17 KiB
વર્ણન
જ્યારે લોકો કોઈ વાર્તા કહે છે, ત્યારે તેઓ સામાન્ય રીતે તે ક્રમમાં જણાવે છે કે તેઓ શું થયું. ઘટનાઓનો ક્રમ વાર્તાને બનાવે છે. આ વાર્તા કાર્ય ક્રિયાપદોથી ભરેલી છે જે સમય સાથે વાર્તાને ખસેડે છે. પરંતુ ક્યારેક કોઈ લેખક કથામાંથી વિરામ લે છે અને તેના શ્રોતાઓને વાર્તા સારી રીતે સમજી શકે તે માટે કેટલીક માહિતી આપી શકે છે. આ પ્રકારની માહિતીને પૃષ્ઠભૂમિની માહિતી કહેવામાં આવે છે. પૃષ્ઠભૂમિની માહિતી એવી બાબતો વિષે હોઈ શકે છે કે જે તે પહેલાથી જ જે ઘટનાઓ વિષે જણાવે છે તે પહેલા થાય છે, અથવા તે વાર્તામાં કંઈક સમજાવી શકે છે, અથવા તે કદાચ કંઈક છે જે ઘણું બનશે પાછળથી વાર્તામાં
ઉદાહરણ- નીચેની વાર્તામાં રેખાંકિત કરેલા વાક્યો તે બધી પૃષ્ઠભૂમિ માહિતી છે.
પિતર અને યોહાન શિકારની સફર પર ગયા કારણ કે તેમના ગામમાં બીજા દિવસે મિજબાની કરવાની હતી. પિતર ગામમાં સૌથી શ્રેષ્ઠ શિકારી હતો. તેણે એક વખત એક જ દિવસમાં ત્રણ જંગલી સુવરને માર્યા હતાં! તેઓ ઘણાં બધી ઝાડીઓમાંથી કલાક સુધી ચાલ્યા બાદ તેમને એક જંગલી સુવરનો અવાજ સાંભળ્યો. સુવર દોડ્યું, પરંતુ તેઓ સુવરને નિશાની લગાવી અને મારી નાખે છે. પછી તેઓ કેટલાક દોરડા સાથે તેના પગ બાંધ્યા તેઓ તેમની સાથે લાવ્યા, અને લાકડાંથી બાંધીને ઘરે લાવ્યા. જ્યારે તેઓ તેને ગામમાં લઈ ગયા ત્યારે પીતરના પિતરાઈ ભાઈએ સુવરને જોયું અને સમજાયું કે તે તેનું પોતાનું સુવર હતું. પિતરે ભૂલથી તેના પિતરાઈ ભાઈના સુવરને મારી નાખ્યું હતું.
પૃષ્ઠભૂમિ માહિતી વારંવાર કંઈક કે જે પહેલાં થયું હતું અથવા જે કંઈક ખૂબ પાછળથી બનશે તે વિષે કહે છે. આ ઉદાહરણો "તેમના ગામમાં બીજા દિવસે મિજબાની થવાની હતી" અને "તેણે એક દિવસમાં એક વખતમાં ત્રણ જંગલી સુવરને માર્યા હતાં," "તેઓ તેમની સાથે તે લાવ્યા," અને "પિતરે ભૂલથી તેના પિતરાઈ ભાઈના સુવરને મારી નાખ્યું હતું.
ઘણીવાર પૃષ્ઠભૂમિ માહિતી કાર્યના ક્રિયાપદો કરતાં, "બને" જેવા, જેમ કે "એક હતું” અને “હતાં" જેવી ક્રિયાપદોનો ઉપયોગ કરે છે. આ ઉદાહરણો છે "પિતર હતો ગામમાં શ્રેષ્ઠ શિકારી" અને "તે હતો તેના પોતાના સુવર."
પૃષ્ઠભૂમિ માહિતીને એવા શબ્દો સાથે પણ ચિહ્નિત કરી શકાય છે જે વાચકને કહે છે કે આ માહિતી વાર્તાના ઘટનાનો ભાગ નથી. આ વાર્તામાં, તેમાંના કેટલાક શબ્દો છે "કારણ કે," "એક વખત," અને "હતું."
કોઈ લેખક પૃષ્ઠભૂમિ માહિતીનો ઉપયોગ કરી શકે છે
- તેમના શ્રોતાઓને વાર્તામાં રુચિ લેવા માટે સહાય કરવા
- તેમના શ્રોતાઓને વાર્તામાં કંઈક સમજવા માટે મદદ કરવા
- શ્રોતાઓને સમજવામાં મદદ કરવા માટે કે વાર્તામાં શા માટે કંઈક મહત્વપૂર્ણ છે
- વાર્તાનું મૂળ તત્વ કહેવું
- ગોઠવવામાં શામેલ છે:
- જ્યાં વાર્તા સ્થાન લે
- જ્યારે આ વાર્તા ઘટે છે
- વાર્તા શરૂ થાય ત્યારે કોણ હાજર હોય છે
- જ્યારે વાર્તા શરૂ થાય છે ત્યારે શું થઈ રહ્યું છે?
આ અનુવાદ સમસ્યા છે તેના કારણો
- ભાષાઓમાં પૃષ્ઠભૂમિ માહિતી અને કથા જાણકારી માર્ક કરવાના જુદા જુદા રીતો છે.
- અનુવાદકોએ બાઈબલમાંની ઘટનાઓનો ક્રમ જાણવાની જરૂર છે, જે માહિતીની પૃષ્ઠભૂમિની માહિતી છે અને જે કથાની માહિતી છે
- અનુવાદકોને એવી રીતે અનુવાદ કરવાની જરૂર છે કે જે પૃષ્ઠભૂમિની માહિતીને એવી રીતે ચિહ્નિત કરે છે કે જે તેમના પોતાના વાચકો ઘટનાઓનાં ક્રમને સમજશે, જે માહિતી પૃષ્ઠભૂમિ માહિતી છે અને જે કથાની માહિતી છે.
બાઈબલમાંના ઉદાહરણો
હાગારે ઈબ્રામના પુત્રને જન્મ આપ્યો, અને ઈબ્રામે તેના દીકરાને નામ આપ્યું, જેને હાગારનો જન્મ થયો, ઈશ્માએલ. જ્યારે હાગારે ઇબ્રામને માટે ઇશ્માએલને જન્મ આપ્યો ત્યારે ઇબ્રામ છ્યાંસી વર્ષનો હતો. (ઉત્પત્તિ ૧૬:૧૬ ULB)
પ્રથમ વાક્ય બે ઘટનાઓ વિષે કહે છે. હાગારે પુત્રને જન્મ આપ્યો અને ઇબ્રામે તેને નામ આપ્યુ. બીજો વાક્ય એ પૃષ્ઠભૂમિની માહિતી છે કે જ્યારે તે વસ્તુઓ થયું ત્યારે ઇબ્રામ કેટલા વર્ષનો હતો.
હવે ઈસુ પોતે, જ્યારે તેમણે શીખવવાનું શરૂ કર્યું, ત્યારે તેઓ લગભગ ત્રીસ વર્ષની ઉંમરના હતાં. (લોકોની માન્યતા પ્રમાણે) તેઓ યૂસફનાદીકરા હતા જે એલીનો દીકરો હતો. (લુક ૩:૨૩ ULB)
આ કલમો ઈસુ બાપ્તિસ્મા પામ્યા હતા તે પહેલા વિષે જણાવે છે. આ વાક્યમાં ઈસુની ઉંમર અને પૂર્વજોની પૃષ્ઠભૂમિની માહિતીનો સમાવેશ થાય છે. આ વાર્તા પ્રકરણ ૪ માં ફરી શરૂ થાય છે જ્યાં તે ઈસુ રણમાં જવા વિષે કહે છે.
હવે એક વિશ્રામવારને દિવસે જ્યારે ઈસુ અનાજના ખેતરોમાંથી પસાર થતા હતા અને તેમના શિષ્યો અનાજના કણસલા તોડતા હતા, તેમને તેમના હાથથી મસળીને, ખાતા હતાં. પરંતુ કેટલાક ફરોશીઓએ કહ્યું ... (લુક ૬:૧-૨a ULB)
આ કલમોઓ વાર્તાને ગોઠવે છે. વિશ્રામવારના દિવસે અનાજના ખેતરોમાં આ ઘટના બની. ઈસુ, તેના શિષ્યો અને કેટલાક ફરોશીઓ ત્યાં હતા, અને ઈસુના શિષ્યો અનાજના કણસલા તોડીને ખાતા હતાં. વાર્તામાં મુખ્ય ક્રિયા વાક્યની સાથે શરૂ થાય છે, "પરંતુ કેટલાક ફરોશીઓએ કહ્યું."
અનુવાદની વ્યૂહરચનાઓ
સ્પષ્ટ અને કુદરતી અનુવાદ કરવા માટે તમારે તમારી ભાષામાં વાર્તાઓને કેવી રીતે કહેવું તે અભ્યાસ કરવાની જરૂર પડશે. અવલોકન કરો કે તમારી ભાષા પૃષ્ઠભૂમિ માહિતીને કેવી રીતે ચિહ્નિત કરે છે. આ અભ્યાસ માટે તમારે કેટલીક વાર્તાઓ લખવાની જરૂર પડી શકે છે. અવલોકન કરો કે તમારી ભાષા કેવા પ્રકારની ક્રિયાપદો પૃષ્ઠભૂમિ માહિતી માટે ઉપયોગ કરે છે અને કયા પ્રકારનાં શબ્દો અથવા અન્ય ચિન્હો સંકેત આપે છે કે કઈ વસ્તુ પૃષ્ઠભૂમિ માહિતી છે જ્યારે તમે અનુવાદ કરો ત્યારે આ જ વસ્તુઓ કરો, જેથી તમારું અનુવાદ સ્પષ્ટ અને કુદરતી હોય અને લોકો તેને સરળતાથી સમજી શકે.
૧. તમારી ભાષાની રીત બતાવવાનો ઉપયોગ કરો કે અમુક માહિતી પૃષ્ઠભૂમિ માહિતી છે. ૧. માહિતી પુનઃક્રમાંકિત કરો જેથી અગાઉની ઘટનાઓનો પ્રથમ ઉલ્લેખ કરવામાં આવે. (આ હંમેશાં શક્ય નથી જ્યારે પૃષ્ઠભૂમિની માહિતી ખૂબ લાંબી હોય.)
અનુવાદ વ્યૂહરચનાઓની ઉદાહરણોનું લાગુકરણ
૧. તમારી ભાષાની રીત બતાવવાનો ઉપયોગ કરો કે અમુક માહિતી પૃષ્ઠભૂમિ માહિતી છે. નીચે આપેલ ઉદાહરણો સમજાવશે કે આ ULB અંગ્રેજીમાં અનુવાદોમાં કેવી રીતે કરવામાં આવ્યું હતું.
- હવે ઈસુ પોતે, જ્યારે તેમણે શીખવવાનું શરૂ કર્યું, ત્યારે તે લગભગ ત્રીસ વર્ષની ઉંમરના હતા. એલીના દીકરા યૂસફના દીકરા (તરીકે માનવામાં આવે છે) તે પુત્ર હતા. (લુક ૩:૨૩ ULB) અંગ્રેજી "હવે" શબ્દનો ઉપયોગ કરે છે તે દર્શાવવા માટે કે તેમાં કોઈ પ્રકારનું પરિવર્તન આવ્યું છે. ક્રિયાપદ "હતો" દર્શાવે છે કે તે પૃષ્ઠભૂમિ માહિતી છે.
- ઘણા અન્ય સૂચનો સાથે, તેમણે લોકો માટે સારા સમાચાર પ્રગટ. યોહાને હેરોદને તેના ભાઈની પત્ની હેરોદિયા સાથે લગ્ન કરવા, અને અન્ય તમામ દુષ્ટ બાબતો માટે જે હેરોદે કરી હતી તે માટે ઠપકો આપ્યો હતો. પરંતુ હેરોદે બીજી એક મોટી દુષ્ટતા કરી. તેણે યોહાનને જેલમાં બંધ કરી દીધો હતો. (લુક ૩:૧૮-૨૦ ULB) રેખાંકિત શબ્દસમૂહો યોહાને હેરોદને ઠપકો આપ્યો તે અગાઉ બની હતી. અંગ્રેજીમા, સહાયક ક્રિયાપદ ''હતું'' માં “કર્યું હતું” દર્શાવે છે કે યોહાને ઠપકો આપ્યા અગાઉ હેરોદે તે બાબતો કરી હતી.
૧. માહિતી પુનઃક્રમાંકિત કરો જેથી અગાઉની ઘટનાઓનો પ્રથમ ઉલ્લેખ કરવામાં આવે.
- હાગારે ઇબ્રામના દીકરાને જન્મ આપ્યો, અને ઇબ્રામે તેના દીકરાને ઈશ્માએલ નામ આપ્યું, જે હાગારથી જન્મ્યો. ઇબ્રામ છ્યાસી વર્ષનો હતો જ્યારે હાગારે ઈશ્માએલને જન્મ આપ્યો. (ઉત્પત્તિ ૧૬:૧૬ ULB)
- ”જ્યારે ઇબ્રામ છ્યાસી વર્ષનો હતો, ત્યારે હાગારે તેના પુત્રને જન્મ આપ્યો, અને ઇબ્રામે તેના પુત્ર નામ ઈશ્માએલનું પાડ્યું.”
- યોહાને હેરોદને તેના ભાઈની પત્ની હેરોદિયાની સાથે લગ્ન કરવા, અને અન્ય તમામ દુષ્ટ બાબતો માટે જે હેરોદે કરી હતી તે માટે પણ ઠપકો આપ્યો. પરંતુ હેરોદે બીજી એક મોટી દુષ્ટતા કરી. તેણે યોહાનને જેલમાં બંધ કરી દીધો હતો. (લુક ૩:૧૮-૨૦) - નીચેનું અનુવાદ યોહાનનો ઠપકો અને હેરોદના કાર્યની નોંધ કરે છે.
- ”હવે હેરોદે તેના ભાઈની પત્ની, હેરોદિયા સાથે લગ્ન કર્યા, અને તેણે અન્ય ઘણી દુષ્ટ બાબતો કરી, તેથી યોહાને તેને ઠપકો આપ્યો. પરંતુ પછી હેરોદે અન્ય વધુ એક દુષ્ટતા કરી. તેણે યોહાનને જેલમાં બંધ કરી દીધો હતો."