gu_ta/translate/bita-part1/01.md

12 KiB
Raw Permalink Blame History

આ પૃષ્ઠ એવા વિચારોની ચર્ચા કરે છે જે મર્યાદિત રીતે એકસાથે જોડાય છે. (વધુ જટિલ જોડણીની ચર્ચા માટે જુઓ, બાઈબલનું શાબ્દિક લખાણ - સાંસ્કૃતિક નમૂનાઓ.*)

વર્ણન

દરેક ભાષાઓમાં, મોટાભાગના રૂપકો જોડણીની વ્યાપક પદ્ધતિઓમાંથી આવે છે, જેમાં એક વિચાર બીજા વિચારને રજૂ કરે છે. ઉદાહરણ તરીકે, કેટલીક ભાષાઓમાં જોડણીની પદ્ધતિઓ હોય છે જેમ કે _ઊંચાઈ_ને “વધુ” સાથે અને _નીચા_ને “વધુ નહિ” સાથે, જેથી ઊંચાઈ “વધુ”ને અને _નીચા_ને “વધુ નહિ”નું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. આ એટલા માટે હોઈ શકે છે કારણ કે જ્યારે ઢગલામાં ઘણું બધું હોય છે, ત્યારે તે ઢગલો ઊંચો હોય છે. તેથી જો કંઈ ખૂબ જ કીમતી હોય તો, કેટલીક ભાષાઓમાં લોકો કહે છે તેની કિંમત ખૂબ જ _ઊંચી_છે, અથવા જો શહેરમાં જેટલા હોવા જોઈએ તેથી અધિક લોકો જો હોય તો, આપણે કહીશું કે લોકોની સંખ્યા _ઊંચે_ગઈ છે. તેવી જ રીતે જો કોઈ સુકાઈ જતું હોય અથવા વજન ઘટાડે, તો આપણે કહીશું કે તેનું વજન ઉતરી ગયું છે.

બાઈબલમાં જોવા મળતી પદ્ધતિઓ ઘણીવાર હિબ્રુ અને ગ્રીક ભાષાઓમાં અનન્ય છે. તે પદ્ધતિઓને જાણી લેવી ઉપયોગી છે કારણ કે તે વારંવાર ત્યાં હોય છે જે અનુવાદકો માટે તેનો અનુવાદ કેવી રીતે કરવું તે સમાન સમસ્યા છે. એક વખત અનુવાદકો વિચારે કે આ અનુવાદના પડકારને કેવી રીતે સંભાળશે, ત્યારે તેઓએ તેને અન્યત્ર મળવા માટે તૈયાર રહેવું.

ઉદાહરણ તરીકે, બાઈબલમાંની જોડણીની એક પદ્ધતિ છે, વર્તન સાથે ચાલવું અને એક પ્રકારના વર્તનથીમાર્ગમાં. ગીતશાસ્ત્ર ૧:૧માં દુષ્ટોની સલાહ પ્રમાણે ચાલવું તે દુષ્ટ લોકો જે કરવાનું કહે છે તે કરવું રજૂ કરે છે.

જે દુષ્ટોની સલાહ પ્રમાણે ચાલતો નથી તે આશીર્વાદિત છે (ગીતશાસ્ત્ર ૧:૧ ULB)

આ પદ્ધતિ ગીતશાસ્ત્ર ૧૧૯:૩૨માં પણ જોવા મળે છે કે જ્યાં ઈશ્વરના માર્ગમાં દોડવું તે ઈશ્વરની આજ્ઞા માનવાને રજૂ કરે છે. જ્યારે દોડવું તે ચાલવા કરતાં વધુ તીવ્ર છે, પરંતુ દોડવાનો વિચાર તે સંપૂર્ણ હૃદયથી કરવાના વિચારને રજૂ કરે છે.

હું તમારી આજ્ઞાઓના માર્ગમાં દોડીશ. (ગીતશાસ્ત્ર ૧૧૯:૩૨ ULB)

આ અનુવાદની સમસ્યા છે તેના કારણો

જેઓ તેને ઓળખવા માગે છે તેને આ પદ્ધતિઓ ત્રણ પડકારો આપે છે:

૧. જ્યારે બાઈબલમાં કોઈ ખાસ રૂપક જોઈએ ત્યારે, તે હંમેશા સ્પષ્ટ નથી કે કયા બે વિચારો એકબીજા સાથે જોડી દેવામાં આવે છે. ઉદાહરણ તરીકે, તે અભિવ્યક્ત કરે છે કે તરત જ સ્પષ્ટ ન હોઈ શકે, તે ઈશ્વર છે જે મને સામર્થીરૂપી પટ્ટો પહેરાવે છે. (ગીતશાસ્ત્ર ૧૮:૩૨ ULB) તે વસ્ત્રને નૈતિક ગુણ સાથે જોડવા ઉપર છે. આ કિસ્સામાં, અહીં પટ્ટાની છબી સામર્થ્યને રજૂ કરે છે. (જુઓ ”વસ્ત્ર નૈતિક ગુણને રજૂ કરે છે” માં બાઈબલનું શાબ્દિક લખાણ - માનવસર્જિત વસ્તુઓ)

૧. જ્યારે તમે કોઈ ખાસ અભિવ્યક્તિને જુઓ, તે અનુવાદકે તે જાણી લેવું જોઈએ કે તે કંઈક રજૂ કરે છે કે નહિ. આસપાસનું લખાણ જોઇને જ આ વાતને ધ્યાનમાં લઈ શકાય. આસપાસનું લખાણ આપણને બતાવે છે, ઉદાહરણ તરીકે, “દીવો” તે ખરેખર જેમાં તેલ અને દિવેટ છે જે પ્રકાશ આપે છે તેને સૂચવે છે અથવા “દીવો” તે એક છબી છે જે જીવનને રજૂ કરે છે. (જુઓ “અગ્નિ અથવા દીવો જીવન રજૂ કરે છે” બાઈબલનું શાબ્દિક લખાણ - કુદરતી અસાધારણ ઘટના)

૧ રાજાઓ ૭:૫૦માં દીવાની કાતર તે એવું સાધન છે જે સામાન્ય દીવાની દિવેટ કાતરવા માટે હોય છે. ૨ શમૂએલ ૨૧:૧૭માં ઇઝરાયલનો દીવો તે રાજા દાઉદના જીવનને રજૂ કરે છે. જ્યારે તેના લોકો ચિંતિત હતા કે તે “ઇઝરાયલનો દીવો હોલવી નાખશે” તેઓ ચિંતિત હતા કે તેનુ મૃત્યુ થશે.

<બંધઅવતરણ> પ્યાલા, દીવો કાતરો, તપેલા,ચમચા, અને ધૂપદાનીઓ સર્વને ચોખ્ખા સોનાથી બનેલા હોય. (૧ રાજાઓ ૭:૫૦ ULB) <બંધઅવતરણ>

યીશ્બીબેનોબ...દાઉદને મારી નાખવાનું ચાહતો હતો. પરંતુ સરૂયાના પુત્ર અબીશાયે પલિસ્તી પર હુમલો કયો, તેને મારી નાંખ્યો અને દાઉદને બચાવ્યો. પછી દાઉદના માણસોએ સમ ખાઈને તેને કહ્યું કે, “તારે હવે ફરીથી અમારી સાથે લડાઈમાં આવવું નહિ, રખેને તું ઇઝરાયલનો દીવો હોલવી નાંખે.” (૨ શમૂએલ ૨૧:૧૬-૧૭ ULB)

૧. અભિવ્યક્તિઓ કે જે જોડણીના આ વિચાર ઉપર કાર્ય કરે છે તે વારંવાર જટિલ રીતે એકસાથે ભેગા થાય છે. વધુમાં, તેઓ વારંવાર જોડાય છે તેની સાથે - અને કેટલાક કિસ્સા આધારિત હોય છે - સામાન્ય ઉપચારો અને સાંસ્કૃતિક પદ્ધતિઓ. (જુઓ બાઈબલનું શાબ્દિક લખાણ - સાંસ્કૃતિક પદ્ધતિઓ)

ઉદાહરણ તરીકે, ૨ શમૂએલ ૧૪:૭માં નીચે, “સળગતો કોલસો” તે પુત્રના જીવનની છબી છે, જે લોકો તેના પિતાને યાદ કરાવવા માટે શું કરશે તે રજૂ કરે છે. તેથી અહીંયા જોડણીની બે પદ્ધતિઓ છે: સળગતા કોલસાની સાથે પુત્રનું જીવનની જોડણી, અને પુત્રને તેના પિતાની યાદગીરી સાથેની જોડણી.

તેઓ કહે છે, ‘જેણે પોતાના ભાઈને મારી નાંખ્યો છે તેને અમારે સ્વાધીન કર, જેથી અમે તેનો જીવ લઈએ, પોતાના ભાઈના જીવ માટે ચૂકવણી કરે છે જેને તેણે માર્યો છે. અને તેથી તેઓ વારસદારનો પણ નાશ કરશે. આ પ્રમાણે તેઓ મારો બાકી રહેલો સળગતો કોલસો હોલવી નાંખશે, અને તેઓ મારા પતિનું નામ અને વંશજોને પૃથ્વીની સપાટી પર રહેવા દેશે નહિ. (૨ શમૂએલ ૧૪:૭ ULB)

બાઈબલમાંની છબીઓની યાદીની કડીઓ

નીચેના પાનાઓમાં એવા કેટલાક વિચારોની યાદી છે જે બાઈબલમાંના અન્ય લોકોનું, બાઈબલમાંના ઉદાહરણો સાથેનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. તે છબીના પ્રકાર અનુસાર ગોઠવાય છે.