઓ આપવાની શરૂઆત ઈસુ અહીં કરે છે.
805	MAT	10	5	c46d		τούτους τοὺς δώδεκα ἀπέστειλεν ὁ Ἰησοῦς	1	These twelve Jesus sent out	ઈસુએ આ બાર માણસોને મોકલ્યા અથવા “આ એ બાર માણસો હતા જેઓને ઈસુએ મોકલ્યા હતા”
806	MAT	10	5	yix4		ἀπέστειλεν	1	sent out	ઈસુએ તેઓને એક ખાસ હેતુને માટે મોકલ્યા હતા.
807	MAT	10	5	ryl4		παραγγείλας αὐτοῖς	1	He instructed them	તેઓએ શું કરવું તે વિશે ઈસુએ તેઓને કહ્યું અથવા “તેમણે તેઓને આદેશ આપ્યો હતો”
808	MAT	10	6	q1pb	figs-metaphor	τὰ πρόβατα τὰ ἀπολωλότα οἴκου Ἰσραήλ	1	lost sheep of the house of Israel	આ એક રૂપક છે જે આખા ઇઝરાએલ દેશની સરખામણી એવા ઘેટાં સાથે કરે છે જેઓ તેમના ઘેટાંપાળકથી ભટકી ગયેલ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
809	MAT	10	6	b6i2	figs-metonymy	οἴκου Ἰσραήλ	1	house of Israel	આ ઇઝરાએલ દેશનો ઉલ્લેખ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઇઝરાએલના લોકો” અથવા “ઇઝરાએલના વંશજો” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
810	MAT	10	7	uff2	figs-you	πορευόμενοι	1	as you go	અહીં “તમે” બહુવચન છે અને તે બાર પ્રેરીતોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
811	MAT	10	7	w59i	figs-metonymy	ἤγγικεν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	The kingdom of heaven has come near
812	MAT	10	8	e13x			0	Connecting Statement:	શિષ્યો જ્યારે ઉપદેશ આપવા જાય ત્યારે તેઓએ શું કરવું તે વિશે તેમને આજ્ઞા આપવાનું ઈસુ જારી રાખે છે.
813	MAT	10	8	v5sp	figs-you	θεραπεύετε…ἐγείρετε…καθαρίζετε…ἐκβάλλετε…ἐλάβετε…δότε	1	Heal ... raise ... cleanse ... cast out ... you have received ... give	આ ક્રિયાપદો અને સર્વનામો બહુવચન છે અને બાર પ્રેરીતોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
814	MAT	10	8	bb4d	figs-idiom	νεκροὺς ἐγείρετε	1	raise the dead	આ રૂઢીપ્રયોગ છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “મૃત્યુ પામેલાઓને ફરીથી જીવનમાં લાવવા” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
815	MAT	10	8	ilj9	figs-ellipsis	δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε	1	Freely you have received, freely give
816	MAT	10	8	ls6j	figs-metaphor	δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε	1	Freely you have received, freely give
817	MAT	10	9	dw4i	figs-you	ὑμῶν	1	your	આ બાર પ્રેરીતોનો ઉલ્લેખ કરે છે એટલે બહુવચન છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
818	MAT	10	9	a4xx	figs-metonymy	χρυσὸν, μηδὲ ἄργυρον, μηδὲ χαλκὸν	1	any gold, or silver, or copper
819	MAT	10	9	b4m7		τὰς ζώνας	1	purses
820	MAT	10	10	kia9		πήραν	1	traveling bag	આ કદાચ મૂસાફરી દરમિયાન સાથે લઈ જવામાં આવતી થેલી અથવા કોઈક દ્વારા ખોરાક કે પૈસા મુકવા માટે વાપરવામાં આવતી થેલી હોઈ શકે છે.
821	MAT	10	10	i2ex		δύο χιτῶνας	1	two tunics	માથ્થી 5:40માં “પહેરણ” માટે ઉપયોગમાં લેવાયેલ સમાન શબ્દનો ઉપયોગ કરો.
822	MAT	10	10	ei4d		ὁ ἐργάτης	1	the laborer	મજૂર
823	MAT	10	10	m97h	figs-synecdoche	τῆς τροφῆς αὐτοῦ	1	his food	અહીં “ખોરાક” એ વ્યક્તિની જરૂરિયાતનું વર્ણન કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તેને શાની જરૂર છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
824	MAT	10	11	dk1r			0	Connecting Statement:	શિષ્યો જ્યારે ઉપદેશ આપવા જાય ત્યારે તેઓએ શું કરવું તે વિશે તેમને આજ્ઞા આપવાનું ઈસુ જારી રાખે છે.
825	MAT	10	11	b7ig		εἰς ἣν δ’ ἂν πόλιν ἢ κώμην εἰσέλθητε	1	Whatever city or village you enter into	જ્યારે તમે ગામ કે શહેરમાં પ્રવેશ કરો અથવા “જ્યારે તમે ગામ કે શહેરમાં પ્રવેશ કરો ત્યારે”
826	MAT	10	11	p4ln		πόλιν…κώμην	1	city ... village	મોટું ગામ…. નાનું ગામ અથવા “મોટું નગર … નાનું નગર.” જુઓ તમે માથ્થી 9:35માં આનો અનુવાદ કેવી રીતે કર્યો છે.
827	MAT	10	11	r7kj	figs-you	εἰσέλθητε	1	you enter	આ બહુવચન છે અને બાર પ્રેરીતોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
828	MAT	10	11	c3uf		ἄξιός	1	worthy	“યોગ્ય” વ્યક્તિ એવો વ્યક્તિ કે જે ઇચ્છાથી શિષ્યોનો આવકાર કરે.
829	MAT	10	11	a41d	figs-explicit	κἀκεῖ μείνατε ἕως ἂν ἐξέλθητε	1	stay there until you leave
830	MAT	10	12	n6cm	figs-metonymy	εἰσερχόμενοι δὲ εἰς τὴν οἰκίαν, ἀσπάσασθε αὐτήν	1	As you enter into the house, greet it
831	MAT	10	12	k1xk	figs-you	εἰσερχόμενοι	1	As you enter	આ બહુવચન છે અને બાર પ્રેરીતોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
832	MAT	10	13	qip2	figs-you	ὑμῶν…ὑμῶν	1	your ... your	આ બહુવચનો છે અને બાર પ્રેરીતોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
833	MAT	10	13	kc9m	figs-metonymy	μὲν ᾖ ἡ οἰκία ἀξία…μὴ ᾖ ἀξία	1	the house is worthy ... it is not worthy
834	MAT	10	13	q75a	figs-metonymy	ἐλθάτω ἡ εἰρήνη ὑμῶν ἐπ’ αὐτήν	1	let your peace come upon it
835	MAT	10	13	ha8f	figs-metonymy	ἐὰν…μὴ ᾖ ἀξία	1	if it is not worthy
836	MAT	10	13	my3y		ἡ εἰρήνη ὑμῶν πρὸς ὑμᾶς ἐπιστραφήτω	1	let your peace come back to you	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) જો તે ઘર લાયક નથી તો તે ઘરમાં ઈશ્વર તેમની શાંતિ અને આશીર્વાદ આવતા અટકાવશે અથવા 2) જો ઘર લાયક નથી, તો પછી પ્રેરિતોએ ઈશ્વરને વિંનતી કરવાની છે કે તે ઘરને શાંતિની અભિવાદન ન આપવી. જો તમારી ભાષામાં અભિવાદન અથવા તેની અસરો પાછી લેવાનો સમાન અર્થ છે, તો અહીં તેનો ઉપયોગ કરવો.
837	MAT	10	14	yn9k			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યોને સુચન આપવાનું ચાલુ રાખે છે કે જ્યારે તેઓ ઉપદેશ આપવા બહાર જાય ત્યારે તેઓએ શું કરવું.
838	MAT	10	14	m8e9		καὶ ὃς ἂν μὴ δέξηται ὑμᾶς, μηδὲ ἀκούσῃ	1	As for those who do not receive you or listen to	જો તે ઘરમાંના અથવા શહેરમાંના લોકો તમારો આવકાર ન કરે અથવા ન સાંભળે
839	MAT	10	14	w5py	figs-you	ὑμᾶς…ὑμῶν	1	you ... your	આ બહુવચન છે અને બાર પ્રેરીતોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
840	MAT	10	14	z826	figs-metonymy	ἀκούσῃ τοὺς λόγους ὑμῶν	1	listen to your words	“વચનો” અહીં પ્રેરીતો જે કહે છે તેનો ઉલ્લેખ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તમારા ઉપદેશને સાંભળે” અથવા “તમે જે કહો છો તે સાંભળો” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
841	MAT	10	14	hi3i		πόλεως	1	city	તમે જે રીતે માથ્થી 10:11 માં અનુવાદ કર્યું છે તે સમાન રીતે આનો અનુવાદ કરો.
842	MAT	10	14	i5mc	translate-symaction	ἐκτινάξατε τὸν κονιορτὸν τῶν ποδῶν ὑμῶν	1	shake off the dust from your feet	તમે ત્યાંથી નીકળતાં તમારા પગની ધૂળ ખંખેરી નાખો. આ એક નિશાની છે કે ઈશ્વરે તે ઘર અથવા શહેરના લોકોને નકારી કાઢ્યા છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-symaction]])
843	MAT	10	15	pk4f		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે આગળ શું કહેવાના છે તે પર આ શબ્દસમૂહ ભાર મૂકે છે.
844	MAT	10	15	d6ib		ἀνεκτότερον ἔσται	1	it shall be more tolerable	પીડા ઓછી થશે
845	MAT	10	15	sg3c	figs-metonymy	γῇ Σοδόμων καὶ Γομόρρων	1	the land of Sodom and Gomorrah
846	MAT	10	15	zmm2	figs-metonymy	τῇ πόλει ἐκείνῃ	1	that city
847	MAT	10	16	lf4i			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યોને સૂચન આપવાનું ચાલુ રાખે છે. અહીં તે કહેવાનું શરૂ કરે છે કે તેઓ જ્યારે ઉપદેશ કરવા જાય ત્યારે તેઓને સતાવણી સહન કરવી પડશે.
848	MAT	10	16	ggp6		ἰδοὺ, ἐγὼ ἀποστέλλω	1	See, I send out
849	MAT	10	16	c9bi		ἐγὼ ἀποστέλλω ὑμᾶς	1	I send you out	ઈસુ તેઓને એક ખાસ હેતુ માટે બહાર મોકલે છે.
850	MAT	10	16	b262	figs-simile	ὡς πρόβατα ἐν μέσῳ λύκων	1	as sheep in the midst of wolves
851	MAT	10	16	s21a	figs-simile	γίνεσθε…φρόνιμοι ὡς οἱ ὄφεις καὶ ἀκέραιοι ὡς αἱ περιστεραί	1	be wise as the serpents and harmless as the doves
852	MAT	10	17	a55q	writing-connectingwords	προσέχετε δὲ ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων; παραδώσουσιν γὰρ ὑμᾶς	1	Watch out for people! For they will deliver you up
853	MAT	10	17	csc4		παραδώσουσιν…ὑμᾶς εἰς	1	they will deliver you up to	તેઓ(લોકો) તમને ન્યાયસભાના નિયંત્રણ હેઠળ મૂકશે
854	MAT	10	17	fct4		συνέδρια	1	councils	સ્થાનિક ધાર્મિક આગેવાનો અથવા જેઓ સાથે મળી સમાજમાં શાંતિ જાળવે છે.
855	MAT	10	17	gs2d		μαστιγώσουσιν ὑμᾶς	1	they will whip you	તમને ચાબુકથી મારશે
856	MAT	10	18	pe3d	figs-activepassive	ἀχθήσεσθε	1	you will be brought	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તેઓ તમને લાવશે” અથવા “તેઓ તમને ખેંચીને લઇ જશે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
857	MAT	10	18	p74k		ἕνεκεν ἐμοῦ	1	for my sake	કારણ કે તમે મારા છો અથવા “તમે મને અનુસરો છો”
858	MAT	10	18	u5wc		αὐτοῖς καὶ τοῖς ἔθνεσιν	1	to them and to the Gentiles
859	MAT	10	19	ksi4			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યોને સૂચન આપવાનું ચાલુ રાખે છે કે તેઓ જ્યારે ઉપદેશ કરવા જાય ત્યારે તેઓને સતાવણી સહન કરવી પડશે.
860	MAT	10	19	e5t6		ὅταν δὲ παραδῶσιν ὑμᾶς	1	When they deliver you up	જ્યારે લોકો તમને ન્યાયસભામાં લઈ જાય. અહીં એજ “લોકો” છે જે “લોકો” માથ્થી 10:17 માં છે.
861	MAT	10	19	qcs3	figs-you	ὑμᾶς…ὑμῖν	1	you ... you	આ બહુવચન છે અને બાર પ્રેરીતોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
862	MAT	10	19	qzd2		μὴ μεριμνήσητε	1	do not be anxious about	ચિંતા કરશો નહીં
863	MAT	10	19	ien3	figs-hendiadys	πῶς ἢ τί λαλήσητε	1	how or what you will speak	તમારે શું કહેવું અથવા શું બોલવું. આ બે વિચારોને જોડી શકાય છે: “તમારે શું બોલવું” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-hendiadys]])
864	MAT	10	19	l7rb	figs-activepassive	δοθήσεται γὰρ ὑμῖν…τί λαλήσητε	1	for what to say will be given to you	આને સક્રીય સ્વરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “માટે પવિત્ર આત્મા તમને શીખવશે કે તમારે શું બોલવું” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
865	MAT	10	19	cm7h	figs-metonymy	ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ	1	in that hour	અહીં “ઘડી” નો અર્થ “તે સમય” છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તે સમયે” અથવા “તે જ ઘડીએ” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
866	MAT	10	20	yuk1	figs-you	ὑμεῖς…ὑμῶν…ὑμῖν	1	you ... your ... you	આ બહુવચન છે અને બાર પ્રેરીતોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
867	MAT	10	20	v9tm		τὸ Πνεῦμα τοῦ Πατρὸς ὑμῶν	1	the Spirit of your Father
868	MAT	10	20	k3xr	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρὸς	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
869	MAT	10	20	zxd8		ἐν ὑμῖν	1	in you	તમારા દ્વારા
870	MAT	10	21	i8q5			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યોને સૂચન આપવાનું જારી રાખે છે કે તેઓ જ્યારે ઉપદેશ કરવા જાય ત્યારે તેઓએ સતાવણી સહન કરવી પડશે.
871	MAT	10	21	p9ms		παραδώσει δὲ ἀδελφὸς ἀδελφὸν εἰς θάνατον	1	Brother will deliver up brother to death
872	MAT	10	21	lh6z	figs-abstractnouns	παραδώσει…ἀδελφὸν εἰς θάνατον	1	will deliver up brother to death
873	MAT	10	21	p8w9	figs-ellipsis	πατὴρ τέκνον	1	a father his child
874	MAT	10	21	xja9		ἐπαναστήσονται…ἐπὶ	1	rise up against	બળવો કરવો અથવા “વિરુદ્ધ થવું”
875	MAT	10	21	xf2d	figs-activepassive	θανατώσουσιν αὐτούς	1	cause them to be put to death
876	MAT	10	22	sp6p	figs-activepassive	καὶ ἔσεσθε μισούμενοι ὑπὸ πάντων	1	You will be hated by everyone
877	MAT	10	22	va6i	figs-you	ἔσεσθε	1	You will be	આ બહુવચન છે અને બાર પ્રેરીતોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
878	MAT	10	22	n3xn	figs-metonymy	διὰ τὸ ὄνομά μου	1	because of my name
879	MAT	10	22	k5w9		ὁ…ὑπομείνας	1	whoever endures	જે વિશ્વાસુ રહે છે
880	MAT	10	22	j71i		εἰς τέλος	1	to the end
881	MAT	10	22	qn7j	figs-activepassive	οὗτος σωθήσεται	1	that person will be saved	આને સક્રિય રૂપમાં અનુવાદ કરી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈશ્વર તે વ્યક્તિને ઉગારશે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
882	MAT	10	23	m42z		ἐν τῇ πόλει ταύτῃ	1	in this city	અહીં “આ” એ ચોક્કસ શહેરનો ઉલ્લેખ કરતું નથી. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “એક શહેરમાં”
883	MAT	10	23	jjd4		φεύγετε εἰς τὴν ἑτέραν	1	flee to the next	બીજા શહેરમાં ચાલ્યા જાઓ
884	MAT	10	23	gk1s		ἀμὴν…λέγω ὑμῖν	1	truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે આગળ શું કહેવાના છે તેના પર ભાર મૂકે છે.
885	MAT	10	23	dk4u	figs-123person	Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	Son of Man	ઈસુ પોતાના વિશે કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
886	MAT	10	23	tm8z		ἔλθῃ	1	comes	પહોંચે છે
887	MAT	10	24	uv9r			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યોને સૂચન આપવાનું ચાલુ રાખે છે કે તેઓ જ્યારે ઉપદેશ કરવા જાય ત્યારે તેઓએ સતાવણી સહન કરવી પડશે.
888	MAT	10	24	p8mr	writing-proverbs	οὐκ ἔστιν μαθητὴς ὑπὲρ τὸν διδάσκαλον, οὐδὲ δοῦλος ὑπὲρ τὸν κύριον αὐτοῦ	1	A disciple is not greater than his teacher, nor a servant above his master	ઈસુ પોતાના શિષ્યોને એક સામાન્ય સત્યનું શિક્ષણ આપવા નીતિવચનનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે. ઈસુ વર્ણવે છે કે શિષ્યોએ એવી અપેક્ષા ન રાખવી કે લોકો જેમ ઈસુ સાથે વ્યવહાર કરે છે તેનાથી વધુ સારી રીતે લોકો તેમની સાથે વ્યવહાર કરશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-proverbs]])
889	MAT	10	24	syb2		οὐκ ἔστιν μαθητὴς ὑπὲρ τὸν διδάσκαλον	1	A disciple is not greater than his teacher
890	MAT	10	24	nc3e		οὐδὲ δοῦλος ὑπὲρ τὸν κύριον αὐτοῦ	1	nor a servant above his master
891	MAT	10	25	e2ae		ἀρκετὸν τῷ μαθητῇ ἵνα γένηται ὡς ὁ διδάσκαλος αὐτοῦ	1	It is enough for the disciple that he should be like his teacher	શિષ્યને તેના શિક્ષકની જેમ બનવામાં સંતોષ અનુભવવો જોઈએ
892	MAT	10	25	t7jp	figs-explicit	γένηται ὡς ὁ διδάσκαλος αὐτοῦ	1	be like his teacher
893	MAT	10	25	e6z3	figs-explicit	ὁ δοῦλος ὡς ὁ κύριος αὐτοῦ	1	the servant like his master
894	MAT	10	25	u355		εἰ…ἐπεκάλεσαν, πόσῳ μᾶλλον τοὺς οἰκιακοὺς αὐτοῦ	1	If they have called ... how much worse ... the members of his household	ફરીથી ઈસુ જાણાવે છે કે જેમ લોકોએ તેમની સાથે દુર્વ્યવહાર કર્યો, તેમના શિષ્યોએ અપેક્ષા રાખવી જોઈએ કે લોકો તેમની સાથે સમાન કે તેથી વધારે દુર્વ્યવહાર કરી શકે છે.
895	MAT	10	25	bg2l		πόσῳ μᾶλλον τοὺς οἰκιακοὺς αὐτοῦ	1	how much worse the members of his household
896	MAT	10	25	cp96		εἰ…ἐπεκάλεσαν	1	If they have called	જ્યારથી લોકોએ તે નામ આપી ઓળખાવ્યા છે
897	MAT	10	25	pu5y	figs-metaphor	τὸν οἰκοδεσπότην	1	the master of the house	ઈસુ પોતાને માટે આ રૂપકનો ઉપયોગ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
898	MAT	10	25	y5md		Βεελζεβοὺλ	1	Beelzebul
899	MAT	10	25	r5ll	figs-metaphor	τοὺς οἰκιακοὺς αὐτοῦ	1	the members of his household	ઈસુના શિષ્યોને માટે આ એક રૂપક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
900	MAT	10	26	zb2j			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યોને સૂચન આપવાનું જારી રાખે છે કે તેઓ જ્યારે ઉપદેશ કરવા જાય ત્યારે તેઓને સતાવણી સહન કરવી પડશે.
901	MAT	10	26	twv2		μὴ…φοβηθῆτε αὐτούς	1	do not fear them	અહીં “તેમને” ઉપનામ, એ ઈસુના શિષ્યોની સાથે ગેરવર્તન કરતાં લોકોનો ઉલ્લેખ કરે છે.
902	MAT	10	26	xqs4	figs-metaphor	οὐδὲν…ἐστιν κεκαλυμμένον ὃ οὐκ ἀποκαλυφθήσεται, καὶ κρυπτὸν ὃ οὐ γνωσθήσεται	1	there is nothing concealed that will not be revealed, and nothing hidden that will not be known
903	MAT	10	27	fa1s	figs-parallelism	ὃ λέγω ὑμῖν ἐν τῇ σκοτίᾳ, εἴπατε ἐν τῷ φωτί; καὶ ὃ εἰς τὸ οὖς ἀκούετε, κηρύξατε ἐπὶ τῶν δωμάτων	1	What I tell you in the darkness, say in the daylight, and what you hear softly in your ear, proclaim upon the housetops
904	MAT	10	27	kw75	figs-metonymy	ὃ λέγω ὑμῖν ἐν τῇ σκοτίᾳ, εἴπατε ἐν τῷ φωτί	1	What I tell you in the darkness, say in the daylight
905	MAT	10	27	fc49	figs-idiom	ὃ εἰς τὸ οὖς ἀκούετε	1	what you hear softly in your ear	ધીમેથી કાનમાં કહેવાનો ઉલ્લેખ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “હું જે તમને ધીમેથી કાનમાં કહું છું.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
906	MAT	10	27	t9u9	figs-metonymy	κηρύξατε ἐπὶ τῶν δωμάτων	1	proclaim upon the housetops
907	MAT	10	28	s6wq			0	General Information:	અહીં ઈસુ પણ કારણો આપવાનું શરૂ કરે છે કે શા માટે તેમના શિષ્યોને જે સતાવણીનો અનુભવ થાય તેનાથી શિષ્યોએ ડરવું જોઈએ નહીં.
908	MAT	10	28	p3fn			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યોને સૂચન આપવાનું જારી રાખે છે કે તેઓ જ્યારે ઉપદેશ કરવા જાય ત્યારે તેઓએ સતાવણી સહન કરવી પડશે.
909	MAT	10	28	fb29	figs-distinguish	καὶ μὴ φοβεῖσθε ἀπὸ τῶν ἀποκτεννόντων τὸ σῶμα, τὴν δὲ ψυχὴν μὴ δυναμένων ἀποκτεῖναι	1	Do not be afraid of those who kill the body but are unable to kill the soul
910	MAT	10	28	lc56		τῶν ἀποκτεννόντων τὸ σῶμα	1	those who kill the body
911	MAT	10	28	ei7y		τὸ σῶμα	1	the body	વ્યકિતનો ભાગ સ્પર્શ કરી શકાય છે, અને તે આત્મા અને પ્રાણના વિરોધમાં
912	MAT	10	28	e4de		τὴν…ψυχὴν…ἀποκτεῖναι	1	to kill the soul	આનો અર્થ એ છે કે લોકો શારીરિક રીતે મૃત્યુ પામ્યા પછી તેમને નુકસાન પહોંચાડશે.
913	MAT	10	28	e76n		τὴν…ψυχὴν	1	the soul	વ્યકિતનો ભાગ સ્પર્શ કરી શકતા નથી અને શારીરિક શરીરના મૃત્યુ પછી જીવે છે.
914	MAT	10	28	pk7k	writing-connectingwords	φοβεῖσθε…τὸν δυνάμενον	1	fear him who is able
915	MAT	10	29	tm3s	writing-proverbs	οὐχὶ δύο στρουθία ἀσσαρίου πωλεῖται?	1	Are not two sparrows sold for a small coin?
916	MAT	10	29	q22l	translate-unknown	στρουθία	1	sparrows	તેઓ ખૂબ નાની છે, દાણા ખાનાર પક્ષીઓ. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “નાના પક્ષીઓ” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-unknown]])
917	MAT	10	29	i399		ἀσσαρίου	1	a small coin
918	MAT	10	29	wxt4	figs-doublenegatives	ἓν ἐξ αὐτῶν οὐ πεσεῖται ἐπὶ τὴν γῆν, ἄνευ τοῦ Πατρὸς ὑμῶν	1	not one of them falls to the ground without your Father's knowledge
919	MAT	10	29	fe8z	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρὸς	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
920	MAT	10	30	cih3	figs-activepassive	ὑμῶν…καὶ αἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς πᾶσαι ἠριθμημέναι εἰσίν	1	even the hairs of your head are all numbered	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં લખી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તમારા માથા પર કેટલા વાળ છે તે પણ ઈશ્વર જાણે છે.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
921	MAT	10	30	nb7b		ἠριθμημέναι	1	numbered	ગણેલા છે
922	MAT	10	31	n2tz		πολλῶν στρουθίων διαφέρετε ὑμεῖς	1	You are more valuable than many sparrows	ઈશ્વરે તમને ઘણી ચકલીઓ કરતા મૂલ્યવાન ગણ્યા છે
923	MAT	10	32	jtw9			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યોને સૂચન આપવાનું જારી રાખે છે કે તેઓ જ્યારે ઉપદેશ કરવા જાય ત્યારે તેઓએ સતાવણી સહન કરવી પડશે.
924	MAT	10	32	ntt9		πᾶς…ὅστις ὁμολογήσει ἐν ἐμοὶ…κἀγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ Πατρός μου	1	everyone who confesses me ... I will also confess him before my Father	જે કોઈ મને કબૂલ કરે છે ... તેને પણ હું મારા પિતા સમક્ષ કબૂલ કરીશ અથવા “જે કોઈ મને કબૂલ કરે છે ... હું પણ તેને મારા પિતાની આગળ કબૂલ કરીશ.”
925	MAT	10	32	yj44		ὁμολογήσει ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων	1	confesses me before men	બીજાને કહે છે કે તે મારો શિષ્ય છે અથવા “અન્ય લોકોની સમક્ષ સ્વીકાર કરે કે તે મારા પ્રત્યે વફાદાર છે”
926	MAT	10	32	j4dh	figs-ellipsis	ὁμολογήσω κἀγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς	1	I will also confess him before my Father who is in heaven
927	MAT	10	32	kdd2		τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς	1	my Father who is in heaven	મારા આકાશમાંના પિતા
928	MAT	10	32	n1nb	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός μου	1	my Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
929	MAT	10	33	sx8g		ὅστις…ἂν ἀρνήσηταί με…ἀρνήσομαι κἀγὼ αὐτὸν ἔμπροσθεν τοῦ Πατρός μου	1	whoever denies me ... I will also deny him before my Father
930	MAT	10	33	d15s		ἂν ἀρνήσηταί με ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων	1	denies me before men
931	MAT	10	33	cnu3	figs-ellipsis	ἀρνήσομαι κἀγὼ αὐτὸν ἔμπροσθεν τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς	1	I will also deny him before my Father who is in heaven
932	MAT	10	34	bx73			0	Connecting Statement:	ઈસુએ શિષ્યોને શિક્ષણ આપવાનું જારી રાખ્યું કે શા માટે તેઓએ સતાવણીના અનુભવોથી ડરવાનું નથી.
933	MAT	10	34	rrp3		μὴ νομίσητε	1	Do not think	તમે એમ નહીં અથવા “તમે એવું વિચારો નહીં”
934	MAT	10	34	l5ad	figs-metonymy	ἐπὶ τὴν γῆν	1	upon the earth
935	MAT	10	34	jq6d	figs-metonymy	μάχαιραν	1	a sword	આ લોકો મધ્યે વિભાજન, ઝઘડા અને ખૂનનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
936	MAT	10	35	xx5m		διχάσαι ἄνθρωπον κατὰ	1	to set a man against	વિરુદ્ધ ઝઘડો ... કારણ ને
937	MAT	10	35	k18y		ἄνθρωπον κατὰ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ	1	a man against his father	પુત્ર તેના પિતાની વિરુદ્ધ
938	MAT	10	36	lhc2		καὶ ἐχθροὶ τοῦ ἀνθρώπου	1	A man's enemies	વ્યક્તિના દુશ્મનો અથવા “વ્યક્તિના સૌથી ખરાબ દુશ્મનો”
939	MAT	10	36	g166		οἱ οἰκιακοὶ αὐτοῦ	1	those of his own household	તેના પોતાના ઘરના સભ્યો
940	MAT	10	37	ju1k			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યોને સૂચન આપવાનું જારી રાખે છે કે તેઓ જ્યારે ઉપદેશ કરવા જાય ત્યારે તેઓએ સતાવણી સહન કરવી પડશે.
941	MAT	10	37	x1xg	figs-gendernotations	ὁ φιλῶν…οὐκ ἔστιν μου ἄξιος	1	He who loves ... is not worthy
942	MAT	10	37	az6t		ὁ φιλῶν	1	He who loves
943	MAT	10	37	fb3p		μου ἄξιος	1	worthy of me	મને લાયક હોવું અથવા “મારો શિષ્ય બનવા લાયક હોવું”
944	MAT	10	38	ye95	figs-metonymy	λαμβάνει τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθεῖ ὀπίσω μου	1	pick up his cross and follow after me
945	MAT	10	38	ai2r		λαμβάνει	1	pick up	ઉંચકો અથવા “પસંદ કરો અને ઊંચકવું”
946	MAT	10	39	u4jh	writing-proverbs	ὁ εὑρὼν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολέσει αὐτήν; καὶ ὁ ἀπολέσας…εὑρήσει αὐτήν	1	He who finds his life will lose it. But he who loses ... will find it
947	MAT	10	39	jwf2	figs-metaphor	ὁ εὑρὼν	1	He who finds	આ “બચાવવું” અથવા “રાખવું” માટેનું રૂપક છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “રાખવા પ્રયત્ન કરે છે” અથવા “બચાવવા પ્રયત્ન કરે છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
948	MAT	10	39	pbf3	figs-metaphor	ἀπολέσει αὐτήν	1	will lose it
949	MAT	10	39	i3x4	figs-metaphor	ὁ ἀπολέσας τὴν ψυχὴν αὐτοῦ	1	he who loses his life
950	MAT	10	39	hz7r		ἕνεκεν ἐμοῦ	1	for my sake
951	MAT	10	39	g2c8	figs-metaphor	εὑρήσει αὐτήν	1	will find it
952	MAT	10	40	u2wq			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યોને સૂચન આપવાનું જારી રાખે છે કે તેઓ જ્યારે ઉપદેશ કરવા જાય ત્યારે તેઓએ સતાવણી સહન કરવી પડશે.
953	MAT	10	40	asg3	figs-gendernotations	ὁ δεχόμενος	1	He who welcomes	શબ્દ “તે” સામાન્ય રીતે કોઈપણનો ઉલ્લેખ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “જે કોઈ” અથવા “કોઈપણ જે” અથવા “એક જે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-gendernotations]])
954	MAT	10	40	c77e		ὁ δεχόμενος	1	He who welcomes	આનો અર્થ એ છે કે કોઈને મહેમાન તરીકે સ્વીકારવા.
955	MAT	10	40	ir49	figs-you	ὑμᾶς	1	you	આ બહુવચન છે અને બાર પ્રેરીતોને કે જેઓની સાથે ઈસુ વાત કરે છે તેઓનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
956	MAT	10	40	pf1j		ὁ δεχόμενος ὑμᾶς ἐμὲ δέχεται	1	He who welcomes you welcomes me
957	MAT	10	40	y9ck		ὁ ἐμὲ δεχόμενος δέχεται τὸν ἀποστείλαντά με	1	he who welcomes me also welcomes him who sent me
958	MAT	10	41	g43d		εἰς ὄνομα προφήτου	1	because he is a prophet	અહીં “તે” શબ્દ જે આવકાર કરી રહ્યો છે તેની વાત નથી પણ જેને આવકારી લીધો છે તેની વાત છે.
959	MAT	10	41	yj1q		μισθὸν προφήτου	1	a prophet's reward	ઈશ્વર પ્રબોધકને બદલો આપે છે તેનો આ ઉલ્લેખ છે, નહી કે પ્રબોધક બીજા વ્યક્તિને બદલો કે ઇનામ આપે છે.
960	MAT	10	41	gjf3		εἰς ὄνομα δικαίου	1	because he is a righteous man	અહીં “તે” શબ્દ જે આવકાર કરી રહ્યો છે તેની વાત નથી પણ જેને આવકારી લીધો છે તેની વાત છે.
961	MAT	10	41	qfv7		μισθὸν δικαίου	1	a righteous man's reward	ઈશ્વર ન્યાયી માણસને બદલો આપે છે તેનો આ ઉલ્લેખ છે, નહી કે ન્યાયી માણસ બીજા વ્યક્તિને બદલો કે ઇનામ આપે છે.
962	MAT	10	42	wx4a			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યોને માર્ગદર્શન આપવાનું પૂર્ણ કરે છે કે તેઓએ સુવાર્તા પ્રચાર દરમિયાન શું કરવું અને ધ્યાનમાં રાખવું.
963	MAT	10	42	v6jg		καὶ ὃς ἐὰν ποτίσῃ	1	Whoever gives to drink	જે કોઈ આપે છે
964	MAT	10	42	z8tk		ἕνα τῶν μικρῶν τούτων	1	one of these little ones
965	MAT	10	42	lza6		εἰς ὄνομα μαθητοῦ	1	because he is a disciple
966	MAT	10	42	wx29		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ આગળ હવે શું કહેવાના છે તેના પર ભાર મૂકે છે.
967	MAT	10	42	y1ie		οὐ μὴ ἀπολέσῃ τὸν μισθὸν αὐτοῦ	1	he will certainly not lose his reward	અહીં “તે” અને “તેનું” એ જે આપનાર છે તેનો ઉલ્લેખ કરે છે.
968	MAT	10	42	d61l		οὐ μὴ ἀπολέσῃ	1	he will certainly not lose
969	MAT	11	intro	puf4			0
970	MAT	11	1	z2y7	writing-newevent		0	General Information:	આ વાર્તાના નવા ભાગની શરૂઆત છે જ્યાં યોહાન બાપ્તિસ્તના શિષ્યોને ઈસુએ કેવી રીતે જવાબ આપ્યો તે વિશે માથ્થી જણાવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-newevent]])
971	MAT	11	1	dr3u		καὶ ἐγένετο ὅτε	1	It came about that when
972	MAT	11	1	ki7f		ἐτέλεσεν…διατάσσων	1	had finished instructing	શિક્ષણ આપવાનું પૂરું કર્યું અથવા “આજ્ઞા આપવાનું પૂર્ણ કર્યું”
973	MAT	11	1	m6h5	translate-numbers	τοῖς δώδεκα μαθηταῖς αὐτοῦ	1	his twelve disciples	આ ઈસુના બાર પસંદ કરેલા પ્રેરીતોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
974	MAT	11	1	ju1q		ἐν ταῖς πόλεσιν αὐτῶν	1	in their cities	અહિયા “તેઓના” એ સામાન્ય સર્વ યહૂદીઓનો ઉલ્લેખ કરે છે
975	MAT	11	2	n2dc		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીં માથ્થી સુવાર્તાના નવા ભાગને કહેવાની શરૂઆત કરે છે.
976	MAT	11	2	f3j7		ὁ…Ἰωάννης, ἀκούσας ἐν τῷ δεσμωτηρίῳ	1	when John heard in the prison about
977	MAT	11	2	xre1		πέμψας διὰ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ	1	he sent a message by his disciples	યોહાન બાપ્તિસ્તે તેના શિષ્યોને ઈસુ પાસે સંદેશ લઈ મોકલ્યા
978	MAT	11	3	w2im		εἶπεν αὐτῷ	1	said to him	“તેને” સર્વનામ ઈસુનો ઉલ્લેખ કરે છે.
979	MAT	11	3	q89t		σὺ εἶ ὁ ἐρχόμενος	1	Are you the one who is coming	અમે જેની અપેક્ષા રાખી રહ્યા છે તે શું તમે જ છો. આ મસીહ અથવા ખ્રિસ્તનો ઉલ્લેખ કરવાની બીજી રીત છે.
980	MAT	11	3	hrk5		ἕτερον προσδοκῶμεν?	1	should we look for another?	કે પછી અમે કોઈ બીજાની રાહ જોઈએ. સર્વનામ “અમે” એ સર્વ યહૂદીઓનો ઉલ્લેખ કરે છે નહીં કે માત્ર યોહાનના શિષ્યોનો
981	MAT	11	4	a66r		ἀπαγγείλατε Ἰωάννῃ	1	report to John	યોહાનને કહો
982	MAT	11	5	sd6c	figs-activepassive	λεπροὶ καθαρίζονται	1	lepers are being cleansed	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “હું કોઢીઓને સાજા કરું છું” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
983	MAT	11	5	v274	figs-activepassive	νεκροὶ ἐγείρονται	1	the dead are being raised back to life
984	MAT	11	5	g3k4	figs-activepassive	πτωχοὶ εὐαγγελίζονται	1	the gospel is being preached to the poor	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “હું દરિદ્રીઓને સુવાર્તા પ્રચાર કરું છું” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
985	MAT	11	5	l443	figs-nominaladj	πτωχοὶ	1	the poor	આ નામાંકિત વિશેષણનું નામ સંજ્ઞાના શબ્દસમૂહ તરીકે અનુવાદ કરી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “દરિદ્રી લોકોને” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
986	MAT	11	7	g2q8			0	Connecting Statement:	ઈસુ યોહાન બપ્તિસ્ત વિશે ટોળાની સાથે વાત કરવાનું શરૂ કરે છે.
987	MAT	11	7	ysq6	figs-rquestion	τί ἐξήλθατε εἰς τὴν ἔρημον θεάσασθαι? κάλαμον ὑπὸ ἀνέμου σαλευόμενον?	1	What did you go out in the desert to see—a reed being shaken by the wind?
988	MAT	11	7	pc6c	figs-metaphor	κάλαμον ὑπὸ ἀνέμου σαλευόμενον	1	a reed being shaken by the wind
989	MAT	11	7	w269	figs-activepassive	ὑπὸ ἀνέμου σαλευόμενον	1	being shaken by the wind	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “પવનથી હાલવું” અથવા “પવનથી ઉડવું” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
990	MAT	11	8	n5hx	figs-rquestion	ἀλλὰ τί ἐξήλθατε ἰδεῖν? ἄνθρωπον ἐν μαλακοῖς ἠμφιεσμένον?	1	But what did you go out to see—a man dressed in soft clothing?
991	MAT	11	8	y24r		ἐν μαλακοῖς ἠμφιεσμένον	1	dressed in soft clothing	કિંમતી વસ્ત્રો પહેરેલા. ઘનવાન લોકો આ પ્રકારના વસ્ત્રો પહેરતા હતા.
992	MAT	11	8	tmb9		ἰδοὺ	1	Really	આ શબ્દ આગળની બાબતો પર ભાર મૂકે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ખરેખર”
993	MAT	11	8	v9k2		τοῖς οἴκοις τῶν βασιλέων	1	kings' houses	રાજાના મહેલો
994	MAT	11	9	cgm4			0	General Information:	કલમ 10 માં, ઈસુ પ્રબોધક માલાખીની વાતનો ઉલ્લેખ કરે છે કે યોહાન બાપ્તિસ્તનું જીવન અને સેવા ભવિષ્યવાણી પરિપૂર્ણ કરે છે.
995	MAT	11	9	w9su			0	Connecting Statement:	ઈસુ ટોળાને યોહાન બાપ્તિસ્ત વિશે વાત કરવાનું જારી રાખે છે.
996	MAT	11	9	gm97	figs-rquestion	ἀλλὰ τί ἐξήλθατε? προφήτην ἰδεῖν	1	But what did you go out to see—a prophet?
997	MAT	11	9	nkd4		ναί, λέγω ὑμῖν	1	Yes, I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું,
998	MAT	11	9	fb75	figs-ellipsis	περισσότερον προφήτου	1	much more than a prophet
999	MAT	11	10	de17	figs-activepassive	οὗτός ἐστιν περὶ οὗ γέγραπται	1	This is he of whom it was written
1000	MAT	11	10	ql5h		ἐγὼ ἀποστέλλω τὸν ἄγγελόν μου	1	I am sending my messenger	“હું” અને “મારું” સર્વનામ ઈશ્વરનો ઉલ્લેખ કરે છે. ઈશ્વર જે કહે છે માલાખી તે ટાંકે છે.
1001	MAT	11	10	fi5e	figs-you	πρὸ προσώπου σου	1	before your face	અહીં “તમારું” એ એકવચન છે કારણ કે મસીહ આને અવતરણમાં કહે છે. અને “ચહેરો” એ સંપૂર્ણ વ્યક્તિનો ઉલ્લેખ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તમારી સમક્ષ” અથવા “તમારી પહેલા જવું” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1002	MAT	11	10	kva7	figs-metaphor	κατασκευάσει τὴν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου	1	will prepare your way before you	આ એક રૂપક છે જેનો અર્થ છે કે સંદેશવાહક મસીહનો સંદેશ પ્રાપ્ત કરવા લોકોને તૈયાર કરશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1003	MAT	11	11	c7pp			0	Connecting Statement:	ઈસુ ટોળાને યોહાન બાપ્તિસ્ત વિશે વાત કરવાનું ચાલુ રાખે છે.
1004	MAT	11	11	j7gw		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. હવે ઈસુ આગળ શું કહેવાના છે તે પર ભાર મૂકે છે.
1005	MAT	11	11	z5yq	figs-idiom	ἐν γεννητοῖς γυναικῶν	1	among those born of women
1006	MAT	11	11	q2kp		μείζων Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ	1	no one is greater than John the Baptist
1007	MAT	11	11	cag4	figs-metonymy	ὁ…μικρότερος ἐν τῇ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	the least important person in the kingdom of heaven
1008	MAT	11	11	p5ir		μείζων αὐτοῦ ἐστιν	1	is greater than he is	યોહાન કરતા પણ વધુ મહત્વપૂર્ણ
1009	MAT	11	12	mb4v		ἀπὸ δὲ τῶν ἡμερῶν Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ	1	From the days of John the Baptist
1010	MAT	11	12	inr2		ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν βιάζεται, καὶ βιασταὶ ἁρπάζουσιν αὐτήν	1	the kingdom of heaven suffers violence, and men of violence take it by force	આ કલમના વિવિધ સંભવિત અર્થઘટનો આ પ્રમાણે છે. યુએસટી માને છે કે તેનો અર્થ એ છે કે કેટલાક લોકો તેમના પોતાના સ્વાર્થી હેતુ માટે ઈશ્વરના રાજ્યનો ઉપયોગ કરવા માંગે છે, અને તે પ્રાપ્ત કરવા માટે તેઓ અન્ય લોકોનો ઉપયોગ કરે છે. અન્ય આવૃતિઓ હકારાત્મક અર્થઘટનની ધારણા કરે છે, કે ઈશ્વરના રાજ્યમાં પ્રવેશવાનું તેડું તાકીદનું બની ગયુ છે કે, લોકોએ આ તેડાનો જવાબ આપવા માટે અને પાપનો નકાર કરવા અત્યંત આકરી રીતે કાર્ય કરવું જોઈએ. ત્રીજુ અર્થઘટન એ છે કે હિંસક લોકો ઈશ્વરના લોકોને નુકસાન પહોંચાડે છે અને એ પ્રમાણે તેઓ ઈશ્વરને રાજ કરતા અટકાવાનો પ્રયત્ન કરે છે.
1011	MAT	11	13	v3el			0	Connecting Statement:	ઈસુ ટોળાને યોહાન બાપ્તિસ્ત વિશે વાત કરવાનું ચાલુ રાખે છે.
1012	MAT	11	13	g1i6	figs-metonymy	πάντες…οἱ προφῆται καὶ ὁ νόμος ἕως Ἰωάννου ἐπροφήτευσαν	1	all the prophets and the law have been prophesying until John
1013	MAT	11	14	yg2f	figs-you	εἰ θέλετε	1	if you are willing	અહિયા “તમે” એ બહુવચન છે અને તે ટોળાનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1014	MAT	11	14	e68u		αὐτός ἐστιν Ἠλείας, ὁ μέλλων ἔρχεσθαι	1	he is Elijah who was going to come
1015	MAT	11	15	z97x	figs-metonymy	ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν, ἀκουέτω	1	He who has ears to hear, let him hear
1016	MAT	11	15	w4cc	figs-123person	ὁ ἔχων…ἀκουέτω	1	He who has ... let him hear
1017	MAT	11	16	q1s5			0	Connecting Statement:	ઈસુ ટોળાને યોહાન બાપ્તિસ્ત વિશે વાત કરવાનું ચાલુ રાખે છે.
1018	MAT	11	16	mp8g	figs-rquestion	τίνι δὲ ὁμοιώσω τὴν γενεὰν ταύτην?	1	To what should I compare this generation?
1019	MAT	11	16	yat1		τὴν γενεὰν ταύτην	1	this generation	જે લોકો હાલમાં જીવિત છે અથવા “આ લોકો” અથવા “આ પેઢીના તમે લોકો”
1020	MAT	11	16	l7km		ταῖς ἀγοραῖς	1	the marketplace	મોટું, હવાવાળો ખુલ્લો વિસ્તાર જ્યાં લોકો વસ્તુઓ ખરીદે અને વેચે
1021	MAT	11	17	wn37			0	Connecting Statement:	ઈસુ દ્રષ્ટાંત સાથે શરૂઆત કરે છે અને કલમ 16 માં કહે છે કે “તેના જેવું”.
1022	MAT	11	17	ai4e	figs-parables	λέγουσιν…καὶ οὐκ ἐκόψασθε	1	and say ... and you did not weep	તે સમયના લોકોનું વર્ણન કરવા માટે ઈસુ એક દ્રષ્ટાંતનો ઉપયોગ કરે છે. તે લોકોને ઈસુ બાળકોના સમૂહ સાથે સરખાવે છે કે જે બીજા બાળકોને તેમની સાથે રમે તેવો પ્રયત્ન કરી રહ્યા છે. જો કે તેઓ ગમે તે રીતે પ્રયત્ન કરે તેમ છતાં પણ અન્ય બાળકો તેમની સાથે રમતમાં જોડાશે નહીં. ઈસુનો અર્થ એ છે કે આ લોકો માટે કશું જ મહત્વનું નથી જેમ કે ઈશ્વર યોહાન બાપ્તિસ્ત જેવા રણમાં રહી ઉપવાસ કરનાર વ્યક્તિને તેમની પાસે મોકલે અથવા ઈસુ કે જેઓ પાપીઓની સાથે ખાયપીયે છે અને ઉપવાસ કરતા નથી, તેમને તેઓ પાસે મોકલે. લોકો, ખાસ કરીને ફરોશીઓ અને ધાર્મિક આગેવાનો હઠીલા જ રહે છે અને ઈશ્વરના સત્યને સ્વીકારવાનો નકાર કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
1023	MAT	11	17	d916	figs-you	ηὐλήσαμεν ὑμῖν	1	We played a flute for you
1024	MAT	11	17	j5jd		καὶ οὐκ ὠρχήσασθε	1	and you did not dance	પરંતુ તમે આનંદિત સંગીત પર નૃત્ય કર્યું નહીં
1025	MAT	11	17	t723	figs-explicit	ἐθρηνήσαμεν	1	We mourned	આનો અર્થ એ છે કે સ્મશાન યાત્રામાં સ્ત્રીઓ જેવા ગાય છે તેવા દુખિત ગીતો તેઓએ ગાયા. (જુઓ :[[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1026	MAT	11	17	f87l		καὶ οὐκ ἐκόψασθε	1	and you did not weep	પણ તમે અમારી સાથે રડ્યા નહીં
1027	MAT	11	18	svc9			0	Connecting Statement:	ઈસુ ટોળાની સાથે યોહાન બાપ્તિસ્ત વિશેની વાત પૂર્ણ કરે છે.
1028	MAT	11	18	qe7y	figs-synecdoche	μήτε ἐσθίων μήτε πίνων	1	not eating or drinking
1029	MAT	11	18	p4ql	figs-quotations	λέγουσιν, δαιμόνιον ἔχει.	1	they say, 'He has a demon.'
1030	MAT	11	18	kd4q		λέγουσιν	1	they say
1031	MAT	11	19	iwk8	figs-123person	ἦλθεν ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	The Son of Man came	ઈસુ પોતાને સંબોધે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “હું, માણસનો દીકરો, આવ્યો છું.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1032	MAT	11	19	gs6z		ἦλθεν…ἐσθίων καὶ πίνων	1	came eating and drinking	આ યોહાનના વર્તન વિરુદ્ધનું કાર્ય છે. આનો અર્થ ફક્ત સામાન્ય ખોરાક અને પીણું જ લેવાની વાત છે. તેનો અર્થ એ છે કે ઈસુએ અન્ય સામાન્ય લોકોની જેમ જ સારા ખોરાક અને પીણાનો આનંદ માણ્યો.
1033	MAT	11	19	x4ec	figs-quotations	λέγουσιν, ἰδοὺ, ἄνθρωπος, φάγος καὶ οἰνοπότης…ἁμαρτωλῶν!	1	they say, 'Look, he is a gluttonous man and a drunkard ... sinners!'
1034	MAT	11	19	d6gu		ἄνθρωπος, φάγος	1	he is a gluttonous man	તે ખાઉધરો માણસ છે અથવા “તે સતત ખૂબ જ ખોરાક ખાયા કરે છે”
1035	MAT	11	19	pv4n		οἰνοπότης	1	a drunkard	પીધેલો અથવા “તે સતત ખૂબ જ દારુ પીધા કરે છે”
1036	MAT	11	19	vwk4	writing-proverbs	καὶ ἐδικαιώθη ἡ σοφία ἀπὸ τῶν τέκνων αὐτῆς	1	But wisdom is justified by her children	આ એક કહેવત છે જેને ઈસુ આ પરિસ્થિતિને લાગુ પાડે છે, કારણ કે જે લોકોએ ઈસુ અને યોહાનનો નકાર કર્યો હતો તેઓ ડહાપણભરી રીતે વર્તી રહ્યા નહોતા. ઈસુ અને યોહાન બાપ્તિસ્ત બંને જ્ઞાની વ્યક્તિઓ છે, અને તેમના કાર્યોના પરિણામો તે સાબિત કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-proverbs]])
1037	MAT	11	19	dz3c	figs-personification	ἐδικαιώθη ἡ σοφία ἀπὸ τῶν τέκνων αὐτῆς	1	wisdom is justified by her children
1038	MAT	11	20	bwq8			0	General Information:	ઈસુએ જ્યાં પહેલા ચમત્કારો કર્યા હતા તે શહેરોના લોકોને ઠપકો આપવાનું શરૂ કરે છે.
1039	MAT	11	20	w4g8	figs-metonymy	ὀνειδίζειν τὰς πόλεις	1	to rebuke the cities	અહીં “શહેરો” તેમાં રહેતા લોકોનો ઉલ્લેખ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “શહેરના લોકોને ઠપકો આપ્યો” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
1040	MAT	11	20	fxs4		πόλεις	1	cities	નગરો
1041	MAT	11	20	t51a	figs-activepassive	ἐν αἷς ἐγένοντο αἱ πλεῖσται δυνάμεις αὐτοῦ	1	in which most of his mighty deeds were done
1042	MAT	11	20	wh1g		αἱ πλεῖσται δυνάμεις αὐτοῦ	1	mighty deeds	શક્તિશાળી કાર્યો અથવા “સામર્થ્યના કાર્યો” અથવા “ચમત્કારો”
1043	MAT	11	21	xxb3	figs-apostrophe	οὐαί σοι, Χοραζείν! οὐαί σοι, Βηθσαϊδάν!	1	Woe to you, Chorazin! Woe to you, Bethsaida!	ઈસુ ખોરાઝીન અને બેથસૈદા શહેરોના લોકોને સંબોધીને કહે છે કે જાણે કે તેઓ તેમનું સાંભળતા હોય, પરંતુ તેઓ સાંભળતા ન હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-apostrophe]])
1044	MAT	11	21	tv81	figs-you	οὐαί σοι	1	Woe to you
1045	MAT	11	21	y9d3	figs-metonymy	Χοραζείν…Βηθσαϊδάν…Τύρῳ…Σιδῶνι	1	Chorazin ... Bethsaida ... Tyre ... Sidon	આ શહેરમાં રહેતા લોકો માટે આ શહેરનું નામ એક રૂપક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/translate-names]])
1046	MAT	11	21	lh46	figs-hypo	εἰ…αἱ δυνάμεις…ἂν ἐν σάκκῳ καὶ σποδῷ	1	If the mighty deeds ... in sackcloth and ashes	ઈસુ ભૂતકાળમાં બની શકી હોત તેવી કાલ્પનિક પરિસ્થિતિનું વર્ણન કરી રહ્યાં છે, પરંતુ તે બની નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-hypo]])
1047	MAT	11	21	tm59	figs-activepassive	εἰ ἐν Τύρῳ καὶ Σιδῶνι ἐγένοντο αἱ δυνάμεις αἱ γενόμεναι ἐν ὑμῖν	1	If the mighty deeds had been done in Tyre and Sidon which were done in you
1048	MAT	11	21	k3in	figs-you	αἱ γενόμεναι ἐν ὑμῖν	1	which were done in you
1049	MAT	11	21	bqi8		πάλαι…μετενόησαν	1	they would have repented long ago	સર્વનામ “તેઓ” એ તૂર અને સિદોનના લોકોને ઉલ્લેખે છે.
1050	MAT	11	21	qx9m		μετενόησαν	1	would have repented	બતાવ્યુ હોત કે તેઓ તેમના પાપો માટે દિલગીર છે.
1051	MAT	11	22	mr18	figs-metonymy	Τύρῳ καὶ Σιδῶνι ἀνεκτότερον ἔσται ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ ὑμῖν	1	it will be more tolerable for Tyre and Sidon at the day of judgment than for you
1052	MAT	11	22	ab14	figs-you	ἢ ὑμῖν	1	than for you
1053	MAT	11	23	udw1			0	Connecting Statement:	ઈસુએ તે શહેરોના લોકોને ઠપકો આપવાનું ચાલુ રાખ્યું જ્યાં તેમણે પહેલાં ચમત્કારો કર્યા હતા.
1054	MAT	11	23	vpz6	figs-apostrophe	σύ, Καφαρναούμ	1	You, Capernaum
1055	MAT	11	23	h8av	figs-you	σύ	1	You
1056	MAT	11	23	fj7d	figs-metonymy	Καφαρναούμ…Σοδόμοις	1	Capernaum ... Sodom	આ શહેરોનાં નામ કફરનહૂમ અને સદોમમાં રહેતા લોકોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
1057	MAT	11	23	aa7t	figs-rquestion	μὴ ἕως οὐρανοῦ ὑψωθήσῃ?	1	you will not be exalted to heaven, will you?
1058	MAT	11	23	d54d	figs-activepassive	ἕως ᾍδου καταβήσῃ	1	you will be brought down to Hades	આને સક્રિય રૂસ્વપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈશ્વર તમને નીચે હાદેસ સુધી ફેંકી દેશે.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
1059	MAT	11	23	vk57	figs-hypo	ὅτι εἰ ἐν Σοδόμοις…ἔμεινεν ἂν μέχρι τῆς σήμερον	1	For if in Sodom ... it would have remained until today	ઈસુ ભૂતકાળમાં બની હોય તેવી કાલ્પનિક પરિસ્થિતીનું વર્ણન કરી રહ્યા છે, પરંતુ તેમ બન્યું નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-hypo]])
1060	MAT	11	23	z279	figs-activepassive	εἰ ἐν Σοδόμοις ἐγενήθησαν αἱ δυνάμεις αἱ γενόμεναι ἐν σοί	1	if in Sodom there had been done the mighty deeds that were done in you
1061	MAT	11	23	e2t7		δυνάμεις	1	mighty deeds	પરાક્રમી કાર્યો અથવા “સામર્થ્યના કાર્યો” અથવા “ચમત્કારો”
1062	MAT	11	23	yih1		ἔμεινεν	1	it would have remained	સર્વનામ “તે” સદોમ શહેરનો ઉલ્લેખ કરે છે .
1063	MAT	11	24	y1e3		λέγω ὑμῖν	1	I say to you	આ શબ્દસમૂહ ઈસુ આગળ શું કહેવાના છે તે પર ભાર મૂકે છે.
1064	MAT	11	24	e3pa	figs-metonymy	γῇ Σοδόμων ἀνεκτότερον ἔσται ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ σοί	1	it shall be easier for the land of Sodom in the day of judgment than for you
1065	MAT	11	24	yk3z	figs-explicit	ἢ σοί	1	than for you
1066	MAT	11	25	f57a			0	General Information:	કલમ 25 અને 26 માં, ઈસુ ટોળાની પ્રત્યક્ષ હાજરીમાં આકાશમાંના પિતાને પ્રાર્થના કરે છે. કલમ 27 માં, ઈસુ ફરીથી લોકોને સંબોધન કરવાનું શરૂ કરે છે.
1067	MAT	11	25	h5x4	guidelines-sonofgodprinciples	Πάτερ	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
1068	MAT	11	25	u9cy	figs-merism	Κύριε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς	1	Lord of heaven and earth
1069	MAT	11	25	p1gl		ἔκρυψας ταῦτα…καὶ ἀπεκάλυψας αὐτὰ	1	you concealed these things ... and revealed them
1070	MAT	11	25	lk8f		ἔκρυψας ταῦτα ἀπὸ	1	you concealed these things from	તમે તેઓથી આ વસ્તુઓ છુપાવી છે અથવા “તમે આ વસ્તુઓને જાહેર કરી નથી. “આ ક્રિયાપદ પ્રગટ કરાયેલનું વિરુદ્ધાર્થી છે.”
1071	MAT	11	25	qw5c	figs-nominaladj	ἀπὸ σοφῶν καὶ συνετῶν	1	from the wise and understanding
1072	MAT	11	25	las9	figs-irony	σοφῶν καὶ συνετῶν	1	the wise and understanding
1073	MAT	11	25	uwu5		ἀπεκάλυψας αὐτὰ	1	revealed them	તેમને પ્રગટ કર્યા. સર્વનામ “તેમને” અગાઉની કલમમાં “આ વસ્તુઓ” નો ઉલ્લેખ કરે છે.
1074	MAT	11	25	b6w5	figs-metaphor	νηπίοις	1	to little children	ઈસુ અજાણ્યા લોકોને નાના બાળકો સાથે સરખાવે છે. ઈસુએ એ બાબત પર ભાર મૂક્યો છે કે તેનામાંના ઘણા માને છે કે તેઓ સારા શિક્ષિત નથી અથવા પોતાને જ્ઞાની સમજતા નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1075	MAT	11	26	qp7t	figs-metonymy	ὅτι οὕτως εὐδοκία ἐγένετο ἔμπροσθέν σου	1	for so it was well-pleasing in your sight
1076	MAT	11	27	yk5w	figs-activepassive	πάντα μοι παρεδόθη ὑπὸ τοῦ Πατρός μου	1	All things have been entrusted to me from my Father
1077	MAT	11	27	gd67		πάντα	1	All things	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) ઈશ્વર પિતાએ ઈસુને તેમના રાજ્ય અને પોતા વિશે સર્વ જાહેર કર્યું છે અથવા 2) ઈશ્વર પિતાએ સર્વ અધિકાર ઈસુને આપ્યા છે.
1078	MAT	11	27	j3vk	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός μου	1	my Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર પિતા અને ઈસુના સબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
1079	MAT	11	27	s1as		οὐδεὶς ἐπιγινώσκει τὸν Υἱὸν, εἰ μὴ ὁ Πατήρ	1	no one knows the Son except the Father	ફક્ત પિતા જ દીકરાને જાણે છે
1080	MAT	11	27	rt5b		οὐδεὶς ἐπιγινώσκει	1	no one knows
1081	MAT	11	27	esp4	figs-123person	τὸν Υἱὸν	1	the Son	અહીં ઈસુ પોતાને ત્રીજો પુરુષ એકવચનમાં દર્શાવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1082	MAT	11	27	l8xe	guidelines-sonofgodprinciples	τὸν Υἱὸν	1	the Son	ઈશ્વરનો પુત્ર, એ ઈસુ માટે એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
1083	MAT	11	27	w6yq		οὐδὲ τὸν Πατέρα τις ἐπιγινώσκει, εἰ μὴ ὁ Υἱὸς	1	no one knows the Father except the Son	ફક્ત પુત્ર જ પિતાને જાણે છે
1084	MAT	11	28	q9x1			0	Connecting Statement:	ઈસુ ટોળાની સાથે વાત કરવાનું સમાપન કરે છે.
1085	MAT	11	28	x978	figs-you	πάντες	1	all you	“તમે” નો ઉલ્લેખ દર્શાવતી સર્વ ઘટનાઓ બહુવચન છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1086	MAT	11	28	t2jj	figs-metaphor	οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι	1	who labor and are heavy burdened
1087	MAT	11	28	f1w4		κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς	1	I will give you rest	હું તમને તમારી મજૂરી અને બોજથી આરામ કરવાની મંજૂરી આપીશ
1088	MAT	11	29	q1ya	figs-metaphor	ἄρατε τὸν ζυγόν μου ἐφ’ ὑμᾶς	1	Take my yoke on you	ઈસુ રૂપક આપવાનું જારી રાખે છે. ઈસુ લોકોને શિષ્યો બનવા અને તેમનું અનુસરણ કરવા માટે આહવાન આપે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1089	MAT	11	29	t1rh	figs-doublet	πραΰς εἰμι καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ	1	I am meek and lowly in heart
1090	MAT	11	29	i3qs	figs-metonymy	ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ	1	lowly in heart
1091	MAT	11	29	i3ls	figs-synecdoche	εὑρήσετε ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν	1	you will find rest for your souls
1092	MAT	11	30	ynf1	figs-parallelism	ὁ γὰρ ζυγός μου χρηστὸς καὶ τὸ φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν	1	For my yoke is easy and my burden is light
1093	MAT	11	30	tc2g		τὸ φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν	1	my burden is light	અહીં “હલકું” શબ્દ ભારેનું વિરોધી છે, અંધકારનું વિરોધી નહીં.
1094	MAT	12	intro	y7z6			0
1095	MAT	12	1	u1f2			0	General Information:	માથ્થીની સુવાર્તામાં અહીં એક નવા ભાગની શરૂઆત થાય છે જ્યાં ઈસુના સેવાકાર્યમાં વધતાં વિરોધ વિશે માથ્થી જણાવે છે. અહીં, ફરોશીઓએ ઈસુના શિષ્યોને સાબ્બાથ વારે ખેતરમાંથી દાણાઓ વીણી ખાવા સબંધી ટીકા કરે છે.
1096	MAT	12	1	m2n1		ἐν ἐκείνῳ τῷ καιρῷ	1	At that time	સુવાર્તાના નવા ભાગને આ ચિહ્નિત કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “થોડા સમય પછી”
1097	MAT	12	1	tvt9	translate-unknown	τῶν σπορίμων	1	the grainfields
1098	MAT	12	1	yrf8		τίλλειν στάχυας καὶ ἐσθίειν	1	to pluck heads of grain and eat them	બીજાના ખેતરમાંથી અનાજના દાણા તોડવા અને ખાવા તેને ચોરી ગણવામાં આવતી ન હતી. પ્રશ્ન એ હતો કે શું સાબ્બાથ પર કોઈ અન્યથા નિયમ મુજબ પ્રવૃત્તિ કરી શકે કે કેમ?
1099	MAT	12	1	zz4r		τίλλειν στάχυας καὶ ἐσθίειν	1	to pluck heads of grain and eat them	ઘઉંના થોડા દાણા તોડવા અને ખાવા અથવા “અનાજનાં થોડા દાણા તોડવા અને ખાવા”
1100	MAT	12	1	y5vr		στάχυας	1	heads of grain	આ ઘઉંના છોડનો સૌથી ઉપરનો ભાગ છે. તે છોડના પાકેલા દાણા અથવા બીજને પકડી રાખે છે.
1101	MAT	12	2	swl7		ποιοῦσιν ὃ οὐκ ἔξεστιν ποιεῖν ἐν Σαββάτῳ	1	do what is unlawful to do on the Sabbath	બીજાના ખેતરમાંથી અનાજના દાણા તોડવા અને ખાવા તેને ચોરી ગણવામાં આવતી ન હતી. પ્રશ્ન એ હતો કે શું સાબ્બાથ પર કોઈ અન્યથા નિયમ મુજબ પ્રવૃત્તિ કરી શકે કે કેમ?
1102	MAT	12	2	mch7		οἱ…Φαρισαῖοι	1	the Pharisees	આનો અર્થ સર્વ ફરોશીઓ નહીં. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “અમુક ફરોશીઓ”
1103	MAT	12	2	nh12		ἰδοὺ, οἱ μαθηταί σου	1	See, your disciples	જુઓ, તમારા શિષ્યો. આ શબ્દનો ઉપયોગ શિષ્યો જે કરતાં હતા તે તરફ ધ્યાન દોરવા માટે ફરોશીઓ કરે છે.
1104	MAT	12	3	mzn1			0	Connecting Statement:	ફરોશીઓની ટીકાઓનો પ્રત્યુત્તર ઈસુએ આપ્યો.
1105	MAT	12	3	et11		αὐτοῖς	1	to them	ફરોશીઓને
1106	MAT	12	3	d712	figs-rquestion	οὐκ ἀνέγνωτε…μετ’ αὐτοῦ?	1	Have you never read ... with him?
1107	MAT	12	4	blm5		τὸν οἶκον τοῦ Θεοῦ	1	the house of God
1108	MAT	12	4	ue7l	figs-explicit	τοὺς ἄρτους τῆς Προθέσεως	1	bread of the presence
1109	MAT	12	4	c6a8		τοῖς μετ’ αὐτοῦ	1	those who were with him	જે માણસો દાઉદની સાથે હતા
1110	MAT	12	4	lkx9		εἰ μὴ τοῖς ἱερεῦσιν μόνοις	1	but only for the priests	પણ, નિયમ પ્રમાણે, ફક્ત યાજક જ અર્પેલી રોટલી ખાઈ શકે
1111	MAT	12	5	tjh3			0	Connecting Statement:	ઈસુ ફરોશીઓને પ્રત્યુત્તર આપવાનું જારી રાખે છે.
1112	MAT	12	5	f79q	figs-rquestion	οὐκ ἀνέγνωτε ἐν τῷ νόμῳ, ὅτι…ἀναίτιοί εἰσιν?	1	have you not read in the law that ... but are guiltless?
1113	MAT	12	5	dqe9		τὸ Σάββατον βεβηλοῦσιν	1	profane the Sabbath	સાબ્બાથ પર કરશે કે જે તેઓ અન્ય દિવસે કરશે
1114	MAT	12	5	i6y9		ἀναίτιοί εἰσιν	1	are guiltless	ઈશ્વર તેઓને શિક્ષા કરશે નહીં અથવા “ઈશ્વર તેઓને દોષિત ઠેરવશે નહીં”
1115	MAT	12	6	ji7a		λέγω…ὑμῖν	1	I say to you	ઈસુ આગળ હવે શું કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
1116	MAT	12	6	k4mn	figs-123person	τοῦ ἱεροῦ μεῖζόν ἐστιν	1	one greater than the temple is	કોઈ છે જે પ્રાર્થનાઘર કરતા પણ વધુ મહત્વના છે. ઈસુ પોતાનો ઉલ્લેખ કરતાં સ્વયંને પ્રાર્થનાઘર કરતાં પણ વધુ મહત્વના દર્શાવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1117	MAT	12	7	rh53			0	General Information:	કલમ 7 માં, હોશિયા પ્રબોધકની વાતને ટાંકીને ઈસુ ફરોશીઓને ઠપકો આપે છે.
1118	MAT	12	7	vye2			0	Connecting Statement:	ઈસુ ફરોશીઓને પત્યુત્તર આપવાનું જારી રાખે છે.
1119	MAT	12	7	ypj7	figs-explicit	εἰ δὲ ἐγνώκειτε τί ἐστιν, ἔλεος θέλω καὶ οὐ θυσίαν, οὐκ ἂν κατεδικάσατε τοὺς ἀναιτίους	1	If you had known what this meant, 'I desire mercy and not sacrifice,' you would not have condemned the guiltless
1120	MAT	12	7	e1ju		ἔλεος θέλω καὶ οὐ θυσίαν	1	I desire mercy and not sacrifice	મૂસાના નિયમમાં, ઇઝરાએલીઓને બલિદાન ચઢાવવાની આજ્ઞા ઈશ્વરે આપી હતી. આનો અર્થ એ કે ઈશ્વર યજ્ઞ કરતા દયાને વધારે મહત્વની ગણે છે.
1121	MAT	12	7	jw57		θέλω	1	I desire	સર્વનામ “હું” એ ઈશ્વરનો ઉલ્લેખ કરે છે
1122	MAT	12	7	s23l	figs-nominaladj	τοὺς ἀναιτίους	1	the guiltless	આ વિશેષણ તરીકે અનુવાદ કરી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “જેઓ દોષી નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
1123	MAT	12	8	l7g3	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ પોતાનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1124	MAT	12	8	jx98		Κύριος…ἐστιν τοῦ Σαββάτου	1	is Lord of the Sabbath	સાબ્બાથના નિયમો અથવા “સાબ્બાથને દિવસે લોકો શું કરી શકે તેના નિયમો બનાવવા”
1125	MAT	12	9	i489			0	General Information:	અહીં સુવાર્તામાં દ્રશ્ય બદલાય છે જેમાં જ્યારે ઈસુ સાબ્બાથે એક માણસને સાજો કરે છે ત્યારે ફરોશીઓ ઈસુની ટીકા કરે છે
1126	MAT	12	9	hns8		καὶ μεταβὰς ἐκεῖθεν	1	Then Jesus left from there	ઈસુએ ઘઉંના ખેતરમાંથી નીકળી ગયા અથવા “પછી ઈસુ ત્યાંથી નીકળી ગયા”
1127	MAT	12	9	y4me		τὴν συναγωγὴν αὐτῶν	1	their synagogue
1128	MAT	12	10	kjf6		ἰδοὺ	1	Behold
1129	MAT	12	10	xb13		ἄνθρωπος χεῖρα ἔχων ξηράν	1	a man who had a withered hand	જે માણસનો હાથ સુકાઈ ગયેલો હતો અથવા “લકવાગ્રસ્ત માણસનો હાથ”
1130	MAT	12	10	t948		καὶ ἐπηρώτησαν αὐτὸν λέγοντες, εἰ ἔξεστι τοῖς Σάββασιν θεραπεύειν? ἵνα κατηγορήσωσιν αὐτοῦ	1
1131	MAT	12	10	gdj6		εἰ ἔξεστι τοῖς Σάββασιν θεραπεύειν?	1	Is it lawful to heal on the Sabbath	મૂસાના નિયમ અનુસાર, શું એક વ્યક્તિ બીજા વ્યક્તિને સાબ્બાથ દિવસે સાજા કરી શકે છે
1132	MAT	12	10	c1cc	figs-explicit	ἵνα κατηγορήσωσιν αὐτοῦ	1	so that they might accuse him of sinning	ફરોશીઓ ફક્ત ઈસુને લોકોની સમક્ષ દોષિત ઠેરવવા જ માંગતા નહોતા. પરંતુ તેઓ તો ઈચ્છતા હતા કે ઈસુ જવાબ આપે જે જવાબ મૂસાના નિયમની વિરુદ્ધમાં જણાય, જેથી તેઓ ઈસુને ન્યાયાધીશ સમક્ષ લઈ જઈ શકે અને નિયમ ભંગ કરવાના બદલે ઈસુને શિક્ષા અપાવી શકે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1133	MAT	12	11	g98l			0	Connecting Statement:	ફરોશીની ટીકાનો પ્રત્યુત્તર ઈસુ આપે છે.
1134	MAT	12	11	ng4j	figs-rquestion	τίς ἔσται ἐξ ὑμῶν ἄνθρωπος, ὃς ἕξει πρόβατον ἕν…οὐχὶ κρατήσει αὐτὸ καὶ ἐγερεῖ?	1	What man would there be among you, who, if he had just one sheep ... would not grasp hold of it and lift it out?
1135	MAT	12	12	s2tu		πόσῳ οὖν διαφέρει ἄνθρωπος προβάτου?	1	How much more valuable, then, is a man than a sheep!
1136	MAT	12	12	a9ld		ἔξεστιν τοῖς Σάββασιν καλῶς ποιεῖν	1	it is lawful to do good on the Sabbath	જેઓ સાબ્બાથને દિવસે સારું કરે છે તેઓ નિયમનું પાલન કરે છે.
1137	MAT	12	13	be8u	figs-quotations	τότε λέγει τῷ ἀνθρώπῳ, ἔκτεινόν σου τὴν χεῖρα.	1
1138	MAT	12	13	ljl6		τῷ ἀνθρώπῳ	1	to the man	સુકાઈ ગયલા હાથવાળા માણસને અથવા “જે માણસનો હાથ સુકાઈ ગયો છે તેને”
1139	MAT	12	13	fm9r		ἔκτεινόν σου τὴν χεῖρα	1	Stretch out your hand	તારો હાથ પકડ અથવા “તારો હાથ લાંબો કર”
1140	MAT	12	13	s5ep		ἐξέτεινεν	1	He stretched it out	તે માણસે તેનો હાથ લાંબો કર્યો
1141	MAT	12	13	jry3	figs-activepassive	ἀπεκατεστάθη, ὑγιὴς	1	it was restored to health
1142	MAT	12	14	w4zl		συμβούλιον ἔλαβον κατ’ αὐτοῦ	1	plotted against him	ઈસુને નુકસાન પહોંચાડવાનો ઈરાદો
1143	MAT	12	14	jdn2		ὅπως αὐτὸν ἀπολέσωσιν	1	as to how they might put him to death	ઈસુને કેવી રીતે મારી નાખવા તે વિશે ચર્ચા વિચારણા કરી રહ્યા છે
1144	MAT	12	15	d4lk			0	General Information:	આ અહેવાલ બતાવે છે કે કેવી રીતે ઈસુના કાર્યોએ યશાયાની ભવિષ્યવાણીઓને પૂર્ણ કરી.
1145	MAT	12	15	d5l9		ὁ δὲ Ἰησοῦς γνοὺς, ἀνεχώρησεν	1	As Jesus perceived this, he withdrew	ફરોશીઓ શી યોજના બનાવી રહ્યા છે તે ઈસુ જાણતા હતા, તેથી તે
1146	MAT	12	15	hw22		ἀνεχώρησεν ἐκεῖθεν	1	he withdrew from there	ત્યાંથી ચાલ્યા ગયા અથવા “નીકળી ગયા”
1147	MAT	12	16	bk1n		μὴ φανερὸν αὐτὸν ποιήσωσιν	1	they not make him known	કોઈને પણ તે સબંધી જણાવવું નહીં
1148	MAT	12	17	dc7z		ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν	1	that it might come true, what had been said
1149	MAT	12	17	mcd7		τὸ ῥηθὲν διὰ Ἠσαΐου τοῦ προφήτου λέγοντος	1	what had been said through Isaiah the prophet, saying
1150	MAT	12	18	zkt7			0	Connecting Statement:	અહીં માથ્થી દર્શાવે છે કે ઈસુના સેવાકાર્ય, યશાયા પ્રબોધકની ભવિષ્યવાણી વિશેના શાસ્ત્રને પૂર્ણ કરે છે.
1151	MAT	12	18	f5kz		ἰδοὺ	1	See	જુઓ અથવા “સાંભળો” અથવા “હું તમને જે કહું છું તે પર ધ્યાન આપો.”
1152	MAT	12	18	fjw6		μου…ᾑρέτισα…θήσω	1	my ... I have chosen ... I will put	શબ્દોના સર્વજ ભાવાર્થો ઈશ્વરનો ઉલ્લેખ કરે છે. ઈશ્વરે યશાયાને જે કહ્યું હતું તેનું વર્ણન છે.
1153	MAT	12	18	yv4f		ὁ ἀγαπητός μου εἰς ὃν εὐδόκησεν ἡ ψυχή μου	1	my beloved one, in whom my soul is well pleased	તે મારા પ્રિય પુત્ર છે, અને હું તેમના પર અતિ પ્રસન્ન છું
1154	MAT	12	18	s6a4	figs-synecdoche	εἰς ὃν εὐδόκησεν ἡ ψυχή μου	1	in whom my soul is well pleased
1155	MAT	12	18	jh8p	figs-explicit	κρίσιν τοῖς ἔθνεσιν ἀπαγγελεῖ	1	he will proclaim justice to the Gentiles
1156	MAT	12	19	me7p			0	Connecting Statement:	માથ્થી યશાયા પ્રબોધકની વાતનો ઉલ્લેખ ચાલુ રાખે છે.
1157	MAT	12	19	hb2m	figs-metonymy	οὐδὲ ἀκούσει τις…τὴν φωνὴν αὐτοῦ	1	neither will anyone hear his voice
1158	MAT	12	19	gj1p		οὐκ ἐρίσει…αὐτοῦ	1	He will not strive ... his	આ શબ્દોની સર્વ ઘટનાઓ ઈશ્વરના પસંદ કરેલા સેવકને સંબોધે છે.
1159	MAT	12	19	jr87	figs-idiom	ἐν ταῖς πλατείαις	1	in the streets
1160	MAT	12	20	ii4c		οὐ κατεάξει	1	He will not break	“તે” ની સર્વ ઘટનાઓ ઈશ્વરના પસંદ કરેલા સેવકનો ઉલ્લેખ કરે છે.
1161	MAT	12	20	cdk2	figs-parallelism	κάλαμον συντετριμμένον οὐ κατεάξει, καὶ λίνον τυφόμενον οὐ σβέσει	1	He will not break a bruised reed; he will not quench a smoking flax
1162	MAT	12	20	m4uz		κάλαμον συντετριμμένον	1	bruised reed	ક્ષતિગ્રસ્ત છોડ
1163	MAT	12	20	y8mn		λίνον τυφόμενον οὐ σβέσει	1	he will not quench a smoking flax
1164	MAT	12	20	bjg2		λίνον τυφόμενον	1	a smoking flax	આ એક દીવાની વાટનો ઉલ્લેખ કરે છે જેને જ્યારે સળગાવામાં આવે છે ત્યારે તેમાંથી માત્ર ધુમાડો નીકળે છે.
1165	MAT	12	20	rer7		λίνον…ἕως	1	flax, until	આને નવા વાક્યમાં અનુવાદ કરી શકાય છે: “શણ. આ તે ત્યાં સુધી કરશે.”
1166	MAT	12	20	b6tw	figs-abstractnouns	ἂν ἐκβάλῃ εἰς νῖκος τὴν κρίσιν	1	he leads justice to victory
1167	MAT	12	21	w3rq	figs-synecdoche	τῷ ὀνόματι αὐτοῦ	1	in his name	અહીં “નામ” સંપૂર્ણ વ્યક્તિનો ઉલ્લેખ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તેનામાં” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
1168	MAT	12	22	nba2			0	General Information:	અહીં સુવાર્તામાં દ્રશ્ય હવે પાછળના સમયમાં પાછુ ફરે છે જ્યારે ફરોશીઓએ ઈસુ પર શેતાનની શક્તિ દ્વારા માણસને સાજો કરવાના આરોપ મૂક્યા હતા.
1169	MAT	12	22	e1g4	figs-activepassive	τότε προσηνέχθη αὐτῷ δαιμονιζόμενος, τυφλὸς καὶ κωφός	1	Then someone blind and mute, possessed by a demon, was brought to Jesus
1170	MAT	12	22	k2vt		προσηνέχθη…τυφλὸς καὶ κωφός	1	someone blind and mute	કશું જોઈ શકે નહીં અને વાત કરી શકે નહીં એવો વ્યક્તિ
1171	MAT	12	23	gy5z		καὶ ἐξίσταντο πάντες οἱ ὄχλοι	1	All the crowds were amazed	જે સર્વ લોકોએ ઈસુને આ વ્યક્તિને સાજો કરતા જોયા તેઓ મોટું આશ્ચર્ય પામ્યા
1172	MAT	12	23	ink7		ὁ υἱὸς Δαυείδ	1	the Son of David	ખ્રિસ્ત અથવા મસીહ માટે આ શીર્ષક છે.
1173	MAT	12	23	h8kf		υἱὸς	1	Son	અહીં તેનો અર્થ “ના વંશજ”
1174	MAT	12	24	m2jr			0	General Information:	કલમ 25 માં, ફરોશીઓના આક્ષેપોનો જવાબ આપવાનું શરૂ કરતા ઈસુ કહે છે કે શેતાનની શક્તિ દ્વારા તેણે આ માણસને સાજો કર્યો તેવું ફરોશીઓ કહે છે.
1175	MAT	12	24	wmi1		ἀκούσαντες	1	heard of this	અહીં તે અંધ, મૂંગા અને અશુદ્ધ આત્માથી પીડિત માણસને સાજાપણું આપવાના ચમત્કારનો ઉલ્લેખ કરે છે.
1176	MAT	12	24	p1mi	figs-doublenegatives	οὗτος οὐκ ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια, εἰ μὴ ἐν τῷ Βεελζεβοὺλ	1	This man does not cast out demons except by Beelzebul
1177	MAT	12	24	wj1y		οὗτος	1	This man	ફરોશીઓ ઈસુનો નકાર કરે છે તે બતાવવા તેમને નામથી બોલાવવાનું ટાળે છે.
1178	MAT	12	24	cii4		ἄρχοντι τῶν δαιμονίων	1	the prince of the demons	અશુદ્ધ આત્માઓનો સરદાર
1179	MAT	12	25	i1sd	writing-proverbs	πᾶσα βασιλεία μερισθεῖσα καθ’ ἑαυτῆς ἐρημοῦται, καὶ πᾶσα πόλις ἢ οἰκία μερισθεῖσα καθ’ ἑαυτῆς οὐ σταθήσεται	1	Every kingdom divided against itself is made desolate, and every city or house divided against itself will not stand	ઈસુએ ફરોશીઓને જવાબ આપવા માટે નીતિવચનનો ઉપયોગ કરે છે. આ બંને નિવેદનો એક જ બાબત છે. ઈસુ એ બાબત પર ભાર મૂકે છે કે અન્ય અશુદ્ધ આત્માઓ સાથે લડવા માટે બાલઝબૂલ પોતાના સામર્થ્યનો ઉપયોગ કરે તે વાતનો કોઈ અર્થ નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-proverbs]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parallelism]])
1180	MAT	12	25	g9ec	figs-metonymy	πᾶσα βασιλεία μερισθεῖσα καθ’ ἑαυτῆς ἐρημοῦται	1	Every kingdom divided against itself is made desolate
1181	MAT	12	25	kn8c	figs-metonymy	πᾶσα πόλις ἢ οἰκία μερισθεῖσα καθ’ ἑαυτῆς οὐ σταθήσεται	1	every city or house divided against itself will not stand
1182	MAT	12	26	gm6j			0	Connecting Statement:	ફરોશીઓએ ઈસુ પર શેતાનની શક્તિ દ્વારા માણસને સાજો કરવાના આરોપ મૂક્યા હતા તેનો પ્રત્યુતર આપવાનું ઈસુ જારી રાખે છે.
1183	MAT	12	26	i42r	figs-metonymy	καὶ εἰ ὁ Σατανᾶς τὸν Σατανᾶν ἐκβάλλει	1	If Satan drives out Satan
1184	MAT	12	26	ah7t	figs-rquestion	πῶς οὖν σταθήσεται ἡ βασιλεία αὐτοῦ?	1	How then will his kingdom stand?
1185	MAT	12	27	nvv9		Βεελζεβοὺλ	1	Beelzebul	આ નામ એ જ સમાન વ્યક્તિનો “શેતાન” તરીકે ઉલ્લેખ કરે છે (કલમ 26).
1186	MAT	12	27	gee9	figs-rquestion	οἱ υἱοὶ ὑμῶν ἐν τίνι ἐκβάλλουσιν?	1	by whom do your sons drive them out?
1187	MAT	12	27	x9je	figs-metaphor	οἱ υἱοὶ ὑμῶν	1	your sons
1188	MAT	12	27	jja2		διὰ τοῦτο, αὐτοὶ κριταὶ ἔσονται ὑμῶν	1	For this reason they will be your judges	તમારા અનુયાયીઓ ઈશ્વરની મદદથી અશુદ્ધ આત્માઓને કાઢે છે, તેઓ બતાવે છે કે તમે મારા પ્રત્યે ખોટા છો.
1189	MAT	12	28	f3n7			0	Connecting Statement:	ઈસુ ફરોશીઓને પ્રત્યુત્તર આપવાનું જારી રાખે છે.
1190	MAT	12	28	zb4d		εἰ δὲ…ἐγὼ	1	But if I
1191	MAT	12	28	r5dg	figs-metonymy	ἄρα ἔφθασεν ἐφ’ ὑμᾶς ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ	1	then the kingdom of God has come upon you
1192	MAT	12	28	f1wj	figs-you	ἔφθασεν ἐφ’ ὑμᾶς	1	come upon you	અહીં “તમે” બહુવચન છે અને ઇઝરાએલના લોકોને સંબોધે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1193	MAT	12	29	t4vu	figs-parables	πῶς δύναταί τις εἰσελθεῖν εἰς τὴν οἰκίαν…τὴν οἰκίαν αὐτοῦ διαρπάσει.	1	how can anyone enter into the house ... he will steal his belongings from his house	ફરોશીઓને જવાબ આપવા માટે ઈસુ દ્રષ્ટાંતનો ઉપયોગ કરે છે. ઈસુનો કહેવાનો અર્થ એ છે કે તેઓ(ઈસુ) સ્વયં, શેતાનથી વધારે શક્તિશાળી છે તેથી તેઓ(ઈસુ) અશુદ્ધ આત્માઓને બહાર કાઢી શકે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1194	MAT	12	29	w54c	figs-rquestion	πῶς δύναταί τις εἰσελθεῖν…ἐὰν μὴ πρῶτον δήσῃ τὸν ἰσχυρόν?	1	how can anyone enter ... without tying up the strong man first?
1195	MAT	12	29	jb6x		ἐὰν μὴ πρῶτον δήσῃ τὸν ἰσχυρόν?	1	without tying up the strong man first	પ્રથમ બળવાન માણસ પર નિયંત્રણ લીધા વિના
1196	MAT	12	29	u6vu		τότε τὴν οἰκίαν αὐτοῦ διαρπάσει	1	Then he will steal his belongings	પછી તે ચોરી કરી શકે છે અથવા “પછી તે ચોરી કરવા સમર્થ બની શકે છે”
1197	MAT	12	30	ivp9		ὁ μὴ ὢν μετ’ ἐμοῦ	1	The one who is not with me	જે મને સમર્થન આપતો નથી અથવા “જે મારી સાથે કાર્ય કરતો નથી”
1198	MAT	12	30	gyk8		κατ’ ἐμοῦ ἐστιν	1	is against me	મારો વિરોધ કરે છે અથવા “મારી વિરુદ્ધ કાર્ય કરે છે”
1199	MAT	12	30	ek1h	figs-metaphor	ὁ μὴ συνάγων μετ’ ἐμοῦ σκορπίζει	1	the one who does not gather with me scatters	ઈસુ એક રૂપકનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે કે કોઈ વ્યક્તિ ઘેટાંના ટોળાને ઘેટાંપાળક પાસે ભેગા કરે છે અથવા તેમને ઘેટાંપાળકથી દૂર લઈ જાય છે. ઈસુનો અર્થ એ છે કે કોઈ વ્યક્તિ કાં તો લોકોને ઈસુના શિષ્ય બનવામાં મદદ કરે છે અથવા તે લોકોને ઈસુનો નકાર કરવા કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1200	MAT	12	31	qwg4			0	Connecting Statement:	ઈસુ ફરોશીઓને પ્રત્યુત્તર આપવાનું ચાલુ રાખે છે.
1201	MAT	12	31	iy8l		λέγω ὑμῖν	1	I say to you	હવે ઈસુ જે આગળ કહેવાના છે તેના પર ભાર મૂકે છે.
1202	MAT	12	31	q5hk	figs-you	λέγω ὑμῖν	1	I say to you	અહીં “તમે” બહુવચન છે. ઈસુ પ્રત્યક્ષ રીતે ફરોશીઓ સાથે વાત કરે છે પણ તે ટોળાને શિક્ષણ આપતા નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1203	MAT	12	31	hy38	figs-activepassive	πᾶσα ἁμαρτία καὶ βλασφημία ἀφεθήσεται τοῖς ἀνθρώποις	1	every sin and blasphemy will be forgiven men
1204	MAT	12	31	ezx8	figs-activepassive	ἡ…τοῦ Πνεύματος, βλασφημία οὐκ ἀφεθήσεται	1	the blasphemy against the Spirit will not be forgiven
1205	MAT	12	32	gwx2	figs-metonymy	καὶ ὃς ἐὰν εἴπῃ λόγον κατὰ τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	Whoever speaks a word against the Son of Man
1206	MAT	12	32	h79z	figs-123person	τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ પોતાના વિશે વાત કરી રહ્યા છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1207	MAT	12	32	z3ma	figs-activepassive	ἀφεθήσεται αὐτῷ	1	that will be forgiven him
1208	MAT	12	32	hfs4		οὐκ ἀφεθήσεται αὐτῷ	1	that will not be forgiven him	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “પવિત્ર આત્મા વિરુદ્ધનું પાપ માફ કરશે નહીં.
1209	MAT	12	32	lw5j	figs-metonymy	οὔτε ἐν τούτῳ τῷ αἰῶνι οὔτε ἐν τῷ μέλλοντι	1	neither in this age, nor in the one that is coming
1210	MAT	12	33	d73d			0	Connecting Statement:	ઈસુ ફરોશીઓને પ્રત્યુત્તર આપવાનું ચાલુ રાખે છે.
1211	MAT	12	33	bi8z		ἢ ποιήσατε τὸ δένδρον καλὸν καὶ τὸν καρπὸν αὐτοῦ καλόν, ἢ ποιήσατε τὸ δένδρον σαπρὸν καὶ τὸν καρπὸν αὐτοῦ σαπρόν	1	Either make a tree good and its fruit good, or make the tree bad and its fruit bad
1212	MAT	12	33	kl16		καλὸν…σαπρὸν	1	good ... bad	તંદુરસ્ત… રોગગ્રસ્ત
1213	MAT	12	33	kz12	figs-activepassive	ἐκ γὰρ τοῦ καρποῦ, τὸ δένδρον γινώσκεται	1	for the tree is recognized by its fruit
1214	MAT	12	34	r1uv	figs-metaphor	γεννήματα ἐχιδνῶν	1	You offspring of vipers
1215	MAT	12	34	pl4g	figs-you	γεννήματα…λαλεῖν…ὄντες	1	You offspring ... you say ... you are	આ બહુવચન છે જે ફરોશીઓનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1216	MAT	12	34	e7x3	figs-rquestion	πῶς δύνασθε ἀγαθὰ λαλεῖν	1	how can you say good things?
1217	MAT	12	34	e9bg	figs-metonymy	ἐκ…τοῦ περισσεύματος τῆς καρδίας, τὸ στόμα λαλεῖ	1	out of the abundance of the heart his mouth speaks
1218	MAT	12	35	r3uw	figs-metaphor	ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ θησαυροῦ ἐκβάλλει ἀγαθά; καὶ ὁ πονηρὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ πονηροῦ θησαυροῦ ἐκβάλλει πονηρά	1	The good man from the good treasure of his heart produces good things, and the evil man from the evil treasure of his heart produces evil things
1219	MAT	12	36	jvg6			0	Connecting Statement:	ઈસુએ અશુદ્ધ આત્મા વળગેલા માણસને સાજો કર્યો તેવા ફરોશીઓના આરોપ વિશેના પ્રત્યુત્તર આપવાનું સમાપન ઈસુ કરે છે.
1220	MAT	12	36	era6		λέγω…ὑμῖν	1	I say to you	આ ઈસુ આગળ શું કહેવાના છે તેના પર ભાર મૂકે છે.
1221	MAT	12	36	t2pj		οἱ ἄνθρωποι, ἀποδώσουσιν περὶ	1	people will give an account of	ઈશ્વર તેઓને પૂછશે અથવા “લોકોએ ઈશ્વરને સમજાવવું પડશે”
1222	MAT	12	36	f1wh	figs-metonymy	πᾶν ῥῆμα ἀργὸν ὃ λαλήσουσιν	1	every idle word they will speak
1223	MAT	12	37	qw5e	figs-activepassive	δικαιωθήσῃ…καταδικασθήσῃ	1	you will be justified ... you will be condemned	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવે શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈશ્વર તમને ન્યાયી ઠેરવશે અને ,,, ઈશ્વર તમને શિક્ષા કરશે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
1224	MAT	12	38	x4le			0	General Information:	કલમ 39 માં, ઈસુ શાસ્ત્રીઓ અને ફરોશીઓને ઠપકો આપવાનું શરૂ કરે છે.
1225	MAT	12	38	mec3			0	Connecting Statement:	શેતાનની શક્તિ દ્વારા ઈસુએ માણસને સાજો કર્યો છે તેવા ફરોશીઓના આક્ષેપનો જવાબ ઈસુએ આપ્યા પછીની કલમોમાં જ આ સંવાદ થાય છે.
1226	MAT	12	38	aiu6		θέλομεν	1	we wish	અમને જોઈએ
1227	MAT	12	38	ikg2	figs-explicit	ἀπὸ σοῦ σημεῖον ἰδεῖν	1	to see a sign from you
1228	MAT	12	39	d8b9	figs-123person	γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλὶς σημεῖον ἐπιζητεῖ…δοθήσεται αὐτῇ	1	An evil and adulterous generation seeks for a sign ... given to it
1229	MAT	12	39	a5di	figs-metaphor	γενεὰ…μοιχαλὶς	1	adulterous generation
1230	MAT	12	39	c6hy	figs-activepassive	σημεῖον οὐ δοθήσεται αὐτῇ	1	no sign will be given to it
1231	MAT	12	39	j21p		εἰ μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ τοῦ προφήτου	1	except the sign of Jonah the prophet	યૂના પ્રબોધક વિના કોઈ નિશાની અપાશે નહીં.
1232	MAT	12	40	vh9i	figs-merism	τρεῖς ἡμέρας καὶ τρεῖς νύκτας	1	three days and three nights	અહીં “દિવસ” અને “રાત” એ 24 કલાકના દિવસનો સમય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “સંપૂર્ણ ત્રણ દિવસ” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-merism]])
1233	MAT	12	40	iuv8	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ પોતાન વિશે કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1234	MAT	12	40	gg65	figs-idiom	ἐν τῇ καρδίᾳ τῆς γῆς	1	in the heart of the earth	આનો અર્થ ભૌતિક કબરની અંદર થાય છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
1235	MAT	12	41	k3q6			0	Connecting Statement:	ઈસુ શાસ્ત્રીઓ અને ફરોશીઓને ઠપકો આપવાનું ચાલુ રાખે છે.
1236	MAT	12	41	gnh1		ἄνδρες Νινευεῖται	1	The men of Nineveh	નિનવેહના નાગરિકો
1237	MAT	12	41	b94i		ἐν τῇ κρίσει	1	at the judgment	ન્યાયના દિવસે અથવા “જ્યારે ઈશ્વર લોકોનો ન્યાય કરશે”
1238	MAT	12	41	x8gm		τῆς γενεᾶς ταύτης	1	this generation	ઈસુના સુવાર્તા પ્રચારના સમયમાં જેઓ હતા તેઓનો ઉલ્લેખ કરે છે.
1239	MAT	12	41	duz2	figs-metonymy	καὶ κατακρινοῦσιν αὐτήν	1	and will condemn it
1240	MAT	12	41	qg29		καὶ ἰδοὺ	1	and see	અને જુઓ. આ ઈસુ આગળ શું કહેવાના છે તેના પર ભાર મૂકે છે.
1241	MAT	12	41	dbs3		πλεῖον	1	someone greater	કોઈ વધુ મહત્વપૂર્ણ
1242	MAT	12	41	zb6a	figs-123person	πλεῖον	1	someone greater	ઈસુ પોતાના વિશે કહી રહ્યા છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1243	MAT	12	41	a5p8	figs-explicit	Ἰωνᾶ ὧδε	1	than Jonah is here
1244	MAT	12	42	q8tb			0	Connecting Statement:	ઈસુ શાસ્ત્રીઓ અને ફરોશીઓને ઠપકો આપવાનું ચાલુ રાખે છે.
1245	MAT	12	42	zwv7	translate-names	βασίλισσα νότου	1	Queen of the South	આ શેબાની રાણીનો ઉલ્લેખ કરે છે. શેબા ઇઝરાએલની દક્ષિણમાં આવેલી એક ભૂમિ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-names]])
1246	MAT	12	42	kku7		ἐγερθήσεται ἐν τῇ κρίσει	1	will rise up at the judgment	ન્યાયના દિવસે ઉભા રહેવું પડશે
1247	MAT	12	42	z46e		ἐν τῇ κρίσει	1	at the judgment
1248	MAT	12	42	zc72		τῆς γενεᾶς ταύτης	1	this generation	ઈસુના સુવાર્તા પ્રચારના સમય દરમિયાન જેઓ રહેતા હતા તેઓનો ઉલ્લેખ કરે છે
1249	MAT	12	42	k4ls	figs-metonymy	καὶ κατακρινεῖ αὐτήν	1	and condemn them
1250	MAT	12	42	q8q8	figs-idiom	ἦλθεν ἐκ τῶν περάτων τῆς γῆς	1	She came from the ends of the earth	અહીં “પૃથ્વીનો છેડો” એક રૂઢીપ્રયોગ છે જેનો અર્થ “ખૂબ દુર”. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તે રાણી પૃથ્વીના અંત ભાગથી મળવાને આવી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
1251	MAT	12	42	t521	writing-connectingwords	ἦλθεν ἐκ τῶν περάτων τῆς γῆς ἀκοῦσαι τὴν σοφίαν Σολομῶνος	1	She came from the ends of the earth to hear the wisdom of Solomon
1252	MAT	12	42	n99z		καὶ ἰδοὺ	1	and see	અને જુઓ. આ ઈસુ આગળ શું કહેવાના છે તેના પર ભાર મૂકે છે.
1253	MAT	12	42	aj1x		πλεῖον	1	someone greater	કોઈ વધુ મહત્વપૂર્ણ
1254	MAT	12	42	uf5k	figs-123person	πλεῖον	1	someone greater	ઈસુ પોતાના વિશે કહી રહ્યા છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1255	MAT	12	42	yra5	figs-explicit	Σολομῶνος ὧδε	1	than Solomon is here
1256	MAT	12	43	ve5x			0	Connecting Statement:	ઈસુ શાસ્ત્રીઓ અને ફરોશીઓને ઠપકો આપવાનું ચાલુ રાખે છે. તે દ્રષ્ટાંત કહેવાનું શરૂ કરે છે.
1257	MAT	12	43	f5jr		ἀνύδρων τόπων	1	waterless places	સુકી જગ્યા અથવા “એવી જગ્યા જ્યાં લોકો રહેતા નથી”
1258	MAT	12	43	x2ur		οὐχ εὑρίσκει	1	does not find it	અહીં “તે” વિશ્રામનો ઉલ્લેખ કરે છે.
1259	MAT	12	44	gey7		τότε λέγει, εἰς τὸν οἶκόν μου ἐπιστρέψω ὅθεν ἐξῆλθον.	1	Then it says, 'I will return to my house from which I came.'
1260	MAT	12	44	ty9b	figs-metaphor	εἰς τὸν οἶκόν μου…ὅθεν ἐξῆλθον	1	to my house from which I came	જે વ્યક્તિમાં અશુદ્ધ આત્મા છે તેના માટે આ રૂપક છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “હું જ્યાંથી નીકળ્યો હતો” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1261	MAT	12	44	cd4f	figs-activepassive	εὑρίσκει σχολάζοντα σεσαρωμένον καὶ κεκοσμημένον	1	it finds it empty and swept out and put in order
1262	MAT	12	44	s6jf	figs-metaphor	σχολάζοντα σεσαρωμένον καὶ κεκοσμημένον	1	empty and swept out and put in order
1263	MAT	12	45	nh6q			0	Connecting Statement:	“જ્યારે અશુદ્ધ આત્મા” શબ્દોથી કલમ 43 માં શરુ કરેલ દ્રષ્ટાંતને ઈસુ અહીં પૂર્ણ કરે છે.
1264	MAT	12	45	bhb4	figs-parables	τότε πορεύεται…καὶ τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ πονηρᾷ	1	Then it goes ... with this evil generation also	લોકોને વિશ્વાસ ન કરવાના જોખમથી ચેતવણી આપવા માટે ઈસુ એક દ્રષ્ટાંત કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1265	MAT	12	45	jw1h		οὕτως ἔσται καὶ τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ πονηρᾷ	1	It will be just like that with this evil generation also	આનો અર્થ એ થાય કે જો ઈસુના સમયના લોકો કે પેઢીએ તેમના પર વિશ્વાસ કર્યો નથી અને તેમના શિષ્યો બન્યા નથી તો ઈસુના આવ્યા પહેલાં તેઓ જે સ્થિતિમાં હતા તેનાથી પણ વધુ ખરાબ સ્થિતિમાં તેઓ આવી પડશે.
1266	MAT	12	46	qj8w			0	General Information:	ઈસુની માતા અને ભાઈઓનું આગમન તેમના આત્મિક કુટુંબનું વર્ણન કરવાની તક બની જાય છે.
1267	MAT	12	46	ahx7		ἰδοὺ	1	behold	શબ્દ “જુઓ” એ વાર્તામાંના વ્યક્તિનો ઉલ્લેખ કરે છે. તમારી ભાષામાં આ સૂચિત કરવાની કોઈ અલગ રીત હોઈ શકે છે.
1268	MAT	12	46	mh5f		ἡ μήτηρ	1	his mother	આ મરિયમ, ઈસુની માનવ માતા છે.
1269	MAT	12	46	dq8m		οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ	1	his brothers
1270	MAT	12	46	z97j		ζητοῦντες…λαλῆσαι	1	seeking to speak	બોલવાની ઇચ્છા
1271	MAT	12	47	qd32	figs-quotations	εἶπεν δέ τις αὐτῷ, ἰδοὺ, ἡ μήτηρ σου καὶ οἱ ἀδελφοί σου ἔξω ἑστήκασιν ζητοῦντές σοι λαλῆσαι.	1
1272	MAT	12	48	q1cd			0	Connecting Statement:	માથ્થી 12: 1 માં શરૂ થયેલ વૃતાંત, જ્યાં માથ્થી જણાવે છે કે ઈસુના સેવાકાર્યમાં વિરોધ વધવા લાગ્યા છે, તેનો અહીં અંત આવે છે.
1273	MAT	12	48	jm1y	figs-ellipsis	τῷ λέγοντι αὐτῷ	1	the one who told him
1274	MAT	12	48	e535	figs-rquestion	τίς ἐστιν ἡ μήτηρ μου καὶ τίνες εἰσὶν οἱ ἀδελφοί μου?	1	Who is my mother and who are my brothers?
1275	MAT	12	49	gk62		ἰδοὺ	1	See	જુઓ અથવા “સંભાળવું” અથવા “હું તમને જે કહેવા માગું છે તે પર ધ્યાન આપો”
1276	MAT	12	49	rxe8	figs-metaphor	ἡ μήτηρ μου καὶ οἱ ἀδελφοί μου	1	here are my mother and my brothers	આ એક રૂપક છે જેનો અર્થ છે ઈસુના શિષ્યો ઈસુના આત્મિક કુટુંબના સભ્યો છે. તેમના શારીરિક પરિવારની તુલનામાં આ વધુ મહત્વપૂર્ણ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1277	MAT	12	50	e25c		ὅστις…ἂν ποιήσῃ	1	whoever does	જે કોઈ આ પ્રમાણે કરે છે
1278	MAT	12	50	mq9r	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
1279	MAT	12	50	gn31	figs-metaphor	αὐτός μου ἀδελφὸς, καὶ ἀδελφὴ, καὶ μήτηρ ἐστίν	1	that person is my brother, and sister, and mother	આ એક રૂપક છે જેનો અર્થ છે કે જે કોઈ ઈશ્વરની આજ્ઞાનું પાલન કરે છે તે ઈસુના આત્મિક કુટુંબના છે. તેના શારીરિક પરિવારની તુલનામાં આ વધુ મહત્વપૂર્ણ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1280	MAT	13	intro	s3lu			0
1281	MAT	13	1	r4xv			0	General Information:	આ સુવાર્તાના નવા ભાગની શરૂઆત છે જ્યાં ઈસુએ આકાશના રાજ્ય વિશેનું શિક્ષણ આપવા માટે દૃષ્ટાંતોનો ઉપયોગ કરીને ભીડને શીખવવાનું શરૂ કર્યું.
1282	MAT	13	1	vx5y		ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ	1	On that day	આ ઘટનાઓ પહેલાના પ્રકરણની જેમ જ સમાન દિવસે બની હતી.
1283	MAT	13	1	cy1t		ἐξελθὼν…τῆς οἰκίας	1	went out of the house	ઈસુ કોના ઘરે રહી રહ્યા છે તેનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું નથી.
1284	MAT	13	1	zjb3	figs-explicit	ἐκάθητο παρὰ τὴν θάλασσαν	1	sat beside the sea	એ સ્પષ્ટ છે કે ઈસુએ નીચે બેસીને શિક્ષણ આપ્યું છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1285	MAT	13	2	d16z	figs-explicit	ὥστε αὐτὸν εἰς πλοῖον ἐμβάντα	1	so he got into a boat	તે ગર્ભિત છે કે ઈસુ નાવમાં બેસી ગયા કારણ કે તે લોકોને શીખવવું સરળ બનાવી શકે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1286	MAT	13	2	jge7	translate-unknown	πλοῖον	1	a boat	આ કદાચ એક ખુલ્લી, લાકડાની માછલી પકડવાની નાવ હતી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-unknown]])
1287	MAT	13	3	e99p			0	Connecting Statement:	બીજ વાવનાર વ્યક્તિનું દ્રષ્ટાંત કહીને ઈસુ આકાશના રાજ્યનું શિક્ષણ આપે છે.
1288	MAT	13	3	f5mv		καὶ ἐλάλησεν αὐτοῖς πολλὰ ἐν παραβολαῖς	1	Then he spoke many things to them in parables	ઈસુએ દ્રષ્ટાંતોમાં ઘણી બધી વાતો કહી.
1289	MAT	13	3	w5p3		αὐτοῖς	1	to them	ટોળામાં ઉભેલા લોકોને
1290	MAT	13	3	m97r		ἰδοὺ	1	Behold
1291	MAT	13	3	ur64		ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπείρειν	1	a farmer went out to sow seed	ખેડૂત ખેતરમાં બીજ વાવવાને માટે જાય છે
1292	MAT	13	4	c6g6		καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν	1	As he sowed	જે રીતે ખેડૂત બીજ વેરે છે
1293	MAT	13	4	v7r8		παρὰ τὴν ὁδόν	1	beside the road	આ “માર્ગ”નો નિર્દેશ કરે છે જે ખેતરની બાજુમાં છે. લોકો તે પરથી ચાલે છે એટલે માર્ગ કઠીન હોઈ શકે છે.
1294	MAT	13	4	qr2d		κατέφαγεν αὐτά	1	devoured them	સર્વ જ બીજ ખાઈ ગયા
1295	MAT	13	5	l2g6		τὰ πετρώδη	1	the rocky ground	કાંકરાથી ભરેલી જમીન જેમાં માટીવાડી જમીનનું સ્તર ઓછું અને પથ્થર વધારે છે.
1296	MAT	13	5	ql87		καὶ εὐθέως ἐξανέτειλεν	1	Immediately they sprang up	આ બીજ જલ્દી વધીને ઉગી નીકળ્યા
1297	MAT	13	6	qq5x	figs-activepassive	ἐκαυματίσθη	1	they were scorched
1298	MAT	13	6	az8l		ἐξηράνθη	1	they withered away	છોડ સુકાઈને નાશ પામ્યો
1299	MAT	13	7	dnm8			0	Connecting Statement:	બીજ વાવનારનું દ્રષ્ટાંત અહીં ઈસુ પૂર્ણ કરે છે.
1300	MAT	13	7	ugc9		ἔπεσεν ἐπὶ τὰς ἀκάνθας	1	fell among the thorn plants	છોડની સાથે કાંટા અને ઝાંખરા ઉગી નીકળ્યા
1301	MAT	13	7	vt8z		ἀπέπνιξαν αὐτά	1	choked them	નવું ઝાડ ઉગ્યું. ઝાડને વિકસતા અટકાવવા અન્ય બિનજરૂરી વનસ્પતિ પણ સહેલાઈથી ઉગી નીકળી.
1302	MAT	13	8	iwv2		ἐδίδου καρπόν	1	produced a crop	વધારે ઝાડ ઉગ્યા અથવા “ફળ આપ્યું”
1303	MAT	13	8	e91e	figs-ellipsis	ὃ μὲν ἑκατὸν, ὃ δὲ ἑξήκοντα, ὃ δὲ τριάκοντα	1	some one hundred times as much, some sixty, and some thirty
1304	MAT	13	8	ph2p	translate-numbers	ἑκατὸν…ἑξήκοντα…τριάκοντα	1	one hundred ... sixty ... thirty	100 ... 60 ... 30 (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
1305	MAT	13	9	q2e2	figs-metonymy	ὁ ἔχων ὦτα, ἀκουέτω	1	He who has ears, let him hear
1306	MAT	13	9	gkv1	figs-123person	ὁ ἔχων ὦτα, ἀκουέτω	1	He who has ears, let him hear
1307	MAT	13	10	p8yc			0	General Information:	ઈસુ શા માટે દ્રષ્ટાંતોમાં વાત કરે છે તેની સમજ તે શિષ્યોને આપે છે.
1308	MAT	13	11	fc5n	figs-activepassive	ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν, ἐκείνοις δὲ οὐ δέδοται	1	To you has been given to understand the mysteries of the kingdom of heaven, but to them it has not been given
1309	MAT	13	11	rcd3	figs-you	ὑμῖν δέδοται γνῶναι	1	To you has been given to understand	શબ્દ “તમે” અહીં બહુવચન છે અને શિષ્યોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1310	MAT	13	11	ah6u	figs-metonymy	τὰ μυστήρια τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν	1	the mysteries of the kingdom of heaven
1311	MAT	13	12	j3rl		ὅστις…ἔχει	1	whoever has	જે કોઈને સમજશક્તિ હોય અથવા “હું જે શિક્ષણ આપું છું તે જે કોઈ સમજે છે”
1312	MAT	13	12	v61y	figs-activepassive	δοθήσεται	1	will be given more	આને સક્રિય વાક્યમાં દર્શાવી શકાય. વૈકલ્પિક ભાષાંતર:“ઈશ્વર તેને વધારે સમજશક્તિ આપશે.
1313	MAT	13	12	xsr5		ὅστις…οὐκ ἔχει	1	whoever does not have	જે કોઈને સમજશક્તિ નથી અથવા “હું જે શિક્ષણ આપું છું તે જો કોઈ પ્રાપ્ત કરતુ નથી તો”
1314	MAT	13	12	bl5s	figs-activepassive	καὶ ὃ ἔχει ἀρθήσεται ἀπ’ αὐτοῦ	1	even what he has will be taken away from him	આને સક્રિય વાક્યમાં દર્શાવી શકાય. વૈકલ્પિક ભાષાંતર:“તેની પાસે જે છે તે પણ લઈ લેવામાં આવશે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
1315	MAT	13	13	wc3u			0	General Information:	14 મી કલમમાં, ઈસુ યશાયા પ્રબોધકનો ઉલ્લેખ કરી દર્શાવે છે કે ઈસુનો ઉપદેશ અને તેમના વિશેની ભવિષ્યવાણીની પરિપૂર્ણતા સમજવામાં લોકો નિષ્ફળ ગયા.
1316	MAT	13	13	hm4t			0	Connecting Statement:	ઈસુ શા માટે દ્રષ્ટાંતોમાં વાત કરે છે તેની સમજ તે શિષ્યોને આપે છે.
1317	MAT	13	13	v6pb		αὐτοῖς…βλέπουσιν	1	to them ... they see	“તેઓને” અને “તેઓ” શબ્દો લોકોના ટોળાનો ઉલ્લેખ કરે છે.
1318	MAT	13	13	uk7j	figs-parallelism		1	Though they are seeing, they do not see; and though they are hearing, they do not hear, or understand.	ઈસુએ શિષ્યોને કહેવા અને ઉલ્લેખ કરવા આ સમાંતરણનો ઉપયોગ કર્યો છે કે લોકોનું ટોળું ઈશ્વરના સત્યને સમજી શક્યું નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parallelism]])
1319	MAT	13	13	ae8k		βλέποντες	1	Though they are seeing
1320	MAT	13	13	nbi3	figs-metaphor	οὐ βλέπουσιν	1	they do not see	અહીં “જોવું” એ સમજશક્તિનો ઉલ્લેખ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તેઓ સમજતા નથી” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1321	MAT	13	13	j4bg		ἀκούοντες	1	though they are hearing
1322	MAT	13	13	gq65	figs-metaphor	οὐκ ἀκούουσιν	1	they do not hear
1323	MAT	13	14	jz9n		καὶ ἀναπληροῦται αὐτοῖς ἡ προφητεία Ἠσαΐου ἡ λέγουσα	1	To them the prophecy of Isaiah is fulfilled, that which says
1324	MAT	13	14	z2es	figs-parallelism	ἀκοῇ ἀκούσετε καὶ οὐ μὴ συνῆτε; καὶ βλέποντες βλέψετε καὶ οὐ μὴ ἴδητε	1	You will indeed hear, but you will certainly not understand; you will indeed see, but you will certainly not perceive.	યશાયાના દિવસના અવિશ્વસનીય લોકો વિશે યશાયા પ્રબોધકનો ભાવાર્થ છે. જે ટોળું ઈસુને સાંભળી રહ્યા હતા તેઓનો ઉલ્લેખ કરવા માટે ઈસુએ આ ભાવાર્થનો ઉપયોગ કર્યો છે. આ નિવેદનો ફરી એક સરખું છે અને જણાવે છે કે લોકો ઈશ્વરના સત્યને સમજવાનો નકાર કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parallelism]])
1325	MAT	13	14	a1im	figs-explicit	ἀκοῇ ἀκούσετε καὶ οὐ μὴ συνῆτε	1	You will indeed hear, but you will certainly not understand
1326	MAT	13	14	emu1	figs-explicit	βλέποντες βλέψετε καὶ οὐ μὴ ἴδητε	1	you will indeed see, but you will certainly not perceive
1327	MAT	13	15	e8r5			0	Connecting Statement:	ઈસુ યશાયા પ્રબોધકની વાતને પૂર્ણ કરે છે.
1328	MAT	13	15	lu8u	figs-metaphor	ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου…ἰάσομαι αὐτούς	1	For this people's heart has become dull ... I would heal them	13:15 માં ઈશ્વર ઇઝરાએલ લોકોનું વર્ણન એ રીતે કરે છે જાણે કે તેઓ શારીરિક રોગોથી પીડિત છે, જે રોગો તેમને જોવા અને સાંભળવા દ્વારા કંઈક શીખવાથી અટકાવરૂપ બને છે. ઈશ્વર તેમની પાસે આવવા માંગે છે કે જેથી ઈશ્વર તેમને સાજા કરે. આ લોકોની આત્મિક પરીસ્થિતિનું વર્ણન કરનાર એક રૂપક છે. તેનો અર્થ એ છે કે લોકો હઠીલા છે અને ઈશ્વરના સત્યને સ્વીકારવા અને સમજવાનો તેઓ નકાર કરે છે. જો તેઓ ઇચ્છે તો, અને જો તેઓ પસ્તાવો કરે તો ઈશ્વર તેઓને માફ કરશે અને ઈશ્વરના લોકોમાં તેમનો આવકાર કરશે. જો અર્થ સ્પષ્ટ છે, તો તમારા અનુવાદમાં રૂપક રાખો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1329	MAT	13	15	fy7m	figs-metonymy	ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου	1	this people's heart has become dull
1330	MAT	13	15	q87m	figs-metonymy	τοῖς ὠσὶν βαρέως ἤκουσαν	1	they are hard of hearing
1331	MAT	13	15	y7t7	figs-metonymy	τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν	1	they have closed their eyes
1332	MAT	13	15	fl93		μήποτε ἴδωσιν τοῖς ὀφθαλμοῖς, καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούσωσιν, καὶ τῇ καρδίᾳ συνῶσιν, καὶ ἐπιστρέψωσιν	1	so they should not see with their eyes, or hear with their ears, or understand with their hearts, so they would turn again	જેથી તેઓ પોતાની આંખે જોઈ શકતા નથી, કાનથી સાંભળી શકતા નથી અને મનથી સમજી શકતા નથી અને પરિણામે પાછા ફર્યા છે
1333	MAT	13	15	sr25	figs-metonymy	τῇ καρδίᾳ συνῶσιν	1	understand with their hearts
1334	MAT	13	15	ps56		ἐπιστρέψωσιν	1	they would turn again	મારી પાસે પાછા ફરો અને “પસ્તાવો કરો”
1335	MAT	13	15	q1h9	figs-metaphor	ἰάσομαι αὐτούς	1	I would heal them
1336	MAT	13	16	dc9t			0	Connecting Statement:	ઈસુ શા માટે દ્રષ્ટાંતોમાં વાત કરે છે તે વિશે શિષ્યોને સમજાવવાનું ઈસુ પૂર્ણ કરે છે.
1337	MAT	13	16	yhe4	figs-parallelism	ὑμῶν δὲ μακάριοι οἱ ὀφθαλμοὶ ὅτι βλέπουσιν, καὶ τὰ ὦτα ὑμῶν ὅτι ἀκούουσιν	1	But blessed are your eyes, for they see; and your ears, for they hear	આ બંને નિવેદનો એક જ બાબત છે. ઈસુએ ભાર મૂક્યો છે કે તેઓ ઈશ્વરને પ્રસન્ન કરે છે કારણ કે તેઓએ જે કહ્યું છે અને કર્યું છે તેના પર તેઓએ વિશ્વાસ કર્યો છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parallelism]])
1338	MAT	13	16	glp8	figs-synecdoche	ὑμῶν δὲ μακάριοι οἱ ὀφθαλμοὶ ὅτι βλέπουσιν	1	But blessed are your eyes, for they see
1339	MAT	13	16	rlt3	figs-you	ὑμῶν…ὑμῶν	1	your ... your	આ સર્વ શબ્દો બહુવચન છે અને શિષ્યોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1340	MAT	13	16	jp32	figs-synecdoche	τὰ ὦτα ὑμῶν ὅτι ἀκούουσιν	1	your ears, for they hear
1341	MAT	13	17	mg58		ἀμὴν, γὰρ λέγω ὑμῖν	1	For truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. હવે ઈસુ જે કહેવાના છે તે બાબત પર આ ભાર મૂકે છે.
1342	MAT	13	17	bsj7	figs-you	ὑμῖν	1	you	આ સર્વ શબ્દો બહુવચન છે અને શિષ્યોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1343	MAT	13	17	e6ci	figs-explicit	ἃ βλέπετε	1	the things that you see	તેઓએ જે જોયું છે તે સ્પષ્ટ કરી શકો છો. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તમે મને જે કરતા જોયો છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1344	MAT	13	17	q14w	figs-explicit	ἃ ἀκούετε	1	the things that you hear	તેઓએ જોયું છે તે તમે સ્પષ્ટ કરી શકો છો. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તમે મને જે કહેતા સાંભળ્યો છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1345	MAT	13	18	w35t			0	Connecting Statement:	અહીં ઈસુએ તેમના શિષ્યોને બીજ વાવનાર વ્યક્તિ વિશેનું દ્રષ્ટાંત સમજાવવાનું શરૂ કર્યું, જેની શરૂઆત તેમણે [માથ્થી 13: 3] (../13/03.md)માં કરી હતી.
1346	MAT	13	19	v2d7		τὸν λόγον τῆς βασιλείας	1	the word of the kingdom	ઈશ્વર રાજા તરીકે રાજ કરશે તે સંદેશ છે
1347	MAT	13	19	a8nu	figs-metaphor	ἔρχεται ὁ πονηρὸς καὶ ἁρπάζει τὸ ἐσπαρμένον ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ	1	the evil one comes and snatches away what has been sown in his heart
1348	MAT	13	19	sb7u	figs-explicit	ὁ πονηρὸς	1	the evil one	આ શેતાનનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1349	MAT	13	19	pt4d		ἁρπάζει	1	snatches away	એવા શબ્દનો ઉપાયોગ કરો જે દર્શાવે કે જે કોઈક ખરેખર માલિક/શેઠ છે તેના હાથમાંથી કંઇક ઝૂંટવી લીધું હોય.
1350	MAT	13	19	r9u6	figs-activepassive	τὸ ἐσπαρμένον ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ	1	what has been sown in his heart	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય: વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “જે સંદેશ ઈશ્વરે તેના મનમાં મુક્યો છે” અથવા “જે સંદેશ તેણે સાંભળ્યો છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
1351	MAT	13	19	xi8f	figs-metonymy	ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ	1	in his heart	અહીં “હૃદય” એ સાંભળનારના મનનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
1352	MAT	13	19	wfd3		οὗτός ἐστιν ὁ παρὰ τὴν ὁδὸν σπαρείς	1	This is the seed that was sown beside the road	જે બીજ રસ્તાની બાજુએ રોપવામાં આવ્યુ હતું અથવા “જે માણસે રસ્તાની બાજુએ બીજ વાવ્યું હતું તે આવો માણસ છે
1353	MAT	13	19	xgz5		παρὰ τὴν ὁδὸν	1	beside the road	જુઓ માથ્થી [13:1] (../13/04.md) માં તમે આનો અનુવાદ કેવી રીતે કર્યો હતો.
1354	MAT	13	20	q3fp			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યોને બીજ વાવનાર માણસનું દ્રષ્ટાંત સમજાવવાનું જારી રાખે છે.
1355	MAT	13	20	l5iv	figs-explicit	ὁ δὲ ἐπὶ τὰ πετρώδη σπαρείς	1	That which was sown on rocky ground	શબ્દસમૂહ “જે વાવવામાં આવ્યું છે” તે પડેલા બીજને રજુ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “જે બીજ પથ્થરવાળી જમીનમાં પડ્યા” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1356	MAT	13	20	w4f9		ὁ δὲ ἐπὶ τὰ πετρώδη σπαρείς, οὗτός ἐστιν	1	That which was sown on rocky ground, this is	જે બીજ પથ્થર વાળી જમીનમાં પડ્યા તે પ્રતિનિધિત્વ કરે છે અથવા “જે રસ્તે પથ્થરવાળી જમીનમાં બીજ પડ્યા તે પ્રતિનિધિત્વ કરે છે”
1357	MAT	13	20	e3hm		ὁ τὸν λόγον ἀκούων	1	the person who hears the word	દ્રષ્ટાંતમાં, બીજ ઈશ્વરના વચનનો ઉલ્લેખ કરે છે.
1358	MAT	13	20	cl6g	figs-metonymy	τὸν λόγον	1	the word	આ ઈશ્વરના સંદેશનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “સંદેશ” અથવા “ઈશ્વરનું શિક્ષણ” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
1359	MAT	13	20	z76f	figs-metaphor	μετὰ χαρᾶς λαμβάνων αὐτόν	1	receives it with joy	વચન સાંભળી હર્ષથી તેને માની લે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “હર્ષથી સ્વીકારે છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1360	MAT	13	21	zg9q	figs-metaphor	οὐκ ἔχει δὲ ῥίζαν ἐν ἑαυτῷ, ἀλλὰ πρόσκαιρός ἐστιν	1	But he has no root in himself, so he only endures a short time
1361	MAT	13	21	lim9	figs-metaphor	εὐθὺς σκανδαλίζεται	1	he soon falls away
1362	MAT	13	22	sis7			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યોને બીજ વાવનાર માણસનું દ્રષ્ટાંત સમજાવવાનું જારી રાખે છે.
1363	MAT	13	22	d4h5	figs-explicit	ὁ…σπαρείς	1	That which was sown	જે બીજ વાવવામાં આવ્યું છે અથવા પડ્યું છે, આ તેનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “જે બીજ વાવવામાં આવ્યું છે” અથવા “જે બીજ પડ્યું છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1364	MAT	13	22	rcj8		ὁ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας σπαρείς	1	That which was sown among the thorn plants	કાંટા ઝાંખરામાં જે બીજ વાવવામાં આવ્યું છે
1365	MAT	13	22	anm5		οὗτός ἐστιν ὁ	1	this is the person	આ વ્યક્તિનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે
1366	MAT	13	22	a3u1		τὸν λόγον	1	the word	સંદેશ અથવા “ઈશ્વરનું શિક્ષણ”
1367	MAT	13	22	q2nh	figs-metaphor	ἡ μέριμνα τοῦ αἰῶνος τούτου καὶ ἡ ἀπάτη τοῦ πλούτου συνπνίγει τὸν λόγον	1	the cares of this age and the deceitfulness of riches choke the word
1368	MAT	13	22	xa8r		μέριμνα τοῦ αἰῶνος τούτου	1	cares of this age	લોકો જગતમાં જે બાબત વિશે ચિંતા કરે છે
1369	MAT	13	22	wwf5	figs-personification	ἡ ἀπάτη τοῦ πλούτου	1	the deceitfulness of riches
1370	MAT	13	22	gn6z	figs-metaphor	ἄκαρπος γίνεται	1	it becomes unfruitful
1371	MAT	13	23	xw4b		ὁ…ἐπὶ τὴν καλὴν γῆν σπαρείς	1	That which was sown on the good soil	સારી ભોયમાં પડેલા બીજ
1372	MAT	13	23	ptb8	figs-metaphor	δὴ καρποφορεῖ καὶ ποιεῖ	1	He indeed bears fruit, some yielding
1373	MAT	13	23	wm3p	figs-ellipsis	ὃ μὲν ἑκατὸν, ὃ δὲ ἑξήκοντα, ὃ δὲ τριάκοντα	1	some yielding one hundred times as much as was planted, some sixty, and some thirty times as much
1374	MAT	13	24	l5yx	figs-parables		0	Connecting Statement:	કડવા અને સારા દાણાનું દ્રષ્ટાંત કહીને ઈસુ અહીં આકાશના રાજ્યનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1375	MAT	13	24	k8pu	figs-simile	ὡμοιώθη ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, ἀνθρώπῳ	1	The kingdom of heaven is like a man	આકાશનું રાજ્ય વ્યક્તિ સમાન છે તેમ નહીં પરંતુ આકાશનું રાજ્ય દ્રષ્ટાંતમાં દર્શાવાયેલ પરિસ્થિતિ સમાન છે તે પ્રમાણે ભાષાંતર અહીં થવું જોઈએ. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
1376	MAT	13	24	f8j5	figs-metonymy	ὡμοιώθη ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	The kingdom of heaven is like
1377	MAT	13	24	u21k	figs-explicit	καλὸν σπέρμα	1	good seed	સારા ફળ અથવા “સારા બીજ.” સાંભળનારાઓ કદાચ એવું સમજ્યા કે ઈસુ ઘઉં વિશે વાત કરી રહ્યા છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1378	MAT	13	25	zn8v		ἦλθεν αὐτοῦ ὁ ἐχθρὸς	1	his enemy came	તેનો વૈરી ખેતરમાં આવ્યો
1379	MAT	13	25	q4tv		ζιζάνια	1	weeds
1380	MAT	13	26	lea1		ὅτε δὲ ἐβλάστησεν ὁ χόρτος	1	When the blades sprouted	જ્યારે ઘઉના દાણા ફૂટ્યા અથવા “જ્યારે બીજને કણ ફૂટ્યા”
1381	MAT	13	26	jgv9		καρπὸν ἐποίησεν	1	produced a crop	દાણા દેખાવા લાગ્યા અથવા “ઘઉંના દાણા પાક્યા”
1382	MAT	13	26	tu4q		τότε ἐφάνη καὶ τὰ ζιζάνια	1	then the weeds appeared also	ત્યારે લોકોએ જોયું કે ખેતરમાં કડવા દાણા પણ છે
1383	MAT	13	27	hz3q			0	Connecting Statement:	ઈસુ સતત દ્રષ્ટાંતમાં ખેતર અને સારા દાણા અને કડવા દાણાની વાત કરે છે
1384	MAT	13	27	h51x		τοῦ οἰκοδεσπότου	1	the landowner	આ એ જ વ્યક્તિ છે જેણે ખેતરમાં સારા દાણા વાવ્યા હતા.
1385	MAT	13	27	gr7d	figs-rquestion	οὐχὶ καλὸν σπέρμα ἔσπειρας ἐν τῷ σῷ ἀγρῷ?	1	did you not sow good seed in your field?
1386	MAT	13	27	fb86	figs-metonymy	οὐχὶ…ἔσπειρας	1	did you not sow
1387	MAT	13	28	r83z		ὁ δὲ ἔφη αὐτοῖς	1	He said to them	ખેતરના માલિકે ચાકરોને કહ્યું
1388	MAT	13	28	num8		θέλεις οὖν ἀπελθόντες	1	So do you want us	શબ્દ “આપણને” એ ચાકારોનો ઉલ્લેખ કરે છે.
1389	MAT	13	29	shs3			0	Connecting Statement:	ખેતર અને બીજનું દ્રષ્ટાંત કે જે ઘઉં અને કડવા દાણાનું એકસાથે ઊગવું દર્શાવે છે તેનું સમાપન ઈસુ અહીં કરે છે.
1390	MAT	13	29	c9jc		ὁ δέ φησιν	1	But he said	ખેતરના માલિકે ચાકારોને કહ્યું
1391	MAT	13	30	z36a	figs-quotations	ἐρῶ τοῖς θερισταῖς, συλλέξατε πρῶτον τὰ ζιζάνια καὶ δήσατε αὐτὰ εἰς δέσμας πρὸς τὸ κατακαῦσαι αὐτά; τὸν δὲ σῖτον συναγάγετε εἰς τὴν ἀποθήκην μου.	1
1392	MAT	13	30	ll14		τὴν ἀποθήκην	1	barn	ખેતરમાંનું મકાન એ અનાજ સંગ્રહ કરવાનું સ્થળ હોઈ શકે છે.
1393	MAT	13	31	tdf4	figs-parables		0	Connecting Statement:	એક ખૂબ જ નાનું બી જે વૃદ્ધિ પામી એક મોટા વૃક્ષમાં આકાર પામે છે તેનું દ્રષ્ટાંત કહેવા દ્વારા ઈસુ આકાશના રાજ્યને વર્ણવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1394	MAT	13	31	jw7u	figs-metonymy	ὁμοία ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	The kingdom of heaven is like
1395	MAT	13	31	qby8	translate-unknown	κόκκῳ σινάπεως	1	mustard seed	એક ખૂબ નાનો દાણો વૃદ્ધિ પામી મોટું ઝાડ બને છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-unknown]])
1396	MAT	13	32	gyi1	figs-explicit	ὃ μικρότερον μέν ἐστιν πάντων τῶν σπερμάτων	1	It is indeed the smallest of all seeds	સાંભળનારાઓની સમજ મુજબ રાઈના દાણા નાનામાં નાના દાણા હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1397	MAT	13	32	x65d		ὅταν δὲ αὐξηθῇ	1	But when it has grown	પરંતુ જયારે તે વૃક્ષ વૃદ્ધિ પામે છે
1398	MAT	13	32	um9k		μεῖζον…ἐστὶν	1	it is greater than	તે અન્ય વૃક્ષો કરતાં વિશાળ થાય છે
1399	MAT	13	32	g6v8		γίνεται δένδρον	1	It becomes a tree	રાઈનું ઝાડ 2 થી 4 મીટર ઊંચું વધે છે.
1400	MAT	13	32	c9te		τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ	1	birds of the air	પક્ષીઓ
1401	MAT	13	33	a1th	figs-parables		0	Connecting Statement:	લોટ પર જે અસર ખમીરની થાય છે તેનું દ્રષ્ટાંત કહેવા દ્વારા ઈસુ, આકાશના રાજ્યને વર્ણવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1402	MAT	13	33	z94k	figs-simile	ὁμοία ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν ζύμῃ	1	The kingdom of heaven is like yeast	રાજ્ય ખમીરના જેવું નથી, પણ રાજ્યનો ફેલાવો એ ખમીરના ફેલાવા જેવો છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
1403	MAT	13	33	w8sb	figs-metonymy	ὁμοία ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	The kingdom of heaven is like
1404	MAT	13	33	r88g	translate-bvolume	ἀλεύρου σάτα τρία	1	three measures of flour	“લોટનો વિશાળ જથ્થો” અથવા તમારી ભાષામાં લોટના વિશાળ જથ્થાને માપવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા પાત્રનો ઉલ્લેખ કરો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-bvolume]])
1405	MAT	13	33	c35r	figs-explicit	ἕως οὗ ἐζυμώθη ὅλον	1	until all the dough had risen	અહીં સૂચિત માહિતી એ છે કે ખમીર અને ત્રણ માપનો લોટ, ખમીરવાળા લોટમાં રૂપાંતરીત થઇ ગયો હતો. (જુઓ:[[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1406	MAT	13	34	f9gl			0	General Information:	અહીં લેખક ગીતશાસ્ત્રમાંથી અવતરણ ટાંકી દર્શાવે છે કે ઈસુનું દ્રષ્ટાંતોમાં શીખવવું એ ભવિષ્યવાણીની પરિપૂર્ણતા છે.
1407	MAT	13	34	nt7u	figs-parallelism	ταῦτα πάντα ἐλάλησεν ὁ Ἰησοῦς ἐν παραβολαῖς τοῖς ὄχλοις, καὶ χωρὶς παραβολῆς οὐδὲν ἐλάλει αὐτοῖς	1	All these things Jesus spoke to the crowds in parables; and he spoke nothing to them without a parable	બંને વાક્યો સમાન અર્થ સૂચવે છે. તેઓ બંને એક જ બાબત સૂચવે છે કે ઈસુ ટોળાને દ્રષ્ટાંતમાં કહેતા અને શિક્ષણ આપતા હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parallelism]])
1408	MAT	13	34	n54e		ταῦτα πάντα	1	All these things	ઈસુએ શરૂઆતમાં જે શિક્ષણ આપ્યું તેનો ઉલ્લેખ કરે છે માથ્થી 13:1
1409	MAT	13	34	a5c7	figs-doublenegatives	χωρὶς παραβολῆς οὐδὲν ἐλάλει αὐτοῖς	1	he spoke nothing to them without a parable
1410	MAT	13	35	ybq5	figs-activepassive	πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος	1	what had been said through the prophet might come true, when he said	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈશ્વરે પ્રબોધકને જે વર્ષો પહેલા લખવાનું કહ્યું હતું તે હવે પૂર્ણ થઈ રહ્યું છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
1411	MAT	13	35	p3tb		λέγοντος	1	when he said	જ્યારે પ્રબોધકે કહ્યું
1412	MAT	13	35	n1pa	figs-idiom	ἀνοίξω…τὸ στόμα μου	1	I will open my mouth	આ એક રૂઢીપ્રયોગ છે જેનો અર્થ બોલવું થાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “હું બોલીશ” (જુઓ:[[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
1413	MAT	13	35	yx6y	figs-activepassive	κεκρυμμένα	1	things that were hidden	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈશ્વરે જે બાબતો ગુપ્ત રાખી છે” (જુઓ:[[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
1414	MAT	13	35	th8t		ἀπὸ καταβολῆς κόσμου	1	from the foundation of the world	જગતનો પાયો નખાયો તે સમયથી અથવા “ઈશ્વરે જગત ઉત્પન કર્યા ત્યારથી”
1415	MAT	13	36	pq2h			0	Connecting Statement:	અહીંયા ઈસુ અને તેમના શિષ્યોએ જ્યાં રોકાણ કર્યું હતું તે સ્થાન તરફ સુવાર્તાનું દ્રશ્ય ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. ઈસુએ તેઓને ખેતરના દ્રષ્ટાંતથીમાથ્થી 13:24 સમજાવવાનું શરૂ કર્યું જે ખેતરમાં ઘઉં અને કડવા દાણા બંને એકસાથે હતા.
1416	MAT	13	36	x5w7		ἦλθεν εἰς τὴν οἰκίαν	1	went into the house	અંદર ગયા અથવા “તેઓ(ઈસુ) જ્યાં રહેતા હતા ત્યાં ઘરમાં અંદર ગયા”
1417	MAT	13	37	aj8f		ὁ σπείρων τὸ καλὸν σπέρμα	1	He who sows the good seed	જે સારા બીજ વાવે છે અથવા “જે સારા બીજનું વાવેતર કરે છે
1418	MAT	13	37	xj4s	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ પોતાના વિશે કહે છે. (જુઓ:[[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1419	MAT	13	38	h9iz	figs-idiom	οἱ υἱοὶ τῆς βασιλείας	1	the sons of the kingdom
1420	MAT	13	38	eni3	figs-metonymy	τῆς βασιλείας	1	of the kingdom	અહીં “રાજ્ય” ઈશ્વરને રાજા તરીકે દર્શાવે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈશ્વરનું” (જુઓ:[[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
1421	MAT	13	38	edu7	figs-idiom	οἱ υἱοὶ τοῦ πονηροῦ	1	the sons of the evil one
1422	MAT	13	39	sgx2		ὁ…ἐχθρὸς, ὁ σπείρας αὐτά	1	the enemy who sowed them	જે વૈરીએ કડવા દાણા વાવ્યા હતા
1423	MAT	13	40	ei3v			0	Connecting Statement:	શિષ્યોને સારા અને કડવા બીજ ધરાવતા ખેતર વિશેનું દ્રષ્ટાંત સમજાવવાનું ઈસુ પૂર્ણ કરે છે
1424	MAT	13	40	rn64	figs-activepassive	ὥσπερ οὖν συλλέγεται τὰ ζιζάνια καὶ πυρὶ κατακαίεται	1	Therefore, as the weeds are gathered up and burned with fire
1425	MAT	13	41	fiy4	figs-123person	ἀποστελεῖ ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ	1	The Son of Man will send out his angels	અહીં ઈસુ પોતાના વિશે કહે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “હું ઈશ્વરનો દીકરો, મારા દૂતોને મોકલીશ” (જુઓ:[[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1426	MAT	13	41	ptw9		τοὺς ποιοῦντας τὴν ἀνομίαν	1	those who commit iniquity	જેઓ નિયમવિહીન છે અથવા “દુષ્ટ લોકો”
1427	MAT	13	42	d9md	figs-metaphor	τὴν κάμινον τοῦ πυρός	1	the furnace of fire
1428	MAT	13	42	zu3j	translate-symaction	ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων	1	weeping and grinding of teeth
1429	MAT	13	43	u6sm	figs-simile	ἐκλάμψουσιν ὡς ὁ ἥλιος	1	shine like the sun	જો આ સમાનતા તમારી ભાષામાં સમજી શકાતી ના હોય તો તમે “સૂર્યના પ્રકાશની જેમ” શબ્દસમૂહનો ઉપયોગ કઈ શકો છો. (જુઓ:[[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
1430	MAT	13	43	sea2	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρὸς	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ:[[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
1431	MAT	13	43	zxh2	figs-metonymy	ὁ ἔχων ὦτα, ἀκουέτω	1	He who has ears, let him hear
1432	MAT	13	43	sak5	figs-123person	ὁ…ἀκουέτω	1	He who ... let him
1433	MAT	13	44	n7nz	figs-simile		0	General Information:	આ બે દ્રષ્ટાંતમાં, ઈસુ બે પ્રકારની સમાનતાનો ઉપયોગ કરીને શિષ્યોને આકાશના રાજ્ય વિશે શિક્ષણ આપે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
1434	MAT	13	44	fjm1	figs-parables		0	Connecting Statement:	કાંઈક અતિ મૂલ્યવાન ખરીદવા માટે તેમની સંપત્તિ વેચી દેનારા બે વ્યક્તિઓ વિશેના બે દ્રષ્ટાંત કહીને, ઈસુ આકાશના રાજ્યને વર્ણવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1435	MAT	13	44	e9cv	figs-metonymy	ὁμοία ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	The kingdom of heaven is like
1436	MAT	13	44	u9jq	figs-activepassive	ὁμοία ἐστὶν…θησαυρῷ κεκρυμμένῳ ἐν τῷ ἀγρῷ	1	like a treasure hidden in a field	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં લખી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “દ્રવ્ય કે જેને કોઈએ ખેતરમાં સંતાડ્યું હતું” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
1437	MAT	13	44	k9rh		θησαυρῷ	1	a treasure	મહત્વની અને મુલ્યાવાન વસ્તુ અથવા વસ્તુઓનો સંગ્રહ
1438	MAT	13	44	hu7f		ἔκρυψεν	1	hid it	તેને ઢાંકી દીધું
1439	MAT	13	44	jtv2	figs-explicit	πωλεῖ πάντα ὅσα ἔχει, καὶ ἀγοράζει τὸν ἀγρὸν ἐκεῖνον	1	sells everything that he possesses, and buys that field	આ સ્પષ્ટ માહિતી છે કે ખેતરમાં સંતાડેલા દ્રવ્યને પ્રાપ્ત કરવા માટે વ્યક્તિ તે ખેતર ખરીદે છે. (જુઓ:[[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1440	MAT	13	45	c633	figs-simile	ὁμοία…ἀνθρώπῳ ἐμπόρῳ ζητοῦντι καλοὺς μαργαρίτας	1	like a man who is a merchant looking for valuable pearls	આ સ્પષ્ટ માહિતી દર્શાવે છે કે વ્યક્તિ મૂલ્યવાન હીરાની તપાસમાં છે કે જેને તે ખરીદી શકે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1441	MAT	13	45	khy6		ἀνθρώπῳ ἐμπόρῳ	1	a man who is a merchant	વેપારી અથવા જથ્થાબંધ વેપારી જે હંમેશા દુર સ્થાનેથી વેપાર કરે છે
1442	MAT	13	45	b88q	translate-unknown	καλοὺς μαργαρίτας	1	valuable pearls
1443	MAT	13	47	vw24	figs-parables		0	Connecting Statement:	માછલા પકડવા માટે મોટી જાળનો ઉપયોગ કરનાર માછીમારો વિશે વાત કહીને ઈસુ આકાશના રાજ્યને વર્ણવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1444	MAT	13	47	g79n	figs-simile	ὁμοία ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν σαγήνῃ	1	the kingdom of heaven is like a net	રાજ્ય જાળના જેવું નથી, પરંતુ જેમ જાળ તમામ પ્રકારની માછલીઓને પકડે છે તેમ રાજ્ય તમામ પ્રકારના લોકોને ખેંચી લાવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
1445	MAT	13	47	rjm4	figs-metonymy	ὁμοία ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	the kingdom of heaven is like
1446	MAT	13	47	vrp4	figs-activepassive	ὁμοία…σαγήνῃ βληθείσῃ εἰς τὴν θάλασσαν	1	like a net that was cast into the sea
1447	MAT	13	47	kbz2		βληθείσῃ εἰς τὴν θάλασσαν	1	was cast into the sea	સમુદ્રમાં નાખે છે
1448	MAT	13	47	t9v6		ἐκ παντὸς γένους συναγαγούσῃ	1	gathered fish of every kind	હરેક પ્રકારની માછલીઓ પકડે છે
1449	MAT	13	48	kf47		ἀναβιβάσαντες ἐπὶ τὸν αἰγιαλὸν	1	drew it up on the beach	કિનારા સુધી ખેંચી લાવે છે અથવા “કિનારા સુધી જાળ ખેંચી લાવે છે”
1450	MAT	13	48	cnp7		τὰ καλὰ	1	the good fish	સારી સારી માછલીઓ
1451	MAT	13	48	qi2z		τὰ…σαπρὰ	1	the worthless things	ખરાબ માછલીઓ અથવા “ખાવાને યોગ્ય નહીં એવી માછલીઓ”
1452	MAT	13	48	aqu2		ἔβαλον	1	threw away	રાખવામાં આવતી નથી
1453	MAT	13	49	nql6			0	Connecting Statement:	ઈસુ માછીમાર વિશેનું દ્રષ્ટાંત સમજાવતા કહે છે કે માછલીઓ પકડવા મોટી જાળની જરૂર પડે છે
1454	MAT	13	49	q1ms		ἐξελεύσονται	1	will come	આવી જશે અથવા “બહાર જશે” અથવા “આકાશથી આવશે”
1455	MAT	13	49	ah2k	figs-nominaladj	τοὺς πονηροὺς ἐκ μέσου τῶν δικαίων	1	the wicked from among the righteous
1456	MAT	13	50	hwv1		βαλοῦσιν αὐτοὺς	1	They will throw them	દૂતો દુષ્ટ લોકોને ફેંકી દેશે
1457	MAT	13	50	j8nf	figs-metaphor	τὴν κάμινον τοῦ πυρός	1	furnace of fire
1458	MAT	13	50	mc8t	translate-symaction	ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων	1	weeping and grinding of teeth
1459	MAT	13	51	d3wg			0	Connecting Statement:	આકાશના રાજ્યનું વર્ણન કરવા માટે ઈસુ, એક પરિવારનો વહીવટ કરનાર વ્યક્તિનું દ્રષ્ટાંત કહે છે. આ દ્રષ્ટાંતની સાથે ઈસુ દ્વારા લોકોને દ્રષ્ટાંતોના ઉપયોગ થકી આકાશના રાજ્યનું શિક્ષણ આપવાનો વિભાગ પૂર્ણ થાય છે.
1460	MAT	13	51	p5ej	figs-quotations	συνήκατε ταῦτα πάντα? λέγουσιν αὐτῷ, ναί.	1
1461	MAT	13	52	g4dd	figs-metonymy	μαθητευθεὶς τῇ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	who has become a disciple to the kingdom of heaven
1462	MAT	13	52	gr36	figs-parables	ὅμοιός ἐστιν ἀνθρώπῳ οἰκοδεσπότῃ, ὅστις ἐκβάλλει ἐκ τοῦ θησαυροῦ αὐτοῦ καινὰ καὶ παλαιά	1	is like a man who is the owner of a house, who draws out old and new things from his treasure	ઈસુ અહીં આખરી દ્રષ્ટાંત જણાવે છે. શાસ્ત્રીઓ કે જેઓ મૂસા અને પ્રબોધકોએ લખેલા શાસ્ત્રોને સારી રીતે જાણે છે, અને જેઓ હવે ઈસુના ઉપદેશોને સ્વીકારે છે તેઓની તુલના ઈસુ ઘરમાંથી જૂની અને નવી વસ્તુઓ કાઢનાર માલિકની સાથે કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1463	MAT	13	52	g59c		τοῦ θησαυροῦ αὐτοῦ	1	treasure
1464	MAT	13	53	jwv2		καὶ ἐγένετο ὅτε	1	Then it came about that when	ઈસુના શિક્ષણ પછી જે બન્યું તે તરફ અહીં સુવાર્તાની વાત હવે આગળ વધે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “હવે” અથવા “પછી”
1465	MAT	13	54	qnh9			0	General Information:	આ સુવાર્તાના નવા ભાગની શરૂઆત છે જે [માથ્થી 17:27] (../17/27.md)સુધી જારી રહે છે, જ્યાં માથ્થી ઈસુના સેવાકાર્યને નડતા સતત વિરોધ અને આકાશના રાજ્ય સબંધીના શિક્ષણ વિશે જણાવે છે. અહીં, ઈસુના વતનના લોકો ઈસુને નકારે છે.
1466	MAT	13	54	q3ml	figs-explicit	τὴν πατρίδα αὐτοῦ	1	his own region	તેમના પોતાના વતનમાં. આ નાઝરેથ શહેરનો ઉલ્લેખ કરે છે જ્યાં ઈસુ મોટા થયા હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1467	MAT	13	54	j6vb		ἐν τῇ συναγωγῇ αὐτῶν	1	in their synagogue	સર્વનામ “તેઓને” એ તે પ્રદેશમાં રહેતા લોકોને દર્શાવે છે.
1468	MAT	13	54	it1f		ἐκπλήσσεσθαι αὐτοὺς	1	they were astonished	તેઓ અચરત પામ્યા
1469	MAT	13	54	b3d2	figs-explicit	πόθεν τούτῳ ἡ σοφία αὕτη καὶ αἱ δυνάμεις?	1	Where does this man get this wisdom and these miraculous powers?
1470	MAT	13	55	rk5e	figs-rquestion	οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ τοῦ τέκτονος υἱός? οὐχ ἡ μήτηρ αὐτοῦ λέγεται Μαριὰμ, καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ, Ἰάκωβος, καὶ Ἰωσὴφ, καὶ Σίμων, καὶ Ἰούδας?	1	Is not this man the son of the carpenter? Is not his mother called Mary? Are not his brothers James, Joseph, Simon, and Judas?
1471	MAT	13	55	rpj9		ὁ τοῦ τέκτονος υἱός	1	the son of the carpenter	સુથાર એ એવી વ્યક્તિ છે જે લાકડામાંથી કંઈક બનાવે છે. જો “સુથાર” શબ્દ જાણીતો નથી તો, બનાવનાર શબ્દનો ઉપયોગ કરો.’
1472	MAT	13	56	m9pn	figs-rquestion	αἱ ἀδελφαὶ αὐτοῦ οὐχὶ πᾶσαι πρὸς ἡμᾶς εἰσιν?	1	Are not all his sisters with us?
1473	MAT	13	56	bnv1	figs-rquestion	πόθεν οὖν τούτῳ ταῦτα πάντα?	1	Where did he get all these things?
1474	MAT	13	56	pqf1		ταῦτα πάντα	1	all these things	આ ઈસુના જ્ઞાન અને ચમત્કારો કરવાની ક્ષમતાનો ઉલ્લેખ કરે છે
1475	MAT	13	57	f5md	figs-activepassive	ἐσκανδαλίζοντο ἐν αὐτῷ	1	They were offended by him
1476	MAT	13	57	azn4	figs-doublenegatives	οὐκ ἔστιν προφήτης ἄτιμος	1	A prophet is not without honor
1477	MAT	13	57	sq8j		τῇ πατρίδι	1	his own country	તેના પોતાના દેશ અથવા “તેના પોતાના પ્રદેશ”
1478	MAT	13	57	w4x8		ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ	1	in his own family	પોતાનું ઘર/વતન
1479	MAT	13	58	e2cp		οὐκ ἐποίησεν ἐκεῖ δυνάμεις πολλὰς	1	He did not do many miracles there	ઈસુએ પોતાના વતનમાં ઘણાં ચમત્કારો કર્યા નહીં.
1480	MAT	14	intro	g5mc			0		માથ્થી 14 સામાન્ય નોંધો માળખું અને બંધારણ કલમ 1 અને 2 અધ્યાય 13થી શરુ થયેલ વૃતાંતને જારી રાખે છે. 3-12 કલમ તે વૃતાંતને અટકાવીને અગાઉ જે બાબતો બની હતી તે વિશે વાત કરે છે, સંભવતઃ આ બાબતો ઈસુનું પરીક્ષણ શેતાને કર્યા પછીની છે (જુઓ માથ્થી 4:12). કલમ 2 નો વૃતાંત હવે કલમ 13 જારી રાખે છે. કલમ 3-12 માં એવા શબ્દો હોવાની ખાતરી કરો કે જે વાંચકને જણાવે કે આગળ વાત જારી કરતા પહેલાં માથ્થીએ તેના વૃતાંતને નવી માહિતી આપવાથી અટકાવી દીધો છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-background]]) આ અધ્યાયમાં અનુવાદ અંગેની અન્ય સંભવિત મુશ્કેલીઓ નિષ્ક્રિય વાણી આ અધ્યાયમાં ઘણા વાક્યો એમ દર્શાવે છે કે કોઈક વ્યક્તિ સાથે કોઈક ઘટના બની હતી પરંતુ તે વાક્યો ઘટનાંનું કારણ અને ઘટના વિશે જણાવતા નથી. ઉદાહરણ તરીકે, લેખક એ જણાવતા નથી કે યોહાન બાપ્તિસ્તનું માથું હેરોદિયાની પુત્રી પાસે કોણ લાવ્યું (માથ્થી 14:11). તમારે આ વાક્યનું અનુવાદ કરવું જોઈએ કે જેથી તે વાચકોને કહે કે આ કાર્ય કરનાર કોણ છે. (જુઓ:[[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
1481	MAT	14	1	zl7x	figs-events		0	General Information:	આ કલમ વર્ણન કરે છે કે ઈસુ વિશે સાંભળીને હેરોદ પર કેવી અસર પડે છે. વૃતાંતમાં જે ઘટનાઓનું નિરૂપણ કરવામાં આવ્યું છે તે ઘટનાઓ પછી સુવાર્તામાં આ ઘટના આવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-events]])
1482	MAT	14	1	q8h5		ἐν ἐκείνῳ τῷ καιρῷ	1	About that time	તે દિવસોમાં અથવા “જ્યારે ઈસુ ગાલીલમાં સેવાકાર્ય કરતા હતા ત્યારે’
1483	MAT	14	1	l9ur		ἤκουσεν…τὴν ἀκοὴν Ἰησοῦ	1	heard the news about Jesus	ઈસુના કાર્યનો અહેવાલ મેળવ્યો અથવા “ઈસુની કીર્તિ વિશે સાંભળ્યું”
1484	MAT	14	2	pd1b		εἶπεν	1	He said	હેરોદે કહ્યું
1485	MAT	14	2	nx7x		ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν	1	has risen from the dead
1486	MAT	14	2	vve7		διὰ τοῦτο αἱ δυνάμεις ἐνεργοῦσιν ἐν αὐτῷ	1	Therefore these powers are at work in him	તે સમયે કેટલાક યહૂદીઓ માનતા હતા કે જો કોઈ વ્યક્તિ મૃત્યુમાંથી પાછો આવ્યો હોય તો તેની પાસે શકિતશાળી કાર્યો કરવાની શક્તિ હશે.
1487	MAT	14	3	y57m			0	General Information:	ઈસુ વિશે હેરોદે સાંભળ્યા પછી હેરોદે આપેલ પ્રતિક્રિયાના કારણને દર્શાવવા માટે માથ્થી યોહાન બાપ્તિસ્તના મૃત્યુને ઘટનાને વિગતવાર વર્ણવે છે.
1488	MAT	14	3	zgp9	figs-events		0	Connecting Statement:	અહીં લેખક વર્ણન કરે છે કે યોહાન બાપ્તિસ્તનો વધ હેરોદે કેવી રીતે કર્યો હતો. આ ઘટના અગાઉની કલમોમાં પણ જોવા મળે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-events]])
1489	MAT	14	3	h466	figs-metonymy	ὁ γὰρ Ἡρῴδης κρατήσας τὸν Ἰωάννην, ἔδησεν αὐτὸν καὶ ἐν φυλακῇ ἀπέθετο	1	Herod had arrested John, bound him, and put him in prison
1490	MAT	14	3	lr92	translate-names	τὴν γυναῖκα Φιλίππου	1	Philip's wife	ફીલીપ હેરોદનો ભાઈ હતો. હેરોદે તેના ભાઈ ફીલીપની પત્નીને પોતાની કરી લીધી હતી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-names]])
1491	MAT	14	4	d3gp	figs-events	ἔλεγεν γὰρ…ὁ Ἰωάννης…ἔχειν αὐτήν	1	For John has said ... to have her	જો આવશ્યકતા હોય, તો 14: 3-4 માં થયેલ ઘટનાઓને તેના ક્રમમાં, જેમ યુ.એસ.ટી.માં છે તેમ, રજૂ કરી શકો છો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-events]])
1492	MAT	14	4	n1t6	figs-quotations	ἔλεγεν γὰρ αὐτῷ ὁ Ἰωάννης, οὐκ ἔξεστίν σοι ἔχειν αὐτήν.	1
1493	MAT	14	4	r8lh		ἔλεγεν γὰρ αὐτῷ ὁ Ἰωάννης	1	For John had said to him	યોહાને હેરોદ વિશે કહેવાનું ચાલુ રાખ્યું
1494	MAT	14	4	nb2j	figs-explicit	οὐκ ἔξεστίν	1	It is not lawful	જ્યારે હેરોદે હેરોદીયાં સાથે લગ્ન કર્યા ત્યારે ફીલીપ જીવિત હતો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1495	MAT	14	5	hg9f		ἐφοβήθη	1	he feared	હેરોદ ગભરાયો
1496	MAT	14	5	w7uv		αὐτὸν εἶχον	1	they regarded him	તેઓ યોહાન વિશે માનતા હતા
1497	MAT	14	6	fvs5	figs-explicit	ἐν τῷ μέσῳ	1	in their midst
1498	MAT	14	8	rhk5	figs-activepassive	ἡ δὲ προβιβασθεῖσα ὑπὸ τῆς μητρὸς αὐτῆς	1	After being instructed by her mother
1499	MAT	14	8	wi8s		ἡ δὲ προβιβασθεῖσα	1	After being instructed	સંબોધવું અથવા કહેવું
1500	MAT	14	8	ya5z		φησίν	1	she said	હેરોદીયાની દીકરીએ હેરોદને કહ્યું
1501	MAT	14	8	ruy4		πίνακι	1	a platter	એક મોટી થાળીમાં
1502	MAT	14	9	s8zp	figs-activepassive	καὶ ἐλυπήθη ὁ βασιλεὺς	1	The king was very upset
1503	MAT	14	9	a1er		ὁ βασιλεὺς	1	The king	હેરોદ રાજા
1504	MAT	14	9	j6nu	figs-activepassive	ἐκέλευσεν δοθῆναι	1	he ordered that it be granted to her
1505	MAT	14	10	nes5			0	Connecting Statement:	હેરોદે યોહાન બાપ્તિસ્તને કેવી રીતે મારી નંખાવ્યો તે માહિતીનો અહીં અંત આવે છે.
1506	MAT	14	11	nd5r	figs-activepassive	ἠνέχθη ἡ κεφαλὴ αὐτοῦ ἐπὶ πίνακι, καὶ ἐδόθη τῷ κορασίῳ	1	his head was brought on a platter and given to the girl
1507	MAT	14	11	pba6		πίνακι	1	a platter	મોટી થાળી
1508	MAT	14	11	lqb6		τῷ κορασίῳ	1	the girl	અપરણિત તરુણી માટેનો શબ્દ વાપરવો
1509	MAT	14	12	fl47		οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ	1	his disciples	યોહાનના શિષ્યો
1510	MAT	14	12	ni1q		τὸ πτῶμα	1	the corpse	મૃત દેહ
1511	MAT	14	12	mq89	figs-explicit	ἐλθόντες, ἀπήγγειλαν τῷ Ἰησοῦ	1	they went and told Jesus
1512	MAT	14	13	id97	writing-background		0	General Information:	આ કલમો ઈસુ પાંચ હજાર લોકોને ખોરાક આપે છે તે ચમત્કારની માહિતી રજુ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-background]])
1513	MAT	14	13	ql1f			0	Connecting Statement:	આ કલમો એ બાબત વર્ણવે છે કે હેરોદે યોહાન બાપ્તિસ્તને મારી નંખાવ્યો તે વાત સાંભળીને ઈસુએ કેવી પ્રતિક્રિયા આપી.
1514	MAT	14	13	ds5w		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીં માથ્થી સુવાર્તાના નવા ભાગની શરૂઆત કરે છે.
1515	MAT	14	13	dvq4		ἀκούσας	1	heard this	યોહાનને શું થયું હતું તે જાણ્યું અથવા “યોહાન વિશેની માહિતી પ્રાપ્ત કરી”
1516	MAT	14	13	ia39	figs-explicit	ἀνεχώρησεν	1	he withdrew
1517	MAT	14	13	zlh8		ἐκεῖθεν	1	from there	તે પ્રદેશથી
1518	MAT	14	13	i7uu		καὶ ἀκούσαντες, οἱ ὄχλοι	1	When the crowds heard of it	જ્યારે ટોળાએ સાંભળ્યું કે ઈસુ ગયા છે અથવા “જ્યારે ટોળાએ જાણ્યું કે ઈસુ બીજે ઠેકાણે ગયા છે”
1519	MAT	14	13	u6nr		οἱ ὄχλοι	1	the crowds	લોકોનું ટોળું અથવા “લોકોનું મોટું ટોળું” અથવા “લોકો”
1520	MAT	14	13	ipm9	figs-idiom	πεζῇ	1	on foot	આનો અર્થ એ છે કે લોકો ચાલતા હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
1521	MAT	14	14	d8n3		καὶ ἐξελθὼν, εἶδεν πολὺν ὄχλον	1	Then Jesus came before them and saw the large crowd	જ્યારે ઈસુ કિનારે આવ્યા, ત્યારે તેમણે મોટું ટોળું નિહાળ્યું
1522	MAT	14	15	gcu9			0	Connecting Statement:	ઈસુ ત્યારે ફક્ત પાંચ નાની રોટલી અને બે નાની માછલીઓ મારફતે પાંચ હજાર લોકોને ખોરાક પૂરો પાડે છે તે ઘટનાની વાત અહીં શરૂ થાય છે.
1523	MAT	14	15	xa7n		προσῆλθον αὐτῷ οἱ μαθηταὶ	1	the disciples came to him	ઈસુના શિષ્યો તેમની પાસે આવ્યા
1524	MAT	14	16	qwk1		οὐ χρείαν ἔχουσιν	1	They have no need	લોકોના ટોળાની બીજી કોઈ જરૂરીયાત નથી
1525	MAT	14	16	r5gd	figs-you	δότε αὐτοῖς ὑμεῖς	1	You give them something	શબ્દ “તમે” બહુવચન છે જે શિષ્યોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1526	MAT	14	17	tm5t		οἱ δὲ λέγουσιν αὐτῷ	1	They said to him	શિષ્યોએ ઈસુને કહ્યું
1527	MAT	14	17	ih48		πέντε ἄρτους	1	five loaves of bread	પાંચ નાની શેકેલી રોટલીઓ છે
1528	MAT	14	18	szx6		φέρετέ μοι ὧδε αὐτούς	1	Bring them here to me	ઈસુએ કહ્યું તે રોટલી અને માછલી મારી પાસે લાવો
1529	MAT	14	19	yne5			0	Connecting Statement:	ઈસુએ પાંચ હજારને જમાડ્યા તે ઘટનાનું વૃતાંત અહીં પૂર્ણ થાય છે.
1530	MAT	14	19	vp7r		ἀνακλιθῆναι	1	to sit down	નીચે બેસવું. તમારી સંસ્કૃતિમાં લોકો જે રીતે જમવા બેસતા હોય તે સ્થિતિને દર્શાવતા ક્રિયાપદનો ઉપયોગ કરો.
1531	MAT	14	19	u613	figs-idiom	λαβὼν	1	He took	તેમણે હાથમાં રોટલીઓ લીધી. તેમની પાસેથી રોટલીઓ છીનવી લીધી નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
1532	MAT	14	19	i34u		κλάσας…τοὺς ἄρτους	1	broke the loaves	રોટલીઓ ભાંગી
1533	MAT	14	19	bf1a		τοὺς ἄρτους	1	the loaves	રોટલીના ટુકડા અથવા “બધી રોટલીઓ”
1534	MAT	14	19	t7ei		ἀναβλέψας	1	Looking up	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) “ઉપર જોતાં જોતા” અથવા 2) “ઉપર જોયા પછી.”
1535	MAT	14	20	l2h8	figs-activepassive	καὶ ἐχορτάσθησαν	1	and were filled
1536	MAT	14	20	p73g		ἦραν	1	they took up	શિષ્યોએ ટોપલીઓ ભરી અથવા “કેટલાક લોકોએ ટોપલીઓ ભરી”
1537	MAT	14	20	czj4	translate-numbers	δώδεκα κοφίνους πλήρεις	1	twelve baskets full	12 ટોપલીઓ ભરી (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
1538	MAT	14	21	wv59		οἱ δὲ ἐσθίοντες	1	Those who ate	જેઓએ રોટલી અને માછલી ખાધી તેઓ
1539	MAT	14	21	als7	translate-numbers	ἄνδρες…πεντακισχίλιοι	1	five thousand men	5000 લોકો હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
1540	MAT	14	22	yp8l			0	General Information:	અહીં આ કલમો ઈસુ પાણી પર ચાલે છે તે ચમત્કારનું વર્ણન કરે છે.
1541	MAT	14	22	eaa8			0	Connecting Statement:	આ ઘટના ઈસુએ પાંચ હજારને જમાડ્યા ત્યાર પછી તરત જ બને છે.
1542	MAT	14	22	wt1t		καὶ εὐθέως ἠνάγκασεν	1	Immediately he made	ઈસુ પાંચ હજારને જમાડ્યા પછી તરત જ ઈસુ
1543	MAT	14	23	d27u		ὀψίας δὲ γενομένης	1	When evening came	મોડી રાત્રે અથવા “અંધકાર થયો ત્યારે”
1544	MAT	14	24	vzd1		βασανιζόμενον ὑπὸ τῶν κυμάτων	1	being tossed about by the waves	અને સામે પવન હોવાને લીધે શિષ્યો નાવને કાબુ ન કરી શક્યા
1545	MAT	14	25	pmw8		τετάρτῃ δὲ φυλακῇ τῆς νυκτὸς	1	In the fourth watch of the night
1546	MAT	14	25	t1vp		περιπατῶν ἐπὶ τὴν θάλασσαν	1	walking on the sea	ઈસુ પાણી પર ચાલે છે
1547	MAT	14	26	q9qs		ἐταράχθησαν	1	they were terrified	તેઓ ભયભીત થયા
1548	MAT	14	26	h7df		φάντασμά	1	a ghost	એક આત્મા જેણે મૃત્યુ પામેલા વ્યક્તિના શરીરનો ત્યાગ કર્યો છે
1549	MAT	14	28	w2pl		ἀποκριθεὶς δὲ αὐτῷ, ὁ Πέτρος	1	Peter answered him	પિતરે ઈસુને ઉત્તર આપ્યો
1550	MAT	14	30	sk3j	figs-idiom	βλέπων…τὸν ἄνεμον ἰσχυρὸν	1	when Peter saw the strong wind
1551	MAT	14	31	bd2v		ὀλιγόπιστε, εἰς τί	1	You of little faith, why
1552	MAT	14	31	cr9i	figs-rquestion	εἰς τί ἐδίστασας	1	why did you doubt?
1553	MAT	14	33	u8pu	guidelines-sonofgodprinciples	Θεοῦ Υἱὸς	1	Son of God	ઈસુ માટે આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર સાથેના તેમના સંબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
1554	MAT	14	34	r5lm			0	Connecting Statement:	આ કલમો, ઈસુ પાણી પર ચાલ્યા પછી શું થયું તેનું વર્ણન કરે છે. લોકો ઈસુની સેવાનો જવાબ કેવી રીતે આપી રહ્યા હતા તેનો સારાંશ આ કલમો આપે છે.
1555	MAT	14	34	cv3f		καὶ διαπεράσαντες	1	When they had crossed over	જ્યારે ઈસુ અને તેમના શિષ્યો સમુદ્રની બીજી બાજુ પહોંચ્યા.
1556	MAT	14	34	x9nu	translate-names	Γεννησαρέτ	1	Gennesaret	ગાલીલના સમુદ્રના ઉત્તર-પશ્ચિમ કિનારા તરફનું આ એક નાનું શહેર હતું. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-names]])
1557	MAT	14	35	xd7c		ἀπέστειλαν	1	they sent messages	ત્યાના લોકોએ સંદેશા મોકલાવ્યા
1558	MAT	14	36	ql3y		καὶ παρεκάλουν αὐτὸν	1	They begged him	બીમાર લોકોએ તેને વિનંતી કરી
1559	MAT	14	36	x8jv		τοῦ ἱματίου αὐτοῦ	1	his garment	તેમનો ઝભ્ભો અથવા “તેમણે જે પહેર્યું હતું તેને”
1560	MAT	14	36	mw8n	figs-activepassive	διεσώθησαν	1	were healed	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “લોકો સાજા થયા” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
1561	MAT	15	intro	i9a5			0
1562	MAT	15	1	q6af	writing-newevent		0	General Information:	અગાઉના અધ્યાયની ઘટનાઓના થોડા સમય પછી જે ઘટનાઓ બની તે તરફ આ દ્રશ્ય ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. અહીં ઈસુ ફરોશીઓની ટીકાઓનો જવાબ આપે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-newevent]])
1563	MAT	15	2	j1b8	figs-rquestion	διὰ τί οἱ μαθηταί σου παραβαίνουσιν τὴν παράδοσιν τῶν πρεσβυτέρων?	1	Why do your disciples violate the traditions of the elders?
1564	MAT	15	2	yn6l		τὴν παράδοσιν τῶν πρεσβυτέρων	1	the traditions of the elders	મૂસાના નિયમની જેમ આ નિયમો નથી. મૂસા પછીના ધાર્મિક આગેવાનો દ્વારા નિયમશાસ્ત્રના અર્થઘટન અને શિક્ષણનો આ ઉલ્લેખ કરે છે.
1565	MAT	15	2	gfn6	figs-explicit	οὐ…νίπτονται τὰς χεῖρας	1	they do not wash their hands
1566	MAT	15	3	ia1e	figs-rquestion	διὰ τί καὶ ὑμεῖς παραβαίνετε τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ διὰ τὴν παράδοσιν ὑμῶν?	1	Then why do you violate the commandment of God for the sake of your traditions?
1567	MAT	15	4	srz6			0	General Information:	કલમ 4, ઈસુએ નિર્ગમનના પુસ્તકમાંથી બે વખત જણાવ્યું કે ઈશ્વર ઈચ્છે છે કે લોકો તેમના પિતાનું સન્માન કરે.
1568	MAT	15	4	cz1q			0	Connecting Statement:	ઈસુ ફરોશીઓને પ્રત્યુત્તર આપવાનું જારી રાખે છે.
1569	MAT	15	4	qmm7		θανάτῳ τελευτάτω	1	will surely die	લોકો તેને ચોક્કસપણે મારી નાંખશે
1570	MAT	15	5	ql75	figs-you	ὑμεῖς δὲ λέγετε	1	But you say	અહીં “તમે” એ બહુવચન છે અને ફરોશીઓ અને શાસ્ત્રીઓનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1571	MAT	15	6	b81c			0	Connecting Statement:	ઈસુ સતત ફરોશીઓને ઠપકો આપવાનું જારી રાખે છે.
1572	MAT	15	6	vr6y	figs-quotesinquotes	οὐ μὴ τιμήσει τὸν πατέρα αὐτοῦ	1	he does not need to honor his father
1573	MAT	15	6	q3kt	figs-explicit	οὐ μὴ τιμήσει τὸν πατέρα αὐτοῦ	1	he does not need to honor his father
1574	MAT	15	6	znt9		ἠκυρώσατε τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ	1	you have made void the word of God
1575	MAT	15	6	yq5a		διὰ τὴν παράδοσιν ὑμῶν	1	for the sake of your traditions	કારણ કે તમારે તમારા સંપ્રદાયો ચલાવવા છે
1576	MAT	15	7	t4fq			0	General Information:	કલમ 8 અને 9માં, ઈસુ યશાયા પ્રબોધકની વાત રજુ કરી ફરોશીઓ અને શાસ્ત્રીઓને ઠપકો આપે છે.
1577	MAT	15	7	tn3b			0	Connecting Statement:	ઈસુ ફરોશીઓ અને શાસ્ત્રીઓ સાથેનો વાર્તાલાપ પૂર્ણ કરે છે.
1578	MAT	15	7	wv77		καλῶς ἐπροφήτευσεν περὶ ὑμῶν Ἠσαΐας	1	Well did Isaiah prophesy about you	યશાયાએ તમારા વિશે ઠીક જ કહ્યું છે
1579	MAT	15	7	n4ti	figs-explicit	λέγων	1	saying	એ દર્શાવે છે કે, ઈશ્વરે તેને જે કહ્યું તે યશાયાએ જણાવ્યું. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈશ્વરે તેને જે કહ્યું તે તેણે જણાવ્યું ત્યારે.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1580	MAT	15	8	qw69	figs-metonymy	ὁ λαὸς οὗτος τοῖς χείλεσίν με τιμᾷ	1	This people honors me with their lips
1581	MAT	15	8	bz91		με	1	me	આ શબ્દની સર્વ ઘટનાઓ ઈશ્વરનો ઉલ્લેખ કરે છે
1582	MAT	15	8	wuw3	figs-metonymy	ἡ δὲ καρδία αὐτῶν πόρρω ἀπέχει ἀπ’ ἐμοῦ	1	but their heart is far from me
1583	MAT	15	9	jf93		μάτην δὲ σέβονταί με	1	They worship me in vain	તેઓ ફોકટ મારી ભક્તિ કરે છે અથવા “તેઓ ભક્તિનો ઢોંગ કરે છે”
1584	MAT	15	9	vvb9		ἐντάλματα ἀνθρώπων	1	the commandments of people	માણસોની આજ્ઞાઓ શીખવે છે
1585	MAT	15	10	ti4w			0	Connecting Statement:	ઈસુ ટોળાને અને તેમના શિષ્યોને શીખવે છે કે કઈ બાબત વ્યક્તિને અશુદ્ધ કરે છે અને શા માટે ફરોશીઓ અને શાસ્ત્રીઓ તેની ટીકા કરવા સબંધી ખોટા હતા.
1586	MAT	15	11	s28y	figs-metonymy	εἰσερχόμενον εἰς τὸ στόμα…ἐκπορευόμενον ἐκ τοῦ στόματος	1	enters into the mouth ... comes out of the mouth	વ્યક્તિ શું ખાય છે અને વ્યક્તિ શું કહે છે તે વચ્ચેના તફાવતને ઈસુ દર્શાવે છે. ઈસુનો અર્થ છે કે વ્યક્તિ જે ખાય છે તેના કરતાં વ્યક્તિ જે કહે છે તે ઈશ્વર માટે વધુ મહત્વનું છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
1587	MAT	15	12	l2uj	figs-activepassive	οἱ Φαρισαῖοι ἀκούσαντες τὸν λόγον ἐσκανδαλίσθησαν	1	the Pharisees were offended when they heard this statement
1588	MAT	15	13	n5ij	figs-metaphor	πᾶσα φυτεία ἣν οὐκ ἐφύτευσεν ὁ Πατήρ μου ὁ οὐράνιος ἐκριζωθήσεται	1	Every plant that my heavenly Father has not planted will be rooted up	આ એક રૂપક છે. ઈસુનો અર્થ એ છે કે ફરોશીઓ ખરેખર ઈશ્વરના નથી, તેથી ઈશ્વર તેમને દૂર કરશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1589	MAT	15	13	j49e	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατήρ μου ὁ οὐράνιος	1	my heavenly Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર પિતા અને ઈસુના સબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
1590	MAT	15	13	hs4t	figs-activepassive	ἐκριζωθήσεται	1	will be rooted up
1591	MAT	15	14	r167		ἄφετε αὐτούς	1	Let them alone	શબ્દ “તેઓને” એ ફરોશીઓનો ઉલ્લેખ કરે છે.
1592	MAT	15	14	ai9x	figs-metaphor	ὁδηγοί εἰσιν τυφλοί…ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνται	1	they are blind guides ... both will fall into a pit	ફરોશીઓનું વર્ણન કરવા ઈસુ બીજા એક રૂપકનો ઉપયોગ કરે છે. ઈસુનો કહેવાનો અર્થ એ છે કે ફરોશીઓ ઈશ્વરના નિયમો અને તેમને કેવી રીતે પ્રસન્ન કરવા તે સમજતા નથી. તેથી, તેઓ ઈશ્વરને પ્રસન્ન કરવા વિશે તેઓ બીજાઓને પણ શીખવી શકે નહીં. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1593	MAT	15	15	cje4			0	Connecting Statement:	માથ્થી. 15:13-14 મા ઈસુએ જે દ્રષ્ટાંત કહ્યું તેનો મર્મ સમજાવા માટે પિતર ઈસુને કહે છે.
1594	MAT	15	15	shg6		ἡμῖν	1	to us	તમો શિષ્યોને
1595	MAT	15	16	xr78			0	Connecting Statement:	માથ્થી. 15:13-14 માં ઈસુએ જે દ્રષ્ટાંત કહ્યું હતું તેનો અર્થ ઈસુ સમજાવે છે.
1596	MAT	15	16	al9z	figs-rquestion	ἀκμὴν καὶ ὑμεῖς ἀσύνετοί ἐστε?	1	Are you also still without understanding?	દ્રષ્ટાંતનો અર્થ ના સમજવાના લીધે ઈસુ પ્રશ્ન પૂછવા દ્વારા શિષ્યોને ઠપકો આપે છે. વધુમાં “તમે” પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. ઈસુને એ બાબત સ્વીકાર્ય જ નથી કે તેમના શિષ્યો દ્રષ્ટાંત સમજ્યા નહીં. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “હું દિલગીર છું મારા શિષ્યો કારણ કે તમે હજીપણ હું જે શીખવું છું તે સમજતા નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-rquestion]])
1597	MAT	15	17	l5nt	figs-rquestion	οὔπω νοεῖτε…εἰς ἀφεδρῶνα	1	Do you not yet see ... into the latrine?
1598	MAT	15	17	s833		εἰς τὴν κοιλίαν χωρεῖ	1	passes into the stomach	જે પેટમાં જાય છે
1599	MAT	15	17	s9z6		ἀφεδρῶνα	1	latrine	શરીરના કચરાને જમીનમાં દાટી દેવાના સ્થાન વિશેનો આ હળવો શબ્દ છે.
1600	MAT	15	18	e7mu			0	Connecting Statement:	માથ્થી. 15:13-14 માં ઈસુએ જે દ્રષ્ટાંત કહ્યું હતું તેનો અર્થ સમજાવવાનું ઈસુ જારી રાખે છે.
1601	MAT	15	18	ca1w	figs-metonymy	τὰ…ἐκπορευόμενα ἐκ τοῦ στόματος	1	the things that come out of the mouth
1602	MAT	15	18	x14k	figs-metonymy	ἐκ τῆς καρδίας	1	from the heart
1603	MAT	15	19	rg59		φόνοι	1	murder	નિર્દોષ લોકોનું ખૂન કરવાનું કૃત્ય
1604	MAT	15	20	bme7		ἀνίπτοις χερσὶν φαγεῖν	1	to eat with unwashed hands
1605	MAT	15	21	e5gv			0	General Information:	ઈસુ કનાની સ્ત્રીની દીકરીને સાજી કરે છે તેનું આ વર્ણન છે.
1606	MAT	15	21	t81u	figs-explicit	ἐξελθὼν…ὁ Ἰησοῦς	1	Jesus went away
1607	MAT	15	22	x1wm		ἰδοὺ, γυνὴ Χαναναία…ἐξελθοῦσα	1	Behold, a Canaanite woman came out
1608	MAT	15	22	jt94		γυνὴ Χαναναία ἀπὸ τῶν ὁρίων ἐκείνων ἐξελθοῦσα	1	a Canaanite woman came out from that region	તે પ્રદેશમાંથી આવેલી સ્ત્રી કે જે કનાની લોકોના સમૂહની છે તેને કનાની કહેવામાં આવતી હતી. આ સમયે કનાન દેશ અસ્તિત્વમાં હતો નહીં. તે સ્ત્રી, તૂર અને સિદોનના શહેરો નજીક રહેતા લોકોના સમૂહનો એક ભાગ હતી.
1609	MAT	15	22	f4k2	figs-explicit	ἐλέησόν με	1	Have mercy on me
1610	MAT	15	22	xs64		Υἱὸς Δαυείδ	1	Son of David
1611	MAT	15	22	j6rt	figs-activepassive	ἡ θυγάτηρ μου κακῶς δαιμονίζεται	1	My daughter is severely demon-possessed
1612	MAT	15	23	hd2i	figs-metonymy	οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῇ λόγον	1	did not answer her a word	અહીં “વચન” એ વ્યક્તિ શું કહે છે તે રજુ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “કઈ પણ કહ્યું નહીં. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
1613	MAT	15	24	t9ga	figs-activepassive	οὐκ ἀπεστάλην	1	I was not sent to anyone	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈશ્વરે મને બીજા કોઈના માટે મોકલ્યો નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
1614	MAT	15	24	u9t4	figs-metaphor	εἰς τὰ πρόβατα τὰ ἀπολωλότα οἴκου Ἰσραήλ	1	to the lost sheep of the house of Israel	આ ઇઝરાએલની સમગ્ર રાષ્ટ્રની તુલના ઘેટાં સાથે કરે છે કે જે તેમના ઘેટાંપાળકથી દૂર ચાલ્યા ગયા છે. જુઓ કે તમે [માથ્થી 10: 6] (..//6/md)માં આનો અનુવાદ કેવી રીતે કર્યો છે (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1615	MAT	15	25	ch7c		ἡ…ἐλθοῦσα	1	she came	કનાની સ્ત્રી આવી
1616	MAT	15	25	u3jj	translate-symaction	προσεκύνει αὐτῷ	1	bowed down before him	ઈસુ સમક્ષ તે સ્ત્રીએ પોતાને નમ્ર કરી તેને આ દર્શાવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-symaction]])
1617	MAT	15	26	ihz4	writing-proverbs	οὐκ ἔστιν καλὸν λαβεῖν τὸν ἄρτον τῶν τέκνων καὶ βαλεῖν τοῖς κυναρίοις	1	It is not right to take the children's bread and throw it to the little dogs	ઈસુ કહેવતથી સ્ત્રીને જવાબ આપે છે. તેનો સર્વસામાન્ય અર્થ એ છે કે યહૂદીઓ એવું માને છે કે જે યહૂદીઓનું છે તે બિન-યહૂદીઓને આપવું યોગ્ય નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-proverbs]])
1618	MAT	15	26	a5bc	figs-synecdoche	τὸν ἄρτον τῶν τέκνων	1	the children's bread
1619	MAT	15	26	fe7n		τοῖς κυναρίοις	1	the little dogs	યહૂદીઓ કુતરાને અશુદ્ધ પ્રાણી માને છે. અહીં કુતરા શબ્દનો ઉપયોગ બિન યહૂદીઓને દર્શાવવા માટે છે.
1620	MAT	15	27	yvw1	figs-metaphor	καὶ…τὰ κυνάρια ἐσθίει ἀπὸ τῶν ψιχίων τῶν πιπτόντων ἀπὸ τῆς τραπέζης τῶν κυρίων αὐτῶν	1	even the little dogs eat some of the crumbs that fall from their masters' tables	ઈસુ જે રીતે કહેવતમાં બોલે છે તે જ રીતે તે સ્ત્રી પણ ઈસુને ઉત્તર આપે છે. તેનો અર્થ એ છે કે યહૂદીઓ જે વસ્તુઓ ફેંકી દે છે તેમની કંઈક બિન-યહૂદીઓને પ્રાપ્ત થવી જોઈએ. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1621	MAT	15	27	i5tt		τὰ κυνάρια	1	the little dogs	લોકો કૂતરાઓને ઘરેલું પ્રાણી તરીકે રાખે છે તે શબ્દનો અહીં ઉપયોગ કરો. જુઓ કે તમે આનો અનુવાદ [માથ્થી 15:26] (../15/26.md)માં કેવી રીતે કર્યો છે.
1622	MAT	15	28	tea2	figs-activepassive	γενηθήτω	1	let it be done	આને સક્રીય રૂપમાં દર્શાવી શકાય. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “હું તે પ્રમાણે કરીશ” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
1623	MAT	15	28	n229	figs-activepassive	ἰάθη ἡ θυγάτηρ αὐτῆς	1	Her daughter was healed
1624	MAT	15	28	wwq3	figs-idiom	ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης	1	from that hour
1625	MAT	15	29	np6e	writing-background		0	General Information:	ચાર હજાર લોકોને જમાડવા વિશેનો ચમત્કાર ટૂંક સમયમાં ઈસુ કરવાના છે તે વિશેની પૂર્વભૂમિકા આ કલમોમાં દર્શાવાયેલ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-background]])
1626	MAT	15	30	c8td		χωλούς, τυφλούς, κυλλούς, κωφούς	1	lame, blind, crippled, and mute people	જેઓ ચાલી ન શકે, જેઓ જોઈ ન શકે, જેઓ વાત ન કરી શકે અને જેઓના હાથ અને પગ કામ કરતા નહોય
1627	MAT	15	30	yf7i		ἔρριψαν αὐτοὺς παρὰ τοὺς πόδας αὐτοῦ	1	They presented them at his feet
1628	MAT	15	31	pi52	figs-activepassive	κυλλοὺς ὑγιεῖς	1	the crippled made well	આને સક્રિય રૂપમાં કહી શકાય. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “પગથી અપંગ માણસ સાજો થયો” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
1629	MAT	15	31	be52	figs-nominaladj	κυλλοὺς…χωλοὺς…τυφλοὺς	1	the crippled ... the lame ... the blind
1630	MAT	15	32	z28i			0	Connecting Statement:	અહીં ઈસુ સાત રોટલી અને થોડી માછલીઓ મારફતે ચાર હજાર લોકોને ખોરાક પૂરો પાડે છે તેનું વર્ણન છે.
1631	MAT	15	32	efc2		νήστεις…μήποτε ἐκλυθῶσιν ἐν τῇ ὁδῷ	1	without eating, or they may faint on the way	ખોરાક વિના કદાચને તેઓ માર્ગમાં નિર્ગત થઈ જાય.
1632	MAT	15	33	uhi3	figs-rquestion	πόθεν ἡμῖν ἐν ἐρημίᾳ, ἄρτοι τοσοῦτοι ὥστε χορτάσαι ὄχλον τοσοῦτον?	1	Where can we get enough loaves of bread in such a deserted place to satisfy so large a crowd?
1633	MAT	15	34	k86l	figs-ellipsis	ἑπτά, καὶ ὀλίγα ἰχθύδια	1	Seven, and a few small fish
1634	MAT	15	35	x13q		ἀναπεσεῖν ἐπὶ τὴν	1	to sit down on the ground	તમારી ભાષામાં અનુવાદ કરો કે જ્યારે જમવા માટે મેજ ન હોય ત્યારે કેવી રીતે બેસીને ભોજન કરવું.
1635	MAT	15	36	x7kc		ἔλαβεν τοὺς ἑπτὰ ἄρτους καὶ τοὺς ἰχθύας	1	He took the seven loaves and the fish	ઈસુએ સાત રોટલી અને થોડી માછલીઓ હાથમાં લીધી
1636	MAT	15	36	dcr4		ἔκλασεν	1	he broke the loaves	રોટલી ભાંગી
1637	MAT	15	36	a9s4		ἐδίδου	1	gave them	અને રોટલી અને માછલી વહેંચી
1638	MAT	15	37	fc8g		ἦραν	1	they gathered up	શિષ્યોએ ભેગુ કર્યું’ અથવા “અમુક લોકોએ ભેગું કર્યું”
1639	MAT	15	38	udk7		οἱ…ἐσθίοντες	1	Those who ate	જે લોકોએ ખાધું
1640	MAT	15	38	z66m	translate-numbers	τετρακισχίλιοι ἄνδρες	1	four thousand men	તેઓ 4,000 પુરુષો હતા (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
1641	MAT	15	39	be43		τὰ ὅρια	1	the region	તે પ્રદેશ
1642	MAT	15	39	m8dp	translate-names	Μαγαδάν	1	Magadan	તે વિસ્તારને લોકો “મગદલા” તરીકે ઓળખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-names]])
1643	MAT	16	intro	za2k			0
1644	MAT	16	1	t249			0	General Information:	અહીં ઈસુ, સદૂકીઓ અને ફરોશીઓના વાર્તાલાપનો ઉલ્લેખ કરે છે.
1645	MAT	16	1	t7p5		πειράζοντες	1	tested him
1646	MAT	16	4	jl3e	figs-123person	γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλὶς σημεῖον ἐπιζητεῖ…δοθήσεται αὐτῇ	1	An evil and adulterous generation seeks for a sign ... given to it
1647	MAT	16	4	fhx6	figs-metaphor	γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλὶς	1	An evil and adulterous generation
1648	MAT	16	4	d9eq	figs-activepassive	σημεῖον…οὐ δοθήσεται αὐτῇ	1	a sign will not be given to it
1649	MAT	16	4	dep2		εἰ μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ	1	except the sign of Jonah	યૂના સિવાય કોઈ નિશાની આપવામાં આવશે નહીં. જુઓ તમે [માથ્થી 12:39] (../12/39.md) માં આનો અનુવાદ કેવી રીતે કર્યો છે.
1650	MAT	16	5	ii6j			0	Connecting Statement:	અહીં ઘટના પાછળના સમય તરફ ફરે છે. સદૂકીઓ અને ફરોશીઓ વિશે શિષ્યોને ચેતવવા માટે ઈસુ એક તકનો ઉપયોગ કરે છે.
1651	MAT	16	5	si9k	figs-ellipsis	τὸ πέραν	1	the other side
1652	MAT	16	6	hfz2	figs-metaphor	τῆς ζύμης τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων	1	the yeast of the Pharisees and Sadducees
1653	MAT	16	7	huw7		διελογίζοντο ἐν ἑαυτοῖς	1	reasoned among themselves	આ વિશે એકબીજાની સાથે વાતચીત કરો અથવા “આ વિશે વિચાર કરો
1654	MAT	16	8	mg8s		ὀλιγόπιστοι	1	You of little faith	તમે અલ્પવિશ્વાસીઓ. ઈસુ તેમના શિષ્યોને આ રીતે સંબોધે છે કારણ કે રોટલી લાવવાની તેમની ચિંતા બતાવે છે કે ઈસુમાં તેઓના વિશ્વાસની કમી જાહેર થાય છે. જુઓ કે તમે આનો અનુવાદ [માથ્થી 6:30] (../06/30.md) માં કેવી રીત કર્યો છે.
1655	MAT	16	8	zz4i	figs-rquestion	τί διαλογίζεσθε…ἄρτους οὐκ ἔχετε?	1	why do you reason ... you have no bread?
1656	MAT	16	9	k8lk			0	Connecting Statement:	ઈસુ સતત તેમના શિષ્યોને સદૂકીઓ અને ફરોશીઓ વિશે સાવધ કરે છે.
1657	MAT	16	9	h5bg	figs-rquestion	οὔπω νοεῖτε, οὐδὲ μνημονεύετε…ἐλάβετε?	1	Do you not yet perceive or remember ... you gathered up?
1658	MAT	16	9	ux51	translate-numbers	τῶν πεντακισχιλίων	1	the five thousand	5,000 (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
1659	MAT	16	10	b11x	translate-numbers	τῶν τετρακισχιλίων	1	the four thousand	4,000 (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
1660	MAT	16	10	ejm5	figs-rquestion	οὐδὲ τοὺς ἑπτὰ ἄρτους…ἐλάβετε?	1	Or the seven loaves ... you took up?
1661	MAT	16	11	f42k			0	Connecting Statement:	ઈસુ સતત શિષ્યોને સદૂકીઓ અને ફરોશીઓ વિશે ચેતવે છે.
1662	MAT	16	11	mb2z	figs-rquestion	πῶς οὐ νοεῖτε, ὅτι οὐ περὶ ἄρτων εἶπον ὑμῖν?	1	How is it that you do not understand that I was not speaking to you about bread?
1663	MAT	16	11	i7x6	figs-metaphor	τῆς ζύμης τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων	1	the yeast of the Pharisees and Sadducees
1664	MAT	16	12	f73l		συνῆκαν	1	they understood	આ શિષ્યોનું વર્ણન કરે છે.
1665	MAT	16	13	e5cm			0	Connecting Statement:	અહીં દ્રશ્ય હવે પછીના સમય તરફ ફરે છે. ઈસુ તેમના શિષ્યોને પુછે છે કે ઈસુ કોણ છે તે વિશે લોકો શું માને છે?
1666	MAT	16	13	pye3		δὲ	1	Now	સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા અથવા નવા વ્યક્તિને રજૂ કરવા માટે આ શબ્દનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. અહીં માથ્થી વૃતાંતના નવા ભાગને રજુ કરે છે.
1667	MAT	16	13	e1jh	figs-123person	τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ પોતાના વિશે કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1668	MAT	16	16	n5wi	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος	1	the Son of the living God	ઈસુ માટે આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર સાથેના તેમના સંબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
1669	MAT	16	16	r1h7		τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος	1	the living God
1670	MAT	16	17	le6a	translate-names	Σίμων Βαριωνᾶ	1	Simon Bar Jonah	સિમોન યૂના પુત્ર (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-names]])
1671	MAT	16	17	dfw5	figs-synecdoche	σὰρξ καὶ αἷμα οὐκ ἀπεκάλυψέν	1	flesh and blood have not revealed	અહીં “માસ અને રક્ત” એ માનવ દેહનો ઉલ્લેખ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “મનુષ્યએ પ્રગટ કર્યું નથી” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
1672	MAT	16	17	wix3		σοι	1	to you
1673	MAT	16	17	v5lw	figs-ellipsis	ἀλλ’ ὁ Πατήρ μου, ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς	1	but my Father who is in heaven
1674	MAT	16	17	gi3l	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατήρ μου	1	my Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર પિતા અને ઈસુના સબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
1675	MAT	16	18	z897		κἀγὼ…σοι λέγω	1	I also say to you	હવે ઈસુ જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
1676	MAT	16	18	th3d	figs-explicit	σὺ εἶ Πέτρος	1	you are Peter	પિતરના નામનો આર્થ “પથ્થર” થાય છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1677	MAT	16	18	x43d	figs-metaphor	ἐπὶ ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τὴν ἐκκλησίαν	1	upon this rock I will build my church
1678	MAT	16	18	vu9u	figs-metaphor	πύλαι ᾍδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς	1	The gates of Hades will not prevail against it
1679	MAT	16	19	ysk8	figs-you	δώσω σοι	1	I will give to you	અહીં “તું” એકવચન છે અને તે પિતરનો ઉલ્લેખ કરે છે (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1680	MAT	16	19	pp5d	figs-metaphor	τὰς κλεῖδας τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν	1	the keys of the kingdom of heaven	ચાવીઓ પદાર્થો છે જેઓનો ઉપયોગ તાળા ખોલવા અને બંધ કરવા થાય છે. અહીં તે અધિકારનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1681	MAT	16	19	kc3k	figs-metonymy	τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν	1	the kingdom of heaven
1682	MAT	16	19	ef9c	figs-metaphor	ὃ ἐὰν δήσῃς ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται δεδεμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς; καὶ ὃ ἐὰν λύσῃς ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται λελυμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς	1	Whatever you shall bind on earth shall be bound in heaven, and whatever you shall loose on earth shall be loosed in heaven
1683	MAT	16	21	wl33			0	Connecting Statement:	ઈસુ પ્રથમ વાર શિષ્યોને કહે છે કે ઈસુ ટૂંક સમયમાં મૃત્યુ પામશે.
1684	MAT	16	21	xql7	figs-metonymy	πολλὰ παθεῖν ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων, καὶ ἀρχιερέων, καὶ γραμματέων	1	suffer many things at the hand of the elders and chief priests and scribes
1685	MAT	16	21	es1l	figs-activepassive	γραμματέων, καὶ ἀποκτανθῆναι καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἐγερθῆναι	1	scribes, be killed, and be raised back to life on the third day
1686	MAT	16	21	jjx5	translate-ordinal	τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ	1	the third day	“ત્રીજું એ ત્રણનું રૂપ છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-ordinal]])
1687	MAT	16	22	jie2	writing-background	καὶ προσλαβόμενος αὐτὸν, ὁ Πέτρος	1	Then Peter took him aside	ઈસુએ તેઓને પ્રથમવાર કહ્યું કે ઈસુ ટૂંક સમયમાં મૃત્યુ પામશે (કલમ 21). તેમણે પહેલીવાર આમ કહ્યા પછી આ બાબત શિષ્યોને ઘણીવાર કહી. અહીં પ્રથમવાર પિતર ઈસુને એક બાજુએ લઈ જાય છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-background]])
1688	MAT	16	22	q31h		προσλαβόμενος αὐτὸν, ὁ Πέτρος	1	Peter took him aside	કોઈ સાંભળે નહીં તે રીતે પિતરે ઈસુને કહ્યું.
1689	MAT	16	22	guz8	figs-idiom	ἵλεώς σοι	1	May this be far from you
1690	MAT	16	23	f28i	figs-metaphor	ὕπαγε ὀπίσω μου, Σατανᾶ! σκάνδαλον εἶ ἐμοῦ	1	Get behind me, Satan! You are a stumbling block to me
1691	MAT	16	23	ax7x		ὕπαγε ὀπίσω μου	1	Get behind me	મારાથી દુર જા
1692	MAT	16	24	ck1a	figs-metaphor	ὀπίσω μου ἐλθεῖν	1	to follow me	તેમની પાછળ ચાલવું એટલે કે તેમના એક શિષ્ય થવાને રજુ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “મારા શિષ્ય બનો” અથવા “મારા શિષ્ય થાઓ” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1693	MAT	16	24	pg9h		ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν	1	must deny himself	પોતાની ઇચ્છા પ્રમાણે ચાલવું નહીં અથવા “પોતાની ઈચ્છાઓનો નકાર કરવો”
1694	MAT	16	24	h7ug	figs-metonymy	ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι	1	take up his cross, and follow me
1695	MAT	16	24	x13v	figs-metaphor	καὶ ἀκολουθείτω μοι	1	and follow me	ઈસુની પાછળ ચાલવું એટલે કે તેમનું અનુકરણ કરવું. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “મારી પાછળ ચાલો” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1696	MAT	16	25	pk8h		ὃς γὰρ ἐὰν θέλῃ	1	For whoever wants	જે કોઈ મારી પાછળ આવવા ચાહે છે
1697	MAT	16	25	y9kc	figs-metaphor	ἀπολέσει αὐτήν	1	will lose it	આનો અર્થ એ નથી કે વ્યક્તિ આવશ્યકપણે મૃત્યુ પામશે. તે એક રૂપક છે જેનો અર્થ એ છે કે વ્યક્તિ પોતાના કરતા ઈસુને તેના જીવનમાં વધારે મહત્ત્વ આપવું. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1698	MAT	16	25	ie7t		ἕνεκεν ἐμοῦ	1	for my sake	કારણ કે તે મારા પર વિશ્વાસ રાખે છે અથવા “મારા માટે” અથવા “મારે લીધે”
1699	MAT	16	25	xz98	figs-metaphor	εὑρήσει αὐτήν	1	will find it	આ રૂપકનો અર્થ એ છે કે વ્યક્તિ ઈશ્વર સાથે આત્મિક અનુભવમાં આવશે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “સત્ય જીવન પ્રાપ્ત કરશે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1700	MAT	16	26	eqe8	figs-rquestion	τί γὰρ ὠφεληθήσεται ἄνθρωπος…τῆς ψυχῆς αὐτοῦ?	1	For what does it profit a person ... his life?
1701	MAT	16	26	q7x1	figs-hyperbole	ἐὰν τὸν κόσμον ὅλον κερδήσῃ	1	if he gains the whole world
1702	MAT	16	26	b34q		τὴν δὲ ψυχὴν αὐτοῦ ζημιωθῇ	1	but forfeits his life	પણ તે તેનો જીવ ખોશે
1703	MAT	16	26	eck5	figs-rquestion	ἢ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ?	1	What can a person give in exchange for his life?
1704	MAT	16	27	iyu1	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου…τοῦ Πατρὸς αὐτοῦ…τότε ἀποδώσει	1	the Son of Man ... his Father ... Then he will reward
1705	MAT	16	27	ie16		μέλλει…ἔρχεσθαι ἐν τῇ δόξῃ τοῦ Πατρὸς αὐτοῦ	1	is going to come in the glory of his Father	પિતાના માહિમમાં પાછા આવશે
1706	MAT	16	27	k4q4	figs-123person	μετὰ τῶν ἀγγέλων αὐτοῦ	1	with his angels
1707	MAT	16	27	vk5y	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρὸς αὐτοῦ	1	his Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર પિતા અને માનવ પુત્ર ઈસુના સબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
1708	MAT	16	27	i7rs		κατὰ τὴν πρᾶξιν αὐτοῦ	1	according to his actions	દરેક વ્યક્તિને તેના કામ પ્રમાણે બદલો મળશે
1709	MAT	16	28	ytr3		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે શું કહેવાના છે તે પર આ શબ્દસમૂહ ભાર મૂકે છે.
1710	MAT	16	28	k2d1	figs-you	ὑμῖν	1	to you	જગતની બધી જ બાબતો બહુવચનમાં છે અને તે શિષ્યોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1711	MAT	16	28	wq13	figs-idiom	οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου	1	will certainly not taste death
1712	MAT	16	28	b2pb	figs-metonymy	ἕως ἂν ἴδωσιν τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου ἐρχόμενον ἐν τῇ βασιλείᾳ αὐτοῦ	1	until they see the Son of Man coming in his kingdom
1713	MAT	17	intro	yb4k			0
1714	MAT	17	1	u6dw			0	General Information:	અહીં ઈસુના રૂપાંતર વિશેની વાત કરવામાં આવી છે.
1715	MAT	17	1	nva7		τὸν Πέτρον, καὶ Ἰάκωβον, καὶ Ἰωάννην, τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ	1	Peter, James, and John his brother	પિતર, યાકૂબ અને યાકૂબનો ભાઈ યોહાન
1716	MAT	17	2	xx8e		μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν	1	He was transfigured before them	જયારે તેઓએ તેમને જોયા, ત્યાર તેમનો પ્રભાવ એક્દમ અલગ જ પ્રકારના તેજથી ભરેલો હતો.
1717	MAT	17	2	kq4l	figs-activepassive	μετεμορφώθη	1	He was transfigured
1718	MAT	17	2	uxg3		ἔμπροσθεν αὐτῶν	1	before them	તેઓની સામે જ અથવા “તેથી તેઓ તેમને જોઈ શકે”
1719	MAT	17	2	i1mp	figs-simile	ἔλαμψεν τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος, τὰ δὲ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο λευκὰ ὡς τὸ φῶς	1	His face shone like the sun, and his garments became as brilliant as the light	આ સમાનતા રજુ કરે છે કે ઈસુનું મુખ કેટલું પ્રકાશિત હતું. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
1720	MAT	17	2	te1s		τὰ…ἱμάτια αὐτοῦ	1	his garments	તેમણે જે પહેરણ પહેર્યું હતું
1721	MAT	17	3	axr5		ἰδοὺ	1	Behold	આ શબ્દ તેમના વિશેની આશ્ચર્ય પમાડનાર માહિતી તરફ આપણું ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે.
1722	MAT	17	3	n63y		αὐτοῖς	1	to them	આ બાબત પિતર, યાકૂબ અને યોહાનને વર્ણવે છે
1723	MAT	17	3	sde3		μετ’ αὐτοῦ	1	with him	ઈસુની સાથે
1724	MAT	17	4	r41c		ἀποκριθεὶς…εἶπεν	1	answered and said	કહ્યું. પિતર પ્રશ્નનો પ્રત્યુત્તર આપતો નથી.
1725	MAT	17	4	d231	figs-exclusive	καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι	1	it is good for us to be here
1726	MAT	17	5	cek4		ἰδοὺ	1	behold	આ તેમના વાચકોનું ધ્યાન હવે પછી આવનાર આશ્ચર્યજનક માહિતી પ્રત્યે દોરે છે.
1727	MAT	17	5	an8j		ἐπεσκίασεν αὐτούς	1	overshadowed them	તેમના પર આવ્યું
1728	MAT	17	5	kc8t	figs-metonymy	φωνὴ ἐκ τῆς νεφέλης	1	there was a voice out of the cloud	અહીં “વાણી” એ ઈશ્વર બોલે છે તે રજુ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈશ્વરે વાદળમાંથી તેઓની સાથે વાત કરી” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
1729	MAT	17	6	wd76		καὶ ἀκούσαντες, οἱ μαθηταὶ	1	When the disciples heard it	શિષ્યોએ ઈશ્વરની વાણી સાંભળી
1730	MAT	17	6	a87e	figs-idiom	ἔπεσαν ἐπὶ πρόσωπον αὐτῶν	1	they fell on their face
1731	MAT	17	9	w4w9			0	Connecting Statement:	ત્રણ શિષ્યોએ ઈસુનું રૂપાંતર જોયું અને સાક્ષીરૂપ બન્યા તે ઘટના પછી તરત જ આ બીના બને છે.
1732	MAT	17	9	jz51		καὶ καταβαινόντων αὐτῶν	1	As they were coming down	ઈસુ અને તેમના શિષ્યો
1733	MAT	17	9	y9rq	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ તેમના સ્વયં વિશે આ કહે છે (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1734	MAT	17	10	nwt5	figs-explicit	τί οὖν οἱ γραμματεῖς λέγουσιν ὅτι Ἠλείαν δεῖ ἐλθεῖν πρῶτον?	1	Why then do the scribes say that Elijah must come first?	મસીહ આવે તે પહેલાં એલીયા જીવંત થઇ ઇઝરાએલના લોકો પાસે પાછો આવશે, તે માન્યતાનો ઉલ્લેખ શિષ્યો કરી રહ્યા હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1735	MAT	17	11	xbs2		ἀποκαταστήσει πάντα	1	restore all things	યથાસ્થિત કરવું અથવા “લોકોને મસીહનો આવકાર કરવા માટે તૈયાર કરવા”
1736	MAT	17	12	whp9		λέγω δὲ ὑμῖν	1	But I tell you	ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
1737	MAT	17	12	a4h7		ἐποίησαν…αὐτῶν	1	they did ... them	આ સર્વ શબ્દોનો અર્થ કદાચ 1) યહૂદી આગેવાનો અથવા 2)સર્વ યહૂદીઓ હોઈ શકે છે.
1738	MAT	17	12	tyw4	figs-metonymy	καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου μέλλει πάσχειν ὑπ’ αὐτῶν	1	the Son of Man will also suffer by them
1739	MAT	17	12	i74i	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ પોતાના વિશે આ કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1740	MAT	17	14	t687			0	Connecting Statement:	ઈસુ અશુદ્ધ આત્મા વળગેલા એક છોકરાને સાજો કરે છે તે ઘટનાના વૃતાંતની આ શરૂઆત છે. ઈસુ અને તેમના શિષ્યો પર્વત પરથી ઉતર્યા પછી તરત જ આ ઘટનાઓ બને છે.
1741	MAT	17	15	ufb4	figs-explicit	ἐλέησόν μου τὸν υἱόν	1	have mercy on my son
1742	MAT	17	15	hs55		σεληνιάζεται	1	he is epileptic
1743	MAT	17	17	lyu5		γενεὰ ἄπιστος καὶ διεστραμμένη, ἕως πότε	1	Unbelieving and corrupt generation, how long	આ પેઢી ઈશ્વર પર વિશ્વાસ કરતી નથી અને સારું નરસું પણ જાણતી નથી. કેવી રીતે
1744	MAT	17	17	su3r	figs-rquestion	ἕως πότε μεθ’ ὑμῶν ἔσομαι? ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν?	1	how long will I have to stay with you? How long must I bear with you?
1745	MAT	17	18	i8kd	figs-activepassive	ἐθεραπεύθη ὁ παῖς	1	the boy was healed	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તે દીકરો સાજો થઈ ગયો” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
1746	MAT	17	18	h2gc	figs-idiom	ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης	1	from that hour	આ એક રૂઢીપ્રયોગ છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તરત જ” અથવા “તે જ સમયે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
1747	MAT	17	19	pz9f	figs-exclusive	ἡμεῖς	1	we	અહીં “અમે” એ બોલનારાઓનો ઉલ્લેખ કરે છે નહીં કે સાંભળનારાઓનો અને તેથી તે ઉલ્લેખ વિશિષ્ટ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-exclusive]])
1748	MAT	17	19	r9j7		διὰ τί ἡμεῖς οὐκ ἠδυνήθημεν ἐκβαλεῖν αὐτό?	1	Why could we not cast it out?	અમે તે છોકરામાંથી અશુદ્ધ આત્માને કાઢી કેમ શક્યા નહીં?
1749	MAT	17	20	u5ll		ἀμὴν, γὰρ λέγω ὑμῖν	1	For I truly say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તે પર આ ભાર દર્શાવે છે.
1750	MAT	17	20	uy78	figs-simile	ἐὰν ἔχητε πίστιν ὡς κόκκον σινάπεως	1	if you have faith even as small as a grain of mustard seed	ઈસુ કહે છે કે જો તમારામાં રાઈના દાણા જેટલો વિશ્વાસ હોત તો એ ચમત્કાર થાત. રાઈનો દાણો નાનો છે, પણ તે મોટા ઝાડના રૂપમાં વૃદ્ધિ પામે છે. ઈસુ તેઓને કહે છે કે ચમત્કાર કરવા માટે રાઈના દાણા જેટલો જ વિશ્વાસ જરૂરી છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
1751	MAT	17	20	x48i	figs-litotes	οὐδὲν ἀδυνατήσει ὑμῖν	1	nothing will be impossible for you	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: તમેં કશું પણ કરી શકવાને સક્ષમ હશો” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-litotes]])
1752	MAT	17	22	r2cu			0	Connecting Statement:	અહીં થોડી ક્ષણો માટે દ્રશ્ય ભવિષ્યવાણી તરફ ફરે છે અને ઈસુ તેમના મૃત્યુ અને પુનારુત્થાન વિશે બીજી વાર આગાહી કરે છે.
1753	MAT	17	22	n2xs		συστρεφομένων…αὐτῶν	1	While they stayed	ઈસુ અને તેમના શિષ્યો ત્યાં રહ્યા
1754	MAT	17	22	ff8x	figs-activepassive	μέλλει ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου παραδίδοσθαι	1	The Son of Man is about to be delivered
1755	MAT	17	22	mmk2	figs-metonymy	παραδίδοσθαι εἰς χεῖρας ἀνθρώπων	1	to be delivered into the hands of people
1756	MAT	17	22	i5rb	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	The Son of Man	ઈસુ પોતાનો ઉલ્લેખ વાક્યના ત્રીજા પુરુષ સર્વનામ તરીકે કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1757	MAT	17	22	jne3	figs-metonymy	εἰς χεῖρας ἀνθρώπων	1	into the hands of people
1758	MAT	17	23	hl6j	figs-123person	αὐτόν…ἐγερθήσεται	1	him ... he will be raised up	ઈસુ પોતાનો ઉલ્લેખ વાક્યના ત્રીજા પુરુષ સર્વનામ તરીકે કરે છે. [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]]
1759	MAT	17	23	b6g3	translate-ordinal	τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ	1	the third day	ત્રીજા એ ત્રણનું સામાન્ય રૂપ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-ordinal]])
1760	MAT	17	23	fni4	figs-activepassive	ἐγερθήσεται	1	he will be raised up
1761	MAT	17	24	jli6			0	Connecting Statement:	અહીં દ્રશ્ય ફરીથી પછીની ઘટના તરફ ફરે છે જ્યાં ઈસુ પિતરને મંદિરમાં કર ભરવા વિશે શિક્ષણ આપે છે.
1762	MAT	17	24	t8qt		ἐλθόντων…αὐτῶν	1	When they had come	જ્યારે ઈસુ અને તેમના શિષ્યો
1763	MAT	17	24	b953	translate-bmoney	τὰ δίδραχμα	1	the two-drachma tax
1764	MAT	17	25	y26n		τὴν οἰκίαν	1	the house	જ્યાં ઈસુ રહેતા હતા
1765	MAT	17	25	yp5h	figs-rquestion	τί σοι δοκεῖ, Σίμων? οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς, ἀπὸ τίνων λαμβάνουσιν τέλη ἢ κῆνσον? ἀπὸ τῶν υἱῶν αὐτῶν ἢ ἀπὸ τῶν ἀλλοτρίων?	1	What do you think, Simon? From whom do the kings of the earth collect tolls or taxes? From their sons or from others?
1766	MAT	17	26	fb1c			0	General Information:	[માથ્થી 13:54] (../13/54.md) માં શરૂ થયેલ વૃતાંતનો અહીં અંત આવે છે, જેમાં માથ્થી, ઈસુની સેવાઓ વિરુદ્ધ સતત વિરોધ અને આકાશના રાજ્યના શિક્ષણ વિશે વાત કરે છે.
1767	MAT	17	26	j3g4			0	Connecting Statement:	ઈસુ પિતરને મંદિરમાં નાણા ભરવા વિશે શિક્ષણ આપે છે.
1768	MAT	17	26	w75w	figs-quotations	εἰπόντος δέ, ἀπὸ τῶν ἀλλοτρίων, ἔφη αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς	1
1769	MAT	17	26	uh6y		ἀπὸ τῶν ἀλλοτρίων	1	From others	આધુનિક સમયમાં, આગેવાનો સામાન્ય રીતે તેમના પોતાના નાગરિકો પાસેથી કરવેરા લે છે. પરંતુ, પ્રાચીન સમયમાં, આગેવાનોએ તેમના પોતાના નાગરિકોને બદલે જીતી લીધેલા લોકો પાસેથી કર લેતા હતા
1770	MAT	17	26	u6xx		οἱ υἱοί	1	the sons	જે લોકો પર રાજા અથવા અધિકારીઓ રાજ કરતા હતા
1771	MAT	17	27	mwa6		ἵνα δὲ μὴ σκανδαλίσωμεν αὐτούς, πορευθεὶς	1	But so that we do not cause them to sin, go	પણ આપણે તેઓને ઠોકર ખવડાવીયે નહીં તેથી જા
1772	MAT	17	27	uhk5	figs-explicit	βάλε ἄγκιστρον	1	throw in a hook	માછીમારો ગલના છેલ્લા ભાગે જાળને બાંધતા અને પછી માછલી પકડવા માટે પાણીમાં ગલ નાખતા (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1773	MAT	17	27	ebj4		τὸ στόμα αὐτοῦ	1	its mouth	માછલીના મુખમાં
1774	MAT	17	27	t9t8	translate-bmoney	στατῆρα	1	a shekel	ચાંદીનો સિક્કો મળશે જે ચાર દિવસની મજુરી બરાબર છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-bmoney]])
1775	MAT	17	27	ej3l		ἐκεῖνον λαβὼν	1	Take it	શેકેલ લેવા
1776	MAT	17	27	km3v	figs-you	ἀντὶ ἐμοῦ καὶ σοῦ	1	for me and you
1777	MAT	18	intro	m4y6			0		માથ્થી 18 સામાન્ય નોંધો આ અધ્યાયમાંના વિશિષ્ટ ખ્યાલો જ્યારે અન્ય અનુયાયીઓ ઈસુના અનુયાયીઓ વિરુદ્ધ પાપ કરે ત્યારે તેઓએ શું કરવું? ઈસુએ શિષ્યોને શીખવ્યું હતું કે તેઓએ એકબીજા સાથે સારી રીતે વર્તવું અને એકબીજા પ્રત્યે ગુસ્સે ન થવું. જેઓ તેમના પાપ માટે દિલગીર છે તે દરેકને તેમણે માફ કરી દેવા જોઈએ, જો તેણે તે પાપ અગાઉ કર્યું હોય તો પણ. જો તે તેના પાપ માટે દિલગીર ન હોય, તો ઈસુના અનુયાયીઓએ તેની સાથે એકલા અથવા નાના સમૂહમાં મળીને વાત કરવી જોઈએ. જો તે પછી પણ તે દિલગીર ન હોય, તો પછી ઈસુના અનુયાયીઓએ તેને દોષી ગણવો. (જુઓ: [[rc://gu/tw/dict/bible/kt/repent]] અને [[rc://gu/tw/dict/bible/kt/sin]])
1778	MAT	18	1	f7zv			0	General Information:	સુવાર્તામાં આ નવા ભાગની શરૂઆત છે જે [માથ્થી 18:35] (../18/35.md) માં જોવા મળે છે, જ્યાં ઈસુ આકાશના રાજ્યના જીવન વિશે શિક્ષણ આપે છે. અહીં, ઈસુ શિષ્યોને શિક્ષણ આપવા માટે નાના બાળકનો ઉપયોગ કરે છે.
1779	MAT	18	1	iri5		τίς ἄρα μείζων ἐστὶν	1	Who then is greatest	કોણ મહત્વનું છે અથવા “આપણામાં કોણ મહત્વનું છે”
1780	MAT	18	1	pp31	figs-metonymy	ἐν τῇ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	in the kingdom of heaven
1781	MAT	18	3	qb44		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે જે કહેવાના છે તે પર આ ભાર મૂકે છે.
1782	MAT	18	3	fs1e	figs-doublenegatives	ἐὰν μὴ στραφῆτε…τὰ παιδία, οὐ μὴ εἰσέλθητε	1	unless you turn ... little children, you will certainly not enter	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: તમે બાળકના જેવા થાઓ…જો તમારે રાજ્યમાં પ્રવેશવું છે તો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
1783	MAT	18	3	ewj5	figs-simile	γένησθε ὡς τὰ παιδία	1	become like little children	ઈસુ શિષ્યોને શીખવવા માટે એક ઉદાહરણનો ઉપયોગ કરે છે કે તેઓ માટે સૌથી મહત્વપૂર્ણ શું છે તેની ચિંતા ન કરવી જોઈએ. પણ તેઓએ બાળક જેવા નમ્ર બનવા વિશે ધ્યાન આપવું જોઈએ. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
1784	MAT	18	3	ch9p	figs-metonymy	εἰσέλθητε εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν	1	enter into the kingdom of heaven
1785	MAT	18	4	ta7z	figs-simile		0	Connecting Statement:	ઈસુ શિષ્યોને સતત શિક્ષણ આપી રહ્યા છે કે તેઓએ ઈશ્વરના રાજ્યમાં પ્રવેશ પામવા માટે વધારે ન વધારે બાળકના જેવા નમ્ર બનવાની જરૂર છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
1786	MAT	18	4	f9t5		ἐστιν ὁ μείζων	1	is the greatest	શું મહત્વનું છે અથવા “તે વધારે મહત્વનું છે”
1787	MAT	18	4	gf8l	figs-metonymy	ἐν τῇ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	in the kingdom of heaven
1788	MAT	18	5	dz1i	figs-metonymy	ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου	1	in my name	અહીં “મારું નામ” એ સમગ્ર વ્યક્તિને વર્ણવે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “મારા નામે” અથવા “તે મારો શિષ્ય છે માટે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
1789	MAT	18	5	ik3r		καὶ ὃς ἐὰν…ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου, ἐμὲ δέχεται	1	Whoever ... in my name receives me
1790	MAT	18	6	ghp3	figs-activepassive	κρεμασθῇ μύλος ὀνικὸς περὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ, καὶ καταποντισθῇ ἐν τῷ πελάγει τῆς θαλάσσης	1	a great millstone should be hung about his neck, and that he should be sunk into the depths of the sea
1791	MAT	18	6	w3uz		μύλος	1	millstone
1792	MAT	18	7	cl5i			0	Connecting Statement:	ઈસુ શિષ્યોને શીખવવા માટે નાના બાળકનો ઉપયોગ કરવાનું ચાલુ રાખે છે અને બાળકોને પાપ કરવા પ્રેરવાના ભયંકર પરિણામો વિશે ચેતવણી આપે છે.
1793	MAT	18	7	ees6	figs-metonymy	τῷ κόσμῳ	1	to the world	અહીં “જગત” લોકોનો ઉલ્લેખ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “જગતના લોકોને” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
1794	MAT	18	7	y7vh	figs-metaphor	τῶν σκανδάλων…ἐλθεῖν τὰ σκάνδαλα…τῷ ἀνθρώπῳ δι’ οὗ τὸ σκάνδαλον ἔρχεται	1	the stumbling blocks ... those stumbling blocks come ... the person through whom those stumbling blocks come
1795	MAT	18	8	vad7	figs-hyperbole	εἰ δὲ ἡ χείρ σου ἢ ὁ πούς σου σκανδαλίζει σε, ἔκκοψον αὐτὸν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ	1	If your hand or your foot causes you to stumble, cut it off and throw it away from you	ઈસુ અહીં ભારપૂર્વક જણાવે છે કે લોકોએ તેમના જીવનમાંથી પાપને દૂર કરવા માટે જે કંઇ જરૂરી છે તે કરવું. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
1796	MAT	18	8	gqi3	figs-you	σου…σε	1	your ... you
1797	MAT	18	8	pc4d		εἰς τὴν ζωὴν	1	into life	અનંતજીવન તરફ
1798	MAT	18	8	lhk9	figs-activepassive	ἢ δύο χεῖρας ἢ δύο πόδας ἔχοντα, βληθῆναι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον	1	than to be thrown into the eternal fire having two hands or two feet
1799	MAT	18	9	xad4	figs-hyperbole	καὶ εἰ ὁ ὀφθαλμός σου σκανδαλίζει σε, ἔξελε αὐτὸν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ	1	If your eye causes you to stumble, pluck it out and throw it away from you	આંખનો નાશ કરવાનો આદેશ, સંભવીતઃ રીતે આંખ એ શરીરનું સૌથી અગત્યનું અંગ છે, સંભવતઃ તેના સાંભળનારાઓ માટે આ અતીશીયોક્તીરૂપ સુચના છે કે તેમના જીવન જે કંઇપણ બાબત પાપ કરાવે તે સર્વને તેઓએ દુર કરવું. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
1800	MAT	18	9	q7tw	figs-metaphor	σκανδαλίζει σε	1	causes you to stumble	અહીં “ઠોકર” એ પાપ માટે રૂપક છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “જે તમને પાપ કરાવે છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
1801	MAT	18	9	eii2	figs-you	σου…σοῦ	1	your ... you
1802	MAT	18	9	m8as		εἰς τὴν ζωὴν	1	into life	અનંત જીવન તરફ
1803	MAT	18	9	r1ie	figs-activepassive	ἢ δύο ὀφθαλμοὺς ἔχοντα βληθῆναι εἰς τὴν Γέενναν τοῦ πυρός	1	than to be thrown into fiery hell having two eyes
1804	MAT	18	10	qnc6		ὁρᾶτε	1	See that	સાવધ રહો અથવા “સચેત રહો”
1805	MAT	18	10	e9uf		μὴ καταφρονήσητε ἑνὸς τῶν μικρῶν τούτων	1	you do not despise any of these little ones
1806	MAT	18	10	j4l5		λέγω γὰρ ὑμῖν	1	For I say to you	ઈસુ હવે શું કહેવાના છે તેના પર આ ભાર દર્શાવે છે.
1807	MAT	18	10	xdl9	figs-explicit	ὅτι οἱ ἄγγελοι αὐτῶν ἐν οὐρανοῖς, διὰ παντὸς βλέπουσι τὸ πρόσωπον τοῦ Πατρός μου, τοῦ ἐν οὐρανοῖς	1	that in heaven their angels always look on the face of my Father who is in heaven	યહૂદી શિક્ષકોએ શીખવ્યું હતું કે ફક્ત મહત્વના દૂતો જ ઈશ્વરની હાજરીમાં પ્રવેશી શકે છે. ઈસુનો અર્થ એ છે કે સૌથી મહત્વના દૂતો આ નાનાઓના વિશે ઈશ્વર સાથે વાત કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1808	MAT	18	10	y6n9	figs-idiom	διὰ παντὸς βλέπουσι τὸ πρόσωπον τοῦ Πατρός μου	1	always look on the face of my Father
1809	MAT	18	10	iq8j	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός μου	1	my Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર પિતા અને ઈસુના સબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
1810	MAT	18	12	xhq2			0	Connecting Statement:	ઈસુ શિષ્યોને શીખવવા માટે એક નાના બાળકનો ઉપયોગ કરે છે અને ઈશ્વર લોકોની કાળજી કે છે તે સમજાવવા માટે દ્રષ્ટાંત કહે છે.
1811	MAT	18	12	idl5	figs-rquestion	τί ὑμῖν δοκεῖ?	1	What do you think?
1812	MAT	18	12	dm8u	figs-you	ὑμῖν	1	you	આ શબ્દ બહુવચન છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1813	MAT	18	12	cv92	translate-numbers	ἑκατὸν…ἐνενήκοντα ἐννέα	1	a hundred ... ninety-nine	100 ... 99 (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
1814	MAT	18	12	t5h4	figs-rquestion	οὐχὶ ἀφείς…τὸ πλανώμενον?	1	does he not leave ... the one that went astray?
1815	MAT	18	13	j5d8	figs-parables	καὶ ἐὰν γένηται εὑρεῖν αὐτό…τοῖς μὴ πεπλανημένοις	1	If he finds it ... that did not go astray	કલમ 12 “જે કોઈ” શબ્દોથી શરુ થયેલ દ્રષ્ટાંતનો અહીં અંત આવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1816	MAT	18	13	at4s	figs-you	αὐτό, ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	truly I say to you
1817	MAT	18	14	kcy2		οὐκ ἔστιν θέλημα ἔμπροσθεν τοῦ Πατρὸς ὑμῶν, τοῦ ἐν οὐρανοῖς, ἵνα ἀπόληται ἓν τῶν μικρῶν τούτων	1	it is not the will of your Father in heaven that one of these little ones should perish
1818	MAT	18	14	usa4	figs-you	ὑμῶν	1	your	શબ્દ બહુવચન છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1819	MAT	18	14	fmm2	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρὸς	1	Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
1820	MAT	18	15	k6t7			0	Connecting Statement:	ઈસુએ તેમના શિષ્યોને માફી અને સમાધાન વિશે શીખવે છે.
1821	MAT	18	15	kpe2		ὁ ἀδελφός σου	1	your brother
1822	MAT	18	15	yh3t		ἐκέρδησας τὸν ἀδελφόν σου	1	you will have gained your brother	તમે તમારા ભાઈ સાથે ફરી સારી સંગત કેળવી છે
1823	MAT	18	16	i25x	figs-metonymy	ἵνα ἐπὶ στόματος δύο μαρτύρων ἢ τριῶν, σταθῇ πᾶν ῥῆμα	1	so that by the mouth of two or three witnesses every word might be verified
1824	MAT	18	17	g3aj		ἐὰν…παρακούσῃ αὐτῶν	1	if he refuses to listen to them	જો તમારો સાથી વિશ્વાસી ભાઈ તમારી સાથે આવેલા સાક્ષીઓનું સાંભળવાનો ઇનકાર કરે
1825	MAT	18	17	kx28		τῆς ἐκκλησίας	1	to the church	તો તમારે વિશ્વાસીઓના સંપૂર્ણ સમુદાયનો સંપર્ક કરવો
1826	MAT	18	17	xf1a	figs-explicit	ἔστω σοι ὥσπερ ὁ ἐθνικὸς καὶ ὁ τελώνης	1	let him be to you as a Gentile and a tax collector	તમારે તેની સાથે વિદેશી અથવા દાણીના જેવો વ્યવહાર કરવો. આનો અર્થ એ છે કે તેમે તેને વિશ્વાસીઓની મંડળીમાંથી નાબુદ કરો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1827	MAT	18	18	u2kl		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
1828	MAT	18	18	qzq7	figs-you	ὑμῖν	1	you	અહીં સર્વ શબ્દો બહુવચનમાં છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1829	MAT	18	18	bu6i	figs-metaphor	ὅσα ἐὰν δήσητε ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται δεδεμένα ἐν οὐρανῷ, καὶ ὅσα ἐὰν λύσητε ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται λελυμένα ἐν οὐρανῷ	1	whatever things you bind on earth will be bound in heaven; and whatever you release on earth will be released in heaven
1830	MAT	18	18	l7na		λέγω ὑμῖν	1	I say to you	ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
1831	MAT	18	19	cal4	figs-explicit	ἐὰν δύο…ἐξ ὑμῶν	1	if two of you
1832	MAT	18	19	c3lf		ἐὰν αἰτήσωνται…αὐτοῖς	1	they might ask ... them	“બે કે તેથી વધુ” નો ઉલ્લેખ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તમે.. તમે”
1833	MAT	18	19	gs8w	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός μου	1	my Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર પિતા અને ઈસુના સબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
1834	MAT	18	20	kv9z	figs-explicit	δύο ἢ τρεῖς	1	two or three
1835	MAT	18	20	s5rx		συνηγμένοι	1	gathered together	મળવું
1836	MAT	18	20	l7vu	figs-metonymy	εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα	1	in my name
1837	MAT	18	21	cys4	translate-numbers	ἑπτάκις	1	seven times	7 વખત (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
1838	MAT	18	22	b19x	translate-numbers	ἑβδομηκοντάκις ἑπτά	1	seventy times seven
1839	MAT	18	23	n44s			0	Connecting Statement:	ઈસુ માફી અને સમાધાન વિશે દ્રષ્ટાંતમાં શિક્ષણ આપે છે.
1840	MAT	18	23	rqp1	figs-parables	ὡμοιώθη ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	the kingdom of heaven is similar	આ એક દ્રષ્ટાંત રજૂ કરે છે. જુઓ [માથ્થી 13:24] (../13/24.md) માં સમાન દ્રષ્ટાંતની માહિતી કેવી રીતે અનુવાદ કરી હતી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1841	MAT	18	23	bp72		συνᾶραι λόγον μετὰ τῶν δούλων αὐτοῦ	1	to settle accounts with his servants	તેના સેવકોએ તેને જે ચૂકવવાનું થતું હતું તે તેઓ ચૂકવે
1842	MAT	18	24	d6ne	figs-activepassive	προσηνέχθη εἷς αὐτῷ	1	one servant was brought
1843	MAT	18	24	w3nr	translate-bmoney	μυρίων ταλάντων	1	ten thousand talents
1844	MAT	18	25	nmz8	figs-activepassive	ἐκέλευσεν αὐτὸν ὁ κύριος πραθῆναι…καὶ ἀποδοθῆναι	1	his master commanded him to be sold ... and payment to be made
1845	MAT	18	26	thl3	translate-symaction	πεσὼν οὖν…προσεκύνει	1	fell down, bowed down before	આ બતાવે છે કે નોકરે રાજાને સંપૂર્ણ વીનમ્રભાવે રજૂઆત કરી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-symaction]])
1846	MAT	18	26	cx5z		προσεκύνει αὐτῷ	1	bowed down before him	રાજાની સમક્ષ
1847	MAT	18	27	j5vp		σπλαγχνισθεὶς	1	he was moved with compassion	તેને તેના નોકર પર દયા આવી
1848	MAT	18	27	vn7l		ἀπέλυσεν αὐτόν	1	released him	તેણે તેને જવા દીધો
1849	MAT	18	28	d2tb	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ શિષ્યોને દ્રષ્ટાંત કહેવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1850	MAT	18	28	a7jb	translate-bmoney	ἑκατὸν δηνάρια	1	one hundred denarii	100 દીનાર અથવા “સો દિવસનું મહેનતાણું” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-bmoney]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
1851	MAT	18	28	uy32		κρατήσας αὐτὸν	1	He grasped him	પહેલા ચાકરે તેના સાથી ચાકરને પકડ્યો
1852	MAT	18	28	b7u9		κρατήσας	1	grasped	પકડ્યો અથવા “ગરદન પકડી”
1853	MAT	18	29	i21c	translate-symaction	πεσὼν	1	fell down	આ બતાવે છે કે સાથી સેવકે વીનમ્રભાવે પ્રથમ સેવકનો સંપર્ક કર્યો. જુઓ કે તમે આનો અનુવાદ [માથ્થી 18:26] (../18/26.md)માં કેવી રીતે કર્યો છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-symaction]])
1854	MAT	18	29	iv8y		παρεκάλει αὐτὸν	1	and implored him	તેને વિનંતી કરી
1855	MAT	18	30	fn3t	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ શિષ્યોને દ્રષ્ટાંત કહેવાનું ચાલુ રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1856	MAT	18	30	t8wb		ἀπελθὼν, ἔβαλεν αὐτὸν εἰς φυλακὴν	1	he went and threw him into prison	પહેલા ચાકરે તેના સાથી ચાકરને પકડીને કેદખાનામાં નાખ્યો
1857	MAT	18	31	w9n2		οἱ σύνδουλοι αὐτοῦ	1	his fellow servants	બીજા ચાકરોએ
1858	MAT	18	31	nx9k		διεσάφησαν τῷ κυρίῳ ἑαυτῶν	1	told their master	રાજાને કહ્યું
1859	MAT	18	32	pfc2	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ શિષ્યોને દ્રષ્ટાંત કહેવાનું ચાલુ રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1860	MAT	18	32	txr7		τότε προσκαλεσάμενος αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ	1	Then his master called him	રાજાએ પહેલા ચાકરને બોલાવ્યો
1861	MAT	18	32	wgs1		παρεκάλεσάς με	1	you implored me	તે મને વિનંતી કરી
1862	MAT	18	33	jw37	figs-rquestion	οὐκ ἔδει καὶ σὲ ἐλεῆσαι…σὲ ἠλέησα?	1	Should you not also have had mercy ... had mercy you?
1863	MAT	18	34	l7ks			0	General Information:	[માથ્થી 18: 1] (../18/01.md) માં શરૂ થયેલ દ્રષ્ટાંતનો આ અંત છે, જ્યાં ઈસુ આકાશના રાજ્યમાં નવા જીવન વિશે શિક્ષણ આપે છે.
1864	MAT	18	34	mkm7			0	Connecting Statement:	ઈસુ માફી અને સમાધાનનું દ્રષ્ટાંત પૂર્ણ કરે છે.
1865	MAT	18	34	big9		ὁ κύριος αὐτοῦ	1	His master	રાજાએ
1866	MAT	18	34	e95u	figs-explicit	παρέδωκεν αὐτὸν	1	handed him over
1867	MAT	18	34	j7s3		τοῖς βασανισταῖς	1	to the torturers	કે જેઓ તેને પીડા આપશે
1868	MAT	18	34	e14m	figs-activepassive	τὸ ὀφειλόμενον	1	that was owed
1869	MAT	18	35	pm1d	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατήρ μου ὁ οὐράνιος	1	my heavenly Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર પિતા અને ઈસુના સબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
1870	MAT	18	35	q8p9	figs-you	ὑμῖν…ὑμῶν	1	to you ... your	આ શબ્દોની બધી ઘટનાઓ બહુવચન છે. ઈસુ તેમના શિષ્યો સાથે વાત કરી રહ્યા છે, પરંતુ આ દ્રષ્ટાંત એક સામાન્ય સત્ય શીખવે છે જે સર્વને લાગુ પડે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1871	MAT	18	35	c4fw	figs-metonymy	ἀπὸ τῶν καρδιῶν ὑμῶν	1	from your heart
1872	MAT	19	intro	ewl5			0		માથ્થી 19 સામાન્ય નોંધો આ અધ્યાયમાંના વિશિષ્ટ ખ્યાલો છૂટાછેડા ઈસુ છૂટાછેડા વિશે શિક્ષણ આપે છે કારણ કે ફરોશીઓ ઈચ્છતા હતા કે લોકો વિચારે કે છૂટાછેડા વિશે ઈસુનું શિક્ષણ ખોટુ છે (માથ્થી 19:3-12). ઈશ્વરે જ્યારે લગ્નનું સર્જન કર્યું ત્યારે સૌપ્રથમ તેમણે શું કહ્યું તેના વિશે ઈસુ વાત કરે છે. આ અધ્યાયમાંના અગત્યના શબ્દાલંકાર ઉપનામ ઈસુ ઘણીવાર “આકાશ” શબ્દનો ઉપયોગ કરે છે કારણ કે ત્યારે ઈસુ ઈચ્છતા હતા કે તેમના સાંભળનારાઓ આકાશમાં રહેતા ઈશ્વર વિશે વિચાર કરે (માથ્થી 1:12).
1873	MAT	19	1	nj6t	writing-background		0	General Information:	આ ઘટના નવા દ્રષ્ટાંતની શરૂઆત છે જે માથ્થી 22:46 માં શરુ થઈ છે, જે ઈસુની યહૂદીયામાંની સેવા વિશે કહે છે. આ કલમો ઈસુ કેવી રીતે યહૂદીયામાં આવ્યા તેની પૃષ્ઠભૂમિ વિશે માહિતી પૂરી પાડે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-background]])
1874	MAT	19	1	ap4g		ἐγένετο, ὅτε	1	It came about that when
1875	MAT	19	1	c5j9	figs-metonymy	ἐτέλεσεν…τοὺς λόγους τούτους	1	had finished these words
1876	MAT	19	1	d83m		ἀπὸ	1	departed from	ત્યાંથી ચાલી નીકળે છે અથવા “નીકળી જવું”
1877	MAT	19	3	kg12			0	Connecting Statement:	ઈસુ લગ્ન અને છૂટાછેડા વિશે શિક્ષણ આપે છે.
1878	MAT	19	3	gl85		προσῆλθον αὐτῷ	1	came to him	ઈસુની પાસે આવ્યા
1879	MAT	19	3	s8jq		πειράζοντες αὐτὸν καὶ λέγοντες	1	testing him and saying
1880	MAT	19	4	ncb6	figs-rquestion	οὐκ ἀνέγνωτε, ὅτι ὁ ποιήσας ἀπ’ ἀρχῆς, ἄρσεν καὶ θῆλυ, ἐποίησεν αὐτοὺς?	1	Have you not read that he who made them from the beginning made them male and female?
1881	MAT	19	5	n8zn			0	General Information:	કલમ 5માં, ઈસુ ઉત્પતિમાંથી જણાવે છે કે પતિ અને પત્ની છૂટાછેડા ન આપે.
1882	MAT	19	5	q71w	figs-explicit	καὶ εἶπεν, ἕνεκα τούτου…εἰς σάρκα μίαν?	1	He also said, 'For this reason ... one flesh.'
1883	MAT	19	5	phz3		ἕνεκα τούτου	1	For this reason	આ આદમ અને હવા વિશે ઉત્પત્તિની વાર્તાના અવતરણનો એક ભાગ છે. તે સંદર્ભમાં માણસ તેના પિતા અને માતાને છોડી દેશે અને કારણ કે ઈશ્વરે સ્ત્રીનું સર્જન પુરુષની સંગીની તરીકે કર્યું છે.
1884	MAT	19	5	af1r		κολληθήσεται τῇ γυναικὶ αὐτοῦ	1	join to his wife	તેની પત્ની સાથે રહેશે અથવા “તેની પત્ની સાથે જીવશે”
1885	MAT	19	5	m83j	figs-metaphor	ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν	1	the two will become one flesh
1886	MAT	19	6	m4b7	figs-metaphor	ὥστε οὐκέτι εἰσὶν δύο, ἀλλὰ σὰρξ μία	1	So they are no longer two, but one flesh
1887	MAT	19	7	jxs2		λέγουσιν αὐτῷ	1	They said to him	ફરોશીઓએ ઈસુને કહ્યું
1888	MAT	19	7	ugf4		ἐνετείλατο	1	command us	યહૂદીઓએ આજ્ઞા આપી હતી
1889	MAT	19	7	xml9		βιβλίον ἀποστασίου	1	certificate of divorce	આ એક દસ્તાવેજી નિયમ છે કે જે કાયદાકીય રીતે લગ્નનો અંત આણે છે.
1890	MAT	19	8	zu87	figs-metaphor	πρὸς τὴν σκληροκαρδίαν ὑμῶν	1	For your hardness of heart
1891	MAT	19	8	ve9e	figs-you	τὴν σκληροκαρδίαν ὑμῶν…ἐπέτρεψεν ὑμῖν…τὰς γυναῖκας ὑμῶν	1	your hardness of heart ... allowed you ... your wives
1892	MAT	19	8	mgx9	figs-metonymy	ἀπ’ ἀρχῆς δὲ	1	from the beginning	અહીં “શરૂઆત” એ ઈશ્વરે જયારે પ્રથમ સ્ત્રી અને પુરુષનું સર્જન કર્યું તેનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
1893	MAT	19	9	eq8z		λέγω…ὑμῖν	1	I say to you	ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
1894	MAT	19	9	yl3x	figs-ellipsis	γαμήσῃ ἄλλην	1	marries another
1895	MAT	19	9	ps45	translate-textvariants	καὶ ὁ ἀπολελυμένην γαμήσας μοιχᾶται	1	and the man who marries a woman who is divorced commits adultery	ઘણી જૂની આવૃતિઓમાં આ શબ્દોનો સમાવેશ નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-textvariants]])
1896	MAT	19	11	h3a3	figs-activepassive	δέδοται	1	to whom it is given
1897	MAT	19	12	yvb8	figs-explicit	εἰσὶν γὰρ εὐνοῦχοι, οἵτινες ἐκ κοιλίας μητρὸς ἐγεννήθησαν οὕτως	1	For there are eunuchs who were that way from their mother's womb
1898	MAT	19	12	m1r9	figs-activepassive	εἰσὶν εὐνοῦχοι οἵτινες εὐνουχίσθησαν ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων	1	there are eunuchs who were made eunuchs by men
1899	MAT	19	12	g4bw	figs-metaphor	εὐνοῦχοι οἵτινες εὐνούχισαν ἑαυτοὺς	1	eunuchs who made themselves eunuchs
1900	MAT	19	12	r78n	figs-metonymy	διὰ τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν	1	for the sake of the kingdom of heaven
1901	MAT	19	12	hqu1		χωρεῖν, χωρείτω	1	to receive this teaching, let him receive it	આ શિક્ષણ સ્વીકાર કરો…. સ્વીકાર કરો
1902	MAT	19	13	wjb5			0	Connecting Statement:	ઈસુ નાના બાળકોને આશીર્વાદ આપે છે.
1903	MAT	19	13	wu52	figs-activepassive	προσηνέχθησαν αὐτῷ παιδία	1	some little children were brought to him
1904	MAT	19	14	t6cm		ἄφετε	1	Permit	આવવા દીધા
1905	MAT	19	14	m219		μὴ κωλύετε αὐτὰ ἐλθεῖν πρός με	1	do not forbid them to come to me	તેઓને મારી પાસે આવવાથી રોકો નહીં
1906	MAT	19	14	l1bq	figs-metonymy	τῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	for the kingdom of heaven is to such ones
1907	MAT	19	14	za2g	figs-simile	τῶν…τοιούτων ἐστὶν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	is to such ones	જેઓ બાળકોના જેવા છે. આ એક ઉદાહરણ છે કે જેનો અર્થ એ છે કે જેઓ બાળકો જેવા નમ્ર છે તેઓ ઈશ્વરના રાજ્યમાં પ્રવેશ પામશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
1908	MAT	19	16	g9us			0	Connecting Statement:	ઈસુ અહીં એક ધનવાન વ્યક્તિને તેમનું અનુસણ કરવા માટેની કિંમત સમજાવે છે.
1909	MAT	19	16	vj7t		ἰδοὺ	1	Behold
1910	MAT	19	16	bw9n		ἀγαθὸν	1	good thing	આનો અર્થ ઈશ્વરને પસંદ પડતું શું છે તે કરવું.
1911	MAT	19	17	sce3	figs-rquestion	τί με ἐρωτᾷς περὶ τοῦ ἀγαθοῦ?	1	Why do you ask me about what is good?
1912	MAT	19	17	d4sh		εἷς ἐστιν ὁ ἀγαθός	1	Only one is good	ઈશ્વર એકલા જ સારા છે
1913	MAT	19	17	d7fd		εἰς τὴν ζωὴν εἰσελθεῖν	1	to enter into life	અનંત જીવન પ્રાપ્ત કરવા માટે
1914	MAT	19	19	zv5n		ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου	1	love your neighbor	યહૂદી લોકો માનતા હતા કે તેમના પડોશીઓ ફક્ત અન્ય યહૂદીઓ હતા. ઈસુ સર્વ લોકોનો સમાવેશ કરવા માટે વ્યાખ્યાનો ઉપયોગ કરે છે.
1915	MAT	19	21	m57c		εἰ θέλεις	1	If you wish	જો તમે ઈચ્છો
1916	MAT	19	21	zic9	figs-nominaladj	πτωχοῖς	1	to the poor
1917	MAT	19	21	e4vs	figs-metaphor	ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανοῖς	1	you will have treasure in heaven
1918	MAT	19	23	ass2			0	Connecting Statement:	ઈસુએ પોતાના શિષ્યોને સંપતિ, ભૌતિક વાનાં ત્યજી દેવાનો અને ઈશ્વર સાથે સબંધમાં રહેવાનો બદલો સમજાવે છે.
1919	MAT	19	23	r93j		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તે પર આ શબ્દસમૂહ ભાર મૂકે છે.
1920	MAT	19	23	ean2	figs-metonymy	εἰσελεύσεται εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν	1	to enter in to the kingdom of heaven
1921	MAT	19	24	c8l5	figs-hyperbole	ὐκοπώτερόν ἐστιν…τὴν Βασιλείαν Θεοῦ	1	it is easier ... the kingdom of God	ધનવાન લોકોને ઈશ્વરના રાજ્યમાં પ્રવેશ કરવું કેટલું અઘરું છે તે સમજાવવા માટે ઈસુ દ્રષ્ટાંતનો ઉપયોગ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
1922	MAT	19	24	dip3		τρήματος ῥαφίδος	1	the eye of a needle	સોયના નાકામાંથી, જે સોયની બીજી દિશાએ હોય છે જ્યાંથી દોરી પરોવાય છે.
1923	MAT	19	25	sl38	figs-explicit	ἐξεπλήσσοντο	1	they were very astonished	શિષ્યો આશ્ચર્ય પામ્યા હતા. તે સૂચિત છે કે તેઓ આશ્ચર્ય પામ્યા કારણ કે તેઓ માનતા હતા કે ધનવાન હોવું એ સાબિત કરે છે કે ઈશ્વર કોઈકને મંજૂરી આપે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
1924	MAT	19	25	d389	figs-rquestion	τίς ἄρα δύναται σωθῆναι?	1	Who then can be saved?
1925	MAT	19	27	yp3h		ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα	1	we have left everything	અમે સર્વ સંપતિ મુકીને આવ્યા છીએ અથવા “અમે અમારી સર્વ સંપતિ ત્યજી દીધી છે.”
1926	MAT	19	27	sp61		τί ἄρα ἔσται ἡμῖν?	1	What then will there be for us?	ઈશ્વર કઈ સારી વસ્તુ અમને આપશે?
1927	MAT	19	28	pm6v		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તે પર આ શબ્દસમૂહ ભાર મૂકે છે.
1928	MAT	19	28	j89c	figs-metonymy	ἐν τῇ παλιγγενεσίᾳ	1	in the new age
1929	MAT	19	28	gey2	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ પોતાના વિશે કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1930	MAT	19	28	sx2j	figs-metonymy	καθίσῃ…ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ	1	sits on his glorious throne
1931	MAT	19	28	rx2u	figs-metonymy	καθήσεσθε…ἐπὶ δώδεκα θρόνους	1	will sit upon twelve thrones
1932	MAT	19	28	ci3t	figs-metonymy	τὰς δώδεκα φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ	1	the twelve tribes of Israel
1933	MAT	19	29	gq8p	figs-metonymy	ἕνεκεν τοῦ ἐμοῦ ὀνόματός	1	for my name's sake
1934	MAT	19	29	bzt3	translate-numbers	ἑκατονταπλασίονα λήμψεται	1	will receive one hundred times as much	તેઓએ જે છોડ્યું હશે તેના બદલામાં ઈશ્વર તેઓને 100 ગણું પાછું આપશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
1935	MAT	19	29	z8wb	figs-idiom	ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσει	1	will inherit eternal life
1936	MAT	19	30	u8p3		πολλοὶ δὲ ἔσονται πρῶτοι ἔσχατοι, καὶ ἔσχατοι πρῶτοι	1	But many who are first will be last, and the last will be first
1937	MAT	20	intro	z39h			0		માથ્થી 20 સામાન્ય નોંધો આ અધ્યાયમાંના વિશિષ્ટ ખ્યાલો ઘરધણી અને તેની દ્રાક્ષાવાડીનું દ્રષ્ટાંત ઈસુ આ દ્રષ્ટાંત (માથ્થી 20:1-16) તેમના શિષ્યોને શીખવવા કહે છે કે લોકો જેને સત્ય કહે છે તેનાથી ભિન્ન ઈશ્વરનું સત્ય છે.
1938	MAT	20	1	k7sw			0	Connecting Statement:	ઘરધણી જે મજૂરોને કામે રાખે છે, તે વિશેનું દ્રષ્ટાંત ઈસુ કહે છે, તે સમજાવવા માટે કે જેઓ આકાશના રાજ્યના છે તેઓને ઈશ્વર બદલો કેવી રીતે આપશે.
1939	MAT	20	1	q9qc	figs-parables	ὁμοία γάρ ἐστιν ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	For the kingdom of heaven is like	આ દ્રષ્ટાંતની શરૂઆત છે. જુઓ માથ્થી 13:24 માં તમે આ પ્રસ્તાવનાનો અનુવાદ કેવી રીતે કર્યો છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1940	MAT	20	2	wd43		συμφωνήσας	1	After he had agreed	ઘરધણી સહમત થયા બાદ
1941	MAT	20	2	iwk5	translate-bmoney	δηναρίου	1	a denarius	તે સમયે આ દૈનિક મજુરી હતી. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “એક દિવસનું મહેનતાણું” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-bmoney]])
1942	MAT	20	2	w9hq		ἀπέστειλεν αὐτοὺς εἰς τὸν ἀμπελῶνα αὐτοῦ	1	he sent them into his vineyard	દ્રાક્ષાવાડીમાં કામ કરવાને તેઓને મોકલ્યા
1943	MAT	20	3	w9m2	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ દ્રષ્ટાંત કહેવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1944	MAT	20	3	s8ha		καὶ ἐξελθὼν	1	He went out again	ઘરધણી કામથી બહાર ગયો
1945	MAT	20	3	bki1	translate-ordinal	τρίτην ὥραν	1	the third hour	સવારના પહોરે આશરે નવ વાગે સવારે (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-ordinal]])
1946	MAT	20	3	xk4i		ἑστῶτας ἐν τῇ ἀγορᾷ ἀργούς	1	standing idle in the marketplace
1947	MAT	20	3	q3b7		τῇ ἀγορᾷ	1	the marketplace	મોટી, ખુલ્લી જગ્યા જ્યાં લોકો ખોરાક અને અન્ય જરૂરી સાધન સામગ્રી ખરીદે
1948	MAT	20	5	g1s7	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ દ્રષ્ટાંત કહેવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1949	MAT	20	5	j3zh		πάλιν ἐξελθὼν	1	Again he went out	ઘરધણી ફરી બહાર ગયો
1950	MAT	20	5	pip4	translate-ordinal	περὶ ἕκτην καὶ ἐνάτην ὥραν	1	about the sixth hour and again the ninth hour	છઠ્ઠો કલાક બપોરેનો સમય. નવમી હોરા આશરે બપોરે ત્રણ કલાકે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-ordinal]])
1951	MAT	20	5	y513		ἐποίησεν ὡσαύτως	1	did the same	એટલે કે ઘરધણીએ બજારમાં જઈને બીજા અન્ય કામદારોને કામે રાખ્યા
1952	MAT	20	6	t8uu	translate-ordinal	τὴν ἑνδεκάτην	1	the eleventh hour	આશરે સાંજના પાંચ કલાકે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-ordinal]])
1953	MAT	20	6	up1w		ἑστῶτας	1	standing idle	કોઈ કામ વિનાના અથવા “કામ વિહોણા”
1954	MAT	20	8	hg2p	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ દ્રષ્ટાંત કહેવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1955	MAT	20	8	x6iv		ἀρξάμενος ἀπὸ τῶν ἐσχάτων ἕως τῶν πρώτων	1	beginning from the last to the first
1956	MAT	20	9	p7q1	figs-activepassive	οἱ	1	those who had been hired
1957	MAT	20	10	d2bn	translate-bmoney	δηνάριον	1	a denarius
1958	MAT	20	11	z2h5	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ દ્રષ્ટાંત કહેવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1959	MAT	20	11	z9sz		λαβόντες	1	When they received their wages	જે કામદારે લાંબો સમય કામ કર્યું હતું તેને વેતન પ્રાપ્ત થયું ત્યારે
1960	MAT	20	11	d6sy		τοῦ οἰκοδεσπότου	1	the landowner	દ્રાક્ષાવાડીનો ઘરધણી
1961	MAT	20	12	qpz4		ἴσους ἡμῖν αὐτοὺς ἐποίησας	1	you have made them equal to us	જેમ તે અમને વેતન આપ્યું તેમ જ તેઓને પણ આપ્યું છે
1962	MAT	20	12	vy87	figs-idiom	τοῖς βαστάσασι τὸ βάρος τῆς ἡμέρας καὶ τὸν καύσωνα	1	we who have borne the burden of the day and the scorching heat
1963	MAT	20	13	w17c	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ દ્રષ્ટાંત કહેવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1964	MAT	20	13	r9f3		ἑνὶ αὐτῶν	1	to one of them	કામદારો પૈકીનો એક કામદાર કે જેણે આખો દિવસ કામ કર્યું છે
1965	MAT	20	13	f5mb		ἑταῖρε	1	Friend	એક શબ્દનો ઉપયોગ કરો જેનો ઉપયોગ એક માણસ બીજા માણસને સંબોધન કરવા માટે કરશે જેને તે હળવી રીતે ઠપકો આપી રહ્યો છે.
1966	MAT	20	13	qbu1	figs-rquestion	οὐχὶ δηναρίου συνεφώνησάς μοι	1	Did you not agree with me for one denarius?
1967	MAT	20	13	qxn3	translate-bmoney	δηναρίου	1	a denarius
1968	MAT	20	15	g5ii	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ, ઘરધણી જે કામદારોને કામે રાખે છે તે દ્રષ્ટાંતનું સમાપન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
1969	MAT	20	15	h3uh	figs-rquestion	ἢ οὐκ ἔξεστίν μοι, ὃ θέλω ποιῆσαι ἐν τοῖς ἐμοῖς?	1	Do I not have the right to do as I want with what belongs to me?
1970	MAT	20	15	dus3	figs-rquestion	ἢ ὁ ὀφθαλμός σου πονηρός ἐστιν, ὅτι ἐγὼ ἀγαθός εἰμι?	1	Or are you envious because I am generous?
1971	MAT	20	16	k5fe		οὕτως ἔσονται οἱ ἔσχατοι πρῶτοι, καὶ οἱ πρῶτοι ἔσχατοι	1	So the last will be first, and the first last
1972	MAT	20	16	bhr5		οὕτως ἔσονται οἱ ἔσχατοι πρῶτοι	1	So the last will be first
1973	MAT	20	17	iu9d			0	Connecting Statement:	ઈસુ અને તેમના શિષ્યો યરૂશાલેમ તરફ મૂસાફરી કરી રહ્યા હતા ત્યારે ત્રીજી વાર ઈસુએ તેમના મૃત્યુ અને પુનરુત્થાન વિશે ભવિષ્યવાણી કરી.
1974	MAT	20	17	b6ia		ἀναβαίνων ὁ Ἰησοῦς εἰς Ἱεροσόλυμα	1	going up to JerusalemAs Jesus was going up to Jerusalem	યરૂશાલેમ એક પહાડ ઉપર હતું, તેથી લોકોને ત્યાં ઉપર જવા માટે મૂસાફરી કરવી પડતી હોય છે.
1975	MAT	20	18	d3ig		ἰδοὺ, ἀναβαίνομεν	1	See, we are going up
1976	MAT	20	18	nf34	figs-inclusive	ἀναβαίνομεν	1	we are going up	અહીં “આપણે” એ ઈસુ અને શિષ્યોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-inclusive]])
1977	MAT	20	18	b2f2	figs-activepassive	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου παραδοθήσεται	1	the Son of Man will be delivered
1978	MAT	20	18	rbl4	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου…αὐτὸν	1	Son of Man ... him	ઈસુ સ્વયંનો ઉલ્લેખ ત્રીજા વ્યક્તિના રૂપમાં કરે છે. જો જરૂરી હોય, તો તમે આનો અનુવાદ પ્રથમ વ્યક્તિના રૂપમાં કરી શકો છો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1979	MAT	20	18	s8uh		κατακρινοῦσιν	1	They will condemn	મુખ્ય યાજકો અને શાસ્ત્રીઓ ઈસુને શિક્ષા કરશે.
1980	MAT	20	19	rjq7		καὶ παραδώσουσιν αὐτὸν τοῖς ἔθνεσιν, εἰς τὸ ἐμπαῖξαι	1	and will deliver him to the Gentiles for them to mock	યાજકો અને શાસ્ત્રીઓ ઈસુને વિદેશીઓને સોપશે અને વિદેશીઓ તેમની ઠઠ્ઠા મશ્કરી કરશે.
1981	MAT	20	19	a9k5		μαστιγῶσαι	1	to flog	તેમને કોરડા મારશે અથવા “કોરડાનો માર મારશે”
1982	MAT	20	19	pn84	translate-ordinal	τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ	1	the third day	ત્રીજા એ ત્રણ નું સ્વરૂપ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-ordinal]])
1983	MAT	20	19	c6q1	figs-123person	αὐτὸν…σταυρῶσαι…ἀναστήσεται	1	him ... to crucify him ... he will be raised up	ઈસુ સ્વયંનો ઉલ્લેખ ત્રીજા વ્યક્તિના રૂપમાં કરે છે. જો જરૂરી હોય, તો તમે આનો અનુવાદ પ્રથમ વ્યક્તિના રૂપમાં કરી શકો છો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
1984	MAT	20	19	kr7a	figs-activepassive	ἀναστήσεται	1	he will be raised up
1985	MAT	20	20	u67i			0	Connecting Statement:	જે પ્રશ્ન બે શિષ્યોની માતાએ પૂછ્યો તેના પ્રત્યુતરમાં, ઈસુ તેમના શિષ્યોને આકાશના રાજ્યમાં અધિકાર અને અન્યોની સેવા કરવા વિશે શિક્ષણ આપે છે.
1986	MAT	20	20	sx75		τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου	1	the sons of Zebedee	આ યાકૂબ અને યોહાનનો ઉલ્લેખ કરે છે.
1987	MAT	20	21	b8xs	figs-metonymy	ἐκ δεξιῶν…ἐξ εὐωνύμων σου	1	at your right hand ... at your left hand	આ સત્તાના હોદ્દાઓ, અધિકાર અને માન મહિમા હોવા વિશેનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
1988	MAT	20	21	i9n6	figs-metonymy	ἐν τῇ βασιλείᾳ σου	1	in your kingdom
1989	MAT	20	22	gx17	figs-you	οὐκ οἴδατε	1	You do not know	અહીં “તમે” બહુવચન છે જે બે શિષ્યો અને તેમના માંનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1990	MAT	20	22	i8nx	figs-you	δύνασθε	1	Are you able	અહીં “તમે” બહુવચન છે પણ ઈસુ બે શિષ્યો વિશે જ કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
1991	MAT	20	22	f9cy	figs-idiom	πιεῖν τὸ ποτήριον ὃ ἐγὼ μέλλω πίνειν	1	to drink the cup that I am about to drink
1992	MAT	20	22	d4rf		λέγουσιν	1	They said	ઝબદીના દીકરાઓએ કહ્યું અથવા “યાકૂબ અને યોહાને કહ્યું”
1993	MAT	20	23	m4d2	figs-idiom	τὸ μὲν ποτήριόν μου πίεσθε	1	My cup you will indeed drink
1994	MAT	20	23	aq1v	figs-metonymy	δεξιῶν…εὐωνύμων	1	right hand ... left hand	આ સત્તાના હોદ્દાઓ, અધિકાર અને માન મહિમા હોવાનો ઉલ્લેખ છે. જુઓ કે તમે આનો અનુવાદ [માથ્થી 20:21] (../20/21.md)માં કેવી રીતે કર્યો છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
1995	MAT	20	23	sj51	figs-activepassive	οἷς ἡτοίμασται ὑπὸ τοῦ Πατρός μου	1	it is for those for whom it has been prepared by my Father
1996	MAT	20	23	x5f4	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός μου	1	my Father	ઈશ્વર માટે આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર અને ઈસુ વચ્ચેના સંબંધને રજુ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
1997	MAT	20	24	qxl4		ἀκούσαντες	1	When ... heard this	યાકૂબ અને યોહાને ઈસુ પાસે જે માંગ્યું તે વિશે અન્ય શિષ્યોએ સાંભળ્યું.
1998	MAT	20	24	la38	figs-explicit	ἠγανάκτησαν περὶ τῶν δύο ἀδελφῶν	1	they were very angry with the two brothers
1999	MAT	20	25	uu67			0	Connecting Statement:	ઈસુ અધિકાર અને એકબીજાની સેવા કરવા વિશેના શિક્ષણનું સમાપન કરે છે.
2000	MAT	20	25	v2xq		προσκαλεσάμενος αὐτοὺς	1	called them to himself	બાર શિષ્યોને બોલાવ્યા
2001	MAT	20	25	x2ul		οἱ ἄρχοντες τῶν ἐθνῶν κατακυριεύουσιν αὐτῶν	1	the rulers of the Gentiles subjugate them	વિદેશીઓના રાજાઓ તેઓના પર ધણીપણું કરે છે.
2002	MAT	20	25	gu83		οἱ μεγάλοι	1	their important men	વિદેશીઓમાં મુખ્ય માણસો
2003	MAT	20	25	nb3r		κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν	1	exercise authority over them	લોકો પર ધણીપણું કરે છે
2004	MAT	20	26	y4qw		ὃς ἐὰν θέλῃ	1	whoever wishes	જે કોઈ ચાહે અથવા જે કોઈ ઇચ્છા રાખે છે”
2005	MAT	20	27	j3ms		εἶναι πρῶτος	1	to be first	મહત્વનું થવા માટે
2006	MAT	20	28	m27d	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου…τὴν ψυχὴν αὐτοῦ	1	the Son of Man ... his life	ઈસુ ત્રીજા વ્યક્તિના રૂપમાં પોતાની જાત વિશે વાત કરે છે. જો જરૂરી હોય, તો તમે અહીં પ્રથમ વ્યક્તિના રૂપમાં અનુવાદ કરી શકો છો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
2007	MAT	20	28	iz71	figs-activepassive	οὐκ ἦλθεν διακονηθῆναι	1	did not come to be served
2008	MAT	20	28	c7r9	figs-ellipsis	ἀλλὰ διακονῆσαι	1	but to serve
2009	MAT	20	28	zh3k	figs-metaphor	καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν	1	to give his life as a ransom for many
2010	MAT	20	28	zv1p	figs-idiom	καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ	1	to give his life
2011	MAT	20	28	hgv7	figs-ellipsis	ἀντὶ πολλῶν	1	for many
2012	MAT	20	29	u6ad			0	Connecting Statement:	ઈસુ બે અંધ માણસોને સાજા કરે છે તેનો વૃતાંત.
2013	MAT	20	29	ev2t		ἐκπορευομένων αὐτῶν	1	As they went out	આ ઈસુ અને શિષ્યોનો ઉલ્લેખ કરે છે
2014	MAT	20	29	b4tr		ἠκολούθησεν αὐτῷ	1	followed him	ઈસુની પાછળ ચાલ્યા
2015	MAT	20	30	zz5f		ἀκούσαντες	1	When they heard	જ્યારે બે અંધ માણસોએ સાંભળ્યું
2016	MAT	20	30	stz8		παράγει	1	was passing by	ઈસુ ત્યાંથી પસાર થઈ રહ્યા છે
2017	MAT	20	30	t577		Υἱὸς Δαυείδ	1	Son of David
2018	MAT	20	32	f5mw		ἐφώνησεν αὐτοὺς	1	called to them	અંધોને બોલાવ્યા
2019	MAT	20	32	fd9x		τί θέλετε	1	What do you wish	તમારી શી ઇચ્છા છે
2020	MAT	20	33	yb39	figs-metaphor	ἵνα ἀνοιγῶσιν οἱ ὀφθαλμοὶ ἡμῶν	1	that our eyes may be opened
2021	MAT	20	34	q9iq		σπλαγχνισθεὶς	1	being moved with compassion	કરુણા આવી અથવા “તેઓના પર દયા આવી”
2022	MAT	21	intro	ni1x			0
2023	MAT	21	1	f8fs			0	Connecting Statement:	યરૂશાલેમમાં ઈસુના પ્રવેશની ઘટનાના વૃતાંતની આ શરૂઆત છે. અહીં ઈસુ, તેમના શિષ્યોએ શું કરવું તે વિશેની સૂચનાઓ આપે છે.
2024	MAT	21	1	p3g6	translate-names	Βηθφαγὴ	1	Bethphage	આ યરૂશાલેમ નજીકનું એક ગામ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-names]])
2025	MAT	21	2	wen2	figs-activepassive	ὄνον δεδεμένην	1	a donkey tied up there
2026	MAT	21	2	pq2e	figs-explicit	δεδεμένην	1	tied up there
2027	MAT	21	2	ure7		πῶλον	1	a colt	જુવાન નર ગધેડું
2028	MAT	21	4	lk67			0	General Information:	અહીં લેખક ઝખાર્યા પ્રબોધકનો ઉલ્લેખ કરી દર્શાવે છે કે યરુશાલેમમાં ગધેડા પર સવારી કરી પ્રવેશ કરવાની ભવિષ્યવાણીને ઈસુ પૂર્ણ કરે છે.
2029	MAT	21	4	irw1		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીં માથ્થી સમજાવે છે કે કેવી રીતે ઈસુના કામો શાસ્ત્રની વાતો પૂર્ણ કરે છે.
2030	MAT	21	4	n979	figs-activepassive	τοῦτο…γέγονεν, ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ τοῦ προφήτου	1	this came about that what was spoken through the prophet might be fulfilled
2031	MAT	21	4	x3up	figs-explicit	διὰ τοῦ προφήτου	1	through the prophet
2032	MAT	21	5	whn7		τῇ θυγατρὶ Σιών	1	the daughter of Zion
2033	MAT	21	5	jzz6		Σιών	1	Zion	યરૂશાલેમ માટે આ એક બીજું નામ છે.
2034	MAT	21	5	fx3v		ἐπὶ ὄνον καὶ ἐπὶ πῶλον, υἱὸν ὑποζυγίου	1	on a donkey—on a colt, the foal of a donkey
2035	MAT	21	7	y6en		τὰ ἱμάτια	1	cloaks	બહારનું પહેરણ એટલે કે લાંબા ઝભ્ભા કે વસ્ત્રો
2036	MAT	21	8	t29s	figs-explicit	ὄχλος ἔστρωσαν ἑαυτῶν τὰ ἱμάτια ἐν τῇ ὁδῷ; ἄλλοι δὲ ἔκοπτον κλάδους ἀπὸ τῶν δένδρων, καὶ ἐστρώννυον ἐν τῇ ὁδῷ	1	crowd spread their cloaks on the road, and others cut branches from the trees and spread them in the road	ઈસુ યરૂશાલેમમાં પ્રવેશ કરે છે ત્યારે તેમના પ્રત્યે સન્માન દર્શાવવાની આ રીતો છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/translate-symaction]])
2037	MAT	21	9	ky4c		ὡσαννὰ	1	Hosanna	આનો અર્થ “અમને બચાવો” અને “ઈશ્વરની સ્તુતિ થાઓ!”
2038	MAT	21	9	ysb9		τῷ Υἱῷ Δαυείδ	1	the son of David
2039	MAT	21	9	q52t	figs-metonymy	ἐν ὀνόματι Κυρίου	1	in the name of the Lord
2040	MAT	21	9	g73z	figs-metonymy	ὡσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις	1	Hosanna in the highest
2041	MAT	21	10	cb4h	figs-metonymy	ἐσείσθη πᾶσα ἡ πόλις	1	all the city was stirred
2042	MAT	21	10	nqb2		ἐσείσθη	1	stirred	લોકો આશ્ચર્યચકિત થયા
2043	MAT	21	12	q41c			0	General Information:	કલમ 13 માં, ઈસુએ યશાયા પ્રબોધકની વાતનો ઉલ્લેખ કરી નાણાંવટીઓને અને વેપારીઓને ઠપકો આપ્યો.
2044	MAT	21	12	mc5v			0	Connecting Statement:	ઈસુ પ્રાર્થનાઘરમાં પ્રવેશ કરે છે, આ તેનો ઉલ્લેખ છે.
2045	MAT	21	12	y9j4	figs-explicit	εἰσῆλθεν Ἰησοῦς εἰς τὸ ἱερόν	1	Jesus entered into the temple	ઈસુ ખરેખર રીતે મંદિરમાં પ્રવેશ્યા ન હતા. તેઓએ મંદિરના આસપાસના આંગણામાં પ્રવેશ કર્યો હતો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2046	MAT	21	12	w7ac		τοὺς πωλοῦντας καὶ ἀγοράζοντας	1	those who bought and sold	મંદિરમાં યોગ્ય અર્પણ ચડાવવા માટે મુસાફરોએ ખરીદવા પડે તેવા પ્રાણીઓ અને અન્ય વસ્તુઓનું વેચાણ વેપારીઓ કરતા હતા.
2047	MAT	21	13	guy7		λέγει αὐτοῖς	1	He said to them	ઈસુએ તે સર્વ નાણાંવટીઓને અને વેપારીઓને કહ્યું.
2048	MAT	21	13	m1jl	figs-activepassive	γέγραπται	1	It is written
2049	MAT	21	13	z8gr	figs-activepassive	ὁ οἶκός μου…κληθήσεται	1	My house will be called	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “મારું ઘર પ્રાર્થનાનું ઘર કહેવાશે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
2050	MAT	21	13	n9v8		ὁ οἶκός μου	1	My house	અહીં “મારું” એ ઈશ્વરનો ઉલ્લેખ કરે છે અને “ઘર” એ મંદિરનો ઉલ્લેખ કરે છે.
2051	MAT	21	13	bd8x	figs-idiom	οἶκος προσευχῆς	1	a house of prayer	આ રૂઢીપ્રયોગ છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તે સ્થાન જ્યાં લોકો પ્રાર્થના કરે છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
2052	MAT	21	13	c7l3	figs-metaphor	σπήλαιον λῃστῶν	1	a den of robbers
2053	MAT	21	14	rpp3	figs-nominaladj	τυφλοὶ καὶ χωλοὶ	1	the blind and the lame
2054	MAT	21	14	aku3		χωλοὶ	1	lame	જે લોકોને પગમાં ચાલવા માટે તકલીફ હોય અને ઈજા પામેલા હોય એવા લોકો.
2055	MAT	21	15	p7x2			0	General Information:	16 મી કલમમાં, ઈસુ લોકોને સમજાવવા માટે અને યોગ્ય જવાબ આપવા માટે ગીતશાસ્ત્રમાંથી કલમ ટાંકે છે.
2056	MAT	21	15	hft8		τὰ θαυμάσια	1	the marvelous things
2057	MAT	21	15	fqr9		ὡσαννὰ	1	Hosanna
2058	MAT	21	15	c6k8		τῷ Υἱῷ Δαυείδ	1	the Son of David
2059	MAT	21	15	r3bs	figs-explicit	ἠγανάκτησαν	1	they became very angry
2060	MAT	21	16	zx4a	figs-rquestion	ἀκούεις τί οὗτοι λέγουσιν?	1	Do you hear what they are saying?
2061	MAT	21	16	luy1	figs-rquestion	οὐδέποτε ἀνέγνωτε…αἶνον?	1	But have you never read ... praise'?
2062	MAT	21	16	qa9u	figs-metonymy	ἐκ στόματος νηπίων καὶ θηλαζόντων, κατηρτίσω αἶνον	1	Out of the mouths of little children and nursing infants you have prepared praise
2063	MAT	21	17	kag5		καταλιπὼν αὐτοὺς	1	Then he left them	ઈસુ મુખ્ય યાજકો અને શાસ્ત્રીઓને મુકીને ચાલ્યા જાય છે.
2064	MAT	21	18	l3bi			0	Connecting Statement:	ઈસુ અંજીરીના ઝાડનો ઉપયોગ કરી શિષ્યોને પ્રાર્થના અને વિશ્વાસનું શિક્ષણ આપે છે.
2065	MAT	21	18	q488		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીં માથ્થી સમજાવે છે કે ઈસુ ભૂખ્યા છે અને એટલા માટે તે અંજીરના ઝાડ પાસે આવી થંભે છે.
2066	MAT	21	19	h2la		ἐξηράνθη	1	withered	તે સુકું હતું અને મરેલું ઝાડ હતું
2067	MAT	21	20	q81g	figs-rquestion	πῶς παραχρῆμα ἐξηράνθη ἡ συκῆ?	1	How did the fig tree immediately wither away?
2068	MAT	21	20	sk1g		ἐξηράνθη	1	wither away	સુકું થઈ ગયું અને મરેલું થયું
2069	MAT	21	21	nd3y		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
2070	MAT	21	21	mwl5	figs-doublet	ἐὰν ἔχητε πίστιν καὶ μὴ διακριθῆτε	1	if you have faith and do not doubt
2071	MAT	21	21	jf9h	figs-quotations	κἂν τῷ ὄρει τούτῳ εἴπητε, ἄρθητι καὶ βλήθητι εἰς τὴν θάλασσαν	1	you will even say to this mountain, 'Be taken up and thrown into the sea,'
2072	MAT	21	21	nxi3	figs-activepassive	γενήσεται	1	it will be done
2073	MAT	21	23	yi7j			0	Connecting Statement:	ધાર્મિક આગેવાનો ઈસુને તેમના અધિકાર વિશે પ્રશ્ન કરે છે તે વિશેના વૃતાંતની આ શરુઆત છે.
2074	MAT	21	23	uge9	figs-explicit	ἐλθόντος αὐτοῦ εἰς τὸ ἱερὸν	1	When he had come into the temple	તે સૂચિત છે કે ઈસુએ ખરેખર મંદિરમાં પ્રવેશ કર્યો નથી. તેમણે મંદિરની આસપાસના આંગણામાં પ્રવેશ કર્યો હતો.(જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2075	MAT	21	23	s1w6		ταῦτα	1	these things	ઈસુ મંદિરમાં શિક્ષણ અને સાજાપણું આપે છે તે સબંધી તેમના અધિકારનો તથા અગાઉના દિવસે ખરીદદારો અને વેચાણકર્તાઓને ઈસુએ બહાર કાઢ્યા હતા તેનો પણ સંભવતઃ અહીં ઉલ્લેખ છે.
2076	MAT	21	25	dau4			0	Connecting Statement:	ધાર્મિક આગેવાનોને પ્રત્યુત્તર આપવાનું ઈસુ જારી રાખે છે.
2077	MAT	21	25	k1a7		πόθεν ἦν?	1	from where did it come?	આમ કરવાનો અધિકાર તેણે ક્યાંથી પ્રાપ્ત કર્યો?
2078	MAT	21	25	vvt5	figs-quotesinquotes	ἐὰν εἴπωμεν, ἐξ οὐρανοῦ, ἐρεῖ ἡμῖν, διὰ τί οὖν οὐκ ἐπιστεύσατε αὐτῷ?	1	If we say, 'From heaven,' he will say to us, 'Why then did you not believe him?
2079	MAT	21	25	xx3b	figs-metonymy	ἐξ οὐρανοῦ	1	From heaven	અહીં “આકાશ” ઈશ્વરનો ઉલ્લેખ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “આકાશમાંથી ઈશ્વરે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
2080	MAT	21	25	jmg7	figs-rquestion	διὰ τί οὖν οὐκ ἐπιστεύσατε αὐτῷ?	1	Why then did you not believe him?
2081	MAT	21	26	zxn4	figs-quotesinquotes	ἐὰν δὲ εἴπωμεν, ἐξ ἀνθρώπων,	1	But if we say, 'From men,'
2082	MAT	21	26	vn6j		φοβούμεθα τὸν ὄχλον	1	we fear the crowd	ટોળું આપણા વિશે શું વિચારશે અથવા ટોળું આપણને શું કરશે, તેવી બીક આપણે અનુભવીએ છીએ.
2083	MAT	21	26	q1r1		πάντες…ὡς προφήτην ἔχουσιν τὸν Ἰωάννην	1	they all regard John as a prophet	કારણ કે તેઓ યોહાનને પ્રબોધક માનતા હતા.
2084	MAT	21	28	u56n	figs-parables		0	Connecting Statement:	ધાર્મિક આગેવાનોને ઠપકો આપવા અને તેમના અવિશ્વાસને સચિત્ર સમજાવવા માટે ઈસુ બે પુત્રો વિશેનું દ્રષ્ટાંત કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
2085	MAT	21	28	iem2	figs-rquestion	τί δὲ ὑμῖν δοκεῖ	1	But what do you think?
2086	MAT	21	29	b96z	figs-metaphor	μεταμεληθεὶς	1	he changed his mind	આનો અર્થ એ છે કે પુત્ર તેના વિચારો પર ફરીથી ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે અને તેણે જે કહ્યું છે તેનાથી અલગ વર્તન કરવાનું નક્કી કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2087	MAT	21	31	hl72		λέγουσιν	1	They said	મુખ્ય યાજકો અને વડીલોએ કહ્યું
2088	MAT	21	31	au13		λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς	1	Jesus said to them	ઈસુએ મુખ્ય યાજકોને અને વડીલોને કહ્યું
2089	MAT	21	31	er5s		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. હવે પછી ઈસુ જે કહેવાના છે તે પર આ શબ્દસમૂહ ભાર મૂકે છે.
2090	MAT	21	31	ec9f	figs-metonymy	οἱ τελῶναι καὶ αἱ πόρναι προάγουσιν ὑμᾶς εἰς τὴν Βασιλείαν Θεοῦ	1	the tax collectors and the prostitutes will enter into the kingdom of God before you
2091	MAT	21	31	pd34		προάγουσιν ὑμᾶς	1	will enter ... before you	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) યહૂદી ધાર્મિક આગેવાનો કરતા ઈશ્વર પહેલાં દાણીઓને અને કસબણોનો રાજ્યમાં સ્વીકાર કરશે અથવા 2) યહૂદી ધાર્મિક આગેવાનોને બદલે ઈશ્વર દાણીઓને અને કસબણોનો સ્વીકાર કરશે.
2092	MAT	21	32	a8z8	figs-you	ἦλθεν…Ἰωάννης πρὸς ὑμᾶς	1	John came to you
2093	MAT	21	32	n2ve	figs-idiom	ἐν ὁδῷ δικαιοσύνης	1	in the way of righteousness
2094	MAT	21	32	c5t4	figs-you	οὐκ ἐπιστεύσατε αὐτῷ	1	you did not believe him	અહિયા “તમે” બહુવચન છે જે ધાર્મિક આગેવાનોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
2095	MAT	21	33	nn9y	figs-parables		0	Connecting Statement:	ધાર્મિક આગેવાનોને ઠપકો આપવા અને તેમના અવિશ્વાસને સચિત્ર સમજાવવા માટે ઈસુ એક બળવાખોર સેવકનું દ્રષ્ટાંત કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
2096	MAT	21	33	sx2y		οἰκοδεσπότης	1	a landowner	એક માણસ જે એક જમીનનો માલિક હતો
2097	MAT	21	33	v39u		φραγμὸν	1	a hedge	દીવાલ અથવા “વાડ બાંધી”
2098	MAT	21	33	lg79		ὤρυξεν ἐν αὐτῷ ληνὸν	1	dug a winepress in it	દ્રાક્ષાવાડીમાં ખોદાણ કરાવ્યું અને તેમાં દ્રાક્ષા રોપી
2099	MAT	21	33	eu7x		ἐξέδετο αὐτὸν γεωργοῖς	1	rented it out to vine growers	માલિક હજુ પણ દ્રાક્ષાવાડીનું માલિકીપણું ધરાવતો હતો, પણ તેણે દ્રાક્ષ ઉગવનારાઓને તે વાડી સંભાળ માટે આપી. જ્યારે વાડીની દ્રાક્ષ પાકીને તૈયાર થઇ જાય ત્યારે આ દ્રાક્ષ ઉગવનારાઓએ અમુક દ્રાક્ષ માલિકને આપી બીજી દ્રાક્ષ પોતાના માટે રાખવાની હતી.
2100	MAT	21	33	vp8k		γεωργοῖς	1	vine growers	આ એ લોકો છે કે જેઓ દ્રાક્ષાવાડીની સંભાળ લે છે અને તેની કાળજી રાખે છે.
2101	MAT	21	35	hn3c	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ દ્રષ્ટાંત કહેવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
2102	MAT	21	35	n1cq		τοὺς δούλους αὐτοῦ	1	his servants	ઘરધણીના ચાકરો
2103	MAT	21	38	a55y	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ દ્રષ્ટાંત કહેવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
2104	MAT	21	40	x1ll		οὖν	1	Now
2105	MAT	21	41	ss2m		λέγουσιν αὐτῷ	1	They said to him
2106	MAT	21	42	z9tm			0	General Information:	ઈસુ યશાયા પ્રબોધકની વાતમાંથી બતાવે છે કે જેને ધાર્મિક આગેવાનોએ નકારી કાઢ્યો છે તેને ઈશ્વર સન્માન આપશે.
2107	MAT	21	42	x8zh			0	Connecting Statement:	અહીં ઈસુ બળવાખોર ચાકરનું દ્રષ્ટાંત સમજાવવાનું શરુ કરે છે.
2108	MAT	21	42	kk7e		λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς	1	Jesus said to them	હવે પછીનો પ્રશ્ન ઈસુ કોને પૂછે છે તે અસ્પષ્ટ છે. ઈસુ જેઓને પ્રશ્ન પૂછે છે તેઓને દર્શાવવાની જરૂર જો હોય તો તમે જેમ [માથ્થી 21:41] (../21/41.md)માં દર્શાવ્યું તે પ્રમાણે દર્શાવો.
2109	MAT	21	42	me7g	figs-rquestion	οὐδέποτε ἀνέγνωτε…ὀφθαλμοῖς ἡμῶν?	1	Did you never read ... our eyes'?
2110	MAT	21	42	mcm8	figs-metaphor	λίθον ὃν ἀπεδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες, οὗτος ἐγενήθη εἰς κεφαλὴν γωνίας	1	The stone which the builders rejected has been made the cornerstone	ઈસુ ગીતશાસ્ત્રમાંથી અવતરણ ટાંકે છે. આ એક રૂપક છે જેનો અર્થ છે ધાર્મિક આગેવાનો, બાંધનારાઓની જેમ, ઈસુનો નકાર કરશે, પણ ઈશ્વર તેમને તેમના રાજ્યમાં સૌથી મહત્વના બનાવશે, ઈમારતમાં ખુણાના મુખ્ય પથ્થરના જેવા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2111	MAT	21	42	uid2	figs-activepassive	ἐγενήθη εἰς κεφαλὴν γωνίας	1	has become the cornerstone
2112	MAT	21	42	b1sr		παρὰ Κυρίου ἐγένετο αὕτη	1	This was from the Lord	ઈશ્વરે આ મહાન બદલાવ આણ્યો છે.
2113	MAT	21	42	el83	figs-metonymy	ἔστιν θαυμαστὴ ἐν ὀφθαλμοῖς ἡμῶν	1	it is marvelous in our eyes
2114	MAT	21	43	s93a		λέγω ὑμῖν	1	I say to you	ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
2115	MAT	21	43	c7pb	figs-you	ὑμῖν	1	to you
2116	MAT	21	43	v89z	figs-metonymy	ἀρθήσεται ἀφ’ ὑμῶν ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, καὶ δοθήσεται ἔθνει	1	the kingdom of God will be taken away from you and will be given to a nation
2117	MAT	21	43	cm2i	figs-metaphor	ποιοῦντι τοὺς καρποὺς αὐτῆς	1	that produces its fruits
2118	MAT	21	44	r7up	figs-metaphor	ὁ πεσὼν ἐπὶ τὸν λίθον τοῦτον, συνθλασθήσεται	1	Whoever falls on this stone will be broken to pieces
2119	MAT	21	44	ghz2	figs-parallelism	ὃν δ’ ἂν πέσῃ, λικμήσει αὐτόν	1	But anyone on whom it falls, it will crush him.	આનો અર્થ પાછલા વાક્યની જેમ જ સમાન છે. તે રૂપક છે જેનો અર્થ છે કે ખ્રિસ્ત અંતિમ ન્યાય કરશે અને જેઓ તેમની વિરુદ્ધ બળવો કરશે તે દરેકનો તેઓ નાશ કરશે.(જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parallelism]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2120	MAT	21	45	gh8w			0	Connecting Statement:	ઈસુએ જે દ્રષ્ટાંત કહ્યું તે પ્રત્યે ધાર્મિક આગેવાનોએ પ્રત્યુત્તર આપ્યો.
2121	MAT	21	45	qpy9		τὰς παραβολὰς αὐτοῦ	1	his parables	ઈસુના દ્રષ્ટાંતો
2122	MAT	22	intro	k5ze			0
2123	MAT	22	1	z8vz	figs-parables		0	Connecting Statement:	ધાર્મિક આગેવાનોને ઠપકો આપવા અને તેમના અવિશ્વાસને સચિત્ર સમજાવવા માટે ઈસુ લગ્ન જમણનું દ્રષ્ટાંત કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
2124	MAT	22	1	bc6y		αὐτοῖς	1	to them	લોકોને
2125	MAT	22	2	xps3		ὡμοιώθη ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	The kingdom of heaven is like	અહિયાં દ્રષ્ટાંતની શરૂઆત થાય છે. જુઓ કે તમે આનો અનુવાદમાથ્થી 13:24માં કેવી રીતે કર્યો છે.
2126	MAT	22	3	wur1	figs-activepassive	τοὺς κεκλημένους	1	those who had been invited
2127	MAT	22	4	l896	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ દ્રષ્ટાંત કહેવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
2128	MAT	22	4	c7x4	figs-quotations	δούλους λέγων, εἴπατε τοῖς κεκλημένοις	1	servants, saying, 'Tell them who are invited	આ પ્રત્યક્ષ અવતરણ પરોક્ષ અવતરણ તરીકે અનુવાદ કરી શકાય છે. આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “જેઓને તેમણે આમંત્રણ આપ્યું છે તેઓને બોલાવવા માટે ચાકરો તમને આદેશ આપવામાં આવે છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-quotations]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
2129	MAT	22	4	iq6y		ἰδοὺ	1	See	જુઓ અથવા “સાંભળો” અથવા “હું જે કહેવાને જઈ રહ્યો છું તે પર ધ્યાન આપો.”
2130	MAT	22	4	xu4t	figs-explicit	οἱ ταῦροί μου καὶ τὰ σιτιστὰ τεθυμένα	1	My oxen and fattened calves have been killed
2131	MAT	22	4	c48a		οἱ ταῦροί μου καὶ τὰ σιτιστὰ	1	My oxen and fattened calves	જમણ માટે મારા ઉત્તમ બળદો અને પુષ્ટ વાછરડાઓ
2132	MAT	22	5	e4fl	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ દ્રષ્ટાંત કહેવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
2133	MAT	22	5	zu4c		οἱ δὲ ἀμελήσαντες	1	But they paid no attention	પણ રાજાએ જેઓને નોતર્યા હતા તેઓએ આમંત્રણને નકારી કાઢ્યું.
2134	MAT	22	7	la7s	figs-explicit	ἀπώλεσεν τοὺς φονεῖς ἐκείνους	1	killed those murderers	તે સૂચિત છે કે રાજાના સૈનિકોએ તે ખુનીઓનો નાશ કર્યો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2135	MAT	22	8	u2ax	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ દ્રષ્ટાંત કહેવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
2136	MAT	22	8	k98u	figs-activepassive	οἱ…κεκλημένοι	1	those who were invited
2137	MAT	22	9	p48s		τὰς διεξόδους τῶν ὁδῶν	1	the highway crossings	જ્યાં શહેરના મુખ્ય રસ્તાઓ એકબીજા વચ્ચેથી પસાર થાય છે. જ્યાં વધારે લોકો મળી શકે તેવી સંભાવના છે તેવા સ્થળે રાજા તેના સેવકોને મોકલી રહ્યા છે.
2138	MAT	22	10	uva7		πονηρούς τε καὶ ἀγαθούς	1	both bad and good	ભલા લોકો અને ભૂંડા લોકો એમ બંને
2139	MAT	22	10	c6ph	figs-activepassive	καὶ ἐπλήσθη ὁ γάμος ἀνακειμένων	1	So the wedding hall was filled with guests
2140	MAT	22	10	fy3a		ὁ γάμος	1	the wedding hall	મોટી રૂમ
2141	MAT	22	11	s8ga	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ દ્રષ્ટાંત કહેવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
2142	MAT	22	12	c7iy	figs-rquestion	πῶς εἰσῆλθες ὧδε μὴ ἔχων ἔνδυμα γάμου?	1	how did you come in here without wedding clothes?
2143	MAT	22	12	w7vb		ὁ…ἐφιμώθη	1	the man was speechless	તે વ્યક્તિ કાંઈ બોલી શક્યો નહીં
2144	MAT	22	13	wt88			0	Connecting Statement:	ઈસુ લગ્ન જમણનું દ્રષ્ટાંતનું સમાપન કરે છે.
2145	MAT	22	13	jmp4		διακόνοις, δήσαντες αὐτοῦ πόδας καὶ χεῖρας	1	Bind this man hand and foot	તેના હાથ પગ બાંધીને તેને બહાર ફેંકી દો.
2146	MAT	22	13	rpy8	figs-metonymy	τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον	1	the outer darkness
2147	MAT	22	13	s9ge	translate-symaction	ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων	1	weeping and the grinding of teeth
2148	MAT	22	14	hy3a	figs-activepassive	πολλοὶ γάρ εἰσιν κλητοὶ, ὀλίγοι δὲ ἐκλεκτοί	1	For many people are called, but few are chosen
2149	MAT	22	14	yz5f		γάρ	1	For	આ એક સંક્રમણ ચિહ્ન છે. ઈસુએ દ્રષ્ટાંત સમાપન કર્યું છે અને હવે દ્રષ્ટાંતનો અર્થ સમજાવે છે.
2150	MAT	22	15	y826			0	Connecting Statement:	આથી કેટલાક અઘરા પ્રશ્નોથી ઈસુને ફસાવવા માટે ધાર્મિક આગેવાનો ષડયંત્ર રચે છે. અહીં ફરોશીઓ તેને કાઈસારને કર ચૂકવવા વિશે પૂછે છે.
2151	MAT	22	15	u2mj		ὅπως αὐτὸν παγιδεύσωσιν ἐν λόγῳ	1	how they might entrap him in his own words	કેવી રીતે તેઓ ઈસુને કંઈક ખોટું બોલવાને મજબૂર કરે જેથી તેઓ ઈસુની ધરપકડ કરી શકે
2152	MAT	22	16	eae4	figs-explicit	τοὺς μαθητὰς αὐτῶν…τῶν Ἡρῳδιανῶν	1	their disciples ... the Herodians	ફક્ત યહૂદી અધિકારીઓને જ કર ચૂકવવાની તરફેણ ફરોશીઓના શિષ્યો કરતા હતા. રોમન અધિકારીઓને કર ચૂકવવાની તરફેણ હેરોદીઓ કરતા હતા. તેથી અહીં સૂચિત છે કે ફરોશીઓએ ધાર્યું કે ઈસુ કોઈપણ જવાબ આપે, તે જવાબ ઉપરોક્ત બંનેમાંથી એક જૂથની વિરુદ્ધ હશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2153	MAT	22	16	rf66	translate-names	Ἡρῳδιανῶν	1	Herodians	આ યહૂદી રાજા હેરોદના અધિકારીઓ અને અનુયાયીઓ હતા. અને હેરોદ રોમન અધિકારીઓનો મિત્ર હતો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-names]])
2154	MAT	22	16	t2qa		οὐ γὰρ βλέπεις εἰς πρόσωπον ἀνθρώπων	1	for you do not look at the appearance of people	તમે કોઈ પ્રત્યે ભેદભાવયુક્ત વિશેષ સન્માન દર્શાવતા નથી અથવા “તમે કોઈ એકને બીજા અન્યો કરતાં વધારે માનપાત્ર માનતા નથી
2155	MAT	22	17	a9by	figs-explicit	δοῦναι κῆνσον Καίσαρι	1	to pay taxes to Caesar
2156	MAT	22	18	a2ti	figs-rquestion	τί με πειράζετε, ὑποκριταί?	1	Why are you testing me, you hypocrites?
2157	MAT	22	19	cie7	translate-bmoney	δηνάριον	1	a denarius	આ રોમન નાણાંનો એક સિક્કો હતો જે એક દિવસની મજુરી બરાબર હતો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-bmoney]])
2158	MAT	22	20	ue7j		αὐτοῖς	1	to them	અહીં “તેઓને” એ હેરોદીઓને અને ફરોશીઓના શિષ્યોનો ઉલ્લેખ કરે છે.
2159	MAT	22	20	dr3d	figs-rquestion	τίνος ἡ εἰκὼν αὕτη καὶ ἡ ἐπιγραφή?	1	Whose image and name are these?
2160	MAT	22	21	yd84	figs-ellipsis	Καίσαρος	1	Caesar's
2161	MAT	22	21	i6g5		τὰ Καίσαρος	1	the things that are Caesar's	જે કાઈસારનું છે તે કાઈસારને
2162	MAT	22	21	l3dh		τὰ τοῦ Θεοῦ	1	the things that are God's	જે ઈશ્વરનું છે તે ઈશ્વરને
2163	MAT	22	23	wqg2			0	Connecting Statement:	લગ્ન અને પુનરુત્થાન વિશે અઘરો પ્રશ્ન કરીને સદૂકીઓ ઈસુને ફસાવવાનો પ્રયત્ન કરે છે.
2164	MAT	22	24	xl5f	figs-quotesinquotes	Διδάσκαλε, Μωϋσῆς εἶπεν, ἐάν τις ἀποθάνῃ	1	Teacher, Moses said, 'If someone dies
2165	MAT	22	24	u7dm		τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ…τὴν γυναῖκα αὐτοῦ…τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ	1	his brother ... his wife ... to is brother	અહીં તેને” એ મૃત્યુ પામેલ વ્યક્તિનો ઉલ્લેખ છે.
2166	MAT	22	25	kjf5			0	Connecting Statement:	સદૂકીઓ ઈસુને પ્રશ્ન કરે છે.
2167	MAT	22	25	ag5z	translate-ordinal	ὁ πρῶτος	1	The first	સૌથી મોટો ભાઈ (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-ordinal]])
2168	MAT	22	26	r6bq	translate-ordinal	ὁ δεύτερος…ὁ τρίτος…τῶν ἑπτά	1	the second ... the third ... the seventh
2169	MAT	22	27	t7md		ὕστερον…πάντων	1	After them all	દરેક ભાઈ મૃત્યુ પામ્યા પછી
2170	MAT	22	28	wbd1		οὖν	1	Now	અહીં સદૂકીઓ સાત ભાઈઓ વિશેની વાર્તામાંથી તેમના ભારદર્શક પ્રશ્ન તરફ આવે છે.
2171	MAT	22	28	s743		ἐν τῇ ἀναστάσει	1	in the resurrection	જ્યારે મૃત્યુ પામેલ લોકો ફરી જીવંત થાય છે
2172	MAT	22	29	p1ae	figs-explicit	πλανᾶσθε	1	You are mistaken
2173	MAT	22	29	dax6		τὴν δύναμιν τοῦ Θεοῦ	1	the power of God	ઈશ્વર શું કરવા સમર્થ છે
2174	MAT	22	30	ygr1		ἐν…τῇ ἀναστάσει	1	in the resurrection	જ્યારે મુએલાઓને ફરી જીવન મળે છે
2175	MAT	22	30	uaj9		οὔτε γαμοῦσιν	1	they neither marry	પુનરુત્થાનમાં પરણતા નથી કે પરણાવતા નથી
2176	MAT	22	30	qkv1	figs-activepassive	οὔτε γαμίζονται	1	nor are given in marriage
2177	MAT	22	31	nx66			0	Connecting Statement:	ઈસુ પ્રશ્ન પૂછવાનું શરૂ કરે છે કે જે લોકો મૃત્યુ પામ્યા છે તેઓ ફરી જીવીત થશે.
2178	MAT	22	31	b9sy	figs-rquestion	οὐκ ἀνέγνωτε…τοῦ Θεοῦ λέγοντος	1	have you not read ... God, saying,
2179	MAT	22	31	ljj7	figs-activepassive	τὸ ῥηθὲν ὑμῖν ὑπὸ τοῦ Θεοῦ	1	what was spoken to you by God
2180	MAT	22	32	zb7a			0	Connecting Statement:	31મી કલમમાં ઈસુએ જે પ્રશ્નની શરૂઆત કરી હતી તેનું અહીં ઈસુ સમાપન કરે છે.
2181	MAT	22	32	qcq3	figs-quotations	ἐγώ εἰμι ὁ Θεὸς…Ἰακώβ?	1	'I am the God ... Jacob'?
2182	MAT	22	32	t7lv	figs-nominaladj	νεκρῶν, ἀλλὰ ζώντων	1	of the dead, but of the living
2183	MAT	22	34	jnd7			0	Connecting Statement:	એક ફરોશી જે નિયમનો નિષ્ણાત હતો તેણે ઈસુને સૌથી મોટી આજ્ઞા કઈ છે તે વિશે મુશ્કેલ પ્રશ્ન પૂછી તેમને ફસાવાનો પ્રયન્ત કરે છે.
2184	MAT	22	35	ud5r		νομικὸς	1	a lawyer	નિયમના નિષ્ણાત. આ એક ફરોશી છે, જે મૂસાના નિયમ વિશે કુશળતાથી સમજણ ધરાવે છે.
2185	MAT	22	37	vng8			0	General Information:	ઈસુ પુર્નનિયમમાંથી એક કલમનો ઉલ્લેખ સૌથી મોટી આજ્ઞા તરીકે કરે છે.
2186	MAT	22	37	xl3e	figs-metonymy	ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου, καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου, καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου	1	with all your heart, with all your soul, and with all your mind
2187	MAT	22	38	q8j3	figs-doublet	ἡ μεγάλη καὶ πρώτη ἐντολή	1	the great and first commandment
2188	MAT	22	39	xk1k			0	General Information:	ઈસુ લેવીઓના પુસ્તકમાંથી બીજી મોટી આજ્ઞા જણાવે છે.
2189	MAT	22	39	yx7v		τὸν πλησίον σου	1	your neighbor
2190	MAT	22	40	wpr8	figs-metonymy	ἐν ταύταις ταῖς δυσὶν ἐντολαῖς, ὅλος ὁ νόμος κρέμαται καὶ οἱ προφῆται	1	On these two commandments depend the whole law and the prophets
2191	MAT	22	41	r9ca			0	Connecting Statement:	ઈસુને ફસાવવાના પ્રયત્નોથી ફરોશીઓને અટકાવવા માટે ઈસુ ફરોશીઓને એક જટિલ પ્રશ્ન પૂછે છે.
2192	MAT	22	41	pj4a		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. ઈસુ જ્યારે ધાર્મિક આગેવાનોને પ્રશ્ન પૂછે છે ત્યારે અહીં માથ્થી સુવાર્તાના નવા ભાગને શરૂ કરે છે.
2193	MAT	22	42	xlf8		υἱός…τοῦ Δαυείδ	1	son ... the son of David	અહીં બંનેમાં “પુત્ર”નો અર્થ “વંશજ”
2194	MAT	22	43	dpp5			0	General Information:
2195	MAT	22	43	cu3h	figs-rquestion	πῶς οὖν Δαυεὶδ ἐν Πνεύματι καλεῖ Κύριον αὐτὸν	1	How then does David in the Spirit call him Lord
2196	MAT	22	43	yu5m		Δαυεὶδ ἐν Πνεύματι	1	David in the Spirit	દાઉદ, જેને પવિત્ર આત્મા પ્રેરણા આપે છે. આનો અર્થ એ છે કે પવિત્ર આત્મા જે પ્રેરણા આપે છે તે દાઉદ બોલે છે.
2197	MAT	22	43	dn9y		καλεῖ…αὐτὸν	1	call him	અહીં “તેને/તેમને” તે ઈસુનો ઉલ્લેખ કરે છે કે તેઓ(ઈસુ) પણ દાઉદના વંશજ છે.
2198	MAT	22	44	wy85		εἶπεν Κύριος	1	The Lord said	અહીં “પ્રભુ” એ ઈશ્વર પિતાનો ઉલ્લેખ છે.
2199	MAT	22	44	k3f7		τῷ Κυρίῳ μου	1	to my Lord
2200	MAT	22	44	dz2a	translate-symaction	κάθου ἐκ δεξιῶν μου	1	Sit at my right hand
2201	MAT	22	44	e59n	figs-idiom	ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποκάτω τῶν ποδῶν σου	1	until I put your enemies under your footstool
2202	MAT	22	45	l962			0	General Information:	[માથ્થી 19: 1] (../19/01.md)માં શરૂ થયેલ વૃતાંતનો આ અંત છે, જે ઈસુની યહૂદીયામાંની સેવાઓ વિશે જણાવે છે.
2203	MAT	22	45	e2wd			0	Connecting Statement:	ઘણા મુશ્કેલ પ્રશ્નો સાથે ઈસુને ફસાવવાનો પ્રયાસ કરતા ધાર્મિક આગેવાનો વિશેના વૃતાંતનું આ સમાપન છે.
2204	MAT	22	45	d8gl	figs-rquestion	εἰ οὖν Δαυεὶδ καλεῖ αὐτὸν, Κύριον, πῶς υἱὸς αὐτοῦ ἐστιν?	1	If David then calls the Christ 'Lord,' how is he David's son?
2205	MAT	22	45	x9uh		εἰ οὖν Δαυεὶδ καλεῖ αὐτὸν, Κύριον, πῶς υἱὸς αὐτοῦ ἐστιν?	1	If David then calls the Christ
2206	MAT	22	46	n3hw	figs-metonymy	ἀποκριθῆναι αὐτῷ λόγον	1	to answer him a word
2207	MAT	22	46	c1f2	figs-explicit	ἐπερωτῆσαι αὐτὸν οὐκέτι	1	to question him any longer	તે સૂચિત છે કે ત્યારબાદ કોઈએ પણ ઈસુને એવા કોઈ પ્રશ્નો પૂછવાની હિંમત કરી નહીં, જેનો હેતુ એમ હોય કે ઈસુ તે પ્રશ્નોનો જવાબ ખોટો આપે અને ધાર્મિક આગેવાનો તેમની ધરપકડ કરી શકે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2208	MAT	23	intro	m99i			0
2209	MAT	23	1	skq4			0	General Information:	આ સુવાર્તાના નવા ભાગની શરૂઆત છે જે માથ્થી 25:46 સુધી જારી રહે છે, જ્યાં ઈસુ ઉદ્ધાર અને ન્યાયના દિવસ વિશે શિક્ષણ આપે છે. અહીં ઈસુ શાસ્ત્રીઓ અને ફરોશીઓ વિશે લોકોને ચેતવણી આપવાનું શરુ કરે છે.
2210	MAT	23	2	dnu3	figs-metonymy	ἐπὶ τῆς Μωϋσέως καθέδρας ἐκάθισαν	1	sit in Moses' seat
2211	MAT	23	3	q336		πάντα οὖν ὅσα ἐὰν…ποιήσατε, καὶ τηρεῖτε	1	Therefore whatever ... do and observe these things
2212	MAT	23	4	xce6	figs-metaphor	δεσμεύουσιν δὲ φορτία βαρέα καὶ δυσβάστακτα, καὶ ἐπιτιθέασιν ἐπὶ τοὺς ὤμους τῶν ἀνθρώπων; αὐτοὶ δὲ τῷ δακτύλῳ αὐτῶν οὐ θέλουσιν κινῆσαι αὐτά	1	They tie up heavy burdens that are difficult to carry, and then they put them on people's shoulders. But they themselves will not move a finger to carry themThey tie up loads that are heavy and difficult to carry, and they put them on people's shoulders. But they themselves are not willing to lift their finger to move them
2213	MAT	23	5	nw4y	figs-activepassive	πάντα δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν, ποιοῦσιν πρὸς τὸ θεαθῆναι τοῖς ἀνθρώποις	1	They do all their deeds to be seen by people
2214	MAT	23	5	ln6j	figs-explicit	πλατύνουσι γὰρ τὰ φυλακτήρια αὐτῶν καὶ μεγαλύνουσι τὰ κράσπεδα	1	For they make their phylacteries wide, and they enlarge the edges of their garments	ફરોશીઓ દ્વારા કરવામાં આવતી આ બંને બાબતો એ મુજબનું ચિત્ર ઉભું કરે છે જાણે કે તેઓ અન્ય લોકો કરતાં ઈશ્વરને વધુ માન આપે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2215	MAT	23	5	gcv7		φυλακτήρια	1	phylacteries	ચામડાની નાની પેટીઓ જેના પર શાસ્ત્રની કલમો લખેલ કાગળ હોય
2216	MAT	23	5	h2qj		μεγαλύνουσι τὰ κράσπεδα	1	they enlarge the edges of their garments	ઈશ્વર પ્રત્યે તેમનો ભકિતભાવ દર્શાવવા માટે ફરોશીઓ તેમના વસ્ત્રોની કોર વિશેષ કરીને તળિયા સુધી લાંબી રાખતા હતા.
2217	MAT	23	6	i6ec			0	Connecting Statement:	ઈસુએ ફરોશીઓ વિશે ટોળા અને શિષ્યો સાથે વાત કરવાનું ચાલુ રાખ્યું.
2218	MAT	23	6	arf1		τὴν πρωτοκλισίαν…τὰς πρωτοκαθεδρίας	1	the chief places ... the chief seats	આ બંને સ્થાનો છે જ્યાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ લોકો બેસે છે.
2219	MAT	23	7	cp2m		ταῖς ἀγοραῖς	1	the marketplaces	મોટું, ખુલ્લુ વિશાળ સ્થાન જ્યાં લોકો વસ્તુઓ વેચે અને ખરીદે છે.
2220	MAT	23	7	cbe8	figs-activepassive	καλεῖσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων, Ῥαββεί	1	to be called 'Rabbi' by people.
2221	MAT	23	8	uk5v	figs-activepassive	ὑμεῖς δὲ μὴ κληθῆτε	1	But you must not be called
2222	MAT	23	8	ru2b	figs-you	ὑμεῖς	1	you	“તમે” શબ્દના સર્વ ઉલ્લેખ અહીં બહુવચન છે અને તે ઈસુ અને તેમના શિષ્યોનો ઉલ્લેખ કરે છે.
2223	MAT	23	8	s5du		ὑμεῖς ἀδελφοί ἐστε	1	you are brothers	અહીં “ભાઈઓ” એટલે કે “વિશ્વાસી ભાઈઓ”
2224	MAT	23	9	l33f	figs-hyperbole	Πατέρα μὴ καλέσητε ὑμῶν ἐπὶ τῆς γῆς	1	do not call any of you on the earth 'father,'
2225	MAT	23	9	any8	guidelines-sonofgodprinciples	εἷς γάρ ἐστιν ὑμῶν ὁ Πατὴρ	1	For you have only one Father	અહીં “પિતા” શીર્ષક ઈશ્વર માટે મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
2226	MAT	23	10	b8ua	figs-activepassive	μηδὲ κληθῆτε	1	Do not be called
2227	MAT	23	10	lp5f	figs-123person	ὅτι καθηγητὴς ὑμῶν ἐστιν εἷς, ὁ Χριστός	1	for your one teacher is the Christ
2228	MAT	23	11	d62b		ὁ…μείζων ὑμῶν	1	he who is greatest among you	તમારામાંનો જે વ્યક્તિ સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે
2229	MAT	23	11	d9xw	figs-you	ὑμῶν	1	among you
2230	MAT	23	12	x187		ὑψώσει ἑαυτὸν	1	exalts himself	પોતાને મહત્વપૂર્ણ બનાવે છે
2231	MAT	23	12	e81r	figs-activepassive	ταπεινωθήσεται	1	will be humbled
2232	MAT	23	12	uz88	figs-activepassive	ὑψωθήσεται	1	will be exalted
2233	MAT	23	13	ts6z	figs-metaphor		0	General Information:
2234	MAT	23	13	aw49			0	Connecting Statement:	ઈસુ ધાર્મિક આગેવાનોના તેમના પાખંડના કારણે ઠપકો આપે છે.
2235	MAT	23	13	i9dq		οὐαὶ δὲ ὑμῖν	1	But woe to you	તે તમારા માટે કેટલું ભયંકર હશે! જુઓ આનો અનુવાદ તમે માથ્થી 11:21 માં કેવી રીતે કર્યો છે.
2236	MAT	23	13	j4sd	figs-metaphor	κλείετε τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων; ὑμεῖς γὰρ οὐκ εἰσέρχεσθε, οὐδὲ τοὺς εἰσερχομένους ἀφίετε εἰσελθεῖν	1	You shut the kingdom of heaven against people. For you do not enter it yourselves, and neither do you allow those about to enter to enter
2237	MAT	23	15	e4a8	figs-idiom	περιάγετε τὴν θάλασσαν καὶ τὴν ξηρὰν	1	you go over sea and land
2238	MAT	23	15	iyl7		ποιῆσαι ἕνα προσήλυτον	1	to make one convert	એક વ્યક્તિને તમારો ધર્મ સ્વીકાર કરાવવા માટે
2239	MAT	23	15	bq91	figs-idiom	υἱὸν Γεέννης	1	a son of hell
2240	MAT	23	16	r5k3	figs-metaphor	ὁδηγοὶ τυφλοὶ	1	blind guides
2241	MAT	23	16	qgh8		ἐν τῷ ναῷ, οὐδέν ἐστιν	1	by the temple, it is nothing	મંદિર દ્વારા જો કોઈ તેના સમ પૂરા કરવા માંગતો હોય નહીં
2242	MAT	23	16	lni3	figs-metaphor	ὀφείλει	1	is bound to his oath
2243	MAT	23	17	s7a8	figs-metaphor	μωροὶ καὶ τυφλοί!	1	You fools and blind men!	યહૂદી આગેવાનો આત્મિક રીતે અંધ હતા. પોતાને શિક્ષકો તરીકે માનતા હોવા છતાં, તેઓ ઈશ્વરના સત્યને સમજવામાં અસમર્થ હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2244	MAT	23	17	f9zd	figs-rquestion	τίς γὰρ μείζων ἐστίν, ὁ χρυσὸς ἢ ὁ ναὸς ὁ ἁγιάσας τὸν χρυσόν?	1	For which is greater, the gold or the temple that makes the gold holy?
2245	MAT	23	17	j6d5		ὁ ναὸς ὁ ἁγιάσας τὸν χρυσόν	1	the temple that makes the gold holy	મંદિર કે જે ઈશ્વરને જ સોનું સમર્પિત કરે છે
2246	MAT	23	18	lr61	figs-ellipsis	καί	1	And
2247	MAT	23	18	d331		οὐδέν ἐστιν	1	it is nothing
2248	MAT	23	18	ngd2		τῷ δώρῳ	1	the gift	અહીં પ્રાણી અથવા અનાજ છે જે કોઈ વ્યક્તિ ઈશ્વરની વેદી પર મૂકીને અર્પણ કરે છે.
2249	MAT	23	18	zg72	figs-metaphor	ὀφείλει	1	is bound to his oath
2250	MAT	23	19	y6hk	figs-metaphor	τυφλοί	1	blind men	યહૂદી આગેવાનો આત્મિક રીતે અંધ હતા. પોતાને શિક્ષકો તરીકે માનતા હોવા છતાં, તેઓ ઈશ્વરના સત્યને સમજવામાં અસમર્થ હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2251	MAT	23	19	g7qr	figs-rquestion	τί γὰρ μεῖζον, τὸ δῶρον, ἢ τὸ θυσιαστήριον τὸ ἁγιάζον τὸ δῶρον?	1	For which is greater, the gift or the altar that makes the gift holy?
2252	MAT	23	19	gt4d		τὸ θυσιαστήριον τὸ ἁγιάζον τὸ δῶρον	1	the altar that makes the gift holy	વેદી અર્પણને ઈશ્વરને માટે મહત્વનું બનાવે છે
2253	MAT	23	20	x4q4		ἐν πᾶσι τοῖς ἐπάνω αὐτοῦ	1	by everything on it	સર્વ અર્પણો જે વેદી સમક્ષ મુકવામાં આવ્યા છે તે સર્વના
2254	MAT	23	21	m21b		τῷ κατοικοῦντι αὐτόν	1	the one who lives in it	ઈશ્વર પિતા
2255	MAT	23	22	ejw9		τῷ καθημένῳ ἐπάνω αὐτοῦ	1	him who sits on it	ઈશ્વર પિતા
2256	MAT	23	23	lg3r		οὐαὶ ὑμῖν…ὑποκριταί!	1	Woe to you ... hypocrites!	ઢોંગીઓ…તે તમારા માટે કેટલું ભયંકર હશે! જુઓ (માથ્થી 11:21માં આનો અનુવાદ તમે કેવી રીતે કર્યો છે.)
2257	MAT	23	23	n94y	translate-unknown	τὸ ἡδύοσμον, καὶ τὸ ἄνηθον, καὶ τὸ κύμινον	1	mint and dill and cumin	આ વિવિધ પાંદડા અને બીજ છે જેનો ઉપયોગ ખોરાકને સ્વાદિષ્ટ બનાવવા માટે થાય છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-unknown]])
2258	MAT	23	23	hga6		ἀφήκατε	1	you have left undone	તમે તેનું પાલન કર્યું નથી
2259	MAT	23	23	c8bb		τὰ βαρύτερα	1	the weightier matters	સૌથી મહત્વની બાબતો
2260	MAT	23	23	m32j		ταῦτα δὲ ἔδει ποιῆσαι	1	But these you ought to have done	તમારે આ મહત્વના નિયમો પાળવાની જરૂર હતી
2261	MAT	23	23	nn6q	figs-doublenegatives	κἀκεῖνα μὴ ἀφιέναι	1	and not to have left the other undone
2262	MAT	23	24	y84y	figs-metaphor	ὁδηγοὶ τυφλοί!	1	You blind guides	ફરોશીઓનું વર્ણન કરવા ઈસુ આ રૂપકનો ઉપયોગ કરે છે. ઈસુનો કહેવાનો અર્થ છે કે ફરોશીઓ ઈશ્વરના નિયમો અને તેમને કેવી રીતે પ્રસન્ન કરવા તે સમજ્યા નહોતા. તેથી, તેઓ ઈશ્વરને પ્રસન્ન કરવા વિશે તેઓ બીજાઓને પણ શીખવી શકે નહીં. જુઓ [માથ્થી 15:14](../15/14 md)માં આ રૂપકનો અનુવાદ તમે કેવી રીતે કર્યો છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2263	MAT	23	24	l7fh	figs-metaphor	οἱ διϋλίζοντες τὸν κώνωπα τὴν δὲ κάμηλον καταπίνοντες!	1	you who strain out a gnat but swallow a camel!
2264	MAT	23	24	sn3z		οἱ διϋλίζοντες τὸν κώνωπα	1	strain out a gnat	આનો અર્થ એ છે કે પાણીને રૂમાલ વડે ગાળવું જેથી પાણીમાંથી મચ્છરને કાઢી નાંખી શકાય.
2265	MAT	23	24	whk2		κώνωπα	1	gnat	નાનું ઉડતું જંતુ
2266	MAT	23	25	ns27		οὐαὶ ὑμῖν…ὑποκριταί!	1	Woe to you ... hypocrites!	ઢોંગીઓ…તે તમારા માટે કેટલું ભયંકર હશે! જુઓ માથ્થી 11:21 માં તમે આનો અનુવાદ કેવી રીતે કર્યો છે.
2267	MAT	23	25	ru45	figs-metaphor	ὅτι καθαρίζετε τὸ ἔξωθεν τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος, ἔσωθεν δὲ γέμουσιν ἐξ ἁρπαγῆς καὶ ἀκρασίας	1	For you clean the outside of the cup and of the plate, but inside they are full of greed and self-indulgence	આ એક રૂપક છે જેનો અર્થ છે કે અન્ય લોકો સમક્ષ શાસ્ત્રીઓ અને ફરોશીઓ બહારથી શુદ્ધ દેખાય છે, પરંતુ અંદરથી તેઓ દુષ્ટ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2268	MAT	23	25	tz8h		γέμουσιν ἐξ ἁρπαγῆς καὶ ἀκρασίας	1	they are full of greed and self-indulgence	બીજાઓ પાસે જે છે તે મેળવવાની લાલચ તેઓ રાખે છે અને પોતાના લાભ માટે કાર્ય કરે છે.
2269	MAT	23	26	lb5j	figs-metaphor	Φαρισαῖε τυφλέ!	1	You blind Pharisee!	ફરોશીઓ આત્મિક રીતે અંધ હતા. તેઓ પોતાને શિક્ષકો તરીકે માનતા હોવા છતાં તેઓ ઈશ્વરના સત્યને સમજવાને અસમર્થ હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2270	MAT	23	26	f9p8	figs-metaphor	καθάρισον πρῶτον τὸ ἐντὸς τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος, ἵνα γένηται καὶ τὸ ἐκτὸς…καθαρόν	1	Clean first the inside of the cup and of the plate, so that the outside may become clean also	આ એક રૂપક છે જેનો અર્થ છે કે જો તેઓ આંતરિક રીતે શુદ્ધ બને, તો પરિણામે તેઓ બાહ્ય રીતે પણ શુદ્ધ રહી શકશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2271	MAT	23	27	kry1	figs-simile	παρομοιάζετε τάφοις κεκονιαμένοις…ἀκαθαρσίας	1	you are like whitewashed tombs ... unclean	આ એક સમાનતા છે જેનો અર્થ છે કે શાસ્ત્રીઓ અને ફરોશીઓ બહારથી શુદ્ધ દેખાય છે, પરંતુ અંદરથી તેઓ દુષ્ટ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
2272	MAT	23	27	ta1f	figs-explicit	τάφοις κεκονιαμένοις	1	whitewashed tombs	કબરો કે જે સફેદ ધોળવામાં આવે છે. યહૂદીઓ કબરોને સફેદ રંગથી ધોળશે કે જેથી લોકો સહેલાઈથી તે કબરોને જુએ અને સ્પર્શ કરતા અટકે. એક કબરનો સ્પર્શ વ્યક્તિને વિધિવત અશુદ્ધ બનાવશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2273	MAT	23	29	tse6	figs-nominaladj	τῶν δικαίων	1	of the righteous
2274	MAT	23	30	kkf2		ἐν ταῖς ἡμέραις τῶν πατέρων ἡμῶν	1	in the days of our fathers	આપણા પૂર્વજોના સમયમાં
2275	MAT	23	30	nq82		οὐκ ἂν ἤμεθα κοινωνοὶ αὐτῶν	1	we would not have been participants with them	અમે તેમની સાથે જોડાયા ન હોત
2276	MAT	23	30	x99m	figs-metonymy	ἐν τῷ αἵματι τῶν	1	in shedding the blood
2277	MAT	23	31	l7rl		υἱοί ἐστε	1	you are sons	અહીં “પુત્રો” એટલે કે “વંશજો”
2278	MAT	23	32	bpz8	figs-metaphor	καὶ ὑμεῖς πληρώσατε τὸ μέτρον τῶν πατέρων ὑμῶν	1	You also fill up the measure of your fathers
2279	MAT	23	33	va5c	figs-doublet	ὄφεις, γεννήματα ἐχιδνῶν	1	You serpents, you offspring of vipers
2280	MAT	23	33	blv6		γεννήματα ἐχιδνῶν	1	offspring of vipers
2281	MAT	23	33	vi6c	figs-rquestion	πῶς φύγητε ἀπὸ τῆς κρίσεως τῆς Γεέννης?	1	how will you escape the judgment of hell?
2282	MAT	23	34	an97			0	Connecting Statement:	ધાર્મિક આગેવાનોને તેઓના ઢોંગને લીધે ઠપકો આપવાનું ઈસુ જારી રાખે છે.
2283	MAT	23	34	rq8c		ἐγὼ ἀποστέλλω πρὸς ὑμᾶς προφήτας, καὶ σοφοὺς, καὶ γραμματεῖς	1	I am sending to you prophets and wise men and scribes
2284	MAT	23	35	l7ya	figs-idiom	ἔλθῃ ἐφ’ ὑμᾶς πᾶν αἷμα δίκαιον ἐκχυννόμενον ἐπὶ τῆς γῆς	1	upon you will come all the righteous blood that has been shed on the earth
2285	MAT	23	35	b3a7	figs-metonymy	ἀπὸ τοῦ αἵματος…ἕως τοῦ αἵματος	1	from the blood ... to the blood
2286	MAT	23	35	z95g	figs-merism	Ἂβελ…Ζαχαρίου	1	Abel ... Zechariah	પ્રથમ ન્યાયી હત્યાનો ભોગ હાબેલ બન્યો હતો અને ઝખાર્યાની હત્યા પણ મંદિરમાં યહૂદીઓએ કરી હતી, તે સંભવીત રીતે અંતિમ માનવામાં આવે છે. આ બે માણસોની હત્યા સર્વ ન્યાયી લોકોની હત્યાને દર્શાવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-merism]])
2287	MAT	23	35	cbq9		Ζαχαρίου	1	Zechariah	અહીં આ ઝખાર્યા યોહાન બાપ્તિસ્તનો પિતા નહતો.
2288	MAT	23	35	s11l		ὃν ἐφονεύσατε	1	whom you killed	ઈસુનો અર્થ એ નથી કે જે લોકો સાથે તે વાત કરે છે તે લોકોએ ખરેખર ઝખાર્યાને મારી નાખ્યો હતો. તેનો અર્થ એ થયો કે તેમના પૂર્વજોએ તે કર્યું હતું.
2289	MAT	23	36	ut4l		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
2290	MAT	23	37	w23t			0	Connecting Statement:	ઈસુ યરૂશાલેમના લોકો માટે ખેદ કરે છે કારણ કે તેઓએ ઈશ્વર તરફથી મોકલવામાં આવેલા પ્રત્યેક સંદેશવાહકનો નકાર કર્યો હતો.
2291	MAT	23	37	vne9	figs-apostrophe	Ἰερουσαλὴμ, Ἰερουσαλήμ	1	Jerusalem, Jerusalem	ઈસુ યરૂશાલેમના લોકોને કહે છે જાણે કે તેઓ યરૂશાલેમ શહેર હોય. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-apostrophe]])
2292	MAT	23	37	tz4r	figs-activepassive	τοὺς ἀπεσταλμένους πρὸς αὐτήν	1	those who are sent to you
2293	MAT	23	37	t9y7	figs-metaphor	τὰ τέκνα σου	1	your children
2294	MAT	23	37	xv4t	figs-simile	ὃν τρόπον ὄρνις ἐπισυνάγει τὰ νοσσία αὐτῆς ὑπὸ τὰς πτέρυγας	1	just as a hen gathers her chicks under her wings	આ એક સમાન બાબત છે કે જે લોકો પ્રત્યે ઈસુનો પ્રેમ અને ઈસુ કેવી રીતે તેઓની કેવી કાળજી લેવા માંગતા હતા તેને પ્રગટ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2295	MAT	23	37	as8p	translate-unknown	ὄρνις	1	a hen	મરઘી. તમે એવા કોઈ પક્ષીનું નામ રાખી શકો છો કે જે પોતાની પંખો તળે બચ્ચાને સાચવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
2296	MAT	23	38	r6ss		ἀφίεται ὑμῖν ὁ οἶκος ὑμῶν ἔρημος	1	your house is left to you desolate	તમારા ઘરથી ઈશ્વર દુર જશે અને તમારું ઘર ઉજ્જડ થશે.
2297	MAT	23	38	ck2z	figs-metonymy	ὁ οἶκος ὑμῶν	1	your house	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) ”યરૂશાલેમ શહેર” અથવા 2) “મંદિર/આરાધનાલય” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
2298	MAT	23	39	i14n		λέγω γὰρ ὑμῖν	1	For I say to you	ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
2299	MAT	23	39	ig61	figs-metonymy	εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου!	1	Blessed is he who comes in the name of the Lord!
2300	MAT	24	intro	h2a2			0
2301	MAT	24	1	dh7u			0	Connecting Statement:	ઈસુ ફરીથી આવનાર છે તે પહેલાં જે ઘટનાઓ બનશે તેનું વર્ણન કરવાની શરૂઆત ઈસુ કરે છે.
2302	MAT	24	1	ke79	figs-explicit	ἀπὸ τοῦ ἱεροῦ	1	from the temple	તે સૂચવે છે કે ઈસુ મંદિરમાં ગયા ન હતા. તે મંદિરની આસપાસના આંગણામાં હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2303	MAT	24	2	mh5y	figs-rquestion	οὐ βλέπετε ταῦτα πάντα?	1	Do you not see all these things?
2304	MAT	24	2	fnv8		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
2305	MAT	24	2	l45q	figs-explicit	οὐ μὴ ἀφεθῇ ὧδε λίθος ἐπὶ λίθον, ὃς οὐ καταλυθήσεται	1	certainly one stone will not be left on another here, that will not be torn down
2306	MAT	24	3	e1is	figs-explicit	τί τὸ σημεῖον τῆς σῆς παρουσίας, καὶ συντελείας τοῦ αἰῶνος?	1	What will be the sign of your coming and of the end of the age?
2307	MAT	24	4	s64s	figs-metaphor	βλέπετε μή τις ὑμᾶς πλανήσῃ	1	Be careful that no one leads you astray
2308	MAT	24	5	lq71	figs-metonymy	πολλοὶ…ἐλεύσονται ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου	1	many will come in my name
2309	MAT	24	5	twh8	figs-metaphor	πολλοὺς πλανήσουσιν	1	will lead many astray
2310	MAT	24	6	hdz3	figs-activepassive	ὁρᾶτε, μὴ θροεῖσθε	1	See that you are not troubled
2311	MAT	24	7	ygf2	figs-parallelism	ἐγερθήσεται γὰρ ἔθνος ἐπὶ ἔθνος, καὶ βασιλεία ἐπὶ βασιλείαν	1	For nation will rise against nation, and kingdom against kingdom	આ બંનેનો અર્થ એ જ છે. ઈસુ ભાર મૂકે છે કે દરેક જગ્યાએ લોકો એકબીજા સાથે લડશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parallelism]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
2312	MAT	24	8	q4gl	figs-metaphor	ἀρχὴ ὠδίνων	1	the beginning of birth pains	બાળકને જન્મ આપતા પહેલા મહિલાને જે દુખાવો થાય છે તેનો ઉલ્લેખ આ કરે છે. આ રૂપકનો અર્થ એ છે કે યુદ્ધ, દુકાળ અને ધરતીકંપો જેવી ઘટનાઓ શરૂઆત માત્ર છે જે આ યુગને અંત તરફ દોરી લઈ જશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2313	MAT	24	9	u5e6		παραδώσουσιν ὑμᾶς εἰς θλῖψιν, καὶ ἀποκτενοῦσιν ὑμᾶς	1	they will deliver you up to tribulation and kill you	લોકો તમને અધિકારીઓના હવાલે કરશે, જેઓ તમને પીડા આપશે અને તમને મારી નાખશે.
2314	MAT	24	9	uw1i	figs-activepassive	ἔσεσθε μισούμενοι ὑπὸ πάντων τῶν ἐθνῶν	1	You will be hated by all the nations
2315	MAT	24	9	u2bd	figs-metonymy	διὰ τὸ ὄνομά μου	1	for my name's sake
2316	MAT	24	11	mi2e	figs-idiom	ἐγερθήσονται	1	will rise up	ઉભા થવું એ અહીં રૂઢીપ્રયોગ છે જે “સ્થાપિત થવાને” દર્શાવે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “આવશે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
2317	MAT	24	11	tjb3	figs-metaphor	καὶ πλανήσουσιν πολλούς	1	and lead many astray
2318	MAT	24	12	w4af	figs-abstractnouns	τὸ πληθυνθῆναι τὴν ἀνομίαν	1	lawlessness will increase
2319	MAT	24	12	bu9b	figs-idiom	ψυγήσεται ἡ ἀγάπη τῶν πολλῶν	1	the love of many will grow cold
2320	MAT	24	13	v3ex	figs-activepassive	ὁ…ὑπομείνας εἰς τέλος, οὗτος σωθήσεται	1	the one who endures to the end, he will be saved
2321	MAT	24	13	l1pp		ὁ δὲ ὑπομείνας	1	the ... who endures	જે વ્યક્તિ વિશ્વાસુ રહે છે.
2322	MAT	24	13	ht34		εἰς τέλος	1	to the end	શબ્દ “અંત”ના ઉલ્લેખનો અર્થ સ્પસ્ટ નથી. શું કોઈ વ્યક્તિ મૃત્યુ પામે ત્યારે અંત? અથવા શું સતાવણી સમાપ્ત થાય ત્યારે અંત? અથવા શું ઈશ્વર પોતાને રાજા તરીકે પ્રગટ કરશે અને તે યુગ સમાપ્ત થાય ત્યારે અંત? મુખ્ય બાબત એ છે કે જ્યાં સુધી જરૂરી છે ત્યાં સુધી તેઓએ દુઃખ સહન કરવું.
2323	MAT	24	13	lra5		τέλος	1	the end
2324	MAT	24	14	x3e6	figs-metonymy	κηρυχθήσεται τοῦτο τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας	1	This good news of the kingdom will be preached
2325	MAT	24	14	y65s	figs-metonymy	πᾶσιν τοῖς ἔθνεσιν	1	all the nations
2326	MAT	24	15	mf1b	figs-activepassive	τὸ βδέλυγμα τῆς ἐρημώσεως, τὸ ῥηθὲν διὰ Δανιὴλ τοῦ προφήτου	1	the abomination of desolation, which was spoken of by Daniel the prophet
2327	MAT	24	15	lz9p		ὁ ἀναγινώσκων νοείτω	1	let the reader understand	આ વાક્ય ઈસુ બોલતા નથી. આ વાક્યનો ઉમેરો કરી માથ્થી વાંચકોને ચેતવણી આપે છે કે ઈસુ જે શબ્દો બોલી રહ્યા હતા તેના વિશે તેઓ વિચારે અને અર્થઘટન કરે.
2328	MAT	24	17	iv2j		ὁ ἐπὶ τοῦ δώματος	1	let him who is on the housetop	ઈસુએ જ્યાં જીવન ગુજાર્યું તે વિસ્તારોના ધાબાં, લોકો તેના પર ઉભા રહી શકે તેવા સપાટ હતા.
2329	MAT	24	19	kq12	figs-euphemism	ταῖς ἐν γαστρὶ ἐχούσαις	1	those who are with child	આ વીનમ્રપણે કહેવાની રીતે છે “ગર્ભવતી સ્ત્રીઓ.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-euphemism]])
2330	MAT	24	19	f533		ἐν ἐκείναις ταῖς ἡμέραις	1	in those days	તે સમયે
2331	MAT	24	20	u4jb		ἵνα μὴ γένηται ἡ φυγὴ ὑμῶν	1	that your flight will not occur	તમારું નાસવું ન થાય અથવા “તમારે નાસવાનું ન થાય”
2332	MAT	24	20	m6mx		χειμῶνος	1	the winter	શિયાળાની ઋતુમાં
2333	MAT	24	22	vd3z	figs-doublenegatives	εἰ μὴ ἐκολοβώθησαν αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι, οὐκ ἂν ἐσώθη πᾶσα σάρξ	1	Unless those days are shortened, no flesh would be saved
2334	MAT	24	22	r9qw	figs-synecdoche	σάρξ	1	flesh	લોકો. અહીં “દેહ” એ સર્વ લોકોને કાવ્યત્મક રીતે રજૂ કરવાની રીત છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
2335	MAT	24	22	p6m8	figs-activepassive	κολοβωθήσονται αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι	1	those days will be shortened	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ઈશ્વરે પીડાના દિવસો ટૂંકા કર્યા.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
2336	MAT	24	23	avv5			0	Connecting Statement:	શિષ્યો સાથે વાત કરવાનું ઈસુ જારી રાખે છે.
2337	MAT	24	23	avm2		μὴ πιστεύσητε	1	do not believe it	તેઓએ તમને જે જુઠી વાતો કહી છે તે પર વિશ્વાસ ન કરતા
2338	MAT	24	24	n744		ὥστε πλανῆσαι εἰ δυνατὸν καὶ τοὺς ἐκλεκτούς	1	so as to lead astray, if possible, even the elect
2339	MAT	24	26	fmx1	figs-quotations	ἐὰν…εἴπωσιν ὑμῖν, ἰδοὺ, ἐν τῇ ἐρήμῳ ἐστίν, μὴ	1	if they say to you, 'Look, he is in the wilderness,' do not
2340	MAT	24	26	zxg2	figs-quotations	ἰδοὺ, ἐν τοῖς ταμείοις	1	Or, 'See, he is in the inner rooms,'
2341	MAT	24	26	n2pt		ἐν τοῖς ταμείοις	1	in the inner rooms	અંગત ઓરડામાં અથવા “ગુપ્ત સ્થાનમાં”
2342	MAT	24	27	j1w1	figs-simile	ὥσπερ…ἡ ἀστραπὴ ἐξέρχεται…οὕτως ἔσται ἡ παρουσία	1	as the lightning shines out ... so will be the coming	આનો અર્થ એ થાય કે માણસનો દીકરો ખૂબ ઝડપથી આવશે અને તે નિહાળવાનું સરળ બનશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
2343	MAT	24	27	za8b	figs-123person	τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ પોતાના વિશે ત્રીજા પુરુષમાં કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
2344	MAT	24	28	mu35	writing-proverbs	ὅπου ἐὰν ᾖ τὸ πτῶμα, ἐκεῖ συναχθήσονται οἱ ἀετοί	1	Wherever a dead animal is, there the vultures will gather	આ કદાચ એક કહેવત છે કે ઈસુના સમયના લોકો સમજી ગયા. શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) જ્યારે માણસનો દીકરો આવશે, ત્યારે દરેક વ્યક્તિ જાણશે અને જોશે કે તે આવ્યો છે, અથવા 2) જ્યાં આત્મિક રીતે મૃત્યુ પામેલા લોકો છે ત્યાં જુઠા પ્રબોધકો પણ હશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-proverbs]])
2345	MAT	24	28	ivl8		οἱ ἀετοί	1	the vultures	ગીધો આવીને તેઓના મુડદા ખાશે
2346	MAT	24	29	zmm6		εὐθέως…μετὰ τὴν θλῖψιν τῶν ἡμερῶν ἐκείνων, ὁ ἥλιος	1	immediately after the tribulation of those days the sun	તે દહાડાઓની વીપત્તી પછી સુરજ અંધકારરૂપ થઈ જશે
2347	MAT	24	29	l15m		τὴν θλῖψιν τῶν ἡμερῶν ἐκείνων	1	the tribulation of those days	દુ:ખના સમયો
2348	MAT	24	29	zuk4	figs-activepassive	ὁ ἥλιος σκοτισθήσεται	1	the sun will be darkened
2349	MAT	24	29	w1bi	figs-activepassive	αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σαλευθήσονται	1	the powers of the heavens will be shaken
2350	MAT	24	30	yc2x	figs-123person	τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ પોતાના વિશે ત્રીજા પુરુષમાં વાત કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
2351	MAT	24	30	tld8	figs-metonymy	πᾶσαι αἱ φυλαὶ	1	all the tribes
2352	MAT	24	31	fl54		ἀποστελεῖ τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ μετὰ σάλπιγγος μεγάλης	1	He will send his angels with a great sound of a trumpet
2353	MAT	24	31	rlb4	figs-123person	ἀποστελεῖ…αὐτοῦ	1	He will send ... his	ઈસુ પોતાના વિશે ત્રીજા પુરુષમાં વાત કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
2354	MAT	24	31	wi28		ἐπισυνάξουσιν	1	they will gather together	તેમના દૂતો એકઠા કરશે
2355	MAT	24	31	iq8c		τοὺς ἐκλεκτοὺς αὐτοῦ	1	his elect	આ એ લોકો છે જેઓને માણસના દીકરાએ પસંદ કર્યા છે
2356	MAT	24	31	ibw7	figs-parallelism	ἐκ τῶν τεσσάρων ἀνέμων, ἀπ’ ἄκρων οὐρανῶν ἕως ἄκρων αὐτῶν	1	from the four winds, from one end of the sky to the other end of it
2357	MAT	24	33	cu5a	figs-123person	ἐγγύς ἐστιν	1	he is near	ઈસુ પોતાના વિશે ત્રીજા પુરુષમાં વાત કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “મારો આવવાનો સમય પાસે છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
2358	MAT	24	33	cfz8	figs-metaphor	ἐπὶ θύραις	1	at the very gates	દરવાજા પાસે જ છું. રાજા અથવા મુખ્ય અધિકારીનું દરવાજા પાસે આવવું અથવા દિવાલવાળા શહેરના દરવાજાઓ પાસે આવવાની આ કાલ્પનિક છબીનો ઉપયોગ ઈસુ કરે છે. તે એક રૂપક છે જેનો અર્થ એ થયો કે ઈસુના આવવાનો સમય પાસે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2359	MAT	24	34	j8np		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
2360	MAT	24	34	gld5	figs-euphemism	οὐ μὴ παρέλθῃ ἡ γενεὰ αὕτη	1	this generation will certainly not pass away
2361	MAT	24	34	y73t		ἡ γενεὰ αὕτη	1	this generation
2362	MAT	24	34	fb4k		ἕως ἂν πάντα ταῦτα γένηται	1	until all of these things will have happened	જ્યાં સુધી ઈશ્વર આ બાબતોને પૂર્ણ કરે
2363	MAT	24	34	r6sk		παρέλθῃ	1	will ... pass away	અદ્રશ્ય અથવા “દિવસો પુરા નહીં થાય ત્યાં સુધી”
2364	MAT	24	35	i8vv	figs-synecdoche	ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσεται	1	Heaven and the earth will pass away
2365	MAT	24	35	e6bf	figs-metonymy	οἱ…λόγοι μου οὐ μὴ παρέλθωσιν	1	my words will never pass away
2366	MAT	24	36	q4pj	figs-metonymy	τῆς ἡμέρας ἐκείνης καὶ ὥρας	1	that day and hour
2367	MAT	24	36	wq5r		οὐδὲ ὁ Υἱός	1	nor the Son	દીકરો પણ જાણતો નથી
2368	MAT	24	36	p5vu	guidelines-sonofgodprinciples	Υἱός	1	Son	ઈશ્વરનો પુત્ર, શીર્ષક ઈસુ માટે મહત્વનું છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
2369	MAT	24	36	f4s2	guidelines-sonofgodprinciples	Πατὴρ	1	Father	ઈશ્વરને માટે આ શીર્ષક મહત્વનું છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
2370	MAT	24	37	hf51		ὥσπερ γὰρ αἱ ἡμέραι τοῦ Νῶε, οὕτως ἔσται ἡ παρουσία τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	For as the days of Noah were, so will be the coming of the Son of Man	જે સમયે માણસનો દીકરો આવશે ત્યારે નૂહના સમયમાં જે થયું હતું તેવું થશે.
2371	MAT	24	37	cpn8	figs-123person	τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ પોતાના વિશે ત્રીજા પુરુષમાં વાત કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
2372	MAT	24	39	ffa6		καὶ οὐκ ἔγνωσαν	1	and they knew nothing
2373	MAT	24	39	ah5v		ἦρεν ἅπαντας; οὕτως ἔσται καὶ ἡ παρουσία τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	took them all away—so will be the coming of the Son of Man
2374	MAT	24	40	ksk6			0	Connecting Statement:	ઈસુએ તેમના શિષ્યોને તેમના પાછા આવવા વિશે અને તૈયાર રહેવા કહે છે.
2375	MAT	24	40	hth3		τότε	1	Then	આ ત્યારે થશે જ્યારે માણસનો દીકરો આવશે.
2376	MAT	24	40	gt4l	figs-activepassive	εἷς παραλαμβάνεται, καὶ εἷς ἀφίεται	1	one will be taken, and one will be left	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) માણસનો દીકરો એકને આકાશમાં લઈ જશે અને બીજાને શિક્ષા ભોગવવા માટે પૃથ્વી પર રહેવા દેશે અથવા 2) દૂતો શિક્ષા માટે એકને દૂર કરશે અને બીજાને આશીર્વાદ માટે છોડી દેશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
2377	MAT	24	42	j83i		οὖν	1	Therefore	કારણ કે મેં જે કહ્યું છે તે સત્ય છે
2378	MAT	24	42	s6ir		γρηγορεῖτε	1	be on your guard	તે પર ધ્યાન આપો
2379	MAT	24	43	ak6a	figs-parables	ὅτι εἰ ᾔδει ὁ οἰκοδεσπότης,…διορυχθῆναι τὴν οἰκίαν αὐτοῦ	1	that if the master of the house ... his house to be broken into	ઈસુ તેમના શિષ્યોને, જયારે તેઓ(ઈસુ) પાછા આવશે તે માટે તૈયાર રહેવાનું સમજાવવા માટે એક ઘરધણી અને ચાકરનું દ્રષ્ટાંત કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
2380	MAT	24	43	ki5s	figs-metaphor	ὁ κλέπτης	1	the thief	તમે ધારતા નથી તે ઘડીએ માણસનો દીકરો આવશે, જેમ ચોર આવે છે તેમ તેનું આવવું થશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2381	MAT	24	43	zs23		ἐγρηγόρησεν ἂν	1	he would have been on guard	તે તેના ઘરમાં ચોરી થવા ન દેત.
2382	MAT	24	43	lg7i	figs-activepassive	οὐκ ἂν εἴασεν διορυχθῆναι τὴν οἰκίαν αὐτοῦ	1	would not have allowed his house to be broken into
2383	MAT	24	44	gd17	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ પોતાના વિશે ત્રીજા પુરુષમાં વાત કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
2384	MAT	24	45	jua3			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યોને, જયારે તેઓ(ઈસુ) પાછા આવશે તે માટે તૈયાર રહેવાનું સમજાવવા માટે એક ઘરધણી અને ચાકરનું દ્રષ્ટાંત કહેવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: @)
2385	MAT	24	45	f92d	figs-rquestion	τίς ἄρα ἐστὶν ὁ πιστὸς δοῦλος καὶ φρόνιμος, ὃν…ἐν καιρῷ?	1	So who is the faithful and wise servant whom ... at the right time?
2386	MAT	24	45	lf8d		τοῦ δοῦναι αὐτοῖς τὴν τροφὴν	1	to give them their food	તેના માલિકના ઘરમાંના લોકોને ભોજન આપવા
2387	MAT	24	47	lin7		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
2388	MAT	24	48	ek9x	writing-proverbs		0	Connecting Statement:	જયારે તેઓ(ઈસુ) પાછા આવશે ત્યારે તેમના શિષ્યોએ તૈયાર રહેવું તેમ સમજાવવા ઈસુએ જે દ્રષ્ટાંત, ઘરધણી અને ચાકરનું, શરુ કર્યું હતું તેનું તેઓ(ઈસુ) સમાપન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-proverbs]])
2389	MAT	24	48	f9ft	figs-metonymy	εἴπῃ…ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ	1	says in his heart	અહીં “હૃદય” એ મન નો ઉલ્લેખ કરે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તેના મનમાં વિચારે છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
2390	MAT	24	48	per6	figs-activepassive	χρονίζει μου ὁ κύριος	1	My master has been delayed
2391	MAT	24	50	bz5k	figs-parallelism	ἐν ἡμέρᾳ ᾗ οὐ προσδοκᾷ, καὶ ἐν ὥρᾳ ᾗ οὐ γινώσκει	1	on a day that the servant does not expect and at an hour that he does not know	આ બંને નિવેદનો એક જ બાબત રજુ કરે છે. તેઓ જણાવે છે કે જ્યારે નોકરે અપેક્ષા રાખી નહીં હોય તેવે સમયે તેનો માલિક આવશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parallelism]])
2392	MAT	24	51	jj2z	figs-idiom	διχοτομήσει αὐτὸν	1	He will cut him in pieces	આ એક રૂઢીપ્રયોગ છે જેનો અર્થ છે કે વ્યક્તિ ભયંકર પીડા ભોગવશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
2393	MAT	24	51	pm18		τὸ μέρος αὐτοῦ μετὰ τῶν ὑποκριτῶν θήσει	1	assign his place with the hypocrites	તેને એ ઢોંગીઓની સાથે નાખી દો અથવા “જ્યાં દંભીઓને નાખવામાં આવ્યા છે ત્યાં તેઓને નાખો.”
2394	MAT	24	51	rwd5	translate-symaction	ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων	1	there will be weeping and grinding of teeth
2395	MAT	25	intro	qe8a			0		માથ્થી 25 સામાન્ય નોંધો માળખું અને બંધારણ આ અધ્યાયમાં અગાઉના અધ્યાયનું શિક્ષણ ચાલુ છે. આ અધ્યાયમાંના વિશિષ્ટ ખ્યાલો દસ કુમારિકાઓનું દ્રષ્ટાંત તેમના અનુયાયીઓ તેમના પાછા આવવાના સમયે તૈયાર રહે તે માટે ઈસુ દસ કુમારિકાઓનું દ્રષ્ટાંત (માથ્થી 25: 1-13)માં કહે છે. તેમના સાંભળનારાઓ યહૂદી લગ્ન રિવાજોને જાણતા હતા તેથી તેઓ આ દ્રષ્ટાંતને સમજી શક્યા. જ્યારે યહૂદીઓ લગ્ન નક્કી કરે ત્યારે, તેઓ લગ્નની યોજના કરશે લગ્ન અઠવાડિયા કે મહિનાઓ પછી આયોજિત થશે. યોગ્ય સમયે, યુવા પુરુષ તેની કન્યાના ઘરે જશે, જ્યાં તેણી તેની રાહ જોતી હશે. લગ્ન સમારંભ યોજાશે, અને પછી વર તેની કન્યા સાથે પોતાના ઘરે જશે, જ્યાં મિજબાની હશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-apocalypticwriting]])
2396	MAT	25	1	em28	figs-parables		0	Connecting Statement:	તેમના બીજા આગમન વિશે તેમના શિષ્યોએ તૈયાર રહેવું જ જોઈએ તે સચિત્ર રીતે દર્શાવવા બુદ્ધિમાન અને મૂર્ખ કુમારિકાઓ વિશેનું દ્રષ્ટાંત ઈસુ કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
2397	MAT	25	1	pg5i	figs-metonymy	ὁμοιωθήσεται ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν	1	the kingdom of heaven will be like
2398	MAT	25	1	uhj1		λαμπάδας	1	lamps	આ કદાચ 1) દીવાઓ અથવા 2) લાકડીના અંતે આજુબાજુ કાપડ મૂકીને કાપડને તેલથી ભીના કરીને બનાવેલ મશાલો, હોઈ શકે છે.
2399	MAT	25	2	c8nf		πέντε…ἐξ αὐτῶν	1	Five of them	પાંચ કુમારિકાઓ
2400	MAT	25	3	b37a		οὐκ ἔλαβον μεθ’ ἑαυτῶν ἔλαιον	1	did not take any oil with them	તેમની પાસે જ તેમની મશાલોમાં તેલ હતું
2401	MAT	25	5	r458		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીં ઈસુ નવી વાત કહેવાનું શરૂ કરે છે.
2402	MAT	25	5	pvh4	figs-activepassive	χρονίζοντος…τοῦ νυμφίου	1	while the bridegroom was delayed
2403	MAT	25	5	qf4b		ἐνύσταξαν πᾶσαι	1	they all got sleepy	સર્વ દશ કુમારિકાઓને ઊંઘ આવી ગઈ
2404	MAT	25	6	ufp2		κραυγὴ γέγονεν	1	there was a cry	કોઈએ પોકાર કર્યો
2405	MAT	25	7	a3mz	figs-parables		0	Connecting Statement:	ઈસુ દ્રષ્ટાંત કહેવાનું જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
2406	MAT	25	7	ni6u		ἐκόσμησαν τὰς λαμπάδας ἑαυτῶν	1	trimmed their lamps	તેઓએ પોતાની મશાલોઓ તૈયાર કરી કે મશાલો સારી રીતે અજવાળું આપે
2407	MAT	25	8	tsh4	figs-nominaladj	αἱ…μωραὶ ταῖς φρονίμοις εἶπον	1	The foolish said to the wise
2408	MAT	25	8	i1r7	figs-idiom	αἱ λαμπάδες ἡμῶν σβέννυνται	1	our lamps are going out	આ રૂઢીપ્રયોગ છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “અમારી મશાલો હોલવાઈ જઈ રહી છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
2409	MAT	25	10	q6q9	figs-parables		0	Connecting Statement:	દસ કુમારિકાઓના દ્રષ્ટાંતનું સમાપન ઈસુ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
2410	MAT	25	10	rfh6		ἀπερχομένων δὲ αὐτῶν	1	While they went away	પાંચ મુર્ખ કુમારિકાઓ બહાર નીકળી
2411	MAT	25	10	jej8	figs-ellipsis	ἀγοράσαι	1	to buy	સમજાયેલ માહિતીને સ્પષ્ટ કરી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “વધુ તેલ ખરીદવાને” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
2412	MAT	25	10	t229		αἱ ἕτοιμοι	1	those who were ready	આ એ કુમારિકાઓ છે જેઓની પાસે વધારાનું તેલ હતું.
2413	MAT	25	10	g29i	figs-activepassive	ἐκλείσθη ἡ θύρα	1	the door was shut	આને સક્રિય રૂપમાં દર્શાવી શકાય. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “ચાકરોએ દરવાજો બંધ કરી દીધો” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
2414	MAT	25	11	e5pz	figs-explicit	ἄνοιξον ἡμῖν	1	open for us
2415	MAT	25	12	z5u1		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે શું કહેવાના છે તે રજુ કરે છે.
2416	MAT	25	12	h4a8		οὐκ οἶδα ὑμᾶς	1	I do not know you	તમે કોણ છો તે હું જાણતો નથી. આહિયા દ્રષ્ટાંતનો અંત છે.
2417	MAT	25	13	hn7w	figs-metonymy	οὐκ οἴδατε τὴν ἡμέραν, οὐδὲ τὴν ὥραν	1	you do not know the day or the hour
2418	MAT	25	14	cn21	figs-parables		0	Connecting Statement:	તેમની ગેરહાજરીમાં તેમના શિષ્યોએ વિશ્વાસુ રહી તેમના આગમન માટે તૈયાર રહેવું જોઈએ તે બાબતને સચિત્ર સમજાવવા માટે, વિશ્વાસુ અને અવિશ્વાસુ ચાકરોનું દ્રષ્ટાંત ઈસુ કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]])
2419	MAT	25	14	zqi2		ὥσπερ	1	it is like
2420	MAT	25	14	wv71		ἀποδημῶν	1	going on a journey	જવાને તૈયાર અથવા “જલ્દી જવાને તૈયાર”
2421	MAT	25	14	vhw1		παρέδωκεν αὐτοῖς τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ	1	gave them his wealth	તેને સઘળો કારભાર ઠરાવો.
2422	MAT	25	14	fmb3		τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ	1	his wealth	તેની સર્વ સંપતિનો
2423	MAT	25	15	i81u	translate-bmoney	πέντε τάλαντα	1	five talents
2424	MAT	25	15	vyj2	figs-ellipsis	ᾧ δὲ δύο…ἕν	1	to another he gave two ... he gave one talent
2425	MAT	25	15	d87u	figs-explicit	κατὰ τὴν ἰδίαν δύναμιν	1	according to his own ability
2426	MAT	25	16	qkr2		ἐκέρδησεν ἄλλα πέντε τάλαντα	1	made another five talents	જેને પાંચ તાલંત મળ્યા હતા તે વેપાર કરીને બીજા પાંચ કમાયો
2427	MAT	25	17	m2l8	figs-parables		0	Connecting Statement:	ચાકરો અને તાલંતો વિશેનું દ્રષ્ટાંત કહેવાનું ઈસુ જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/translate-bmoney]])
2428	MAT	25	17	u4vs		ἐκέρδησεν ἄλλα δύο	1	gained another two	બીજા બે તાલંત કમાયો
2429	MAT	25	19	ik5q	figs-parables		0	Connecting Statement:	ચાકરો અને તાલંતો વિશેનું દ્રષ્ટાંત કહેવાનું ઈસુ જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/translate-bmoney]])
2430	MAT	25	19	vc9p		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીંયા ઈસુ સુવાર્તાના નવા ભાગને કહેવાનું શરૂ કરે છે.
2431	MAT	25	20	adz4		πέντε τάλαντα ἐκέρδησα	1	I have made five talents more	હું બીજા પાંચ કમાયો છું
2432	MAT	25	20	ttf7	translate-bmoney	τάλαντα	1	talents
2433	MAT	25	21	l5mg		εὖ	1	Well done
2434	MAT	25	21	d2s9	figs-idiom	εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου	1	Enter into the joy of your master
2435	MAT	25	22	yhi1	figs-parables		0	Connecting Statement:	ચાકરો અને તાલંતો વિશેનું દ્રષ્ટાંત કહેવાનું ઈસુ જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/translate-bmoney]])
2436	MAT	25	22	n2xc		δύο τάλαντα ἐκέρδησα	1	I have made two more talents	હું બીજા બે તાલંત કમાયો છું
2437	MAT	25	23	hsb6		εὖ	1	Well done
2438	MAT	25	23	plv7	figs-idiom	εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου	1	Enter into the joy of your master
2439	MAT	25	24	ial6	figs-parables		0	Connecting Statement:	ચાકરો અને તાલંતો વિશેનું દ્રષ્ટાંત કહેવાનું ઈસુ જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/translate-bmoney]])
2440	MAT	25	24	m8an	figs-parallelism	θερίζων ὅπου οὐκ ἔσπειρας, καὶ συνάγων ὅθεν οὐ διεσκόρπισας	1	You reap where you did not sow, and you harvest where you did not scatter
2441	MAT	25	24	au9f		διεσκόρπισας	1	scatter	વેરાયેલા દાણા. મુઠ્ઠીભર દાણાઓને હળવાશથી જમીન પર વેરવા કે ફેંકવા તેમ, આ વાવણીનો ઉલ્લેખ કરે છે.
2442	MAT	25	25	wl5c		ἴδε, ἔχεις τὸ σόν	1	See, you have here what belongs to you	જો, જે તારું હતું તે આ છે.
2443	MAT	25	26	hj83	figs-parables		0	Connecting Statement:	ચાકરો અને તાલંતો વિશેનું દ્રષ્ટાંત કહેવાનું ઈસુ જારી રાખે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]] અને @)
2444	MAT	25	26	l3jz		πονηρὲ δοῦλε καὶ ὀκνηρέ! ᾔδεις	1	You wicked and lazy servant, you knew	તું ભૂંડો તથા આળસુ ચાકર છે જે કામ કરવાની ઇચ્છા ધરાવતો નથી. તું જાણતો હતો કે
2445	MAT	25	26	he3h	figs-parallelism	θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα, καὶ συνάγω ὅθεν οὐ διεσκόρπισα	1	I reap where I have not sowed and harvest where I have not scattered
2446	MAT	25	27	rhg9	figs-ellipsis	ἐκομισάμην ἂν τὸ ἐμὸν	1	would have received back my money	સમજાયેલ માહિતીને સ્પસ્ટ રીતે રજૂ કરવી. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “મારું નાણું મને પાછું મળત” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
2447	MAT	25	27	n7jd		τόκῳ	1	interest	શાહુકારો તરફથી, જેઓએ માલિકના નાણાંનો ઉપયોગ થોડા સમય માટે કર્યો હોત.
2448	MAT	25	28	qm6x	figs-parables		0	Connecting Statement:	ચાકરો અને તાલંતોના દ્રષ્ટાંતનું સમાપન ઈસુ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-parables]] અને [[rc://gu/ta/man/translate/translate-bmoney]])
2449	MAT	25	28	paw8		ἄρατε οὖν…τὸ τάλαντον	1	take away the talent	માલિક બીજા ચાકરો સાથે વાત કરે છે.
2450	MAT	25	28	b1ge	translate-bmoney	τὸ τάλαντον	1	the talent
2451	MAT	25	29	e5py	figs-explicit	τῷ…ἔχοντι	1	to everyone who possesses
2452	MAT	25	29	r7lv		καὶ περισσευθήσεται	1	even more abundantly	તે કરતા પણ વધારે
2453	MAT	25	29	pcr5	figs-explicit	τοῦ δὲ μὴ ἔχοντος	1	from anyone who does not possess anything
2454	MAT	25	29	mdc1	figs-activepassive	ἀρθήσεται	1	will be taken away
2455	MAT	25	30	c2vb	figs-metonymy	τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον	1	the outer darkness
2456	MAT	25	30	zy3k	translate-symaction	ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων	1	weeping and grinding of teeth
2457	MAT	25	31	qtg6			0	Connecting Statement:	ઈસુ પોતાના શિષ્યોને કહે છે કે જ્યારે અંતનો સમય આવે છે ત્યારે તેઓ(ઈસુ) લોકોનો ન્યાય કેવી રીતે કરશે.
2458	MAT	25	31	e7um	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ ત્રીજા વ્યક્તિના રૂપમાં પોતાના વિશે વાત કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
2459	MAT	25	32	f2w9	figs-activepassive	καὶ συναχθήσονται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη	1	Before him will be gathered all the nations
2460	MAT	25	32	kd14		ἔμπροσθεν αὐτοῦ	1	Before him	તેમની સમક્ષ/ઈસુની સમક્ષ
2461	MAT	25	32	ndf5	figs-metonymy	πάντα τὰ ἔθνη	1	all the nations
2462	MAT	25	32	nk18	figs-simile	ὥσπερ ὁ ποιμὴν ἀφορίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ τῶν ἐρίφων	1	as a shepherd separates the sheep from the goats	ઈસુ સમાનતાનો ઉપયોગ કરી વર્ણન કરે છે કે તેઓ(ઈસુ) કેવી રીતે લોકોને જુદા પાડશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-simile]])
2463	MAT	25	33	pbq9	figs-metaphor	καὶ στήσει τὰ μὲν πρόβατα ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ, τὰ δὲ ἐρίφια ἐξ εὐωνύμων	1	He will place the sheep on his right hand, but the goats on his left	આ એક રૂપક છે જેનો અર્થ છે માણસનો પુત્ર સર્વ લોકોને અલગ કરશે. તેઓ(ઈસુ) ન્યાયી લોકોને તેમની જમણી બાજુ પર મૂકશે, અને તેઓ(ઈસુ) પાપીઓને તેમની ડાબી તરફ મુકશે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2464	MAT	25	34	t8pp	figs-123person	ὁ Βασιλεὺς…δεξιῶν αὐτοῦ	1	the King ... his right hand
2465	MAT	25	34	ze81	figs-activepassive	δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ Πατρός μου	1	Come, you who have been blessed by my Father
2466	MAT	25	34	h2k9	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός μου	1	my Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર અને ઈસુ વચ્ચેના સંબંધને રજુ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
2467	MAT	25	34	b57r	figs-activepassive	κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν	1	inherit the kingdom prepared for you
2468	MAT	25	34	yj1p	figs-metonymy	κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν	1	inherit the kingdom prepared for you
2469	MAT	25	34	cdi8		ἀπὸ καταβολῆς κόσμου	1	from the foundation of the world	જગતના મંડાણ અગાઉ
2470	MAT	25	37	yh3p	figs-nominaladj	οἱ δίκαιοι	1	the righteous
2471	MAT	25	37	cs5d	figs-ellipsis	ἢ διψῶντα	1	Or thirsty
2472	MAT	25	38	h52x	figs-ellipsis	ἢ γυμνὸν	1	Or naked
2473	MAT	25	40	m6mi	figs-123person	ὁ Βασιλεὺς	1	the King	માણસના દીકરા માટે આ એક બીજું શીર્ષક છે. ઈસુ ત્રીજા વ્યક્તિના રૂપમાં પોતાના વિશે વાત કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
2474	MAT	25	40	i2aq		ἐρεῖ αὐτοῖς	1	say to them	તેમની જમણી તરફ બેઠેલાઓને કહેશે
2475	MAT	25	40	mhe2		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે જે કહેવાના છે તે પર આ ભાર મૂકે છે.
2476	MAT	25	40	acs3		ἑνὶ…τῶν ἐλαχίστων	1	one of the least	નાનાંઓમાંના એકને/ઓછા મહત્વપૂર્ણઓમાંના એકને
2477	MAT	25	40	nh4y	figs-gendernotations	τούτων τῶν ἀδελφῶν μου	1	these brothers of mine
2478	MAT	25	40	k4hb		ἐμοὶ ἐποιήσατε	1	you did it for me	તે મને કર્યા બરાબર છે તેમ હું માનીશ
2479	MAT	25	41	z1nh	figs-123person	τότε ἐρεῖ	1	Then he will say	પછી રાજા કહેશે. ઈસુ ત્રીજા વ્યક્તિના રૂપમાં પોતાના વિશે વાત કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
2480	MAT	25	41	pr8n		κατηραμένοι	1	you cursed	તમે કે જેઓને ઈશ્વરે શાપિત કર્યા છે
2481	MAT	25	41	hqf5	figs-activepassive	τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον, τὸ ἡτοιμασμένον	1	the eternal fire that has been prepared
2482	MAT	25	41	g51u		τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ	1	his angels	તેના સહાયકારીઓ
2483	MAT	25	43	g6ec	figs-ellipsis	γυμνὸς καὶ οὐ περιεβάλετέ με	1	naked, but you did not clothe me
2484	MAT	25	43	tq4x	figs-ellipsis	ἀσθενὴς καὶ ἐν φυλακῇ	1	sick and in prison
2485	MAT	25	44	f3dc			0	General Information:	[માથ્થી 23: 1] (../23/01.md) માં શરૂ થયેલ વૃતાંતનું અહીં સમાપન છે, જ્યાં ઈસુ ઉદ્ધાર અને આખરી ન્યાયકાળ વિશે શિક્ષણ આપે છે.
2486	MAT	25	44	zyc5			0	Connecting Statement:	અંતના સમયે ઈસુ જ્યારે પાછા આવશે ત્યારે તેઓ(ઈસુ) કેવી રીતે લોકોનો ન્યાય કરશે તે વિશે પોતાના શિષ્યોને કહેવાનું ઈસુ પૂર્ણ કરે છે.
2487	MAT	25	44	hiy6		ἀποκριθήσονται καὶ αὐτοὶ	1	they will also answer	તેમની ડાબી તરફના લોકો પણ ઉત્તર દેશે
2488	MAT	25	45	nm2e		ἑνὶ τούτων τῶν ἐλαχίστων	1	for one of the least of these	મારા નાનાંઓમાંના એકને તમે કર્યું એટલે તે મને કર્યા બરાબર છે
2489	MAT	25	45	whu5		οὐδὲ ἐμοὶ ἐποιήσατε.	1	you did not do for me
2490	MAT	25	46	m6me		καὶ ἀπελεύσονται οὗτοι εἰς κόλασιν αἰώνιον	1	These will go away into eternal punishment	રાજા તેઓને એવા સ્થળે મોકલશે જ્યાં તેઓને શિક્ષા થશે અને તે શિક્ષાનો અંત ક્યારેય આવશે નહીં
2491	MAT	25	46	nj72	figs-ellipsis	οἱ δὲ δίκαιοι εἰς ζωὴν	1	but the righteous into eternal life
2492	MAT	25	46	kq5b	figs-nominaladj	οἱ…δίκαιοι	1	the righteous
2493	MAT	26	intro	mtq8			0
2494	MAT	26	1	t5mz			0	General Information:	અહીં સુવાર્તાના નવા ભાગની શરૂઆત થાય છે, જે ઈસુના વધસ્તંભ, મૃત્યુ અને પુનરુત્થાન વિશે જણાવે છે. ઈસુ તેમના શિષ્યોને કહે છે કે ઈસુ કેવી રીતે દુઃખ સહેશે અને મૃત્યુ પામશે.
2495	MAT	26	1	i35c		καὶ ἐγένετο ὅτε	1	It came about that when
2496	MAT	26	1	xiv4		πάντας τοὺς λόγους τούτους	1	all these words	આ ઈસુએ માથ્થી 24:3 માં શરૂ કરેલી સર્વ બાબતોનો ઉલ્લેખ કરે છે.
2497	MAT	26	2	g4lh	figs-activepassive	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου παραδίδοται εἰς τὸ σταυρωθῆναι	1	the Son of Man will be delivered up to be crucified
2498	MAT	26	2	r9px	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ પોતાના વિશે ત્રીજા પુરુષના રૂપમાં કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
2499	MAT	26	3	wew3	writing-background		0	Connecting Statement:	યહૂદી આગેવાનોએ ઈસુની ધરપકડ કરવા અને તેમને મારવા માટે જે યુક્તિઓ રચી હતી તેની પૃષ્ઠભૂમિકાની માહિતી આ કલમો આપે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-background]])
2500	MAT	26	3	eps8	figs-activepassive	συνήχθησαν	1	were gathered together
2501	MAT	26	4	hi4x		τὸν Ἰησοῦν δόλῳ	1	Jesus stealthily	ઈસુએ ગુપ્તમાં
2502	MAT	26	5	u4fh	figs-ellipsis	μὴ ἐν τῇ ἑορτῇ	1	Not during the feast
2503	MAT	26	5	s9p7		ἐν τῇ ἑορτῇ	1	the feast	આ વાર્ષિક પાસ્ખા પર્વનો તહેવાર છે.
2504	MAT	26	6	v2up			0	Connecting Statement:	હવે ઈસુના મૃત્યુ પહેલા એક સ્ત્રી અતિ મૂલ્યવાન અત્તર લઈને ઈસુ ઉપર રેડે છે તેનો વૃત્તાંત શરુ થાય છે.
2505	MAT	26	6	zq3j		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીંયા માથ્થી સુવાર્તાના નવા ભાગને કહેવાનું શરૂ કરે છે.
2506	MAT	26	6	hg3s	figs-explicit	Σίμωνος τοῦ λεπροῦ	1	Simon the leper	આ સૂચિત છે કે આ એ માણસ છે જેનો કોઢ ઈસુએ મટાડ્યો હતો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2507	MAT	26	7	ukb9		ἀνακειμένου	1	he was reclining at table	ઈસુ તેમની જગ્યાએ બેઠા હતા. લોકો જયારે જમવા બેઠા હોય ત્યારે તેઓની શારીરિક મુદ્રા માટેના તમારી ભાષાના શબ્દનો ઉપયોગ તમે કરી શકો છો.
2508	MAT	26	7	yxf8		προσῆλθεν αὐτῷ γυνὴ	1	a woman came to him	તે સ્ત્રી ઈસુ પાસે આવી
2509	MAT	26	7	bhs8	translate-unknown	ἀλάβαστρον	1	an alabaster jar	આ એક મૂલ્યવાન અત્તર છે જેનો સંગ્રહ વર્ષો સુધી કરાયોછે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-unknown]])
2510	MAT	26	7	yu67		μύρου	1	ointment	તેલ કે જેની સુંગધ પ્રશંસનીય છે
2511	MAT	26	7	ea5e		κατέχεεν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ	1	she poured it upon his head	સ્ત્રી ઈસુને માન આપવા માટે આ કરે છે.
2512	MAT	26	8	vit4	figs-rquestion	εἰς τί ἡ ἀπώλεια αὕτη?	1	What is the reason for this waste?
2513	MAT	26	9	y83e	figs-activepassive	ἐδύνατο γὰρ τοῦτο πραθῆναι πολλοῦ καὶ δοθῆναι	1	This could have been sold for a large amount and given
2514	MAT	26	9	f76h	figs-nominaladj	πτωχοῖς	1	to the poor
2515	MAT	26	10	pfv1	figs-rquestion	τί κόπους παρέχετε τῇ γυναικί?	1	Why are you causing trouble for this woman?
2516	MAT	26	10	fg3v	figs-you	παρέχετε	1	are you causing	“તમે”ના સર્વ શબ્દો બહુવચન છે જે શિષ્યોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
2517	MAT	26	11	wsp9	figs-nominaladj	τοὺς πτωχοὺς	1	the poor
2518	MAT	26	12	vk5w		τὸ μύρον	1	ointment	આ તેલ છે જેની સુંગધ પ્રશંસનીય છે. જુઓ કે તમે આનો અનુવાદ [માથ્થી 26: 7] (../26/07.md)માં કેવી રીતે કર્યો છે.
2519	MAT	26	13	xs1w		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
2520	MAT	26	13	g45l	figs-activepassive	ὅπου ἐὰν κηρυχθῇ τὸ εὐαγγέλιον τοῦτο	1	wherever this good news is preached
2521	MAT	26	13	s12m	figs-activepassive	λαληθήσεται καὶ ὃ ἐποίησεν αὕτη εἰς μνημόσυνον αὐτῆς	1	what this woman has done will also be spoken of in memory of her
2522	MAT	26	14	i3dy			0	Connecting Statement:	યહૂદી આગેવાનો સાથે ઈસુને મારી નાખવા માટે યહૂદા ઈશ્કારીયોત સહમત થાય છે.
2523	MAT	26	15	es4b		κἀγὼ ὑμῖν παραδώσω αὐτόν	1	if I betray him to you	ઈસુને તમારી પાસે લાવું
2524	MAT	26	15	x7zx		τριάκοντα ἀργύρια	1	thirty pieces of silver	જેમ જૂના કરારની ભવિષ્યવાણીમાં છે તેમ જ આ શબ્દો છે, તેથી આ રૂપને આધુનિક નાણાંમાં બદલવાને બદલે તેનું તે જ રાખો.
2525	MAT	26	15	lyl7	translate-numbers	τριάκοντα ἀργύρια	1	thirty pieces of silver	30 નંગ (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-numbers]])
2526	MAT	26	16	w1e4		ἵνα αὐτὸν παραδῷ	1	to betray him	ઈસુને તેઓને હવાલે કરવા માટે
2527	MAT	26	17	e7wc			0	Connecting Statement:	ઈસુના તેમના શિષ્યો સાથે પાસ્ખા પર્વ ઉજવે છે તે ઘટનાના વૃતાંતની શરુઆત અહીં થાય છે.
2528	MAT	26	17	f3s2		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીં માથ્થી સુવાર્તાના નવા ભાગને કહેવાનું શરૂ કરે છે.
2529	MAT	26	18	hc78	figs-quotesinquotes	ὁ δὲ εἶπεν, ὑπάγετε εἰς τὴν πόλιν πρὸς τὸν δεῖνα καὶ εἴπατε αὐτῷ, ὁ διδάσκαλος λέγει, ὁ καιρός μου ἐγγύς ἐστιν; πρὸς σὲ ποιῶ τὸ Πάσχα μετὰ τῶν μαθητῶν μου.	1
2530	MAT	26	18	r4tg		ὁ καιρός μου	1	My time
2531	MAT	26	18	a4i5	figs-idiom	ἐγγύς ἐστιν	1	is near	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) “સમય પાસે છે” અથવા 2) “સમય આવ્યો છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
2532	MAT	26	18	j9pz		ποιῶ τὸ Πάσχα	1	I will keep the Passover
2533	MAT	26	20	bga4		ἀνέκειτο	1	he reclined to eat	તમારી સંસ્કૃતિમાં લોકો જે રીતે જમવા બેસતા હોય તે સ્થિતિ માટેના શબ્દનો ઉપયોગ કરો.
2534	MAT	26	21	ehx6		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
2535	MAT	26	22	n12r	figs-rquestion	μήτι ἐγώ εἰμι, Κύριε?	1	Surely not I, Lord?
2536	MAT	26	24	n7dw	figs-123person	ὁ μὲν Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	The Son of Man	ઈસુ પોતાના વિશે ત્રીજા પુરુષના રૂપમાં વાત કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
2537	MAT	26	24	x2n9	figs-euphemism	ὑπάγει	1	will go
2538	MAT	26	24	vix3	figs-activepassive	καθὼς γέγραπται περὶ αὐτοῦ	1	just as it is written about him
2539	MAT	26	24	hai5	figs-activepassive	τῷ ἀνθρώπῳ ἐκείνῳ δι’ οὗ ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου παραδίδοται	1	that man by whom the Son of Man is betrayed
2540	MAT	26	25	vpq1	figs-rquestion	μήτι ἐγώ εἰμι, Ῥαββεί?	1	Surely it is not I, Rabbi?
2541	MAT	26	25	y9lk	figs-idiom	σὺ εἶπας	1	You have said it yourself
2542	MAT	26	26	qh16			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના શિષ્યો સાથે પાસ્ખા પર્વ ઉજવે છે ત્યારે પ્રભુ ભોજનની વિધિની સ્થાપના કરે છે.
2543	MAT	26	26	mr5u		λαβὼν…εὐλογήσας ἔκλασεν	1	took ... blessed ... broke	જુઓ કે તમે આ શબ્દોનો અનુવાદ [માથ્થી 14:19] (../14/19.md)માં કેવી રીતે કર્યો.
2544	MAT	26	27	jd53		καὶ λαβὼν	1	He took
2545	MAT	26	27	tn39	figs-metonymy	ποτήριον	1	a cup
2546	MAT	26	27	zb1i		ἔδωκεν αὐτοῖς	1	gave it to them	શિષ્યોને આપ્યું
2547	MAT	26	27	a9me		πίετε ἐξ αὐτοῦ	1	Drink from it	આ પ્યાલામાંથી દ્રાક્ષારસ પીવો
2548	MAT	26	28	l55a		τοῦτο γάρ ἐστιν τὸ αἷμά μου	1	For this is my blood	કેમ કે આ દ્રાક્ષારસ એ મારું રક્ત છે
2549	MAT	26	28	ct81		τὸ αἷμά…τῆς διαθήκης	1	blood of the covenant
2550	MAT	26	28	bms3	figs-activepassive	ἐκχυννόμενον	1	is poured out
2551	MAT	26	29	l556		λέγω…ὑμῖν	1	I say to you	ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
2552	MAT	26	29	h85b	figs-idiom	τοῦ γενήματος τῆς ἀμπέλου	1	the fruit of the vine	આ રૂઢીપ્રયોગ છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “દ્રાક્ષારસ”. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
2553	MAT	26	29	q8zs	figs-metonymy	ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ Πατρός μου	1	in my Father's kingdom
2554	MAT	26	29	m9vq	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός μου	1	my Father's	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર પિતા અને ઈસુના સબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
2555	MAT	26	30	nzy2			0	General Information:	31 મી કલમમાં, ઈસુ ઝખાર્યા પ્રબોધકનો ઉલ્લેખ કરી દર્શાવે છે કે ભવિષ્યવાણીની પરિપૂર્ણતાના સંદર્ભમાં તેમના સર્વ શિષ્યો તેમને છોડી દેશે.
2556	MAT	26	30	nkw2			0	Connecting Statement:	ઈસુ અને તેમના શિષ્યો જ્યારે જૈતુન પર્વત તરફ જાય છે ત્યારે પણ ઈસુ તેઓને શિક્ષણ આપવાનું જારી રાખે છે.
2557	MAT	26	30	ed5k		καὶ ὑμνήσαντες	1	When they had sung a hymn	ઈશ્વરની સ્તુતિનું એક ગીત
2558	MAT	26	31	v8yl		σκανδαλισθήσεσθε	1	will fall away	મને ત્યજી દેશો
2559	MAT	26	31	iap6	figs-activepassive	γέγραπται γάρ	1	for it is written
2560	MAT	26	31	u1t5	figs-explicit	πατάξω	1	I will strike	અહીં “હું” ઈશ્વરનો ઉલ્લેખ કરે છે. તે સૂચિત છે કે ઈશ્વર લોકોને કારણ બનાવશે અથવા લોકોને સમંતિ આપશે કે તેઓ ઈસુને નુકસાન પહોંચાડી તેમને મારી નાંખે.(જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2561	MAT	26	31	mc1e	figs-metaphor	τὸν ποιμένα…τὰ πρόβατα τῆς ποίμνης	1	the shepherd ... the sheep of the flock	આ રૂપકો છે જે ઈસુ અને શિષ્યોનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2562	MAT	26	31	rvk1	figs-activepassive	διασκορπισθήσονται τὰ πρόβατα τῆς ποίμνης	1	the sheep of the flock will be scattered
2563	MAT	26	32	pj2u	figs-activepassive	μετὰ…τὸ ἐγερθῆναί με	1	after I am raised up
2564	MAT	26	33	m2un		σκανδαλισθήσονται	1	fall away	જુઓ કે તમે [માથ્થી 26:31] (../26/31md)માં આનો અનુવાદ કેવો કર્યો છે.
2565	MAT	26	34	sf9x		ἀμὴν, λέγω σοι	1	Truly I say to you	હું તમને સત્ય કહું છું. ઈસુ હવે પછી જે કહેવાના છે તેના પર આ ભાર મૂકે છે.
2566	MAT	26	34	ui4y	figs-metonymy	πρὶν ἀλέκτορα φωνῆσαι	1	before the rooster crows
2567	MAT	26	34	lx5i		ἀλέκτορα	1	rooster	નર મરઘો, જે પક્ષી સૂર્યોદય સમયે ઊંચા અવાજે પોકારે છે
2568	MAT	26	34	h66w		φωνῆσαι	1	crows	અગ્રેજીનો આ એક સામાન્ય શબ્દ છે જે દર્શાવે છે કે પોતાનો અવાજ ઉંચો કરવા માટે મરઘો શું કરે છે.
2569	MAT	26	34	b2rh		τρὶς ἀπαρνήσῃ με	1	you will deny me three times	મરઘો બોલ્યા અગાઉ તું મારો ત્રણ વાર નકાર કરીશ
2570	MAT	26	36	lm3n			0	Connecting Statement:	ઈસુની ગેથસેમાનેની વાડીમાં પ્રાર્થના કરે છે, તે વૃતાંતની આ શરૂઆત છે
2571	MAT	26	37	ny4m		ἤρξατο λυπεῖσθαι	1	began to become sorrowful	ઈસુ ખૂબ ઉદાસ થયા
2572	MAT	26	38	gf7k	figs-synecdoche	περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου	1	My soul is deeply sorrowful
2573	MAT	26	38	c43t	figs-idiom	ἕως θανάτου	1	even to death	આ રૂઢીપ્રયોગ છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “મારો જીવ મરવા જેવો શોકાતુર થયો છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
2574	MAT	26	39	kcz4	figs-idiom	ἔπεσεν ἐπὶ πρόσωπον αὐτοῦ	1	fell on his face	ઈસુ હેતુપૂર્વક જમીન સુધી મુખ નમાવીને પ્રાર્થના કરતા હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
2575	MAT	26	39	nuv7	guidelines-sonofgodprinciples	Πάτερ μου	1	My Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર પિતા અને ઈસુના સબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
2576	MAT	26	39	f254	figs-metaphor	παρελθέτω ἀπ’ ἐμοῦ τὸ ποτήριον τοῦτο	1	let this cup pass from me
2577	MAT	26	39	i7rr	figs-metonymy	τὸ ποτήριον τοῦτο	1	this cup
2578	MAT	26	39	k5in	figs-ellipsis	πλὴν οὐχ ὡς ἐγὼ θέλω, ἀλλ’ ὡς σύ	1	Yet, not as I will, but as you will
2579	MAT	26	40	ev7s	figs-you	λέγει τῷ Πέτρῳ, οὕτως οὐκ ἰσχύσατε…γρηγορῆσαι	1
2580	MAT	26	40	c11a	figs-rquestion	οὕτως οὐκ ἰσχύσατε μίαν ὥραν γρηγορῆσαι μετ’ ἐμοῦ?	1	So, could you not watch with me for one hour?
2581	MAT	26	41	buv4	figs-abstractnouns	μὴ εἰσέλθητε εἰς πειρασμόν	1	you do not enter into temptation
2582	MAT	26	41	ny5w	figs-metonymy	τὸ μὲν πνεῦμα πρόθυμον, ἡ δὲ σὰρξ ἀσθενής	1	The spirit indeed is willing, but the flesh is weak
2583	MAT	26	42	pz9l		ἀπελθὼν	1	He went away	ઈસુ દૂર ગયા
2584	MAT	26	42	tqp8	translate-ordinal	ἐκ δευτέρου	1	a second time	માથ્થી 26:39માં આનું વર્ણન પ્રથમ વખત થયું છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-ordinal]])
2585	MAT	26	42	ch7t	guidelines-sonofgodprinciples	Πάτερ μου	1	My Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર પિતા અને ઈસુના સબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
2586	MAT	26	42	b6cn	figs-metaphor	εἰ οὐ δύναται τοῦτο παρελθεῖν, ἐὰν μὴ αὐτὸ πίω	1	if this cannot pass away unless I drink it	હું આ પ્યાલો પીઉં તો જ તે પ્યાલો દૂર થાય તેમ એકમાત્ર માર્ગ હોય તો. ઈસુએ જે કામ કરવાનું છે તેના વિશે ઈસુ વાત એ રીતે કરે છે જાણે કે તે એક કડવું પીણું હોય જેને પીવાની આજ્ઞા ઈશ્વરે તેમને આપી છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metaphor]])
2587	MAT	26	42	td6g	figs-metaphor	εἰ…τοῦτο	1	if this
2588	MAT	26	42	i135	figs-metaphor	ἐὰν μὴ αὐτὸ πίω	1	unless I drink it
2589	MAT	26	42	xsk1	figs-activepassive	γενηθήτω τὸ θέλημά σου	1	your will be done
2590	MAT	26	43	lts9	figs-idiom	ἦσαν…αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοὶ βεβαρημένοι	1	their eyes were heavy	આ એક રૂઢીપ્રયોગ છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તેઓ ભર નિદ્રામાં હતા.” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
2591	MAT	26	44	v3i9	translate-ordinal	ἐκ τρίτου	1	a third time	આનું વર્ણન માથ્થી 26:39માં પ્રથમ વખત થયું છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-ordinal]])
2592	MAT	26	45	vvp9	figs-rquestion	καθεύδετε τὸ λοιπὸν καὶ ἀναπαύεσθε?	1	Are you still sleeping and taking your rest?
2593	MAT	26	45	rw3r	figs-idiom	ἤγγικεν ἡ ὥρα	1	the hour is approaching	આ એક રૂઢીપ્રયોગ છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “તે સમય આવી પહોંચ્યો છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-idiom]])
2594	MAT	26	45	g9hi	figs-activepassive	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου παραδίδοται	1	the Son of Man is being betrayed
2595	MAT	26	45	ell4	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ પોતાના વિશે ત્રીજા પુરુષના રૂપમાં વાત કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
2596	MAT	26	45	g9eb	figs-metonymy	παραδίδοται εἰς χεῖρας ἁμαρτωλῶν	1	is being betrayed into the hands of sinners
2597	MAT	26	45	yx8v		ἰδοὺ	1	Look	હું તમને જે કહેવાને જઈ રહ્યો છું તે પર ધ્યાન આપો.
2598	MAT	26	47	hsv7			0	Connecting Statement:	અહીં યહૂદા ઇશ્કારીયોત ઈસુને પરસ્વાધીન કરે છે અને ધાર્મિક આગેવાનોએ તેમની ધરપકડ કરી તેનું વર્ણન છે.
2599	MAT	26	47	rlp9		καὶ ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντος	1	While he was still speaking	ઈસુ હજી વાત કરી રહ્યા છે તે દરમિયાન
2600	MAT	26	47	e26h		ξύλων	1	clubs	યહૂદા અને વડીલો મારવાને માટે લાકડીઓ લઈને આવ્યા
2601	MAT	26	48	qb4y	writing-background	δὲ…κρατήσατε αὐτόν	1	Now ... Seize him	અહીં “હવે” શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીં માથ્થી યહૂદા અને તેણે ઈસુને દગો દેવા માટે નક્કી કરેલ ચિહ્નની પૂર્વભૂમિકા વિશે વાત કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-background]])
2602	MAT	26	48	gw8m	figs-quotations	λέγων, ὃν ἂν φιλήσω, αὐτός ἐστιν; κρατήσατε αὐτόν.	1
2603	MAT	26	48	m23z		ὃν ἂν φιλήσω	1	Whomever I kiss	હું જેને ચુંબન કરું અથવા “જે માણસને હું ચુંબન કરું”
2604	MAT	26	48	nr34		φιλήσω	1	I kiss	રાબ્બીને આ રીતે શુભેછા પાઠવવાની આ એક સન્માનિત રીત છે
2605	MAT	26	49	uig8		προσελθὼν τῷ Ἰησοῦ	1	he came up to Jesus	યહૂદા ઈસુ પાસે આવ્યો
2606	MAT	26	49	cyb7		κατεφίλησεν αὐτόν	1	he kissed him	તેણે ઈસુને ચુંબન કર્યું. સારા મિત્રો એકબીજાના ગાલ પર ચુંબન કરશે, પરંતુ શિષ્ય શિક્ષકને આદર આપવા માટે તેમના હાથ પર ચુંબન કરશે. કોઈપણ જાણતું નથી કે યહૂદાએ ઈસુને ચુંબન કેવી રીતે કર્યુ.
2607	MAT	26	50	w3d6		τότε προσελθόντες	1	Then they came
2608	MAT	26	50	vmd1		ἐπέβαλον τὰς χεῖρας ἐπὶ τὸν Ἰησοῦν, καὶ ἐκράτησαν αὐτόν	1	laid hands on Jesus, and seized him	ઈસુ પર હાથ નાખીને પકડી લીધા
2609	MAT	26	51	vm6s		καὶ ἰδοὺ	1	Behold
2610	MAT	26	52	tj6n	figs-metonymy	οἱ λαβόντες μάχαιραν	1	those who take up the sword
2611	MAT	26	52	w357		μάχαιραν, ἐν μαχαίρῃ ἀπολοῦνται	1	the sword will perish by the sword
2612	MAT	26	53	kgx8	figs-rquestion	ἢ δοκεῖς ὅτι οὐ δύναμαι παρακαλέσαι…ἀγγέλων	1	Or do you think that I could not call upon ... angels?
2613	MAT	26	53	eb7i	figs-you	δοκεῖς	1	do you think
2614	MAT	26	53	g3zq	guidelines-sonofgodprinciples	τὸν Πατέρα μου	1	my Father	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર પિતા અને ઈસુના સબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
2615	MAT	26	53	tfw8	translate-numbers	πλείω δώδεκα λεγιῶνας ἀγγέλων	1	more than twelve legions of angels
2616	MAT	26	54	teq5	figs-rquestion	πῶς οὖν πληρωθῶσιν αἱ Γραφαὶ, ὅτι οὕτως δεῖ γενέσθαι?	1	But how then would the scriptures be fulfilled, that this must happen?
2617	MAT	26	55	yf4p	figs-rquestion	ὡς ἐπὶ λῃστὴν ἐξήλθατε μετὰ μαχαιρῶν καὶ ξύλων συνλαβεῖν με?	1	Have you come out with swords and clubs to seize me, as against a robber?
2618	MAT	26	55	q9vq		ξύλων	1	clubs	લોકોને મારવા માટે લાકડીના જાડા અને લાંબા ટુકડાઓ
2619	MAT	26	55	e8dq	figs-explicit	ἐν τῷ ἱερῷ	1	in the temple	તે સૂચવે છે કે ઈસુ ખરેખર મંદિરમાં ન હતા. તે મંદિરની આસપાસના આંગણામાં હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2620	MAT	26	56	ygn7	figs-activepassive	πληρωθῶσιν αἱ Γραφαὶ τῶν προφητῶν	1	the writings of the prophets might be fulfilled
2621	MAT	26	56	i2jp		ἀφέντες αὐτὸν	1	left him	જો તમારી ભાષામાં કોઈ શબ્દ હોય કે જેનો અર્થ થાય કે, જ્યારે તેઓએ તેમની સાથે રહેવું જોઈતું હતું ત્યારે તેઓએ તેમને છોડી દીધા, તો તે શબ્દનો ઉપયોગ અહીં કરો.
2622	MAT	26	57	f6nj			0	Connecting Statement:	અહીં યહૂદી ધાર્મિક આગેવાનો અને ન્યાયસભાની સમક્ષ ઈસુના પરીક્ષણની ઘટના શરુ થાય છે.
2623	MAT	26	58	jui3		ὁ δὲ Πέτρος ἠκολούθει αὐτῷ	1	But Peter followed him	પિતર ઈસુની પાછળ ગયો
2624	MAT	26	58	isd4		τῆς αὐλῆς τοῦ ἀρχιερέως	1	the courtyard of the high priest	પ્રમુખ યાજકના ઘરની બહાર ખુલ્લી જગ્યાએ
2625	MAT	26	58	v8th		καὶ εἰσελθὼν ἔσω	1	He went inside	પિતર ત્યાં અંદર ગયો
2626	MAT	26	59	i8jw		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીંયા માથ્થી ઘટનાના નવા ભાગને રજુ કરે છે.
2627	MAT	26	59	jwz5		αὐτὸν θανατώσωσιν	1	they might put him to death	અહીં “તેઓ” તે મુખ્ય યાજકો અને સભાનો ઉલ્લેખ કરે છે.
2628	MAT	26	59	u6v9		αὐτὸν θανατώσωσιν	1	they might put him to death	કદાચ તેમને મારી નાખવાનું કારણ મળી શકે
2629	MAT	26	60	m6n5		προσελθόντες δύο	1	two came forward	બે માણસો આવ્યા અથવા “બે શાહેદીઓ આગળ આવ્યા”
2630	MAT	26	61	a8lf	writing-quotations	εἶπον, οὗτος ἔφη, δύναμαι καταλῦσαι…διὰ τριῶν ἡμερῶν οἰκοδομῆσαι.	1	This man said, 'I am able to destroy ... rebuild it in three days.'
2631	MAT	26	61	i5n4		οὗτος ἔφη	1	This man said	આ માણસ, ઈસુએ કહ્યું
2632	MAT	26	61	mbq1		διὰ τριῶν ἡμερῶν	1	in three days
2633	MAT	26	62	v6j9		τί οὗτοί σου καταμαρτυροῦσιν?	1	What is it that they are testifying against you?
2634	MAT	26	63	mm28	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ	1	the Son of God	ઈશ્વરના સ્વભાવ વિશે વર્ણન કરતું આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર પિતા અને ઈસુના સબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
2635	MAT	26	63	lry9		τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος	1	the living God
2636	MAT	26	64	gi6v	figs-idiom	σὺ εἶπας	1	You have said it yourself
2637	MAT	26	64	zu47	figs-you	πλὴν λέγω ὑμῖν, ἀπ’ ἄρτι ὄψεσθε	1	But I tell you, from now on you will see
2638	MAT	26	64	ll8r		ἀπ’ ἄρτι ὄψεσθε τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου	1	from now on you will see the Son of Man
2639	MAT	26	64	b6cb	figs-123person	τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου	1	the Son of Man	ઈસુ ત્રીજા વ્યક્તિના રૂપમાં પોતાના વિશે કહે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-123person]])
2640	MAT	26	64	p5px	figs-metonymy	καθήμενον ἐκ δεξιῶν τῆς δυνάμεως	1	sitting at the right hand of the Power
2641	MAT	26	64	urp9		ἐρχόμενον ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ	1	coming on the clouds of heaven	આકાશમાં મેઘ પર આવતો જોશો
2642	MAT	26	65	srg6	translate-symaction	ὁ ἀρχιερεὺς διέρρηξεν τὰ ἱμάτια αὐτοῦ	1	the high priest tore his clothes	વસ્ત્રો ફાડવા એ ક્રોધ અને ઉદાસીનતાની નિશાની હતી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-symaction]])
2643	MAT	26	65	qq51	figs-explicit	ἐβλασφήμησεν	1	He has spoken blasphemy	મુખ્ય યાજકોએ ઈસુના નિવેદનને દુર્ભાષણ ગણ્યું કારણ કે તેઓએ કદાચ ઈસુના શબ્દોને [માથ્થી 26:64] (../26/64.md) પ્રમાણે ઈશ્વર સમાન દાવો કરનાર તરીકે સમજ્યા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2644	MAT	26	65	t68t	figs-rquestion	τί ἔτι χρείαν ἔχομεν μαρτύρων?	1	Why do we still need witnesses?
2645	MAT	26	65	wh4h	figs-you	νῦν ἠκούσατε	1	now you have heard	અહીં “તમે” શબ્દ બહુવચન છે જે સભાના સભ્યોનો ઉલ્લેખ કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-you]])
2646	MAT	26	67	adc2		τότε ἐνέπτυσαν	1	Then they spit	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) “પછી કેટલાક માણસો” અથવા 2) “પછી સૈનિકો”.
2647	MAT	26	67	g1c2		ἐνέπτυσαν εἰς τὸ πρόσωπον αὐτοῦ	1	they spit in his face	આ અપમાન કરવા માટે કરવામાં આવ્યું હતું.
2648	MAT	26	68	f2bj		προφήτευσον ἡμῖν	1	Prophesy to us
2649	MAT	26	68	b5xe	figs-irony	Χριστέ	1	Christ	જે લોકો ઈસુને મુક્કીઓ મારતા હતા તેઓ ખરેખર માનતા નહોતા કે ઈસુ તે ખ્રિસ્ત છે. તેઓ તેમના ઠઠ્ઠા અને મશ્કરી કરવા માટે તેમને આ રીતે બોલાવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-irony]])
2650	MAT	26	69	bsb3			0	General Information:	આ ઘટનાઓ તે જ સમયે બને છે જ્યારે ધાર્મિક આગેવાનો સમક્ષ ઈસુ પર કાર્યવાહી ચાલી રહી હતી.
2651	MAT	26	69	h5ts			0	Connecting Statement:	જેમ ઈસુએ કહ્યું હતું કે પિતર તેમનો નકાર કરશે, તે જ રીતે પિતર ઈસુનો ત્રણ વખત નકાર કરે છે, તે વૃતાંતની અહીં શરૂઆત થાય છે.
2652	MAT	26	69	y21l		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીંયા માથ્થી સુવાર્તાના નવા ભાગને કહેવાનું શરૂ કરે છે.
2653	MAT	26	70	sp1t		οὐκ οἶδα τί λέγεις	1	I do not know what you are talking about	દાસી જે કહી રહી હતી તેને પિતર સમજતો હતો. તેણે આ શબ્દો દ્વારા તે ઈસુ સાથે હતો તે વાતનો નકાર કર્યો.
2654	MAT	26	71	ief5		ἐξελθόντα δὲ	1	When he went out	જ્યારે પિતર બહાર ગયો.
2655	MAT	26	71	gyw8		τὸν πυλῶνα	1	the gateway	જ્યારે તે પરસાળમાં બહાર ગયો
2656	MAT	26	71	s7c4		λέγει τοῖς ἐκεῖ	1	said to those there	ત્યાં બેઠેલા લોકોને કહ્યું
2657	MAT	26	72	e5xl		καὶ πάλιν ἠρνήσατο μετὰ ὅρκου, ὅτι οὐκ οἶδα τὸν ἄνθρωπον.	1
2658	MAT	26	73	hde3		ἐξ αὐτῶν	1	one of them	તું પણ તેઓમાંનો એક છે
2659	MAT	26	73	w8ww		γὰρ ἡ λαλιά σου δῆλόν σε ποιεῖ	1	for your speech gives you away
2660	MAT	26	74	edd8		καταθεματίζειν	1	to curse	તે પોતાના પર શાપ લાવવા લાગ્યો
2661	MAT	26	74	w87b		ἀλέκτωρ ἐφώνησεν	1	a rooster crowed	મરઘો એક પક્ષી છે જે સૂર્યોદયના સમયે ઊંચા અવાજથી પોકારે છે. મરઘો જે અવાજ કરે છે તેને “કુકડેકુક” કહેવાય છે. જુઓ કે તમે આનો અનુવાદ [માથ્થી 26:34] (../26/34.md)માં કેવી રીતે કર્યો છે.
2662	MAT	26	75	nx3j	figs-quotations	καὶ ἐμνήσθη ὁ Πέτρος τοῦ ῥήματος Ἰησοῦ εἰρηκότος, ὅτι πρὶν ἀλέκτορα φωνῆσαι, τρὶς ἀπαρνήσῃ με	1
2663	MAT	27	intro	deu4			0
2664	MAT	27	1	hvr4			0	Connecting Statement:	પિલાતની સમક્ષ ઈસુ પર અદાલતી કાર્યવાહીના વૃતાંતની શરૂઆત અહીં થાય છે.
2665	MAT	27	1	qe1s		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીં માથ્થી સુવાર્તાના નવા ભાગને કહેવાનું શરૂ કરે છે.
2666	MAT	27	1	cm46	figs-explicit	συμβούλιον ἔλαβον…κατὰ τοῦ Ἰησοῦ, ὥστε θανατῶσαι αὐτόν	1	plotted against Jesus to put him to death	યહૂદી આગેવાનો રોમન અધિકારીઓને ઈસુની હત્યા કરવા માટે સમજાવી રહ્યા છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2667	MAT	27	3	vzf9	figs-events		0	General Information:	આ ઘટના યહૂદી ધાર્મિક આગેવાનોની સભા સમક્ષ ઈસુ પરની કાર્યવાહી પછી થાય છે, પરંતુ આપણે જાણતા નથી કે આ ઘટના પિલાત સમક્ષ ઈસુનું પરીક્ષણ થયા પહેલાં બની કે કેમ. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-events]])
2668	MAT	27	3	bk8i			0	Connecting Statement:	ઈસુ પર અદાલતી કાર્યવાહીના વૃતાંતને લેખક અટકાવે છે જેથી યહૂદાએ પોતાને મારી નાખ્યો તેના વૃતાંતનું વર્ણન લેખક કરી શકે.
2669	MAT	27	3	qm12		τότε ἰδὼν Ἰούδας	1	Then when Judas saw	કોઈ નવી વાર્તાની શરૂઆત કરવાની રીત જો તમારી ભાષામાં છે તો તેનો ઉપયોગમાં તમે અહીં કરી શકો છો.
2670	MAT	27	3	v9vj	figs-activepassive	ὅτι κατεκρίθη	1	that Jesus had been condemned
2671	MAT	27	3	pe4n		τὰ τριάκοντα ἀργύρια	1	the thirty pieces of silver	મુખ્ય યાજકોએ ઈસુને પરસ્વાધીન કરવા યહૂદાને પૈસા આપ્યા હતા. જુઓ કે તમે આનો અનુવાદ માથ્થી 26:15માં કેવી રીતે કર્યો છે.
2672	MAT	27	4	f6u8	figs-idiom	αἷμα ἀθῷον	1	innocent blood
2673	MAT	27	4	mf6b	figs-rquestion	τί πρὸς ἡμᾶς?	1	What is that to us?
2674	MAT	27	5	tuh4		ῥίψας τὰ ἀργύρια εἰς τὸν ναὸν	1	he threw down the pieces of silver in the temple	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) તે મંદિરના આંગણામાં ચાંદીના સિક્કાઓ નાખીને ચાલ્યો ગયો અથવા 2) તે મંદિરના આંગણામાં ઊભો હતો, અને તેણે ચાંદીના સિક્કાઓ મંદિરમાં ફેંકી દીધા.
2675	MAT	27	6	r5r9		οὐκ ἔξεστιν βαλεῖν αὐτὰ	1	It is not lawful to put this	આપણો નિયમ આને ભંડારમાં મૂકવાની રજા આપતો નથી
2676	MAT	27	6	ce2x		βαλεῖν αὐτὰ	1	to put this	ચાંદીના સિક્કાઓને મૂકવાની
2677	MAT	27	6	gtp3	figs-explicit	τὸν κορβανᾶν	1	the treasury	આ સ્થળે તેઓ નાણાં મૂકતા હતા જે નાણાંમાંથી તેઓ મંદિર અને યાજકો માટે જરૂરી વસ્તુઓ ખરીદતા હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2678	MAT	27	6	j2l8	figs-idiom	τιμὴ αἵματός	1	the price of blood
2679	MAT	27	7	mtg6		τὸν Ἀγρὸν τοῦ Κεραμέως	1	the potter's field	આ એ ખેતર હતું જ્યાં યરૂશાલેમમાં મરણ પામેલા અજાણ્યા લોકોના મૃતદેહોને દફનાવામાં આવતા હતા.
2680	MAT	27	8	nts8	figs-activepassive	ἐκλήθη ὁ ἀγρὸς ἐκεῖνος	1	that field has been called
2681	MAT	27	8	ag2n		ἕως τῆς σήμερον	1	to this day	આનો અર્થ એ છે કે તે સમય જ્યારે માથ્થી આ પુસ્તક લખે છે.
2682	MAT	27	9	g1gc			0	General Information:	લેખક જૂના કરારની ભવિષ્યવાણીની પરિપૂર્ણતા દર્શાવવા માટે જૂના કરારના શાસ્ત્ર વચનને ટાંકે છે.
2683	MAT	27	9	rj3u	figs-activepassive	τότε ἐπληρώθη τὸ ῥηθὲν διὰ Ἰερεμίου τοῦ προφήτου	1	Then that which had been spoken by Jeremiah the prophet was fulfilled
2684	MAT	27	9	t1dj	figs-activepassive	τὴν τιμὴν τοῦ τετιμημένου, ὃν ἐτιμήσαντο ἀπὸ υἱῶν Ἰσραήλ	1	the price set on him by the sons of Israel
2685	MAT	27	9	d7l7	figs-metonymy	υἱῶν Ἰσραήλ	1	the sons of Israel
2686	MAT	27	10	c2ch		συνέταξέν μοι	1	had directed me	અહીં “મને” યર્મિયા પ્રબોધકનો ઉલ્લેખ કરે છે
2687	MAT	27	11	pjc5			0	Connecting Statement:	પિલાતની સમક્ષ ઈસુ પરની કાયદાકીય કાર્યવાહીનો વૃતાંત, જે માથ્થી 27: 2માં શરૂ થયો હતો તેને અહીંથી આગળ ધપાવવામાં આવે છે.
2688	MAT	27	11	we3a		δὲ	1	Now	જો તમારી ભાષામાં મુખ્ય વાર્તામાં તફાવત દર્શાવવા વિરામ ચિહ્ન લગાવી પછી વાત જારી રાખવાની રીત હોય તો અહીં તેનો ઉપયોગ કરી શકો છો.
2689	MAT	27	11	a2e7		τοῦ ἡγεμόνος	1	the governor	પિલાત
2690	MAT	27	11	a6cm	figs-explicit	αὐτῷ σὺ λέγεις	1	It is as you say
2691	MAT	27	12	vl3a	figs-activepassive	καὶ ἐν τῷ κατηγορεῖσθαι αὐτὸν ὑπὸ τῶν ἀρχιερέων καὶ τῶν πρεσβυτέρων	1	But when he was accused by the chief priests and elders
2692	MAT	27	13	wn2r	figs-rquestion	οὐκ ἀκούεις πόσα σου καταμαρτυροῦσιν?	1	Do you not hear all the charges against you?
2693	MAT	27	14	hbm8		οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῷ πρὸς οὐδὲ ἓν ῥῆμα, ὥστε θαυμάζειν τὸν ἡγεμόνα λίαν	1	did not answer him even one charge, so that the governor was greatly amazed	એક શબ્દ પણ ના બોલ્યા; હાકેમ ખૂબ આશ્ચર્ય પામ્યા. આ કહેવાનો અર્થ એ છે કે ઈસુ સંપૂર્ણપણે શાંત રહ્યા.
2694	MAT	27	15	jjp8	writing-background	δὲ	1	Now	અહીં જે શબ્દનો ઉપયોગ થયો છે તે મુખ્ય સુવાર્તામાં વિભાગ પાડવા ચિહ્નનો ઉપયોગ કરે છે તેથી માથ્થી વાંચકને શરુઆતની માહિતી સમજવા માટે મદદ કરે છે માથ્થી 27:17. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-background]])
2695	MAT	27	15	p1ha		ἑορτὴν	1	the feast	આ પાસ્ખા પર્વનો ઉત્સવ છે.
2696	MAT	27	15	pfk6	figs-activepassive	ἕνα τῷ ὄχλῳ δέσμιον, ὃν ἤθελον	1	to the crowd one prisoner whom they chose
2697	MAT	27	16	q2iu		εἶχον…δέσμιον ἐπίσημον	1	they had a notorious prisoner	ત્યાં એક નામચીન બંદીવાન હતો
2698	MAT	27	16	svr2		ἐπίσημον	1	notorious	કંઈક દુષ્ટતા કરવામાં જાણીતો હતો
2699	MAT	27	17	d8hv	figs-activepassive	συνηγμένων…αὐτῶν	1	when they were gathered together
2700	MAT	27	17	wrl3	figs-activepassive	Ἰησοῦν, τὸν λεγόμενον Χριστόν	1	Jesus who is called Christ	આને સક્રિય સ્વરૂપમાં કહી શકાય છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “જેને કેટલાક લોકો ખ્રિસ્ત કહે છે” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-activepassive]])
2701	MAT	27	18	jq3c		παρέδωκαν αὐτόν	1	they had handed Jesus over to him	યહૂદી આગેવાનો ઈસુને પિલાતની પાસે લાવ્યા હતા. તેઓએ આમ કર્યુ હતું જેથી પિલાત ઈસુનો ન્યાય કરે.
2702	MAT	27	19	t3mx		καθημένου δὲ αὐτοῦ	1	But while he was sitting	પિલાત બેઠો હતો ત્યારે
2703	MAT	27	19	s5pc		καθημένου…ἐπὶ τοῦ βήματος	1	was sitting on the judgment seat	ન્યાયાધીશની બેઠક પર બેઠો હતો. આ તે બેઠક છે જ્યાં બેસીને ન્યાયાધીશ નિર્ણય કરે છે.
2704	MAT	27	19	w4i8		ἀπέστειλεν	1	sent word	સંદેશો મોકલ્યો
2705	MAT	27	19	an95		πολλὰ…ἔπαθον σήμερον	1	I have suffered much today	મને આજે તેને લીધે ઘણું દુઃખ થયું
2706	MAT	27	20	ax1i	writing-background	δὲ…τὸν δὲ Ἰησοῦν ἀπολέσωσιν	1	Now ... but have Jesus killed	અહીંયા “હવે” શબ્દનો ઉપયોગ કરીને મુખ્ય સુવાર્તામાં વિભાગ કરીને ચિહ્ન કરવામાં આવે છે. માથ્થી પૂર્વભૂમિકાની માહિતી આપી જણાવે છે કે લોકોએ કેમ બરબ્બાસને પસંદ કર્યો. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/writing-background]])
2707	MAT	27	20	et2m	figs-activepassive	τὸν δὲ Ἰησοῦν ἀπολέσωσιν	1	but have Jesus killed
2708	MAT	27	21	x6vf		εἶπεν αὐτοῖς	1	said to them	લોકોના ટોળાને પૂછ્યું
2709	MAT	27	22	zl85	figs-activepassive	τὸν λεγόμενον Χριστόν	1	who is called Christ
2710	MAT	27	23	m5jm		ἐποίησεν	1	has he done	ઈસુએ શું કર્યુ છે
2711	MAT	27	23	nb7p		οἱ…ἔκραζον	1	they cried out	લોકોના ટોળાએ બુમ પાડી
2712	MAT	27	24	yj8t	translate-symaction	ἀπενίψατο τὰς χεῖρας ἀπέναντι τοῦ ὄχλου	1	washed his hands in front of the crowd	પિલાતે કહ્યું કે આ ન્યાયી ઈસુના રક્ત માટે હું જવાબદાર નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-symaction]])
2713	MAT	27	24	u1fe	figs-metonymy	τοῦ αἵματος	1	the blood	અહિયા “રક્ત” વ્યક્તિના મૃત્યુને દર્શાવે છે. વૈકલ્પિક ભાષાંતર: “મૃત્યુ” (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-metonymy]])
2714	MAT	27	24	de8w		ὑμεῖς ὄψεσθε	1	See to it yourselves	એ તમારી જવાબદારી છે
2715	MAT	27	25	n5k1	figs-metonymy	τὸ αἷμα αὐτοῦ ἐφ’ ἡμᾶς καὶ ἐπὶ τὰ τέκνα ἡμῶν	1	May his blood be on us and our children
2716	MAT	27	26	yb5y		τότε ἀπέλυσεν αὐτοῖς τὸν Βαραββᾶν	1	Then he released Barabbas to them	પિલાત લોકોને માટે બરબ્બાસને છોડી દે છે
2717	MAT	27	26	m63d	figs-explicit	τὸν δὲ Ἰησοῦν φραγελλώσας, παρέδωκεν ἵνα σταυρωθῇ	1	but he scourged Jesus and handed him over to be crucified
2718	MAT	27	26	y3kf		τὸν…Ἰησοῦν φραγελλώσας	1	he scourged Jesus	ઈસુને કોરડાથી મારે છે અથવા “ઈસુને કોરડા માર્યા”
2719	MAT	27	27	zz45			0	Connecting Statement:	આ માહિતી ઈસુનું વધસ્તંભ જડાવું અને તેમના મૃત્યુના વૃતાંતની શરૂઆત કરે છે.
2720	MAT	27	27	bn22		τὴν σπεῖραν	1	the company of soldiers	સિપાઈઓનું ટોળું
2721	MAT	27	28	nx81		καὶ ἐκδύσαντες αὐτὸν	1	They stripped him	તેમના વસ્ત્રો ઉતારીને
2722	MAT	27	28	qsz5		κοκκίνην	1	scarlet	લાલ રંગનો ઝભ્ભો પહેરાવ્યો
2723	MAT	27	29	yw94		στέφανον ἐξ ἀκανθῶν	1	a crown of thorns
2724	MAT	27	29	dlz7		κάλαμον ἐν τῇ δεξιᾷ αὐτοῦ	1	a staff in his right hand	રાજા જે રાજદંડ હાથમાં ધારણ કરે છે તેના પ્રતિનિધિત્વ રૂપે તેઓએ ઈસુને જમણા હાથમાં સોટી આપી. તેઓએ ઈસુની મજાક કરવા આમ કર્યું.
2725	MAT	27	29	qf8j	figs-irony	χαῖρε, ὁ Βασιλεῦ τῶν Ἰουδαίων	1	Hail, King of the Jews
2726	MAT	27	29	gf6a		χαῖρε	1	Hail	અમે તમને માન આપીએ છીએ અથવા “તમે લાંબા સમય જીવિત રહો”
2727	MAT	27	30	ib5q		καὶ ἐμπτύσαντες εἰς αὐτὸν	1	They spat on him	તેમના થૂંકનો ઉપયોગ કરીને, સિપાઈઓ ઈસુ પર થૂંકયા
2728	MAT	27	32	j5wq	figs-explicit	ἐξερχόμενοι	1	As they came out
2729	MAT	27	32	ies4		εὗρον ἄνθρωπον	1	they found a man	સિપાઈઓએ એક માણસને જોયો
2730	MAT	27	32	sfj2		τοῦτον ἠγγάρευσαν ἵνα ἄρῃ τὸν σταυρὸν αὐτοῦ	1	whom they forced to go with them so that he might carry his cross	સૈનિકોએ તેની સાથે બળજબરી પૂર્વક ઈસુનો વધસ્તંભ ઉચકાવ્યો
2731	MAT	27	33	j6hb	figs-activepassive	τόπον λεγόμενον Γολγοθᾶ	1	a place called Golgotha
2732	MAT	27	34	f11j	figs-activepassive	αὐτῷ πιεῖν οἶνον μετὰ χολῆς μεμιγμένον	1	him wine to drink mixed with gall
2733	MAT	27	34	e2uk		χολῆς	1	gall	કડવો, પીળો પ્રવાહી જે શરીરમાં પાચન માટે વપરાય છે
2734	MAT	27	35	a1y1	figs-explicit	τὰ ἱμάτια αὐτοῦ	1	his garments	આ એ વસ્ત્રો છે જે ઈસુએ પહેર્યા હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2735	MAT	27	37	j4s4		τὴν αἰτίαν αὐτοῦ	1	the charge against him	તેમને કેમ વધસ્તંભ પર જડી દેવામાં આવ્યા હતા તેનું લેખિત સ્પસ્ટીકરણ
2736	MAT	27	38	zq4b	figs-activepassive	τότε σταυροῦνται σὺν αὐτῷ δύο λῃσταί	1	Then two robbers were crucified with him
2737	MAT	27	39	d4fm	translate-symaction	κινοῦντες τὰς κεφαλὰς αὐτῶν	1	shaking their heads	ઈસુની મશ્કરી કરવા તેઓએ આમ કર્યું. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-symaction]])
2738	MAT	27	40	t23i	figs-explicit	εἰ υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ, καὶ κατάβηθι ἀπὸ τοῦ σταυροῦ	1	If you are the Son of God, come down from the cross
2739	MAT	27	40	b5lw	guidelines-sonofgodprinciples	υἱὸς…τοῦ Θεοῦ	1	the Son of God	ખ્રિસ્ત માટે આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર સાથેના તેમના સંબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
2740	MAT	27	42	ff4d	figs-irony	ἄλλους ἔσωσεν, ἑαυτὸν οὐ δύναται σῶσαι	1	He saved others, but he cannot save himself	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) યહૂદી આગેવાનો માનતા નહોતા કે ઈસુએ બીજાઓને બચાવ્યા હતા અથવા હવે તેઓ(ઈસુ) પોતાને બચાવી શકે છે, અથવા 2) તેઓ ઈસુ પર હસે છે કેમ કે તેઓ માને છે કે ઈસુએ બીજાઓને બચાવ્યા પરંતુ હવે તેઓ પોતાને બચાવી શકતા નથી. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-irony]])
2741	MAT	27	42	j6l7	figs-irony	Βασιλεὺς Ἰσραήλ ἐστιν,	1	He is the King of Israel!
2742	MAT	27	43	w46n			0	Connecting Statement:	યહૂદી આગેવાનો ઈસુની મશ્કરી કરવાનું ચાલુ રાખે છે.
2743	MAT	27	43	cl97	figs-quotesinquotes	εἶπεν γὰρ, ὅτι Θεοῦ εἰμι Υἱός.	1	For he said, 'I am the Son of God.'
2744	MAT	27	43	uw85	guidelines-sonofgodprinciples	Θεοῦ…Υἱός	1	the Son of God	ઈસુને માટે આ એક મહત્વપૂર્ણ શીર્ષક છે જે ઈશ્વર સાથેનો તેમનો સબંધ દર્શાવે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
2745	MAT	27	44	e26y	figs-activepassive	οἱ λῃσταὶ, οἱ συνσταυρωθέντες σὺν αὐτῷ	1	the robbers who were crucified with him
2746	MAT	27	45	e7z4		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીંયા માથ્થી સુવાર્તાના નવા ભાગને કહે છે.
2747	MAT	27	45	s2l7		ἀπὸ…ἕκτης ὥρας…ἕως ὥρας ἐνάτης	1	from the sixth hour ... until the ninth hour
2748	MAT	27	45	pi8e	figs-abstractnouns	σκότος ἐγένετο ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν	1	darkness came over the whole land
2749	MAT	27	46	qyp7		ἀνεβόησεν ὁ Ἰησοῦς	1	Jesus cried out	ઈસુએ મોટેથી બુમ પાડી અથવા “ઈસુએ બુમ પાડી”
2750	MAT	27	46	xub2	translate-transliterate	Ἐλωῒ, Ἐλωῒ, λεμὰ σαβαχθάνει	1	Eli, Eli, lama sabachthani	ઈસુએ પોતાની ભાષામાં બૂમ પાડી તેના આ શબ્દો છે. અનુવાદકો સામાન્ય રીતે આ શબ્દોને તેના મૂળસ્વરૂપમાં છોડી દે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-transliterate]])
2751	MAT	27	48	jm37		εἷς ἐξ αὐτῶν	1	one of them	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) સિપાઈઓમાંના એક અથવા 2) તેઓમાંનો એક જે ત્યાં ઊભો હતો અને જોતો હતો.
2752	MAT	27	48	bsy1		σπόγγον	1	a sponge	આ એક સમુદ્રી પ્રાણી છે જેનો ઉછેર કરવામાં આવે છે અને જેનો ઉપયોગ પ્રવાહીને સમાવવા અને જાળવી રાખવા માટે થાય છે. પાછળથી પ્રવાહીને નીચોવી નાંખી બહાર કાઢી મૂકાય છે.
2753	MAT	27	48	ny3e		ἐπότιζεν αὐτόν	1	gave it to him to drink	ઈસુને આપ્યું
2754	MAT	27	50	fj1v	figs-euphemism	ἀφῆκεν τὸ πνεῦμα	1	gave up his spirit
2755	MAT	27	51	w1wq			0	Connecting Statement:	આ ઈસુના મરણ પછી બનતી ઘટનાઓનું વૃતાંત શરૂ કરે છે.
2756	MAT	27	51	a92g		ἰδοὺ	1	Behold
2757	MAT	27	51	m1ic	figs-activepassive	τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ ἐσχίσθη εἰς δύο	1	the curtain of the temple was split in two
2758	MAT	27	52	a1cu	figs-activepassive	καὶ τὰ μνημεῖα ἀνεῴχθησαν, καὶ πολλὰ σώματα τῶν κεκοιμημένων ἁγίων ἠγέρθη	1	The tombs were opened, and the bodies of the saints who had fallen asleep were raised
2759	MAT	27	52	kj3r	figs-idiom	σώματα τῶν κεκοιμημένων ἁγίων ἠγέρθη	1	the bodies of the saints who had fallen asleep were raised
2760	MAT	27	52	hgn1	figs-euphemism	κεκοιμημένων	1	who had fallen asleep
2761	MAT	27	53	q2x5		καὶ ἐξελθόντες ἐκ…ἐνεφανίσθησαν πολλοῖς	1	They came out ... appeared to many
2762	MAT	27	54	f6rz		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીંયા માથ્થી સુવાર્તાના નવા ભાગને કહેવાનું શરૂ કરે છે.
2763	MAT	27	54	vv2g	figs-explicit	οἱ…τηροῦντες τὸν Ἰησοῦν	1	those who were watching Jesus
2764	MAT	27	54	gw6n	guidelines-sonofgodprinciples	Θεοῦ Υἱὸς	1	the Son of God	ઈસુ માટે આ એક મહત્ત્વનું શીર્ષક છે જે ઈશ્વર સાથેના તેમના સંબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
2765	MAT	27	56	ud33		ἡ μήτηρ τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου	1	the mother of the sons of Zebedee	યાકૂબ અને યોહાનની મા અથવા “ઝબદીની પત્ની”
2766	MAT	27	57	wm5z			0	Connecting Statement:	ઈસુના દફનના વૃતાંતની અહીં શરૂઆત થાય છે.
2767	MAT	27	57	sy9y	translate-names	Ἁριμαθαίας	1	Arimathea	આ ઇઝરાએલમાંના એક શહેરનું નામ છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-names]])
2768	MAT	27	58	c69n	figs-activepassive	τότε ὁ Πειλᾶτος ἐκέλευσεν ἀποδοθῆναι	1	Then Pilate ordered it to be given to him
2769	MAT	27	59	kj7u		σινδόνι	1	a linen cloth	શણના, કિંમતી વસ્ત્ર
2770	MAT	27	60	hvs8	figs-explicit	ὃ ἐλατόμησεν ἐν τῇ πέτρᾳ	1	that he had cut into the rock	તે સૂચવે છે કે યૂસફ પાસે એવા કામદારો હતા કે જેઓ પથ્થરમાંથી કબરો બનાવતા હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2771	MAT	27	60	lt4k	figs-explicit	καὶ προσκυλίσας λίθον μέγαν	1	Then he rolled a large stone	મોટા ભાગે યૂસફ પાસે ત્યાં પથ્થરને ખસેડવા માટે અન્ય લોકો હતા. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/figs-explicit]])
2772	MAT	27	61	ihr8		ἀπέναντι τοῦ τάφου	1	opposite the tomb	કબરમાંથી બીજી બાજુ
2773	MAT	27	62	qj59		τὴν παρασκευήν	1	the Preparation	આ તે દિવસ છે કે લોકોએ સાબ્બાથને માટે બધી તૈયારી કરી હોય
2774	MAT	27	62	j57n		συνήχθησαν…πρὸς Πειλᾶτον	1	were gathered together with Pilate	પિલાતને મળ્યો
2775	MAT	27	63	sc6y		ἐκεῖνος ὁ πλάνος…ἔτι ζῶν	1	when that deceiver was alive	જ્યારે ઈસુ, તે છેતરનાર, જીવિત હતા
2776	MAT	27	63	ri5s	figs-quotesinquotes	εἶπεν…μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἐγείρομαι.	1	he said, 'After three days will I rise again.'
2777	MAT	27	64	b8n2	figs-activepassive	κέλευσον…ἀσφαλισθῆναι τὸν τάφον	1	command that the tomb be made secure
2778	MAT	27	64	hbh8	translate-ordinal	τῆς τρίτης ἡμέρας	1	the third day	(જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/translate-ordinal]])
2779	MAT	27	64	pwc8		ἐλθόντες οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ, κλέψωσιν αὐτὸν	1	his disciples may come and steal him	તેમના શિષ્યો કદાચ આવે અને તેમના દેહને ચોરી જાય
2780	MAT	27	64	t78s	figs-quotesinquotes	ἐλθόντες οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ…εἴπωσιν τῷ λαῷ, ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν; καὶ	1	his disciples may come ... say to the people, 'He has risen from the dead,' and
2781	MAT	27	64	c7bf		ἀπὸ τῶν νεκρῶν	1	from the dead	જેઓ સર્વ મૃત્યુ પામ્યા છે તેઓમાંથી. આ અભિવ્યક્તિ સર્વ મૃત્યુ પામેલા લોકો જેઓ અધોલોકમાં છે તેઓને વર્ણવે છે. તેઓમાંથી ઉઠવું એટલે ફરીથી જીવિત થવું.
2782	MAT	27	64	u5tg	figs-ellipsis	καὶ ἔσται ἡ ἐσχάτη πλάνη χείρων τῆς πρώτης	1	and the last deception will be worse than the first
2783	MAT	27	65	dkq9		κουστωδίαν	1	a guard	આ ચાર થી સોળ રોમના સિપાઈઓનો સમાવેશ કરે છે.
2784	MAT	27	66	pk1q		σφραγίσαντες τὸν λίθον	1	sealing the stone	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) તેઓએ કબરના મુખ પ્રદેશ તરફ એટલે કે પ્રવેશદ્વારની બંને બાજુએ પથ્થરની દિવાલ જોડી છે અથવા 2) તેઓએ પથ્થર અને દિવાલ વચ્ચે મહોર મારી છે.
2785	MAT	27	66	e8uf		μετὰ τῆς κουστωδίας	1	placing the guard	સિપાઈઓને ત્યાં ઊભા રહેવાનુ કહ્યું કે જ્યાંથી લોકોને કબર સાથે ચેડાં કરતાં અટકાવી શકાય.
2786	MAT	28	intro	psw9			0
2787	MAT	28	1	anr1			0	Connecting Statement:	ઈસુના મૂએલામાંથી પુનરુત્થાન થવાના વૃતાંતની આ શરૂઆત છે.
2788	MAT	28	1	qkn8		ὀψὲ δὲ Σαββάτων, τῇ ἐπιφωσκούσῃ εἰς μίαν σαββάτων	1	Now late on the Sabbath, as it began to dawn toward the first day of the week	સાબ્બાથ પૂરો થયા પછી, જેમ રવિવારની સવારે સૂર્ય ઉપર આવ્યો
2789	MAT	28	1	gs43		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીંયા માથ્થી સુવાર્તાના નવા વિભાગનું વર્ણન કરવાની શરૂઆત કરે છે.
2790	MAT	28	1	zu2b		ἡ ἄλλη Μαρία	1	the other Mary	મરિયમ નામની બીજી સ્ત્રી. આ મરિયમ યાકૂબ અને યૂસફની મા છે (માથ્થી 27:56).
2791	MAT	28	2	j25i		ἰδοὺ	1	Behold
2792	MAT	28	2	l4s2		σεισμὸς ἐγένετο μέγας; ἄγγελος γὰρ Κυρίου καταβὰς…ἀπεκύλισε τὸν λίθον	1	there was a great earthquake, for an angel of the Lord descended ... rolled away the stone	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) ધરતીકંપ થયો કારણ કે દૂતે નીચે આવીને પથ્થરને ગબડાવ્યો અથવા 2) આ સર્વ ઘટનાઓ એક જ સમયે થાય છે.
2793	MAT	28	2	s43v		σεισμὸς	1	earthquake	અચાનક અને ખૂબ ધ્રુજારી સાથે જમીન કાંપી ગઈ
2794	MAT	28	3	vfh4		ἡ εἰδέα αὐτοῦ	1	His appearance	દૂતનો દેખાવ
2795	MAT	28	3	p12y	figs-simile	ἦν…ὡς ἀστραπὴ	1	was like lightning
2796	MAT	28	3	i4hp	figs-simile	τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ λευκὸν ὡς χιών	1	his clothing as white as snow
2797	MAT	28	4	b1ic	figs-simile	ἐγενήθησαν ὡς νεκροί	1	became like dead men
2798	MAT	28	5	q8dd		ταῖς γυναιξίν	1	the women	માગ્દલાની મરિયમ અને મરિયમ નામની અન્ય સ્ત્રી
2799	MAT	28	5	tbd8	figs-activepassive	τὸν ἐσταυρωμένον	1	who has been crucified
2800	MAT	28	7	sp2a	figs-quotesinquotes	εἴπατε τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ, ὅτι ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν; καὶ ἰδοὺ, προάγει ὑμᾶς εἰς τὴν Γαλιλαίαν; ἐκεῖ αὐτὸν ὄψεσθε	1	tell his disciples, 'He has risen from the dead. See, he is going ahead of you to Galilee. There you will see him.'
2801	MAT	28	7	r5cw		ἠγέρθη	1	He has risen	તે ફરીથી જીવિત થયા છે
2802	MAT	28	7	a1ir		ἀπὸ τῶν νεκρῶν	1	from the dead	જેઓ મૃત્યુ પામ્યા છે તેઓ સર્વમાંથી. મૃત્યું પામેલા સર્વ લોકો જેઓ અધોલોકમાં છે તેઓનું વર્ણન આ અભિવ્યક્ત કરે છે. તેઓમાંથી ઉઠવું એટલે ફરીથી જીવંત થવું.
2803	MAT	28	7	ljb2	figs-you	προάγει ὑμᾶς…αὐτὸν ὄψεσθε	1	going ahead of you ... you will see him
2804	MAT	28	7	hf9i	figs-you	εἶπον ὑμῖν	1	I have told you
2805	MAT	28	8	j2sv		καὶ ἀπελθοῦσαι	1	They left	મરિયમ માગ્દાલાની અને મરિયમ નામની અન્ય સ્ત્રી
2806	MAT	28	9	s393		ἰδοὺ	1	Behold
2807	MAT	28	9	n5sz		χαίρετε	1	Greetings
2808	MAT	28	9	nmg1		ἐκράτησαν αὐτοῦ τοὺς πόδας	1	took hold of his feet	તેઓએ તેમના પગે પડીને તેમનું ભજન કર્યું
2809	MAT	28	10	etk6		τοῖς ἀδελφοῖς μου	1	my brothers	આ ઈસુના શિષ્યોનો ઉલ્લેખ કરે છે
2810	MAT	28	11	u1ae			0	Connecting Statement:	ઈસુના પુનરુત્થાન વિશે યહૂદી આગેવાનોએ જ્યારે સાંભળ્યું ત્યારે તેઓનો પ્રતિસાદ વિશેના વૃતાંતની આ શરુઆત છે.
2811	MAT	28	11	ktu5		δὲ	1	Now	અહીં આ શબ્દનો ઉપયોગ સુવાર્તાના મુખ્ય વૃતાંતમાં વિરામ ચિહ્નિત કરવા માટે કરાયો છે. અહીં માથ્થી સુવાર્તાના નવા ભાગને કહેવાનું શરૂ કરે છે.
2812	MAT	28	11	mu4l		αὐτῶν	1	They	અહીંયા મરિયમ માગ્દાલાની અને અન્ય મરિયમનો ઉલ્લેખ કરે છે.
2813	MAT	28	11	rnr3		ἰδού	1	behold	અહીં સુવાર્તામાં મોટી ઘટનામાં/વિસ્તૃત વૃતાંતમાં બીજી નાની ઘટનાની/વૃતાંતની શરૂઆત છે. તેમાં કદાચને અગાઉની ઘટના કરતા ભિન્ન લોકોનો સમાવેશ હોઈ શકે છે. તમારી ભાષામાં આ સૂચિત કરવાની કોઈ અલગ રીત હોઈ શકે છે.
2814	MAT	28	12	ht82		συμβούλιόν τε λαβόντες	1	discussed the matter with them	તેઓની મધ્યે યોજના નક્કી થઈ. યાજકો અને વડીલોએ સિપાઈઓને પૈસા આપવાનું નક્કી કર્યું.
2815	MAT	28	13	kn8i	writing-quotations	εἴπατε ὅτι, οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ…ἐλθόντες…ἡμῶν κοιμωμένων.	1	Say, 'His disciples came ... while we were sleeping.'
2816	MAT	28	14	n8xy		καὶ ἐὰν ἀκουσθῇ τοῦτο ἐπὶ τοῦ ἡγεμόνος	1	If this report reaches the governor	જ્યારે અમે ઊંઘતા હતા ત્યારે ઈસુના શિષ્યો આવીને તેનું શબ લઈ ગયા તે વિશે જો હાકેમને જાણ થાય
2817	MAT	28	14	u13q		τοῦ ἡγεμόνος	1	the governor	પિલાત (માથ્થી 27:2)
2818	MAT	28	14	x57k		ἡμεῖς πείσομεν καὶ ὑμᾶς ἀμερίμνους ποιήσομεν	1	we will persuade him and keep you out of trouble	તેની ચિંતા કરશો નહીં. અમે હાકેમ સાથે વાત કરીશું જેથી તે તમને શિક્ષા કરશે નહીં.
2819	MAT	28	15	yu3c	figs-activepassive	ἐποίησαν ὡς ἐδιδάχθησαν	1	did as they had been instructed
2820	MAT	28	15	cp7r		ὁ λόγος οὗτος παρὰ Ἰουδαίοις μέχρι τῆς σήμερον ἡμέρας	1	This report spread widely among the Jews and continues even today	ઘણા યહૂદીઓએ આ વાત સાંભળી અને બીજાઓને કહી અને આજદિન સુધી આજ વાત તેઓમાં ચાલી રહી છે.
2821	MAT	28	15	vp3a		μέχρι τῆς σήμερον ἡμέρας	1	even until today	આ પુસ્તક માથ્થીએ કયા સમયે લખ્યું તેનો ઉલ્લેખ કરે છે.
2822	MAT	28	16	h1ln			0	Connecting Statement:	ઈસુ તેમના પુનરુત્થાન પછી તેમના શિષ્યોને પ્રગટ થયા તેનો ઉલ્લેખ કરે છે.
2823	MAT	28	17	pze9		προσεκύνησαν, οἱ δὲ ἐδίστασαν	1	they worshiped him, but some doubted	શક્ય અર્થો આ પ્રમાણે છે 1) તેઓ સર્વએ ઈસુની સ્તુતિ કરી, તેમ છતાં તેમાંના કેટલાકે સંદેહ કર્યો, અથવા 2) તેમનામાંના કેટલાકે ઈસુની સ્તુતિ કરી, પણ બીજાઓએ તેમની સ્તુતિ કરી નહીં કારણ કે તેઓ સંદેહ રાખતા હતા.
2824	MAT	28	17	xgr5	figs-explicit	οἱ δὲ ἐδίστασαν	1	but some doubted
2825	MAT	28	18	v37p	figs-activepassive	ἐδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία	1	All authority has been given to me
2826	MAT	28	18	sm35	figs-merism	ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆς	1	in heaven and on earth
2827	MAT	28	19	yz6q	figs-metonymy	πάντα τὰ ἔθνη	1	of all the nations
2828	MAT	28	19	l5b5	figs-metonymy	εἰς τὸ ὄνομα	1	into the name
2829	MAT	28	19	kwa3	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρὸς…τοῦ Υἱοῦ	1	the Father ... the Son	આ મહત્વપૂર્ણ શિર્ષકો છે જે ઈશ્વર અને ઈસુ વચ્ચેના સંબંધનું વર્ણન કરે છે. (જુઓ: [[rc://gu/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
2830	MAT	28	20	mz6f		ἰδοὺ	1	See
2831	MAT	28	20	si8z		ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος	1	even to the end of the age